ئۆپۆزسیۆن پێدڤیەكا ژیانێ و مرۆڤی یە، نەتەڤگەرەكە ل بەر دەرازینكا سیاسەتێ چیقەچیقێ دكەت
عادل حەسەن
3 ــــ 3
ئافراندنا پارێزبەندییا ساختە
ستراتیژییا ئۆپۆزسیۆنا هەلپەڕست ل باشوورێ كوردستانێ ل سەر ڤێ چەندێ كار دكەت، هەموو بزاڤان دكەت تۆڤێ پارێزبەندییا سەختە د مەژیێ كوردستانییان دا درۆست بكەت، ئەو ژی ب بەلاڤكرنا درووشمین «ئازادی تنێ خۆشگوزەرانی نینە، مووچێ هەیڤانە بەری خۆسەریێ یە، حوكمەتا كوردستانی ئەگەرێ سەرەكی یێ هەژاریێ یە».
ئەڤێ ئۆپۆزسیۆنا هەلپەڕست ژبیركری یە یان خۆ تێناگەهینیت كو فرۆشتنا ئازادیێ بەرانبەر نانەكێ دبیتە ئەگەر كو نان و ئازادی هەردوو ب هەڤڕا ژ دەست بچن. د بیردانكا جڤاكا كوردستانی دا هاتییە چاندن كو بەری خۆسەرییا باشوورێ كورستانێ، درووشم ئەو بوو «ئازادی بەری نانی»، «خۆسەرییا كوردستانێ یان نەمان».
حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ژی یا بوویە ئۆپۆزسیۆن بەرانبەر حوكمەتا فیدرال، لێ ئۆپۆزسیۆنەكا راستەقینە و ئەكادیمی و زانستی، چونكو درووشمێ وێ «خۆسەری، ئازادی، نانە».
چا‌وا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ دبیتە ئۆپۆزسیۆنەكا راستەقینە و ئەكادیمی ل ئیراقا فیدرال؟!
ئەكادیمی یە چونكو گۆتن و كریارین وێ د هەڤتەریبن.
راستەقینەیە، ژبەر ڤان ئەگەرین خوارێ:
1. بوویە قەلغان ژ بۆ پاراستن و ب دەستڤەئینانا مافێن نەتەوەیی و دەستووری یێن وەلاتیێن كوردستانێ.
2. مەزنترین پارێزەرا كێشەیا كورستانییانە ل جیهانێ د وراێن قانوونی و سیاسی دا.
3. ببوو قەلغانەكێ ئاسنین ل بەرانبەر درندەییا داعشێ و حەشدا شەعبی و ئارتێشا ئیراقێ.
4. تێكۆشین ژ بۆ پاراستنا بەرژەوەندیێن نەتەوەیی یێن كوردان ل هەرچار پارچەیێن كوردستانێ، میناك: هنارتنا هێزا پیشمەرگەی بۆ كۆبانێ، هاریكارێن مرۆڤایەتی بۆ ئەردهەژا باكورێ كورستانێ و عەفرینێ.
5. باشوورێ كوردستانێ كرە پەناگەهەك بۆ لێقەومایێن كورد ل هەر چار پارچەیان و دیسان عەرەب و كرستیانێن ئیراقێ.
6. بۆ ماوەیێ زێدەتر ژ 20 سالانە بودجە لێ هاتییە برین و فشارێن یاسایی و سیاسی و بازرگانی ل سەر هاتینە سەپاندن، لێ هەرما خۆراگر و بەردەوامی دا سازیێن حكۆمی و دابینكرنا خزمەتگوزارییان بۆ وەلاتیێن خۆ.
7. نەهێلا كورستانی ببنە خازخازۆك ل بەرانبەر ئیراقا فیدرال، بەلكو بوونە مەزنترین پارێزەر و ئۆپۆزسیۆن ژ بۆ بدەستڤەئینانا مافێن خوزایی یێن مللەتێ كوردستانێ «نەتەوەیی، خۆسەری، دەستووری».
8. ستراتیژییا وێ یا پاراستنا قەوارێ هەرێما كوردستانێ و بەرچاڤكرنا خۆشگوزەرانیێ بۆ وەلاتیێ خۆ.
ب هەبوونا دو جۆرێن ئۆپۆزسیۆنا ل باشوورێ كوردستانێ «ئۆپۆزسیۆنا راستەقینە، ئۆپۆزسیۆنا هەلپەڕست»، بوویە ئەگەر كو هەڤركی و شەرەنیخەكا دژوار درۆست ببیت د ناڤبەرا دو هشان دا:
1. هشا نەتەوەیی.
2. هشا هەلپەڕست.
