پشتی مەلا مستەفا بارزانی ژ رۆسیا ڤەگەڕیای ئێکەم نڤێسینگەها خەبات ل...

پشتی مەلا مستەفا بارزانی ژ رۆسیا ڤەگەڕیای ئێکەم نڤێسینگەها خەبات ل گوندێ مە هاتە ڤەکرن

89

دیدار، سالار محەمەد دۆسكی:

پێشمەرگێ‌ هەر دو شورەشێن ئیلون و گولانێ‌ نوری عەبدوللا محەمەد بەرواری یێ‌ بەرنیاس ب سەید نوری چەم سەیدی ل سالا 1945 ژ خێزانەكا هەژار ژ دایك بوویە هەر ژ زارۆكینی ئانكو هەتا ژیێ‌ وی بوویە پێنچ سال (دایك و باب و پیر و باپیر) هەمیان وەغەركر، پشتی ئەڤان روودانا ل گەل دوو مام و مەتەكا خوە گەلەك پەریشان دبن و نەچاردبووم دهێنە دەف مەتەكا خوە ل گوندێ‌ بازێ‌ و حەفت سالان ل گەل دمینن هەتا مەزن دبن.
سەید نوری چەم سەیدی، د دیدارەكێ‌ دا ل گەل رۆژناما ئەڤرۆ گۆت: دەمێ‌ دەست هەتا عیراقێ‌ بوویە كوماری و شاهێ‌ عیراقێ‌ هاتیە كوشتن سێ‌ قوتابخانە دناڤا بەرواری یا دا هاتنە ڤەكرن ئەو ژی ل گوندێن(بێدهێ‌، هرورێ‌، تروانش) دووڤ دا سێ‌ قوتابخانێن دی هاتنەڤەكرن (گركا، بناڤێ‌، رابینا) رۆژانە دەمژمێرەكێ‌ ب پیان دچووین و ژ گەلەك گوندان دهاتنە دەڤەرێ‌ و قوتابیێن قوتابخانێ‌ كچ و كور بوون، چار سالان من قوتابخانە خواندن، دەمێ‌ مەلا مستەفا بارزانی خودێ‌ ژێ‌ رازی بیت ژ رووسی ڤەگەریای وی دەمی مە پسمامەك هەبوو بناڤێ‌( سەید صالح چەم سەیدی) وی دەمی ئەوی ل سەر بەنداڤا دەربەندیخان كاردكر و دو (سەید صالح) ل گوندێ‌ مە هەبوون ئەڤێ‌ ئەز بەحس ژێ‌ دكەم و (سەید صالح چەم سەیدی) بابێ‌ (ماجد)، دەمێ‌ مەلا مستەفا بارزانی ڤەگەریایی و (سەید صالح چەم سەیدی) زانی مەلا مستەفا بارزانی هات ئێكسەر كارێ‌ خوە ل بەنداڤا دەربەندیخان هێلا و ڤەگەریا گوندی و مالا خوە كرە نڤێسینگەها خەبات و ل سەر دەرگەهێ‌ خوە نڤێسی و ئەڤە ئێكەم نڤێسینگەها خەبات بوو دناڤا بەرواری یان دا دهێتەڤەكرن و تڤنگەكا ئنگلیزی یا كورت كری و دەمێ‌ نڤێسینگەها خەبات ڤەكری گەلەك دژایەتیا وی ل گوندێن دەردوری مە هاتەكرن هەتا سالا 1960 ئەڤ نڤێسینگە هە یا بەردەوام بوو گەلەك هەڤالێن وی دهاتنەدەف وەك تایبەت ئەڤێن كوردینی د دلی دا، دەنگۆ هەبوو كو مەلا مستەفا بارزانی دێ‌ ژ ناف نێروەیی یا هێتە ناف بەرواری یا وی دەمی خەلكی دگۆت مەلا مستەفا بارزانی دێ‌ چیتە سوریێ‌ و گەلەك چوونە بەراهیێ‌ و پصمامێ‌ مە (سەید صالح چەم سەیدی) ژی چووبوونە بەراهیێ‌ ژ بەر ئێمناهیا رێكێ‌ هەتا دهێتە ناف