مزگینی: ل به‌ر رۆناهیا عه‌قلێ ژنی، چاڤه‌رێی ئه‌رد هه‌ژینه‌كێ ببن!
د هه‌ر كونجه‌كا وارێ من دا شه‌مالكه‌ك رۆناهیه‌كێ گه‌ش ببت، تاریخوازه‌ك تاریا خوه ب سه‌ردا دادپووشیت. هه‌لبه‌ته شه‌مالكا رۆناهیێ دبن رۆناهیا چریسكێن گه‌شه‌كرنا ژنێ دایه، د به‌رامبه‌ر دا تاراتیا نێرسالاریێ د ناڤ جڤاكێ مه‌دا ئاسته‌نگه‌ك گه‌له‌ك مه‌زنه و هه‌رده‌م ده‌سه‌لاتداریا ئه‌قلانی ره‌تدكه‌ت، ئه‌ڤ هه‌لوێسته ژی به‌رهه‌مێ فه‌لسه‌فه‌كا لاهۆتیه كو ل سه‌ر ئه‌ساسێ درندایه‌تیێ دژی مرۆڤایه‌تی و عه‌قلانیه‌تێ هاتیه ئاڤاكرن. نێرسالاریێ پێل دووڤ پێلێ ره‌وشه‌نبیرێن توندره‌و یێن به‌رهه‌م ئیناین، كو ژ سه‌رتاپێ كه‌ربوكینا وان د ئاراسته‌ی ژنێدا ناهێته به‌حسكرن، ئه‌وان گۆمانا ل هه‌می لڤین و راوه‌ستان و نه‌رم و نیانا ژنێ هه‌ی.
د دونیایا واندا و بۆ كه‌ساتیا وانا پێكه‌نینا ژنێ حه‌لال و ئێخسیرا غه‌ریزا وانه، لێ گرنژینا ژنی د ناڤ جڤاكی دا گه‌له‌ك مه‌ترسیدار ده‌ردخه‌ن كو دبیت ئیماندارێن ساده و ساكار و ئه‌كتیڤانێن جڤاكی گونه‌هبار نیشا بده‌ن. هاوارا وان د هه‌می گۆتار و بانگه‌وازێن واندا وێ ده‌ردخه‌ن كو ژن خراپه‌یه، ژن به‌لایه ـ فه‌نابوونه ـ ژن دووماهیا دونیایێ یه! هێشتا ڤێ نوخبا ئۆسولیا تاریكخواز لێگه‌رینه‌ك نه‌كریه كو بزانن ژن چاوا چاكه‌یه، ژن چاوا په‌روه‌رده و چرایه، كا ژن چاوا مودێرنیزمه و چاوا كانیا دلۆڤانیێ یه، ئه‌وانا هێژ سه‌ربخوه هلنه‌دایه و پرس نه‌كریه كا بۆچی د ناڤ هه‌ر جڤاكه‌كێ ئازاد و پێشكه‌فتی دا ژنا ئازاد ده‌سپیًَكه‌كا ئازادیا جڤاكینیێ یه و ئازادیا وێ بوویه ده‌سپێكا به‌رپاكرنا خوه‌شگۆزه‌رانیه‌كا به‌رفره‌ه بۆ هه‌ر تاكه‌كی د ناڤا جڤاكێن ئارام و سه‌ربه‌ستدا؟
ئه‌و ره‌وشه‌نبیرێن خوه ل پشت په‌ردا نوخبا مه‌لا و قه‌شه و ره‌هبه‌رێن ئۆلیدا ڤه‌دشێرن و بێ شه‌رمنانه پرسیارا هندی دكه‌ن ” ئایا ژنێ عه‌قل و روح هه‌نه؟ به‌رسڤا وان ئه‌وه كۆ هه‌ر جڤاكه‌ك ئازاد و سه‌ربه‌ست به‌رهه‌مێ روح و عه‌قلێ ژنێ یه، به‌رهه‌مێ له‌نج و لارا ژنێ یه، به‌رهه‌مێ نازكی و جوانیا عه‌قلێ وێ یه. به‌س وه‌ك رۆژا رۆن ئاشكرایه كا بۆچی ژن هه‌رتم كه‌فتیه به‌ر هێرش و تاریا ڤان كه‌ڤنه‌په‌رستان، ئه‌و بێ ئه‌گه‌ر هنده دژی لڤینێن هزری یێن ژنێ ده‌رنه‌كه‌فتینه، حه‌قێ وانه ژ ژنێ بترسن، چونكی ئه‌و باش دزانن دووماهیا وان، قركرنا عه‌قلێ وان، بنبركرنا وێ تاریا ئه‌و ب سه‌ر جڤاكێ مه دا دبارینن یێن د ده‌ستێ ژنێ دا. ئه‌ڤ كه‌ڤنه په‌رسته ـ ره‌وشه‌نبیرێن هه‌نێ دێ بنه ئێخسیرێن عه‌قل و جوانی و نازكی و دلۆڤانیا دلێ دایكان و په‌رۆشیا خووشك و هه‌لگرێن ئازادیا ژنان. ژن دێ قه‌ده‌را شێخ و مه‌لا و به‌گ و ره‌هبه‌ران دیاركه‌ت و عه‌قلێ وانێ بوو گه‌ن ژناڤبه‌ت
هه‌كه د چه‌ند چه‌رخ و ده‌مان دا عه‌قلێ نێر سالاریێ چه‌ند پێشكه‌فتن بخوه‌ڤه دیت بن، لێ نه‌شیایه خوه ژ كارتێكرنا عه‌قلێ كه‌ڤنه‌په‌رستێن شێخ و ئاغا و به‌گ و قه‌شه و مه‌لایان رزگاربكه‌ت، لێ چ گومان تێدا نینه كو ژن دێ شێت ژ بنه‌رتدا ڤی كه‌لتورێ ژینگه ـ دوژمن ژ ناڤمه راكه‌ت. كاروانێ ژناڤبرنا ڤی جۆره عه‌قلێ ب سه‌رڤه‌چوویی یێ ده‌ست پێكری، هێدی هێدی ژن مامۆستایه، نۆشداره، یاسادانه‌ره، پارێزه‌ره، هه‌م شه‌رڤان و هه‌م به‌ره‌ڤان، سیمبولا ئازادیێ یه. هێدی هێدی یا پورتێ نێرسالاریێ دهه‌رشینیت، هێزا وێ یا خورتر دبیت، ئه‌و هێزا هێشتا به‌گ و ئاغا و مه‌لایێن مه مه‌ودایێ وێ نه‌دیتی و هه‌رگیز هزر ژی ژێ نه‌كری. شیانێن ره‌نگین و جوان و رۆندك ـ رێژ و سه‌رسورهێنه‌رێن ژن د ناڤ جڤاكێ مه‌دا دا دچینیت، هێدی هێدی دێ به‌ربنه گیانێ ڤان كه‌ڤنه په‌رستان. ئه‌و رۆژه نه‌یا دووره و گه‌له‌ك نێزیكه ده‌ما عه‌قلی نێرسالاریێ دا ده‌لوه‌ریت و هه‌می به‌ره‌ڤانێن خوه ژ ده‌ستده‌ت و دمینته بێ خوه‌دان، هه‌م عه‌شیره‌ت دمینته بێ ئاغا و به‌گێن خوه، هه‌م كه‌ڤنه په‌رست دێ میننه بێ مه‌لا و قه‌شه یێن خوه. ئه‌ڤه هه‌می دێ بنه ئێخسیرێن عه‌داله‌تا به‌رهه‌مێ رۆناهیا ژنێ. ئێدی دلۆڤانیا وێ عه‌داله‌تێ تنێ یه‌كسانی یه بۆ هه‌رتاكه‌كی، ئه‌و عه‌داله‌ته نانێریته ره‌گه‌ز و ره‌نگ و پله و پایێ چ تاكه‌كی، نانێریته عه‌شیره‌ت و حزب و مه‌لبه‌ند و له‌قێن تاكه كه‌سان.
