ژ بیره‌وه‌ریا ریفراندۆما ده‌وله‌تبوونێ 2017
ئاگه‌هداری و مزگینى
ژ بیره‌وه‌ریا ریفراندۆما ده‌وله‌تبوونێ 2017
به‌رهه‌ڤكرن
سه‌دیق وه‌لی به‌رواری*
ئه‌و مله‌تێ ناڤێ خوه وه‌ك “كورد”؛ به‌ری پێنج هه‌زار سالان هه‌ی، ب ڤێ دیرۆكا هندا دوور و ده‌راز، كه‌ڤنار، كوون هه‌ی! ل سه‌ر ڤی وه‌لاتی ب درێژیا هه‌بوونا ژیانێ، دیرۆكێ ل گه‌ل ئه‌ڤان مله‌تێن كه‌ڤنار هه‌میان ژیاین وه‌ك: سۆمه‌ری، ئه‌كه‌دی، بابلی، ئاشۆری و.. هه‌می به‌هین و چووینه ئاڤا، نه‌ته‌وێ كورد ل ڤی وه‌لاتی خوه راگرتی ل به‌ر هه‌می لێمشت و له‌هی یێن وان ب سه‌ردا هاتین و داینه پاش، و ل به‌ر سینگێ وان هه‌می ره‌نگێن ره‌نیا خوه ڤه‌گرتی؛ یان ژ كیمیا باران و كوشتن و رامالین و برن و مرنا گشتی خۆڤه‌گرتی.
دێ خوه ل به‌ر كه‌ف و گۆرێن دژی ریفراندۆمێ و ده‌وله‌تبوونێ ژی خوه راگرن. دێ ده‌وله‌تا خوه نێزیك بینیت، ئه‌ڤ گه‌ف و گۆررێن هه‌نێ؛ د ده‌مكینه. وه‌ختی، ب باوه‌را من، ده‌مێ وان ل گه‌ل ده‌مێ ده‌وله‌تبوونێ دێ ب دووماهی دهێت. وه‌ك هۆزان دبێژیت:
(ئه‌وی هند ب كۆرێ خوه دادا، هندی كه‌ڤل نه چووی ب ئاڤێدا).
واته؛ ئه‌وێن ڤێ خۆر خۆرێ دكه‌ن، دا ریفراندۆم و ده‌وله‌ت بوون چێ نه‌بن، هه‌كۆ چێ بوو، و هاته راگه‌هاندنێ، هه‌می لا دێ مت و كپ بن و هه‌ڤالینیێ خوازن و به‌ردوامیێ ده‌نێ.
ئه‌ڤجا گه‌لی خه‌لكێ هێژا كوردستانی! بنێرنه سووریێ و هزرا خوه د شه‌وگۆرێن هه‌ر دو ده‌وله‌تێن زلهێزێن جیهانێدا بكه‌ن، ئانكۆ ل ئه‌مریكا و رۆسیا بكه‌ن.
دێ زانن، پشتیه‌وله‌توونێ و وارێ راگه‌هاندنا ده‌وله‌تێ كا دێ چ ل دووڤرا رووده‌ت؟
ئه‌گه‌ر ب ڤیان و شیان دابایه، نها ژ مێژه ئه‌و ده‌ڤه‌رێن ته‌نا و ئازاد ئانكۆ هه‌رێما كۆردستانێ و رۆژئاڤا (كوردستانا ل سووریێ) و تێكدابانه و ژ ناڤبربان، لێ رێ بۆ ناهێته‌دان. هه‌لبه‌ت رێ بۆ چ بزاڤا ل دووڤ ده‌وله‌تبوونێ ئانكۆ بۆ ده‌وله‌تبوونا كوردستانێ ژی ناهێته دان.
ب دیتنا من، هه‌ردو ده‌وله‌تێن ناڤبری ل سه‌ر هێمنكرن و ته‌ناهیا ده‌ڤه‌رێ یێن پێكهاتین، ئه‌و هه‌رێمێن ئێمن و هێمن بن، پشتراست بن. ئه‌و هه‌رێم تێك ناچن، ئانكۆ” ئێدی كانی یێن زه‌لال شوێلی نابن”، وارێن ته‌ناهی، رحه‌تی هه‌یه، خه‌لكه‌كێ سیڤل و هێمن لێ دژین ئه‌و دێ باشتر بن.
ئانكۆ.. ئه‌رێ ئه‌و ده‌ربده‌ر ببنه‌ڤه،كه‌توارێ هه‌رێما كوردستنێ خراب ببیته‌ڤه، و خه‌لكێ كورستانێ ژی دیسا په‌ناهندببن و كۆچبه‌ر ببنته‌ڤه، وببن بارگرانی ل سه‌ر ملێن وه‌لاتێن ئه‌ورپی ب تایبه‌تی، و بۆ رێكخروێن ( UN) و رێكخراوێن دی ب گشتی نا..