بەرواری یا و جەنابێ‌ بارزانی هاتە ناف بەرواری یا (بناڤی، سەرەرو، بشێش و تروانش) شەڤەكێ‌ رەحمەتی مەلا مستەفا بارزانی هاتە گوندێ‌ مە (چەم سەیدا) هاتە نڤێسینگەها (سەید صالح چەم سەیدی) یا بناڤێ‌(خەبات) و (سەلیم ئەسعەد خوشەڤی) ل گەل بوو و ئەم بچیك بووین و مە ل بەردەرگەهی جار جار سەحكرێ‌ و پصمامێ‌ مە برنج و هێك بوو چێكربوون و بتنێ‌ دەمژمێرەكێ‌ ل گوندێ‌ مە ما و چوو وی دەمی بتنێ‌(سەید صالح چەم سەیدی) ل گەل پارتی دیموكراتی كوردستان بوو و بارزانی دناڤ بەرواری یا دەربازبوو و چوو گوندێ‌ (كەمەكا) دناف دوسكیا و هەتا گەهشتیە گوندێ‌(گەرماڤا) و ل ئەوان دەڤەرا پصمامێ‌ مە (سەید صالح چەم سەیدی) د شەرەكی دا ل گەل چەتان بریندار بوو و ئەز و بابێ‌ سەید محەمەد پصمامێ‌ خوە تەوارا پصمامێ‌ خوە یێ‌ بریندار چووین و پشتی مە گەلەك پرسیار كری دیاربوو یێ‌ بەرەف برینپێچێ‌ پێشمەرگەی بری دگۆتنێ‌(میشێ‌) ل (گوند كوسە)ی و ئەم ژی گەهشتینە گوندێ‌ (كورێمە) مالا (حەجی سلێمانێ‌ كورێمەی) بابێ‌ (صدیق كورێمەی) گەلەك قەدرێ‌ مەگرت و نیڤا شەڤێ‌ دەرگە‌‌‌هـ هاتە قوتان و پصمامێ‌ مەیێ‌ بریندار ئینا مالا وی و گەلەك كەیفا مە هات سپێدێ‌ زوور رابووین و مە ل گەل خوە برە مال و چەتە هاتنێ‌ و نێزیكی 100 چەتا بوون و بەرپرسێن چەتا هاتنە هنداف و گوتن دێ‌ دەوارەكی ئینێ‌ سپێدێ‌ دا فرۆكە ل كانی ماسێ‌ بهێتێ‌ وێ‌ شەڤێ‌ چوون و سپێدێ‌ رابووین پصمامێ‌ مە وەغەركر ژ قەهرا وی دەمی گەلەك بچووك بووم و رەحمەتیێ‌ پسمامێ‌ مە بتنێ‌ كچەك هەبوو و خێزانا وی یا دو گیان بوو و پشتی مەلا مستەفا بارزانی ڤەگەریایی خوە دناڤا دەڤەرا بەرواری یا دا ما چونكە ئەو دەڤەر گەلەك دئاسێ‌ نە، ل هەیڤا دو ل سالا 1962ێ‌ بوومە پێشمەرگە وی دەمی مە چەك نەبوو و شەش هەیڤان یێ‌ بێ‌ چەك بووم وی دەمی هەر چەك نەبوو، چووینە شێخ هادی و بلان وی دەمی رەئیس قولێ‌ مە (حەسەنێ‌ ستیێ‌) بوو ل گەل (یاسینێ‌ بازێ‌) بووین و ئەو ل گەل (حەسنێ‌ ستیێ‌) بوو و ئەم چووینە گوندێ‌(بیروبازڤڕا) پشتا مرێبا ئەم د رونشتی بووین ئێڤار مە دیت مەلا مستەفا بارزانی د بەرمەرا هات و زەلامەكی سەرێ‌ دەوارا وی گرت بوو دگۆتنێ‌ ئەڤە (زەكی ئاكرەیی) یە سلاڤی مەكر و چوو و چووینە مێرسیدا ، وێ‌ شەڤێ‌ چووینە گوندێ‌ (مرێبا) وێ‌ شەڤێ‌ شەرەكێ‌ مەزن ل گوندێ‌ (مرێبا) چێبوو و دو زەلامێن گرنگ شەهید بوون(سلێمان