بشكا 1
خالد ئه‌حمه‌د بادى
بێگومان مانشێتێ بابه‌تێ من زۆر یێ سه‌یر و ئالۆزه‌، چونكو ئه‌درێس زۆر بابه‌تى جودا دكه‌ت لێ گرێدانه‌ك ل ناڤبه‌را ناڤه‌رۆك و مانشێتى دا فه‌ره‌ هه‌بیت، چونكو هنده‌ك جاران حه‌تا ناڤه‌رۆك نه‌هێته‌ خواندن د بابه‌تى مانشێتى نا گه‌هى و هنده‌ك جاران ژى مانشێت ناڤه‌رۆكێ ئاشكه‌را دكه‌ت. ل ڤێره‌ بابه‌تێ مه‌ ل سه‌ر وان جه و درانه‌ یێن كو كێم ده‌ست و كه‌س گه‌هه‌شتبنێ و دبێژنه‌ ڤان جهان (مناگق العژرا‌و) ئانكو جهێن (پاكیزه‌) ئانكو جهێن (ب كچینى)، ئانكو هێش كه‌سێ ده‌ستێ خوه‌ نه‌كریێ. زۆر جهێن مینا ڤان جهان ل جیهانێ هه‌نه‌ كو جهێن سه‌یرن یان جهێن ب ترسن یان جهێن دوورن یان ژى جهێن به‌رزه‌ نه‌ یان گزیرته‌ و كۆمتێن چیایا یان ده‌ڤه‌رێن دوورن كو كێم خه‌لك قه‌ستا وێره‌ دكه‌ن یان نه‌شێن ژبه‌ر هنده‌ك ئه‌گه‌ران بچنێ یان نه‌شێن بگه‌هنێ و ئه‌ڤێن ل خوارێ دیار هنده‌ك ده‌ڤه‌ر و جهێن جیهانێ نه‌ كو دبێژنێ (مناگق العژرا‌و ) ئه‌و ژى گزیرتا (ارخبیل ل باشورێ زه‌ریا ئه‌تله‌سى) و (ده‌ڤه‌را مۆشۆ ل چینێ) و (گوندێ الیرت ل كه‌نه‌دا) و (گزریتا پێت كارین ل دووماهیا باشۆرێ زه‌ریا ئارام) و (كه‌نداڤێ نیمچه‌ گزیرتا یۆرك ل ئوسترالیا) و (گوندێ لارینكونادا ل ئه‌مریكا باشورى) و (گزیرتێ ئیسترایلاند ل باكۆرێ زه‌ریایا ئارام) و (گزیرتێ سوقوترا ل یه‌مه‌نێ) و زۆر جه و ده‌ڤه‌رێن دى هه‌نه‌ كو خه‌لكه‌ك نه‌ گه‌هه‌شتیێ یان خه‌لكه‌كێ كێم گه‌هه‌شتینێ و نه‌ شیاینه‌ چ وه‌به‌رهێنان و كاران ل وان جهان بكه‌ن و هنده‌ك ژ ڤان جهان بۆ دووراتیێ یه‌ و هنده‌ك جه ژبه‌ر ئه‌گه‌رێن جه‌نگان و هنده‌ك جه ژبه‌ر ئه‌گه‌رێن نزماتیا پلێن سارما و گه‌رمێ و هه‌ر جهه‌كى ئه‌گه‌ره‌ك هه‌یه‌ بۆ نموونه‌ ل نیڤا ده‌ریایێ دا جهه‌ك هه‌یه‌ دبێژنێ (سێگۆشا به‌رمۆدا)، ئانكو سێگوشا مرنێ هه‌ر تشتێ نێزیك ببیت دكێشیته‌ خوه‌ و به‌رزه‌ دكه‌ت و دمرن, له‌وما دبێژنێ جهێن پاكیزه‌ یان كو جهێن ب كچینیێ ئانكو(المناگق العژرا‌و) و ئه‌ڤ بابه‌ته‌ زۆر یێ ب مفایه‌ كو به‌حس بكه‌ین و ب تنێ ژ ئالیێ ئابوورى و كانزایان ڤه‌ كوردستان یا پاكیزه‌یه‌ و ئه‌گه‌ر ل دیرۆكێ بزڤرین و دێ بینین كو كوردستان ب سه‌دان جاران یا هاتیه‌ داگیركرن وێرانكرن ب ده‌ستێن خودانێن به‌رژه‌وه‌ندیێن بلند و زلهێزێن جیهانێ ڤه‌ و حه‌تا نوكه‌ ژى هه‌ر كوردستان یا دبن هێرشێن دوژمنان ڤه‌، لێ ب شێوازه‌كێ دى یێ سامان و به‌رهه‌مێن مه‌ بۆ خوه‌ڤه‌دكێشن و ئه‌گه‌رێ هه‌ره‌ سه‌ره‌كى یێ حه‌زێن وان بۆ كوردستانێ و ڤه‌كێشكێن وه‌لاتێن بیانى و هه‌رێمى هه‌ر ئه‌ڤه‌ بوویه‌ كو وانان دزانین كو سامانه‌كێ مه‌زن یێ دۆخێن (مادده‌) یێن مینا (گاز ـ كبریت ـ فۆسفات ـ فسفۆر ـ ئاسن ـ زێرـ ئه‌لماس ـ ره‌ژیا به‌رى و هتد) و هه‌موو جۆرێن دى یێن كانزایێن ب ناڤوده‌نگ و ب بها ل ده‌ڤه‌رێن كوردستانێ و ب تایبه‌ت پشتى په‌یدابوونا گازێ ب ره‌نگه‌كێ به‌رفره‌ه ل ڤێ ده‌ڤه‌رێ و هه‌موو لایان هه‌ول داینه‌ كو ده‌ستێ خوه‌ داننه‌ سه‌ر ڤێ ده‌ڤه‌رێ و ملله‌تێ كورد هه‌موو ده‌مان به‌رهه‌نگارى یا ڤان پێلانان كریه‌.

كوردستانا پاكیزه‌
پشكا 2
خالد ئه‌حمه‌د بادى
هه‌ر وه‌سا كارێكته‌ره‌كێ دى یێ گرنگ كه‌فتیه‌ د ناڤا قادا جیهانى یا ئابوورى و بازرگانى و سیاسى و ئاسایشا خوراكى دا ئه‌و كارێكته‌ر ژى پرسا ئاڤێ یان كو ماددێ ئاڤێ كو ل دووڤ ژێده‌رێن بیانى وشاره‌زایا كو جیهان به‌ر ب كێم ئاڤى و هشكبوونێ ڤه‌ دچیت و قه‌ده‌را كوردان و كوردستانێ ژى پتریا ژێده‌رێن گرنگێن ئاڤێ ل كوردستانێ نه‌ و به‌لكو سه‌روكانى یێن وان ژێده‌رێن ئاڤێ ژى هه‌ر ل خاكا كوردستانێ دا دزێن و هه‌ر ئه‌و ژێده‌رێن جیهانى دبێژن كو ئه‌ڤ ژێده‌ره‌ ژ هه‌موو ژێده‌رێن ئاڤا جیهانى پاقژتر و باشتر و خورستیترن و هه‌روه‌سا دبێژن كو هه‌موو ژێده‌ر و سه‌روكانیێن ئاڤێ كێم دبن وهشك دبن، لێ ئاڤێن كوردستانێ هه‌ر دمینن. ب راستى ئه‌م نزانین به‌لكو مه‌ نه‌ڤێت بزانین كو ئه‌ڤێن ته‌ماكارى و چاڤ ل كوردستانێ ب سه‌دان ڤه‌دیتن و نڤێسین و راپۆرت ل سه‌ر كوردستانێ دروستكرینه‌ و دزانن ئه‌ڤ كوردستانه‌ یا پره‌ ژ هه‌موو ماددێن مفادار كو هه‌ر مادده‌یه‌ك پێگوهۆرێ مادده‌كێ دى یه‌، بۆ نموونه‌ ل دێرین زه‌مان جیهانێ پشتبه‌ستن ل سه‌ر چاندنێ دكر و پاشى ب دۆرهێلێ ژیانێ و جیهانێ هاته‌ گوهۆرین بۆ پێشه‌سازى یێ و پاشى نوكه‌ هاتیه‌ گوهۆرین بۆ ماددێن دى مینا گاز و غاز و ماددێن دى و نه‌ دیاره‌ كو دێ ئه‌ڤه‌ ژى هێنه‌ گوهۆرین و دێ به‌ر ب دۆخه‌كێ دى یان كو مادده‌كێ دى چن كو پشتبه‌ستیێ بده‌نه‌ سه‌ر و كاروبارێن خوه‌ پێ برێڤه‌ ببه‌ن و ئه‌و هه‌موو مادده‌ ل كیڤه‌ دێ په‌یدا بن بێ گومان ل كوردستانێ هه‌نه‌ و حه‌تا نوكه‌ ماینه‌ و كه‌سێ ده‌ست نه‌ كریێ و ب تایبه‌ت بۆ خوه‌ هێلایه‌ كو ئه‌ڤ گه‌نجینه‌ هه‌ر ل به‌ر ده‌ستێن وان بیت و له‌وما دبێژنێ كوردستانا ب كچینیێ یان كوردستانا پاكیزه‌ (كوردستان العژرا‌و) چونكو ب سه‌دان مادده‌ هه‌نه‌ و ماینه‌ دبن ئه‌ردى ڤه‌ و كوردستان یا ل سه‌ر گه‌نجینه‌كا مه‌زن یا پره‌ ژ زێر و ئه‌لماس و گاز و غاز و ئاڤا كو ئه‌ڤ ئاڤا ل كوردستانێ ب ئاسانى بده‌ست مه‌ دكه‌ڤیت بێگومان ل وه‌لاتێن بیانى و رۆژئاڤایى و خه‌لیجى و عه‌ره‌بى ب ملیۆنان دۆلاران دمه‌زێخن حه‌تا كو ئاڤا پاقژ و شرین بده‌ستخوه‌ دئێخن. مه‌ره‌ما مه‌ یا سه‌ره‌كى ژ ڤان نڤێسینا كو هه‌ر ژ كه‌ڤن دا و حه‌تا نوكه‌ و هه‌ر ب درێژاهیا دیرۆكێ دوژمنان و وه‌لاتێن جیهانى یێن زلهێز و خودان به‌ژه‌وه‌ندیێن بلندێن مه‌زن و به‌رژه‌وه‌ندیخواز و كۆمپانى و كه‌سانێن بازرگانێن جیهانى و بازرگانێن جه‌نگا چاڤ ل كوردستانێ كریه‌ و ب شاره‌زایا خوه‌ وانان زانیه‌ كو كوردستان هه‌موو گه‌نجینه‌یه‌ و ل بن ئه‌ردى ژى ب ده‌هان، به‌لكو ب سه‌دان مادده‌ یێن جودا جودا هه‌نه‌ و تا نوكه‌ كه‌سێ ده‌ستێ خوه‌ نه‌كریێ و ل بن ئه‌رد ماینه‌ و مینا گه‌نجینه‌كێ نه‌ و ئه‌و بزانن كا جهێ ڤێ گه‌نجینێ ل كیڤه‌یه‌ و بۆ خوه‌ ده‌ستنیشان بكه‌ن. رۆژانه‌ زۆر ژ ڤان جهان ئه‌م ل كوردستانێ دبینین، ئه‌و ژى دێ ڤێرى ل هنده‌ك ده‌ڤه‌ران بینى یان ژى كبریتێ ل هنده‌ك ده‌ڤه‌رێن دى و ئاسن ل پتریا ده‌ڤه‌رێن كوردستانێ هه‌یه‌ و ژ هنده‌ك ژێده‌رێن ناڤخوه‌یى وه‌سا دیاركریه‌ كو ب قه‌بارێن مه‌زن قێر ل چیایێ گاره‌ دیتیه‌ و ژبلى گازێ كو هه‌موو كوردستان یا ل سه‌ر ده‌ریایه‌كا بنئه‌رد یا گازێ و ل سالێن (2000) دو هزاران و ژ سه‌ردا ژنوو هنده‌ك بیرێن بچووك یێن گازێ په‌یدا بووینه‌، لێ ئه‌وژى نه‌ ب وى قه‌باره‌ی نه‌ كو به‌س ژێ بهێته‌كرن، چونكو زۆر ژ ڤان ژماران مه‌زنتر هه‌نه‌ یێن به‌حس ژێ دهێته‌كرن. په‌یاما من ب هه‌موو كوردان و ب تایبه‌ت یێن باله‌ ده‌ست و خودان بریار و خودان هه‌لۆیست كو ئاڤریان ل داهات و سامانێ كوردستانێ بده‌ن چ یێ بن ئه‌رد چ یێ سه‌ر ئه‌رد و ڤان سامان و مادده‌یان بپارێزن و ئه‌ڤه‌ مولكێ كوردستانیانه‌ و بلا بۆ دوژمنان نه‌بیت و ئه‌ڤ سامانه‌ خودایێ مه‌زن بۆ مه‌ داینه‌ و كوردستان كریه‌ گه‌نجینه‌ بۆ مه‌ و بلا ئه‌م بزانین ڤان گه‌نجینا بپارێزین و پیچه‌ك ژ به‌رژه‌وندیێن خوه‌ یێن تایبه‌ت بده‌نه‌ لایه‌كى و ب تنێ به‌رژه‌وه‌ندیێن بلندێن كوردستانێ داننه‌ به‌ر سینگێ خوه‌ و ل سه‌ر كار بكه‌ن، چونكو كوردستان مولكێ مه‌ هه‌میانه‌ و ئه‌م هه‌موو به‌هر و پشكێن تێدا و ئه‌گه‌ر بده‌ستڤه‌ هات و مه‌ كار بۆ بده‌ستڤه‌ئینانا وێ كر، بێ گومان دێ مه‌ هه‌میان به‌هر تێدا هه‌بیت و دێ ره‌وشا مه‌ باش بیت و ئه‌گه‌ر چو بێ گومان دێ ئه‌م هه‌موو بێ مفا بین ژ ڤان گه‌نجینه‌ و سامانان و دێ زه‌ره‌مه‌ند هه‌ر ئه‌م بین, له‌وما ب ئێكگرتنێ دێ شیێن هه‌موو ده‌ستكه‌فتان بده‌ستڤه‌ ئینین و ئه‌گه‌ر ئه‌م بووینه‌ ئێك تیم و باوه‌رى بۆ ملله‌تێ خوه‌ مه‌ چێكر و ب تنێ كوردستان و ئالایێ پیرۆزێ كوردستانێ و به‌رژه‌وه‌ندیێن بلندێن كوردان مه‌ ل به‌رچاڤ گرتن، بێگومان دێ شیێن كوردستانا خوه‌ ئاڤا كه‌ین و پارێزین و ب تنێ یا گرنگ ئه‌م وێ باوه‌ریێ بۆ خه‌لكێ خوه‌ چێكه‌ین كو ب تنێ حه‌ز ژ كوردستانێ بكه‌ن و كوردستان نه‌ بیت ئه‌م ژى نا بین و كورد ژى نابن. ل دووماهیێ بانگه‌وازا من بۆ هه‌موو لایه‌كى كو كار بكه‌ن بۆ بده‌ستڤه‌ئینانا به‌رژه‌وه‌ندیێن پتر بۆ كوردستانێ و ب تنێ بۆ كوردستان و كوردستانیان كار بكه‌ین و كوردستانا خوه‌ یا پاكیزه‌ بۆ دوژمنان نه‌هێلین و بلا پاكیزا ما بۆ مه‌ بیت و ئه‌م دێ پارێزین و بده‌ست دوژمنان ڤه‌ به‌رنه‌ده‌ین و ئه‌گه‌ر كوردستان بۆ كوردستانیان بیت بێگومان دێ هه‌موو یان به‌هر تێدا هه‌بیت و ئه‌گه‌ر نه‌ دوژمن ژ گاى گوهى ژى نیشا مه‌ ناده‌ت و بلا ل به‌ر هه‌ر كاره‌كێ كوردان به‌رژه‌وه‌ندیێن كوردستان و كوردستانیان بپارێزین و بده‌ستڤه‌بینین. ئاڤه‌دان و پاراستى بیت كوردستان.

