تایبه‌تمه‌نده‌كێ نه‌خۆشیێن ده‌روونی: نه‌خۆشێ هه‌لوه‌سێ هه‌رده‌م پێدڤی ب چاره‌سه‌ریێ یه
دهۆك، له‌زگین جوقی:
تایبه‌تمه‌نده‌كێ نه‌خۆشیێن ده‌روونی ل دهۆكێ دیاركركو نه‌خۆشیه‌كا ده‌روونی یا دومدرێژه هه‌تا هه‌تایێ نه‌خۆش پێدڤی ب روه‌رگرتنا چاره‌سه‌ریێ دبیت كو ڤێ نه‌خۆشی هنده‌ك نیشان هه‌نه ده‌مێ نه‌خۆش دهێته ل ده‌ڤ نوشدارێ دبێژیت ئه‌ز نه‌یێ نه‌ساخم یێ دروستم.
نوزاد صالح، تایبه‌تمه‌ندێ نه‌خۆشێن ده‌روونێ ل دهۆكێ دیاركركو ئێك ژ نیشانێن ڤێ نه‌خۆشیێ ئه‌وه (هه‌لوه‌سه) هه‌یه كو ده‌مێ دیتن یان گوهلێبوون یان بێهنكرن یان ده‌ستكرنا مرۆڤی ئێك ڤان تشتان تێك بچیت دبیته (هه‌لوه‌سه) دێ نه‌خۆش بێژیت كه‌سه‌ك یێ روونشتیه وجلكێن وی د سۆرن، به‌لێ دراستی دا چو كه‌سێن روونشتی و جلك سۆر ل وی جهی نینن، به‌لێ نه‌خۆش دبینیت وه‌سا دبێژیت ئه‌م دبێژینێ (هه‌لوه‌سه) كو نه‌خۆش تشته‌كی دبینت لێ د كه‌تواری دا ئه‌و تشت نینه، یان دێ نه‌خۆش بێژیت ده‌نگ یێ دهێته كرن كه‌سه‌ك یێ دبێژیته من تو مرۆڤه‌كێ نه‌باشی ئه‌و ده‌نگ بتنێ دهێته وی نه‌خۆشی، هه‌روه‌سا نه‌خۆش گه‌له‌ك هزرێن خه‌له‌ت دكه‌ت .
تایبه‌تمه‌ندێ نه‌خۆشێن ده‌روونی گۆتژی: نه‌خۆش وه‌سا هزردكه‌ت هه‌موو خه‌لك دژی وی كار دكه‌ن هه‌تا وه‌سا هزر دكه‌ت دایك وبابێن وی دژی وی كار دكه‌ن، هه‌روه‌سا ئێك ژ نیشانێن دی یێن ڤێ نه‌خۆشیێ ئه‌وه دبێژنێ سلوكێ نه‌رێكخستی، ئه‌وژی نه‌خۆش دبیت بچیته سه‌ر جادێ وجلكێن خوه بێخیت، ئانكو ره‌فتاره‌كا نه نورمال دكه‌ت هه‌تا ئێك ژ نیشانێن ڤێ نه‌خۆشیێ ئه‌و ئاخفتێن نه‌رێكخستی یان نه‌خۆش ئاخفتنێن گه‌له‌ك غه‌ریب دكه‌ت، هنده‌ك جاران نه‌خۆش دێ وه‌سا ئاخڤیت كه‌س تێناگه‌هیت ئه‌ڤ نه‌خۆشه هه‌كه بۆ ده‌مێ شه‌ش هه‌یڤان بمینن ونه‌هێنه چاره‌سه‌ركرن ره‌وشا وان خراپتر لێ دهێت، گه‌له‌ك جاران خه‌لك دبێژیت كه‌سه‌كێ شێته و های ژخوه نینه ئه‌و ئه‌ڤ نه‌خۆشه یێن هاتینه پشتگوه هاڤێتن و نه‌هاتینه چاره‌سه‌ركرن ماینه سه‌ر جاده‌یان هه‌تا ره‌وشا وان وه‌سا تێكچوویی ئه‌ڤ نه‌خۆشه دڤێت زوو چاره‌سه‌ریا خوه بكه‌ت هه‌كه چاره‌سه‌ریێ وه‌رنه‌گریت دێ ره‌وشا وی گه‌له‌ك خراب بیت.
د. نوزاد صالح، ئه‌وژی خۆیاكر كو سه‌ره‌ده‌ری دگه‌ل ڤان نه‌خۆشان د مالێ دا یا ب زه‌حمه‌ته هه‌تا ئه‌و مال شه‌رم دكه‌ت و دێ نه‌خۆشی هێلنه د ژووره‌كێ دا ناهێلن ده‌ركه‌ڤیت وچاره‌سه‌ریا وی ناكه‌ن، ئه‌م دبێژینه نه‌خۆشی باشتره كه‌سه‌ك ژخێزانا وی دگه‌لدا بیت، ده‌مێ قه‌ستا نوشداری دكه‌ت، داكو بۆ وی شروڤه بكه‌ن ئه‌ڤ نه‌خۆشیه چیه و چاره‌سه‌ریا دروست یا نه‌خۆشی بهێـته‌كرن، چونكو هه‌كه ب دروستاهێ چاره‌سه‌ریێ وه‌نه‌رگریت دێ ره‌وشا وی دژوارترلێ هێت.
تایبه‌تمه‌ندێ نه‌خۆشیت ده‌روونی ئاشكه‌را كر كو ل دووڤ ڤه‌كۆلینێن هاتینه كرن هه‌ر 100 كه‌سان ئێك تووشی ڤێ نه‌خۆشیێ دبیت.
