ب درێژییا چل پێنجی سالێن چوویی په‌یڤا راوێژكار (موسته‌شار) ب به‌رفره‌هی جهێ خوه‌ د ناڤ هزرا خه‌لكێ باشوورێ كوردستانێدا كرییه‌، لێ چاوان جهێ خوه‌ گرتییه‌؟ ئه‌ز باوه‌رم ژبلی راوێژكاران، هوون هه‌موو دگه‌ل منن ڤێ په‌یڤێ ب ره‌نگه‌ك نه‌رێنی جهێ خوه‌ كرییه‌، ده‌مێ به‌ر گوهێن هه‌ریه‌ك ژ مه‌ دكه‌ڤیت بیرا مه‌ ل هنده‌ك كه‌سان دهێت ب خاپاندنێ ل سه‌ر به‌رژه‌وه‌ندییا پرانییا خه‌لكی گه‌هشتینه‌ ده‌سكه‌فتێن قه‌له‌و، ئانكو: مفا ژ ده‌لیڤه‌یێن نه‌ئاسایی وه‌رگرتینه‌ و ئارمانجێن خوه‌یێن مادی ده‌ستڤه‌ئینانه‌.
د چل پێنجی سالێن چووییدا مه‌ دوو ره‌نگێن ده‌ستهه‌لاتدارییێ دیتینه‌، ده‌ستهه‌لاتدارییا حزبا به‌عس یا ب دارێ زۆریێ حوكمێ عیراقێ گرتییه‌ده‌ست، ب درنده‌ترین شێواز سه‌ره‌ده‌ری دگه‌ل خه‌لكێ ب تایبه‌ت ژی خه‌لكێ كوردستانێ كری، چ نه‌مایه‌ ژ جینوسایدێ، زۆرداریێ، گۆهارتنا روخسارێ نه‌ته‌وه‌یی به‌رامبه‌ری كوردان نه‌كری. ده‌ستهه‌لاتدارییا دووێ ده‌ستهه‌لاتدارییا كوردستانییان ب خوه‌ بوو، پشتی خه‌باته‌كا دوور و درێژ و قوَربانیێن مه‌زن، ژ ئه‌نجامێ سه‌رهلدانا 1991ێ ده‌ستهه‌لات ل پشكه‌كا باشوورێ كوردستانێ كه‌ته‌ ده‌ست بزاڤا نه‌ته‌وه‌ییا كوردی و ب رێكا هه‌لبژارتنێن په‌رله‌مانی حكومه‌تا هه‌رێمێ هاته‌دامه‌زراندن و نها ئه‌م د سه‌رده‌مێ كابینا هه‌شتێ یا حكومه‌تێ و خولا چوارێ یا په‌رله‌مانێ كوردستانێ نه‌.
د هه‌ردوو قوَناغان دا خه‌لكه‌كێ به‌رژه‌وه‌ندخواز و یارێن گاڤی، ئه‌وێن ده‌لیڤان ژ ده‌ست خوه‌نه‌ده‌ن ب ناڤێ راوێژكاریێ (موسته‌شاریێ) ده‌ستهه‌لات خاپاند و جهێن گه‌رم و نه‌رم بۆ خوه‌ گرتن، ده‌سكه‌فتێن قه‌له‌و گره‌نتیكرن، سه‌ر به‌رژه‌وه‌ندییا پرانییا خه‌لكی ئه‌و بوونه‌ خوه‌دیێن هه‌موو تشتان. سه‌رده‌مێ حكومه‌تا به‌عس و شاریانا شه‌رێ عیراق – ئیرانێ و گه‌شبوونا بزاڤا رزگاریخوازا كوردی، راوێژكار یان (موسته‌شار) په‌یدابوون، راوێژكاران حكومه‌ت خاپاند كو ئه‌و ناهێلن گه‌نجێن كورد ئه‌وێن ژ به‌رۆكێن شه‌ری و عه‌سكه‌ریێ ره‌ڤین بگه‌هنه‌ بزڤا رزگاریخوازا كوردی، ئه‌و بوو ب هزاران گه‌نج ب وێ چه‌ندێ خاپاندن كو دێ ژ عه‌سكه‌ریێ و به‌رۆكێن شه‌ری رزگاربن و د پێكهاتێن (فه‌وجێن دیفاعولوه‌ته‌نی)دا وه‌ك چه‌ته‌ تووماركرن، ب ناڤێ وان گه‌نجان ل شوونا سه‌رۆك چه‌ته‌ (ناڤێ راستتر نابێژم) بوونه‌ راوێژكار (موسته‌شار) و باشترین ئیمتیازات وه‌رگرتن و تنێ ب وان ده‌سكه‌تان رازی نه‌بوون یێن ژ حكومه‌تێ وه‌ردگرتن، مووچه‌یێ وان گه‌نجان یان پشكه‌ك ژ مووچه‌یێن وان ژی دهاڤێته‌ سه‌ر گه‌نجینه‌یا خوه‌.
سه‌روبه‌ر هوسان ما هه‌تا سه‌رهلدانا 1991ێ روودای و بوویه‌ سه‌رده‌مێ ده‌ستهه‌لاتدارییا كوردستانی، د ڤێ قوَناغێ دا راسته‌ (فه‌وجێن دیفاعولوه‌ته‌نی) هه‌لوه‌شاندن، لێ راوێژكار (موسته‌شار)ێن وان بێ خوه‌دی و بێ كار نه‌مان، هه‌رئێكی ل جهه‌كی و ل ژێر سیبه‌را حزبه‌كێ یان مه‌زنه‌ به‌رپرسه‌كی جهه‌كێ هه‌ژی به‌ژنا خوه‌ بۆ خوه‌ گرت، وه‌ك هنده‌ك دبێژن: مه‌زن هه‌ر مه‌زنن، ل چ جه و ده‌مان ژ مه‌زناتییا خوه‌ ناكه‌ڤن.. . !!! لێ نها مژارا مه‌ راوێژكار (موسته‌شار)ێن سه‌رده‌مێ حكومه‌تا هه‌رێمێ نه‌، د ڤێ قوَناغێ دا ژی ته‌خه‌كا نوو یا راوێژكار (موسته‌شار)ان هاته‌پێش، یا ل وی بابێ وی رێكه‌كێ ببینیت و خوه‌ بكه‌ته‌ راوێژكار (موسته‌شار) د سازییه‌كا حكومه‌تا هه‌رێمێ دا، حزبێن ده‌ستهه‌لاتدار د بازارێ كرین و فروَتنا مرۆڤان دا پتر راوێژكار (موسته‌شار) دامه‌زراندن، یارێن گاڤێ ژی ل ده‌لیڤه‌كا هوسان دگه‌رن، وه‌ك به‌رێ ده‌ست ب خاپاندنا حكومه‌ت و حزبان كر و پلێن راوێژكار (موسته‌شار)یێ بۆ خوه‌ وه‌رگرتن و ئیمتیازاتێن راوێژكار (موسته‌شار)ێن نها چ ژ یێن به‌رێ كێمتر نینن، تنێ یێن به‌رێ ئه‌ركێ وان ل (فه‌وجێن دیفاعولوه‌ته‌نی) و خاپاندنا وان گه‌نجان بوو یێن ژ به‌رۆكێن شه‌ری فیراربووین، لێ راوێژكار (موسته‌شار)ێن نها هه‌رئێك یان هه‌ر چه‌نده‌ك راوێژكارێن كاره‌كێ دیاركرینه‌ و ل مه‌زنه‌ سازییه‌كا حكومه‌تا هه‌رێمێ راوێژكارن بلا چ ژ وی كاری نه‌زانن و چه‌ند هه‌فتییه‌كان زێده‌تر ژی ل وی جهی كارنه‌كربیت و چ جاران ژی كه‌سه‌ك راوێژێ پێ نه‌كه‌ت. ل هه‌رسێ سه‌رۆكاتیێن هه‌رێمێ بگره‌ هه‌تا دگه‌هییه‌ رێڤه‌به‌ریێن گشتی و پارێزگه‌هان ناڤێ ب سه‌دان راوێژكاران د لیسته‌یێن مووچه‌ و سه‌رمووچه‌ و ئیمتیازاتان دا هه‌نه‌، كه‌سه‌كێ دروست رامانا په‌یڤا راوێژكار (موسته‌شار)ی و ئه‌ركێ وی بزانیت دێ وه‌سان هزركه‌ت ژ ده‌وله‌ت سه‌رێ ڤان راوێژكار (موسته‌شار)ان ئه‌ڤ خه‌لكه‌ به‌خته‌وه‌رترین مرۆڤن و د هه‌موو وارێن زانستی و ئابووری و ته‌كنه‌لوجی.. . هتد دا یێ قه‌بێ وه‌لاتێن پێشكه‌تیێن جیهانێ دخوازن، نزانیت ژ ده‌وله‌ت سه‌رێ راوێژكارا ژینا ل مه‌ كوردا بوویه‌ به‌لا، ڤێجار ئه‌و ئاریشا وانه‌ كه‌سێ راوێژ پێ نه‌كربیت یان وان چ ڤێ نه‌بیت كو كه‌سه‌ك راوێژێ پێ بكه‌ت. ل داویێ یا راست و د به‌رژه‌وه‌ندییا بۆدجا گشتی دا ئه‌وه‌ پلا راوێژكار (موسته‌شار) ل سه‌رانسه‌ری سازیێن هه‌رێمێ نه‌مینیت، هه‌رهه‌مو ب پلێن فه‌رمانبه‌ریێ و ل دووڤ سالێن خزمه‌تێ و باوه‌رنامه‌یێ بهێنه‌خانه‌نشینكرن ئه‌گه‌ر قانوونا خانه‌نشینیێ ژێ بگریت.

ره‌شید باخچه‌ڤانه‌كێ باژێرڤانیێ یه‌، د ژیێ شێست سالیێ دا هه‌كه‌ پتر ژی نه‌بیت، وه‌ك كرێكاره‌كێ ده‌مكی (گرێبه‌ست) ل باخچه‌كێ سه‌ر ب باژێرڤانیا دهۆكی ل تاخێ بۆتان (ژێریێ نه‌خوشخانا شیلان) هاتییه‌دامه‌زراندن. باخچه‌ ل به‌رامبه‌ری مالا مه‌یه‌ و سێ چار ساله‌ ل وی باخچه‌ی كاردكه‌ت، رۆژێ چه‌ند جاره‌كان چاڤێن من ب وی دكه‌ڤن، ژ وان كه‌سانه‌ زوو سه‌رنجا مرۆڤی ب خوه‌ رادكێشیت. گه‌لۆ باخچه‌ڤانه‌كێ هه‌ژار، جل و به‌رگێن كرێكاریێ ل به‌ر، تۆزكی ب تۆزا كاری دێ ب چ سه‌رنجا مرۆڤی كێشیته‌ خوه‌؟ چ تشته‌ك هه‌یه‌ سه‌رنجراكێش بیت؟ د به‌رسڤێدا ئه‌ز دبێژم یا وی هه‌ی و سه‌رنجا مرۆڤی بۆ خوه‌ رادكێشیت كێم كه‌سێن دیتر هه‌یه‌!! ئه‌و ژی دلسۆژییا وی یه‌ بۆ كارێ وی!! وه‌ك من گۆتی: رۆژێ چه‌ند جاره‌كان چاڤێن من ب وی دكه‌ڤن، سپێدێ زوو ده‌مژمێر هه‌شت هنده‌ك جاران زووتر ژی یێ ل سه‌ر كارێ خوه‌، به‌ری هه‌ر تشته‌كی كیسكێ وی یێ د ده‌ستاندا گه‌ریانه‌كێ ل ناڤ باخچه‌ی دكه‌ت، هه‌ر گلێشه‌ك یان تشته‌كێ هاتبیته‌ ناڤ باخچه‌ی كۆمدكه‌ت و ده‌ردئێخیت، سووندێن خوه‌ ل باخچه‌ی به‌لاڤ دكه‌ت و ئاڤدانا وی به‌رده‌وامه‌، هه‌كه‌ ئاڤا باخچه‌ی تێرا نه‌كه‌ت سووندا ژ مالێن هه‌ڤسوو دكێشیت و ناهێلیت باخچه‌ تێنی ببیت، د هه‌مان ده‌م دا مژوولی كولانێ، خه‌پاره‌كرنێ، چاندنێ و ڤه‌وژارتنێ ژ گیا و شینكاتیێن زێده‌یه‌. مرادا به‌لگه‌كییه‌ بكه‌ڤیته‌ سه‌ر ئاخێ و ره‌شید زوو د هه‌وارێ نه‌هێت ژ وێرێ نه‌راكه‌ت، بێنڤه‌دان بۆ وی مرۆڤی نینه‌، د ده‌مێن ئاسایی دا خه‌لك ده‌مژمێره‌كێ و پتر زووتر ژ ده‌وامێ ده‌ردكه‌ڤن، ئه‌و ده‌مژمێره‌كێ و دووان ژی پتر یێ ل سه‌ر كاری، د ئێڤاره‌كا دره‌نگ دا ده‌مێ به‌ر ب مال دزڤریته‌ڤه‌ وه‌ك بابه‌كێ ب دلۆڤانی ل زارۆیێ خوه‌ د نێریت ئه‌و ژی چاڤه‌كی ل باخچه‌یێ خوه‌ دگێریت نه‌كو قوَسیرییه‌ك هه‌بیت دا خه‌مێ ژێ بخۆت، به‌لگه‌ك، گلێشه‌ك كه‌تبیته‌ قوَلاچكه‌كێ دا ژ وێرێ راكه‌ت، وی ده‌می به‌ر ب مالا خوه‌ دكه‌ڤیته‌ رێ، ئه‌ز باوه‌ر دكه‌م ل مالێ د بێنڤه‌دانێ و خه‌وێ دا ژی خه‌ما وی باخچه‌یێ وی یه‌، كورت كرمانجی ئه‌وا ئه‌و بۆ باخچێ تاخی دكه‌ت، باوه‌رناكه‌م خه‌لكه‌ك بۆ مالێ بابێ خوه‌ بكه‌ت!