خالد ئه‌حمه‌د بادى
ب درێژاهیا دیرۆكێ دوژمنان ل سه‌ر كوردستانێ شه‌ره‌نیخه‌ و هه‌ر ئێك ب راوێژ، ب رۆلێ خوه‌ ل ده‌مێ گونجاى رادبیت و ئێك ژ وان بێى یێ دى چ ناكه‌ت و ب تنێ ل سه‌ر كوردان، ئه‌و هه‌ر چار وه‌لات د هه‌ڤگرتینه‌ و هه‌ك نه‌ ل سه‌ر هه‌موو پرسان ناكۆكن. دوهى بوو ئه‌و دارا جوان یا دار به‌ڕى و مازى و چنار و دیندار و كه‌زان و ..هتد. كو ب رووبارێن خوینا گه‌نج و لاوێن كورد هاتینه‌ ئاڤدان و شینكرن و گه‌شه‌كرى، ئه‌ڤرۆ ب تۆپ و گولله‌ و فرۆكه‌ و مۆشه‌كێن دوژمنان هاتنه‌ هشككرن، به‌لكو كوشتن چونكو دیرۆك یا پره‌ ژ سه‌ربۆرێن مه‌ ل گه‌ل دوژمنان، لێ كوردان ب رێژه‌كا باش مفا ژ وان سه‌ربۆران نه‌ وه‌رگرتیه‌. بۆچى دبێژن ئه‌ڤ ژیانه‌ مینا قوتابخانایه‌، لێ مه‌ بۆ خوه‌ چ وانه‌ ژ ڤێ قوتابخانێ نه‌وه‌رگرتن. مه‌ره‌ما من ئه‌وه‌ ئه‌ڤ پرسا هه‌ستیار د زێده‌بوونێ یه‌ و رۆژانه‌ هه‌رێما مه‌ یا دكه‌ڤیته‌ به‌ر گورزێن كوژه‌ك و بلا لایه‌نێن كو تركیا و ئیران و سووریا و عیراق هێرشى مه‌، دكه‌ن ب بهانا وانان كو چه‌كدارێن وان ل ناڤ خاكا مه‌دایه‌، بلا ئه‌و پارت و لایه‌ن چاڤ ل پێشمه‌رگێن كوردستانێ بكه‌ن، ل ده‌مێن شۆره‌شێن كوردان و ب تایبه‌ت شۆره‌شا گولانێ، ل ده‌مێ دوژمنان هێرش دكرنه‌ سه‌ر ده‌ڤه‌رێن شۆره‌شێ، ئێكسه‌ر پێشمه‌رگێ قه‌هره‌مان خوه‌ ژ وان ده‌ڤه‌ران ڤه‌دكێشا و شه‌رێ دوژمنى نه‌دكرن، دا كو چ وه‌لاتیێن سڤێل نه‌ بنه‌ قوربان و ئه‌گه‌ر نه‌، دا پێشمه‌رگه‌ وانان ب مرى زڤرینن مالێن وانان، لێ رێنمایێن سه‌ركردایه‌تیا شۆره‌شێ ئه‌و بوو كو چ ده‌مان، چ بهانا نه‌ده‌نه‌ ده‌ستێ دوژمنان و هه‌ر وه‌سا دا كورد نه‌ بنه‌ قوربانى. ل رێكه‌فتى (23\1\2019) سه‌د باره‌ جه‌لاد و چه‌كچه‌كیلێن دوژمنێن كوردان و مرۆڤاتیێ هێره‌شا ئاسمانى ئینایه‌ سه‌ر ده‌ڤه‌رێن نێروه‌ و رێكان ل گه‌لیێ ره‌شاڤا كو چار قاره‌مان و بێ گونه‌ه و جوامێر و كورد بوونه‌ قوربانى و ل وى گه‌لى یێ كو ب سه‌دان جاران به‌رخودان و قه‌هره‌مانى لێ په‌یدابوون و ل وى ده‌مى عیراقا گه‌نى بومبه‌باران دكرن، لێ نوكه‌ توركیا یا بومبه‌ر باران دكه‌ت و عیراق ب چ ماف و توركیا ب چ بهانه‌ و دوور نینه‌، سوباهى ئیران و سووریا ژى بهێن هنده‌ك كریارێن دى بكه‌ن ل ده‌ڤه‌را مه‌. ب شێوه‌كێ دروست و دۆرهێلى بچینه‌ دناڤ بابه‌تى دا ئه‌گه‌ر ئه‌م د ناڤ سیسته‌م و قانوون و پرسێن حوكمه‌تا عیراقێ دا بین، ئه‌ركه‌ كو عیراق ڤان ره‌فتارێن نه‌ د قانوونى قه‌بوول نه‌ كه‌ت، لێ ئه‌گه‌ر نه‌، فه‌ره‌ حوكمه‌تا مه‌ و هه‌موو لایه‌ینێن سیاسى هه‌لویست هه‌بیت ل به‌رامبه‌ر ڤان ره‌فتارێن وه‌لاتێن هه‌رێمى، بلا رێز ل هه‌ڤسویاتیێ بهێته‌گرتن و ماف بهێنه‌ پاراستن و كورد قوربانیدانێ نه‌ده‌ن، دا كو به‌س خوینا گه‌نجێن مه‌ ببنه‌ قوربانى به‌رژه‌وه‌ندیێن هه‌موو لایه‌نان. له‌وما دبێژم دوهى بومبه‌بارانكرنا ده‌ڤه‌را مه‌ و گه‌لیێ ره‌شاڤا نموونه‌ ژ لایێ عیراقێ ڤه‌ بوو، نوكه‌ هاته‌ بومبه‌رباران كرن ژلایێ توركیا ڤه‌. د ئێك ژ هۆزانێن خوه‌ دا د. به‌درخان سندى دبێژیت (گه‌ر قه‌یسه‌ر و خه‌لیفه‌ چوون، نێچیرێ دڤێت ئه‌م كورد خه‌زال و په‌زكویڤى بین و گه‌ر ترك و رۆس ب شه‌ر هاتن، دڤێت ئه‌م كورد هه‌ر پێش له‌شكرى بین. ل ڤێره‌ پرسیار ئه‌رێ گه‌لۆ ما هه‌تا كه‌نگى ئه‌م كورد دێ قوربانى بین؟.

