هەڤدەمیا بیرەوەریێن هامفێڕی و سەرهاتیەكا كوردەواری
ئازاد بەرواری
2 ــــ 2
مەلای بەرسڤ دا و گۆت: دوهی پشتی نڤێژا ئیڤاری ئەز چوومە ماڵ، من دیت یا عێجزە و بێ دەنگە، من ژی پرسیار لێ كر تە خێرە مەلاژن؟، گۆتە من ب خودێ لازمە تو ڤی دیكلێ مە یێ سپی ڤەكوژی «سەرژێ كەی» من ژی گۆتێ بۆچی خێرە؟، ئەگەر دلێ تە دچیتە گۆشتی؟ بەرسڤ دا گۆت نەخێر، لێ ژبەر كو دیكلێ مە یێ «فاسقە» من ژی ب سەرسۆڕمایی ڤە گۆتێ: كچێ مەلاژن دیكل چاوا فاسقە؟! بەرسڤ دا و گۆت: من ل سەر جۆكێ جلك دشیشتن و پاشی من بالاڤ كر، هاتە هنداڤی سەرشۆكا مە و ئەز ب ڕویسی دیتم و بانگدا (قۆ ققۆ قۆ)، لەوما ئێدی چاڤێن من ل بەر ڤی دیكلی ڕانابن، یان ئەز، یان ژی ئەڤ دیكلە. من ژی گۆتێ مەڵا ژن تو ئەڤا هندا شەڕیف، نە تەنێ دیكل دێ بەرانی ژی بۆ تە ڤەكوژم. پشتی مەلای ئەڤ سوحبەتا خۆ بۆ جیرانێ كری. جیران بێهنەكێ ما بێ دەنگ و پاش بەرێ خۆ دا مەلای و گۆتێ: سەیدا ب ڕاستی تو مرۆڤەكێ گەلەك جوامێری و گوندی ژی گەلەك ڕێزێ ل تە دگرن و تو دزانی كو ئەم جیرانێن ئێكین ژی و وەك برایێن ئێكین، ئەڤە ماوەیەكە من دڤێت ئەز بابەتەكی ل گەل تە ڤەكەم، لێ من نەزانی دێ چاوا ل گەل تە ئاخڤم، لێ ژبەر كو تە ب خۆ بابەت ڤەكر، ڤێجا باش گوهداریا من بكە. ((مەلا، ژنكاتە ل ڤی گوندێ مە دو دۆست یێن هەین)) چاڤێن مەلای زیق بوون و پێتی بوو، گوهێن وی باوەرنەكرن، جیران بەردەوام بوو و گۆتێ سەیدا ئەز دزانم بۆ تە گەلەك نەخۆشە و تەنەڤێت ڤێ ڕاستیێ باوەربكەی. لێ ئەز وەك جیران و هەڤالێ تە ڤیا تە هشیار بكەم و ئێدی تو ژی ب كەیفا خۆی. مەڵای هەول دا ب شێوەیەكی ژیرانە بابەتی چارەسەر بكەت و گۆتە جیرانێ خۆ دێ چاوا شێم ڤێ چەندێ ئیسپات كەم. گەلەك ب هلكەفت بەری چەند ڕۆژەكا گووتبو مەلاژنێ كو بۆ چەند ڕۆژەكان دێ چیتە بامەڕنێ، ل وێرێ دێ مەلایێن دەڤەرا سپنەی بوو سوحبەتێن فیقهی و زانستێن ئایینی دێ ل ئێك كۆم بن.
جیرانێ وی ژی گۆتێ هەما خۆش دەلیڤەیە، سپێدێ ب ڕێ بكەڤە لێ نەچە بامەڕنێ، هەما خۆ ل بنێ گوندی مژویل كە و هەتا درەنگی شەڤێ پاشی هەڕە ماڵ ڤە و دێ بۆ تە ئاشكەرا بیت.
وەك جیرانێ وی گۆتیێ، پشتی كو چوویە ماڵ، گۆتە مەلاژنێ، تشنێن من حازر بكە دێ سوبەهی پشتی نڤێژا سپێدێ چمە بامەڕنێ و هەتا پێنج ـ شەش ڕۆژەكان دێ ل بامەڕنێ مینم. مەلاژنێ هەر وێ گاڤێ تدارەكا سەفەرێ بۆ مەلای بەرهەڤكر و ڕۆژا پاشتر پشتی نڤێژا سپێدێ مەڵا ژ مال دەركەفت و چوو بنێ گوندی، خۆ ل ناڤ بیستانان مژویل كر، هەروەكی پیلان دانای هەتا دونیا تاری بووی و بوویە وەختێ خەوێ.
