رێكخراوا ئاژانسا گه‌شه‌پێدانا نێڤ ده‌وله‌تى ل هه‌ولێرێ چ دكه‌ت؟
كارزان فه‌قى
دووشه‌مییا بۆرى 12ى ئادارێ، هه‌رێما كوردستانێ د پرسا به‌ره‌ڤ گرنگیدان قۆناغێن چاكسازیێ پێنگاڤه‌كا دى به‌ره‌ف پێشڤه چوو، چونكى رێكخراوا ئاژانسا گه‌شه‌پێدانا نێڤ ده‌وله‌تى تایێ خوه ل هه‌ولێرێ ڤه‌كر و ئارمانج پێ ئه‌وه حكومه‌تا هه‌رێمێ چالاكتر ژ جاران و ب ره‌نگه‌كێ به‌رچاڤتر خزمه‌ت پێكێشێ وه‌لاتیان بكه‌ت، و حكومه‌تا هه‌رێمێ دكاریت گهورینان بكه‌ت، كو ئه‌ڤه بخوه ژى گۆتنێن دۆگلاس سێلمان بالیۆزێ ئه‌مریكا بوون ل ئیراقێ، ب ڤى پرۆژه‌ى ئه‌مریكا دێ 160 ملیۆن دۆلاران د گه‌له‌ك بیاڤا دا ل هه‌رێمێ مه‌زێخیت، پشتى بریاردان ل سه‌ر ڤێ پرسێ و ڤه‌كرنا تایه‌كێ وێ رێكخراوێ ل هه‌وێرێ د كۆنگره‌یه‌كا رۆژنامه‌ڤانى دا قوباد تاله‌بانى جێگێرێ سه‌رۆك وه‌زیرێن هه‌رێمێ و جۆن لسیته‌ر هنارتیێ رێكخراوا گه‌شه‌پێدانا ناڤده‌وله‌تى و دۆگلاس سیلمان بالیۆزێ ئه‌مریكا ل ئیراقێ پشكدارى پریسكۆنفرانسه‌كێ بوون و ناڤه‌رۆكا وى پرۆژه‌ى ئاشكه‌را كرن، ئیدى ل ڤێرێ ئه‌و پێنگاڤا حكومه‌تا هه‌رێمێ پشتى قه‌یرانا دارایى ده‌ستپێكرى به‌ر ب قۆناغه‌كا دى چوو، چونكى نها ده‌سته‌لاتدارێن ناڤا كابینه‌یا نها یا حكومه‌تێ د چاكسازیێ دا ب ته‌نێ نینن، هه‌روه‌كو چه‌وا پێشتر ئه‌مریكا و هه‌موو ئه‌و وه‌لاتێن جیهانێ گوتبوون وان هه‌رێما كوردستانه‌كا ب هێز دناڤا ئیراقێ دڤێت، نها ب كردا ئه‌و یه‌ك ژ وان وه‌لاتان دهێته دیتن، ئه‌ڤه هه‌موو بوونه ئه‌گه‌رێ وێ یه‌كێ پلانێن به‌غدایێ بۆ ژ ناڤ ژناڤبرنا هه‌رێما كوردستانێ بهێنه راگرتن، چونكى ئه‌و گۆتن ل ته‌نشت سه‌رۆكێ حكومه‌تا هه‌رێمێ دهاتنه كرن و هه‌م ژلایێ ئابوورى و هه‌م ژى ژ لایێ سیاسى ڤه ل سه‌ر حكومه‌تا ئیراقێ بوونه گڤاشتن و به‌ره به‌ره ئه‌نجامێن وان هه‌ول و بزاڤان ژ بۆ باشتر كرنا په‌یوه‌ندیێن ناڤبه‌را هه‌ولێر و به‌غدایێ دهێنه دێتن. هه‌بوونا ئالییه‌كێ نێڤ ده‌وله‌تى و وه‌رگرتنا ئه‌ركێ چاڤدێرێكرنێ، ب ره‌نگه‌كێ باشتر پێنگاڤێن چاكسازیێ شه‌فاف دكه‌ت، ژلایه‌كێ دى چاكسازیكرن ب رێكێن یاسایى و ب رێكا په‌رله‌مانێ كوردستانێ ره‌واجه‌كادى دده‌ته وێ پرۆژه‌یا كو حكومه‌تا هه‌رێمێ ژ بۆ زێده‌كرنا داهاتێ و كێمكرنا خه‌رجییان ده‌ستپێكرى، چاكسازیكرن د موچه‌یێن خانه‌نشینان ژى ژ وان نموونه‌یان كو حكومه‌تا هه‌رێمێ دخوازیت ڤێ قه‌یرانا نها هه‌ى ب ره‌نگه‌كى ده‌ربازبكه‌ت كو كارتێكرنه‌كا كێم ب سه‌ر هه‌موو بیاڤان دیاربیت، یا گرنگ ئه‌وه پێنگاڤێن حكومه‌تا هه‌رێمێ د بیاڤێ چاكسازیكرنێ هاڤێتین پتر د بیاڤێ پراكتیك دا جهێ خوه ڤه‌كه‌ن و خه‌لكێ كوردستانێ خوه‌دى مافێن سه‌ركینه كو ئه‌نجامێن وان پێنگاڤان بزانن، ژ بایۆمه‌ترى و پاقژكرنا لیستا مووچه‌خۆرێن هه‌رێمێ هه‌تا دگه‌هیته قۆناغا نهایا هه‌رێمێ و كۆنفرانسێن هه‌ماهه‌نگیێ ل گه‌ل بانكێن جیهانێ و پرۆژه‌یێ چاكسازیێ د مووچه‌یێن خانه نشنیان دا، ئه‌ڤه هه‌موو بخوه ب تنێ د بیاڤێ نڤێسینێن سه‌ركاغه‌زێ هاتینه كرن و خه‌لكێ هه‌رێمێ ژ كردارێن وان پرۆژه‌یێن ب درستی نه‌هاتییه هایداركرن، له‌ورا ئه‌وا كو دێ ره‌واجه‌كا دى ده‌ته كابینه‌یا حكومه‌تا هه‌رێمێ ئه‌وه، كو ئه‌نجامێن قۆناغ ب قۆناغێن چاكسازیێ ژ بۆ وه‌لاتیێن هه‌رێما كوردستانێ بهێنه راگه‌هاندن