خالد ئه‌حمه‌د بادى
ناڤه‌رۆكا هه‌موو فه‌رهه‌نگێن جیهانێ یێن دیرۆكى بۆ مه‌ دایه‌ خۆیاكرن، كو ملله‌تێ كورد و كورستانێ ل سه‌ر ده‌ستێن ره‌گه‌زپه‌رست و شۆفینى یا هاتینه‌ سته‌ملێكرن و مافێن وان یێن ره‌وا هاتینه‌ خوارن و ژ هه‌ر مافه‌كى بێبه‌هركرینه‌. زۆر پرسگرێك د ناڤبه‌را كوردان و توركیا دا هه‌نه‌ و پارڤه‌كرنا كوردان ل سه‌ر چار وه‌لاتان، سته‌مه‌كا مه‌زن بۆ هاتیه‌كرن ل سه‌ر ده‌ستێن وه‌لاتێن زلهێز و به‌رژه‌وه‌ندیخواز. گه‌له‌ك فه‌ره‌ راستیان بێژین و ره‌خنێن ئاڤاكه‌ر ل خوه‌ بخوه‌ ژى بگرین كو هه‌ر چه‌نده‌ كورد بخوه‌ ژى د بێ به‌هر نینن ژڤان ئارێشا یێن كو ب درێژاهیا دیرۆكێ ب سه‌رى هاتین و كارتێكرنێن مه‌زن ل دۆزا كوردى ل هه‌موو پارچێن كوردستانى ل كوردان هاتینه‌كرن و كورد بۆ چه‌ندین سالان پاشڤه‌چووینه‌ و بێگومان ژى ب پیلان و هێرشێن ئاشكه‌را و ڤه‌شارتى یێن دوژمنان بوو و هه‌رده‌م ل ناڤبه‌را كوردان و كوردان دا یا نه‌خۆشكرى و برا كرینه‌ دوژمنێن هه‌ڤ و ب هه‌موو رێیان دوبه‌ره‌كى د ناڤبه‌را كوردان دروستكریه‌ و ب تایبه‌ت ژ ئالیێ ئایینى ڤه‌ و ئایێن كریه‌ رێیه‌ك و بهانه‌یه‌ك كو كورد مرۆڤێن خودان باوه‌ر و جوامێرن و كورد زۆر گرێداى ئایینێ پیرۆزێ ئیسلامێ بوون و كوردان دۆزا خوه‌ یا ره‌وا كریه‌ قوربانى ئاینى و چونكو ب بیروباوه‌ر و خودان په‌یڤا خوه‌ و كا چاوا كوردان ئایینێ پیرۆزێ ئیسلامێ گرت و كره‌ ئایینێ خوه‌ چ دابه‌زین و پێشه‌مانى نه‌كریه‌، به‌لكو پتر و رۆژ بو رۆژێ ئه‌ڤ ئایینێ پیرۆز كو ئیسلامه‌ ل به‌ر كوردان شرینتر و ب بهاتر لێدهات و كوردان هه‌موو ده‌ستكه‌فت و پرسگرێكێن خوه‌ یێن نه‌ته‌ویى كرنه‌ قوربانى ئایینێ پیرۆزێ ئیسلامێ و به‌روڤاژى كوردان عه‌ره‌بان و وه‌لاتێن دى یێن هه‌رێمى و عوسمانلى و سه‌فه‌وى یا ئایینێ پیرۆزێ ئیسلامێ كریه‌ پره‌ك و پێرهه‌ك و گه‌هشتنه‌ مه‌ره‌مێن خوه‌ یێن نه‌ته‌وه‌یى وعه‌ره‌ب بوونه‌ (23) وه‌لات و كۆمار و ده‌وله‌ت و كورد هه‌ر مانه‌ بێ ده‌وله‌ت و حه‌تا نوكه‌ ئه‌ڤا ب سه‌رێ مه‌ كوردان ژى دهێت ئاڤرێژا بێ ده‌وله‌تیا كوردانه‌ و هه‌كه‌ مه‌ ده‌وله‌ته‌ك و سه‌روه‌ریا خوه‌ هه‌بایه‌، دا هزره‌ك بۆ مه‌ كوردان ژى هێته‌كرن، لێ ئه‌ڤا ل گه‌ل كوردان دهێته‌كرن، ب تنێ پشته‌ڤانیه‌كا كێمه‌ و ئه‌و ژى ژلایه‌كێ مرۆڤایه‌تى و هه‌ر دیسا پاراستنا به‌رژه‌وه‌ندیێن وان, ئانكو ئه‌و كوردێن خودان میرنشین و میرگه‌ه و ده‌وله‌ت هه‌ین كو ده‌وله‌تا لۆلۆ و گۆتى و میدیا و هتد.. مانه‌ بێ ده‌وله‌ت و میرنشین و وه‌لات و عه‌ره‌بێن نه‌زان و پێخاس و شڤانێن حێشتران بوونه‌ خودان ده‌وله‌ت و میرنشین. تێكه‌لیێن عیراق و سووریا و توركیا و ئیران چ دخۆش و د گه‌شێ دابن، چ ژى د نه‌خۆش و گرێكدار بن، لێ به‌لێ ل سه‌ر دۆزا ره‌وا یا كوردى هه‌رده‌م دێ په‌یوه‌ندیێن وان دگه‌شێ و پێشڤه‌چوونێ دا بن، بۆ نموونه‌ ل سالێن ئاواره‌یێ ب تایبه‌ت ل سالا (1988) كو تێكه‌لیێن توركیا و عیراقى د گۆپیتكا خۆشیێ دا بوون، لێ ب گوهداریا شانده‌كێ بالا یێ حوكمه‌تا توركیا یێ وى سه‌رده‌مى ل سه‌ر سنۆرێ توركیا و عیراق و كوردستانێ ل ده‌ڤه‌را ئاروش و ئاشیتێ د ناڤا خاكا توركیا دا كو چار فرۆكێن هه‌لیكۆپتر هاتبوون و خه‌لكێ ئاواره‌ كۆمڤه‌كرن و بۆ وانان ئاخڤتن و مزگینیا وه‌رگرتنا وان ئینابوون و وه‌كو په‌ناهند و رێك و چاره‌ دانان ژبۆ ڤه‌گوهاستنا وان مشه‌ختان بۆ ناڤ چادرگه‌ه و كه‌مپان دا و زۆر كه‌یفا خه‌لكێ مه‌ هات و پشتى خه‌لكێ ئاواره‌ ڤه‌ره‌ڤى و ئومێده‌ك ل جه‌م وان په‌یدابووى و پاشى بۆ كۆمڤه‌بوون و فراڤینێ ل مالا موختارى بوون دو سێ ئه‌ندامێن وى شاندى ل وى سه‌رده‌مى ب فه‌رمى گۆت نه‌ترسن حوكمه‌تا مه‌ دڤێت بهانه‌یه‌ك هه‌بیت كو شه‌ڕى ل گه‌ل حوكمه‌تا عیراقێ بكه‌ت وان به‌رپرسێن پایه‌ بلند گۆت، چونكو مه‌ پرۆژه‌كێ هه‌ى ب ناڤێ (GAP) و ئه‌ڤ پرۆژه‌ (23) به‌نداڤن و هه‌ر به‌نداڤه‌ك دشێت ب ملیۆنان لیتر و موكه‌عه‌بێن ئاڤێ عومبار بكه‌ت و به‌نداڤا ئێكێ د ڤى پرۆژه‌ى دا به‌نداڤا (ئه‌تاتوركه‌) كو رێزبه‌ندا قه‌بارێ مه‌زنێ وێ به‌نداڤێ یا سێ یێ یه‌ د جیهانێ دا و هه‌روه‌سا گۆت ئه‌گه‌ر ئه‌ڤ پرۆژێ مه‌ بداوى بهێت دێ ئاڤێ ژ عیراقێ وسوریێ برین و ب تایبه‌ت عیراقێ و ناهێلین ئێك لترا ئاڤێ بچیت بۆ عیراقێ و دێ عیراقێ نه‌چار كه‌ین كو لترا ئاڤێ ب لیترا گازێ بیت و گۆت و یلایه‌تا مووسل یا مه‌یه‌ و ئه‌گه‌ر ب شه‌رى نه‌شیێن بزڤرینین دێ ب گڤاشتنێن ئاڤێ زڤرینین و دێ سیاسه‌تا ئاڤێ بكارئینینن و ل وى سه‌رده‌مى وه‌كو مه‌ د زانى په‌یوه‌ندیێن عیراقێ و توركیا زۆر د ئاسته‌كێ به‌رز دابوون، لێ هزر و سیاسه‌تا توركیا ئه‌ڤه‌ بوو و هه‌ر كه‌سه‌كێ ده‌ستهه‌لاتى ل توركیا وه‌رگریت ل سه‌ر وى لایه‌نى یان كه‌سایه‌تى دسه‌پینن كو هه‌ر وى سیسته‌م و سیاسه‌تێ په‌یره‌و بكه‌ت یا كو بۆ وان هاتیه‌دانان د هنده‌ك پرۆتوكۆلان دا. به‌نداڤا ئه‌لیسۆ ئێك ژ به‌نداڤێن پرۆژێ (gap) كو ئه‌و ژى بداوى هاتیه‌. به‌نداڤا ئه‌لیسۆ یا تركى یا كو هاتیه‌ دانان ل سه‌ر رووبارێ دیجله‌ و دكه‌ڤیته‌ ده‌ڤه‌را (حه‌سه‌ن كێف) ل سنۆرێ ویلایه‌تا دیاربه‌كر (ئامه‌دێ) یه‌. ب دانانا به‌نداڤا ئه‌لیسۆ دێ توركیا (236) گوندێن كوردان بن ئاڤ و به‌رزه‌ كه‌ت ودێ خه‌لكێ ڤان گوندان ڤه‌گوهێزنه‌ هنده‌ك جه و ده‌ڤه‌رێن بن ده‌ستێ خوه‌ و ب دانانا ڤان به‌نداڤان پترى (200) جهێن شوونوارى دێ هێنه‌ به‌رزه‌كرن و بنئاڤكرن و هه‌ر د هه‌بوونێ دا نامینن. راپۆرته‌كا زانستى ل دۆر به‌نداڤێن مه‌زن ل جیهانێ و رۆژناما (new scientist ) یا بریتانى كو ژده‌سته‌یا جیهانى یا به‌نداڤا ل جیهانێ ده‌ردكه‌ڤیت یا تایبه‌ته‌ ب زانستێ به‌نداڤان و ل ژێر ناڤێ (الهیئه‌ العالمیه‌ للسدود) ده‌سته‌یا جیهانى یا به‌نداڤا ل جیهانێ دبێژیت (ئه‌ڤ جۆره‌ به‌نداڤه‌ گه‌فێن مه‌زنن ل سه‌ر سیسته‌مێ ژینگه‌ها جیهانێ كو ب هزاران كه‌سان ده‌ربه‌ده‌ر و ئاواره‌ و بێ جه دكه‌ت ل سه‌ر مال و خانى و جهێن خوه‌ و ئێك ژ ڤان به‌نداڤان یا كو ناڤێ وێ د لیستا ده‌سته‌یا ناڤبرى دا هاتیه‌ تۆماركرن به‌نداڤا ئه‌لیسۆیه‌ ل وه‌لاتێ توركیا. هه‌ر وه‌سا رێكخراوا (یۆنسكۆ) یا جیهانى یا تایبه‌ت ب شوونواران ڤه‌ نه‌رازیبوونا خوه‌ دیار كریه‌ ژبۆ ئاڤاكرنا ڤان جۆره‌ به‌نداڤان. ئه‌ڤه‌ داخۆیانیێن توركیا بوون ل وێ سالێ و نوكه‌ ئه‌و پرۆژه‌ ب رێژه‌كا باش كه‌فتیه‌ د وارێ جهبجهكرنێ دا كو به‌نداڤا ئه‌تاتورك و به‌ندا ئالیسۆ دروست بووینه‌ و مه‌ترسیه‌كا مه‌زنه‌ ل سه‌ر كوردان ژى و ب تایبه‌ت ده‌مێ به‌حسێ و یلایه‌تا مووسل دكه‌ن كو هه‌موو كوردستان ویلایه‌تا مووسل بوو. بێگومان بۆ هه‌رێما كوردستانێ توركیا گرنگترین هه‌ڤسویه‌ و گرێدانه‌كا مه‌زن و به‌رفره‌ه ژ هه‌ر ئالیه‌كى ڤه‌ مه‌ ب هه‌ڤدو ڤه‌ گرێدده‌ت ژ ئالیێ بازرگانى و سیاسى و جڤاكى و ئابوورى و توركیا رۆژ بۆ رۆژێ په‌یوه‌ندیێن خوه‌ یێن گشتى ب هه‌رێما كوردستانێ ڤه‌ موكومتر لێ دكه‌ت كو تا نوكه‌ ژى ب سه‌دان كۆمپانى و كارگه‌هێن وان ل هه‌رێما كوردستانێ نه‌ ب و سه‌دان پرۆژان ئه‌نجامدده‌ن و مفایێن مه‌زن هه‌ردولا دبینن و ب تایبه‌ت بۆ هه‌رێمێ توركیا زۆر یا گرنگه‌ و تاكه‌ رێیه‌ كو هه‌رێمێ ب وه‌لاتێن دى ڤه‌ گرێدده‌ت، لێ نیازێن وان نه‌ دلخۆشكه‌رن و بێهنێن نه‌خۆش ژێ دهێن. زۆر پرسگرێك د ناڤبه‌را كوردان و توركیا هه‌نه‌ نموونه‌ پرسا (pkk) كو هه‌ر ژ ده‌سپێكا دروستبوون و دامه‌زراندنا (pkk ) توركیا ئه‌و كرینه‌ بهانه‌ و كرینه‌ لاپه‌ره‌كێ گڤاشتنێ بۆ كوردان و ل سالێن هه‌شتیان هێرشێن به‌رفره‌ه و مه‌زن و دژوار دئینانه‌ سه‌ر ده‌ڤه‌رێن شۆره‌شێ و ل دووڤ ژێده‌ران پتر ژ بیست جاران توركیا هێرش كریه‌ سه‌ر خاكا كوردان ل كوردستانا عیراقێ و ب رازه‌مه‌ندیا عیراقێ یا فه‌رمى و ب تنێ پێشمه‌رگێ كوردستانێ به‌رسینگێ وان گرتیه‌ و شه‌ر ل گه‌ل كریه‌ و خاكا كوردستانێ هاتیه‌ پاراستن و به‌رگریكرن ژ لایێ قه‌هره‌مانێن شۆره‌شێ ڤه‌ و ئه‌و بۆ باره‌گایێن پارتى و پێشمه‌رگێ قه‌هره‌مان ل نێزیكى سنۆرى بوون ل ده‌ڤه‌را خه‌نوكه‌ و كۆماته‌ى پشتى شه‌ره‌كێ گران ب نه‌چارى باره‌گایێن خوه‌ ڤه‌گوهاستن بۆ ده‌ڤه‌ره‌كا دى. ئارێشا دى یا به‌رده‌وام كو كورد ل هه‌رێما كوردستانێ تووش دبنێ ئه‌و ژى تۆپبارانكرنا توركیا و ئیرانێ یا به‌رده‌وام بۆ ده‌ڤه‌رێن كوردان و ب هزاران گوند هاتینه‌ ڤالاكرن و به‌ردان و چۆلكرن و ب سه‌دان زه‌ڤى و زار و چه‌م دهێنه‌ سۆتن و ب هزاران هكتار و دۆنه‌مێن عه‌ردێ دارستانى یێ كوردان دهێنه‌ سۆتن و هه‌تا كو گیانه‌وه‌رێن بێگونه‌ه ژى دهێنه‌ سۆتن و مرن و حه‌تا نوكه‌ ژى عیراق یا بێده‌نگه‌ ل سه‌ر پرسا كوردان و خاكا هه‌رێما كوردستانێ و چ جاران ژى داخۆیانیه‌ك ژى دژى ئیران و توركیا نه‌ داینه‌ و هه‌ر نه‌وێرن به‌حس بكه‌ن نه‌ داخۆیانى و ئه‌ڤه‌ وێ چه‌ندێ دیار دكه‌ت یا ل سه‌رێ بابه‌تى مه‌ گۆتى دوژمنێن ئیكن، لێ ل سه‌ر دۆزا كوردى و كوشتنا كوردان و سۆتنا كوردستانێ هه‌ڤ بیروبۆچوون و ئێك چه‌په‌ر و دۆستن و ئه‌ڤ ته‌ڤنه‌ یێ ئاسێ یه‌ و ب بۆچوونێن من چ جاران ب دووماهى ناهێن ئه‌گه‌ر بتنێ ب دامه‌زراندنا ده‌وله‌تا كوردى و سه‌روه‌ریا وێ ده‌وله‌تێ یا كو حه‌زا هه‌موو كوردان. تێكه‌لیێن كوردان و هه‌ر چارقۆلیا هه‌رێمێ زۆر دئالۆز و گرێكدارن، ژبه‌ر وى ته‌ڤنێ ل دێرین هاتیه‌ دانان و كورد دابه‌شكرین و كرینه‌ شیعى و سونى و كرینه‌ كوردێن باكۆر و باشۆر و رۆژهه‌لات و رۆژئاڤا و پێشده‌م وان به‌رژه‌وه‌ندخوازان زانیه‌ كو ئه‌ڤه‌ كورده‌ ببنه‌ هێزه‌كا ئیكگرتى و مه‌زن دێ ل سه‌ر مه‌ زال بن و ئه‌ڤ ته‌ڤنێ ته‌ڤنپیركێ یێ ئالۆز هاته‌دانان كو ل ناڤبه‌را سێ زمان و دو مه‌زهه‌ب و جیۆپۆلۆتیك ڤه‌ دا كو چ جاران نه‌شێن ژێكڤه‌ بن. پرسا مه‌ ل ڤى بابه‌تى ئه‌ڤه‌ بوو كو ژ ئه‌درێسى دیاره‌ كو تێكه‌لیێن عیراقا فیدرال و توركیا و سه‌ردانا به‌رهه‌م سالحى بۆ توركیا ل رێكه‌فتى (3\1\2019) و پیشوازیا گه‌رموگۆرا ل ناڤبرى هاتیه‌كرن ل سه‌ر ئاستێن به‌رزێن ده‌ستهه‌لاتى ل توركیا و گرێدانا كۆمبوون و روونشتێن گرتى و نهێنى كو بهێنێن مه‌زن و بهێن نه‌خۆش ژ ڤان روونشتنان دهێن و ب تایبه‌ت كو كه‌سه‌كى سه‌ره‌دان وان كریه‌ چ ده‌ستهه‌لاتێن وه‌سا مه‌زن نینن، لێ پتر ده‌ستهه‌لاتێن ته‌شریفى نه‌ لێ ئه‌ز دوێ باوه‌رێ دا مه‌ كو هه‌لۆیستێن به‌ریكێ یێن كورد په‌روه‌رانه‌ یێن به‌رهه‌م سالحى نه‌ باش بۆ چ ل گه‌ل ئه‌و پارتا ل ناڤ دا كو (ینك) بوو چ ژى ئه‌و پارتا وى دامه‌زراندى و پشكدارى د هه‌لبژارتنێن كوردستانێ و عیراقێ ژى دا كرى كو ب ناڤێ هه‌ڤپه‌یمانى كو ب راستى هه‌لویستێن وى نه‌ دباش بۆ و زۆر كارتێكرن ل كوردستانێ كریه‌، هه‌روه‌سا ئه‌ڤ كه‌سێ هه‌ولیستێ خوه‌ بگوهۆریت بۆ پاره‌كێ كێم یان پله‌ و پایه‌كا ته‌شریفى جهێ گومانێ نه‌ كو ل توركیا ژى ئه‌و وان وه‌ره‌قێن هه‌ین ژى هه‌مووان بهاڤێژیت و گورى چه‌ند گۆژمه‌كێن دى بكه‌ت كو ب تنێ به‌رژه‌وه‌ندیا خوه‌ بهاڤێژیت و هه‌لویستێن به‌رهه‌مى ل ده‌مێ (جێكرێ سه‌رۆك وه‌زیرێن عیراقا فیدرال) ل سالێن دو هزارێ دا به‌رامبه‌ر كوردان و هه‌رێما كوردستانێ نه‌ د ئاسته‌كێ باش دا بوون و پتریا تاگیریا عه‌ره‌بكرنێ و عرۆبه‌تێ تێدا بوون، ب تنێ دا كو ل سه‌ر پله‌ و كورسیا خوه‌ بمینیت. ئۆمێدا مه‌ ئه‌و بۆ كو كورده‌ك دلسۆز و وه‌فادار و زیره‌ك و حه‌ز ژ خاك و ئا لا و ناڤێ كوردستانێ بكه‌ت، ببیته‌ ده‌ستهه‌لاتدار كو ب ئاشكه‌رایى و ب هه‌موو هێزا خوه‌ به‌رگریێ ژ كوردایه‌تى و كوردستان و دۆزا كوردان بكه‌ت، لێ زۆر یا سه‌یره‌ یێ ده‌ستهه‌لاتى وه‌ردگریت ئێكسه‌ر دهێته‌ گوهۆرین و ب تنێ كوردینیێ ژبیردكه‌ن. چاره‌نڤێسێ تێكه‌لیێن عیراق و توركیا، هه‌روه‌سا وه‌لاتێن دى یێن هه‌رێمى ب به‌رژه‌وه‌ندیان و ره‌وشا رۆژهه‌لاتا ناڤه‌راست ڤه‌ گرێدایه‌ و ب باوه‌رم نه‌ به‌رهه‌م و نه‌ ئه‌ردوگان چ گوهۆرینان نا ئێخنه‌ د ڤان تێكه‌لیان دا و نه‌شێن چ گوهۆرینێن پێشچاڤ بكه‌ن و ب تنێ هه‌موو وه‌لاتێن هه‌رێمى بۆ دوژمناتیا دۆزا ره‌وا یا كوردان كار دكه‌ن و ب هه‌موو رێیا نوكه‌ یێ شه‌رێ مه‌ دكه‌ن و هه‌ولدانێن به‌رده‌وام دكه‌ن ژبۆ سنۆرداركرنا وان پێشكه‌فتنێن هه‌رێما مه‌ بده‌ستڤه‌ ئیناین و ره‌وشا زۆر یا دیاره‌ كو ل سووریێ چ ب سه‌رێ كوردان ئینایه‌ و ل توركیا چ كێمتر نینه‌ و ل ئیرانێ هه‌ر ناهێته‌ گۆتن و ل عیراقێ ژى چ ژێهاتیه‌ یا كرى به‌رامبه‌ر كوردان. زۆر فه‌ره‌ دیاربكه‌م كو هه‌ڤسه‌نگیێن نێڤده‌وله‌تى و هه‌رێمى و رۆژهه‌لاتا ناڤه‌راست وێ به‌لانسێ دروست دكه‌ن كو ره‌وش د به‌رژه‌وه‌ندیا وان دا بچی تویا دروست بیت، چونكو هه‌رده‌م ئه‌و پێشبینیێن پێشده‌م دكه‌ن بۆ هه‌ر پرسه‌ك و كرفتاریه‌كا ل وه‌لاتێن هه‌رێمى هه‌یى دا كو به‌رژه‌وه‌ندیێن بلندێن وان جه بجه بهێن و هه‌روه‌سا د ناڤبه‌را بجهئینانا به‌رژه‌وه‌ندیێن وان هنده‌ك جاران به‌رژه‌وه‌ندیێن كوردان ژى بجه دهێن و بلا سه‌ركردایه‌تیا كوردى و ملله‌ت و لایه‌نێن كوردان ژى ره‌وش و بارودۆخان به‌رپا بكه‌ن و وه‌به‌رهێنان بكه‌ن د به‌رژه‌وه‌ندیا خوه‌ دا و ببنه‌ یاریكه‌ره‌كێ سه‌ره‌كى یێ سیاسى و ئابوورى و جڤاكى د ده‌ڤه‌را رۆژهه‌لاتا ناڤه‌راست و هه‌روه‌سا ل ناڤه‌ندێن بلندێن جیهانى و هه‌رێمى ژى دا ئه‌و بارودۆخ ژى دروست ببن بۆ بده‌ستڤه‌ئینانا ده‌ستكه‌فتێن مه‌زنتر و من باوه‌ره‌ ئه‌ڤان ملله‌تێن بووینه‌ كیان و ده‌وله‌ت ژى هه‌ر ئه‌ڤ یاریه‌ بكارئینایه‌ و بلا ئه‌م كورد ڤان بارودۆخان بكه‌ینه‌ پره‌ك و د وێ پرێ را بگه‌هینه‌ مه‌ره‌مێن خوه‌ یێن نه‌ته‌وه‌یى و ئه‌م بزانێن چاوا ڤێ یاریا ترسناك بكه‌ین و بلا ئه‌م هنده‌ك دابه‌زینان ژى بكه‌ین بۆ وێ چه‌ندێ بگه‌هینه‌ ئارمانجێن خوه‌ كو، ئه‌وژى ده‌وله‌تبوونا كوردستانێ یه‌. لێ یا فه‌ر ئه‌وه‌ كو ئه‌م په‌یوه‌ندیان ل گه‌ل هه‌موو لایه‌نان خۆش بكه‌ین و وان په‌یوه‌ندیان به‌ر ب پێشئَخستنێ ببه‌ین داكو بشیێن به‌لانسه‌كى دروست بكه‌ین و ب تایبه‌ت ل گه‌ل توركیا كو وه‌كى مه‌ ل سه‌رى ئاماژێ پێ داى كو توركیا گرنگیه‌كا مه‌زن بۆ مه‌ و هه‌رێما مه‌ هه‌یه‌ و ئومێده‌وارین په‌یوه‌ندیێن چ وه‌لاتان خۆش نه‌بن، ئه‌گه‌ر ل سه‌ر كیستێ لایه‌نه‌كى یان ملله‌ته‌كى بیت یان ل سه‌ر كیستێ سته‌ملێكریه‌كى بیت. ل دووماهیى داخواز دكه‌ین كو ل شوونا شه‌ر و نه‌ڤیان و پیلانان ڤیان و خۆشى و ئێمناهى و براینى و گیانێ لیبۆرینێ و مرۆڤایه‌تى به‌رقرار بیت ل ته‌ڤایا جیهانێ و ب تایبه‌ت ل كوردستانا مه‌ یا ره‌نگین و مرۆڤایه‌تى و قه‌بوولكرنا هه‌ڤدو پاراستنا هه‌ڤدو په‌یدا ببیت و نه‌مینن ئاواره‌یى و جه‌نگ و كاره‌ساتێن مه‌زن. ئاڤه‌دان بیت كوردستان به‌رز و بالا بیت ئالایێ كوردستانێ و ملله‌تێن جیهانێ یێن ماف لێ به‌رزه‌بووى و ب تایبه‌ت ملله‌تێ كورد ب مافێن خوه‌ شاد ببن و بگه‌هنه‌ مه‌ره‌مێن خوه‌ یێن ره‌وا.

