رێڤەبەرییا رەوشەنبیری و هۆنەری ل سێمێلێ رێورەسمێن چلینییا هەلبەستڤان و ڕۆماننڤیس و رۆژنامەڤان (بلند محەمەد) ساخکر
ئالان خالد
رێورەسمێن چلینییا هەلبەستڤان و ڕۆماننڤیس و ڕۆژنامەڤان و زیندانیێ سیاسی (بلند محەمەد) ژئالیێ رێڤەبەرییا رەوشەنبیری و هونەری ل سێمێلێ هاتنە ب ڕێڤەبرن. رێڤەبەرییا رەوشەنبیری و هونەری ل سێمێلێ ئەڤ کارە وەکو خزمەت و رێزەک و ئەرکەکێ پیرۆز بۆ گیانێ نڤیسکارێ وەغەرکری، و هەردەم خو ل ڤێ تەخێ کریە خۆدان بێی جوداهی و یاپێدڤی دشییاندا ئەنجام دایە.
ل ژێر چاڤدێریا پارێزگارێ دهۆكێ بەرێز (عەلی تەتەر)، رێڤەبەریا رەوشەنبیری و هونەری ب هەڤكاری دگەل: ئێكەتیا نڤیسەرێن كورد، سەندیكا یا زیندانێن سیاسی، سەندیكایا رۆژنامەڤانێن كوردستانێ ورێڤەبەریا چالاكیێن پەروەردەیا قوتابخانا – پەروەردەیا گشتی ل دهۆكێ، دۆهی رێكەفتی ٢٣ی تەباخا ٢٠٢٥ێ ل دانێ ئێڤاری رێورەسمێن چلینییا هەلبەستڤان و ڕۆماننڤیس و رۆژنامەڤانێ خودێ ژێ رازی (بلند محەمەد) ی ل هۆلا رێڤەبەریا رەوشەنبیری و هونەری ل قەزا سێمێلێ برێڤەچوو.
ل دەستپێكێ، ئامادەبووی بۆ چەند خۆلەكان رابوونەڤە وەك رێزگرتن بۆ گیانێ پاكێ شەهیدێن كوردستانێ و سەركێشێ وان بازانیێ نەمر. پاشی دەست ب بەرنامەیێ ساخكرنا یادا چلییا خودێ ژێ رازی پێ هاتەكرن.
پشتی چەند ئایەتێن قورئانا پیرۆز ژ ئالیێ مەلا (مەحموود شنگالی) ڤە هاتینه خواندن:
رێڤەبەرێ رێڤەبەریا رەوشەنبیری و هونەری ل سێمێلێ بەرێز (ئیسماعیل هاجانی) پەیڤەك پێشكیشكر وهەست وسۆزێن ژدەستدانا رەوشەنبیرەكێ وەك بلند محەمەدی دەربڕی و رۆلێ وی یێ كاریگەر د بوارێن رەوەشنبیری ورۆژنامەڤانی و خەباتا كوردینیێ دا وەك زیندانیەك سیاسی بەرچاڤ كر.
هەر وەسا خانم (ئامینا زكری) ئەنداما مەكتەبا سیاسی یا پارتی دیموكراتی كوردستان، پەیڤەك گرانبها پێشكێشكر و تێدا پەسنا رۆلێ خودێ ژێ رازی (بلند محەمەد)ی دبوارێن نڤیسین و راگەهاندنێ دا كر و بلند نرخاند، هەر وەسا سەرخوەشیێن خوە ئاراستەی كەسوكار ودۆست وهەڤال و بنەمالا خودێ ژێ رازی كر.
هەر وەسا بەرێز دكتۆر (عەلی تەتەر) پارێزگارێ دهۆكێ، پەیڤەك بڤێ بیرەوەریێ پێشكێشكر ودیسان پەسنا رۆلێ ئەدەبیاتا و كلتۆرێ كوردی د پاراستنا ناسنامەیا نەتەوەیی دا كر و رۆلێ خودێ ژێ رازی (بلند محەمەدی) د ڤی بواری دا ب بلندی نرخاند و سەرخوەشیێن خوە ئاراستەی خەلكێ پارێزگەها دهۆكێ و هەمی نڤیسەر و رۆژنامەڤان و كەسوكارێن خودێ ژێ رازیكر.
پاشی بەرێز (حەسەن سلێڤانەیی) سەرۆكێ ئێكەتیا نڤیسەرێن كورد تایێ دهۆكێ ژی پەیڤەك ب نوینەراتیا هەمی دۆست و هەڤالێن رەحمەتی یێن نڤیسەر پێشكیشكر و رۆلێ خودێ ژێ رازی د بوارێ نڤیسینێ و ئەدەبیاتا كوردیدا بەرچاڤكر و سەرخوەشی پێكشێشی كەسوكار و دۆست وهەڤالێن خودێ ژێ رازی كرن و هەمی نڤیسەرێن دهۆكێ.
