گـوهۆڕینا سەقای ل هەرێما كوردستانێ و ئیراقێ
عومران میكائیل
گوهۆرینا سەقای بوویە هۆكارێ تێكچوونا هەڤسەنگیا ژینگەهێ بەلێ چارەسەریێن گشتگیر و كاریگەر پێدڤینە بۆ رزگاركرنا داهاتووی د ەڤەرێ دا ئەڤ گوهۆرینە وەك مەزنترین مەترسی دهێتە دانان بۆ سەر ئاسایشا ئاڤێ و خوراكی هەروەسا ژیانا هەڤوەلاتیان د دەڤەرێدا كو ژ كاریگەرێن هشكە سالیێ دیاردبن كێمبوونا سەرچاوەیێ ئاڤێ وەكو رویبارێ دیجلە ۆ فورات ژ هۆكارێن ناڤخۆیی و دەرڤە یێن بەنداڤێن وەلاتێن جیران، هەروەسا هشكبوونا ئاڤێن بن ئەرد وەكو بیران كۆ كاریگەریەكا مەزن ل سەر كەرتێ چاندنێ هەیە ب ب تایبەتی زەڤیێن دەڤەرێن دەشتا نەینەوا و هەڤلێرێ كو كێم ئاڤیێ كاریگەریەكا مەزن ل سەر هەبوویە بوویە جهێ هندێ نرخێ خۆراكی زێدە ببیت ۆ هەرەشە ل سەر نەبوونا خۆراكی ۆ خۆبرێڤە برنێ، هەروەسا مەترسی هەبوویە ل سەر گیانەوەرێن كیڤی زێدەبوونا رەقبوونا ئەردی و بەرپابوونا لافاوان یێن دەملدەست ل ماوەیێ باران بارینەكا كێم ژی ئەڤە ژی هۆكارن بۆ پیسبوونا ژینگەهێ زێدەبوونا رێژەییا تۆزبارینێ ژ هۆكارێ هشكبوونێ، هەروەسا كاریگەریا غازێن كێلگەهێن نەفتێ ژ لایەكێ دیڤە ۆ هاڤێتنا پاشماوەیێن پیشەسازیێن مالان بوو د ناڤا رویبار و جۆكان دا بكارئینانا ماددەییێن كیمیایی د چاندنێ دا و تێكچوونا پێكهاتەیێن ئاخێ و نابوونا سیستەمێ (Recycling) یێ پێشكەفتی
د شیاندایە هندەك ژ چارەسەریان ل سەر ڤێ كێشێ پێشكێش بكەم یاكو د نوكە دا بەرچاڤ بوویە:
.برێڤەبرنا ئاڤێ بكارئینانا تەكنولوجیا نوی د كەرتێن چاندنێ دا و ئاڤدانا چاندنێ دا وەك دلۆپاندن د چاندنێ دا.
.زەنگینكرنا ئاڤێ نووكرن و دروستكرنا بەنداڤ و گۆمێن ئاڤێ.
.دوبارە بكارئینانا ئاڤێ پرۆژەیێ پاقژكرنا ئاڤێن پیس بۆ هندێ دوبارە بهێنە بكارئینان.
.پالپشتیكرنا جۆتیاران بۆ چاندنا ئەوان بەروبۆمێن كێمتر پێدڤی ب ئاڤێ هەیین .
.پرۆژەیێن كەسكرنێ وەك چاندنا داران بۆ كێمكرنا تۆزبارینێ، هەروەسا رێگیریكرن د پیسبوونا كەشوهەوایی دا و پەیداكرنا ئۆكسجینەكا گونجایی و پاقژ
توندكرنا یاسایێن ژینگەهێ ۆ دانا سزایێن توند بۆ لایەنێن ژینگەهێ پیس دكەن.
.پێدانا زانیاریان و هشیاركرنا هەڤوەلاتیان ل سەر زێدە مەزاختنا ئاڤێ هەروەسا پاراستنا ژینگەها ئاڤێ.
هەماهەنگێن نیڤدەولەتی دەست ب گفتوگۆێن كاریگەر د گەل وەلاتێن جیران (توركیا- ئیران) سەبارەت ب دابەشكرنا ئاڤێ و رێژەكا زۆر ژ بەردانا وێ بۆ دەڤەرێن دبن كاریگەرێن كێمبوونا ئاڤێ دا، ب دیتنا من پێدڤیە ئەڤ چارەسەریێن پێشنیاركری ژلایێ من بە ببنە كارەكێ دەستپێكی بۆ حوكمەتێ چونكو پرسەیا پاراستنا ژینگەهێ و دابینكرنا ئاڤا پێدڤی پرسەكا نشتیمانیە و پێدڤیە گرنگی پێ بهێتە دان، ژ هەمی لایەكی ڤە و هەلێن جدی بۆ بهێنەدان داكو خۆشگوزەرانی پەیدا بیت بۆ ژینگەهەكا رێكوپێك و ب سلامەت داخواز دكەم كو بانگەوازی بۆ پێنگاڤێن بلەز بهێتەكرن، بەری ئەڤ بارودۆخە بگەهیتە قۆناغەكا بێ چارەسەری و زور مەترسیدار.
