سیناریۆیا دانا ناسناما توركى بۆ ئاوارێن سوورى

سیناریۆیا دانا ناسناما توركى بۆ ئاوارێن سوورى

95

به‌رى چه‌نده‌كێ سه‌رۆكێ توركیا ئه‌ردۆغانى د فتاره‌كا ره‌مه‌زانێ دا ل گه‌ل هنده‌ك ئاوارێن سوورى دیار كر كو توركیا یا به‌رهه‌ڤه‌ ناسناما توركى بده‌ته‌ ئاوه‌رێن سوورى و ئه‌ڤ پرۆژه‌ یێ به‌رهه‌ڤه‌!! هه‌رچه‌نده‌ مه‌رج نینه‌ ئه‌ڤه‌ پرۆژه‌یه‌ بهێته‌ بجهئینان، لێ د سه‌ر هندێ را فه‌ره‌ ل به‌رچاڤ بهێته‌ وه‌رگرتن و مه‌ ژى گۆتنا خوه‌ هه‌بیت، چنكو ئێكسه‌ر په‌یوه‌ندى ب دیموگرافیا كوردستانێ و دۆزا گه‌لێ كورد ڤه‌ هه‌یه‌ و ئه‌ردۆغان ب ڤێ چه‌ندێ دخوازیت تۆلا خوه‌ ژ خه‌لكێ كوردستانێ ڤه‌كه‌ت ده‌مێ د هه‌لبژارتنێن هه‌یڤا ته‌موزا 2015ێ دا سه‌رتیرا وى ل به‌رى داى و نه‌هێلا پارتا ئه‌ردۆغانى ده‌نگێن ڕه‌هایى د په‌رله‌مانى دا بینیت كو بكاریت بێى پرسا كه‌سه‌كى دستوورێ توركیا بگوهۆڕیت و مینا سۆلتانه‌كێ چاخێن ناڤین سه‌روه‌ریێ بكه‌ت!! ئه‌ڤ پرۆژێ ئه‌ردۆغانى دیاركرى چ ڕه‌نگڤه‌دان نه‌ ل سه‌ر ئاستێ سیاسى و نه‌ ل سه‌ر ئاستێ میدیایى ل كوردستانێ دیار نه‌بوو، د به‌رامبه‌ر دا پارتێن ئۆپۆزسیۆنێ ل توركیا ب دژوارى ل هه‌مبه‌ر رابوون و داخویانیێن تۆند ڕاگه‌هاندن و هه‌روه‌سا په‌رله‌مانێ ئورۆپى و ب تایبه‌ت ئه‌لمانیا ب به‌رسڤ هاتن و ب مه‌ترسیه‌كا مه‌زن ل سه‌ر پرسا كوردى و دیمۆكراتیا توركیا هژمارتن و گه‌له‌ك په‌رله‌مانتارێن ئه‌لمانى داخواز ژ حوكمه‌تا خوه‌ كرن هۆشداریێ بده‌ت توركیا دا ده‌ستبه‌ردارى ڤى پرۆژه‌ی ببیت. به‌رى بهێمه‌ سه‌ر بێده‌نگیا لایه‌نێن سیاسى ل كوردستانێ و ل هه‌رێما كوردستانێ ب تایبه‌تى به‌رامبه‌رى ڤى پرۆژێ كو ئه‌گه‌ر بهێته‌ ئه‌نجامدان دێ نه‌خشێ سیاسى ل توركیا ئێته‌ گوهۆڕین و ئێدى دێ دووماهیك ب فره‌ پارتایه‌تى و ئۆپۆزسیۆنا ئه‌كتیف ئێت و پرسا كوردى ل باكورێ كوردستانێ دێ گه‌له‌ك پاشڤه‌ چیت و هه‌روه‌سا ئه‌ڤ نه‌رمیا حوكمه‌تا توركى به‌رامبه‌رى هه‌رێما كوردستانێ هه‌ی نامینیت و دێ بیته‌ دوژمنه‌كێ ئێكانه‌یێ به‌رازى به‌رامبه‌رى حوكمه‌تا هه‌رێمێ. ئه‌گه‌رێن ئه‌ردۆغان پالداى كو ڤى سیناریۆیێ بكێشیت گه‌له‌كن و یێن ژ هه‌موویان به‌رچاڤتر و ل پێشیا هه‌موویان بۆ زێده‌كرنا هه‌ژموونا توركیایه‌ ل وه‌لاتێن عه‌ره‌بى و ب تایبه‌ت ل