نەخۆشترین تشتێ‌ مە دیتی برس بوو

نەخۆشترین تشتێ‌ مە دیتی برس بوو

32

دیدار، سالار محەمەد دۆسكی:

پێشمەرگێ‌ هەر دو شۆڕەشێن ئیلۆن و گولانێ‌ مەمەد سەلیم ئەحمەد چێیی یێ‌ بەرنیاس ب مەمەد چێیی ژ دایك بوویێ‌ سا 1945ێ‌ بوویە، ل بوهارا سالا 1963ێ‌ دەست ب خەباتێ‌ وەك پێشمەرگە ل شۆڕەشا ئیلۆنێ‌ و دووڤدا گولانێ‌ كریە.
مەمەد سەلیم چێیی دیدارەكێ‌ دا ل گەل رۆژناما ئەڤرۆ گۆت: پشتی مەلا مستەفا بارزانی ژ بەغدا ڤەگەریایی، ئانكو بەری دەست ب شۆڕەشا ئیلۆنێ‌ ل سالا 1961ێ‌ به تەكرن جەنابێ‌ وی ئاگەهداركرین كو دێ‌ حوكمەت دێ‌ هێتە دینارتە و (محو بەنانی) پەیاما (شێخ ئەحمەد) گەهاند كو هەر كەسەكێ‌ تڤەنگەك هەبیت بلا بهێت دوسكی ژووری ل گەل هەركیان هەر كەسەكێ‌ تڤەنگەك هەی چوونە بارزان، ئەز ل گەل چار كەسان چوومە لایێ‌ (شێخ ئەحمەد) و پشتی پرسیار ژ مەهاتیەكرن كو كینە مە خودا نیاسین جەنابێ‌ وی جهێ‌ بارەگایێ‌ بابێ‌ من نیشامەدا كو لبنێ‌ دارەكێ‌ نە دناڤبەرا (بلێ‌ و گەلیێ‌ بالندا) دا و پشتی گەهشتین و كەشیف خواری درەنگە كەسەكێ‌ دی هات ژ دەف (شێخ ئەحمەد) گۆت: مام سەلیم خودانێ‌ بارزان فەرمانكریە جەنابێ‌ هەوە بهێنە بارزان و ئەز هەڤالەك ژی ل گەل بابێ‌ چووین و پشتی گەهشتین مە ب چاڤێن خوە دیت فرۆكە ل سەر بارزان گەلەك بنزمی هاتن و چوونێ‌ دكەن و چەند مللەتێ‌ بارزان یێ‌ دكەنە قێری و گری و گۆتن حوكمەت هاتیە و ترۆمبێلێن لەشكری ئیناینە و دێ‌ مالا (شێخ ئەحمەد) بەنە مێرگەسورێ‌ و چووینە (تەكیا بارزان) خودانێ‌ بارزان (شێخ ئەحمەد) ل تەكیایێ‌ بوو پشتی بخێرهاتنێ‌ جەنابێ‌ شێخی گۆت: چ هزرا ناكەن فەرمانا حوكمەتێ‌ یە و دێ‌ مالا خوە بەمە مێرگەسورێ‌ و ( بابێ‌ من سەلیم چێیی و سەعیدێ‌ مەلا عیسی) هەرنە مال دێ‌ فەرمانەك بۆ هەوە هێت، و گوهێ‌ هەوە وێ‌ فەرمانێ‌ بیت مەقەستا (هورێ‌) كر، مە (ئەسعەد خوشەڤی) بیت گۆت هەرنە مال و پشتی 12 رۆژا فەرمانك هات گۆتن وەرە (سیدا) ل گەل (مەلا مستەفا بارزانی) دناڤا هوزێن دەڤەرا بەهدینان گەریان وەك پشتەڤانی بۆ دەسپێكا شۆڕەشا ئیلۆنێ‌ ل سالا 1961ێ‌ .
