بارزانی و بزاڤا رزگاريخوازا كوردى 1975 – 1990
مەسعوود بارزانی
پشكا دوازدێ
داستانا خواكوڕكی
142
خەباتا مە، خەباتەكا رەوایە، ژ بەر كو مافێن مللەتێ مە ژ ئالیێ رژێما دكتاتۆر ڤە هاتینە بنپێكرن كو باوەری ب چو پرەنسیپ و بنەمایان نینە. نەك هەر باوەری ب مافێن مللەتێ كورد نینە، بەلكو باوەری ب مافێن مرۆڤی ژی نینە. هەموو ئارمانجا وێ ژی نەهێلان و حەلاندنا مللەتێ كورد و وەلاتێ وی یە، لەورا هەرچەند گڤاشتنێن رژێمێ زێدەتر بن و شیانێن مە ژی كێم بن، لێ دێ ئەركێن خوە ب رێكوپێكی بجهئینین و ب وێ ئیمان و ئیرادە و باوەرییا هەی دێ روو ب روو دوژمنی بین، پشتراستم ئەم دێ سەركەڤین.
لێ پێدڤیە وێ راستیێ بزانین، كو پێدڤیە پشتا خوە ب خودێ و مللەتێ خوە بەستین. مەترسیا مەزن ئەو دەمە كو تووشی نسكۆیا سیاسی بین، ژ بەر كو رابوونەڤە دێ گەلەك یا بزەحمەت بیت. سوپاس بۆ خودێ ئەز دشێم بێژم ژ روویێ سیاسی ڤە ئەم د وی پەرێ هێزێ داینە، چو ژ روویێ ناڤدەولەتی ڤە، چو ژی ل ناڤخوە، مە هەلوەستەكێ ئێكجار ئێكجار یێ ب هێز هەیە و ڤێ خۆراگریێ و بەرخودانێ ژی ئەو هەلوەست دەهـ جاركی ب هێزتر لێكریە. لەورا ب ئانەهایا خودێ ئەم تووشی نسكۆیێ نابین، دبیت تووشی ئازار و ئێشانەكا زێدەتر ببین، كارێن مە هەتا راددەكی سەختتر بن، لێ ب پشتراستی ڤە ئەڤ هندە پێشمەرگەیێن ب وەفا و ئازا و دلێر هەنە كو هەست ب بەرپرسایەتیێ بكەن و بزانن ئەڤرۆ چو ئەرك و بەرپرسایەتی ل سەر ملێن وانە. ب راستی بیت ئەڤرۆ ئەو رۆژە كو بێژین: (كوردستان، یان نەمان).
رەوش جهێ ئومێدیێ یە، ئەو نینە كو چو مەترسی هەبیت و بڕیار ژی ئەوە ئەم بەرگریێ بكەین و ب ئانەهیا خودێ ژی دێ سەركەڤین. خو هەكە د خۆڕاگریێ و بەرگریێ دا بمرین ژی، سەربلندترە ژ وێ ئێكێ كو ل كولانێن ئەورۆپا، یان ل ڤی باژاری و باژارێ هە و ل ڤی ئالی و ل ئالیێ هە ئەم رەزیل و سڤك و گەرۆك بین.
رێكا ئێكانە یا ل هەمبەری مە گەهشتنا ب ئارمانجێن مەیە، ب زۆری بیت، یان ب خۆشی، رێكا ئێكانە ژی ئەوە سیاسەتا مە یا راست بیت. بەرگریێ بكەین و رادەستی زۆرداریا دوژمنان نەبین، دێ ب وێ ئێكێ گەهینە ئارمانجان.