مەلا ب دزیكی ڤە ڤەگەریا مال ودەمێ چوویە ژوورڤە هەست ب سوحبەت و لاقردیێن مەلاژنێ كر ل گەل هەردو دۆستێن زەڵام، ل دەمێ ڕابواردنێ مەلاژنێ ب دگۆت تو بێژی مەلا نوكە ل سپنەی دەرباز بوو بیت یان نە؟. د بەر ڕا بەحسێ سەر ژێكرنا دیكلێ سپی ژی بۆ دۆستێن خۆ دكر و دكرنە كەنی. مەلای جفتەكا بەڕاز كوژ هەبوو، چوو ژۆرا نڤستنێ و هەرسێ ل ناڤ نڤینا پێكڤە دیتن. زاخا وی قەبویل نەكر و هەرسێ كوشتن. هەر ب لەز ئەو بارێ حازركری بۆ بامەڕنێ، ڤێ جارێ ڕیكا خۆ گوهۆڕی بەرەڤ دەڤەرا باكۆر. چونكی خەلكێ گوندی نەبوو، تڕسیا ئەگەر ڕۆژا پاشتر مرۆڤێن وان كوشتیان خوینداریێ ل گەل بكەن. پشتی چەند قویناغەكان گەهشتە باژێڕێ «عەنتابێ» و ل وێرێ ئاكنجی بوو، لێ ژبەر كو مرۆڤەكێ خویندەڤان و زانا بوو، هەر زووی ناڤودەنگێن وی گەهشتنە دەف والیێ باژێڕی. هەما ما ل دەف والی وەك ڕاوێژكارەك و هەرزووی بوو جهێ باورییا والی. وان هەیامان ل گەلەك باژێڕێن مەزنێن توركیا كارێن ئاژاویی و دزی و كوشتن دهاتنە ئەنجامدان، كەس نە دوێرا سپێدەهیان بچیتە مزگەفتێ بۆ نڤێژێ، گەلەك كەس دهاتنە كوشتن و كەسێ نەدزانی كا كینە ئەوێن ب ڤان خرابكاریان ڕادبن. ڕۆژەكێ والی گۆتە مەڵای، سوباهی دێ مێهڤانەكێ ب ڕێز و گرنگ هێتە دەف من، لەوما تو ژی ل ڤێرێ بە دا ئەم پێشوازیا وی بكەین. ڕۆژا پاشتر مێهڤان هات، مەڵایەكێ ب هەیبەت و خودان دەرسۆكەكا گەلەكا مەزن ل سەری و عەبایێ وی ل پشتێ ڤە فەقێ یەكی هلدگرت دا ل ئەردێ نەخشیێت، هندەك (خلخال) ژی ل پییان بوون. ئەڤ دیمەنە بۆ مەڵایێ مە گەلەك یا سەیربوو، گۆتە والی: ئەزبەنی ئەڤە چ (خلخالن) ل پێن وی؟! والی بەرسڤ دا و گۆت، ئەڤە شێخ (الاسلام)ـە هندی هند ژ خودێ دتڕسیت، ئەڤ خلخلالە یێن كرینە پێم خۆ، دا كو وەختێ بڕێڤە دچیت، ئەگەر زیندەوەرەك ل بەر ڕێكا وی هەبیت، هەر زووی خۆ ڤەدەت، نەكە بكەڤیتە بن پێن (شێخ الاسلام) و ب ڤێ چەندێ قەتلا حەشەڕەكێ ژی بۆ (شێخ الاسلام) گونەهەكا مەزنە. پشتی كو مەلای گوه ل ڤێ شڕۆڤێ بووی و بەرێ خۆ دایە دەستودار و ڕەفتارێن مێهڤانی، گۆتە خۆ، ڕەفتار و ڕەوشتێ ڤی (شێخ الاسلام) ژی وەكی یێن مەلاژنێ نە.
پشتی كو مێهڤان چووی، مەڵای گۆتە والی: ئەزبەنی ئەگەر تو ڕێكێ بدەیە من ئەز دێ شێم ل ماوێیەك هەفتە هەمی وان خرابكاران دەستەسەر كەم ئەوێن بووینە سەدەمێن ئاژاوە و دزیان ل باژێڕێ عەنتابێ؟، لێ ب مەرجەكی كو چەند زەڵامەكان بێخیە ژێر فەرمانا من و مافێ هندێ بدەیە من كو هەر ماڵەكا من بڤێت ئەز بشێم ب سەردابگرم و پشكنینێ لێ بكەم. والی گۆتێ: باشە و ئیجازە دایێ كو مالا والی ژی بپشكنیت. شكێن مەلای ل سەر (شێخ الاسلام) بوون لێ بەری هینگی ب سەر هندەك ماڵێن بەرپرسان داگرت و شەڤەكێ ل نیڤا شەڤێ چوو بەر دەرگەهێ مالا (شێخ الاسلام) و گۆت مە فەرمانا والی هەیە و مە دڤێت ماڵا (شێخ الاسلام) بپشكنین، هندی زێرەڤانێن ل بەردەرگەهی هەول دان كو ڕێگریێ لێ بكەن، لێ مەلای و زڕتەكێن خۆ ب دارێ زۆڕی چوونە ناڤ ماڵا (شێخ الاسلام) و بەرێ خۆدایێ كو كۆمەكا خورتان ژ كچ و كۆڕان د سەرخۆشن و مژویلی لاقردیانە. (شێخ الالسلام) ژی ل سەرێ دیوانێ یێ روونشتی یە مژویلی كەیفێ یە و بەرنامەیێ وان وەسابوو كو پشتی كەیفێ و سەرخۆشیێ، دا كارێ خۆ كەن و سەروچاڤێن خۆ پێچن و چنە ناڤ باژێڕی و هەركەسكێ دیتبان دا كوژن. ب ڤێ چەندێ هەمی دەستەسەر كرن. پشتی كو والی دەستخۆشی لێ كری و پسیاركری چاوا شكا تە وەسا چوو سەر (شیخ الاسلام). مەلای سەرهاتیێ مەلاژنێ و خۆ بۆ ڤەگێڕا.