سووریا، لبنان، عیراق و فله‌ستینێ بۆ بهێزكرنا باسكێ تائیفا سوننى ل ده‌ڤه‌رێ و مه‌ره‌م ژێ راكێشانا سه‌رمایێ وه‌لاتێن كه‌نداڤێ فارسیه‌ ب تایبه‌ت سعودى بۆ توركیا دا پێ پێگه‌هێ خوه‌ یێ ئابوورى قایم بكه‌ت و وه‌ك زلهێزه‌كا هه‌رێمى سه‌ره‌ده‌ری ل گه‌ل بهێته‌ كرن، چنكو ژ سه‌ده‌مێ ده‌ستێوه‌ردانا توركیا بۆ ناڤ كاروبارێن عیراق و سووریایێ و پشته‌ڤانیا وێ بۆ تۆندڕه‌وێن ئیسلاما سیاسى و دیاربوونا رۆلێ وێ د زێده‌بوون و بهێزبوونا گرۆپێن تۆندڕه‌وێن مینا داعش و حه‌ماس و جه‌بهه‌ت ئه‌لنوسره‌ دا، ئورۆپا هه‌موو ده‌رگه‌هێن خوه‌ هه‌مبه‌ری ئه‌ردۆغانى گرتن، هه‌روه‌سا تێكچوونا په‌یوه‌ندیێن وێ ل گه‌ل رۆسیا و عه‌مبارگۆیا رۆسى ل سه‌ر توركیا ڤێ چه‌ندێ باندۆره‌كا نێگتیڤ ل سه‌ر ئابوورێ توركیا هێلا و لیرێ توركى به‌رامبه‌رى دراڤێن جیهانى گه‌له‌ك بهایێ خوه‌ ژ ده‌ست دا. ئه‌گه‌ره‌كێ دن یێ به‌رچاڤ ئه‌وه‌ ئۆپۆزسیۆنا توركیا و ب تایبه‌ت جه‌هه‌په‌ و هه‌ده‌په‌ مل ب ملێ ره‌وشه‌نبیر و هێزێن ده‌موكراتخواز ل دژى پرۆژێ گوهۆڕینا دستوورێ علمانیێ توركیا راوه‌ستیان و نه‌چوون بن سیهوانا خاسته‌كێن ئه‌ردۆغانى ڤه‌ و ئه‌ڤێ چه‌ندێ ئه‌ردۆغان نه‌چاركر ل چاره‌رێكێن دن بگه‌ریت دا ڤێ كولێ ژ دلێ خوه‌ ده‌ركه‌ت و پارسه‌نگا هێزێ بۆ لایێ خوه‌ داگێرٍیت ئه‌ڤ پرۆژه‌ پێشكێش كر و ئه‌و باش دزانیت كو ئاوارێن سووری ل جاى رێكا هات و باتا ده‌ریا ئیجه‌ بگرن، ل توركیا بمینن باشتره‌ كو ببنه‌ پاریێن نه‌هنگێن ده‌ریا ئیجه‌ و نه‌خاسمه‌ ئورۆپا ده‌رگه‌هێن سنوورێن خوه‌ بۆ تۆرێن سیمه‌ى پێچانه‌ گرتن و ده‌ربازبوون ژێ مه‌حاله‌. دا كو ئه‌و ئاوێرن سووری به‌رامبه‌رى ڤێ مه‌رداتیا ئه‌ردۆغانى د هه‌لبژارتنان دا ده‌نگێ خوه‌ بده‌نه‌ پارتا ئه‌ردۆغانى و ببنه‌ پشته‌ڤانێن سیاسه‌تا ئه‌ردۆغانى ئه‌ڤه‌ ژ لایێ هه‌لبژارتنان ڤه‌ و ژ لایێ ئاكنجیكرنێ ژى ڤه‌ پێشبینى دهێته‌ كرن كو ل باكورێ كوردستانێ بهێنه‌ ئاكنجیكرن ب ڤى ره‌نگى ئه‌ردۆغان دو چویچكا ب به‌ره‌كى دكوژیت، هه‌م دێ ده‌نگێن پارتا وى زێده‌ بن ل سه‌ر ئاستێ هه‌موو توركیا و هه‌م دێ ده‌نگێن كوردان ل ڤان باژاران كێم بن و ب ڤى ره‌نگى ئێدى باژێرڤانى ژى دێ ژ ده‌ست هێزێن كوردى ده‌ركه‌ڤن و ئه‌ڤ ئاواره‌ دێ بنه‌ چاڤساخێن ده‌وله‌تێ ل سه‌ر