پتر ژ 50% نەخۆشێن پشتئێشانێ ب دەرمانا چارەدبن
د. بلند حەسەن شرف، تایبەتمەندێ نەخۆشیێن گەهان و شیاندنا نۆشداری دیارکر کو دو جورێن سەرەکی یێن پشتئێشانێ یێن هەین، ئێک ژێ دبێژنێ پشتئێشانا میکانیکی و ئان یا لڤینێ و یا دوێ ئەم دبێژینێ یا هەودانێ و گۆت: یێن میکانیکی بەربەلافترن بۆ نموونە، سەوەفان، ئینزلاق، تەشەنج کو فشارەک دکەڤیتە سەر پشتێ یان هندەک جارا دێ روودانەک چێبیت و رەنگە فەقەرەک بشکێت، ئەوژی پشتئێشانە، ئەڤە ئەگەرێن میکانیکی نە.
دیارکر ژی هندەک نیشان هەنە کو دڤێت دەمێ پەیدادبن نەخۆش ب گرنگی وەربگریت و سەرەدانا نەخۆشخانێ یان نۆشدارەکێ تایبەتمەند بکەت، ژوانژی هەکە نەخۆشەکی پەنجەشێر هەبوو و پشتئێشانەکا وی ل دەف پەیدابوو، یان هەکە تایەکا گران و بێهنتەنگی دگەل پشتئێشانێ هەبوو، یانژی هەکە بەرگریا لەشێ کەسەکی یا لاوازبیت و پشتئێشان بۆ پەیدابوو، بۆ نموونە گەلەک نەخۆشان ئێشەکا دومدرێژ یا هەی و هەکە پشتئێشان ژی بۆ پەیدابوو، دڤێت ب زووترین دەم سەرەدانا نۆشداری بکەت.
هەروەسا هەکە دەستنڤێژێن ستوور و زراڤ د نەکونترولکری بن و پشتئێشانژی پەیدابوو ئەو جهێ مەترسیێ یە و دڤێت زوو سەرەدانێ بکەت.
د. بلندی دیارکر، رێکا پشتکێشانێ ب مەرەما چارەسەرکرنا پشتئێشانێ، دکەڤن دا هاتیە ب کارئینان، و نوکە ب تنێ نۆشدارێن تایبەتمەندێن نشتەرگەریا هەستییان بۆ هندەک حالەتێن گەلەک دەگمەن و سنۆردارکری ب کاردئینن و ب رەنگەکێ گشتی یا باش نینە، رەنگە گەلەک جارا نەخۆش هزربکەت ئاریشێ چارەسەردکەت. یان تشتەکێ ل جهێ خوە چووی و ب کێشانێ دێ هێتە جهێ خوە، بەلێ وەسان نینە و بو سەوەفانێ و ئینزلاقێ کێشان گەلەک یا ب مەترسیە، لەورا ئەم ب کارنائینین.
د. بلند ل دۆر چارەسەریێ دیارکر، پشتی دیتنا نەخۆشی و دەستنیشانکرنا نەخۆشیا وی 50- 60% ب رێیا دەرمانا و بێهنڤەدانێ د حەفتیەکێ دا باش دبن، و دورێن 95% ژی ب وەرگرتنا چارەسەریێ و پێگیریێ ب رێنمایان چارەسەردبن و 5-7% پێدڤی ب هندەک چارەسەریێن دیتر وەکو دەرمانێن دومدرێژ و نشتەرگەریان دبن و گۆت:چارەسەریا سرۆشتی و گەرماتی و هندەک ڕاهێنان و هندەک دەرمان دگەل بێهنڤەدانەکا کێم نە یا گەلەک پتریا نەخۆشان چارەسەردببن.
ل دۆر وان حالەتێن پێدڤی ب نشتەرگەریێ دبن، د.بلند حسن دیارکر ئەو رێژەکا کێمە وەکو وان کەسێن کونترۆلا دەستئاڤێ نەمینیت، یان بو دەمەکێ درێژ دەرمانان وەردگریت و چارەسەرنەبوویە، و گۆت:هندەک حالەت هەنە یێنش شکەستنا فەقەراتا و ترسا هەی گڤاشتن بکەڤیتە ل سەر مورکێن پشتێ ئەوژی پێدڤی ب نشتەرگەریێ نە.