ژ ده‌وله‌ت سه‌رێ موسته‌شارا ژینا ل مه كوردا بوویه به‌لا
ب درێژییا چل پێنجی سالێن چوویی په‌یڤا راوێژكار (موسته‌شار) ب به‌رفره‌هی جهێ خوه د ناڤ هزرا خه‌لكێ باشوورێ كوردستانێدا كرییه، لێ چاوان جهێ خوه گرتییه؟ ئه‌ز باوه‌رم ژبلی راوێژكاران، هوون هه‌موو دگه‌ل منن ڤێ په‌یڤێ ب ره‌نگه‌ك نه‌رێنی جهێ خوه كرییه، ده‌مێ به‌ر گوهێن هه‌ریه‌ك ژ مه دكه‌ڤیت بیرا مه ل هنده‌ك كه‌سان دهێت ب خاپاندنێ ل سه‌ر به‌رژه‌وه‌ندییا پرانییا خه‌لكی گه‌هشتینه ده‌سكه‌فتێن قه‌له‌و، ئانكو: مفا ژ ده‌لیڤه‌یێن نه‌ئاسایی وه‌رگرتینه و ئارمانجێن خوه‌یێن مادی ده‌ستڤه‌ئینانه.
د چل پێنجی سالێن چووییدا مه دوو ره‌نگێن ده‌ستهه‌لاتدارییێ دیتینه، ده‌ستهه‌لاتدارییا حزبا به‌عس یا ب دارێ زۆریێ حوكمێ عیراقێ گرتییه‌ده‌ست، ب درنده‌ترین شێواز سه‌ره‌ده‌ری دگه‌ل خه‌لكێ ب تایبه‌ت ژی خه‌لكێ كوردستانێ كری، چ نه‌مایه ژ جینوسایدێ، زۆرداریێ، گۆهارتنا روخسارێ نه‌ته‌وه‌یی به‌رامبه‌ری كوردان نه‌كری. ده‌ستهه‌لاتدارییا دووێ ده‌ستهه‌لاتدارییا كوردستانییان ب خوه بوو، پشتی خه‌باته‌كا دوور و درێژ و قوَربانیێن مه‌زن، ژ ئه‌نجامێ سه‌رهلدانا 1991ێ ده‌ستهه‌لات ل پشكه‌كا باشوورێ كوردستانێ كه‌ته ده‌ست بزاڤا نه‌ته‌وه‌ییا كوردی و ب رێكا هه‌لبژارتنێن په‌رله‌مانی حكومه‌تا هه‌رێمێ هاته‌دامه‌زراندن و نها ئه‌م د سه‌رده‌مێ كابینا هه‌شتێ یا حكومه‌تێ و خولا چوارێ یا په‌رله‌مانێ كوردستانێ نه.
د هه‌ردوو قوَناغان دا خه‌لكه‌كێ به‌رژه‌وه‌ندخواز و یارێن گاڤی، ئه‌وێن ده‌لیڤان ژ ده‌ست خوه‌نه‌ده‌ن ب ناڤێ راوێژكاریێ (موسته‌شاریێ) ده‌ستهه‌لات خاپاند و جهێن گه‌رم و نه‌رم بۆ خوه گرتن، ده‌سكه‌فتێن قه‌له‌و گره‌نتیكرن، سه‌ر به‌رژه‌وه‌ندییا پرانییا خه‌لكی ئه‌و بوونه خوه‌دیێن هه‌موو تشتان. سه‌رده‌مێ حكومه‌تا به‌عس و شاریانا شه‌رێ عیراق – ئیرانێ و گه‌شبوونا بزاڤا رزگاریخوازا كوردی، راوێژكار یان (موسته‌شار) په‌یدابوون، راوێژكاران حكومه‌ت خاپاند كو ئه‌و ناهێلن گه‌نجێن كورد ئه‌وێن ژ به‌رۆكێن شه‌ری و عه‌سكه‌ریێ ره‌ڤین بگه‌هنه بزڤا رزگاریخوازا كوردی، ئه‌و بوو ب هزاران گه‌نج ب وێ چه‌ندێ خاپاندن كو دێ ژ عه‌سكه‌ریێ و به‌رۆكێن شه‌ری رزگاربن و د پێكهاتێن (فه‌وجێن دیفاعولوه‌ته‌نی)دا وه‌ك چه‌ته تووماركرن، ب ناڤێ وان گه‌نجان ل شوونا سه‌رۆك چه‌ته (ناڤێ راستتر نابێژم) بوونه راوێژكار (موسته‌شار) و باشترین ئیمتیازات وه‌رگرتن و تنێ ب وان ده‌سكه‌تان رازی نه‌بوون یێن ژ حكومه‌تێ وه‌ردگرتن، مووچه‌یێ وان گه‌نجان یان پشكه‌ك ژ مووچه‌یێن وان ژی دهاڤێته سه‌ر گه‌نجینه‌یا خوه.