میرخان، محەمەد ئەمین میرخان) دەربازبووین و دووڤ دا ( حەسنێ‌ ستیێ‌) گوت دا ڤەگەرینە دەڤەرا خوە ناف بەرواری یا وێ‌ شەڤێ‌ چووینە (قومریێ‌) دەف (ئەسعەد خوشەبی) گەلەك پێشمەرگە دروینشتی بوون و من گۆتێ‌ من تڤنگەگ دڤێت گۆت تویێ‌ بچویكی من گۆتێ‌ نە من تڤنگەگ دڤێت وی ژی گۆت روونە و ئێكێ‌ خودان چوخكێ‌ روینشتی بوو و دەرسوكەكا صور ل سەری بوو و گۆتە من تویێ‌ ژكیی من گۆتێ‌ (چەم سەیدی) گۆت چیێ‌( سەید صالحی) من گۆتێ‌ پصمامێ‌ وی مە ئینا گۆتن تڤنگەكێ‌ بدەنە ڤێ‌ ئەڤە ژ مالا شێرانە و هەر دەم ل دەست (ئەسعەد) گۆتە ئێكی تڤنگەكێ‌ بدەنێ‌ وی دەمی ژیێ‌ من (16) سالی بووم و دووڤ دا هنارتمە هێزا زاخۆ.
سەید نوری چەم سەیدی زێدەتر گۆت: ل سالا 1963ێ‌ ئێكەم شەرێ‌ پێشكداربوویم ل شەرێن (بێسفكێ‌، دێرگژنیكێ‌) وی دەمی ئەم ل (دێركا هەیدو) بووین و هێزەكا مەزن یا بەعسیا هات ئەو سال بوو دەمێ‌ كوداتا یا بەعسیا چێبووی وی دەمی زانیاری بوومە هات بوون كو دێ‌ حوكمەت درێكا (رەشەورێ‌، مەمانێ‌ كەمەكا ) دا هێتە دەڤەرێ‌ و ئەم چووینە (دەرگەلا شیكا) و چ هێز نەهاتبوون و زڤرینە (دێركا هەیدو) و كەفتینە نافف لەشكەرێ‌ عیراقێ‌ و ئەوان هزر كر ئەم چەتەینە و ئەم زڤرین و لەشكەرێ‌ عیراقێ‌ هێرشكرە و گەلەك رەمی ل مە كر و ب ساخی قورتال بووین و هەڤالەكێ‌ مە بەرزەبوو و دووڤ دا پشتی دەمژمێرەكێ‌ هەڤالێ‌ مە ئەوێ‌ بەرزە ژی هات و یێ‌ ب سلامەت بوو، رۆژا دووڤ دا چووینە سەرێ‌ بسفكێ‌ و دێراگژنیكێ‌ و دو هەڤالێن مە شەهید بوون و هێزا حوكمەتێ‌ گەلەك ژ مە پتر بوو و ئەم هاتینە شكاندن و گەلەك شەران پشكدار بووینە زێدەباری دانانا كەمینا و هێرشكرنا سەر رەبیان و جارەكێ‌ مە هێرشكرە سریەكا لەشكەرێ‌ عیراقێ‌ ل (پەرەخێ‌) و چەند رەبیبێن لەشكەرێ‌ عیراقێ‌ ژی ل دەردورێن وێ‌ بوون و ئەم (13) پێشمەرگە بووین و مە هاڤێتە (رەبیا) ئەز و عەبدوللایێ‌ رێوانی و عیسا سندی ئارپێچی مە هاڤێتنێ‌ و ئەم نەشیاین كونترل بكەین و شەرەكێ‌ گەلەك نەخوش بوو و گەلەك قەهر بوومە چێبوو و ئەم كەتبووینە ناف تورەكا ئەلغاما و چار هەڤالێن مە دناڤا تورێن ئەلغاما دا بریندار ب بوون (حەسن عەلی، عەبدوالرحمان، صالح، موسا شەریف) عەبدوالعزیز چ تێنەما بوو ئەو مە هێلا و مە چار بریندار مابوون و ئەم سێ‌ بووین و هێدی هێدی و ل دەڤەرێ‌ نە شارەزا بووین و هەتا مە گەهاندینە دەڤەرێ‌ بۆ سپێدە.

کۆمێنتا تە