هشا نەتەوەیی دبینیت كو كێشەیا كوردستانێ كێشەیەكا دەستووری و خۆسەری و پاراستنا كەرامەت و كیانێ سیاسی یە.
هشا هەلپەڕست دبینیت كو كێشەیا كوردستانێ كیشەیەكا ئابووری، مووچە و ژمیریاری یە.
د شرۆڤەكرنا هەردو كێشەیان دا، ئەم دشێین ب شێوەیەكێ ریژەیی بگەهینە ڤان ئەنجامان:
یا ئێكێ پاشەرۆژێ ئاڤا دكەت و یا دوێ پاشەرۆژێ ب گرنگ نابینیت.
یا ئێكێ بیردانكا جڤاكێ كوردستانی دكەتە بنواشێ ستراتیژییا خۆ «دوهی، ئەڤرۆ، سبە»، یا دوێ بیردانكێ دهەڕفینیت و چركا نوكە دكەت ستراتیژییا خۆ «تنێ حالێ حازر».
یا ئێكێ خەباتێ ژ بۆ ب دەستڤەئینا خۆسەریێ و ژیانەكا خۆشگوزەران بۆ وەلاتی دكەت، یا دوێ بانگەشەیێ بۆ ژمیریاریەكا كورتخایەن دكەت.
ل دوماهیێ پرسەك پەیدا دبیت، ئەرێ ئەركێ ئۆپۆزسیۆنێ ئەوە كو دژاتییا حوكمەتا كوردی بكەت و ببیتە پارێزەرا دەولەتا فیدرال، یان ئەركێ وێ ئەوە مللەتی هشیار بكەت ژ بۆ پاراستنا كیانێ كوردی و بدەستڤەئینانا مافێن وەلاتی ژ دەولەتا فیدرال ب گۆر دەستوورێ ئیراقێ؟!
یان ئەركێ وێ ئەوە شەهیانێ ل سەر برینێن وەلاتییان بكەت و وان ب ڤەگۆتنێن نەبوونا مووچە‌ی نقوم بكەت و قەیرانێن ستراتیژی ژ بیرا وەلاتییان ببەت؟
ئەگەر بەرسڤ خالا دوێ بیت، ل وی دەمی ئەو نابیتە ئۆپۆزسیۆنەكا زانستی و راستەقینە بەلكو ئەو دكەڤیتە د خانەیا هەڤكارێن سیاسەتا ئیراقا فیدرال دا ل دژی مللەتێ كوردستانێ، بلا چەند چیقچیقێ و بەلاڤكرنا درووشمێن زیق بكەت، چونكو كوردان گۆتییە: سەد گۆتن گۆری كریارەكێ بن.
خۆڤەشارتنا ل پشت هەژاریێ
ئۆپۆزسیۆنا راستەقینە ئەو هێزە یا ڤەكۆلینێ ل سەر سەرچاوەیێن پەیدابوونا هەژاریێ بكەت نەك خۆ ل پشت هەژاریێ ڤەشێریت.
ئەگەر ڤێ ڤەكۆلینێ بكەت، دی بۆ دیار بیت، كا بۆچی رەوشا وەلاتی تاكو سالا 2014 بەرەڤ لۆتكا گەشەكرنێ چوو كو هەمان حوكمەتا كوردی بوو، و نوكە رەوشا وەلاتی بەرەڤ هەژاریی چوویە «پڕانیا ئەو پارتیێن سیاسی بوون ل وی دەمی و نوكە ژی، د دەستهەلاتێ دانە».
گەلێ كوردستانێ مللەتەكێ زیندی یە و بیردانكا وی پری خوین و برینە، نەمومكینە مافێن وی یێن دستووری و یاسایی ب ساناهی بهێنە ژ ناڤبرن.
ئازادی و رزگاری و خۆسەری ل دەڤ گەلێ كوردستانێ پووچەگەری نینە، بەلكو مەرجێ هەبوونا وانه، هەر لایەنەك یان كەسەك ڤان نرخان بێ بوها بكەت دێ ل زبلدانا پووچەگەریێ خۆ بینیت و دیرۆكا حەسن خەیەری باشترین نموونەیە.
ئۆپۆزسیۆنا هەلپەڕست دیاردەكا سیاسی یا بەروەختە و بەلكو ئەزموونەكا ئەخلاقی یە، یان دێ زڤریتە ل سەر پێناسەیا ئۆپۆزسیۆنا راستەقینە و بیتە دەنگێ ئازادیێ و پاراستنا كەرامەتا مرۆڤێ كوردستانی یان دێ هەر مینیت ماسكەكێ بێ بوها و د یەكەم بارۆڤە دا دێ ژ ناڤچیت.