سه‌روبه‌ر هوسان ما هه‌تا سه‌رهلدانا 1991ێ روودای و بوویه سه‌رده‌مێ ده‌ستهه‌لاتدارییا كوردستانی، د ڤێ قوَناغێ دا راسته (فه‌وجێن دیفاعولوه‌ته‌نی) هه‌لوه‌شاندن، لێ راوێژكار (موسته‌شار)ێن وان بێ خوه‌دی و بێ كار نه‌مان، هه‌رئێكی ل جهه‌كی و ل ژێر سیبه‌را حزبه‌كێ یان مه‌زنه به‌رپرسه‌كی جهه‌كێ هه‌ژی به‌ژنا خوه بۆ خوه گرت، وه‌ك هنده‌ك دبێژن: مه‌زن هه‌ر مه‌زنن، ل چ جه و ده‌مان ژ مه‌زناتییا خوه ناكه‌ڤن.. . !!! لێ نها مژارا مه راوێژكار (موسته‌شار)ێن سه‌رده‌مێ حكومه‌تا هه‌رێمێ نه، د ڤێ قوَناغێ دا ژی ته‌خه‌كا نوو یا راوێژكار (موسته‌شار)ان هاته‌پێش، یا ل وی بابێ وی رێكه‌كێ ببینیت و خوه بكه‌ته راوێژكار (موسته‌شار) د سازییه‌كا حكومه‌تا هه‌رێمێ دا، حزبێن ده‌ستهه‌لاتدار د بازارێ كرین و فروَتنا مرۆڤان دا پتر راوێژكار (موسته‌شار) دامه‌زراندن، یارێن گاڤێ ژی ل ده‌لیڤه‌كا هوسان دگه‌رن، وه‌ك به‌رێ ده‌ست ب خاپاندنا حكومه‌ت و حزبان كر و پلێن راوێژكار (موسته‌شار)یێ بۆ خوه وه‌رگرتن و ئیمتیازاتێن راوێژكار (موسته‌شار)ێن نها چ ژ یێن به‌رێ كێمتر نینن، تنێ یێن به‌رێ ئه‌ركێ وان ل (فه‌وجێن دیفاعولوه‌ته‌نی) و خاپاندنا وان گه‌نجان بوو یێن ژ به‌رۆكێن شه‌ری فیراربووین، لێ راوێژكار (موسته‌شار)ێن نها هه‌رئێك یان هه‌ر چه‌نده‌ك راوێژكارێن كاره‌كێ دیاركرینه و ل مه‌زنه سازییه‌كا حكومه‌تا هه‌رێمێ راوێژكارن بلا چ ژ وی كاری نه‌زانن و چه‌ند هه‌فتییه‌كان زێده‌تر ژی ل وی جهی كارنه‌كربیت و چ جاران ژی كه‌سه‌ك راوێژێ پێ نه‌كه‌ت. ل هه‌رسێ سه‌رۆكاتیێن هه‌رێمێ بگره هه‌تا دگه‌هییه رێڤه‌به‌ریێن گشتی و پارێزگه‌هان ناڤێ ب سه‌دان راوێژكاران د لیسته‌یێن مووچه و سه‌رمووچه و ئیمتیازاتان دا هه‌نه، كه‌سه‌كێ دروست رامانا په‌یڤا راوێژكار (موسته‌شار)ی و ئه‌ركێ وی بزانیت دێ وه‌سان هزركه‌ت ژ ده‌وله‌ت سه‌رێ ڤان راوێژكار (موسته‌شار)ان ئه‌ڤ خه‌لكه به‌خته‌وه‌رترین مرۆڤن و د هه‌موو وارێن زانستی و ئابووری و ته‌كنه‌لوجی.. . هتد دا یێ قه‌بێ وه‌لاتێن پێشكه‌تیێن جیهانێ دخوازن، نزانیت ژ ده‌وله‌ت سه‌رێ راوێژكارا ژینا ل مه كوردا بوویه به‌لا، ڤێجار ئه‌و ئاریشا وانه كه‌سێ راوێژ پێ نه‌كربیت یان وان چ ڤێ نه‌بیت كو كه‌سه‌ك راوێژێ پێ بكه‌ت. ل داویێ یا راست و د به‌رژه‌وه‌ندییا بۆدجا گشتی دا ئه‌وه پلا راوێژكار (موسته‌شار) ل سه‌رانسه‌ری سازیێن هه‌رێمێ نه‌مینیت، هه‌رهه‌مو ب پلێن فه‌رمانبه‌ریێ و ل دووڤ سالێن خزمه‌تێ و باوه‌رنامه‌یێ بهێنه‌خانه‌نشینكرن ئه‌گه‌ر قانوونا خانه‌نشینیێ ژێ بگریت.
