سه‌د پرسیار و سه‌ده‌مین گۆتارا سه‌د سالان پشتى سایكس ـ پیكۆ

سه‌د پرسیار و سه‌ده‌مین گۆتارا سه‌د سالان پشتى سایكس ـ پیكۆ

82

سه‌د پرسیار و سه‌ده‌مین گۆتارا سه‌د سالان پشتى سایكس ـ پیكۆ و سه‌د ڕۆژان پێشى ڕیفراندۆما سه‌رخوه‌بوونا كوردستانێ
د سیسته‌مێ په‌روه‌رده‌یێ هه‌ڤچه‌رخ دا شێوازێ پرسیاركرنێ وه‌ك ئالاڤه‌ك بۆ ئازراندنا هزرێ ب ڕێیه‌كا سه‌ركه‌فتى هاتیه‌ هژمارتن، كو ل ڤێ گۆتارێ ما یا ڤیاى مفاى ژێ وه‌ربگرین بۆ گه‌نگه‌شا بابه‌ته‌كێ وه‌كى ڕیفراندۆمێ. ئه‌رێ كه‌س هه‌یه‌ نزانیتن كا ڕیفراندۆم چیه‌؟ ئه‌رێ دزانن ئێكه‌ ژ ڕێكێن دیمۆكراسیانه‌ یێن ده‌ربڕین ژ مافێن ڕه‌وایێن خۆ ل دۆر بابه‌تێن گرنگێن جڤاكى و سیاسى؟ بۆچى گرنگه‌ بۆ سه‌بخۆبوونا كوردستانێ بهێته‌كرن؟ كى تێدا مفاداره‌؟ كى ژى زیانمه‌ند؟ بۆچى هنده‌ك دژاتییا وێ دكه‌ن؟ كه‌سانه‌ك دیتر كریه‌ كاره‌ك پیرۆز و مه‌زنترین ئارمانجا ژیانێ؟ بۆچى فه‌لسه‌فا ژیانا هنده‌كان تێكدانا وێ یه‌؟ بۆچى ئه‌وێن دى وه‌سا نینن؟ بۆچى پێشتر نه‌هاتیه‌كرن؟ ئه‌گه‌ر چیه‌ نۆكه‌ به‌حسه‌كێ گه‌رم و گۆڕه‌؟ جه‌نابێ سه‌رۆك بارزانى ل ڤى ژیێ مه‌زن چ دڤێت؟ و ل جهێن دیتر گه‌نجێن هه‌یین تنێ ڕابردوویه‌كێ ڕه‌ش دبینن؟ بۆچى ئه‌و ئاسۆیێن گه‌ش ناخوینن؟
بۆچى پشكه‌ك مه‌زن ل گه‌ل باوه‌را جه‌نابێ بارزانى نه‌؟ چى د مه‌ژیێ وان دایه‌؟ بۆچى هنده‌ك دیتر هێشتان تێناگه‌هن؟ چى د كلۆخێ سه‌رێ وان دایه‌؟ كى ل به‌ندا هاتنا وێ ڕۆژێ یه‌؟ كى ل پشتا نه‌یارێن وێ نه‌؟ چیه‌ هنده‌ك عه‌ره‌ب د گه‌لدانه‌؟ بۆچى هنده‌كان ژى نه‌ڤێتن؟ ئیرانێ چ دڤێت؟ پالده‌رێ نه‌ڤیانا وى وه‌لاتى چیه‌؟ ئه‌رێ جیهان ل پشتا كیژ تاخمى یه‌: به‌لێ یان نه‌خێران؟ كێ چرایێ كه‌سك هلكریه‌؟ كى ژى چرایێ سۆر و كى یێ زه‌ر؟ هه‌تا كه‌نگى كوردستانى بێهنا خۆ فره‌ بكه‌ن؟
هه‌تا كه‌نگى ئه‌م ل هیڤییا ئه‌نفالكرن و كێمیاباران و وێرانكرنا گۆند و باژێڕان بین؟ هه‌تا چه‌ند هزار سالێن دیتر خزمه‌تكارێن كه‌سێن ناسیۆنالیست و خۆپه‌رێست بین و وان منه‌ت پێنه‌هه‌ى؟ باشه‌ سه‌د ساله‌ سایكس ـ پیكۆ، ڕه‌وایه‌ سه‌د و هزار سالێن دیتر ژى خۆ ل په‌یماننامه‌ك دیتر وه‌كى وێ بگرین؟ باشه‌ پا مافێ شه‌هید و بریندار و خوینا وان و ڕۆنده‌كێن زارۆ وان چى؟ كا مافێ زارۆك و كه‌س و كارێن ئه‌نفال و حه‌له‌بچه‌ و گه‌رمیان و بارزان و به‌هدینان و فه‌یلیان؟ و كا یێن ئه‌وانێن دیتر؟ ئه‌گه‌ر نه‌ ده‌وله‌تا كوردستانێ بیت كى دێ وى مافى ستینیتن؟ ئه‌ڤه‌ ده‌هان ساله‌ مادا (140) وه‌كى خۆیه‌، پا كه‌نگى هێته‌ جێبه‌جێكرن؟