پێشمەرگێ‌ هەر دو شۆڕەشێن ئیلۆن و گولانێ‌ (مەمەد چێیی) زێدەتر گۆت: ژین و ژیارا خەلكێ‌ گوندان وی سەر دەمی ل سەر خودانكرنا ئاژەلان بوو و چاندنێ‌ بوو و برایەكێ‌ منێ‌ بچووك بوو و نەچاربووم هاریكاریا خێزانا خوە بكەم، ل سالا 1962ێ‌ بابێ‌ من ل گەل (مەلا مستەفا) بارزانی چوونە (سیدەكا) نێزیكی (80) زەلامێن چێیی پێشمەرگە بوون و ب فەرمانا بارزانی چوونە (كویێ‌)، و دووڤدا ڤەگەریانە گوندێن سورچیان، ل دەسپێكا پائیزا سالا 1962 ل (گەلیێ‌ بەرسلینێ‌) چوومە ل گەل بابێ‌ خوە من خواست ببمە پێشمەرگە وی نەهێلا و گۆت هەرە بلا چاڤێتە ل مال و خودانكرنا پەزی بیت، هێشتا ل (كویە) (محەمەد حەسەن باجلوری و تێلی ئێكمالی و محەمەد سەلیم باجلوری) دناڤبەرا وا نەخوش بوو و ( محەمەد سەلیم) گۆتە بابێ‌ من مام ئەگەر تو جەنابێ‌ مەلا مستەفا بارزانی ئاگەهدار نەكەی دێ‌ مە ژ چەك كەت، و بابێ‌ چوو نیك (مەلا مستەفا بارزانی) بابەت گەهاندێ‌ وی دەمی ب فەرمانا (مەلا مستەفا بارزانی) (18) باجلوری هاتنە نیك بابێ‌ من.
پێشمەرگێ‌ هەر دو شۆڕەشێن ئیلۆن و گولانێ‌ گۆت: ل بوهارا 1963ێ‌ بوومە پێشمەرگە و بابێ‌ من كاغەزەك بۆ (شێخ ئەحمەد) نڤێسی و چوومە بارزان، (مەلا مستەفا) بارزانی ل (رێزان) بوو و سپێدێ‌ زی هاتە بارزان و شێخ فەرمان دا گۆت كورێ‌ (سەلیم چێیی) هاتیە و تڤەنگەكێ‌ بدەنێ‌ و جەنابێ‌ (مەلا مستەفا بارزانی) فەرمان ل كورەكێ‌ شێروانی كر و گۆتێ‌ تڤەنگا خوە بدێ‌ و (ئنگیزیەكا درێژ) دا من، هەمان سال بابێ‌ من چوو (كانی بوتێ‌) و مەلا مستەفا بارزانی وێرێ‌ بوو و فەرمان ل بابێ‌ من كر بچیت بگەهیتە هێزێن (عەلیێ‌ خەلیل)، و گۆت شەرێ‌ مەتینا بوو و گەلەك مرۆڤ كێم بووینە و مللەت بەلاڤە بوویە وی دەمی بارەگایێ‌ (عەلیێ‌ خەلیل) شاوریكێ‌ بوو، نێزیكی (100) مالێن چێیی ل حاجی عومەران بوون و من ژی مالا خوە برە وێرێ‌ و بابێ‌ من هەتا دەسپێكا سالێن حەفتێ‌ ما ل گەل (عەلیێ‌ خەلیل) وی دەمی پشتی بەیانا 11ی ئادارێ‌ حكومەتا ئیراقێ‌ وەك جندیێ‌ ئێكێ‌ هژمارتم و هەیڤانە (18) دینار من وەردگرتن.
مەمەد چێیی گۆت: دەمەكی گەلەك برسیبوون و ئەم نەشیاین بچینە باژێرا بۆ زارۆكێن خوە گەنمی بكرین، (عەلیێ‌ خەلیل) كاغەزەك بۆ (میر تەحسین) نڤێسیی و مە دەوارێن خوە برنە بنێ‌ گەلیێ‌(دێركێ‌) ل گەل پسمامەكێ‌ خوە چوینە (باعەدرێ‌) و ئاگەهداركرین كو (گەنم) نینە، گۆتن هەرنە گوندێن وێڤەتر پشتی چووین هەر ئێك ژ مە شەش تەنەكێن گەنمی كرین، و زڤرینە دەوارێن خوە و (18) رۆژان هەتا گەهشتینە (دێرەلوكێ‌)، تشتێ‌ هەرە نەخوش نان نەبوو بخوین و گەنم نەبوو و هەتا مە مێویژێن سوتی بخوە دكرنە چا و مە ڤەدخار.