خالد ئه‌حمه‌د بادى

د ده‌مێ ئه‌نجامدانا هه‌ر كاره‌كى، دڤێت زاراڤ و پره‌نسیپێ راستیێ بكاربینى و ب شێوه‌كێ راسته‌وخوه‌ كاران ئه‌نجامبده‌ن و ده‌ست ژ به‌رژه‌وه‌ندیێن ته‌نگ به‌رده‌ن و ب تنێ به‌رژه‌وه‌ندیێن گشتى به‌رچاڤ بكه‌ن و پێگه‌هێ ب هه‌ڤرا ژیان و پێكڤه‌ژیان و لێبۆرین و هه‌ڤدو قه‌بوولكرنێ په‌یره‌و جه‌ه بجه بكه‌ن و ئه‌ڤ په‌یڤه‌ نه‌ ب تنێ ل سه‌ر كه‌سان دئێته‌ گۆتن، به‌لكو ل سه‌ر پارت و كۆمه‌له‌ و حوكمه‌تان ژى دئێته‌ گۆتن و سه‌پاندن. هه‌كه‌ لاپه‌رێن دیرۆكى ڤه‌ده‌ین و سه‌حكه‌ینه‌ رسته‌ و خالێن وێ بكه‌ین، دێ بینین كو ئه‌وێن ده‌ستهه‌لات ل ئیرانێ كرى بێ جوداهى ل ده‌سپێكا هه‌موو كار و به‌رنامێن خوه‌ ب تنێ دوژمناتیا كوردان كریه‌ و كوردێن رۆژهه‌لات بووینه‌ قوربانێن گۆرزێن كوژه‌ك یێن ده‌ستهه‌لاتدارێن ئیرانێ هه‌ر ژ ده‌سپێكێ و حه‌تا نوكه‌ ژى و یێن هاتینه‌ ده‌سهه‌لاتى ل ئیرانێ بێ گومان ئێك هه‌لویست و ئێك به‌رنامه‌ هه‌بوویه‌ ل به‌رامبه‌ر ملله‌تێ كورد ل هه‌مى پارچێن كوردستانێ و ب تایبه‌ت ل رۆژهه‌لاتا كوردستانێ. بێگومان ل پتریا كه‌نال و میدیا یا جیهانى و یا ناڤخوه‌یى و بیانى ژى راپۆرتێن به‌رفره‌ه و درێژ دهێنه‌ نیشادان و پتریا ڤان دیمه‌نان دوباره‌ سێ باره‌ دكه‌ن كو جه‌لادێن ئیرانێ رۆژانه‌ گه‌نجێن كوردان ل سێدارێ دده‌ن و ل نیڤا بازار و قادێن باژێرێن وان، سێداره‌ دده‌ن و ب شانازیڤه‌ دراگه‌هینن كو ئه‌ڤرۆ مه‌ چه‌ند دوژمن یان خاین سێداره‌دان و كرنه‌ عیبره‌ت بۆ هه‌موو كوردان و هه‌ر جاره‌كێ ژى تۆمه‌ته‌كا جودا بۆ دروست دكه‌ن و بهانه‌كا سیاسى یان یا بازرگانى دروست دكه‌ن و وى پره‌نسیپى بكاردئینن یێ دبێژیت هه‌ر كورده‌كى بكۆژن دێ ئێك ژ وان كێم بیت و دبێژن چ جوداهى د ناڤبه‌را ره‌ش و سپى دا نینه‌ و هه‌موو ده‌مان دوژمنان كورد كرینه‌ ئارمانج و كرینه‌ د ستێركا خوه‌ دا و ئارمانج لێ ئینایه‌. ب درێژاهیا دیرۆكێ و رۆژانه‌ ئه‌ڤ دیمه‌نێن كه‌شه‌فرێت و ب سه‌هم مه‌ دیتینه‌ یێن دوژمنان ب سه‌رێ كوردان ئیناینه‌ و ل هه‌مى پارچێن كوردستانێ و كورد كرینه‌ قوربان و حه‌تا نوكه‌. ل رۆژا (9\12\2018)ل كه‌نالێ ئاسمانى (وار) راپۆرته‌ك به‌لاڤبوویه‌ و ل مانشێتێ وار تى ڤى دیار بوویه‌ كو ل ده‌سپێكا ئه‌ڤ ساله‌ و حه‌تا نوكه‌ ل وه‌لاتێ ئیرانێ ده‌ستهه‌لاتدارێن ئیرانێ پتر ژ (170) كوردان دادگه‌ه كرینه‌ و برینه‌ د زیندانێن ره‌شتارى و ئاسێ ڤه‌, هه‌ر وه‌سا مانشێتى دیار كریه‌ كو ل ئه‌ڤ ساله‌ دا (68) كه‌سێن كورد یێن بێ گونه‌ه و سڤێل سێداره‌ داینه‌ و هه‌روه‌سا ژ هزار مرۆڤان ژ كوردێن هه‌ژار ده‌سته‌سه‌ركرینه‌ و دیسا پتر ژ (213) كوردان یێن دبن ژیێ قانوونى دا شه‌هید كرینه‌ و دبیت ژ ڤان داتاتیان پتر بن، لێ ئه‌ڤ داتایێن هاتین دیاركرن ئه‌ڤه‌نه‌. ئه‌رێ جڤاكێ نیڤده‌وله‌تى پا كا دادپه‌روه‌رى و قانوونێن هه‌وه‌ ئه‌رێ ئه‌گه‌ر وه‌لاتێ ئیرانێ ب ناڤێ ئیسلاما پیرۆز باخڤن پا كانێ دادپه‌روه‌ریا ئیسلامێ ئه‌رێ ما دبیت مرۆڤ بهێنه‌ سێداره‌دان و ل نیڤا جاده‌ و بازار و گۆره‌پانا دان بهێنه‌ هه‌لاویستن و بێ هه‌تككرن ما دبیت مرۆڤێن سڤێل و بێ گونه‌ه بهێنه‌ كوشتن و سێداره‌دان بۆچى جڤاكێ نێڤده‌وله‌تى یێ بێ ده‌نگه‌ به‌رامبه‌ر ڤان تاوانێن جه‌رگهه‌ژین. ل دووماهیێ ئومێده‌وارین كو ئیران و هه‌مى وه‌لاتێن كۆم ئه‌فێن كه‌سان پێشیل دكه‌ت پێداچوونكێ د سیاسه‌تا خوه‌ دا بكه‌ن و ب چاڤێ قانوونى و دلۆڤانیێ سه‌یر ل مرۆڤان بكه‌ن و مرۆڤایه‌تیێ بپارێزن و گیانێ مرۆڤان بهێته‌ پاراستن، چونكو پیرۆزترین تشت ل ناڤ مرۆڤایه‌تیێ دا پێكڤه‌ژیان و لیبۆرین و پێكڤه‌كاركرنه‌ به‌ر ب ئاسۆیێن گه‌شتر ژ بۆ ئاڤاكرنا جیهانه‌كا ڤالا ژ كوشتن و خوین رێشتنێ.

خالد ئه‌حمه‌د بادى
هه‌ڤسه‌نگیێن هه‌رێمى و نێڤده‌وله‌تى دبنه‌ ئه‌گه‌رێ په‌یدابوونا دو هێزێن هه‌ڤرك یان دو جه‌مسه‌رێن ب هێز كو به‌رده‌وام هه‌ڤركیێ دكه‌ن ژبۆ بده‌ستڤه‌ئینانا به‌رژه‌وه‌ندیێن پتر ژ چه‌ندین لایه‌نان ڤه‌. د سیسته‌مێ ژیانێ دا وه‌سا خۆیا بوویه‌ كو هه‌رده‌م لایه‌نێن ب هێز هه‌نه‌ و هه‌روه‌سا یێن لاواز ژى هه‌نه‌، هه‌ر ل ده‌سپێكا په‌یدابوونا ژیانێ هه‌ڤسه‌نگیێن ب هێز هه‌بووینه‌ ل ناڤبه‌را لایه‌ن و گرۆپ و ملله‌تان دا بۆ نموونه‌ ل ده‌مێ شه‌رێ سار هه‌ڤسه‌نگى ل ناڤبه‌را دو هێزێن مه‌زن هه‌بوو، ئه‌وژى كو ئێكه‌تى یا سۆڤیه‌تى یا به‌رێ و ویلایه‌تێن ئێكگرتى یێن ئه‌مریكى لێ ئه‌ڤ هه‌ڤركیه‌ بوویه‌ ئه‌گه‌رێ شكه‌ستنا ئێكه‌تى یا سۆڤیه‌تى یا به‌رێ و ژدایكبوونا رۆسیا ئێكگرتى, رۆسیا ده‌ست داهێلان یان دابه‌زین ژ به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ نه‌كرن و پشتى په‌یدابوونا پرسێن بازرگانى و ئابوورى ل ده‌ڤه‌رێ و بلندبوونا بهایێن مادێن گازى و بهایێن كه‌لوپه‌لان ل بازارێن جیهانى و ب سه‌ركه‌فتنا ئه‌مریكا د ڤى وارى دا و ب تایبه‌ت د وارێ چه‌كى دا ئێكسه‌ر رۆسیا هنده‌ك بزاڤێن جودا كرن مینا مانۆره‌یێن مه‌زنێن له‌شكرى و سه‌ره‌دانا وه‌لاتێن دۆست مینا ڤنزویلا و سووریا و كۆبا و نیكاراگوا و نیشادانا شیانێن له‌شكرى یێن مه‌زن ژبۆ خوه‌ دیاركرن وه‌كو لاوه‌كێ ب هێز و گه‌نج د قادا سیاسى و ئابوورى و ئه‌لكترۆنى و ناڤه‌ندێن نێڤده‌وله‌تى دا، ئارێشه‌ د وێ چه‌ندێ دایه‌ كو ئه‌ڤ هه‌ڤركى و هه‌ڤسه‌نگى یه‌ ل دێرین زه‌مان ل ناڤبه‌را زلهێزان دا هه‌یه‌ و ئه‌ڤ هه‌ڤركیێن وانان ژى ژبۆ دابه‌شكرنا ده‌ستكه‌فتنان و چ ئاریشه‌ نینه‌ چ لایه‌ن یان هێز دبه‌ر پیا بچن یان ببنه‌ قوربان یا گرنگ ل ده‌ڤ وان زلهێز و به‌رژه‌وه‌ندخوازان كو ب تنێ مه‌ره‌مێن وان یێن سه‌ره‌كى جه بجه ببن. ل ڤێره‌ ئاریشا هه‌ره‌ مه‌زن ئه‌وه‌ كو كورد كه‌فتینه‌ د ناڤ ڤان هه‌ڤسه‌نگیان دا و گرێدانا كوردان ب ڤان هه‌ڤسه‌نگیان ڤه‌ هه‌ر ئه‌و ئه‌گه‌رێن سه‌ره‌كى نه‌ كو كوردستان خودان ئاخه‌ك زێرینه‌ و خودان كه‌شوهه‌وایه‌ك مامناوند و پاقژه‌ و خودان وزه‌كێ سروشتى یێ ب هێزه‌ و خودان ئاڤه‌كا زه‌لال و بۆشه‌ هه‌ر دیسا كوردستان خودانا ده‌هان دۆخ و مادێن كانزایى یێن جودا جودانه‌ و ئه‌ڤه‌ هه‌موو دبنه‌ ئه‌گه‌رێن سه‌ره‌كى كو چاڤێن پیس و برسى بكه‌ڤنه‌ كوردستانێ و كورد بكه‌ڤنه‌ د ناڤ ڤان هه‌ڤكێشه‌ و هه‌ڤسه‌نگیان دا و ب تنێ ده‌رمانێ دروست بۆ چاره‌كرنا هه‌موو هه‌ڤسه‌نگى و پرسگرێكان ئه‌وه‌ كو كورد هه‌ڤبگرن و ئێكرێزیه‌كا ته‌مام و ب هێز بكه‌ن و های ژ هه‌ڤدو هه‌بن و مامه‌له‌كا دروست و ته‌كتیكه‌كا باش ل گه‌ل لایه‌نان بكه‌ن و رییێن ساخله‌م بۆ دۆزا كوردان بكه‌نه‌ د خشتێ مامه‌له‌كرنێ دا و خوه‌ دیار بكه‌ن كو كورد هێزه‌كا ئێكگرتى یا سیاسى و ئابوورى و له‌شكرى و رێخستى نه‌ و بۆ وانان نیشان بده‌ن, ئه‌گه‌ر ب مامه‌له‌كرنه‌كا سیاسى بكه‌ڤنه‌ د كاركرنێ دا دگه‌ل وه‌لاتێن ناڤ ئیناى. فه‌رهه‌نگا دیرۆكیا كوردان یا پره‌ ژ غه‌دركرن و سته‌ملێكرنێ وكوردان دكه‌نه‌ قوربان و شێوه‌ و دیرۆك وێ دده‌ت خۆیاكرن كو هه‌ر ده‌م كورد بووینه‌ قوربان و هه‌لویستێ ژ هه‌مووان نه‌خوشتر و خراب تر ئه‌وه‌ كو هێزێن له‌شكرێ ئه‌مریكى ب سه‌رسورمانڤه‌ خوه‌ ژ سووریایێ ڤه‌كێشا و ئه‌و ژى بێ گومان سه‌فقه‌كا سیاسى و ئابوورى یه‌ ل گه‌ل توركیا كرى دا كو هنده‌ك بازارێن سیاسى و ئابوورى بده‌ستخوه‌ ڤه‌ بینیت. بلا كورد خوه‌ هه‌ڤ بگرن و هه‌رده‌م دۆستێن دوهى ئه‌ڤرۆ بووینه‌ دوژمن و په‌یڤێن دوهى یێن دلخۆشكه‌ر ئه‌ڤرۆ بووینه‌ مجامله‌ و نشتیمانپه‌روه‌رى و كورد ب تنێ دێ بنه‌ قوربانى به‌رژه‌وه‌ندیێن مه‌زنێن زلهێز و به‌رژه‌وه‌ندخوازان و دیرۆك نه‌شێت و شه‌رم دكه‌ت ڤان په‌یڤ و لاپه‌ران ڤه‌شێریت یێن ئه‌مریكا و بریتانیا و رۆسیا و ده‌وله‌تێن هه‌رێمى ئه‌م كرینه‌ قوربان. سه‌ركه‌ڤیت و پاراستى بیت كوردستان.

خالد ئه‌حمه‌د بادى
مانشیت
(سیاسه‌تا عه‌بدوله‌مهدى هه‌كه‌ نه‌رمتر بیت ژ یێن به‌رێ، لێ لایه‌ن و كه‌سایه‌تیێن دیتر دێ د وه‌نابن)
هه‌ر كه‌سه‌كێ ژ رووبار و ده‌ریایا سه‌ربۆران نه‌ ڤه‌خۆن، دێ ژ تێهنا مریت ل بیابانا ژیانێ, ژیان قوتابخانه‌ یه‌ و مامۆستا ژى زه‌مانه‌ ئانكو (چه‌رخ) و وانێن وانان ژى سه‌ربۆر و سه‌رهاتینه‌. ل ڤێره‌ به‌حسێ مه‌ ل دۆر حوكمه‌تێن عیراقێ نه‌ یێن ئێك ل دووڤ ئێك كو ده‌ستهه‌لاتێ خوه‌ ل سه‌ر كوردان ب شاشى گێراى و سته‌م ل كوردان كرى و كورد بێ به‌هركرین و ب ده‌هان سته‌م و ده‌رده‌سه‌رى و مه‌ینه‌ت ب سه‌رێ كوردان سه‌پاندین و ژ هه‌ر مافه‌كى َ كو پێ هاتبیته‌ دان و ئه‌و عیراقا كو ل سالێن حه‌فتیان دا حه‌تا هاتینه‌كرن كو هه‌ر تاكه‌كى ل عیراقا وى سه‌رده‌مى ژ كورد و عه‌ره‌ب و كریستیان و ئێزدى و هه‌موو پێكهاتان هه‌ر تاكه‌كى رۆژانه‌ گۆژمێ (12:500) دوازده‌ دینار و نیڤ د گه‌هشتنێ، ئانكو ل وى سه‌رده‌مى هه‌ر دیناره‌ك ب (3:500) سێ دۆلار و نیڤان بوو. ره‌وشا مه‌ رۆژ بۆ رۆژێ ئالوز و گرێكدار لێدهێت و عیراق و ده‌ڤه‌ر به‌ر ب ئاسۆیێن تارى ڤه‌ دچیت و عیراق هه‌ر ژ ده‌سته‌كى ده‌ردكه‌ڤیت دكه‌ڤیته‌ ده‌ستێن لایه‌نه‌كى یان كه‌سه‌كى كو ژ یێ به‌ریكێ خرابتر و یا فه‌ره‌ كورد پێداچوونه‌كێ د خوه‌دا بكه‌ن و سیاسه‌ته‌كا چه‌ند رووى ل به‌رامبه‌ر ڤان ده‌ستهه‌لاتدارێن عیراقا فیدرال و به‌رژه‌وه‌ندخوازێن زلهێز په‌یره‌و بكه‌ن و خوه‌ ل گه‌ل بارودۆخ و ره‌وشێن ب سه‌ر ده‌ڤه‌را رۆژهه‌لاتا ناڤه‌راست و هه‌رێمى و ناڤخوه‌یى بگونجینن. بلا كورد ژى ل دۆر خوه‌ بزڤرن و های ژ خوه‌ هه‌بیت و پشتبه‌ستى یا ژیانه‌كا زۆر درێژ نه‌كه‌ن، چونكو مافێ ملله‌تێ كورد كا ب چ شێوه‌ و ل گه‌ل كێ بژیت، ب راستى ملله‌تێ كوردێ ئاشتیخواز و ماف لێبرى ل گه‌ل هه‌موو حوكمه‌تێن عیراقا فیدرال بوویه‌ و هه‌موو قووناغ بۆراندینه‌ و د ئه‌گه‌را وان خزمه‌تێن كوردان بۆ عیراق و عه‌ره‌بان ب كارتێكرنا ئاینێ پیرۆزێ ئیسلامێ كرین و ل دووماهیێ ئه‌و بوونه‌ خودان كیان و ده‌وله‌ت و كورد ب تنێ بوونه‌ قوربان و كورد ماینه‌ بێ هه‌ر تشته‌ك ل ناڤ عیراقا گه‌نى دا. نیڤشكێ بابه‌تێ مه‌ ئه‌وه‌ بوو خوینده‌ڤانان بده‌ینه‌ دیاركرن كو هه‌ر حوكمه‌ته‌كا ده‌ستهه‌لات ل عیراقێ كرى هه‌ر ل ده‌سپێكا دامه‌زراندنا كۆمارا عیراقێ و حه‌تا نوكه‌ هه‌ر ئه‌و په‌یام و سیاسه‌ت و بریار و فه‌رمان دهێنه‌ گوهێن مه‌ هه‌موو كوردان دا و هه‌مى سه‌ركرده‌ و لایه‌ن و پارتێن ده‌ستهه‌لات كرى نوكه‌ ژى وێ سیاسه‌تا شاش په‌یره‌و دكه‌ن به‌رامبه‌ر ملله‌تێ كورد و ئه‌وا ل سالێن به‌رێ بكاردئینا. نوكه‌ حوكمه‌تا عادل عه‌بدوله‌مهدى یێ حوكمه‌تێ پێكدئینیت و هه‌كه‌ سیاسه‌تا وى پیچه‌ك نه‌رمتر بیت ژى ژ یێن به‌رێ، لێ لایه‌ن و كه‌سایه‌تیێن دى یێن عیراقى دێ ئاریشان دروست كه‌ن، هه‌ر چه‌نده‌ عه‌بدولمه‌هدى ژى وێ سیاسه‌تێ په‌یره‌و دكه‌ت یێن كو به‌ری وى بكاردئینان، چونكو ده‌مێ ئه‌وێن نوكه‌ ده‌ستهه‌لاتدار ل عیراقێ ئوپوزسیۆن بوون ل به‌ر كۆچكێن كوردان بوون و دگۆت ئه‌گه‌ر ئه‌م ده‌ستهه‌لاتى وه‌رگرین هه‌ر تشته‌كى دێ ده‌ینه‌ كوردان و چاوا ده‌ستهه‌لات وه‌رگرت ب تۆپ و تانك و چه‌كێ گران هێرش كرنه‌ سه‌ر هه‌رێما مه‌ و ب ده‌هان قاره‌مانێن مه‌ شه‌هیدكرن. ل دووماهیێ دبێژم عیراق یا وێ دكه‌ت به‌رامبه‌ر كوردان یا كو زالمێن به‌راهیێ به‌رامبه‌رى مه‌ كرى و عیراق یا ل دۆر خوه‌ دزڤریت و وێ دكه‌ت یا دكر و ب تنێ چاره‌سه‌رى بۆ ڤان ئاریشان جودابوونه‌.

