گەهشتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ بۆ ئەمریكا ئاماژەیەكا سیاسی و ئابۆری یا ب هێزە
پەیمانگەها واشنتۆن د نووترین راپۆرتا خوەدا رۆناهی ئێخستییە سەر گرنگییا رەمزی، سیاسی و ئابۆری یا ئێكەمین بارێ پەترۆلا هەرێما كوردستانێ ب رێكا بۆرییا ئیراق – توركیا (ITP) هاتیە هنارتن بۆ بەندەرێ لویزیانا ل ئەمریكا.
ب گۆڕەی راپۆرتا پەیمانگەها واشنتۆن، ژبلی وێ چەندێ ڤێ پێنگاڤێ پەترۆلەكا خاڤ یا گونجای ب بهایەكێ كێم بۆ پارزینگەهێن ئەمریكا دابین دكەت، دەستپێكرنا هنارتنا پەترۆلێ ب ڤی رێكێ رەنگڤەدانا ب هێز یا سیاسەتا ئەمریكایە بەرامبەر دۆست و نەیارێن وێ.
راپۆررتێ ئاشكرا كریە كو ل چارێ ڤێ مەهێ و پشتی دو مەهان ژ كاراكرنا بۆرییا پەترۆلا ئیراق – توركیا، گەشتییەكا پەترۆلهەلگر كو پەترۆلا هەرێما كوردستانێ ژ بەندەرێ جەیهان یێ توركی باركربوو، ل تێرمینالا پەترۆلی ل لویزیانا ل ئەمریكا هاتە دانان.
ب گۆڕەی داتایێن كۆمپانییا (كپلەر)، گەشتا پەترۆلهەلگرا (Seaways Brazos) ل دووماهییا مەها چریا ئێكێ نێزیكی ملیۆن بەرمیلێن پەترۆلا خاڤ یا كوردستانێ ل بەندەرێ جەیهان یێ توركی باركرینە، چاڤەڕێ ژی دهێتە كرن ل وەختەكێ نێزیكیدا بارێن زێدەتر ژ وی جۆری بگەهنە ئەمریكا.
پەیمانگەها ناڤبری ئاماژە ب وێ چەندێ كریە هەرچەندە بازرگانییا پەترۆلا ئەمریكا یا گرێدایە ب لڤینا بازاری و بهای، بەلێ ئەو باركرنا تایبەتە بێی وێ رێككەفتنا بەروەخت د ناڤبەرا بەغدا و هەولێرێدا ئەستەم بوو، كو ل ئیلۆنا سالا بۆری ب ناڤبرییا واشنتۆنێ هاتیە ئەنجامدان، ئەڤێ رێككەفتنێ رێك خوەشكر بۆ ڤەكرنا بۆرییا پەترۆلی د ناڤبەرا ئیراقێ و توركیا دا پشتی زێدەتر ژ دو سالێن راگرتنێ.
واشنتۆنێ رۆلەكێ كاریگەر د كەرتێ وزەیا ئیراقێدا هەبوویە، ژ وان: چەسپاندنا مافێن هەرێما كوردستانێ ل دەستوورێ 2005 بۆ بڕێڤەبرنا سامانێن پەترۆلی، هاندانا كۆمپانیێن ئەمریكی بۆ كاركرنێ ل ئیراقێ و ناڤبری بۆ بەلاڤكرنا داهاتێ پەترۆلێ د ناڤبەرا بەغدا و هەولێرێدا. هەروەسا بەردەوام توركیا و ئیراق هاندانە كو داگیرانێ بكەن بۆ چارەسەركرنا كێشەیا بۆرییا پەترۆلێ.
سەبارەت ب خواستا پارزینگەهێن ئەمریكا، پەیمانگەها واشنتۆن د راپۆرتا خوە دا رۆهنكریە كو پارزینگەهێن وی وەلاتی پێدڤی ب جۆرێن جودا یێن پەترۆلێیە. د وەختەكیدا ئەمریكا ب خوە هناردەكارەكا مەزن یا (پەترۆلا خاڤ یا سڤكە) ، بەلێ بۆ پڕكرنا پێدڤیێن پارزینگەهێن خوە، پەترۆلا ( ناڤین یا ترش و یا گران) ل رۆژهەلاتا ناڤین و ئەمریكا لاتینی دكڕیت.
فرۆشیارێن پەترۆلا هەرێما كوردستانێ پشتی ڤەكرنا بۆریێ، داشكاندنا بەرچاڤ پێشكێش كریە بۆ راكێشا بكڕان، ئەڤێ چەندێ ژی وەكریە هنارتان ب لەز دەست پێ بكەت.
راپۆرتا ناڤبری دوباتكر كو بۆرییا پەترۆلی یا ئیراق – توركیا گرنگییەكا جیوستراتیژی هەیە و رێك بۆ دانوستاندنێن زێدەتر د ناڤبەرا بەغدا و هەولێرێدا خوەشكریە، ب تایبەت ل سەر دۆسییا قەرێن كۆمپانیێن نێڤدەولەتی.
هەروەسا ئاماژە ب وێ چەندێ هاتیە كرن كو بكارئینانا ڤێ بۆریێ ژ ئالیێ بەغدا ڤە بۆ هنارتنا پەترۆلا زەڤیێن دی یێن ئیراقێ، هەڤبەندیێن وێ ل گەل توركیا ب هێزتر دكەت و كاریگەرییا ئیرانێ ل سەر بەغدا كێم دكەت.
ب گۆڕەی وێ راپۆرتێ، هەرێما كوردستانێ هەڤبەركرن ب دەڤەرێن دی یێن ئیراقێ یا زەنگینە ب یەدەكێ غازێ و شیانێن بەرهەمئینانا كارەبێ. پێشڤەبرنا هەڤبەندیێن وزەیێ دشێت رێكێ بدەت كوردستان غازێ بۆ دەڤەرێن دی یێن ئیراقێ ب هنێریت، كو ئەڤە ژی پشتبەستنا بەغدایێ ب غازا ئیرانێ كێم دكەت. لەوما جهێ حێبەتیێ نینە كو گرۆپێن چەكدار یێن نێزیكی ئیرانێ هێرشان دكەنە سەر زەڤیێن غازێ یێن كوردستانێ.
پەیمانگەها واشنتۆن پێشنیاز دكەت كو بەرپرسێن ئەمریكا بزاڤێن خوە چڕ بكەن بۆ پاراستنا ڤێ هەڤبەندیێ و ئاسانكاریێ بۆ رێككەفتنا درێژخایەنا د ناڤبەرا ئیراقێ و توركیا دا بكەن. هەروەسا ئاماە ب وێ چەندێ كریە، ژ ئەگەرێ فشارێن رۆژئاڤای، توركیا كڕینا پەترۆلا رووسیا كێمكریە، لەوما پەترۆلا كوردستانێ دشێت جهگرا گونجای و ئەرزان بیت بۆ ئەنقەرە.