هەمان پێشمەرگێ‌ شۆڕەشێن ئیلۆن و گولانێ‌ گۆتژی: ل سالا 1973ێ‌ من ل گەل (12) مالێن مرۆڤێن مە مە بریار دا مالێن خوە بینە حاجی عومەران و ل گەل (عەتەم) زێرەڤانێ‌ بارزانیێ‌ نەمر بوو، چووینە نیك (مەلا مسەفا بارزانی) و مە جەنابێ‌ وی ئاگەهدار كر كو ب خێزان ڤە هاتینە و گۆتە (عەتەم) هەرە ئەگەر مرۆڤێن هەوە خانی دانەف هەوە دروستە ئەگەر نە گۆتە (عەتەم) هەرە (گلالێ‌) (12) خانیا بۆ بگرە و ئەگەر نەبن بكڕن و پاش ئەز دێ‌ كرێت وان دەم، بارەگایێ‌ مە حاجی عومەران بوو و مە (12) چادر هەبوون، شەڤەكێ‌ زێرەڤانێ‌ (ئدریس بارزانی) یێ‌ بناڤێ‌ (سلێمان) هاتە دووف بابێ‌ من ڕا گۆتێ‌(مەلا مستەفا بارزانی ) دڤێت تەبینت، و پشتی بابابێ‌ چووی جەنابێ‌ وی فەرمان دا ل گەل (عەتم و مزەفەرێ‌ مراد شێخوی) و گۆتە بابێ‌ من چەند مرۆڤ ل گەل تەنە بابێ‌ من گۆتێ‌ پتر 100 مرۆڤان گۆت (رەشید سندی) شكەستیە و حوكمەتێ‌ هێزەكا مەزن ئینایە، گۆتە (ئدریس بارزانی) ئەڤ شەڤە بلەز بەرهەڤ بكەن و ئەگەر (زین و ستێروكا ) حوكمەت ب سەر كەفت دولا بالەكاتیێ‌ دێ‌ ژ دەست مە چیت (12) چێب ئینان و گەهاندینە (دانگا و هەرقی) دەوار ئینابوون من تشتێ‌ خوە ل سوار كرن و چووینە (پلنگانێ‌) وی دەمی حكومەتێ‌ هێزەكا مەزن ئینا بوو و مە (رەشید) دیت و بابێ‌ من گۆت كیڤە گەلەك یا دژوارە دێ‌ هێزێن خوە بەینە وی جهی و بلا هێزێن هەوە بهێنا خوە بدەن ژ مێژە دشەری دانە و هێشتا خوارن نەخوارین هێرشێن حوكمەتا ئیراقێ‌ دژوارتر لێهاتن چووینە (شیڤە رەشێ‌) فرۆكەهاتن ب ساروخان هێرش كر، و هەتا سپێدێ‌ لەشكری هێرش كر و (18) سندوقێن فیشكێن برونوویێ‌ بابێ‌ من وان لێدان و نەهێلان بوهوستەكێ‌ حكومەت هێرڤە بهێت، و (رەشید سندی) گۆتە بابێ‌ من (سەلیم چێیی) بلا مرۆڤێن تە بچنە دناڤبەرا ( شیڤە رەشێ‌ و دیلمان) دا و ئەڤە دهێتە هژمارتن دووماهی شەرێ‌ سالا 1974ێ‌ و (مەلا مستەفا بارزانی) ل زڤستانێ‌ (دیلمان) بوو و دووڤ دا شۆڕەش تێكچوو و بەر ب ئیرانێ‌ چوونین.
هەمان پێشمەرگە گۆت: داخازێ‌ دكەین برا كوژی د ناڤبەرا مە دا نەمینت و ئینان و برنا ئاخفتنا و بەل بەلە نەمینت، پارتێن سیاسی ڤێ‌ هزرێ‌ پێلن و مالا بارزان ناشكێن هەر ل سەر دەمێ‌ شاهاتیێ‌ ل ئیراقێ‌ و هەتا نوكە هەمی حوكمەتێن عیراقێ‌ خوە تاقیكرینە و بێ‌ مفا بووینە.

کۆمێنتا تە