گه‌لۆ هوون بێژن د ده‌مێ ڤێ قه‌یرانێ و پێنج هه‌یڤێن گیرۆبوونا مووچه‌ی و پاشكه‌فتكرن و نیڤمووچه‌یێ دا دێ ره‌شید چاوا سه‌ره‌ده‌ریێ ل گه‌ل باخچه‌یێ خوه‌ دكه‌ت؟ نه‌مییننه‌ عه‌جێبگرتی ره‌شید ژ جاران دلسۆژتره‌ بۆ باخچه‌ی، خه‌لكه‌كی رۆژه‌ك و دو ژ هه‌فتیێ بۆ خوه‌ یێن كرینه‌ ئۆف و بێنڤه‌دان، لێ ئه‌و پتر ژ جاران یێ پێگیره‌ ب ده‌واما خوه‌!! یا پتر سه‌رنجا من راكێشای د سێ چار حه‌فتیێن چوویی دا ژ نشكه‌كێڤه‌ من دیت ره‌شیدێ دیار نینه‌، رۆژه‌ك دو پێڤه‌ چوون، نه‌ هه‌رێ دیار نه‌بوو گه‌لۆ ڤی مرۆڤی خێره‌؟؟ ب هه‌ر رێكا هه‌بیت من ژمارا وی په‌یدا كر و په‌یوه‌ندی پێڤه‌ كر. ته‌خێره‌ حه‌جی ره‌شید؟ د به‌رسڤێدا دیاربوو، ژ نشكه‌كێڤه‌ ره‌شیدێ كه‌تی و پێدڤی نشته‌رگه‌رییه‌كا قه‌سته‌رێ یه‌. پشتی رۆژه‌كێ دووان من زانی نشته‌رگه‌ری بۆ هاته‌كرن. هه‌فتییه‌كێ نه‌ڤه‌كێشا سپێده‌كێ من دیت ره‌شیدێ ل ناڤا باخچه‌ی دگه‌ریێت و ب هه‌مان دلسۆژییا جاران یێ خه‌مێ ژ باخچه‌ی دخۆت، هه‌رچه‌نده‌ وه‌رزێ زڤستانێیه‌ و كارێ باخچه‌ی نینه‌، لێ ره‌شید دێ هه‌ر بۆ خوه‌ كاره‌كی بینیت و خزمه‌ته‌كێ بۆ باخچه‌ی كه‌ت، وه‌ك ئه‌و دبێژیت: سه‌یدا وی ده‌می ئه‌ز ته‌نا دبم ده‌مێ كاردكه‌م!!
هه‌كه‌ بۆ خوه‌ شیره‌ته‌كێ ژ ره‌شیدێ باخچه‌ڤان وه‌رگرین دێ بێژم: ئه‌گه‌ر هه‌رئێك ژ مه‌ د مه‌یدانا كارێ خوه‌دا ره‌شیده‌ك با، نیڤ دلسۆژییا ره‌شیدی هه‌با، نه‌ تووشی قه‌یرانا دبووین، نه‌ هه‌رئێكی ژ مه‌ دهاڤێته‌ سه‌ر پاتكا یێ دیتر، نه‌ ژی پێدڤی سه‌روبه‌رێ پاشكه‌وتكرنا مووچه‌یان و نیڤمووچه‌ییێ دبووین و نه‌ ژی هوسان د ماینه‌ ب ده‌ڤ و لێڤێن ئێك و دوو ڤه‌، نه‌ ژی یێن وه‌ك عه‌بادی و مالكی ترانه‌ ب رێڤه‌به‌رییا مه‌ دكرن.. . دو باره‌ دێ بێژم خوَزی ئه‌م هه‌موو ره‌شیدێ باخچه‌ڤان باینه‌.. . !!

د داوی نڤیسینا خوه‌دا ل ژێر ناڤێ (ڤێ شۆره‌شێ قوَربانیدان پێ دڤێت) د هژمارا رۆژا 25/1/2016ی ڤێ رۆژنامه‌یێدا ، مه‌ گۆتبوو دڤێت یێن سه‌ركردایه‌تییا ڤێ شۆره‌شێ دكه‌ن به‌ری هه‌ركه‌سه‌كی قوربانیێ بده‌ن، قوربانیێ ب كه‌سێن خوه‌دی هێز و سامان بده‌ن.. . گه‌لۆ چما دڤێت ئه‌و قوربانیێ بده‌ن.. . ؟ د به‌رسڤێدا دبێژم: ژبه‌ركو ب پلا ئێكێ ئه‌و به‌رپرسێن ڤێ قه‌یرانێنه‌ یا ئه‌م تێدا دژین، ژ سه‌رهلدانێ و هه‌تا نها ئه‌و مفادار بوون و هه‌ر ئه‌و ژی بووینه‌ خوه‌دی هێز و سامان، بڕیار ژی هه‌ر ل جه‌م وان بوویه‌، ئه‌و دكارین سه‌ره‌ده‌رییه‌كا وه‌سان بكه‌ن و پلانه‌كا وه‌سان بگرنه‌به‌ر ده‌مێ وه‌لات تووشی قه‌یرانه‌ك ئابووری و هێرشه‌كا دوژمنان دبیت قه‌یران هندا گران نه‌بیت و بكارین خوه‌ ل به‌ر بگرین، لێ ئه‌ڤه‌ نه‌كر، له‌وما سه‌رێ رێكا ل به‌ر وان به‌رزه‌بوویه‌ و نزانن دێ چاوان چاره‌سه‌ریه‌كێ بینن. وه‌ك د نڤیسینا چووییدا مه‌ گۆتی: چه‌ند پێنگاڤه‌ك بۆ چاره‌سه‌رییا قه‌یرانێ هاڤێتینه‌ و هه‌ژی پشته‌ڤانی لێكرنێنه‌.. . به‌لێ پێنگاڤێن هاڤێتین پتر زیان گه‌هاندییه‌ ته‌خا هه‌ژار و ناڤین، پشتی پێنج هه‌یڤێن نه‌دانا مووچه‌ی تنێ نیڤ مووچه‌ دایه‌ ته‌خا مامۆستایان، فه‌رمانبه‌رێن دی ژی ب چاڤێن زل یێ به‌رێ خوه‌ دده‌نه‌ برینێن كول.. . !! راشكاوانه‌ دێ بێژم: یێن ژ رێڤه‌به‌رێن گشتی به‌ره‌ف ژوور یێ خوه‌دیێ وجێ بیت پێنج هه‌یڤێن دی ژی مووچه‌ی وه‌رنه‌گریت ته‌نگاڤ نابیت و زارۆكێن وی پێدڤی نابن، خوه‌دیێ خانی به‌رده‌رێ وی بۆ كرێ ناگریت، لێ مامۆستایه‌كێ پشتی پێنج هه‌یڤان نیڤ مووچه‌ی وه‌ردگریت و فه‌رمانبه‌ره‌كێ ئه‌و ژی وه‌رنه‌گرتی.. . چ بكه‌ت و چ بده‌ته‌ زارۆكێن خوه‌.. . ؟ چاوان به‌رسڤا خوه‌دیێ خانی و مووه‌لیدێ.. . هتد بده‌ت.. . ؟ له‌وما ئه‌و پێنگاڤا د ڤی واریدا هاتییه‌هاڤێتن بۆ نیڤیكرنا هنده‌ك مووچه‌یان یان كێمكرنا هنده‌كان (وه‌ك دبێژن ده‌مكییه‌ و قه‌ره‌ ل سه‌ر حكومه‌تێ) ئه‌ز دبینم پێدڤییه‌ ژ ته‌خێن ژ رێڤه‌به‌رێ گشتی پێداتر نه‌گریت، به‌لكی ژ وان پێهه‌لتر بگریت، ژبه‌ركو چه‌ند ژێبگریت و چه‌ند ژێ بێته‌كێمكرن، هێشتا دێ پتر ژ مووچه‌یێ فه‌رمانبه‌ره‌كێ خوه‌دی سیه سالێن خزمه‌تێ بۆ مینیت. د هه‌مان ده‌مدا گه‌لۆ ته‌قه‌شوففا حكومه‌تێ و پێنگاڤێن چاره‌سه‌ریێ ژ ته‌خێن هه‌ژار و ناڤین دگرن.. . لێ چما پرسیاره‌كێ ژ ته‌خێن هه‌ره‌ بلندێن سه‌رمایه‌دارێن كوردستانێ ناكه‌ن كو ب هزاران ملیونێر و چه‌ند ملیاردێرێن دولاری ل هه‌رێمێ هه‌نه‌.. . ؟ رۆلێ وان چییه‌ د پشته‌ڤانیكرنا حكومه‌تێ د ڤێ ئالوزییا ئابووریدا.. . ؟ ڤان سه‌رمایه‌داران چه‌ند هاریكاری كرییه‌ بۆ سڤككرنا پشتیێ ته‌خێن هه‌ژار و ناڤین.. . ؟ گه‌لۆ چه‌ند ژ وان به‌ری سه‌رهلدانا ب خوینا پێشمه‌رگه‌ی و ته‌خێن هه‌ژارا هاتییه‌كرن خوه‌دی سه‌رمایه‌ بوون.. . ؟ خوه‌دی كۆمپانیا و گرۆپه‌ كۆمپانیا و مۆل و پرۆژه‌ بوون.. . ؟ ئه‌رێ وان ئه‌ڤ سامانه‌ ب ره‌نجا ملێن خوه‌ دانایه‌سه‌رێك، یان به‌رهه‌مێ ره‌نجا ڤی خه‌لكی و رێخوشكرنێن ده‌سته‌لاتدارییا هه‌رێمێ یه‌ بۆ وان.. . ؟ ئه‌رێ دێ شێن بێژین ئه‌و ب هزران مه‌ترێن عه‌ردی ل جهێن بازرگانی و ل ناڤ جه‌رگێ باژێران چاوان و ب چه‌ندێ بۆ وان هاتینه‌ته‌رخانكرن.. . ؟ ئه‌رێ دێ شێن بێژن چه‌ند ساناهیكرنێن گومركی و چاڤ نوقاندن ل دانا باجێن هه‌ژی بازرگانی و سامانێن وان بۆ وان هاتینه‌كرن.. . ؟ ئه‌رێ ئه‌گه‌ر وان ژی وه‌ك وه‌لاتێن سه‌رمایه‌داریێن خوه‌دی قانوون عه‌ردێن بازرگانی ب بهایێن بازاری وه‌رگرتبا و باج و رسوماتێن گومركی دابانه‌ دابنه‌ خوه‌دی ڤان سامانێن مه‌زن.. . ؟ گه‌له‌ك گرۆڤێن دیتر هه‌نه‌ ئه‌گه‌ر ئه‌و ل كوردستانێ نه‌بانه‌ و رێخوشكرنێن ده‌سته‌لاتی بۆ وان نه‌بانه‌.. . ئه‌و نه‌ دبوونه‌ خوه‌دی سامان.. . ! ئانكو ئه‌و سامان یێ ڤی وه‌لاتییه‌، یێ ڤی ملله‌تییه‌ و د ده‌مێ دژواری و پرسگرێكێن ئابووریدا ڤی خه‌لكی پشك د سامانێن واندا هه‌یه‌.. . چ ئه‌و ب خوه‌ ب جوامێری و مێرانه‌ بێنه‌ مه‌یدانێ و هاریكارییا ملله‌تێ خوه‌ بكه‌ن و پشكداریێ د سڤككرنا پشتیێ گرانێ حكومه‌تێدا بكه‌ن.. . چ ژی حكومه‌ت ب هه‌ر رێكه‌كا هه‌بیت وی سامانی بێخته‌ د خزمه‌تا به‌رژه‌وه‌ندییا گشتی و چاره‌سه‌ركرنا قه‌یرانێدا، ئه‌ڤه‌ ژی مافێ حكومه‌تێ و ده‌سته‌لاتێ وێ یه‌، نه‌كو قه‌یران بگه‌هیته‌ ئاسته‌كی رۆژه‌كێ ژ رۆژان خه‌لك ژ ناچاری و ب زۆری پشكا خوه‌ ژ سامانێ سه‌رمایه‌داران وه‌رگریته‌ڤه‌، وی ده‌می ژی ده‌سته‌لات بێ ده‌سته‌لات دبیت د راستا خه‌لكیدا. دێ مژارێ ب پرسیاره‌كێ داویئینم: ئه‌رێ دشیانێن كۆمپانیێن مه‌زنێن وه‌ك ئاسیا و كۆره‌كدا نینه‌ هه‌رئێك بۆدجا هه‌یڤه‌كێ یا ڤی وه‌لاتی دابین بكه‌ت.. . ؟ ئه‌رێ د شیانێن چه‌ندین كۆمپانیا و گرۆپه‌كۆمپانیا و مۆلێن هه‌رێمێدا نینه‌ ڤی پشتی ل سه‌ر حكومه‌تا هه‌رێمێ و خه‌لكێ وێ سڤك بكه‌ن.. . ؟ بۆچی حكومه‌ت قه‌ردارێ (ده‌یدارێ) مامۆستایه‌كی و فه‌رمانبه‌ره‌كی بیت و نه‌یێ وان بیت.. . ؟ كێ پتر ل به‌ر ده‌ستانه‌ مامۆستایه‌كی یان سه‌رمایه‌داره‌كی.. . ؟؟

ژ راستیێ دوورناكه‌ڤین ئه‌گه‌ر بێژین نها باشوورێ كوردستانێ د مه‌زنترین قه‌یراندا دژیت، د سه‌روبه‌ره‌ك هند دژوار و پڕی ته‌نگاڤی دا دبۆریت ب درێژییا 25 سالێن پشتی سه‌رهلدانێ و هه‌تا نها تێدا نه‌بۆرییه‌، ژ هه‌موو ئالیانڤه‌ پرسگرێكان به‌رۆكا مه‌ گرتییه‌، كه‌تینه‌ د شه‌ره‌كیدا دگه‌ل درنده‌ترین و ب هێزترین هێزا تیرۆریستی د جیهانێدا، شه‌ر شه‌ره‌ك ناڤ نه‌ته‌وه‌ییه‌، لێ پشتیێ مه‌زنێ شه‌ری باهرا خه‌لكێ مه‌یه‌، ژ ئالیێ دنڤه‌ ئالوزی و شه‌ره‌نیخ و ناكوَكیێن ناڤخوه‌یی و دژایه‌تییا هه‌ڤدوو د ناڤبه‌را هێزێن سیاسیێن باشوورێ كوردستانێ دا گه‌هشتییه‌ ئاسته‌كی نێزیكه‌ دێ خوه‌ و هه‌موو سه‌ركه‌ڤتن و ده‌سكه‌فتێن ڤی وه‌لاتی كه‌ینه‌ قوَربانی هه‌ڤڕكییا سیاسییا نه‌ ڕه‌وا، د ئه‌نجامێ ڤێ هه‌ڤڕكییا نه‌ ڕه‌وادا سیسته‌مێ كارگێری، ئابووری، ره‌وشه‌نبیری، په‌روه‌رده‌یی، ساخله‌می. .. هتد یێ د ڤان 25 سالاندا وه‌لات ل سه‌ر هاتییه‌ئاڤاكرن نێزیكه‌ به‌ره‌ف هه‌رفتنێ بچیت، هه‌رفتنه‌ك وه‌سان كو گه‌له‌ك زه‌حمه‌ت بیت بیهَته‌ ئاڤاكرن، ئه‌گه‌ر بهێته‌ ئاڤاكرن ژی ده‌مه‌ك درێژ و چه‌ند نفشه‌ك پێ دڤێن، ژبه‌ركو ڤی سیسته‌می مرۆڤ هه‌رفاندییه‌، وه‌سان هه‌رفاندییه‌ باوه‌ری ب ئاڤاكرنه‌ڤێ نه‌مابیت، ژێیاتییه‌ك نه‌مابیت هه‌تا سه‌خه‌مه‌رات وێ ژێیاتیێ جاره‌كا دی قوربانیێ بۆ سه‌ر ژنوو ئاڤاكرنه‌ ڤه‌ بده‌ت.
ئه‌ڤ قه‌یرانا ئابووری داراییا نها هه‌رێما كوردستانێ تێدا دژیت زێده‌باری هنده‌ك فاكته‌رێن جیهانی ئه‌نجامێ وی سیسته‌مێ ئاماژه‌ پێكرییه‌، ئه‌و سیسته‌م ژی وه‌ك مه‌ گۆتی به‌رهه‌مێ وێ ئالوزی و شه‌ره‌نیخ و ناكوَكیێن ناڤخوه‌ییه‌، لێ كی به‌رپرسه‌ ژی.. . ؟ چاوان دێ هێته‌چاره‌سه‌ركرن.. . ؟ د به‌رسڤێدا ئه‌ز دبێژم ئه‌گه‌ر ب وێره‌كانه‌ مه‌ به‌رپرس ده‌سنیشانكر و به‌رپرس ژ به‌رپرسیاتییێ نه‌ره‌ڤی ئه‌ڤه‌ مه‌ ده‌رگه‌ه ل به‌ر چاره‌سه‌ریێ ڤه‌كر و قوناغا چاره‌سه‌ریێ ب ساناهی كه‌ت. نها د به‌رسڤا پرسیارا كی به‌رپرسه‌دا دێ بێژم: هه‌ر هه‌موو به‌رپرسیارن، هه‌ر ژ پلا رێڤه‌به‌ره‌كێ گشتی هه‌تا به‌رزترین پله‌ ل ڤی وه‌لاتی، هه‌رسێ سه‌رۆكاتیێن هه‌رێمی ب هه‌شت كابینه‌ و چوار خوَلێن په‌رله‌مانی و پێكهاتێن وانڤه‌، هه‌موو حزب و پێكهاتێن هه‌رێمێ یێن ب رێڤه‌به‌ره‌كێ گشتی یان بریكاره‌كێ وه‌زیری هه‌تا بلندترین پله‌ هه‌یڤه‌كێ یان چه‌ند ساله‌كان پشكداری د ده‌سته‌لاتداریێدا كری به‌رپرسیارن، ل پێشییا هه‌موویان ژی هه‌ردو حزبێن مه‌زن پارتی و یه‌كێتی ب گۆڕان ڤه‌ كو هه‌تا 2009ێ پێكهاتا هه‌ره‌ ب هێزا یه‌كێتیی بوو به‌رپرسن ژ ڤی سه‌روبه‌ری و ره‌ڤین ژ به‌رپرسیاتیێ پشتیێ وان سڤك ناكه‌ت به‌لكی هێژ گرانتر لێ دكه‌ت، ژ به‌ركو د ده‌مێ خێر و بیراندا ئه‌و ل پێشیێ بوون و به‌ری هه‌موویان دهاتنه‌ سه‌ر سفرێ و نها ژێ د ره‌ڤن، ب كورتی هه‌ر هه‌موو به‌رپرسیارن و داننان ب به‌رپرسیاریێ مێرخواسییه‌، لێ ره‌ڤین ژێ گونه‌ها هه‌ره‌مه‌زنه‌. هه‌رده‌مێ هه‌رهه‌موویان داننان ب به‌رپرسیارییا خوه‌ كر وی ده‌می رێكا چاره‌سه‌ریێ دێ ب ساناهی كه‌ڤیت و ده‌رگه‌ه دێ ل به‌ر ڤه‌بن، هه‌رده‌مێ چاره‌سه‌ری هاته‌كرن و خه‌لكێ ڤی وه‌لاتی كو قوربانیێ سه‌ره‌كیێ قه‌یرانێ یه‌ باوه‌ری ب چاره‌سه‌ریێ ئینا وی ده‌می دێ باوه‌ری د ناڤبه‌را ده‌سته‌لاتداری و خه‌لكێ هه‌رێمێ دا دروست بیته‌ڤه‌ و ب هه‌ڤڕا دێ گه‌هنه‌ چاره‌سه‌رییا داویێ.

ژ داویا سالا چوویی و هه‌تا نها ده‌سته‌لاتدارییا هه‌رێمێ چه‌ند پێنگاڤه‌ك بۆ چاره‌سه‌رییا قه‌یرانێ هاڤێتینه‌، هه‌موو ئه‌و پێنگاڤه‌ د جهێ خوه‌دانه‌ و هه‌ژی پشته‌ڤانیی لێكرنێنه‌، لێ ئه‌گه‌ر هه‌ر پێنگاڤه‌كا د ڤی واریدا د هێته‌هاڤێتن به‌ری هه‌ر كه‌سه‌كی ژ كه‌سێن ئێكێ، به‌رپرسیارێن بلند، كه‌سێن د هه‌ر واره‌كیدا پتر مفادار، كه‌سێن نه‌ ب حه‌قێ خوه‌ گه‌هشتینه‌ پله‌یێن بلند و سامانێن مه‌زن، كۆمپانیێن زه‌به‌لاحێن ژ ده‌وله‌ت سه‌رێ ڤی خه‌لكی و قوربانیێن ڤی ملله‌تی و رێخوشكرنێن ده‌سته‌لاتێ هه‌رێمێ دروستبووین بگریت وی ده‌می ئه‌و پێنگاڤ دێ جهێ خوه‌ گریت و سه‌ركه‌تنێ ده‌سته‌ڤه‌ ئینیت.

چ پێنه‌ڤێت د هاڤێتنا ڤان پێنگاڤاندا ده‌سته‌لات دێ تووشی ئاسته‌نگان بیت، گه‌له‌ك ئالی و كه‌سێن بهێز و مفادار دێ ب دژواری به‌رسنگی لێگرن، چه‌ند ئالییه‌كێن د ده‌مه‌كیدا و هنده‌ك نها ژی د ده‌سته‌لاتیدا دێ خوه‌ ژبه‌ر به‌رپرسیاریێ هاڤێژن هه‌روه‌ك ئه‌م دبینین، لێ ئه‌ڤ پێنگاڤه‌ ده‌سپێكا شۆرشه‌كێ نه‌ ئه‌م دكارین ب شۆرشا چاكسازیێ ناڤبكه‌ین، ڤێ شۆرشێ ژی قوربانیدان پێ دڤێن، دڤێت یێ یان یێن سه‌ركردایه‌تییا شۆرشێ دكه‌ن به‌ری هه‌ركه‌سه‌كی قوربانیێ ب خوه‌ بده‌ن، قوربانیێ ب به‌رپرسێن بلند یێن خودان هێز و سامان بده‌ن، هه‌رده‌مێ ئه‌ڤ وێره‌كییه‌ بۆ قوربانیدانێ هه‌بوو، وی ده‌می ئه‌ز باوه‌رم مزگینییا سه‌ركه‌تنا ڤێ شۆرشێ دێ یا نێزیك بیت و دێ باوه‌ری د ناڤبه‌را ده‌سته‌لاتداری و خه‌لكێ هه‌رێمێدا دروست بیته‌ڤه‌ و ب هه‌ڤرا دێ گه‌هنه‌ چاره‌سه‌رییا داویێ.