كوردان و ئه‌م هه‌موو دزانین كو ئاوارێن سووریێ گه‌له‌ك دنه‌ژادپه‌ره‌ستن و دژى خاسته‌كێن گه‌لێ كوردن و ب ساناهى دێ توركیا ل دژى كوردان ده‌ته‌ خه‌بتاندن و ئه‌زموونا ئاوارێن بنیات تورك ئه‌وێن ژ ئه‌فغانستانێ و سۆڤیه‌تا به‌رێ ل سالێن 1980ێ و هێرڤه‌ هاتینه‌ توركیا هه‌موو ل باكورێ كوردستانێ هاتنه‌ ئاكنجیكرن و هه‌تا ئه‌ڤرۆ ژى چاڤساخیێ بۆ ده‌وله‌تا توركى دكه‌ن و ل دژى بزاڤا ئازدیخوازا كوردى دهێنه‌ بكارئینان و پێشبینى دهێته‌كرن كو ئاوارێن سوورى ژى هه‌مان رۆلى بله‌یزن!! ئه‌ڤه‌ گه‌له‌ك ئه‌گه‌رێن دن ل پشت ڤى پرۆژه‌ى هه‌نه‌ و ب تایبه‌ت ئه‌ڤرۆ پرسا كوردى چ ل باكور و چ ل باشوورێ كوردستانێ گه‌هشتیه‌ قووناغه‌كا هه‌رى باش و ب تایبه‌ت باشوورێ كوردستانێ كو شیاشیه‌ شه‌رێ دژى تیرۆرێ بۆ به‌رژه‌وه‌ندیا گه‌لێ كورد بزڤڕینیت و كورد بوونه‌ پشكه‌ك ژ هێزا دژى تیرۆرێ ل سه‌ر ئاستێ جیهانێ و گه‌لك روومه‌ت وه‌رگرتیه‌ و ناڤ و ده‌نگێن پێشمه‌رگه‌ى مژارا هه‌رى گه‌رما سه‌ر لاپه‌رێن رۆژنامه‌ و شاشێن تیڤى و ده‌زگه‌هێن میدیا جیهانینه‌ و جیهان هه‌موو ل به‌ندا بریارا جاردانا ده‌وله‌تا كوردینه‌ دا دانپێنانێ پێ بكه‌ن. ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ ژى ب پشته‌ڤانیا هێزێن هه‌ڤپه‌یمانیا دژى تیرۆرێ و ب تایبه‌ت داعش و سه‌ركه‌فتنێن مه‌زن تۆمار كرینه‌ و بوویه‌ خوه‌دى پێگه‌هه‌كێ ناڤ نه‌ته‌وى. ئه‌ڤێ چه‌ندێ توركیا و ب تایبه‌ت ئه‌ردۆغان تووشى هستریا و كوردفۆبیا كریه‌ و ئه‌ڤێ پێنگاڤێ ب فه‌ریادڕه‌س دبینیت، ژبه‌ر هندێ ده‌ست ب داگێرانان كریه‌ بۆ رۆسیا و ئیسرائیلێ و داویێ ئه‌ڤ پێنگاڤه‌ ژى هاڤێت دا بشێت به‌رامبه‌رى بهێزبوونا پێگه‌هێ كوردان ل رۆژهه‌لاتا ناڤین رابوه‌ستیت. ئه‌ڤ سیناریۆیه‌ ب ترس ل سه‌ر پاشه‌رۆژا پرسا كوردى لایه‌نێن سیاسى یێن كوردى هه‌تا ئه‌ڤرۆ ماتمایى ماینه‌ لێڤا ژێرى ل یا ژوورى نه‌دایه‌ و تنێ شه‌ره‌نیخا وانه‌ ل سه‌ر پرسێن لابه‌لا، كو پتر ناڤمالا كوردى تیك و ده‌رزا تێ دئێخن، هه‌چكو چ چێ نه‌بووى و ب ده‌ڤ و د ڕاگه‌هاندنێن خوه‌ دا هه‌موو ل سه‌ر پرسێن نه‌ته‌وى دكۆكن و ب هێلن سۆر ناڤ دكه‌ن، لێ ل پرێزێ به‌رامبه‌رى نه‌خش و پیلانێن دوژمنان ئه‌زمان به‌ستینه‌ و پرۆژێ ئه‌ردۆغانى باشرین نموونه‌یه‌!!.

کۆمێنتا تە