ئۆتیزم لدەڤ رەگەزێ نێر پتر پەیدا دبیت
بێوار حەمدی:
ڤەکۆلەرەکێ دەروونی بۆ رۆژنامەیا ئەڤرۆ دیار کر کو ئوتیزم تێکچونەکا سەردەمە، ژبەرکو د ڤی چەرخی دا بەر ب زێدەبونێ یە و گۆت: ب گشتی ل دەڤ ڕەگەزێ نێر پتر پەیدا دبیت و لدووڤ ئامارێن جیهانی ژ هەر چار حالەتان سێ کوڕن و کچەک.
ڤەکولەرێ دەروونی ئیبراهیم عەبدولستار رێڤەبەرێ سەنتەرێ شیان و گەشە یێ ئوتیزمێ، دیار کر کو ئۆتیزم پێکهاتیە ژ ئالوزیەکا گەشەیی، ئەڤ گەشەیە یا تایبەتە ب فەرمانێن مێشکی ڤە و گۆت: تێکچۆنەکا سەردەمە د بەرێ دا ژی هەبو، بەلێ د ڤی چەرخیدا بەر ب زێدەبۆنێ یە.
ڤەکۆلەرێ دەروونی د بەردەوامیا ئاخفتنا خۆدا دیار کر کو ب گشتی ئوتیزم زێدەتر ل دەڤ رەگەزێ نێر پەیدا دبیت و لدووڤ ئامارێن جیهان ژ هەر چار حالەتێن ئۆتیزمێ سێ کوڕن و ئێک کچە و پتر ل وان وەڵاتان گەشە دکەت یێن ژینگەهەکا پیس هەبیت و ئەو ماددەیێن پیس یێن دناڤ هەوای دا پەیدا دبن.
ئیبراهیم ئەو چەندە ژی دا زانین کو هەموو نەخۆشێن ئۆتیزمێ تووشی تێکچۆنێن دژوار نابن، چونکی ئۆتیزم لسەر پێنج جوران دابەش دبیت ژ وان (یا کلاسیک کو سێ جورن ئەو ژی: یا سڤک، ناڤنجی، دژوار) حالەتێ دی دبێژنێ (متەلازم سپێرچەر) کو حالەتێ وان یێ باشە و دیسان (متلازم هیلەر و متلازم ویدز) کو پتر کچان ڤەدگریت، هەروەسا حالەتەکێ دی ژی هەیە دبێژنێ (لاوازی د گەشەکرنێ دا) کو هندەک حالەتێن کلاسیکن بەلێ دژوارن چونکی بیرکۆڵی د گەلدا هەیە.
ڤەکولەرێ دەروونی د بەردەوامیا ئاخفتنێن خۆدا دیار کر، ئۆتیزمێ هندەک پڕۆگرامێن سەرەکی هەنە بۆ ڕاهێنانێ وەکو (a b a) پڕۆگرامێ راستڤەکرنا ڕەفتارا، ئەڤ پڕۆگرامە گرنگیێ ب لایەنێ ڕێکخستنا تەرکیزێ و پەیوەندیا چاڤان و زمانی و ئەکادیمی ددەت و دڤێت بیردانکا وی د سەر چلێ دا بیت داکو ئەڤ پڕۆگرامە دگەل بگۆنجیت و گۆت: ئەو زارۆکێن دهێنە سەنتەرێ مە پتریا وان هەتا ڕاددەیەکێ باش چارە دبن و دشێن بچنە قوتابخانێ، لەوما داخوازێ ژ خێزانا دکەم کۆ زارۆیێن خو یێن ئۆتیزمێ فرێکەنە ڤان سەنتەرا داکۆ پاشەڕۆژەکا باش هەبیت.
