NO IORG
Authors Posts by naci bedel

naci bedel

15011 POSTS 0 COMMENTS

16

دهۆك، له‌زگین جوقی:

ئه‌ڤرۆ 1/12/2021ێ‌ رۆژا جیهانیا یا نه‌خۆشیا ئایدزێ‌ ل دهۆكێ‌ دێ‌ هێـته‌ ساخكرن، تایبه‌تمه‌نده‌كێ‌ نه‌خۆشیێن ڤه‌گر دبێژیت: نوكه‌ 10 نه‌خۆشێن ئایدزێ‌ ل دهۆكێ‌ هه‌نه‌ و پرۆتوكولێ‌ چاره‌سه‌ریا نه‌خۆشیێن ئایدزێ‌ هاتیه‌ گهورین و نوكه‌ ل دهۆكێ‌ سیسته‌مێ‌ ئیتالیا دهێته‌ ب كارئینان بۆ چاره‌سه‌ریا تووشبوویێن ئایدزێ‌.

د. موئه‌یه‌د ئه‌غالی میرزا، تایبه‌تمه‌ندێ‌ نه‌خۆشیێن ڤه‌گر دیاركركو:” نه‌خۆشیا ئایدزێ‌ ب رێیا كریارێن سێكسی ب تایبه‌تی ژی هه‌كه‌ نه‌ دچارچوڤێ‌ رێكارێن ساخله‌میێ‌ دا بیت كو كۆندوم ب كارنه‌ئینیت، هه‌روه‌سا ب رێیا خوینێ‌ دهێته‌ ڤه‌گوهاستن و گۆت: ئایدز نه‌خۆشیه‌كا دومدرێژ و ڤه‌گره‌ ئه‌ڤ نه‌خۆشیه‌ كارتێكرنێ‌ ل به‌رگرریا مرۆڤی دكه‌ت، ده‌مێ‌ ڤایرۆس كه‌ڤته‌ ناڤ له‌شێ‌ كه‌سه‌كی دا، ده‌م پێدڤیه‌ ژ دو سالان هه‌تا 10 سالان هه‌تا نیشان دیاردبن و ئه‌ڤ نه‌خۆشیه‌ كارتێكرنێ‌ دكه‌ت و پێدڤیه‌ خه‌لك بهێته‌ هوشیاركرن و به‌رهنگاریا ڤی ڤایرۆسی بهێـته‌ كرن و د كه‌ڤندا گه‌له‌ك كه‌سێن تووشی ئایدزێ‌ بووین گیانی خوه‌ ژ ده‌ست ددان به‌لێ‌ نوكه‌ كێم خه‌لك ژبه‌ر ئایدزێ‌ گیانێ‌ خوه‌ ژده‌ست دده‌ن.

د. موئه‌یه‌د ئه‌غالی، گۆتژی: ل پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ كونترول ل سه‌ر نه‌خۆشیا ئایدزێ‌ هاتیه‌ كرن كو هه‌ر نشته‌رگه‌ریه‌كا بهێته‌ كرن یان هه‌ر كه‌سه‌كێ‌ خوینێ‌ وه‌ربگریت پشكنینێن ئایدزێ‌ بو دهێنه‌ كرن، هه‌كه‌ د پاقژ بن پاشی خوینێ‌ دده‌ت یان نشته‌رگه‌ریێ‌ دكه‌ت لێ‌ یا گرنگ ئه‌وه‌ هه‌كه‌ كه‌سه‌ك تووشی ئایدزێ‌ بیت و زوو پێ‌ بزانیت دێ‌ شێت ب باشی كونترولێ‌ ل سه‌ر كه‌ت و هه‌لبه‌ت هه‌كه‌ كه‌سه‌ك زوو چاره‌سه‌ریێ‌ وه‌ربگریت هه‌تا 80% پێ‌ چێدبیت، به‌لێ‌ ئه‌ڤه‌ یا كێمه‌ هه‌تا ده‌وله‌تێن گه‌له‌ك پێشكه‌ڤتی ژی زوو ناهێته‌ ده‌ستنیشانكرن ژلایێ‌ تووشبووی ڤه‌ و به‌ری چار هه‌تا پێنج سالان ژی زوو چاره‌سه‌ری نه‌دهاته‌ دان، هه‌تا نێزیكی ئایدزێ‌ دبوو ژنوو چاره‌سه‌ری پێ‌ هاته‌ دان، به‌لێ‌ نوكه‌ پرۆتوكول هاتیه‌ گوهۆرین و ل دهۆكێ‌ ژی ده‌ست پێ‌ هاتیه‌كرن و ل دووڤ سیسته‌مێ‌ ئیتالیا ئه‌م دچین هه‌كه‌ مه‌ زانی ڤایرۆسێ‌ ئایدزێ‌ چوویه‌ دناڤ له‌شێ‌ كه‌سه‌كی دا زوو چاره‌سه‌ری پێ‌ دهێته‌ دان، به‌لێ‌ چاره‌سه‌ریا ئایدز زور یا ب بهایه‌ و ل دهۆكێ‌ چاره‌سه‌ریا باش هه‌یه‌”.

