د. وهلید مستهفا: پێلا سیێ یا كۆرۆنایێ رهوشا گهلهك گهنجان دژوار كریه
ئهڤرۆ، بهرپهرێ ساخلهمیێ:
د. وهلید مستهفا، رێڤهبهرێ نهخۆشخانا لالاڤ یا چارهسهریا كۆرۆنایێ ل دهۆكێ دیاركركو نهخۆشخانا مه پێكهاتیه ژ 110 تهختان ژوانا ژی 10 یێن هاتینه تهرخانكرن بۆ چاڤدێریا چر ل نیزیك دێ كهڤنه دكاری دا و پتر ژ نیڤهكێ نهخۆشخانا تژی بوویه هندهك رۆژان 80 نهخۆش و پتر دناڤ نهخۆشخانێ دا دنڤاندینه وتیمهك ژ نۆشدار وپهرستاران هاتیه پێكئێنان رۆژانه سهرهدانا نهخۆشان دكهن.
د. وهلید مستهفا، رێڤهبهرێ نهخۆشخانا لالاڤ یا چارهسهریا كۆرۆنایێ ل دهۆكێ ئاشكرا كركو ل دهڤ مه نهخۆشێن رهوشا وان دژوار و پێدڤی ب ئامیرێ ههناسهدانا دهستكرد دبن وهندهك نهخۆش ههنه ئوكسجینێ وان دگههته 85ێ وكێمتر بیت و هندهك نهخۆش ههنه ئوكسجینێ وان دگههیته دبن 80 ێ دا و رهوشا وان دژوار دبیت، رێژا دروست یا ئوكسجینی 95ێ وسهرا یه ههتا 90ێ ژی ئهم دبێژینه نهخۆشی تو پێدڤی ب نهخۆشخانی نابی ب تایبهت ژی پێدڤی ب ئوكسجینی نابیت، بهلێ گهلهك نهخۆش ههنه ئوكسجینێ وان دبیته 50 ێ و كێمتر ژی ئهو تووشبوویێن دناڤ نهخۆشخانێ دا گهلهك ژی رهوشا وان دژواره .
د. وهلید مستهفا، ئهوژی خۆیا كركو: نهخۆش دهێنه ڤهگوهاستن ژ نهخۆشخانهكێ بۆ نهخۆشخانا لالاڤ وهندهك نهخۆش یێن رهوشا وان دژوار دهێنه وهرگرتن مه هاوار هاتن ل نهخۆشخانا سوتنێ وجوانكاریێ ههیه نهخۆش دشێت قهستا وی جهی بكهت بۆ مه دهێته ڤهگوهاستن و گۆت: نوكه تووشبوویێن كورۆنایێ دژیێ 30 سالی ههتا 80 سالی د ناڤ نهخۆشخانێ دا نڤاندینه و رهوشا كهسێن دانعهمر پتر دژوار دبیت، بهلێ پێلا سیێ گهلهك گهنج ژی ههبووینه رهوشا وان دژوار بوویه.
ناڤهاتی ئهوژی نهڤهشارت و گۆت: ئهو نهخۆشێن تووشی كورۆنایێ دبن حهفتیا دوێ رهوشا وان دژوار دبیت و پێدڤی ب نهخۆشخانێ دبن و گهلهك ژی بهركهفتیێن ئێكدونه.
دیاركر كو نوكه ئهم یێ د رهوشهكا نهباشداینه و دبیت ههتا چهند رۆژێن دی رێژا تووشبوویان كیم ببیت و ڤاكسین وهرگرتن گهلهك یا گرنگه، چونكو ئهو كهسێن ڤاكسین وهرگرتین دهمێ تووشی كورۆنایی دبن نیشانێن وان دسڤكن ههتا پێدڤی ب نهخۆشخانێ ژی نابن.
د. وهلید، گۆتژی: ههموو كهس دشێن ڤاكسینێ وهربگرن، ب تنێ حالهتهكی هندهك كهس ههنه نهشێن وهربگرن ئهوژی ههكه كهسهكی قورچا ئێكێ وهرگرت و حساسیهكا دژوار بۆ وی دروست بیت نهشێت قورچا دوێ وهربگریت یان ئهو كهسێن كۆرۆنا ههبیت نهشێت وهربگریت ههتا ژ كۆرۆنایێ ب دووماهی دهێت ئهو كهسێن تووشی كۆرۆنایێ بووین پشتی ژێ ب دووماهی دهێن ب دو حهفتیان دشێن وهربگرن ئهو كهسێن قورچا ئێكێ وهردگرن و تووشی كۆرۆنایی دبن پشتی ژێ ب دووماهی دهێن دشێن قورچا دوێ وهربگرن.
رێڤهبهرێ نهخۆشخانا لالاڤ خۆیا ژی كركو پشتی ڤاكسینێ هندهك نیشان ل دهڤ هندهك كهسان وهكو تا یان ئیشانهكا لاشی لێ ئهڤه دهمكی یه و گهلهك نامینن، بهلێ خهلك ههیه خهلهت تێدگههن دبێژن من ڤاگسین وهرگرت ئهز تووشی كۆرۆنایێ بووم، بهلێ یا دروست ئهوه بهری ڤاكسینێ دانیت وی كۆرۆنا ههبوویه و تووشی ڤایرۆسی بوویه، بهلێ نیشا لێ دیارنهبووینه و ههر كهسهكێ گومانێ ژ خوه ببهت دشێت پشكنینێ بكهت بهری ڤاكسینێ دانیت و ههكه چو نیشانێن وهسا نهبن پێدڤی ناكهت پشكنینێ بكهت و ههر كهسهكێ ڤاكسینێ وهربگریت بهرگریا وی تهمام دبیت لێ تشتهكێ زانستی نینه ئهو كهسێ ڤاكسینێ وهربگریت تووشی كۆرۆنایێ نابیت.
د. وهلید مستهفا، زێدهتر گۆت: كۆرۆنایێ گهلهك كارتێكرن ل سهر نهخۆشیا شهكری ههیه هندهك كهس ژ 600ێ دبۆریت و شهكرا وی گهلهك بلند دبیت و نهخۆش د رهوشهكا خرابدایه ئهڤه ژی كارتێكرنێ دكهت كو رێژا شهكرا وی بلندبیت و بهرگریا لهشێ وی یا كێمه، لهورا دهمێ تووشی كۆرۆنایێ دبن رهوشا وان دژوارتر دبیت، لهورا پێدڤیه پتر خوه بپارێزن ژ كهسێن نورمال و ڤاكسینێ وهربگرن، چونكو ب راستی ڤاكسین تاكه رێكه بۆ خۆپاراستنێ ژ كۆرنایێ و ههر كهسهكێ گومان ل سهر خوه ههبیت باشتره پشكنینا خوه بكهت، داكو نهبیته ئهگهر پتر بهلاڤ بكهت و خوه كهرهنتین كرن دمالا دا گهلهك یا گرنگه پێدڤیه خهلكێ مه تێكهلیێ نهكهن و خوه دمالێن خوه دا كهرهنتین بكهن ههتا رهوشا وان باش دبیت و ژ كۆرۆنایێ ب دووماهی دهێن.