خالد ئه‌حمه‌د بادى

گه‌له‌ك جاران مرۆڤ بهایێ ده‌لیڤه‌كێ نزانیت هه‌تا كو ئه‌و ده‌لیڤه‌ بۆ مرۆڤى دبیته‌ بیرهاتن هه‌ر وه‌سا گه‌له‌ك جاران مرۆڤ بهایێ كه‌سه‌كى ژی نزانیت هه‌تا كو دمریت یان به‌رزه‌ دبیت و په‌شێمانێ وى مرۆڤى یان كه‌سى دبى, بۆ هه‌ر جڤاكى ژ جڤاكێن جیهانى گه‌له‌ك ده‌لیڤه‌ دروست بووینه‌ و دروست دبن لێ بهایێ وێ ده‌لیڤا زێرین نه‌ دیتى یه‌ و ئه‌و ده‌لیڤه‌ ژ ده‌ستدایه‌ و ب تایبه‌ت جڤاك و ملله‌تێن رۆژهه‌لاتا ناڤه‌راست ئه‌ڤ ده‌لیڤه‌ ژ ده‌ستداینه‌ و بێبه‌هر ماینه‌ و ماف هاتینه‌ خوارن و ب تایبه‌ت ملله‌تێ كوردێ قه‌هره‌مان و خه‌باتكه‌ر و دلسۆز، گه‌له‌ك ده‌لیڤێن زێرین بۆ دروست بووینه‌، لێ قوربانى دلساخى و دلنه‌رمى و ئایین و مرۆڤایه‌تیێ كرینه‌ حه‌تا كورد ژی و بێبه‌هر بووینه‌ و حه‌تا نوكه‌ ژی هه‌ر كورد دبێ به‌هرن, هه‌ر دیسا مینا كه‌سه‌كى كو یێ د ژیانێ دا و گه‌له‌ك ل ده‌ف ته‌یه‌ و ل به‌ر ده‌ستێن ته‌یه‌ و ب هه‌مى ره‌نگان یێ به‌رهه‌ڤه‌ بۆ هه‌ر قاره‌مانى و چاكى و داهێنانه‌كێ، لێ ته‌ چ هزر بۆ نه‌كریه‌ و ل پشتگوه هاتیه‌ هاڤێتن و پاشى دمریت و ژ نوو بهایێ وى بۆ ته‌ دیاردبیت، لێ مفاى ژێ نا بیتى، چونكو نا مینیته‌ د ژیانێ دا و ملله‌تێ كورد ب سه‌دان و هزاران قاره‌مان و شاره‌زا و زیره‌ك و چالاك هه‌نه‌، لێ مه‌ ب شێوه‌كێ باش مفا ژێ نه‌ دیتى یه‌. زانا و فه‌یله‌سۆفێ جیهانى (ئه‌فلاتۆن) دبێژیت (ئه‌و كه‌سێن ژ هه‌مووان پتر ل به‌ر خه‌لكى و جڤاكان ره‌شتارى و ب نه‌باش كه‌س دهێنه‌ ل قه‌له‌مدان ئه‌ون ئه‌و جۆرێن مرۆڤانه‌ كو ب تنێ راستیان دبێژن). مه‌ره‌م ژ نڤێسینا هه‌ر بابه‌ته‌كى یان گۆتنا هه‌ر په‌یڤه‌ك و رسته‌كێ ئه‌و كو راستى بهێنه‌ دیار كرن و دره‌و بهێنه‌ كفنكرن و ڤه‌شارتن. ب درێژاهیا دیرۆكا بزاڤا رزگاریخوازا كوردى ل كوردستانێ هه‌رده‌م كوردان ب تنێ به‌رگرى ژ خوه‌ كریه‌ و چ جاران و د ده‌مێ هێزێ دا كو كورد ل گوپیتكێ هێزێ ژی بوون هه‌ر زۆردارى و تۆلڤه‌كرن نه‌ كریه‌، به‌لكو بتنێ به‌رگرى كریه‌. ئارێشا هه‌ره‌ سه‌ره‌كى د ناڤ هه‌مى قادێن خه‌باتێ دا ل هه‌مى قووناغان دا د ناڤ ملله‌تێ كورد دا كێماسى و شاشى یا هه‌ره‌ مه‌زن ئه‌وه‌ كو دوژمن شیاینه‌ رهێن به‌رده‌نه‌ ناڤ باغێ مه‌ دا و چاندنا بیستانێ مه‌ پێ بێ هێز بكه‌ن و كارتێكرنێ ل ده‌رامه‌ت و چاندن و به‌رهه‌مێ مه‌ بكه‌ن و شیاینه‌ مه‌ ل هه‌ڤدو بكه‌ن دوژمن و شه‌ر و نه‌خۆشى و گرفتان د ناڤبه‌را مه‌ دا مشه‌ بكه‌ن و ب وان پیلانێن دارێتى یێن دوژمنان ل سه‌ر ملله‌تێ كورد ل كوردستانێ شیاینه‌ دۆزا مه‌ یا ره‌وا گیرۆ بكه‌ن و ره‌وشا مه‌ نه‌ ئارام بكه‌ن, هه‌ر چه‌نده‌ ل هنده‌ك قووناغ و سه‌رده‌مان ب شێوه‌كێ دى خه‌بات دهاته‌كرن، لێ پتریا جاران كوردان ژی مینا عه‌ره‌بان شه‌ر ل به‌رامبه‌ر هه‌ڤدو كریه‌ و ئه‌گه‌ر شه‌ر ژی نه‌ كربیت هه‌ڤدو نه‌ڤیاینه‌ و بهانه‌ و تۆمه‌ت و گه‌ف ل به‌رامبه‌ر یێن دى ئه‌نجام داینه‌. راستیێن دیرۆكێ ناهێنه‌ ڤه‌شارتن و كاره‌ك یان كریاره‌ك یان بۆیه‌ره‌ك دروست ببیت دێ هه‌ر راستى یا وێ بۆیه‌ر و كارى هه‌ر هێته‌ دیاركرن و بلا ئه‌م ژی راستیان بنئاخ نه‌ كه‌ین و راستیان پێشچاڤ بكه‌ین و بۆ دۆست و دوژمنان دیار بكه‌ین كا ب چ شێواز خزمه‌تا وه‌لاتى دهێته‌ كرن و ب چ شێواز دوژمناتیا وه‌لاتى دهێته‌ كرن، ئانكو خزمه‌تا دوژمنان د كه‌یى. سه‌رهاتیا وه‌لاتێن عه‌ره‌بان بوویه‌ باشترین سه‌ربۆر و وێنه‌ و كه‌ڤال و ل پێشچاڤێن مه‌یه‌ حه‌تا نوكه‌ كا ملله‌تێن عه‌ره‌بان ب چ ره‌وش دژین و چ پاشكه‌فتن و نه‌ زانین و بنده‌ستى ب خوه‌ ڤه‌ گرتیه‌ و كه‌فتینه‌ د دۆخه‌كا نه‌باش دا و ئه‌گه‌ر ملله‌تێن عه‌ره‌بان بهێنه‌ به‌راوردكرن ل گه‌ل ده‌مێن بۆرى دێ ب سه‌دان پله‌ بیتى كو ل پێشده‌م عه‌ره‌ب شاره‌زا و باشتربوون ژ نوكه‌، لێ نوكه‌ (23) وه‌لاتێن عه‌ره‌بان نه‌شێن ده‌رزیكه‌كێ دروست بكه‌ن و هه‌كه‌ درۆست بكه‌ن ژی دڤێت هێڤێنێ بیانى و رۆژئاڤایان د ناڤ دا بیت ئه‌گه‌ر نه‌شێن ده‌رزیكه‌كێ دروست بكه‌ن. له‌وما ئه‌ڤ ره‌وشا باس دكه‌م عه‌ره‌ب كه‌فتینێ، چونكو مانه‌ ب هه‌ڤدو ڤه‌ و نه‌شیان خوه‌ ئاڤا بكه‌ن و پێش بكه‌ڤن و ئه‌گه‌ر عه‌ره‌ب ئێك هه‌لویست و یه‌ك ده‌نگ بانه‌ بێ گومان دا كونترۆلێ پتریا ژێده‌ر و ده‌ستهه‌لات و ده‌ستكه‌فتان د ده‌ست وانان دا بیت و دا بنه‌ سه‌ردارێن قادا جیهانى ژ هه‌مى ئالیان ڤه‌. ترسا من د ڤێ پاشكه‌فتن و خرابیێ و بنده‌ستیێ و نه‌ئارامیێ ئه‌وه‌ كو یا ب سه‌رێ عه‌ره‌بان هاتى ب سه‌رێ مه‌ كوردان ژی بهێت وهه‌ر چه‌نده‌ زۆر یا ب سه‌رێ مه‌ ژی هاتى، لێ ده‌رفه‌ت یا هه‌یى كو خوه‌ پێشبێخین و كونترۆلا هه‌ر تشته‌كى بكه‌ین ل ده‌ڤه‌رێ. لێ راستى نا هێنه‌ بنپێكرن و هه‌كه‌ ئه‌م راستیێن دیرۆكى ژی ڤه‌شێرین، بێگومان دێ دیرۆك له‌عنه‌تان ل مه‌ بارینیت و یا من دڤێت بێژم كو كورد ماینه‌ ب هه‌ڤدوڤه‌ و ل هه‌مى پارچێن كوردستانێ ب تنێ كورد شه‌رێ هه‌ڤدو دكه‌ن ب چ بهانه‌ بیت. هۆزانڤان و زانا وره‌وشه‌نبیر دكتۆر به‌درخان سندى دبێژیت (گه‌ر قه‌یسه‌ر و خه‌لیفه‌ چوونه‌ نێچیرێ، دڤێت ئه‌م كورد په‌زكویڤى بین و گه‌ر تورك و رۆس ب شه‌ر هاتن دڤێت ئه‌م كورد پێش له‌شكرى بین) و ب درێژاهیا دیرۆكێ ئه‌م كورد بووینه‌ قوربانى مه‌زهه‌ب و ئایین و به‌رژه‌وه‌ندێن هه‌مى زلهێزان ل جیهانێ و ب تایبه‌ت وه‌لاتێن كو ل دۆرماندۆر. شانۆیا ژهه‌مووان مه‌زنتر. ل درێژیا ژیێ مه‌ كوردان هێرش هاتینه‌ سه‌ر خاكا مه‌ و وه‌لاتێ مه‌ داگیر كریه‌ وخه‌لكێ مه‌ كوشتینه‌ و ره‌ڤاندینه‌ و هه‌مى جۆرێن زولم و سته‌مان ل گه‌ل مه‌ ئه‌نجامداینه‌ و حه‌تا نوكه‌ ژی یێ ب تۆپ و فرۆكه‌ و مووشه‌ك و ئابلۆقا و پیلانان هێرشى مه‌ دكه‌ن و ره‌وشا مه‌ تێكدده‌ن و ئه‌ڤ نموونه‌ یێن ئه‌م به‌حس دكه‌ین ئه‌و دیمه‌نن یێن كو رۆژانه‌ ملله‌تێ مه‌ دبینیت و ب سه‌رێ دا دهێن.

دمه‌كێ درێژه‌ كو تۆبخانه‌ و باله‌فرێن حوكمه‌تێن توركیا و ئیرانێ رۆژانه‌ سنۆرێن هه‌رێما كوردستانێ تۆپباران دكه‌ن و دبه‌زینن و وه‌لاتیێن كورد و گوندنشینێن ده‌ڤه‌رێ دبنه‌ قوربانى و ب ده‌هان شه‌هید و بریندار په‌یدا دبن و ب ده‌هان گوند دئێنه‌ به‌ردان و ب هزاران دۆنه‌م و هكتار ژ دارستانێن ره‌نگینێن كوردستانێ دئێنه‌ سۆتن و وێرانكرن و ب سه‌دان زه‌ڤیێن وه‌لاتیان دئێنه‌ به‌ردان ب بهانه‌یا هه‌بوونا چه‌كدارێن pkk و یێن پژاكێ و یێن دیمۆكراتا ئیرانێ د ناڤ خاكا هه‌رێمێ دا و ب به‌رده‌وامبوونا تۆپباران و به‌زاندنا سنۆرێن هه‌رێما كوردستانێ ژ لایێ حوكمه‌تێن توركیا و ئیرانێ ڤه‌ دلته‌نگیه‌كا ئێكجار مه‌زن ل جه‌م حوكمه‌تا هه‌رێمێ و خه‌لكێ كوردستانێ په‌یدا بوویه‌ و ب تایبه‌ت خه‌لكێ هه‌ژار و جۆتیار و بێگونه‌ه كو دبنه‌ قوربانى و مال و حالێن خوه‌ بجه دهێلیت و به‌ر ب ده‌ڤه‌رێن ئێمناهى تێدا به‌رقرار دكه‌ڤنه‌ رێ و ژ هه‌مى لایه‌كى ڤه‌ زیانێن مه‌زن دبینن ژلایێ چاندن و خودانكرنا گیانه‌وه‌ران و هێلانا گوند و مالێن خوه‌.

پشكا دووێ

هه‌ر ل سالێن هه‌شتیان دا ده‌وله‌تا توركیا هێرش و ئوپه‌راسیۆنێن له‌شكرى یێن مه‌زن و به‌رفره‌ه كرینه‌ سه‌ر كوردستانێ و هه‌ر پێشمه‌رگه‌یى قه‌هره‌مان شه‌ر ل گه‌ل دوژمنان كرن و به‌رگرى ژ په‌كه‌كێ دكر لێ پشتى زیندانكرنا عه‌بدوللا ئۆجه‌لانى هێرشێن سه‌ربازى یێن توركیا بۆ دمه‌كى كێم هاتنه‌ راوه‌ستاندن، به‌لێ ل سالا (2004) ب بهانه‌یا هێرشێن چه‌كدارێن pkk بۆ سه‌رخاكا وان جاره‌كادى ئوپه‌راسیۆنێن له‌شكرێ توركیا ده‌ست پێكرنه‌ڤه‌ و ل سه‌ر ڤێ چه‌ندێ را هه‌رده‌م توركیا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ و ئه‌مریكا تۆمه‌تبار دكرن كو چاڤخشاندن و چاڤنقاندنێ ل سه‌ر چالاكیێن چه‌كدارێن pkk دكه‌ن و جاره‌كا دى له‌شكرێ توركیا ئوپه‌راسیۆنه‌كا له‌شكرى یا مه‌زن ئه‌نجامدا ب رازه‌مه‌ندیا ئه‌مریكا ل سالا(2007) ێ و به‌زاندن و تۆپبارانكرنا سنۆرێن هه‌رێما كوردستانێ وه‌كو عورف و كه‌لتووره‌كى یه‌ ل جه‌م هه‌ردو ده‌وله‌تێن توركیا و ئیرانێ و ب بهانه‌یا چه‌كدارێن پژاك و په‌كه‌كێ و دیمۆكرات، لێ ئه‌ڤان بهانایا چ بنه‌ما ژبۆ نینن یا دروست و سه‌ره‌كى ئه‌وه‌ كو نابیت ملله‌تێ كورد هه‌بیت و ل دووڤ هزرێن وان یێن گه‌نى هه‌بوونا ملله‌تێ كورد مه‌ترسیه‌ ل سه‌ر ئاسایشا نه‌ته‌ویا وان و هه‌ر چار لایه‌نێن توركیا و سووریا و ئیران و عیراق ئێك هه‌لویست و ئێك بریارن ل سه‌ر دۆزا كوردى و هه‌ولدانێن مه‌زن دكه‌ن كو ملله‌تێ كورد ژ گوهۆرینێن نوكه‌ ل ده‌ڤه‌رێ بێبه‌هر ببن و هه‌ر بمینن كۆله‌ و به‌ند و فه‌رمانێن خوه‌ ل سه‌ر ملله‌تێ كورد بكه‌ن و پرسگرێك نه‌بتنێ یا پارچا كوردستانا عیراقا فیدراله‌، به‌لكو گه‌له‌ك مه‌زنتره‌ ژ ڤێ چه‌ندێ و ئارێشه‌ یا گشتى یه‌ و ل سه‌ر هه‌مى پارچێن كوردستانێ یه‌، به‌لكو ل سه‌ر ملله‌تێ كورد بخوه‌ یه‌ و مه‌به‌ست ژێ ئه‌ڤه‌یه‌ كو هێرشێ ب هه‌مى لایان و واران بكه‌نه‌ سه‌ر ملله‌تێ كورد كو قه‌باره‌ و پێگه‌ها وان بچووك و بێ هێز بكه‌ن كو ئێدى داخوازا مافێن خوه‌ نه‌كه‌ن.

