ئـەنفال بـرینێن كـویـرن و دەردێن بێ‌ دەرمـانن

ئـەنفال بـرینێن كـویـرن و دەردێن بێ‌ دەرمـانن

2

خالد ئەحمەد بادی

1 ــــ 2

هەوێن ئەنفالان یێن دژی مللەتێ‌ كورد یێ‌ ئارام و بەلەنگاز هاتینە ئەنجامدان كو ژ لایێ‌ رژێمێن ئیراقێ‌ یێن ئێك لدویڤ ئێك ڤە ل سالێن چل و پێنجییان و د هەمی قۆناغان دا ب چ شێوە ناهێنە باسكرن هەروەسا ناهێنە ژبیركرن, ب فەر دبینم بەردەوام ل سەر بۆیەرێن ب ترس و رەشتاری یێن ئەنفالێن سالا (1988) بنڤێسم و بخوینم و بەلاڤ بكەم، چونكو دبیت ئەڤ نفشێ‌ نوكە و یێ‌ بەرێ‌ ژی ب دروستاهی بۆیەرێن ئەنفالان نە بهیستبن و بەلكو گوه لێ‌ نەبیت و گوه لێ‌ نەبوویە, بەلێ‌ زۆر یا گرنگە خودانێن قەلەمان و خودانێن هزر و بیران، بتایبەت یێن د ناڤ بۆیەرێن ئەنفالان دا بەردەوام وان چیرۆك و چیڤانۆك و سەرهاتیێن ئەنفالان، هەر دیسا یێن شۆرشێن كوردان بنڤێسن و هەر بنڤێسن و بەلاڤ بكەن، هەر دیسا دێكیۆمێنت بكەن دا كو ئەڤ دیرۆكە و ئەڤ شۆرشا كو ل هەوێن ئەنفالێن سالا (1988) نە هێنە ژبیركرن و بهێتە تۆماركرن دا كو بەرەبابێن داهاتی و نفشێن كوردان مفایی ژ ڤان تۆمار و دێكیۆمینت و بۆیەران ببینن و مافێ‌ شۆرشڤان و ئاوارەیان نەهێتە بەرزەكرن، هەردەم ئەڤ داستانا مەزن و خۆراگریا خەباتكەر و پێشمەرگێن قەرهرەمان و ئاوارەیێن بێ‌ بەهر ل بەرچاڤ بیت و دا كو بنەمال و زارۆكێن وان ژی ب ڤێ‌ پەروەردەیا جوان و نازك و دلسۆزانە بهێنە پەروەردەكرن. دانانا پلانا ئەنفالان و جینۆسایدا كوردان تایبەت ل كوردستانا باشۆر یا بێ‌ بنەما و پشتەڤان نەبوون، بەلكو پلانا ئەنفالان ب سالان هاتیە دانان و هەر ژ حوكمەتێن بەرێ‌ یێن ئیراقێ‌ هەتا كو بەعسا فاشست و سەدامێ‌ دكتاتۆر جه بجه كری و دیمەنێن ئەنفالان زۆر د جەرگبر و ب سەهم بوون، پشتی پلانا وانان ب داوی هاتی و بتایبەت پشتی راوەستاندنا جەنگ و شەڕان ئیراق و ئیرانێ‌ ئێكسەر رژێما ئیراقا گەنی لەشكرێ‌ خۆ ب چەكێ‌ گران ژ بەرۆكێن شەڕی ڤەكێشان و ئینانە كوردستانێ‌ وكەسێن بێگونەه و سڤێل پێ‌ كوشتن، دەسپێك ژی ل دەڤەرا سەرگەل و بەرگەل یێن دەڤەرا پارێزگەها سلێمانیێ‌ دەستپێكرن و هەتا كو گەهشتیە دەڤەرێن دی و دەڤەرا بەهدینان. بۆچی دبێژنێ‌ هەوا هەشتێ‌ (8) یا ئەنفالان، چونكو هەوا هەشتێ‌ ل دەڤەرا بەهدینان پارێزگەها دهۆكێ‌ بوو و بەری وێ‌، ئانكو (7) حەفت هەوێن دی یێن ل دەڤەرێن دی یێن كوردستانێ‌ هاتینە ئەنجامدان، ل پارێزگەهێن كەركووك، سلێمانیێ‌ و هەڤلێرێ‌ و هەوا هەشتێ‌ ئانكو (خاتیمە) یا هەوێن ئەنفالان ل بەهدینان بوو ب كو هاتبوو بناڤ كرن بۆ ئەنفالا هەشتێ‌ كو حوكمەتا ئیراقا گەنی ل سەر خۆ كریە مال كو هەشت ئەنفال كرینە و ب هزاران بەلگە و دێكیۆمینت و گرۆڤە هەن. ئەگەر سەحكەینە پەرتووكێن ئاسمانی كو رێك ل كوشتن و خوین رێشتنا مرۆڤان گرتیە و ب نە دروست كوشتنا مرۆڤان وخوین رێشتنا مرۆڤان، ب تایبەت كەسێن سڤێل و بێگونەه و وەلاتیێن ئاسایی كو هەمی ئایینان حەرام كریە, وەكی ئایینێ‌ پیرۆزێ‌ ئیسلامێ‌ گۆتی هەر كەسەكێ‌ بێگونەهەكی بكوژیت وەكی وێ‌ چەندێ‌ یە هەر وەكی وی هەمی مرۆڤ كوشتین و هەر كەسەكێ‌ هاریكاریا كەسەكی بكەت و ژمرنێ‌ قورتال كەت، ئەڤجا چ ب رێكا چارەسەریێ‌ بیت یان ئارێشەكا وان چارە كەت یان هەر رێكەكا بیت كو خوین نەهێتە رێتن هەر وەكی وی مرۆڤ هەمی ساخكرینە ڤە..

کۆمێنتا تە