ب پشتراستی ڤە گەلەك یا بزەحمەتە پشتی شەڕەكێ هەشت سالی كو نێزیكی ئێك ملیۆن كوشتی و بریندار و بێسەروشوون ل پشت خوە هێلاین ب ساناهی ب دوماهی بهێت. ڕاگرتنا شەڕێ ئیراقێ و ئیرانێ ژی ب رامانا تێكشكاندن و ژ بەرئێكچوونا هێزێن پێشمەرگەیێن پارتی نینە. سیاسەتا پارتی سیاسەتەكا رۆهن و ئاشكرایە هەمبەری هەموو سەختیان، نها ژی كو ئەڤ رێككەفتنە هاتیە كرن، ئەنجام و دەرهاڤێژێن وێ دیار و رۆهن نینن، وەكو من بەحس كری بساناهی نینە شەڕەك پشتی هەشت سالان و ژ دەستدانا ئێك ملیۆن كەسان بساناهی ژێ دەرباز ببن. پشتراستم پشتی دەمەكێ كورت گەلەك تشتێن دی ژی دێ رۆهن بن، ئەو پێشهاتێن دێ هێنە پێش، ئەو گۆرانكاریێن دێ روودەن، یان رەوش ب گشتی دێ گۆرانكاری ب سەردا هێن، رەوشا ناڤخوەیا ئیراقێ و ئەو گۆرانكاریێن چاڤەرێ بۆ دهێتە كرن روو بدەن، یان هەكە خۆراگری و بەرگری بەردەوام بیت، دوژمن دێ نەچار بیت هزر د رەوشا خوە دا بكەت.
د هەموو حالەت و رەوشەكێ ژی دا ئارمانجێن مە گەلەك رۆهن و ئاشكرانە و دەستان ژێ بەرنادەین و هەر چو بۆ ڤێ ئاخا پیرۆز بهێتە كرن كێمە، ب پشتراستی ڤە خەبات بێ شەهید نابیت، پیرۆزیا ڤێ ئاخێ ژی د وێ ئێكێ دایە كو ب هزاران كەس پێخەمەت وێ ئێكێ شەهید بووینە، هەكە نە ب ڤی شێوەی نەدبوو.
ئەم بانگەشەیا وێ ئێكێ دكەین كو پارێزەرێن رێبازا بارزانی نە، هەلگرێن ئالایێ بارزانی و پارتی نە، ب پشتراستی ڤە دەمێ ڤان دروشمان بلند دكەین، پێدڤیە هەموو سەختیەكێ ژی قەبوول بكەین، خۆراگر بین، سوپاس بۆ خودێ كو بەرگریەكا باش و ب هێز ژی ب سەربلندی هاتە كرن، ئەڤ بیروباوەرە ل هەوە پیرۆز بن و دەستێن هەوە خۆش بن و ماندی نەبن.
د ڤان شەڕان دا ئەڤ یەكەیێن لەشكری یێن رژێمێ ژناڤچوون و ب ئێكجاری نەمان:
لیوایا دو یا مغاویران، لیوایا شێست و هەشت یا هێزا تایبەت و زیانێن مەزن ژی ب بەر ڤان هێزان كەفتن كو هەتا دەمەكێ درێژ ناهێنە رێكخستن: فەوجا دو یا مغاویران، فەوجا ئێك یا سەربخوەیا مغاویران، لیوایا چارسەد و بیست و ئێك و لیوایا سەد و بیست و ئێك.
ل گۆرەی وان زانیاریێن ژ ناڤخوە دهاتن، هەژمارا كوشتی و بریندارێن رژێمێ د وان شەران دا گەهشتبوو هزار كەسان.
مە پێخۆشە كێشەیا مە ب ئاشتیانە بهێتە چارەكرن، بەیاننامەك ژی ژ بەرەی دەركەفت و هەموو ئالیەك كۆم بووین ل سەر وان گاڤێن كو پێدڤیە بهێنە هاڤێتن، لێ ئەڤ رەوشا ئالۆز ئەو راستی سەلماند كو پارتی ژ هەموو ئالیان زێدەتر رۆلێ خوە د خۆراگری و بەرگریێی دا دیت.
