ڕیفرانـدۆم و كـاروانـێ دەولـەتبوونـێ
خـالد ئەحمەد بـادی
ریفراندۆم د فەرهەنگا سیاسی دا ئانكو بدەستڤەئینانا مافێن تاك و مللەتان, ریفراندۆم ئانكو گشتپرسی یان ڕاپرسی مافەكێ رەوایە بۆ هەر تاكەكی ل هەمی جڤاكێن ل كۆژیین جیهانێ، ب تایبەت وان نەتەوە و مللەتێن بێ بەهر ژ ڤان مافان. ڕاپرسی ئانكو بدەستڤەئینانا مافەكێ بەرزە و نە د هەبوونێ دا, ڕاپرسی دیرۆكەكا زۆر دویر و درێژ ل سەرانسەری جیهانێ هەیە و ل پتریا وەلاتێن د ڤی گەردۆنی دا ئامرازەكێ دی ژ وان ئامرازین سەردەم یێن كو مافان بۆ خودانان دزڤرینن ب رێكا قانوونێ و دبێژنە كریارا ناڤبری دیموكراسیەتا راستەوخۆ و ب درێژیا دیرۆكێ كوردستان و مللەتێ كورد بێ بەهر بوویە ژ ڤی مافی و بووینە ئارمانجا تیرێن دوژمنان، ب تایبەت تیرێن ژەهراوی یێن وەلاتێن هەرێمی و كەفتیە بەر دویربینا وەلاتێن رۆژئاڤا و عەرەبی كو بەردەوام بادەكێن مەزن و بەرفرەه ل سەر كوردستانێ ڤەدكەن و هەولددان ب هەمی هێز و شیانێن خۆ كرینە كو رەوشا ئاراما كوردستانێ تێك دابا و دوژمنان هەر جارەكێ ب بهانەیەكێ هێرش كرینە سەر كوردستانێ، جاران ب تۆپبارانكرن و بەزاندنا لەشكری و جاران ژی ب هنارتنا سیخۆرێن هەوالگێریێ، جاران ژی ب هەلوەستێن دوژمنكاری و چێكرنا نۆكەران ل ناڤ وەلاتێ مەدا و جاران ب گرتن و زیندان و كیمیاوی و مۆشەكێن عنقودی و ناپالم جاران ژی ب رێكێن جودا جودا و ل ڤی سەردەمی ب رێكێن ئابۆری و دارایی و برسیكرنا خەلكێ كوردستانێ یێ سڤیل و بێگونەه و جاران ژی ب بەرنامەیێن ڤەشارتی و سۆشیال میدیا و راگەهاندنێ، لێ ل ڤێ قۆناغێ ب بەرنامەیێ ئابۆری و دارایی كو كێمترین مافێن رەوا یێن وەلاتیێن كوردستانێ دبرن كو مووچە و بودجا هەرێما كوردستانێ یە و… هتد. بتنێ بەرنامە و ئاراستەیا دوژمنان ئەوبوو كو ناڤێ كوردستانێ نەهێلن و جارەكا دی بێخنە ژێر كونترۆلا خۆ و دەستهەلاتی ل سەر مە بگێرن و كورد ببنە بەند و كۆلێن وانان و ب كەیفا خۆ مامەلێ ل گەل مللەتێ مە ل كوردستانێ بكەن و هەمی دەستهەلاتدارێن ل ئیراقێ دەستهەلات وەرگرتی، ئێك تمامكەرێن یێن دی بوون ژبۆ پەیرەوكرنا وێ دوژمنكاریێ یێ ئەوێ بەراهیا خۆ كری, هەمی قۆناغێن سەخت و نەخۆش هاتنە برین، هەتاكو گەهشتیە قۆناغا سەرهلدانێ و نەمانا دكتاتۆران و هاتنا دەستهەلاتەكێ دی كو هەڤچەپەر بوون ل گەل مللەتێ كورد دا و وەسا هزر دهاتەكرن كو دێ سیاسەتەكا نوی و براینی و ئێكرێزی و دۆستایەتیێ پەیرەو كەن لێ وە دیارە قەدەرا مللەتێ كوردە كو تەڤایا دەستهەلاتدارێن ئیراقێ هەر ئێك ئەقلیەت و ئێك هزر و سەربۆر هەنە و نەشێن لادەن ژ سەر دوژمناتیێ و هەمەجیەت و هۆڤایەتیێ بەرانبەر مللەتێ كورد و هەتاكو گەهشتیە قۆناغا نوكە ژی ئەم تێدا هەر وان دەستهەلاتان ژی یێن نوكە مینا یێن بەریكا خۆ مامەلە ل گەل دۆزا كوردی یا رەوا و حوكمەت و مللەتێ كورد كرن و وان كورد نەچاركرن كو سەحكەنە هندەك رێكێن دی یێن كو تێدا گەرەنتییا مافێن مللەتێ كورد بكەت و رەوشا مللەتێ كورد ئارام و تەنا ببیت و ئێك ژڤان رێكا ئەڤەیە كو ڕاپرسی بهێتەكرن و مافێ چارەنڤێسێ مللەتێ كورد بهێتە دیاركرن و گەرەنتیكرن و مللەتێ كورد ب خۆ دەستهەلات و پێشەرۆژا خۆ هەلبژێریت و بەرپابكەت و بێژیت بەلێ بۆ ریفراندۆمێ و بەلێ بۆ جودابوونێ و بەلێ بۆ دەولەتبوونێ, ئەگەر ئەڤ پرسا گرنگ و هەستیار هاتە پێش، بێگومان دێ ئابۆرێ كوردستانێ پێشكەڤیت و هێزا مە بهێزتر كەڤیت و رەوشا مللەتێ كورد و كوردستانێ دێ بەر ب ئاسۆیین گەش ڤە چیت و پێگەها كوردستانێ و مللەتێ كورد دێ بهێزتر كەڤیت, نوكە و د ڤێ قۆناغێ دا پرسا ریفراندۆم گەهشتیە ناڤەندێن بلندێن جیهانێ و قۆناغا دوماهیێ كو راپرسی هاتە راگەهاندن و هاتە ئەنجامدان ل رۆژا (25/9/2017), ئەڤ رۆژە بوویە رۆژەكا بریسقەدار وبویە رۆژەكا نوی دژیان ودیروكا كوردان دا وب حەزا خو ب رێژا پتر ژ (90%) گشت پرسی هاتە ئەنجامدان و ب رێژەكا نێزیكی 100% ژ مللەتێ كورد گۆت بەلێ بو سەرخوەبوونێ و جودابوونێ.