د رۆژێن چوویی دا ل ده‌ڤه‌رێن شیعه‌نشینێن جیهانا ئیسلامی رێوره‌سمێن چله‌یێ سالانه‌یێ شه‌هیدكرنا ئیمام حسێن كورێ عه‌لی سێیه‌مین ئیمامێ شیعه‌یان هاتنه‌گێران، شه‌هید كرنا ئیمام حسێنی د دیرۆكا موسلمانان دا جهێ گرنگی پێدانێیه‌، لێ ل جه‌م شیعه‌مه‌زهه‌بان تایبه‌تمه‌ندییا خوه‌ هه‌یه‌ و بوویه‌ پشكه‌ك ژ باوه‌رییا وان و زێده‌باری ڤێ چه‌ندێ روویه‌ك سیاسی ب خوه‌ڤه‌ گرتییه‌ و هه‌رده‌م ژی ئه‌ڤ روویێ سیاسی هاتییه‌ بكارئینان بۆ دژایه‌تی یان به‌رهه‌لستكارییا ده‌سته‌لاتی د جیهانا ئیسلامیدا كو د ده‌ست موسلمانێن سونه‌مه‌زهه‌بدا بوویه‌، به‌روَڤاژی پشته‌ڤانی ل ده‌سته‌لاتی شیعه‌مه‌زهه‌بان كرییه‌ تایبه‌ت ئه‌گه‌ر د ده‌ستێن زانایێن ئایینی دا بیت هه‌روه‌ك ژ سالا 1979ێڤه‌ ل ئیرانێ و چه‌ند ساله‌كه‌ ل عیراقێ د هێته‌ دیتن.
مژارا مه‌ نه‌ مێژووا شه‌هیدكرنا ئیمام حسێنه‌، نه‌ ژی ڤه‌كوَلینا ئالیێ باوه‌ریێ یه‌ د ڤان رێوره‌سمان دا، یا مه‌ دڤێت ئاماژه‌ پێبكه‌ین روویێ سیاسیێ ڤان رێوره‌سمانه‌، تایبه‌ت ل عێراقا پشتی 2003ێڤه‌، سال ل دووڤ سالێ پتر به‌رهه‌ڤی بۆ ب سیاسیكرنا ڤان رێوره‌سمان و خرڤه‌كرنا خه‌لكه‌كی بۆ گێرانا وان دهێنه‌كرن و هه‌ر هه‌موو مه‌زاختیێ وێ ژی ژ بۆدجا گشتییا عیراقێ یه‌. رۆژ ل دووڤ رۆژێ ب سیاسیكرنا ڤان رێوره‌سمان روویه‌كێ مه‌زنتر و رووبه‌ره‌كێ مه‌زنتر ژ جوَگرافیا ده‌ڤه‌رێن شیعه‌نشین ب خوه‌ڤه‌ دگریت، ب ره‌نگه‌كی د رێوره‌سمێن ئه‌ڤ ساله‌ دا دو بوویه‌رێن هه‌ژی ل سه‌ر راوه‌ستیان و هه‌لسه‌نگاندنێ بۆ هه‌ر عیراقییه‌كی و ب تایبه‌ت بۆ مه‌ كوردستانییان كو هێژ ب ره‌نگه‌كی ئه‌م پشكه‌كین ژ جوَگرافیا عێراقێ هاتنه‌پێش، هه‌روه‌ك وه‌زیرێ گه‌هاندنا عیراقی راگه‌هاندی 26 ملیۆن كه‌سان ژ وه‌لاتێن جودا پشكداری د رێوره‌سماندا كربوو، ئه‌گه‌ر بێته‌گۆتن ئه‌ڤ هژماره‌ هژماره‌ك خه‌یالییه‌ دێ بیستان لاده‌ین بلا تنێ شه‌ش ملیۆن بن چ ژ بابه‌تی ناهێته‌گۆهارتن، هه‌ر د رۆژێن به‌ری رۆژا چلێ دا هه‌روه‌ك كه‌نالێن راگه‌هاندنێ به‌رچاڤكری و حكومه‌تێن عێراق و ئیرانێ ژی ب نه‌وه‌یی نه‌ ده‌رێخستی ب ده‌هان هزار كه‌سێن ئیرانی بێی كو رێزێ ل سه‌روه‌ری و سازیێن سنووریێن عێراقێ بگرن و سنوورێن عێراقێ به‌زاندن و ب ناڤ ئاخا ڤی وه‌لاتیدا چوون، هه‌تا گه‌هشتینه‌ كه‌ربه‌لا جهێ گێرانا رێوره‌سمان. هه‌روه‌ك دیار مه‌ هه‌موویان دیتی پرانییا ڤی خه‌لكی كو ژ هه‌موو جوین و ته‌خان ژن، مێ، پیر، گه‌نج و زارۆكان پێكدهاتن ب پییان به‌ره‌ف كه‌ربه‌لا دچوون.
هه‌ژییه‌ ناڤه‌ندێن په‌یوه‌ندیدار و بریار بده‌ست ل هه‌ر جهه‌كێ هه‌بن (ب تایبه‌ت ل كوردستانێ كو هه‌رئێكی خه‌ما خوه‌ هه‌یه‌ و هێژ مه‌ گه‌له‌ك گرێدان ب عێراقییانڤه‌ هه‌نه‌ ژ هه‌ر نه‌ته‌وه‌ و مه‌زهه‌به‌كی بن) پرسیاره‌كێ ژ خوه‌ بكه‌ن، خه‌لكه‌كێ هه‌ی ئه‌ڤه‌ هه‌ست و باوه‌رییا وانه‌، نه‌ 26 ملیۆن به‌لكی شه‌ش ملیۆن ب ڤێ هه‌یه‌جانێ پشكداریێ د ڤان رێوره‌سمان دا دكه‌ن و سنووران دشكێنن و ب ڤێ گه‌رماتییا مه‌ دیتی خوینێ ژ جانێ خوه‌ د ئینن، سوبه‌ هنده‌كان به‌رێ ڤی خه‌لكی ژ كه‌ربه‌لا دا جهه‌كێ دیتر، ژ گێرانا رێوره‌سمێن چله‌یا ئیمام حسێنی به‌رێ وان دا ئارمانجه‌كا دیتر، دێ وی ده‌می چ هه‌لویست به‌رامبه‌ری وان هێته‌وه‌رگرتن؟ دێ ب چ ئامراز و چ رێك به‌ر سینگێ وێ پێلا چه‌ند ملیۆنییا وان مرۆڤان هێته‌گرتن یێن ب فتوایه‌كی یان بریارا سه‌ركرده‌كی هه‌موو تشتان ژ بیر دكه‌ن.
دوور نابینم خه‌لكه‌ك بێژیت ئه‌ڤا تو د بێژی مینا فلمه‌كێ ئاشوَپییه‌ و دووره‌ ژ واقعی، لێ روودانێن سیه چل سالێن چوویی ل ئیرانێ و عێراقێ و لبنانێ راستییا گۆتنا مه‌ د سه‌لمینن و چه‌ندین روودان ل به‌ر چاڤێن مه‌نه‌، چاوان مفا ژ باوه‌رییا ئایینی و مه‌زهه‌بییا خه‌لكه‌كی هاتییه‌ وه‌رگرتن بۆ مه‌ره‌مێن سیاسی و ده‌سته‌ڤه‌ئینانا ئارمانجێن له‌شكه‌ری.. . چاوان ب فتوایه‌كێ خه‌لكه‌ك هاتییه‌ كافركرن و خوینا وان هاتییه‌حه‌لاكرن و خه‌لكه‌ك ئاماده‌بوویه‌ ل دووڤ وێ فتوایێ مرۆڤان بكوژن ب وێ باوه‌رێ كو ب كوشتنا وان یێ رێكا به‌هه‌شتێ ل به‌ر خوه‌ ڤه‌دكه‌ن.
ل داویێ دێ بێژم بوویه‌رێن ئه‌ڤ ساله‌یێن ده‌هێ موحه‌ره‌می و چله‌یێ شه‌هیدكرنا ئیمام حسێنی چه‌ند روویه‌كێ ئایینی مه‌زهه‌بی هه‌بیت چه‌ند جاركی روویه‌ك سیاسی و ئارمانجه‌ك سیاسی دگه‌ل خوه‌ هه‌لدگرن و هه‌موو سنوور و نه‌ته‌وه‌ و وه‌لاتان ل به‌ر خوه‌ ڤه‌كری دبینن و هه‌موو رێك و ئامرازان ژی بۆ خوه‌ ب ره‌وا دبینن.. . ده‌م هاتییه‌ ئه‌م كورد ژی ل سه‌ر راوه‌ستین مێژووا وانا دوهی و پێنگاڤێن وانێن ئه‌ڤرۆ و به‌رنامێ وانێ سۆبه‌هی هه‌لسه‌نگینین و چاوان به‌رژه‌وه‌ندییا مه‌یا نه‌ته‌وه‌یی دخوازیت به‌رهه‌ڤیێ بۆ بكه‌ین.. . مه‌ گۆت و مه‌زنینۆ گوهداریێ لێ بكه‌ن.

میدالیای بارزانی به‌رزترین خه‌ڵاتی خه‌لاتێ رێزلێنان، ناڤونیشانێن پرتووكه‌كێنه‌ د دو به‌رگاندا، هه‌ربه‌رگه‌ك د 440 به‌رپه‌ران دا، ژ ئاماده‌كرنا حامید گه‌وهه‌ری و وه‌شانێن (ده‌زگای خێرخوازی بارزانی) یه‌، ل (2015ێ) ل هه‌ولێرێ د چاپه‌كا جوان و ب دیزاینه‌كێ هه‌ژی به‌ژنا وان قاره‌مانان یێن ڤێ رێزلێنانێ ژێگرتی هاتییه‌چاپكرن.
پرتووك زێده‌باری پێرستی و پێشكییه‌كێ (ده‌زگای خێرخوازی بارزانی) و كورته‌ بابه‌ته‌كی ل سه‌ر فه‌لسه‌فه‌ی سه‌رهلدانی میدالیا و بیرۆكه‌ و مه‌رجێن به‌خشینا میدالیا بارزانی د به‌رگێ ئێكێدا و چه‌ند په‌یڤه‌كێن ئاماده‌كارێ پرتووكێ د به‌رگێ دووێدا ژیاننامه‌ و دانه‌نیاسینا خه‌باتا وان 368 كه‌سایه‌تییان ب خوه‌ دگریت یێن ژ سالا 1989ێڤه‌ ب میدالیای بارزانی هاتینه‌خه‌لاتكرن.
ب مه‌ره‌ما دانه‌نیاسینا ڤێ پرتووكا بهادار دێ په‌نایێ به‌مه‌ به‌ر وێ ب خوه‌ و په‌یڤا میدالیا ده‌مه‌ نیاسین، تێدا هاتییه‌ په‌یڤا میدالیا ژ زمانێ فره‌نسی هاتییه‌وه‌رگرتن كو دبێژنێ میدالی Medalj ئه‌و ژی ژ په‌یڤا لاتینی مێتالیۆم Metallumئانكو ئاسن هاتییه‌وه‌رگرتن. ئانتۆنیۆ پیسانۆ یه‌كه‌م كه‌س بوویه‌ ل جیهانێ ل سالا 1449ێ ل باژێرێ نیاپێل Neapelێ ئیتالی میدالیا بۆ ده‌سته‌لاتداره‌كێ خوه‌جهی ب ناڤێ ئالفۆنسۆیێ پێنجێ چێكری.