ژ لایه‌كێ دى ڤه‌ ژ بلى یا مه‌ گۆتى ئه‌وه‌ كو توركیا تیشكا كه‌سك ژ ئه‌مریكا وه‌رگرتى یه‌ بۆ لێدانا ئارمانجێن خوه‌ د خاكا كوردستانێ دا حوكمه‌تا عیراقێ ل سه‌ر ئاستێ دیپلۆماسى و هه‌رێمى یا بێ ده‌نگه‌ و چ هه‌لویستێن جددى نه‌وه‌رگرتى نه‌ به‌رامبه‌ر هێرش و سنۆربه‌زاندێن ئیران و توركیا به‌روڤاژى ڤێ چه‌ندێ ده‌وله‌تا عیراقێ كێشا هه‌ڤده‌م كر دگه‌ل كێشا راگه‌هاندنا حوكمه‌تا نوو و پرسێن وانان و كوردان و ده‌ڤه‌رێن ڤه‌قه‌تیاى و كێشه‌یێن كه‌ركووك و شنگال و ده‌ڤه‌رێن ده‌رڤه‌یى سنۆرێ هه‌رێمێ راكرن و پرسا حشدا وه‌حشى و میلیشیاتان ژبیركرن و ئارێشه‌ بۆ وان كوردێن ل ده‌ڤه‌رێن ل بن كونترۆلا وانان ڤه‌دروست دكرن و ئارێشه‌ بۆ كوردێن د خوه‌جه په‌یداكرن و بێ گومان هێزێن پێشمه‌رگه‌ى ب تنێ به‌رگریێ ژ وه‌لاتیێن كورد و هه‌مى لایه‌نان دكه‌ت ژ گه‌ف و زولم و سته‌ما عه‌ره‌بێن شۆفێنى و دیسا دا كو حوكمه‌تا هه‌رێمێ و ملله‌تێ كورد مژوولى ره‌وشا ناڤخوه‌یى ببن و هێرش و به‌زاندنا سنۆرى ژلایێ توركیا و ئیرانێ ڤه‌ ژبیر بكه‌ن. ب راستى ئه‌ڤا دئێته‌ ئه‌نجامدان ل سه‌ر سنۆرێن هه‌رێما كوردستانێ ب بهانه‌یا pkk و پژاكێ زۆرداریه‌كا مه‌زنه‌ ل ملله‌تێ كورد دكه‌ن و مایتێكرنه‌كا راسته‌وخویه‌ د كاروبارێن حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ دا و دیسا پیلانه‌كا پێنچ لایى یه‌ دژى ملله‌تێ كورد ل كوردستانێ پێدڤى یه‌ سه‌ركردایه‌تیا كوردى وحوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ب جددى به‌رسینگێ ڤێ پیلانا مه‌زن بگریت و ب رێیێن ئاشتیانه‌ ئه‌ڤ ئارێشه‌ بهێته‌ چاره‌سه‌ركرن و پتر بازنه‌یێن كۆمبوون و دانوستاندنان ل گه‌ل لایه‌نێن په‌یوه‌ندیدار یێن حوكمه‌تێن توركیا و ئیرانێ و عیراقێ ڤه‌كه‌ت و هه‌روه‌سا ل سه‌ر ئاستێ نێڤده‌وله‌تى ژى ئه‌ڤ ئاریشه‌ بهێته‌ گه‌نگه‌شه‌كرن و هه‌مى پارتێن كوردستانى د ڤان بازنێن كۆمبوون و دانوستاندنان دا پشكدارببن و هه‌لویستى به‌رامبه‌ر وه‌رگرن و خوه‌ بخودانێن ڤێ ئارێشا مه‌زن بزانن داكو ملله‌تێ كورد یێ پاراستى بیت ژ هه‌مى پیلانان. هه‌ر دیسا ره‌وش گه‌هشته‌ وى راده‌یى كو ئیران ل باره‌گایێن دیمۆكراتا ئیرانێ ب ده‌ت ب مۆشه‌كێن قه‌ده‌غه‌كرى و هه‌ردیسا گه‌هشته‌ وى راده‌یى كو توركیا چ ب ڤێت یا دكه‌ت. ب راستى زى ئه‌ڤ بهانه‌ یێن توركیا و ئیران بۆ مه‌ دروست دكه‌ت و ژ به‌ر وان یێ ب ئاشكه‌را هێرشان دكه‌ن تا راده‌یه‌كى دكه‌ڤیته‌ د قالبه‌كێ قانوونى دا چونكو هه‌ر رۆژ ئه‌ڤ پارتێن كوردى یێن ل هه‌رێما مه‌ ژی هێرشێ دكه‌نه‌ وانان و دبیت هه‌بوونا وان ل ده‌ڤه‌را مه‌ ده‌ست و پیلان ژی ل پشت هه‌بن، چونكو وانان قادێن خه‌بات و به‌رخوادان و تێكۆشانێ هێلاینه‌ بۆ دوژمنان كو دوژمن ب كه‌یڤا خوه‌ ل كوردستانا باكۆر و رۆژهه‌لات و رۆژئاڤا هه‌ر كاره‌كى دكه‌ت بێ هزر بۆ ڤان پارتان بكه‌ن. ئه‌گه‌ر ئه‌م به‌راوردكرنه‌كێ ل گه‌ل پێشمه‌رگێ قه‌هره‌مان بكه‌ین و د گه‌ل په‌كه‌كێ و له‌شكرێن پارتێن كوردى مینا دیمۆكرات و په‌كه‌كه‌ و پژاك و هه‌میان بكه‌ین دێ بینین كو هه‌رده‌م پێشمه‌رگێ مه‌ خوه‌ ژ وان جه و ده‌ڤه‌ران نێزیك نه‌ دكرن یا كو زانى بایه‌ وه‌لاتیێن سڤێل و و بێگونه‌ه و جۆتیار و كارمه‌ند دێ ل وێره‌ بن وزه‌ره‌رێ بینن ب تنێ پێشمه‌رگێ قه‌هره‌مان هێرشێن مێرانه‌ دكرن نه‌ دچوونه‌ د ناڤ زارۆ و ژن و پیرو كالان دا مینا یێن نوكه‌ هه‌مى گوندێن ده‌ڤه‌رێن دهۆك و ئامێدیێ هاتنه‌ به‌ردان وب ئاشكه‌رایى په‌كه‌كه‌ یێن دهیێن د ناڤ گوندان دا و فرۆكه‌ و تۆپ ومووشه‌ك و هێرش ژی دهێنه‌ سه‌ر وه‌لاتیێن سڤێل و بێگونه‌ه و ژ به‌ر ڤان ئه‌گه‌ران ئه‌ز دبینم یا نوكه‌ له‌شكرێ وانان ڤان ره‌فتاران دكه‌ن یێ زه‌ره‌ره‌كا مه‌زن دگه‌هیننه‌ دۆزا كوردان ل ناڤه‌ندێن جیهانێ و ل ناڤ خوه‌ بخوه‌ ژی دا و تا كو گه‌هشتیه‌ وى راده‌یى كو ل رۆژا (15/11/2018) فرۆكێن عوسمانیان گوندێ ئه‌ره‌دنا بۆمبه‌ران كرن ودئه‌گه‌رێ دا (سێ) وه‌لاتیێن سڤیل شه‌هیدبوون و ب ده‌هان جاران ئه‌ڤ تابلۆیه‌ دهینه‌ دوباره‌ وده‌ه باره‌كرن و ب تنێ كورد زه‌ره‌رێ دكه‌ن و دربێن مه‌زن ب حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ دكه‌ڤن و یا دیاره‌ كو وان چه‌كدارن دڤێت ئه‌ڤ ره‌وشه‌ ب سه‌رێ هه‌رێما مه‌ بهێت و ئه‌گه‌ر نه‌ڤیا بایه‌ دا چالاكیێن خوه‌ ڤه‌گوهێزنه‌ ناڤ سنۆرێ چالاكیان ل كوردستانا باكۆر و رۆژئاڤا و رۆژهه‌لات راسته‌ ئه‌گه‌ر بێژین ئه‌و ژی كوردن و ئه‌م ژى لێ نوكه‌ ره‌وش نه‌یا ئارامه‌ و بلا ئه‌م بهانان نه‌ ده‌ینه‌ ده‌ستێ دوژمنى و ئه‌گه‌ر ئه‌م بووینه‌ خودان ده‌وله‌ت و سه‌روه‌رى مه‌ هه‌بیت پاشى كه‌سێ ده‌ستێ خۆشمێر و عه‌گیدان نه‌ گرتیه‌، لێ دڤێن ئه‌م ئێكودو ژ دوژمنان ژی بپارێزین و خوه‌ ژی بپارێزین.

هه‌ر دیسا ل ئالیێ په‌روه‌ردێ ڤه‌ ژی و ل دووڤ ژێده‌رێن باس نیۆز ب ده‌هان گوند هاتنه‌ به‌ردان و ب تنێ ل سنۆرێ قه‌زا ئامێدیێ پتر ژ (400) قوتابى ژ گوندێن خوه‌ ره‌ڤینه‌ وب به‌ر ب هنده‌ك جهێن دى یێن ئارام ڤه‌ دچن و ئه‌و قوتابى بێبه‌هربوون ژ خویندن و زانستى. ژ ئالیێ ئابوورى ڤه‌ ئه‌گه‌ر په‌كه‌كێ ده‌ڤه‌را مه‌ بجه هێلابایه‌ و خه‌لك ب ئارامى به‌ر ب گوندێن خوه‌ چووبان دا ب ملیۆنان دۆلاران داهات بۆ خه‌لكێ مه‌ یێ خه‌باتكه‌ر و بێبه‌هر هیت و دا ره‌وشا ئابوورى به‌ر ب پیشڤه‌ چیت و دا وه‌به‌رهێنان كه‌ڤیته‌ ده‌ڤه‌رێ و دا ده‌ڤه‌ر ب ته‌مامى هێته‌ ئاڤه‌دان كرن. ئه‌رێ ئه‌گه‌ر ئه‌و شه‌رێن هه‌وه‌ ژی خوه‌ بخوه‌ كرین هه‌وه‌ دژى توركیا و سووریا و ئیرانێ ئه‌نجامدابان، دا ره‌وشا وان وه‌لاتان ئالۆز كه‌ن ودا ره‌وشا ملله‌تێ كورد باشتر لێهێت و دا بینه‌ خودان هه‌ولیسته‌كێ بهێز و به‌لانسا كاران دا د ده‌ستێ كوردان دا بیت و نوكه‌ ژی هه‌ر برایێن مه‌نه‌ ومال یا وانایه‌، لێ ئه‌م هه‌ڤدو بپارێزین باشتره‌ و پاشى ل پشت په‌ردان چ دهێته‌كرن و گۆتن ئه‌و بلا بۆ خودان بریاران بیت. وه‌كو ئه‌درێسێ گۆتارا مه‌ توركیا و ئیرا و عیراق و سووریا یێن هه‌مى كار و خرابكاریا به‌رامبه‌ر مه‌ دكه‌ن و بێ ل قانوونێ بزڤرن و ترس و سه‌همه‌كێ بۆ مه‌ بكه‌ن و عیراقا قیدرال یا ب چاڤێن زل سه‌ح دكه‌ته‌ هه‌لویست و ره‌وشان و ل ناڤه‌ندێن راگه‌هاندن و میدیایا یێ داخۆیانیا دده‌ن و دبێژن عیراق ئێك پارچه‌یه‌، پا بۆچى تو به‌رگریێ ژ پارچا خوه‌ یا عیراقێ ناكه‌ن. په‌یاما من یا دووماهیێ ئه‌وه‌ كوم ه‌ های ژ خوه‌ هه‌بیت و یا ژ هه‌مووان باشر ئه‌م خوه‌ بكه‌ینه‌ هه‌ڤ و ده‌ستێن خوه‌ بكه‌ینه‌ د ناڤ ده‌ستێن هه‌ڤدو دا و پێكڤه‌ كوردستانا خوه‌ بپارێزین و ئاڤا بكه‌ین و بگه‌هینه‌ ئاسۆیێن گه‌ش . ئه‌گه‌ر ب ئێكگرتنێ نه‌ بیت چ جاران نا گه‌هینه‌ مه‌ره‌مێن خوه‌ یێ نه‌ته‌وه‌یى. ئاڤه‌دان بیت كوردستان بلند بیت پیرۆزه‌ ئالایێ كوردستانێ و پێشمه‌رگێ مه‌ پاراستى بیت.

خالد ئه‌حمه‌د بادى

پرسیار ژ هیتله‌رى دهێته‌كرن كا خرابترین و نه‌خۆشترین جۆرێن مرۆڤان ل جه‌م ته‌ كینه‌، هیتله‌رى د به‌رسڤێ دا وه‌سا دا خۆیا كرن ئه‌و مرۆڤێن ل ده‌ڤ من ژ هه‌میان خرابتر و پیستر ئه‌ون یێن هاریكاریا من كرى كو وه‌لاتێ وانان داگیر بكه‌م. هه‌ر وه‌سا ره‌وشه‌نبیر و زانایێ مه‌زن جبران خلیل جبران دبێژیت (سێ جۆرێن مرۆڤان دڤێت چ جاران نا هێنه‌ ژبیر كرن, جۆرێ ئێكێ ده‌مێ تو دكه‌ڤیه‌ د گرفتاریه‌كێ دا وهاریكاریا ته‌ بكه‌ت, جۆرێ دووێ ده‌مێ تو د گرفتاریه‌ك و ئارێشه‌كێ دا بى و ته‌ بهێلیت وده‌ستان ژته‌ به‌رده‌ت، جۆرێ سێ یێ ئه‌وه‌ یێ كو تو كریه‌ د ڤێ گرفتارى و ئاریشێ دا). چ جاران هه‌ول نه‌ ده‌ بگه‌هیه‌ كه‌سه‌كى كو وى نه‌ ڤێت بگه‌هیته‌ ته‌.ئه‌ڤا ئه‌م نوكه‌ به‌حس بكه‌ین و بنڤێسین ل سه‌ر ملله‌تێ مه‌ جه بجه دبن و ب سه‌رێ ما دا هاتینه‌ وحه‌ تا نوكه‌ ژی ب سه‌رێ مه‌ دهین ئه‌م كوردین و ل كوردستانێ دژین و ب سایا رویبارێن خوینا هزاران گه‌نج و لاوێن كوردان حه‌تا ناڤێ پیرۆزێ كوردستانێ هاتیه‌ پاراستن و ئه‌م بشیێن ڤێ په‌یڤا شرین بێژین لێ هنده‌ك خۆفرۆش كو تا نوكه‌ هه‌ستا نه‌ته‌وه‌یى ل ده‌ڤ نینه‌ و چ خزمه‌ت و خه‌بات بۆ كوردان نه‌كرینه‌ و حه‌تا نوكه‌ گرێداى هزر و بۆچوون و سیاسه‌تا عه‌ره‌ب و شۆفینیانه‌ و بووینه‌ ره‌شه‌كێن جه‌لاد و خوینمێژێن كوردان و هه‌تا نوكه‌ ژی خزمه‌تێ بۆ دوژمنان دكه‌ن و هنده‌كێن دى یێن هه‌ین ب سایا سه‌رێ كوردان بووینه‌ ده‌ستهه‌لاتدار ل عیراقێ و حه‌تا نوكه‌ دبێژن شمال العراق. گرۆڤه‌ ژی ل سه‌ر ڤێ چه‌ندێ كو ل رێكه‌فتى (24/10/2018) ل روونشتنا په‌رله‌مانێ عیراقێ ب سه‌رۆكاتیا حلبۆسى عادل عه‌بدولمه‌هدى د په‌یڤا خوه‌ دا هه‌رێما كورستانێ ب شمال العراق دایه‌ نیاسین و د دلى دا نه‌ هات بێژیت كوردستان و ئه‌ڤه‌ ژی دبیته‌ سه‌رپێچیه‌كا قانوونى، چونكو د دستوورى دا هاتیه‌ فه‌رمیكرن (إقلیم) و عیراق ژ دوو نه‌ته‌وێن سه‌ره‌كى پێكدهێت ئه‌و ژی كورد و عه‌ره‌بن. ئه‌ڤه‌ نه‌ ئاریشه‌یه‌ ئاریشه‌ و یا نه‌خۆش و گران په‌یڤا وى كابرایه‌ یێ رۆژه‌كێ ژی پێشمه‌رگاتى نه‌كرى و خه‌بات نه‌كرى و هاتیه‌ سه‌ر سفرا حازر ئه‌و ژى به‌رهه‌مێ كو سه‌رۆكێ عیراقا فیدراله‌ و دبێژیت ئه‌ز كوردم ژی و ب كوردى ژی دئاخڤیت و ئه‌وه‌ یێ خوه‌ ب بهایه‌كێ ئه‌رزانفرۆتى ل رێكه‌فتى (28/10/2018) ل وى باژێرى یێ كو هه‌ر وان یێن دگۆت شمال العراق ب هزاره‌ها كورد شه‌هیدكرین ب چه‌كێ كێمیاوى یێ قه‌ده‌غه‌كرى ل جیهانێ د په‌یڤا خۆیا نه‌ پربها دا گۆتى شمال العراق. ئه‌ڤه‌ وێ چه‌ندێ خۆیا دكه‌ت كو چ جاران ئه‌ڤ خۆفرۆشه‌ ژ ناڤ مه‌ كوردان بدووماهى نائێن و دێ هه‌ر مینن فایرۆس و ل ناڤ له‌شێ نه‌ته‌وه‌ و ملله‌تێ كورد دا ژین و دوژمناتیا كوردان كه‌ن. په‌یاما مه‌ بلا یا دیار بیت و كوردستانى بریارا خوه‌ بده‌ن و كورد ڤان جۆره‌ مرۆڤان سزا بده‌ن دا كو ببنه‌ عیبره‌ت بۆ هه‌مى خاین و خۆفرۆشان. پژیت هه‌رێما كوردستانێ و بمرن و رووره‌ش بن خودانێن دبێژن شمال العراق. شاد بیت خوینا شه‌هیدان و سه‌ركه‌فتى بیت پێشمه‌رگێ كوردستانێ.