دبیت ل سه‌ر ڤێ گۆتارێ، هنده‌ك ژ خوه‌دان عه‌قلێ نێرسالریێ بێزارببن، ئه‌ز پر ژ دل دخوازم وان بێزاربكم، دبێژمه وان تووڕه‌ببن و ژ پێستێ خوه ده‌ركه‌ڤن، موویێن سه‌رێ خوه قژ بكن، د تاریا عه‌قلێ خوه‌دا هندا ببن، چونكی ژنا جڤاكێ مه هێدی هێدی یا رێیا خوه د جڤاكی دا گه‌ش دكه‌ت و تاریێ رۆن دكه‌ت، دێر دێر یا دچێته د دیرۆكێ دا، ئێدی ژن دزانیت بێی هشیاربوونا وێ جڤاك ناكه‌ڤیته د كاروانێ شارستانیێدا، ئێدی یا هه‌ست ب هندێ دكه‌ت هه‌كه هه‌می ئه‌رك و به‌رپرسیاریێن خوه هلنه‌گریت جڤاكی چ خێر تێدا نامینیت، دێ تووشی ئیفلیجبوونێ بیت. ل ڤێرێ تشتێ هه‌رێ گرنگ ئه‌وه بێژینه خوه‌دان عه‌قلێ نێرسالاریێ، ئه‌و دونیایا درنداتی و به‌ربارانكرن و كوشتن و ده‌سته‌سه‌ركن و ئه‌تكرنا ژنێ تێده دبیته نه‌ریت، ئه‌و دونیایه ب گه‌شبوونا عه‌قلێ ژنێ دێ ژ گیانێ خوه ده‌رچیت، چونكی درندایه‌تیا نێرسالاریێ به‌رانبه‌ر ژنێ هه‌می سنوور یێن به‌زاندین. تشتێ دلخوه‌شكه‌ر ئه‌وه، كو ژنێ هه‌نگاڤ هاڤێتینه د قووناغه‌كا دیدا، ئاراسته‌یێن دلڤه‌كه‌ر دهێنه ئافراندن، ژن یا مژوولی عه‌رد هه‌ژینه‌كێ یه، ئه‌و عه‌رد هه‌ژینه دێ عه‌قلێ نێرسالاریێ د بنه‌ره‌تدا هه‌ژینیت، پانخوازیا تاریكخوازان دێ بسه‌رڤه‌چیت، كو بێگومان پێدڤی ناكه‌ت چ خه‌مان بۆ بخووین، ئێدی ئه‌ڤه دێ بیته ده‌سپێكه‌ك كو تاریكخوازێن جڤاكێ مه ره‌ڤ ب ره‌ڤ متمانێ د ناڤ خه‌لكێ خوه دا ژ ده‌ست بده‌ن، وی ده‌می دێ ئاواتێن مه بنه ژیوار، ئێدی ئه‌م خه‌ونان ب ئارمانجێن خوه‌ڤه نابینین، ئێدی داخواز ناكه‌ین و نا بێژین “ل مه بگه‌رن ژ ڤێ خه‌وێ مه هشیار نه‌كه‌ن”، ئێدی داخوازا نیگاركێشیا وێ خه‌ونێ ناكه‌ین، چونكی ئه‌ڤ ئه‌تكبه‌ریێن ئه‌ڤرۆ ل به‌ر چاڤێن مه روودده‌ن، دێ كه‌ڤنه داڤێن عه‌قل و عه‌قلانیێ، دێ كه‌ڤنه داڤێت دادپه‌روه‌ری و یاسا و ریسایێت عه‌قلێ ژنێ. یه‌كسانی و ئازادی و دادپه‌روه‌ری و خوه‌شگۆزه‌رانی تنێ دئێته دابینكرن ده‌ما ژن ئازاد دبیت و به‌شداری د بنیاتنانا جڤاكی د دكه‌ت. ئازادیا ژنێ واته پشكداریا وێ د وارێن بنیاتنانا یاسا و ریسایاندا، واته پشكداریه‌كا كاریگه‌ر د چاره‌نڤیسێ جڤاكی دا، واته پشكداره‌یه‌كا یه‌كسان د وێنه‌كرنا سیاسه‌ت و ده‌سه‌لاتێن رێڤه‌برنا جڤاكی دا.