ئه‌ڤه‌ وێ چه‌ندێ ناگه‌هینیت كو میدالیا به‌ری ڤێ مێژووێ نه‌بووینه‌، به‌لكی به‌ری سالا 330 پێشی زایینی هه‌بوویه‌ مینا دوگمه‌كا زێری بوویه‌ و ئه‌لێكساندێرێ ماكه‌دونی ل سه‌ر سه‌ركرده‌یێن خوه‌ به‌لاڤكرییه‌، سه‌رده‌مێ رۆمێن قه‌یسه‌ری ژی ره‌نگه‌ میدالیایه‌ك ژ زێری و زیڤی هاتینه‌چێكرن و دابه‌شكرن، پاپایێن ڤاتیكانێ ژی د سه‌دسالیێن ناڤیندا هن میدالیا داینه‌ كه‌سایه‌تیێن مه‌زن و ئایینی. به‌لێ دروستكرن و به‌خشینا میدالیایان ژ داوییا سه‌دسالییا چواردێ و ده‌سپێكا پازدێ زایینی ژ ئیتالیا به‌ره‌ف وه‌لاتێن ئه‌لمانیا و فره‌نسا و وه‌لاتێن دی یێن ئه‌ورۆپی چوویه‌ و ژ وان وه‌لاتانڤه‌ گه‌هشتییه‌ وه‌لاتێن دی یێن جیهانی.
هزرا به‌خشینا میدالیا بارزانی ل سالا 1982ێ ژ ئالیێ ره‌حمه‌تی كاك ئیدریس بارزانی و سه‌رۆك مه‌سعوود بارزانی ل مه‌كته‌با سیاسییا پارتی هاتییه‌به‌رچاڤكرن كو ئه‌ندامێن دێرینێن پارتی پێ بێنه‌خه‌لاتكرن، پاشتر ڤێ هزرێ په‌هناییه‌كا به‌رفره‌تر ب خوه‌ڤه‌ گرتییه‌ و خزمه‌تكارێن كورد و كوردستانێ ڤه‌گرتییه‌. ژ سالا 1989ێڤه‌ هزرا به‌خشینا میدالیا بارزانی كه‌تییه‌ د وارێ بجهئینانێ و یه‌كه‌مین گرۆپێ ئه‌ڤ خه‌لاته‌ ژێگرتی مامۆستا عه‌لی عه‌بدوللا و مام هه‌ژارێ شاعر و نڤیسكار بوون كو رۆژا 2/12/1989 د كۆنگره‌یێ نه‌هێ یێ پارتی دا ب میدالیا بارزانی هاتنه‌خه‌لاتكرن. ژ وێ رۆژێ هه‌تا نها 368كه‌سایه‌تی د شه‌ش گرۆپاندا د كۆنگره‌یێن پارتی و هه‌لكه‌فتێن جودا ب میدالیا بارزانی هاتینه‌خه‌لاتكرن.
پرتووكێ ژیان و خه‌باتنامه‌یا وان 368 كه‌سایه‌تییان ب تێر و ته‌سه‌لی هه‌مبێزكرییه‌، زێده‌باری ده‌ستخوشیێ ل به‌رهه‌ڤكاری و (ده‌زگای خێرخوازی بارزانی) بۆ به‌رهه‌ڤكرن و چاپ و به‌لاڤكرنا پرتووكێ، دێ چه‌ند بۆچوونه‌كێن خوه‌ ل دوور پرتووكێ به‌رچاڤكه‌م:
– پرتووك ب ناڤه‌كێ هاتییه‌ناڤكرن ل ئاسته‌كێ هه‌ژییه‌ بۆ بارزانیێ نه‌مر و وان كه‌سایه‌تییان یێن ئه‌ڤ به‌رزترین خه‌لاته‌ هه‌ژی خه‌باتا وان هاتییه‌دیتن، لێ ئه‌ز دبینم ژبلی میدالیا بارزانی ئه‌ڤ پرتووكه‌ به‌رزترین پرتووكه‌ خه‌باتا ب سه‌دان وان كه‌سایه‌تییان هه‌مبێزكری كو ژیێ خوه‌ بۆ كورد و كوردستانێ ته‌رخانكری.
– كریارا خه‌لاتكرنێ ب میدالیا بارزانی به‌رزترین وارێ رێزلێنانێ یه‌ كو گه‌له‌ك كه‌سایه‌تی بێی جوداهی ژ هه‌موو ده‌ڤه‌ر و پارچه‌یان، ژ هه‌موو نه‌ته‌وه‌و و ئایین و باوه‌ران ڤه‌گرتینه‌، چوار پارچه‌یێن كوردستانێ ب گشت نه‌ته‌وه‌ و ئایین و رێكخستن و پارتیێن وێ ڤه‌ هه‌مبێزكرینه‌، گشت ته‌مه‌ن و هه‌ردو ره‌گه‌ز ژ نه‌خوینده‌ڤان و خوه‌دیێن بلندترین باوه‌رنامه‌یان و چه‌ندین كه‌سایه‌تیێن بیانی یێن دلسۆژ بۆ دۆزا كوردستانێ ڤه‌گرتینه‌، چاوان بارزانی یێ هه‌موویان بوو میدالیا بارزانی ژی یا هه‌موویانه‌ و بۆ هه‌موویانه‌.
– د ده‌مه‌كیدا كو كورد ژ هه‌ر تشته‌كی پتر پێدڤی تووماركرنا مێژووا خوه‌ نه‌ ب تایبه‌ت مێژووا بزاڤا رزگاریخوازا كورد، جهێ مخابنیێ یه‌ كوردان ب گشتی و پارتی ب تایبه‌تی گرنگی ب تووماركرنا مێژووا خوه‌ نه‌دایه‌، ئه‌ڤ پرتووكه‌ پێنگاڤه‌كا سه‌ركه‌تییه‌ د وی واریدا دێ هنده‌كێ ژ وێ ڤالاهیێ پركه‌ته‌ڤه‌.
– هه‌ریه‌ك ژ ڤان به‌رێزێن ب ڤێ میدالیێ رێزلێهاتییه‌ گرتن، ژیاننامه‌ و خه‌باتنامه‌یا وی مێژوویه‌كه‌، ئه‌وا د به‌رپه‌رێن ڤێ پرتووكێدا هاتیه‌تووماركرن، چه‌ند سه‌ره‌قه‌له‌مكه‌كن و ب كورتی هاتینه‌نڤیسین، خوزی هه‌ر ژ نها (ده‌زگای خێرخوازی بارزانی) یان هه‌ر ده‌زگه‌هه‌كێ دی خه‌مه‌ك ژ نڤیسین و تووماركرنا مێژوو و سه‌ربۆرێن وان كه‌سایه‌تییان خواربا یێن هێشتا د ژیانێدا و ئه‌و سامانه‌ ژی وه‌ك گه‌له‌ك سامانێن دیرۆكی ژ ده‌ست مه‌ نه‌چووبا.

د دیداره‌كێدا دگه‌ل هژمار 1749ێ ڤێ رۆژنامه‌یێ د. پشتیوان سادق وه‌زیرێ په‌روه‌ردا حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ دیاركرییه‌: سالانه‌ پرتووك ل سه‌ر حكومه‌تێ ب 45 ملیۆن دۆلاران دهاتنه‌چاپكرن و نوكه‌ بووینه‌ 12 ملیۆن دۆلار، ئانكو سالانه‌ 32 ملیۆن دۆلاران بۆ حكومه‌تێ ڤه‌دگه‌رینن. دبیت پرانییا خوانده‌ڤانان ئه‌ڤ داخۆیانییه‌ ب ئاسایی وه‌رگرتبیت و وه‌ك هه‌ر نڤیسینه‌كا د رۆژنامه‌یه‌كێدا دهێته‌به‌لاڤكرن ب سه‌ر وان را بۆریبیت، به‌لێ ئه‌ز دبینم، مژار نه‌ مژاره‌ك ئاساییه‌، به‌لكی مژاره‌ك هه‌ره‌ گرنگه‌ و هه‌ژی ل سه‌ر راوه‌ستیان و دووڤچوون و هه‌لسه‌نگاندنێیه‌، هه‌ژییه‌ ب ده‌هان ڤه‌كولین ل سه‌ر بێنه‌كرن و ل به‌ر رۆناهییا ئه‌نجامێن وان سه‌رژنوو به‌رنامه‌یێن ده‌وله‌تداریێ ل كوردستانێ نه‌ تنێ د وارێ په‌روه‌رده‌ و چاپكرنا پرتووكاندا به‌لكی د هه‌موو وارێن ژیانا ڤی وه‌لاتیدا بێنه‌دانان.
ئه‌ڤ ساله‌ 32 ملیۆن دۆلار ژ دراڤێ ته‌رخانكری بۆ چاپكرنا پرتووكان بۆ حكومه‌تا هه‌رێمێ ڤه‌گه‌ریانه‌ڤه‌، بینینه‌ به‌رچاڤێن خوه‌ سالانه‌ هژمارا خویندكاران زێده‌دبیت، ئانكو دڤێت پتر په‌رتووك بێنه‌چاپكرن و مه‌زاختییێ وانا زێده‌تر ببا، لێ به‌روڤاژی مه‌زاختی ل كێمیێ دایه‌ و ژ 45 ملیۆن دۆلاران بوویه‌ 12 ملیۆن، ئانكو نێزیكی چارێكا مه‌زاختیێ جاران. ل ڤێرێ پرسیار دهێته‌كرن گه‌لۆ سالانه‌ 32 ملیۆنێن دیتر چ لێ دهاتن.. . ؟ گرێك د ڤێره‌دایه‌، چاپكرنا پرتووكان نموونه‌كه‌ و ب سه‌دان نموونێن دن د وارێن جودادا ل ڤی وه‌لاتی هه‌نه‌ و ب سه‌دان 32 ملیۆن دۆلارێن دی ب ڤی ره‌نگی به‌رزه‌بووینه‌ و تنێ چه‌ند كه‌سه‌ك دزانین چووینه‌ د كێژ به‌ریكێدا. ڤه‌كرنا ڤێ گریكێ، ڤه‌كرنا ده‌رگه‌هێ پیلاییێ جیهانا گه‌نده‌لیێ یه‌ ل ڤی وه‌لاتی، ده‌مێ ئه‌و ده‌رگه‌ه ل به‌ر مه‌ ڤه‌دبیت و د چینه‌ د ناڤ وێ جیهانێدا، ئه‌گه‌ر مه‌ بڤێت ڤه‌كه‌ین و بچینه‌ د ناڤ وێ جیهانێدا دێ چریسه‌تان ب چاڤێن خوه‌ بینین، دێ وی ده‌می زانین سه‌رێ چه‌ند ساله‌كانه‌ چ گه‌نده‌لییه‌كا مه‌زن ل ڤی واری هه‌بوو، چاوان چه‌ند حویته‌كان خێر و بێرێن ڤی وه‌لاتی دادعویران و كه‌سه‌ك نه‌بوو بێژتێ دێ كیڤه‌ به‌ن. ئه‌گه‌ر مه‌ وێره‌كی دا خوه‌ ب ناڤ ڤێ جیهانێ كه‌تین و مه‌ نهێنیێن وێ زانین و قاره‌مانێن وێ ناسكرن، وی ده‌می ب هه‌مان وێره‌كییێ دێ شیێین ئه‌گه‌ر مه‌ بڤێت وێ جیهانێ ب ساناهی ژناڤ ببه‌ین و سێحرا نهێنیێن وێ ڤه‌كه‌ین و قاره‌مانێن وێ ژی مینا شێرێن به‌فرین بحه‌لینین، چنكو د بنیاتدا ئه‌و جیهانه‌ ژ ئه‌نجامێ نه‌وێره‌كییا مه‌ و سه‌روبه‌رێ نه‌ئاسایی و نه‌یاساییێ پشتی سه‌رهلدانێ ل كوردستانێ هاتییه‌پێش، نها هه‌تا ئاسته‌كی ئه‌و سه‌روبه‌ر نه‌مایه‌ و پێدڤی وێره‌كییا مه‌یه‌، ئه‌ڤ وێره‌كییه‌ ژی ژ دو جوینێن جڤاكێ مه‌ ڤه‌دگریت، جوینێ كه‌سێن بریاربده‌ست و مه‌زنه‌ به‌رپرس وێره‌كیێ بده‌نه‌ خوه‌ و به‌ری هه‌ر تشته‌كی نه‌ تنێ ژ جیهانا گه‌نده‌لیێ دووركه‌ڤن، به‌لكی كار بۆ ژناڤبرنا وێ جیهانێ بكه‌ن، جوینێ دووێ ئه‌ز و تو و كه‌سێن ئاسایینه‌ كو پرانییا جڤاكی ئه‌مین، وێ وێره‌كیێ بده‌ینه‌ خوه‌ ئه‌گه‌ر كه‌سێن بریاربده‌ست و مه‌زنه‌ به‌رپرس ژ گه‌نده‌لیێ دوورنه‌كه‌تن و كار بۆ نه‌هێلانا وێ نه‌كرن ئه‌م لێ بێینه‌ ده‌نگ و مینا ڤۆلكانه‌كێ كوچكێن وان بهژینین و جیهانا گه‌نده‌لیێ ب سه‌رێ واندا بهه‌رفینین.