دیسان هێژا ( عومەر عەلی تاها) رێڤەبەرێ پەروەردەیا گشتی ل دهۆكێ پەیڤەك پێشكیشكر و رۆلێ خودێ ژێ رازی د بوارێ پەروەردێ دا بەرچاڤكر و سەرخوەشی پێكشێشی كەسوكار و دۆست وهەڤالێن خودێ ژێ رازی كرن،
پاشی دكتۆر (درباس مستەفا) ب ناڤێ سەندیكا یا رۆژنامەڤانێن كوردستانێ پەیڤەك د ڤێ بیرەوەریێ دا پێشكێشكر.
دناڤبەرا ڤان پەنەلاندا، فلمەكێ دیكیۆمێنتاری ل سەر ژیان و بەرهەمێ خودێ ژێ رازی (بلند محەمەد)ی هات نیشاندان.
هەر وەسا بەرێز( خلیل عەبدولغەفور) ی چەند هەلبەستێن (بلند محەەمەد) ی خواندن؛ وئاسۆیێن هۆلێ ژ هەست و سۆز و دلینیا گیانێ وی پڕكرن.
پەیڤا دویماهیێ، پەیڤا بنەمالا خودێ ژێ رازی بوو كو ژئالیێ نڤیسەر و رۆماننڤیس (حەسەن ئیبراهیم)یڤە هاتە پێشكیشكرن.
ل دویماهیێ ژی، پەرتووكا نوی هاتی وەشاندن یا (بلند محەمەد) ی یا ل ژێر ناڤونیشانێن (بیرەوەریێن زیندانێ) ل سەر ئامادەبویان هاتە بەلاڤكرن.
هەژی گۆتنێ یە كو (بلند محەمەد):
دەرچوویێ پەیمانگەها مامۆستایان دهۆك 1994 – 1995 ، سالا 1985ژ ئالیێ رژیما بەعس هاتیە گرتن و دەمێ حوكمێ وی 10 سال بوون و ل پشکا (الاحکام الخاصە) ل ابو غریب زیندانبوویە، ژبەر ڤێ چەندێ یێ یاخی بوو هەردەم دژی زلم و زۆرداریێ بوویە؛ چونگە هێشتا گەنج چویە د زیندانێ ڤە و ئەڤ چەندە بو وی وەکی کابووسەکێ بوویە. و هەر دیسان ل سالا 1989 ئێكەمین بەرهەم بەلاڤكریە و كارێ رۆژنامەڤانیێ كرییە و ل ڤان گۆڤار و رۆژنامەیان وەكو نڤیسەر و پەیامنێر كار كریە ( تیرۆژ، پەیڤ، زاخۆ، دیجلە، نووبوون، پەیمان، برایەتی و خەبات، ئەڤرۆ، وار، تلڤزیونا دهۆك وەک نڤیسەرێ دەنگ و باسا، بشكۆژ، سڤۆرە، تێلەڤزیونا پەروەردیی دهۆک، بەلاڤۆکا گولزار). سكرتێرێ نڤیسینێ ل رۆژنا ئەڤرۆ هەر ژ ژمارە 1 هەتا هەژمار 98 و بەرپرسێ پشكا دەنگوباسێن ناڤخۆیی بوو ل رۆژنامەیا ( وار)، و سەرنڤیسەرێ گۆڤارا( نووبوون) بوو كو ب تیپێن لاتینی ل دهۆكێ دهاتە وەشاندن هەتا 2014.
سکرتێرێ نڤیسینێ بوو ل بەلاڤۆکا گولزار کو چالاکیێن قوتابخانا دوەشاند و 19 ژمارە ژێ هاتنە وەشاندن و هەروەسا بەرهەمێن خوە ل پرانیا گۆڤار و رۆژنامەیێن دەڤەرێ بەلاڤكرینە. ب دەهان بەرهەمێن چاپکری هەبووینە مینا:
– شەڤ و یادگار – هەلبەست / 1996
– ژ بیرهاتنێن مەلا قاسم / 1998
– جوگرافیا گوزاری/ وەرگێران ژ عەرەبی/ کو وەک پرۆگرامێ خواندنێ ل پەیمانگەها ئوتێل و ئوتێلگوزاری دهاتە خواندن 2000.
– سەمایا خۆكوشتنێ / هەلبەست – 2001.
– تشتێن نەمر/ هەلبەست – 2004.
– سۆتنگەهـ – رۆمان – 2005 / دیسا نڤیسەر سامی الحاج بۆ سەر زمانێ عەرەبی ڤەگوهاستییە و بناڤێ (المحرقە) ل 2011 چاپببووە.
– عشق ل ژێر پرا چینۆتێ – هەلبەست 2006.
– باخچەیێ ئا‌وازان – هەلبەست بۆ زاڕۆیان – 2007
– بێهۆدەییا جانی – شعر 2022
– گەهنۆم – رۆمان. 2022
– گۆکمێلا – رۆمان.2023
ژ بەرهەمێن بەرهەڤ بۆ چاپێ، رۆمانەک، دیسا کۆمەکا شعرێن زیندانێ.. و پرتوکەک ل ژێر ناڤێ بیرەوەریێن زیندانیەکی.
* بەرپرسێ بەشێ چالاكییان ل رێڤەبەریا رەوشەنبیری و هونەری ل قەزا سێمێلێ.