خالد ئه‌حمد بادى

گه‌نجه‌كێ سه‌رده‌مى پرسیاره‌ك ژباپیرێ خوه‌ كر و گۆتێ (باپیر چاوا هه‌وه‌ بێ ئه‌نترنێت و بێ تكنولۆجیا نوو و پێشكه‌فتنێ و ئه‌لكتریك و ته‌لفۆن و فه‌یسبۆك و ئیمایلا دقه‌تاند و ژیانا خوه‌ یا رۆژانه‌ دبره‌ سه‌ر) ئێكسه‌ر باپیرى به‌رسڤا وى دا و گۆتێ (كا چاوا هوون نوكه‌ بێ ڤیان و دلسۆزى و راستگۆیى و مرۆڤاتى و ده‌ستپاكى دژین) . بێگومان تیتال و چاڤلێكرن و ره‌وشتێن جڤاكێن مرۆڤان ل جیهانێ و ل سه‌ر رویێ گۆیا زه‌مین د ژێكجودانه‌ و هه‌ر ملله‌ته‌كى جۆرێن تیتال و ره‌وشت و رێنمایێن خوه‌ یێن تایبه‌ت هه‌نه‌. ملله‌تێ كورد ل كوردستانێ ژی مینا هه‌مى ملله‌تێن جیهانى جوداهیه‌ك د هه‌مى واران دا هه‌یه‌ و كوردان ب ڤان وارێن جودا و یێن كو هاتینه‌ چاندن د مێشكێ هه‌ر كورده‌كى دا مرۆڤانى و جوامێرى وباوه‌رى و خۆش مرۆڤى و كارێن باش دووركه‌فتن ژ شاشیان و دلسۆزى و مرۆڤاتى و خزمه‌تكرن و زیره‌كاتى و هتد .. ب راستى د ده‌مێن كه‌ڤن دا ملله‌تێ كورد زۆر تیتال و ره‌وشت و كارێن باش و مفادار هه‌بوون و ژ ئالیێ هزرى و ره‌وشه‌نبیرى و زانستى و ستیكۆلۆجى و قانوونى و په‌روه‌ده‌یى و ئایینى ڤه‌، زۆر د كونترۆلكریبوون. دا باپیر یان باب یان دایك یان هه‌ر كه‌سایه‌تیه‌ك بایه‌ ل هه‌ر جهه‌كى دا سوحبه‌ته‌كا خۆش كه‌ت ل ناڤ رستێن وان سوحبه‌تان دا ب ده‌هان سه‌ربۆر په‌یڤێن باش و خۆش و شرین و مفادار هه‌بوون و هه‌روه‌سا د دیوانان دا سوحبه‌ته‌ك یان چیرۆكه‌ك یان سه‌رهاتیه‌ك یان هه‌ر په‌یڤه‌كا شرین بایه‌ هاتبا كرن ب هزاران مفا تێدا بوون دبوونه‌ سه‌ربۆر و رێنمایى بۆ نفشێن وى سه‌رده‌مى و هه‌تانوكه‌ ژی ئه‌ڤ نفشێن ناڤه‌ند مفاى ژ وان په‌یڤێن وى سه‌رده‌مى وه‌ردگرن و بووینه‌ بنچینه‌ بۆ جڤاكێن كوردى یێن نوكه‌ ژی. ئه‌و رێنمایى و په‌یڤێن به‌راهیێ یێن وه‌رزشى و هزرى و په‌روه‌رده‌یى و زانستى و هه‌مه‌جۆرى حه‌تا نوكه‌ ژی نفشێن كوردان ژی مفاى ژێ دبینن و ئه‌گه‌ر ئه‌م ل گه‌ل ته‌كنولۆجیا و كارێن نوكه‌ به‌راورد بكه‌ین بێ گومان زۆر خرابكارى بۆ نفشێن كوردان یێن نوكه‌ په‌یدا دبن و بنچینێ هه‌ر خێزانه‌كا كوردان كاتێكرنه‌كا نه‌رێنى ل سه‌ر دهێته‌ كرن و بنكه‌ و بازنێ خێزانێ هاتیه‌ تێكدان و جڤاك ژی هاتیه‌ ئه‌نفالكرن ب ته‌كنۆلۆجیا نوو. نوكه‌ دیوان و مال و سوحبه‌ت و چیرۆك و سه‌ره‌دان و ڤیان و دلسۆزى و خیزان و ملله‌ت و وه‌لات هه‌مى نوكه‌ بووینه‌ فه‌یسبۆك و یاریێن خراب و ئه‌نترنێت و ئه‌تارى و پوبجى و ڤایبه‌ر و واتس ئاپ و ئیمایل وئه‌نستگرام و فلم و خه‌له‌كێن دوبلاجكرى و كه‌سه‌ك چ مفاى ژ ڤان وه‌رناگریت و ب تنێ دوژمن و نه‌حه‌زێن مه‌، مفایێن مه‌زن یێن ماددى و مه‌عنه‌وى و دوژمنكارى ژێ وه‌ردگرن و ئه‌م ژی رۆژ بۆ رۆژێ ژهه‌ڤدو دوور دكه‌ڤین و شێوێ بیانى و ژێكڤه‌كرن و دووركرن ژعورف و سنجان ئه‌م بخوه‌ڤه‌ دگرین و چ مفاى ژڤێ تكنولۆجیایێ وه‌رناگرین و ب تنێ ئه‌م ژ خواندن و پرتووك و رۆژنامه‌ و زانستى دووركرین و كرینه‌ نفشێ فه‌یسبۆك و پوبجى و ئه‌نترنیت و یاریێن دى یێن بێ مفا. پرسا نوكه‌ یا دوژمناتیا تكنولوجیایێ بۆ جڤاكان و ب تایبه‌ت جڤاكێ كوردى زۆر ترسناكه‌ و رێژا سه‌ركه‌فتن و پله‌به‌رزا ل وه‌لاتێ مه‌ ل ئاستێ پێدڤى نینه‌ و ئه‌گه‌رێن سه‌ره‌كى هه‌ر ئه‌ڤ تكنولۆجیایه‌ و ئه‌م دشێن ڤێ ته‌كنولۆجیایێ دكارێن چاك و باش و ب مفا بكاربینین. هه‌روه‌سا ئه‌م دشیێن د كارێن شاش و خراب ژی دا بكاربینن. ئومێده‌وارم ئه‌م پێداچوونه‌كێ ل خوه‌ بكه‌ین و ل شوونا دوژمناتیا ته‌كنولۆجیایێ بكه‌ینه‌ دۆستایه‌تیا ته‌كنولۆجیایێ و ل شوونا خرابیێ مفاى و باشیێ ژێ ببینین.