مژارا چاپكرنا پرتووكان ل وه‌زاره‌تا په‌روه‌ردێ نموونه‌كه‌ ژ سه‌دان نموونان و ئه‌م دكارین ب سه‌دان 32 ملیۆن دۆلارێن ب هه‌روه‌ دچن ڤه‌گه‌رینینه‌ڤه‌ سه‌ر بۆدجه‌یا گشتی و سه‌دان پرۆژه‌یێن دیتر پێ ئاڤاكه‌ین و ب ڤی ره‌نگی ژی دێ شێینه‌ گه‌نده‌لیێ و گه‌نده‌لكاران و دێ رێكێ خوشكه‌ین ژبۆ بنبڕكرنا وان د ناڤ وه‌لاتیدا، ل داویێ ژی ئه‌ز دبێژم ب ڤی كریارێ چه‌ند مفا بگه‌هیته‌ كه‌سێن ئاسایی كو پرانییا جڤاكینه‌ دێ پتر گه‌هیته‌ كه‌سێن بریاربده‌ست و مه‌زنه‌ به‌رپرسان و ئه‌ڤ سه‌رفرازییه‌ دێ بۆ وان هێته‌تووماركرن.

ژ ده‌سپێكا روودانێن شنگالێ و هێرشا هۆڤانه‌یا رێكخراوا تیرۆریستییا داعش بۆ سه‌ر كوردستانێ ل ته‌باخا 2014 ڤه‌ ب سه‌دان روودانێن تراژیدی ب سه‌رێ خه‌لكێ كوردستانێ و تایبه‌ت خووشك و برایێن كوردێن ئێزدی هاتینه‌، هه‌ر وان ب خوه‌ ژی سه‌دان داستانێن قاره‌مانیێ تووماركرینه‌، كو هه‌ریه‌ك ژ وان دێ ب سه‌دان به‌رپه‌ران ڤه‌گریت، هه‌ر به‌رپه‌ره‌ك ژ وان هه‌ژییه‌ ب سه‌دان سالێن دی كورد شانازییێ پێڤه‌ بكه‌ن. د هه‌مان ده‌مدا خه‌لكه‌كی هه‌رچه‌نده‌ د كێم بن ژی ڤیایه‌ ل به‌ر باندۆرا ڤان روودانێن تراژیدی ئارمانجه‌ك كه‌سایه‌تی یان حزبیێ به‌رته‌نگ بجهبینیت ل شوونا گولان سترییان ل سه‌ر رێكا قوربانیێن ڤان تراژیدییان بچینیت.
دێ هێمه‌ سه‌ر كاكلكا مژارێ و چیرۆكا ژنه‌ قاره‌مانا ئێزدی (جینان به‌ده‌ل)ێ ئینمه‌ به‌ر چاڤێن خوه‌ و خوانده‌ڤانان* و ب خواندنه‌كا شرۆڤه‌كاری دێ هه‌ر سێ خالێن ل به‌راهیێ مه‌ ئاماژه‌پێكری د چیرۆكا (جینان)ێدا به‌رچاڤكه‌م.
(جینان) ئاكنجیا گوندێ ده‌هۆلایێ سه‌ر ب ناحیا سنوونێ بوو، د ده‌مێ هێرشا تیرۆریستێن داعش بۆ سه‌رده‌ڤه‌رێ ب دیلی دكه‌ڤیته‌ ده‌ستێ وان هۆڤان، سێ مه‌هان ژیانه‌كا پڕی ئه‌شكه‌نجه‌ و ئازار ل ژێر ده‌ستێن وان تیرۆریستان دژیت هه‌تا ب هاریكارییا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ رزگاردبیت و دگه‌هیته‌ جه‌م هه‌ڤژین و كه‌سێن خوه‌. هه‌تا ڤێرێ پشكا مه‌زنا تراژیدیا ژیانا وێ بوو یا سێ مه‌هان ڤه‌كێشای، لێ ڤێ تراژیدیێ وه‌كر (جینان) قاره‌مانییه‌كێ توومار بكه‌ت یا د ڤان رووداناندا كه‌سێ بۆ خوه‌ توومار نه‌كری، ئه‌ڤ قاره‌مانییا وێ ژی ببیته‌ ده‌رسه‌ك یان شیره‌ته‌ك بۆ هنده‌كان یێن ل به‌ر تراژیدیایێن خه‌لكه‌كی ل هنده‌ك ئارمانجێن كه‌سایه‌تی دگه‌ریێن. (جینان) ب هاریكارییا هنده‌ك كه‌سایه‌تیێن كوردێن ئێزدی ب مه‌ره‌ما پشكداریێ د كۆنفرانسه‌كێدا دگه‌هیته‌ فره‌نسا، ل وێرێ سه‌رهاتییا خوه‌ بۆ خه‌لكه‌كی ڤه‌دگێریت و هه‌مان سه‌رهاتی دبیته‌ په‌رتووك ب فره‌نسی دهێته‌چاپكرن و دگه‌هیته‌ هۆلا كۆنفرانسێ و ب رێكا (جینان)ێ و وێ پرتووكێ سه‌دان هزاركه‌س ل كاره‌ساتا ب سه‌رێ وێ هاتی ئاگاداردبن، كو هه‌مان كاره‌ساته‌ یا ب سه‌رێ ب هزاران كچ و ژن و زارۆك و پیرێن ئێزدییان هاتی، (جینان)ێ ب سه‌ره‌دانا فره‌نسا و پرتووكا خوه‌ په‌یاما وان گه‌هانده‌ هه‌موو جیهانێ، به‌لێ قاره‌مانیه‌كا هێژ مه‌زنتر تووماركر، ده‌مێ سه‌رۆكێ فره‌نسا ب خوه‌ داخوازا دیدارا وێ كری و گۆتییێ ئه‌گه‌ر وێ بڤێت د ده‌مێ 24 ده‌مژمێراندا دێ ره‌گه‌زنامه‌یا فره‌نسی ده‌نه‌ وێ، به‌لێ به‌روڤاژی دگه‌ل هزاران ژ خه‌لكه‌كی یێ خه‌ونان ب وه‌رگرتنا ئیقامێ ل وه‌لاته‌كێ ئه‌ورۆپا دبینن ئه‌و ب وه‌رگرتنا ره‌گه‌زنامه‌یا فره‌نسی رازی نه‌بوو و ژ سه‌رۆكێ فره‌نسی خواست هاریكاریا كوردان بكه‌ن داكو دژی داعش شه‌ری بكه‌ن و كچ و ژنێن ئێزدی رزگاربكه‌ن و نها ئه‌و زڤریه‌ڤه‌ كوردستانێ ل كه‌مپا ئیسیا ل ژێر خیڤه‌ته‌كێ دژیت و دبێژیت: ئه‌و خیڤه‌تا ئه‌ز نها تێدا ژیم ب هه‌موو ئه‌ورۆپا ناگوهۆرم..
ئه‌ڤه‌ ژ هه‌موو قاره‌مانییان مه‌زنتره‌، خه‌لكه‌ك سه‌ر و مال و خێزانێن خوه‌ دكه‌ته‌ قوربانی دا پێ بگه‌هیته‌ ئه‌ورۆپا و ئیقامه‌كێ وه‌رگریت، خه‌لكه‌ك ب سه‌دان شێوازان وه‌لاتێ خوه‌، ده‌سته‌لاتدارییا وه‌لاتێ خوه‌ كرێت دكه‌ن به‌س دا وه‌لاته‌كێ بیانی وان وه‌رگریت، چه‌ندین سازیێن راگه‌هاندنێ، حزبێن سیاسی و یێن خوه‌ ب چالاكڤانێن مه‌ده‌نی دزانن سه‌خمه‌رات هنده‌ك ئارمانجێن كه‌سایه‌تی و حزبیێن به‌رته‌نگ وه‌لاتی ل به‌ر گه‌نجان كرێت دكه‌ن و مشه‌ختیێ ل به‌ر وان دكه‌نه‌ بهه‌شتا سه‌ردنیایێ و به‌رێ وان دده‌نه‌ رێكا هات و نه‌هاتێ، لێ (جینان)ا قاره‌مان مێژووێ سه‌رژنوو دنڤیسیته‌ڤه‌ و خیڤه‌تا خوه‌ ب هه‌موو ئه‌ورۆپا نا گوهۆریت، ئه‌ز ژی دبێژم دیرۆك ل ژێر وێ خیڤه‌تێ دهێته‌نڤیسین و وه‌لات ژی هه‌ر ل ژێر وێ خیڤه‌تێ دهێته‌ئاڤاكرن نه‌ ل كولانێن ئه‌ورۆپا.
* بۆ سه‌رهاتییا (جینان)ێ مه‌ مفا ژ راپۆرته‌كا هژمار 375، 14/9/2015ێ رۆژناما (رووداو) وه‌رگرتییه‌.

ژ ده‌سپێكا سالا 2014ێڤه‌ و پشتی سه‌رۆكوه‌زیرێن به‌رێ یێ عیراقێ ب بریاره‌كا تاكه‌كه‌سی بۆدجه‌یا هه‌رێمێ بری، ته‌باییا خه‌لكی ب تایبه‌ت ته‌خا فه‌رمانبه‌ر و مووچه‌ خوران د ناڤ پرسگرێكه‌كا ئابوورییا به‌رته‌نگدا دژین، گومان ژی تێدا نینه‌ پرسگرێكێن ئابووری پرسگرێكێن مه‌زنترێن جڤاكی و سیاسی و ره‌وشه‌نبیری دووڤ خوه‌ڤه‌ دئینیت، د ئه‌نجامدا ملله‌ت و وه‌لات به‌ره‌ف پاشه‌رۆژه‌كا نه‌دیار و گوماناوی و پڕی مه‌ترسی و دژواری دچیت، ئه‌ڤه‌ ئارمانجێ مالكی بوو و یێن ل پشت وی و یێن هاندانا وی كری ژ ڤێ بریارێ، له‌وما سه‌رۆكوه‌زیرێن پشتی وی (حه‌یده‌ر عه‌بادی) سه‌ره‌رای په‌یمانێن داینه‌ سه‌ركردایه‌تییا كوردی و پێكهاتنێن دگه‌ل حكومه‌تا هه‌رێمێ مووركرین بۆ هه‌مان ئارمانجێ مالكی ل ژێر هنده‌ك ناڤ و مهانه‌یێن دیتر به‌رده‌وامی ب جێبه‌جێكرنا هه‌مان بریارێدا.