هه‌رده‌م ده‌وله‌تێن ئۆرۆپا، قۆلپا ناتۆ و ئویرس (رۆسیا)؛ بزاڤێ بۆ ئاشنا و ئاشتیا ده‌ڤه‌رێ دكه‌ن و بزاڤێ بۆ نه‌مانا تیرۆرێ دكه‌ن، بۆ رهـ و ریشالێن (داعش) ژ ژبنی بنه‌ده‌ر دكه‌ن و ئێدی نه‌شینبیته‌ڤه.
هه‌لبه‌ت مله‌تێ كورد، خه‌لكه‌كێ هێمنه؛ حه‌زژ پێكڤه ژیانێ، لێبۆرینێ، فره‌را و بیرا، فره‌ئایینی و فره‌كێم نه‌ته‌وا، ڤێكرا ژیانێ دكه‌ت.
ئه‌ڤرۆ سیاسه‌تا جیهان حه‌ز ژ ئه‌ڤان ره‌نگه خال و بنه‌ما دكه‌ت: حه‌ز ژ وی مله‌تی دكه‌ت؛ یێ دژه تیرۆر بیت و ئابوورا باش هه‌بیت، قه‌بوولكرنا فره‌ئاینان هه‌بیت، و رولێ ئافره‌تێ لێ ئاشكرا بیت، فره ماف هه‌بن، مافێ ژنێ، مافێ زارۆكی هه‌تا مافێ گیانه‌وه‌را ژی دڤێت هه‌بیت.
ئه‌ڤجا ئه‌ڤرۆ ئه‌ڤه هه‌می ل كوردستانێ هه‌نه. و ئارمانجا وه‌لاتێن پێشكه‌ڤتی یێن جیهانێ ژی هه‌ر ئه‌ڤه‌نه، و ل هه‌می وه‌لاتان ژی دڤێت ئه‌ڤه هه‌بن.
كورد (ژ دیرۆكا نوی)، ئه‌ڤه چل سالا وێڤه تره ێانكۆ پتره، ل سه‌رێك جه‌نگ و شه‌رێ به‌ره‌ڤانیێ دكه‌ن، دڤێن ئازاد بژین و ژ وه‌لاتێ خوه ئاڤا بكه‌ن. و هه‌رده‌م ب ئازاد بژین و ئه‌ڤه مافه‌كێ ره‌وایه و كورد خودان مافێ خوه یێ ره‌وا بن.
ئه‌لبه‌ت ژ بۆ زانین؛ هێژ ئێك كارێ تیرۆری ژی ب ده‌ستێن ئێكێ كورد روونه‌دایه.
نهو كوردستان نموونه‌یه بۆ ئاشتیێ، ئاسایشی و ته‌ناهیا ده‌ڤه‌رێ! هه‌ر چه‌نده ل جهێ ده‌ربده‌ریێ و كاڤلكرن و وێرانكرنێ.. ئه‌ڤ وه‌راره ل كوردستانێ رستی و شین بووی.
ئه‌لبه‌ته ئه‌و جهێن ته‌نا و ب وه‌رار ناهێنه تێكدانێ، (كانی ره‌سه‌ن و زه‌لال هشك نابن و ناهێنه به‌رنه‌مانێ دێ ده‌وام نابن).. بخێر!
دووماهی: ئه‌ڤا ب سه‌ر ده‌ڤ د هێت گۆتن، هنده‌ك داخۆیانی یێن ساده‌نه، سڤكن. سیاسه‌تا رۆژێ وه‌سا دخوازیت؛ بۆ ئێمكرنا هنده‌ك خالێن به‌رچاڤه.. نه به‌رچاڤ تشته‌كێ دییه. ئه‌ڤجا ئه‌وێن ئه‌ڤرۆ كه‌ف و گۆرا ژی مه دكه‌ن، دێ سوبه‌هی ب دۆست و هه‌ڤالێن باش بینین و ب جیرانێن خۆشتڤی و هێژا بینین، هه‌ڤالێن سه‌فه‌راز و هه‌ڤبه‌ند بینین: “یێ ب سه‌ركه‌ڤت هه‌می هه‌ڤالێن وینه، یێ كه‌ت ژی كێم هه‌ڤالێن وینه”.
ڤێجا دێ ب ئانه‌هی و پشته‌ڤانیا خۆدێ و دلسۆژیا مله‌تێ كورد و كوردستانیا و ب شاره‌زایا سه‌ركردایه‌تیا هێژا یا هه‌رێما كوردستانێ، و ب ره‌هبه‌ریا “به‌رێز سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی” چونكی پێشیێ جنابێ وی هرا ریفراندۆمێ و ده‌وله‌تبوونڵ كریه. و.. “.
مزگینى! ده‌وله‌ت دێ بیت و دێ بسه‌ركه‌ڤین، هوون هه‌می پشتراست بن، و چ تشتێ دی دژی خه‌لكێ هه‌رێما كوردستانێ روو ناده‌ت، ژ باشیێ پێڤه‌تر. هه‌لبه‌ت چ نه‌خۆشی و نه‌رێنی ژی ژ ئه‌نجامێ ره‌وله‌ت و ده‌وله‌تبوونێ چێ نابن و په‌یدا نابن.
*جڤاتا زمانزانێن كود ـ دهۆك
