ژه‌هراويبوونا ماسيێن باشوورێ عيراقێ كارتێكرنێ ل ماسيێن دهۆكێ وكوردستانێ ناكه‌ت
ئه‌ڤرۆنيوز:
شاره‌زايه‌كێ دبوارێ زانستێ بايولۆجيا ماسيان دا بۆ ئه‌ڤرۆنيوز دياركر كو ژه‌هراويبوونا ماسيان ل باشوورێ عيراقێ ومرنا ب مليۆنان ماسيان ژ ئه‌گه‌رێ وێ چه‌ندێ چو كارتێكرنێ ل ماسيێن هه‌رێما كوردستانێ ودهۆكێ ناكه‌ت.
فيراس عه‌بدولمالك، ماسته‌ر ب زانستێ بايولۆجيا ماسيان ومامۆستا ل زانكۆيا دهۆكێ بۆ ئه‌ڤرۆنيوز گۆت” ژه‌هراوى بوونا ماسيان ل ده‌ستپێكێ ل پاريزگه‌ها بابل وپاشى چه‌ندين پارێزگه‌هێن باشوورێ عيراقێ ژ ئه‌گه‌رێ ب كارئينانا مادێن كيمياوى بوو دپاقژكرنا ويستگه‌ها كاره‌بێ ل باژێرێ حله سه‌نته‌رێ پارێزگه‌ها بابل كو ئه‌و پاشمايێن پاقژكرنا ويستگه‌ها كاره‌بێ بێ كو بهێنه دوباره چاره‌سه‌ركرن هاڤێتينه د رووبارى دا، كو ئه‌و چه‌نده بوويه ئه‌گه‌ر بۆ مرنا ماسيان ل بابل وپاشى ل باشوورێ عيراقێ”.
دياركر ژى” پرۆژێن ماسيان ل بابل وپتريا پارێزگه‌هێن عيراقێ ب متران ژ هه‌ڤدو ددورن وپێدڤيه ب كێمى 500 متران ژ هه‌ڤدو ددوور بن، له‌وما ژه‌هراوى بوون وه‌سا زوو به‌لاڤبوو وڤه‌گرت”.
خوياكر ژى”چو ماسيێن ساخ نه‌مان دا ل تاقيگه‌هان ڤه‌كۆلين ل سه‌ر بهێنه كرن، هه‌كه راست بيت وه‌كو دهاته گۆتن ئه‌و مرنا ماسيان ژ ئه‌گه‌رێ به‌كتريايه، به‌لێ ب راستى ب ده‌هان جۆرێن به‌كتريا وڤايرۆسان يێن هه‌ين ووه‌كو ئێكن، به‌لێ هه‌ر ئيك ژوان كاره‌كى دكه‌ت ودياركرنا ئه‌گه‌رێ ئه‌و دبێژن بێ هه‌بوونا ماسيێن ساخ گه‌له‌ك يا ب زه‌حمه‌ته”.
فيراس دياركر ژى” هه‌موو ماسيێن ژ جۆرێ كارب يێن ل باشوورێ عيراقێ مرين ژبه‌ر وێ ژه‌هراوى بوونێ ژبه‌ر ئه‌و جۆرێ ماسيان ژ هه‌موو جۆرێن دى يێ هه‌ستيار تره وئه‌و ماسيێن دهێنه ب خوه‌دانكرنێ ژى هه‌موو ژجۆرێ كاربه”.
ناڤبرى ئاماژه كر كو ژه‌هراوى بوون ومرنا ماسيان ل باشوورێ عيراقێ چو كارتێكرنێ ل ماسيێن هه‌رێما كوردستانێ ودهۆكێ ناكه‌ت، به‌لكو هه‌تا كارتێكرن ل ماسيان ل به‌غدا ب خوه‌ژى نه‌كريه، ژبه‌ركو ئاڤ ژ هه‌رێما كوردستانێ وپاشى به‌غدا بۆ باشوورى دچيت.
ژلايێ خوه‌ڤه د. باسن خه‌فاجى سه‌رۆكێ لژنا شاره‌زايێن ژينگه‌هێ بۆ دووڤچوونێ ل سه‌ر مريا ماسيان ل باژێرێ ناسريه ل باشوورێ عيراقێ دياركر” مليۆنان ماسى ل باشوورێ عيراقێ مرن وچه‌ندين ئه‌گه‌ر بۆ وێ چه‌ندێ هه‌بوون ژوان نه‌بوونا ره‌وشه‌نبيريا ساخله‌ميێ يا تايبه‌ت ب خوه‌دانكرنا ماسيان هه‌روه‌سا پتريا پرۆژێن ب خوه‌دانكرنا ماسيان ل پارێزگه‌هێن باشوورێ عيراقێ ئێك ب ئێكێ ڤه بوو وپێدڤيه كيلۆمه‌تره‌ك دناڤبه‌را پرۆژه‌كێ ب خودانكرنا ماسيان وئێكێ دى هه‌بيت بۆ دانا ده‌ليڤێ بۆ گوهۆرينا ئاڤێ وپه‌يداكرنا هه‌وايه‌كا باش وگونجاى ژبه‌ركو ئوكسجين ژى يا كێمبوو دناڤ وان پرۆژان دا ب تايبه‌ت ژى كو پێدڤيه دهه‌ر متره‌كا سێ جاركى د پرۆژه‌كێ ب خوه‌دانكرنا ماسيان دا تنێ 20 مااسى تێدا بن، به‌لێ ل پتريا پرۆژان هه‌تا 100 ماسيان ژى يێن دئێك مترا سێ جاركى دا هه‌ين”.
ژلايه‌كێ دى ڤه رێكخراوا ساخله‌ميا جيهانى پشتى ئه‌نجامدانا ڤه‌كۆلينان ل سه‌ر پرسا ژه‌هراويبوونا ماسيێن باشوورێ عيراقێ ب ريێا ئه‌نجامدانا پشكنينان ل سه‌ر ئاڤا وێ ده‌ڤه‌رێ ل تاقيگه‌هێن تايبه‌ت يێن خوه، ئه‌نجامێن ڤه‌كۆلينێن خوه راگه‌هاندن ودياركر كو پشتى پشكنينێ دياربوويه كو سێ مادێن پيس يێن دناڤ وێ ئاڤێ دا هه‌ين ورێژا وان مادان ژى گه‌له‌ك يا بلنده ئه‌وژى هه‌ر ئيك ژ كولۆنيات، ئه‌مۆنيا وكانزايێن گران وه‌كو ( زه‌رنيخ، كرۆم، رساس) وچه‌ندين مادێن دى.
بسپۆرێن رێكخراوا ساخله‌ميا جيهانى ووه‌زاره‌تا ساخله‌ميێ وژينگه‌هێ ل عيراقێ راگه‌هاند، هه‌بوونا وان ماده‌يان دناڤ ئاڤا رووبارێن باشوورێ عيراقێ دا، مه‌ترسيێ ل سه‌ر ماسيان دروست دكه‌ن، به‌لێ چو كاريگه‌رى ل سه‌ر ژيانا مرۆڤێ نابيت”.
بسپۆرێن وێ رێكخراوا جيهانى ترسا وێ چه‌ندێ هه‌يه كو ئه‌و ماسى هه‌لگرێن ڤايرۆسه‌كێ مه‌ترسيدار بن وڤه‌كۆلينێن وان دێ دبه‌رده‌وام بن.