هندی په‌یوه‌ندی ب خه‌لكێ كوردستانێڤه‌ هه‌ی د كاردانه‌ڤا خوه‌دا به‌رامبه‌ر برینا بۆدجه‌یا هه‌رێمێ بوونه‌ چه‌ند جوینه‌ك، جوینه‌ك ب هاندان و ناڤتێدانا هنده‌ك ئالیێن سیاسی هاتنه‌ سه‌ر جاده‌یان و كه‌تنه‌ خوه‌نیشادانان دژی حكومه‌تا هه‌رێمێ و گه‌له‌ك جاران ئه‌و خوه‌نیشادان بوونه‌ توندره‌وی و ئالوزی و مالوێرانكرن دووڤ خوه‌ڤه‌ ئینان، ب ڤێ چه‌ندێ ژی بوونه‌ ئامرازه‌ك بۆ بجهئینانا پلانا مالكی- عه‌بادی یا تێكدانا سه‌روبه‌رێ ئارامێ باشوورێ كوردستانێ، جوینێ دیتر ب چاڤێ به‌رخوه‌دانێ و هه‌ستكرن ب به‌رپرسیاریێ سه‌ره‌رای گازنده‌ و ره‌خنه‌یا وان ل سیاسه‌تا ئابوورییا هه‌رێمێ سه‌ره‌ده‌ری دگه‌ل پرسگرێكا برینا بۆدجه‌ی ب تایبه‌ت گیرووبوونا مووچه‌یان كر و به‌رده‌وام هاندانا حكومه‌تا هه‌رێمێ دكر بۆ دیتنه‌ڤا ژێده‌رێن دی یێن ئابووری و دابینكرنا بۆدجه‌ی بۆ كوردستانێ ب ره‌نگه‌كی ئێدی چاڤه‌رێی به‌غدا نه‌بین كا دێ كه‌نگی مووچه‌یان ئه‌و ژی ب نیڤی یان كێمتر ژ نیڤێ هنێریت، د هه‌مان ده‌مدا سه‌ره‌رای ده‌سپێكرنا هێرشێن ته‌باخا 2014ێ یێن رێكخراوا تیروریستییا داعش بۆ سه‌ر كوردستانێ و چه‌ندین پیلانێن ناڤخوه‌یی و ده‌رڤه‌، حكومه‌تا هه‌رێمێ شیا د وارێ ئابووریدا هه‌تا ئاسته‌كی سه‌ركه‌تنێ ده‌ستڤه‌بینیت و مزگینییا دیتنه‌ڤا ژێده‌رێن داهاتی ده‌رڤه‌ی ده‌سته‌لاتێ حكومه‌تا به‌غدا دانه‌ خه‌لكێ كوردستانی.
ب دامه‌زراندنا كابینا هه‌شتێ یا حكومه‌تا هه‌رێمێ كابینا هه‌ڤپشكا پێنج مه‌زنه‌ حزبێن باشوورێ كوردستانێ ئه‌و كابینا دگۆتن دێ كابینا چوار سالێن ئارامیێ بیتن، ده‌ركه‌ت كابینا دژایه‌تییا هه‌ڤدو و شه‌ره‌نیخا نه‌ره‌وایا حزبایه‌تی و شه‌ر و ئاژاوه‌یێن به‌رده‌ركی سه‌رای سلێمانیێ ئینانه‌ د ناڤ ئه‌نجومه‌نێ وه‌زیراندا و هێژ ئه‌م ژ پیلانا مالكی- عه‌بادی رزگار نه‌بووین ڤێ جارێ وه‌زیرێن هه‌رێمێ یێ ل خه‌لكێ مه‌ بووینه‌ دوژمن، ئه‌ڤ حزبه‌ بۆ دژایه‌تییا یا دی یێ خه‌لكێ كوردستانێ دكه‌نه‌ قوربانی، فه‌رموون ئه‌ڤه‌ داوییا ته‌باخێیه‌ و هێژ مووچه‌یێن مه‌ها حزیرانێ نه‌داینه‌، هه‌ردو وه‌زیرێن په‌یوه‌ندیدار وه‌زیرێ دارایی و وه‌زیرێ سامانێن سروشتی هه‌روه‌ك د به‌یاننامه‌یێن هه‌ردو وه‌زاره‌تادا هاتی نابێژن مه‌ پاره‌ نینه‌، لێ ژبه‌ر شه‌ره‌نیخا ناڤبه‌را هه‌ردووان و حزبێن ل پشت هه‌ردووان مووچه‌ ناهێنه‌دان، ئه‌و پاكانه‌ مهانه‌یێن هه‌ردووان د به‌یاننامه‌یێن خوه‌دا ئاماژه‌ پێكرین نه‌ جهێ باوه‌ریێنه‌ و نه‌كه‌سه‌ك ژی باوه‌ر پێدكه‌ت، ئه‌گه‌ر ره‌نگه‌ راستییه‌ك ژی تێدا هه‌بیت نه‌ ل وی ئاستییه‌ نه‌هێته‌چاره‌كرن و ببیته‌ ئه‌گه‌رێ گیرووبوونا مووچه‌یان، لێ شه‌ر شه‌ره‌كێ حزبییه‌ د ناڤبه‌را هه‌ردو وه‌زیراندا، شه‌ر ئه‌و شه‌ره‌یێ د ڤان چه‌ند هه‌فتییاندا ل سه‌ر سیسته‌می سیاسی و ده‌ستووری و سه‌رۆكاتییا هه‌رێمێ دهێته‌كرن، وه‌زاره‌تا دارایی بوویه‌ چه‌په‌ره‌كێ شه‌ری و وه‌زاره‌تا سامانێن سروشتی بوویه‌ چه‌په‌رێ دی، خه‌لكێ كوردستانێ ژی قوربانیێ ناڤبه‌را هه‌ردووانه‌، نه‌ وه‌زیرێ دارایی كرێداره‌ خودانێ خانی ل به‌ر ده‌رییه‌، نه‌ ژی وه‌زیرێ سامانێن سروشتی دترسیت خودانێ خانی سه‌رێ هه‌یڤێ به‌رسنگێ وی بگریت.. . هتد له‌وما ئه‌زێ وه‌لاتی.. . ئه‌زێ مووچه‌خور مافێ منه‌ بێژمه‌ هه‌ردو وه‌زیران: به‌رێزان هوون هه‌ردو راست نابێژن.. . پاره‌ یێن هه‌ین.. . لێ هه‌وه‌ شه‌ره‌ و شه‌ره‌كێ حزبی.. . تنێ ئه‌م وه‌لاتی قوربانینه‌.

دو به‌ره‌كی و چه‌ندبه‌ره‌كی و شه‌ره‌نیخ و ناكوكیێن ناڤخۆیی هه‌موو ب رامانا پێكنه‌كرن و نه‌سازانێ د ناڤ ملله‌تیدا دهێن، ئه‌نجامێ هه‌موویان ژی شه‌رێ ناڤخۆییه‌ راستتره‌ بێژینێ شه‌رێ خوه‌كوژییه‌، وه‌لاتوێرانكرن سه‌رباركێ خوه‌كوژیێ یه‌، د ڤێ هه‌موویێدا قوربانی ملله‌ته‌ و مفادار ژی تنێ دوژمنه‌، هه‌روه‌كی د چ تشته‌كیدا مه‌ كوردان پێكنه‌كری، ل سه‌ر ناڤكرنا ڤێ چه‌ندێ ژی مه‌ پێكنه‌كریه‌، به‌لێ ئه‌ز دێ ب دوبه‌ركیێ ناڤكه‌م، ئه‌م كورد تنێ د هندێدا د هه‌ڤگرتینه‌ كو ئه‌ڤ دوبه‌ره‌كیه‌ یه‌ك ژ ساخله‌تێن سه‌ره‌كیێن دیرۆكا مه‌نه‌، بوونا دوبه‌ركیێ د هه‌ر شۆرش و بزاڤه‌كا نه‌ته‌وه‌ییا كوردیدا و مفاوه‌رنه‌گرتنێ ژ سه‌ربۆرێن د ئه‌نجامێ دوبه‌ره‌كیێدا ب سه‌رێ كوردان هاتین سیمایێن هه‌ره‌ دیارێن مه‌نه‌.
ب باندۆر و ئه‌نجامان دو به‌ره‌كی ژ دوبه‌ره‌كیێ جودایه‌، دوبه‌ره‌كیا هه‌ره‌ مه‌زنا ب سه‌رێ كوردان هاتی دوبه‌ره‌كیا سالا 1966ێ یا ناڤ رێزێن شۆرشا كوردستانێ یه‌ كو هه‌تا نها ژی یا به‌رده‌وامه‌ بێی كو كورد هزرێ ل وێ چه‌ندێ بكه‌ن دێ كه‌نگی داویێ پێ ئینن؟؟!! دو به‌ره‌كی ب سالا 1966ێ هاتیه‌نیاسین، به‌لێ د راستیدا ده‌سپێكا وێ ل 1964ێ بوو، ب دروستی ژی پشتی موركرنا پێكهاتنا شه‌رراوه‌ستاندنێ د ناڤبه‌را سه‌رۆكێ پارتی دیموكراتی كوردستان مه‌لا مسته‌فایێ بارزانی و سه‌رۆككۆمارێ عیراقێ عه‌بدولسه‌لام محه‌مه‌د عارفی ل 10 شباتا وێ سالێ، هه‌روه‌ك ژێده‌ر ئاماژه‌ پێ دكه‌ن ئه‌ندامێن مه‌كته‌با سیاسیا پارتی و چه‌ند سه‌ركرده‌ و كه‌سایه‌تیێن شۆرشێ پشكداری د دانوستاندێن به‌ری مووركرنا پێكهاتنێدا كربوو، یێ پشكداری تێدا نه‌كری تنێ كه‌سایه‌تیا ئیبراهیم ئه‌حمه‌دێ سكرتێرێ وی سه‌رده‌مییێ پارتی بوو كو ل تارانێ بوو، ب زڤرینه‌ڤا ئیبراهیم ئه‌حمه‌دی بۆ كوردستانێ دژایه‌تیا پێكهاتنێ و تانه‌دان ل سه‌ركردایه‌تیا شۆرشێ و كه‌سایه‌تیا بارزانی ده‌سپێكر، د ده‌مه‌كێ كورت و بله‌ز دا ئه‌ڤ دژایه‌تی و تانه‌دانه‌ بوونه‌ دوبه‌ره‌كیه‌كا دژوار نه‌ تنێ د ناڤ سه‌ركردایه‌تێ دا به‌لكی ناڤا هه‌موو سازیێن شۆرشێ و باشوورێ كوردستانێ ڤه‌گرت، دو هه‌یڤ بسه‌رڤه‌ نه‌چوون ئالیێ دژی بارزانی كو ئیبراهیم ئه‌حمه‌دی سه‌ركردایه‌تیا وێ دكر ل 4 نیسانا 1964 كونفرانسه‌ك ل باژێركێ ماوه‌ت گرێدا و ژ ئالیێ خوه‌ڤه‌ و د بریاره‌كا بله‌زدا بریارا (ته‌جمید)كرنا بارزانی ژ سه‌رۆكاتیا حزبێ و سه‌ركردایه‌تیا شۆرشێ و ره‌فزكرنا پێكهاتنا 10 شباتێ دا و ب ڤێ چه‌ندێ بریارا دوبه‌ره‌كیا خویناوی د ناڤ رێزێن شۆرشێدا دا.