هه‌ر كه‌سێ دهێت یان زه‌ڕقاوییه‌ یان سه‌دامه‌ یان به‌غدادى، پا ئه‌ڤا دیتر چیه‌؟ هه‌كه‌ر “حه‌سه‌ن كه‌چه‌ل” و “كه‌چه‌ل حه‌سه‌ن” وه‌كى ئێكه‌، بۆچى ئه‌م ل هیڤیا وانین؟ هه‌میا په‌ترۆلا مه‌ بۆ نه‌مانا كره‌ كه‌ره‌سته‌، پا مه‌ ئه‌و زێڕ بۆچیه‌؟ باشه‌ مانه‌ هه‌كه‌ر ئه‌مریكا و ئه‌ورۆپى و ڕۆس وێ ببه‌ن هیچ نه‌بیت سه‌رێ مه‌ نابڕن و كچێن مه‌ كرێت ناكه‌ن و نافرۆشن؟ بۆچى بۆ عه‌ره‌بێن شۆڤینى و ناسیۆنالیست بیتن مه‌ پێ ئه‌نفال بكه‌ن؟ بۆچى ئیرانى بخۆن پۆل پۆل گه‌نجێن مه‌ ل سێدارێ بده‌ن؟ بۆچى تورك ببه‌ن و به‌رهه‌م تاوانێن پیران و ئارارات و ئاگرى و نه‌هرى و دێرسم و … هتد، بیتن؟
بۆچى ئه‌ڤ نه‌ته‌وه‌ ڤان تاوانان ل دژى مه‌ دكه‌ن؟ چونكى كافرین؟ یان سوننه‌نه‌؟ یان شێعه‌نه‌؟ یان تنێ چونكى كوردین؟ و تنێ مه‌ دڤێت ئازاد و سه‌ربه‌ست و سه‌ربخۆبین و وه‌كى مرۆڤان بژین؟ ئه‌رێ مه‌ وه‌لاتێ كه‌سه‌كێ داگیر كرییه‌؟ ئه‌رێ ئه‌م ل چه‌كێ ئه‌تۆمى و كێمیاوى گه‌ڕهاینه‌؟ ئه‌رێ كوردستانیان داخوازا گوهۆڕینا ئایینى كریه‌؟ ئه‌رێ مه‌ كچ و ژنێن خه‌لكێ كرینه‌ جاریه‌ و فرۆتینه‌؟
ئه‌رێ مه‌ برایێن توركێن تۆرانى و عه‌ره‌بێن سامى و پارسێن ئاریایى كێمیاباران و ئه‌نفال و تالان كرینه‌؟ باشه‌ ژبلى ژیانه‌كا ئاسایى و ئاسۆده‌یا ده‌روونى و جڤاكى مه‌ چى ژ كێ خواستیه‌؟ ئه‌رێ ئه‌ڤ داخوازیه‌ تاوانن؟ هه‌كه‌ر تاوانه‌ د كیژ بڕگا دستوورى یان په‌یماننامێن جیهانى و پرتووكێن ئایینى دا هاتیه‌گۆتن؟ ئه‌رێ ئه‌گه‌ر نه‌حه‌ز ڤێ چه‌ندێ بۆ مه‌ حه‌ز ناكه‌ن، بۆچى دڤیا كورده‌ك وه‌سا بیت؟ باشه‌ ئه‌ڤه‌ ویژدانه‌ مرۆڤ نه‌یارێ خوه‌ و نیشتمانێ خوه‌ و خه‌لكێ وێ بیت؟ باشه‌ هه‌كه‌ر ئه‌ڤه‌ نه‌ شه‌رم بیت، پا شه‌رم د چى دایه‌؟ مرۆڤى دۆست و كوردێن هۆسا هه‌بن دوژمن بۆ چنه‌؟
كوردستان مالا مه‌ هه‌میانه‌، بۆچى هنده‌كان یا نه‌خۆش بۆ مالا خوه‌ دڤێت؟ كى دێ بێژیت ئه‌ڤ تۆخمه‌ مرۆڤه‌ ژ لایه‌نێ سایكۆلۆژیڤه‌ ته‌ماو و دروستن؟ بۆ كێ بێژى وه‌ره‌ خه‌نجه‌رێ ل پشتا مالباتا خوه‌ بده‌ دێ وه‌كه‌ت؟ ئه‌رێ دین و هار و شێته‌ك ژى دێ وى كارى كه‌ت؟ باشه‌ ئاقلێ كوردان بۆ كه‌نگیه‌؟ بۆچیه‌ ئه‌و مه‌ژیێ ب ڤى ڕه‌نگى د گه‌ل خوه‌ و مالباتا خوه‌ بكه‌ت؟ هه‌تا كه‌نگى ئه‌م دێ نڤستى بین؟ دێ دووڤه‌لانك و خزمه‌تكارێ نه‌یارێ خوه‌ بین؟ بۆچى ده‌ستێ ئێكى ماچى بكه‌ین یێ خوه‌ و مالباتا خوه‌ نه‌كه‌ین؟ به‌لێ بنێ پێ خه‌لكێ بئالیسین؟