خالد ئه‌حمه‌د بادى
زانا و بلیمه‌ت و كه‌سایه‌تیێ جیهانى یێ به‌رنیاس (ئه‌لبێرت ئه‌نیشتاین) دبێژیت (هه‌كه‌ ته‌ ڤیا ژیانه‌كا خۆش و ئارام ببه‌ى دێ ب ئارمانجه‌كا ده‌سنیشان كرى ڤه‌ گرێده‌ى نه‌ ب چ كه‌سان وجهان ڤه‌)، ئانكو د گۆره‌پانا ژیانا رۆژانه‌ دا هه‌ر كه‌سه‌ك دڤێت ئارمانجه‌كێ بۆ خوه‌ ده‌ستنیشان بكه‌ت نه‌ ل سه‌ر چ كه‌س و جهان پشتبه‌ستیا خوه‌ بكه‌ت سه‌ر. چونكو هه‌ر كه‌سه‌كى ژ ده‌ریایا سه‌ربۆران نه‌ ڤه‌خۆت دێ ژ تێهنا ل بیابانا ژیانێ مریت و ژیان قۆتابخانه‌ یه‌ و مامۆستایێن وێ قوتابخانێ زه‌مانه‌ (چه‌رخ) و وانێن وێ قوتابخانێ ژی ب تنێ سه‌ربۆرن. ڤیان و حه‌زا وه‌لاتى تشته‌كێ خودایى یه‌ و د ناخێ هه‌ر كه‌سه‌كى دا یێ هه‌یى، لێ ل جه‌م هنده‌ك كه‌سان رێژا ڤیانێ پتره‌ و ئه‌وێن حه‌ز وه‌لاتێ خوه‌ دكه‌ن پتریا یێن دى چین و تۆێژا هه‌ژارانه‌ و ل ده‌مێ جه‌نك و شه‌ر ب سه‌ر وه‌لاتان دا دهێن یێن به‌ره‌ڤانیێ دكه‌ن ب تنێ هه‌ژارن و ل ده‌مێ پاله‌وانى و پاره‌ و ده‌ستكه‌فتان، ب تنێ زه‌نگین و بالاده‌ستن. تێكهه‌لبوونا هه‌ر تشته‌كى ل ناڤ جڤاكێ مه‌ دا و ب تایبه‌ت ل ڤى سه‌رده‌مى دا هاتیه‌كرن، نه‌خاسمه‌ پشتى په‌یدابوونا زۆر جه‌واشه‌بوون یان سه‌هوبوون و تێكهه‌لبوون ل ناڤبه‌را جه‌ماوه‌ر و ملله‌تى دا و ب تایبه‌ت پێگه‌هێن سیاسى دا هه‌نه‌ و مه‌ره‌ما سه‌ره‌كى د رامان و پێگه‌هى دا، هه‌ر ئه‌ڤه‌یه‌ ساناهى كرنا كارێ سیاسى یان برێڤه‌برنا پرۆسا سیاسى ل ناڤه‌ندێن كارى دا, بێ كو رامانا سیاسه‌تێ بهێته‌ زانین و گرۆڤێ كلیلا خاترانه‌یا (مجامله‌) ل ناڤبه‌را خه‌لكى ب گشتى دا هه‌ى و ئه‌و تۆمه‌تێن سیاسى دده‌نه‌ هه‌ڤدو بێ گرۆڤ و به‌لگه‌ و بێ دووماهی و ئه‌نجام. سیاسه‌تڤان زۆر پشتبه‌ستى یا خوه‌ دده‌ته‌ بال پرسێن وه‌لاتپارێزیێ و ژبۆ تۆلڤه‌كرن ژ هه‌ڤچه‌په‌ر و هه‌ڤالێن خوه‌ و ب گومان ئێخستنا وه‌لاتپارێزى یا هه‌ڤچه‌په‌ر و هه‌ڤالێن خوه‌ و چێكرنا وێنه‌كى و خوه‌ د وێ قودیكێ دا دیاركرن كو ب تنێ ئه‌و یێ وه‌لات په‌روه‌ره‌ و دلسۆزه‌ و ب تنێ ئه‌و به‌رگریێ ژخاك و وه‌لاتى دكه‌ت و كراسێ وه‌لاتپارێزیێ ل دووڤ پیڤه‌رێ خوه‌ دروست دكه‌ت دا كو خوه‌ بێگونه‌ه بكه‌ت ل سه‌ر وان كار و كریارێن شاش و تۆمه‌تێن مه‌زن یێن سیاسه‌تڤانى ئه‌نجامداین ل به‌رامبه‌ر گه‌ل و وه‌لاتى و ئه‌و سیاسه‌تڤان و كاربده‌ستێن ل ناڤ ده‌ستهه‌لاتى دا بن ل چ جهێن دونیایێ بیت یێ ئاماده‌یه‌ كو هه‌ر تشته‌كى یان كاره‌كى بكه‌ت كو مفایه‌كێ ماددى یان مه‌عنه‌وى بگه‌هینیته‌ خوه‌ و ده‌ما مه‌ خواندى و گوه لێ بووى كو ل پتریا وه‌لاتێن دونیایێ یان شه‌رێن گران و جه‌نگ په‌یدا بوون ئه‌گه‌رێن سه‌ره‌كى یێن ڤان شه‌ر و جه‌نگان ب تنێ به‌رژه‌وه‌ندیێن گشتى بووینه‌ یان ژی ئه‌و وه‌لات یان ملله‌ت هاتینه‌ شكه‌ستن یان ژناڤبرن هه‌ر ئه‌و كاربده‌ست و بالاده‌ستبوون خوه‌ خیانه‌تكرى و به‌رامبه‌ره‌ك وه‌رگرتى مینا ل وه‌لاتێ چینێ چه‌ندین جاران دوژمنان هێرش كرنه‌ سه‌ر چینێ نه‌ هاتینه‌ شكه‌ستن، به‌لێ ب وه‌رگرتنا به‌رامبه‌ره‌كى ئه‌و كه‌لها مه‌زن و ئاسێ و خورستى و بناڤوده‌نگ هاته‌ داگیركرن و ستاندن. مینا وه‌لاتێ مه‌ كوردستانا شرین كو ب هزاران جاران شه‌ر و جه‌نگ و هێرش ل سه‌ر كه‌ركووكێ و ده‌ڤه‌رێن كوردان و كه‌ركووكا دلێ كوردستانێ دا هاتینه‌ لێ به‌رگریه‌كا مه‌زن ژێ هاتیه‌كرن لێ هاته‌ داگیركرن و كه‌فته‌ بن پستالێن پیسێن هنده‌ك عه‌ره‌بان و تێشكێن به‌عسى و عه‌فله‌قیان و خیانه‌تا (16) ئوكتوبه‌رێ هاته‌ كرن و ب ده‌ستێ چه‌ند پیسه‌كێن گۆرى كو چ جاران خزمه‌تا كوردان و كوردستانێ نه‌ كریه‌ ژبلى وه‌رگرتن و دزینا خێر و خێراتێن كوردستانێ و ب تنێ سامانێ كوردستانێ برینه‌ و سیاسه‌ته‌كا ره‌شتارى و ته‌یسۆك بكاردئینن ل به‌رامبه‌ر ملله‌تێ كورد ل كوردستانێ و بووینه‌ دیلێن به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ ب تنێ و مخابن بۆ خوینا هزاران گه‌نجێن كوردان كو ب هه‌روه‌ چوو ل وى ده‌مى ل (16/10/2017) و حه‌تا نوكه‌ ژی ملله‌تێ كورد كه‌فتیه‌ د حاله‌ته‌كێ ده‌روونى و هیستیریایى دا و ئه‌و رۆژێن ره‌ش ژبیرا ملله‌تێ كورد ناچن و ب هزر و بۆچوونێن من ئه‌و ئه‌نفال و جینۆسایدا ب سه‌رێ كوردان دا هاتین (16) ئوكتوبه‌رێ ژ وان هه‌میان مه‌زنتر و ب هێزتر و نه‌خۆشتر بوو و كۆمینتا من ل سه‌ر وێ چه‌ندێ ئه‌گه‌ر مه‌ ئاسایشه‌كا نه‌ته‌وه‌یى یا ب هێز هه‌بیت دێ ڤان پیلان و هێرش و تاوانان ژبن به‌ن و دێ ب دیوارێ گلێشخانه‌یا مێژویێ كه‌ڤن و دێ خائین و خۆفرۆش رویى ره‌ش و شه‌رمزار مینن بلا مه‌ و وانان بتنێ هزر د پاشه‌رۆژ‌و داهاتێ ملله‌تێ كورد و كوردستانێ دا كربانه‌ و پیلانێن دوژمنان شكاندبانه‌ و به‌رده‌وام مه‌ پێكڤه‌ چاڤدێریا كوردستانێ كربا و دووڤچوونا پیلان و بزاڤێن دوژمنان كربانه‌ نه‌ بباینه‌ هه‌ڤال و رێنیشانده‌ر ژبۆ وه‌رگررتنا هنده‌ك گۆژمان, مینا هۆزان و سترانا دیاربووى و دبێژیت (هه‌ر كه‌سه‌كێ خۆشتڤیه‌ك هه‌بیت و به‌رزه‌ ببیت دبیت د ساله‌كێ دا بۆ خوه‌ خۆشتڤیه‌كا دى ببیتیت و ئه‌گه‌ر ئێكى زێرێن خوه‌ به‌رزه‌كرن دبیت ل بازارێ زێرنگرنا بینیت لێ ئه‌گه‌ر ته‌ وه‌لاتێ خوه‌ به‌رزه‌ كر، دێ ل كیڤه‌ وه‌لاته‌كى بۆ خوه‌ بینیت؟) و چ وه‌لات ژی نابنه‌ وه‌لاتێ ته‌. هه‌مى ده‌ما دوژمنێن مه‌ یێن گشتى و ب تایبه‌ت یێن ده‌ردۆر ب هه‌مى هێزا خوه‌ یا ئابوورى یان سیاسى بازرگانى و جڤاكى و په‌روه‌رده‌یى و ساخله‌مى و له‌شكرى و پۆلیسى و هه‌والگێرى ل سه‌ر مه‌ كاركریه‌ و كار دكه‌ن و ب هه‌مى هێزا خوه‌ یێ خه‌رجیاتێن زۆر دكه‌ن و دمه‌زێخن دا كو مه‌ تووشى شكه‌ستن و هه‌ژارى و پاشكه‌فتنێ بكه‌ن و كونترۆلێ ل سه‌ر كوردان بكه‌ن و كوردان نه‌ هێلنه‌ د هه‌بوونێ دا و ئه‌م ژی یێن ماینه‌ ب هه‌ڤدو ڤه‌ و چ هزرێن دى د به‌رژه‌وه‌ند وئایندێ ملله‌ت و وه‌لاتێ خوه‌ دا ناكه‌ین و هزر د ئاسایشا ساخله‌مى و ئاسایشا چاندنێ و ئاسایشا ئابوورى و ئاسایشا بازرگانى دا ناكه‌ین و ژبلى وان هێرشێن سیاسى و له‌شكرى یێن ژ وان ترسناكتر پرسێن بازرگانى و ئابوورى و چاندنێ و جڤاكى و .. هتد. یێن ڤى سه‌رده‌مى و رۆژانه‌ دهێنه‌ سه‌ر وه‌لاتێ مه‌ و بلا ئه‌م هزر بكه‌ین ئه‌ڤ پرسێن ل ناڤ مه‌ دا به‌ر به‌لاڤبووین نه‌خۆشیێن گران و یێن ڤه‌گر و هه‌ر رۆژ ئه‌م یێن دبینین كو چه‌ند كه‌سێن دژیه‌كێ گه‌نجاتیێ دا یێن دمرن و ئه‌م یێن دبینین ئیشێن مه‌زن و گران یێن زێده‌ بووین ل ناڤ ملله‌ت وه‌لاتێ مه‌ دا و ئه‌م یێن گوه لێ دبین كو به‌رى ده‌مه‌كى، ئانكو به‌رى دو سالان وه‌لاته‌كێ هه‌ڤسوویێ مه‌ شتى (زه‌به‌ش) ب سرنجا ماده‌یه‌ك كربوو د ناڤ دا كو كارتێكرنه‌كا نه‌رێنى ل سه‌ر مه‌ دكه‌ت و نه‌ زه‌به‌ش بتنێ به‌لكو هه‌مى جۆرێن دى یێن هێرشان و جۆرێن دى یێن فێقى یێن هاتینه‌ سلنجلیدان، ئانكو (شرینقه‌) دان كو دبیت ئه‌ڤ زه‌به‌شه‌ یان فێقى یان زه‌رزه‌وات یان چ كه‌ره‌ستێن چاندنێ بن بهێنه‌ ژه‌هركرن یان جۆره‌كێ ڤایرۆسان به‌ردا بنه‌ د ناڤ دا كو كارتێكرنه‌كا دره‌نگى نه‌ یا زوى یان یا دۆمدریژ ل سه‌ر گه‌ل و ملله‌تێ مه‌ بكه‌ن. دوژمنان هه‌مى ده‌م و گاڤان ئه‌ڤ سه‌ربۆره‌ هه‌بووینه‌ د دژایه‌تیكرنا ملله‌تێ مه‌ دا چونكو هه‌تا كو ل ئاواره‌یێ ژى ل ناڤ كه‌مپ و چادرگه‌ه و ئوردیگایان دا ژی ل سالێن (1988) دوژمنان نانێ ئاوارێن چادرگه‌هێن مێردین و مووشێ و دیاربه‌كر ژه‌هركرن ب سلنجا و پتر ژ چار هزار ژ ئاواران پێ كه‌فتن و ژه‌هراوى بوون، ئانكو سه‌ربۆرێن باش یێن هه‌یین و ئه‌گه‌ر ل ده‌مێ ئه‌م ل ئاواره‌یێ و مێهڤانێن وانان بووین و ڤێ ب سه‌رێ مه‌ بینن پا هزر بكه‌ نوكه‌ پتر كه‌رب ژ ئالا و په‌رله‌مان و حوكمه‌ت و له‌شكر و پێشمه‌رگێ مه‌ ڤه‌ دبن و دێ هه‌ولێن مه‌زنتركه‌ن ژبۆ نه‌هێلان و دانانا پلانێن ترسناك بۆ ملله‌تێ مه‌ و وه‌لاتێ مه‌ كوردستانێ.
… …. …
ب راستى مه‌ هویرك هزرا خوه‌ د ڤان پرسێن ترسناك دا كر كو رۆژانه‌ مرنا ژ نشكه‌كێ ڤه‌ و ئێشێن گران و مرنا گه‌نجان و فێقیێن ته‌لقیحكرى و سلنجداى و ئه‌رزانیا بازار و تشتێ وانان كو ئه‌و كه‌ره‌سته‌ و مادده‌ و دۆخێن دهنێرن بۆ هه‌رێمێ پتریا وان مادده‌ و دۆخان ب بهایه‌كێ ئه‌رزان دهێته‌كرین و فرۆتن و ب ڤى ئاواى ژی هزر بۆ مه‌ په‌یدا دبیت كو نهێنیه‌ك ل سه‌ر ڤێ پرسێ هه‌یه‌ ئه‌گه‌ر نه‌ دێ كارگه‌ه یان جۆتیارێ وانان یان نۆشدارێ وانان خوه‌ خوساره‌ت كه‌ت یان ژی دپشت دیوار و په‌ردان نهێنیه‌كا مه‌زن وترسناك هه‌یه‌. ل به‌رى چه‌ند رۆژان ل هنده‌ك په‌یجێن فه‌یسبۆك و ئه‌نستگرامان دا هاتیه‌ دیاركرن كو فێقیێ مۆزێ یێ ئه‌ڤ جاره‌ نه‌خۆن ڤایرۆسێ (ئیبۆلا) د ناڤ دایه‌ راسته‌ زۆر حیله‌ و دره‌وێن بازرگان و ئابوورى دهێنه‌كرن و ریكلام و د ل سه‌ر هه‌ڤدو دكه‌ن لێ ئه‌ڤه‌ نه‌ جاره‌ك یان دو جارن ئه‌ڤه‌ پرسه‌كا ترسناكه‌ و دڤێت دووڤچوون بۆ بهێته‌كرن ژ لایێ مه‌ هه‌میان ڤه‌ و ب تایبه‌ت جهێن به‌رپرسیار و شۆله‌ژێ. هه‌ر چه‌نده‌ ئیران و سووریا و عیراق و تركیا ب درێژاهیا سالان ئه‌ڤ پرسه‌ و خرابكارى یه‌ ل گه‌ل ملله‌تێ كورد دا كرینه‌ و كورد ژ ملله‌ته‌كێ خورستى یێ زیره‌ك و خودان ئابووره‌كێ ب هێز و بازرگانیه‌كا باش و خۆبه‌ستن ل سه‌ر خوه‌ بخوه‌ و بێ منه‌تیا وه‌لاتێن ده‌ردور و خه‌لكه‌كى ژی كره‌ ملله‌ته‌كێ نه‌ زیره‌ك و مسرف و كسلان و پشتبه‌ستن ل سه‌ر جهه‌كى یان هه‌ڤاله‌كى و بوونه‌ ملله‌ته‌كێ شكه‌ستى و بێ ئابوور و بێ داهات و بێ هه‌ر تشته‌ك و ئه‌ڤ حوكمه‌تێن عیراق و سووریا و تركیا و ئیرانێ ڤیاى ئه‌ڤه‌ بوو . كا چاوا سیاسه‌تا حوكمه‌تێن عیراقێ ل گه‌ل مه‌ دا بكارئیناى كو كورد ژ گوندێن دوور ئینان د ناڤ كۆمه‌لگه‌هان دا و هێلا بێ كار و بێ مووچه‌ و ئه‌گه‌ر مووچه‌ك ژی دابایه‌ وانان دا زۆر یێ كێم بیت نه‌ مرن و نه‌ژین و چه‌ند مفا ژ وێ سیاسه‌تا ترسناك و كوره‌ وه‌ردگرت وچه‌ندین وه‌لاتێن دى یێن ده‌ردور هه‌ر وێ سیاسه‌تا توند و یا دوژمنكارانه‌ دكه‌ن و نوكه‌ ل توركیا ژی ب ده‌هان به‌نداڤ و گۆم و به‌نداڤێن ئاخێ و یێن به‌را و یێن گشتى دورست دكه‌ن و ناهێلن ئێك دلۆپا ئاڤێ بهیته‌ د ناڤ عیراقێ و هه‌رێمێ دا و هه‌ر دیسا ملله‌ت و گه‌لێ كورد ل باكۆر ژی یێ هه‌ر وان نه‌هامه‌ت و نه‌خۆشى و ده‌رده‌سه‌رى یان دبینن و توركیا ب ڤێ سیاسه‌تا ل هه‌ڤال و هه‌چه‌په‌رێن خوه‌ یێن ده‌ردور یێن ل گه‌ل هاتیه‌ ئه‌نجامدان وه‌سا ئه‌و ژی یێ وێ سیاسه‌تا شاش و دوژمنانه‌ بكاردئینن و پتریا خه‌لكى وان ده‌ڤه‌ران كۆمكرن و ب بهانه‌یا دروستكرنا به‌نداڤێ و سیاسه‌تا دوژمنان زۆر یا ترسناكه‌ به‌رامبه‌ر گه‌ل و وه‌لاتى. بلا ئه‌م بۆ خوه‌ وانه‌یان ژ رابردویى بگرین و های ژ خوه‌ هه‌بین و به‌رژه‌وه‌ندیێن ملله‌ت و وه‌لاتى بدانینه‌ به‌راهیا هه‌ر تشته‌كى و ئه‌گه‌ر به‌رژه‌وه‌ندیێن وه‌لاتى بده‌ستڤه‌هاتن و بوونه‌ ده‌ستكه‌فتى، ئاها ل وى ده‌مى دێ به‌رژه‌وه‌ندیێن من و ته‌ و هه‌میان بۆ دروست بن و ب تنێ بلا مه‌ وه‌لات هه‌بیت و ئه‌م ب ناڤێ وه‌لاتێ خوه‌ ب په‌یڤین نه‌ ب ده‌هان قاره‌مان و سه‌ركه‌فتى مه‌ هه‌بن، به‌لێ ب تنێ ب ناڤێ عیراقێ یان سووریا یان ئیرانێ یان توركیا دپویڤن نه‌ ب ناڤێ كورد و كوردستانێ. ئه‌گه‌ر مه‌ چاندنه‌كا ب هێز هه‌بایه‌ ئه‌م پێدڤى وه‌لاتێن جیهانێ و ده‌ردۆر نه‌ دبۆین و ئه‌گه‌ر مه‌ ئاڤه‌كا ب هێز و مشه‌ هه‌بایه‌ ئه‌م پێدڤى ب دوژمنان نه‌ دبۆین و هه‌ر چه‌نده‌ مه‌ ئاڤه‌كا زۆر یا هه‌یى، لێ ئه‌م د به‌رژه‌وه‌ندى دا بكارنائینین و هه‌ر ده‌م ل بن گه‌فا برینا ئاڤ و رووباراینه‌, ئه‌گه‌ر مه‌ ئه‌ڤ تشتێن ل سه‌رى هه‌مى هه‌بانه‌ بێگومان دا مه‌ عه‌قل هه‌بن و پێشه‌سازیه‌كا ب هێز هه‌بیت و بازرگانیه‌كا چالاك ژی هه‌بیت. هه‌ر تشته‌ك دهێته‌كرن ل ڤێ جیهانێ ئه‌وژى كو ل ئه‌مریكا و زۆر وه‌لاتێن دى ب هزار ملیۆنان ته‌نێن گه‌نمى و به‌رهه‌مێن دى دهاڤێژنه‌ د ده‌ریایان دا و دا كو بشێت ل جهه‌كێ دى یان زۆنه‌كا دى ئابوور و بازرگانیا خوه‌ ب هێز بكه‌ن، ئه‌ڤجا ما یا كێمه‌ بۆ وه‌لاتێن ب هێز كو هه‌ر ره‌فتاره‌ك و كاره‌كى بكه‌ت دا كو مه‌ ژناڤببه‌ن. دوباره‌ ئه‌ز دێ دیاركه‌م كو ئه‌ڤا ل ناڤ مه‌دا روودده‌ت نه‌ یا ڤالایه‌ ژ تشته‌كى چونكو زۆر پرسێن سه‌یر ل وه‌لاتێ مه‌ یێ روو دده‌ن، دمه‌زن و سه‌یرن ئه‌و ژی یێن ل سه‌رى مه‌ دیاركرین. له‌وما دبێژم مه‌ هه‌میان ئێك ئارمانج و ئێك هزر و ئێك چاره‌نڤێس هه‌یه‌ كو ملله‌تێ كورد هه‌مى گرێداى هه‌ڤن، چونكو دوژمن نابێژیت ئه‌ڤه‌ كیه‌، ب تنێ به‌س كورد بیت دێ ره‌فتارێن هۆڤانه‌ و كه‌شه‌فرێن د گه‌ل دا ئه‌نجامده‌ت. بلا مه‌ های ژ خوه‌ هه‌بیت و ئاسایشه‌كا نه‌ته‌وه‌یى و ئابوورى و ئه‌منى و بازرگانى و پێشه‌سازى و خوراكى و چاندنێ و هتد. دروست بكه‌ین وبه‌رهنگارى وان پیلان و هێرشان بین یێن دوژمنى و بلا ئه‌م پرسیاره‌كێ ژ خوه‌ بكه‌ین و هزر د به‌رژه‌وه‌ندێن كوردان و كوردستانێ دا بكه‌ین و خوه‌ ژ هه‌ر خرابكاریه‌كێ قورتال بكه‌ین و هزر د هه‌مى وارێن ژیانا رۆژانه‌یا گه‌لێ خوه‌ بكه‌ین و خو بپارێزین ژ هه‌ر كریاره‌كا دروست دبیت دا كو ملله‌تێ كورد یێ پاراستى بى ژ هه‌ر نه‌خۆشیه‌كێ. چونكو ب راستى ملله‌تێ كورد زۆر قووناغێن سه‌خت و دژوار بۆراندینه‌ و پتریا نیڤه‌كا رێكا ژێهه‌لى و ئه‌ڤرازى بدووماهێك ئینایه‌ و بلا یا مایى ژی ته‌مام بكه‌ت ئه‌و ژى ب زانست و لێكتیگه‌هشتن و گیانێ لیبۆرینێ و گیانه‌كێ لێكگوهۆرینا ره‌ئى و بۆچوونان دا كو هه‌ر وه‌لات سه‌ربكه‌ڤیت. له‌وما ل دووماهێێ دێ بیژم بلا ئاسایشه‌كا خۆراكى و ئه‌منى و بازرگانى و پێشه‌سازى هه‌بیت و كار ژدل ل سه‌ر بهێته‌كرن دا كو ب تنێ مه‌ هایی ژ پیلانێن دوژمنان بیت. هه‌ر و هه‌ر پیرۆز و بالا و به‌رز بیت ئالایێ كوردستانێ.