من نه‌ڤێت ل ڤێرێ سه‌ربه‌ر و ئه‌گه‌رێن ڤێ دوبه‌ركیێ شرۆڤه‌ بكه‌م و به‌رپه‌رێن دیرۆكێ ڤه‌ده‌م، تنێ یا من دڤێت بێژم:سالا 1964 ژی نه‌ ده‌سپێكا دوبه‌ره‌كیێ بوو د ناڤ سه‌ركردایه‌تیا پارتیدا، به‌لكی دگه‌ل دامه‌زراندنا پارتی ئه‌ڤ دوبه‌ره‌كیه‌ هه‌بوویه‌، تایبه‌ت پشتی نه‌مانا كۆمارێ كوردستانێ ل داویا 1946ێ و هه‌لوه‌شیانا حزبا دیموكراتا كوردستانا ئیرانێ ده‌سپێكر، ده‌مێ دامه‌زراندنا پارتی ئیبراهیم ئه‌حمه‌د به‌رپرسێ لقێ حزبا دیموكراتا كوردستانا ئیرانێ بوو ل باشوورێ كوردستانی و پتریا بوونا وان ل سلێمانیێ بوو، ب هه‌لوه‌شیانا حزبا دیموكرات لقێ وێ یێ سلێمانیێ هاته‌هه‌لوه‌شاندن. ئیبراهیم ئه‌حمه‌دێ د قوناغا دامه‌زراندنێدا ل ته‌باخا 1946رازی نه‌بووی بێته‌ دناڤ رێزێن پارتی، پشتی هه‌لوه‌شاندنا لقێ حزبا دیموكرات ل پاییزا 1947ێ ب ناچاری هاته‌ دناڤ رێزێن پارتی دا و ب هاتنا وی دوبه‌ره‌كی و شه‌ره‌نیخێ د ناڤبه‌را وی و حه‌مزه‌ عه‌بدوللایێ سكرتێرێ پارتی ده‌سپێكر، د ئه‌نجامێ شه‌ره‌نیخێدا د دووه‌م كونگرێ پارتی یێ سالا 1952ێ حه‌مزه‌ عه‌بدوللا ژ سكرتێریا پارتی هاته‌لادان و ئیبراهیم ئه‌حمه‌دی شوونا وی گرت، ئه‌ڤ دوبه‌ركیا د ناڤبه‌را دو سكرتێراندا هه‌تا زڤرینه‌ڤا بارزانی ژ ئێكه‌تیا سوڤیه‌تی وا به‌رده‌وام بوو، پارتی ب خوه‌ ژی ل سه‌ر دو به‌ره‌یان و هنده‌كان جاران ل سه‌ردو حزبان دابه‌شكریبوو، ب زڤرینه‌ڤا بارزانی ژ یه‌كێتیا سوڤیه‌تی و گرێدانا كۆنگرێن چوارێ و پێنجێ یێن پارتی ته‌رازیا هێزێ كه‌ته‌ ئالیێ ئیبراهیم ئه‌حمه‌دی و وه‌ك سكرتێرێ پارتی ما هه‌تا سالا 1964ێ. پشتی پێكهاتنا 10 شباتێ قوناغا نوو ژ شه‌ره‌نیخا ئیبراهیم ئه‌حمه‌دی ده‌سپێكر، به‌لێ ڤێ جارێ دگه‌ل بارزانیێ سه‌رۆكێ پارتی و سه‌ركردێ شۆرشێ، د ڤێ قوناغێدا نه‌ تنێ كادرێن پارتی به‌لكی پێشمه‌رگه‌ و هه‌موو خه‌لكێ باشوورێ كوردستانی بوونه‌ دو به‌ره‌، لێ دو به‌ره‌یێن شه‌ركه‌ر، تڤه‌نگا پێشمه‌رگه‌ی به‌رێ خوه‌دا هه‌ڤدو، خوین هاته‌رێتن، كه‌سه‌ك ل دووڤ ده‌نگێن خێرخواز و بانگه‌وازیێن پێككرن و هه‌ڤدو گه‌هشتنێ نه‌هات، د قوناغا به‌راهییێ یا شه‌ره‌نخێدا ئیبراهیم ئه‌حمه‌دی و ئالیگرێن وی له‌شكه‌ری و سیاسی شكه‌ستن خوار، به‌ره‌ف ئیرانێ كه‌تنه‌ رێ، ل سه‌ربازگه‌هێن له‌شكه‌ر و ساڤاكێ ئیرانێ ل هه‌مه‌دانێ بوونه‌ مێڤان، گه‌له‌ك ژێ زوو په‌شیمان بوونه‌ڤه‌ و زڤرینه‌ڤا ناڤ شۆرشێ و هه‌مبێزا پارتی و بارزانی ژی بۆ هه‌موویان یا ڤه‌كری بوو، د 1-6 تیرمه‌هێدا كۆنگرێ شه‌شێ یێ پارتی ل قه‌لادزێ هاته‌گرێدان و سه‌ركردایه‌تیا نوو هاته‌ هه‌لبژارتن، سه‌ركردێن جودابووی ژ رێزێن پارتی ده‌رێخستن. وه‌ك كورده‌ك ئه‌گه‌ر هه‌لسه‌نگاندنا ڤێ دوبه‌ره‌كیێ بكه‌م دێ بێژم پێدڤی بوو د وی سه‌رده‌مێ هندێ هه‌ستیار بۆ كوردان و شۆرشا كوردستانێ نه‌ ببا، ده‌مێ بووی ژی هه‌ردو ئالیان نه‌گه‌هاندبا تڤه‌نگی، هه‌لویستێ ته‌ڤایی خه‌لكێ كوردستانێ و دوستێن كوردان دژی دروستبوونا ڤێ دوبه‌ركیێ بوو، لێ دیرۆك ژی شاهده‌ییێ بۆ وێ چه‌ندێ دده‌ت كو ئیرانێ رۆله‌ك سه‌ره‌كی د هاندانا ده‌سته‌كا جودابووی ژ پارتی و شۆرشێ هه‌بوو و هه‌رده‌مێ بزاڤه‌ك بۆ راگرتنا ڤێ دوبه‌ره‌كیێ هاتباكرن، ئیرانێ بزاڤا سه‌رنه‌گرتنا وێ دوبه‌ركیێ ددا و پتر ئاگر خوشدكر، پێشوازیا ئیرانێ ل جودابوویان و سه‌ره‌ده‌ریا وێ دگه‌ل وان ڤێ بۆچوونێ پشتراستدكه‌ت، به‌لێ ب هه‌ر ره‌نگه‌كێ هه‌بیت چ ژ ئه‌نجامێ بزاڤێن خێرخوازان بیت، چ ده‌سته‌كا جودابووی ژ كریارا خوه‌ په‌شیمان ببنه‌ڤه‌ و چ ژی خوه‌ بۆ قوناغه‌كا مه‌زنترا دوبه‌ره‌كیێ به‌رهه‌ڤكربیت ل ده‌سپێكا تیرمه‌ها 1965ی جودابوویێن ره‌ڤینه‌ ئیرانێ پشتی رازیبوونا سه‌ركردایه‌تیا شۆرشێ كۆم دووڤ كۆمێ زڤرینه‌ڤه‌ كوردستانێ و سه‌ركردایه‌تیا شۆرشێ پێشوازیه‌كا باش ل وان كر، ب وێ هیڤیێ ئه‌ڤه‌ دوا رۆژا دوبه‌ركیێ بیت و هه‌موو شیانێن كوردان بۆ سه‌ركه‌تنا شۆرشێ بن، تنێ یێ مایی و نه‌ زڤریه‌ڤه‌ كوردستانێ ئیبراهیم ئه‌حمه‌د و خێزانا خوه‌ بوون.
مخابن ئه‌ڤه‌ نه‌ داویا دوبه‌ركیێ بوو، به‌لكی ل ڤێری ده‌سپێكا دوبه‌ركیا دیرۆكییا هه‌تا نها به‌رده‌وام ده‌سپێكر، ده‌مه‌كێ درێژ ب سه‌ر زڤرینه‌ڤا جودابوویان نه‌ بۆری، ژ ده‌ڤه‌رێن ژێر ده‌سته‌لاتێ شۆرشێ ڤه‌ ده‌ست ب په‌یوه‌ندیان دگه‌ل حكومه‌تا عیراقێ كرن، حكومه‌ت ژی ل ڤێ ده‌لیڤا زێرین دگه‌ریا پشكه‌كێ ژ شۆرشێ و پارتی هه‌مبێز بكه‌ت و به‌رێ تڤه‌نگا وان بده‌ته‌ شۆرشێ، له‌وما زوو ل دووڤ بانگه‌وازا وان هات و ل ده‌سپێكا سالا 1966ێ جودابوویێن ژ ئیرانێ زڤرینه‌ڤه‌ و سه‌ركردایه‌تیا شۆرشێ لێ خوشبووی به‌ره‌ف ده‌ڤه‌رێن ژێر ده‌سته‌لاتێ حكومه‌تێ چوون و گه‌هشتنه‌ رێزێن حكومه‌تێ و سه‌ركردێ دوبه‌ره‌كیێ ژی ژ تارانێ ب فروكه‌یێ زڤریڤه‌ به‌غدا و سه‌ركردایه‌تیا جودابوویان كر، وان ژی وه‌ك هه‌موو ئه‌و كوردێن چه‌كێ حكومه‌تێ هه‌لگرتی ئه‌و چه‌كه‌ هه‌لگرت و به‌رێ وی دا پێشمه‌رگه‌ی و كه‌تنه‌ د شه‌ره‌كێ بێ یه‌ماندا دگه‌ل شۆرشێ، شه‌ر نه‌ تنێ ب چه‌كی بوو به‌لكێ ب راگه‌هاندن و رۆژنامه‌ڤانی و رێكخستنێن حزبی و رێكێن موخابه‌راتی كه‌تنه‌ شه‌رێ شۆرشێ و شیان هه‌تا ئاسته‌كی پلانێن حكومه‌تێ بجه بینن و زیانان بگه‌هیننه‌ شۆرشێ، سه‌ره‌رای ڤان هه‌موو دوژمنان ژ حكومه‌تێ و كوردێن ژ ده‌سپێكا شۆرشێ و یێن ل سالا 1966ێ چه‌ك دژی شۆرشێ هه‌لگرتی، شۆرش شیا خۆ رابگریت و سه‌ركه‌تنان ده‌ستڤه‌ بینت و دو جاران حكومه‌ت داخوازا دانوستاندنان دگه‌ل سه‌ركردایه‌تیا شۆرشێ بكه‌ت، دو پێكهاتنێن دیرۆكی پێكهاتنا 29 حزیرانا 1966ێ و پشتی قوناغه‌كا دیترا شه‌ری پێكهاتنا ناڤدارا 11ێ ئادارا 1970ێ دگه‌ل سه‌ركردایه‌تیا شۆرشێ مووربكه‌ت. ب مووركرنا پێكهاتنا 11ێ ئادارێ سه‌ركردایه‌تیا شۆرشێ به‌ری هه‌ر تشته‌كی لێبۆرینه‌كا گشتی بۆ هه‌موو وان كوردان ده‌رێخست یێن چه‌ك دژی شۆرشێ هه‌لگرتی، لێبۆرینێ ژ جودابوویێن سالا 1966ێ ژی گرت، كو هه‌تا وی ده‌می د ئه‌ده‌بیاتێن خوه‌دا خوه‌ ب (پارتی دیموكراتی كوردستان)ددا نیاسین، ئه‌و بوو كۆنگره‌ك ل به‌غدا گرێدان ناڤێ خوه‌ بۆ (پارتی شۆرشگێری كوردستان) گۆهارت و د هه‌مان كونگره‌دا بریاردان وێ پارتیێ ب هه‌لوه‌شینن و بێنه‌ڤه‌ د ناڤ رێزێن پارتی دا، پارتی و بارزانی ب خوه‌ ژی ب مه‌ره‌ما ب هێزكرنا ناڤمالا كوردی ب رێزگرتن پێشوازی ل وان كر، ل ده‌ڤه‌رێن ژێرده‌سته‌لاتێ شۆرشێ و ب تایبه‌ت ل جهێن باره‌گایێن سه‌ركردایه‌تیێ رێ و جهێن پێدڤی بۆ سه‌ركردێن جودابوویان ئاماده‌كرن. د ناڤبه‌را سالا 1970- 1975ێ سه‌روبه‌رێ سه‌ركردێن جوودابوویان ب ئارامی ب رێڤه‌ چوو، لێ وه‌ك ژ ئه‌دبیاتێن نهایێن وان دیاردبیت، د به‌رده‌وامبوون ل سه‌ر په‌یوه‌ندیێن خوه‌یێن نهێنی دگه‌ل هه‌ڤدو و هه‌رده‌م ل ده‌لیڤه‌كێ دگه‌ریان هه‌مان رێكا ناڤبه‌را 1964- 1970ێ بگرنه‌ڤه‌ به‌ر، نه‌ وان باوه‌ری ب ئه‌وا وان ب هه‌لوه‌شاندنا حزبا خوه‌ و چوونه‌ ناڤ رێزێن پارتی ناڤكری هه‌بوو و نه‌ ئه‌و پێشوازی سه‌ركردایه‌تیێ ل وان كری ل به‌رچاڤان بوو.