بۆچى برایێ ئێك نه‌بین، به‌لێ ژنا خه‌لكێ بین؟ بۆچى ل پشتا ئێكدیتر نه‌بین به‌لێ مستا خه‌لكێ ل سه‌ر دفنا مه‌ بیت؟ هه‌تا كه‌نگى دێ “ده‌وێ جه‌ڕباندى” جه‌ڕبینین؟ كه‌نگى دێ باوه‌ر كه‌ین”ڕه‌شۆ بده‌ستێن خوه‌ هه‌كه‌ دێ ئاڤ وى به‌ت”؟ هه‌تا كه‌نگى ” پیرێ … پیرێ … سه‌لامعه‌لێكۆم …، ئه‌م هاتین وه‌ ” فه‌تح” بكه‌ین؟ بۆچى “ب ده‌ستان بده‌ین و ب پێیان ل دووڤ بگه‌ڕهین”؟ بۆچى ئه‌م هند ساده‌نه‌ و یا ژ مه‌ڤه‌” ب كۆلیلكه‌كێ بهار” دهێت، و ژ بیرا مه‌ دچیت ئه‌ڤه‌ چه‌ند سه‌د سال بۆرین و بهار هه‌ر بۆ مه‌ نه‌هات؟ دێ كه‌نگى فێر بین “دلێ نازك ناگه‌هیته‌ چ مرادا”؟ بۆچى ئه‌م وه‌كى مه‌لا مه‌حموودێ دێرشه‌وى گۆتى “خۆدى خێرا حامدێ خه‌لیفه‌ بنڤێست”، نابێژین خۆدێ خێرا ئه‌بووبه‌كرێ به‌غدادى خه‌لیفێ داعشێ ژى نه‌نڤێسیت و كارێ ده‌وله‌تبوونێ نه‌كه‌ین؟ بۆچى هنده‌ك خوه‌ ل به‌زا ئیرانێ دهلاڤێژن؟ یێن دى ل یا سۆننان؟ یێ دى ل به‌زا په‌زى و مها و چێل و گۆلا؟.
بۆچى ئه‌م ل به‌زا چاره‌نڤیسێ و دیرۆكێ و جیهانى َو به‌حتێ خوه‌، خوه‌ ناهلاڤێژین؟ دێ هه‌ر ئێك ژ وان چ ده‌ته‌ مه‌ هه‌كه‌ مه‌ وه‌كى وان كر؟ تنێ چه‌رخ و فه‌له‌ك نه‌بیت، دۆر یا گه‌هاندیه‌ ده‌وله‌تبوونا كوردستانیان؟ هه‌رێ ما ئه‌و ده‌وله‌ت ژ كه‌شتیه‌ك ئارام پێڤه‌تر هه‌یه‌ بۆ مه‌؟ بۆچى هنده‌كان دڤێت ب بزمارا جهێ ڕوونشتنا خوه‌ كۆن بكه‌ن؟ باش ما ئه‌م هه‌مى پێكڤه‌ تێدا نینه‌؟ ما ئه‌م هه‌مى پێكڤه‌ بن ئاڤ نابین؟ ڕكێن هنده‌كان یێن چنه‌؟ باشه‌ وان ڕك و كه‌ربوكینان ژبلى ئێش و ئازارێن ده‌روونى و جڤاكى چ گه‌هاندیه‌ خودانێن وان؟
بۆچى كۆڕێن ده‌یك و بابه‌كێ د گه‌ل ئێك هۆسا ڕه‌فتارێ دكه‌ن؟ باشه‌ پا هه‌كه‌ به‌ختى ڕوویێ خوه‌ ل مه‌ وه‌رگێڕاند دێ ته‌كبیر چ بیت؟ دى َهوون به‌رسڤا خه‌لكێ و ئاینده‌ى چاوا ده‌ن؟ دێ ب چ ڕوویه‌كى چنه‌ ناڤ دیرۆكێ و خه‌لكێ دا؟ دێ چاوا مرن؟ دێ به‌رسڤا خودایێ خوه‌ چاوا ده‌ن؟ دێ چ بێژن و چ هێجه‌تێ گرن؟ دێ چ بێژنه‌ وژدانا خوه‌؟ بۆچى هوون نه‌یارێن ده‌وله‌تبوونا كوردستانه‌كا بریندار و ماندى و بێ خودانن؟؟.

کۆمێنتا تە