مه‌ترسیا دروستبوونا دو به‌ره‌یێن كوردى ل به‌غدا

مه‌ترسیا دروستبوونا دو به‌ره‌یێن كوردى ل به‌غدا

118

ره‌وان نهێلى
د 15 سالێن بوورى دا، كوردان چه‌ندین كێشه‌ ل گه‌ل به‌غدا هه‌بوون كو پرانیا وان ژى نه‌هاتینه‌ بنه‌جهكرن و بۆ چار سالێن بهێت یێن حوكمرانیا عیراقێ پێدڤیه‌ كورد پتر د ئێكگرتى بن و داكۆكیێ ل بجهئینانا مادێ 140 بكه‌ن كو نوكه‌ كه‌ركووك د ره‌وشا زۆر خراب دایه‌ و د بن هه‌ژموونا كوردان دا نه‌مایه‌، هه‌روه‌سا پێدڤیه‌ كێشا نه‌فتێ ل گه‌ل به‌غدا چاره‌سه‌ر بكه‌ن كو هه‌تا نوكه‌ ژى به‌غدا هنارتنا نه‌فتا هه‌رێمێ ب تاك لایانه‌ ب ره‌وا نابینیت، هه‌روه‌سا پشكا بودجێ سالانه‌ یێ هه‌رێما كوردستانێ بهێته‌ جێگیركرن كو پتر بیت ژ 17% ئه‌وژى بزاڤ بهێته‌ كرن سه‌رژمێریه‌كا گشتى ل عیراقێ هه‌میێ بهێته‌ كرن، هه‌روه‌سا ل سه‌ر به‌غدا ب سه‌پینیت كو بودجێ پێشمه‌رگه‌ى بهێته‌ دابینكرن و كێشا جۆتیارێن هه‌رێمێ ژى چاره‌سه‌ر بكه‌ت.
پشتى دیاربوونا ئه‌نجامێن هه‌لبژارتنێن په‌رله‌مانێ عیراقێ، نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرێن هه‌رێمێ داخواز ژ لایه‌نێن سه‌ركه‌فتى كر كو ب ئه‌جێندا و ب شانده‌كێ هه‌ڤپشك بچنه‌ به‌غدا بۆ وێ یه‌كێ بشێن كێشێن هه‌رێمێ یێن هه‌لاویستى ل گه‌ل به‌غدا ب ئێكده‌نگى چاره‌سه‌ر بكه‌ن، لێ جهێ داخێ یه‌، ئه‌ڤ چه‌نده‌ نه‌هاته‌ دیتن و یا دهێته‌ دیتن، پارتێن سیاسى یێن كوردى ئه‌و هه‌ڤركیا هه‌ر جار د هه‌لبژارتنێن په‌رله‌مانێ كوردستانێ دا هه‌ى یێ بۆ گوره‌پانا هه‌لبژارتنێن په‌رله‌مانێ عیراقێ ڤه‌دگوهێزن كو ئه‌ڤ چه‌نده‌ ژى زورا ب مه‌ترسیه‌ بۆ نه‌مانا ئێك ده‌نگى و ئێك گوتاریا په‌یاما كوردى ل به‌غدا، یا دهێته‌ دیتن كو ته‌ڤگه‌را گۆڕان، هه‌ڤپه‌یمانى بۆ دیموكراسى و دادپه‌روه‌ریێ، كومه‌لا ئیسلامى و نه‌وه‌ى نوێ ب چ ره‌نگه‌كێ خوه‌ ناده‌نه‌ ل گه‌ل به‌ره‌یێ پارتى دیموكراتى كوردستان و ئێكه‌تیا نیشیمانیا كوردستانێ، ئانكو ل شوونا وێ یه‌كێ لایه‌نێن كوردى پشته‌ڤانیێ ل ئێك بكه‌ن و د ئێك به‌ره‌ دابن، یێ هه‌مى بزاڤان دكه‌ن دو به‌ره‌یان دروست بكه‌ت و بچنه‌ به‌غدا كو ئه‌ڤ چه‌نده‌ژى دێ گه‌له‌ك د زیانا به‌رژه‌وه‌ندیێن ملله‌تێ كورد دا شكێت، ژبه‌ر كو پشتى سالا 2003 ل به‌غدا ب رێیا پارتى و ئێكه‌تیێ به‌ره‌یه‌ك د ناڤ هێزێن كوردى دا هه‌بوو كو سه‌ره‌راى كێماسیێن وى به‌ره‌ى ژى، به‌لێ گه‌له‌ك ده‌ستكه‌فت ژى بۆ هه‌رێما كوردستانێ ب ده‌ستڤه‌ ئینان، ب تایبه‌ت د بیاڤێ نڤیسینا دستوورى دا و چه‌ندین بیاڤێن دى، مه‌ترسیا ڤان دو به‌ره‌یان دێ ئه‌و بیت كو ره‌نگه‌ هه‌ر به‌ره‌یه‌ك پشته‌ڤانیێ ل لایه‌نه‌كێ شیعى یان سوونى بكه‌ت بۆ پێكئینانا حوكمه‌تێ و داخوازیێن كوردان دێ په‌رته‌وازه‌ بن، هه‌روه‌سا دێ ل شوونا ئێك پاكێج، دێ ئێدى ژ ئه‌ڤرۆ پێدا هه‌ر لایه‌نه‌ك پتر بزاڤێ كه‌ت به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ ل به‌رچاڤ وه‌ربگریت نه‌ یێن هه‌رێما كوردستانێ ب تایبه‌تى به‌ره‌یێ ته‌ڤگه‌را گۆڕان، هه‌ڤپه‌یمانى بۆ دیموكراسى و دادپه‌روه‌ریێ، كومه‌لا ئیسلامى و نه‌وه‌ى نوێ كو هند ئه‌زموون ل به‌غدا نینه‌ و نه‌شێن چو ده‌ستكه‌فته‌كێ بۆ هه‌رێما كوردستانێ بده‌ستڤه‌ بینن، له‌وما یا فه‌ره‌ پارتى و ئێكه‌تیێ گه‌له‌ك داگیرانان بۆ به‌ره‌یێ دى بكه‌ن ژ پێخه‌مه‌ت دورستكرنا ئێك به‌ره‌ و ب ئێك به‌رنامه‌ بچنه‌ به‌غدا، ژبه‌ر كو مه‌رج نینه‌، ئه‌وا عه‌بادى ده‌رحه‌ق كوردستانێ كرى، سه‌رۆك وه‌زیرێن بهێت هنده‌ك نیازێن خرابتر هه‌بن ب تایبه‌ت د بیاڤێن دستوورى دا كو ئه‌وا بۆ هه‌رێمێ د دستورى دا هاتیه‌ چه‌سپاندن، ئه‌و بزاڤا ژێ ستاندنێ بكه‌ت، دا ل ڤێره‌ به‌ره‌یه‌كێ كوردى یێ ئێكگرتى هه‌بیت و به‌رسینگا هه‌ر پێشێلكاریه‌كا عیراقێ بگریت.

کۆمێنتا تە