بەری چەند رۆژان كۆمبوونا سەركردایەتیا سیاسی یا بەرەی هاتە كرن و یاداشتننامەك بۆ رێكخستنا نەتەوەیێن ئێكگرتی و هەموو رێكخستن و وەلاتان هاتە ئاراستەكرن.
رژێم ژ روویێ رەوشا ناڤخوە ڤە گەهشتیە خالا سفر، ژ روویێ ناڤدەولەتی ژی ڤە ل ژێر گڤاشتنەكا ئێكجار مەزن دایە، نێزیكە تووشی جۆرەكێ هێستریایێ بیت، لەورا ژ روویێ سیاسی ڤە مە هەلوەستەكێ ب هێز یێ هەی و سەركەفتن ژی د وێ ئێكێ دایە.
ئەڤرۆ بەیاننامەك د رادیۆیا بەغدا دا هاتە بەلاڤكرن كو بێگۆمان ئەڤە ژی هێمایێ لاوازییا رژێمێ یە، نەك ب هێزبوونا وێ و دێ خواندنێ ژی بۆ كەین.
ئەڤا بووی و روودای ل سەر مە پێدڤی دكەت، ب شەڤ و رۆژ سوپاسیا خودایێ مەزن بكەین و لاڤان بكەین، ژ بەر كو سوپاسكرنا خودایێ مەزن ژ هەموو تشتەكی گرنگتر و پێدڤیتر و ل پێشترە، بۆ وێ بیروباوەر و هێز و باوەری و خۆراگری و بەرگریا دایە مە. باوەر بكەن ژن ژ زەلامان ب غیرەتتر و ئازاتر و ژێهاتیترن، نزانم هوون چەند ئاگەهداری فیداكاری و هەدارا مللەتێ مەنە، ئەڤرۆ ژنەك هات بوو و سویند خوار كو ب تنێ ئەڤ هزار تومەنە من هەنە و دێ وان ژی پێشكێشی بەرەیێ شەڕی كەم بۆ كڕینا جۆتەكێ پێلاڤان بۆ پێشمەرگەكی، دایكا شەهیدەكی ژی هاتبوو هاریكاریا شەهیدێ خوە پێشكێشی بەرەیێ شەڕی كر.
جارەكا دی ب خێرهاتنەكا گەرم ل هەوە دكەم، داخواز سەركەفتنێ بۆ هەوە دكەم، ب راستی دیتنا هەوە دلێ من گەش كر و چاڤێن من رۆهن بوون، گەلەك ب دیدار و دیتنا هەوە ل ڤێرێ خۆشحال بووم، هوون هەموو سەركەفتی و بەختەوەر و پاراستی بن، ماندی نەبن و ب ئانەهییا خودێ دێ هەر سەركەفتی و پیرۆز بن.
هەر ب ڤێ هەلكەفتێ مەكتەبا سیاسی ژی بەیاننامەك بەلاڤكر و ئەڤە دەقێ وێ یە:
وەلاتیێن خۆشتڤی
د دەمێ ڤی شەڕێ مەزن دا، رژێمێ هێرشەكا بەربەلاڤ كرە سەر دەڤەرێن پارێزگەها دهۆكێ و مووسل ب پشكداریا نێزیكی سەد هزار لەشكر و تانك و تۆپخانە و هەموو جۆرێن فرۆكە و هێلیكۆپتەران و ب كارئینانا چەكێ كێمیایی ب شێوەكێ بەربەلاڤ، د ڤان هێرشان دا رژێمێ كۆمكوژی كرینە و دەست ب تێكدان و وێرانكرن و هەرفاندنا گوندان كرییە كو بووینە ئەگەرێ ئاوارەبوونا زێدەتر ژ سەد هزار كەسان بەر ب سنۆرێن توركیا و ئیرانێ. ئەڤان هەموویان نەشیا ئیرادا بەرگریا مللەتێ كوردستانێ بشكێنن، ل ناڤخوەیا كوردستانێ و ل بەرۆكێن شەڕی، رژێمێ بزاڤ كرن وەلاتەكێ بێ گەل دروست بكەت.