ناڤهاتی ئه‌وژی خۆیا كركو:” ده‌مێ‌ چاره‌سه‌ری ب دروستاهی دهێته‌ دان و نه‌خۆشی دهێته‌ كونترولكرن تووشبوویی دشێت وه‌كو مرۆڤه‌كێ‌ نورمال بژیت و ئاریشا مه‌زن ئه‌وه‌ خه‌لك ب شه‌رم ل قه‌له‌م دده‌ن هه‌تا 10 نه‌خۆشێن ئایدزێ‌ ل دهۆكێ‌ هه‌نه‌ و ئه‌ز دبینم وان نه‌خۆشان گه‌له‌ك ئێش ونال هه‌نه‌ و هه‌ر جار بینی ب تنێ‌ نه‌ هه‌تا بێزاربووینه‌ ئه‌ڤه‌ تشته‌كێ‌ نه‌ دروسته‌ پێدڤیه‌ نه‌خۆشیا ئایدزی ژی وه‌كو هه‌ر نه‌خۆشیه‌كا دی نورمال بهێته‌ وه‌رگرتن ئه‌و كه‌سێ‌ دگه‌ل ڤایرۆسی دژیت پێدڤیه‌ هه‌ڤكاریا وان بهێـته‌ كرن داكو نورمال بژین”.

17

ئه‌ڤرۆ، بێوار شوكری:

هولیوود سمایل رامان ئه‌و نینه‌ تو جوره‌كێ‌ ددانی ب خو بكاربینی، دبیت ددانێن مرۆڤی بخو هولیوود سمایل بن ب تنێ‌ ئه‌گه‌ر بهێنه‌ سپیكرن و رێزكرن، هولیوود سمایل شێوازه‌ نه‌ ماده‌یه‌ و ئه‌م دشێین ب چه‌ند رێَیا بده‌ستخوڤه‌ بینن.

د.ئیحسان مه‌نصور، تایبه‌تمه‌ندێ‌ چاره‌سه‌ركرنا ده‌ڤ و ددانا دیاركر ده‌سپێكا ده‌ركه‌فتنا هولیوود سمایل ڤه‌دگه‌ریت بو باژێرێ‌ هولیوود ل وه‌لاتێ‌ ئه‌مریكا ل ده‌سپێكا سالێن نووتا، پشتی پێشكه‌فتنا ته‌كنولوجیایێ‌ و ب تایبه‌ت كامیرا گه‌له‌ك فوكس ل سه‌ر سه‌ر و چاڤان بوو، د دووڤدا گرنگیه‌كا تایبه‌ت ب گرنژینێ‌ هاته‌ دان و رۆژ بو رۆژێ‌ ئه‌و جورێ‌ دبێژنێ‌ هولیوود سمایل ده‌ركه‌فت.

هولیوود سمایل رامان ئه‌و نینه‌ تو جوره‌كێ‌ ددانی بخو بكاربینی دبیت ددانێن مرۆڤی بخو هولیوود سمایل بن بتنێ‌ ئه‌گه‌ر بهێنه‌ سپیكرن و رێزكرن، وگۆت: هولیوود سمایل ژ سێ‌ تشتا پێك دهێت ره‌نگه‌ ددانێن ئێك دبیت ددانێن  مرۆڤی بخو ببنه‌ هولیوود سمایل وه‌ك مه‌گوتی، برێكا ڤنیرێ‌ وه‌ك تیڤله‌كی یێ‌ ته‌نك داننه‌ سه‌ر ددانی، و ئه‌ڤه‌ كێمترین زیانا دگه‌هینته‌ ددانی و ئه‌و ددانێن ڤالاهی تێدا هه‌یی پێدڤی ب ره‌نینا ددانی نه‌بیت، سێ‌ هنده‌ك جارا ددان دهێته‌ كراسكرن یان چاندن و پاش دێ‌ هولیوود سمایل بو هێته‌ دروستكرن، پێدڤیه‌ بزانین هولیوود سمایل شێوازه‌كه‌ نه‌ك ماده‌كه‌ و ئه‌م دشێن ب گه‌له‌ك رێیا ب ده‌ستخوڤه‌ بینن مه‌رج نینه‌ ب رێیا ڤنیركرنێ‌ بیت، و گوتژی: ئه‌م هه‌موو دشێین هولیوود سمایل دروستكه‌ین و ئه‌وێن بو نه‌هێته‌ دروستكرن دبیت بو لایه‌نێ‌ ئابووری دزڤریت، چونكو ده‌سپێكێ‌ به‌س بو كه‌سێن به‌رنیاس دهاته‌ دروستكرن ژبه‌ر تێچوویێ‌ وێ‌ و ره‌نگه‌ هه‌موو كه‌سا پێچێ‌ نه‌بیت.

تایبه‌تمه‌ندێ‌ چاره‌سه‌ركرنا ده‌ف و ددانا دیاركر ژی ب شێوه‌كێ‌ گشتی هولیوود سمایل ب دو رونشتنا دهێته‌ دانان، د روونشتنا ئێكێ‌ دا قالب دهێنه‌ وه‌رگرتن و بو ده‌مێ‌ حه‌فتیه‌كێ‌ تا دو حه‌فتیان ل تاقیگه‌هێ‌ دهێنه‌ دروستكرن، د روونشتنا دوێ‌ هولیوود سمایل دهێته‌ دانان، و گوت: ئه‌گه‌ر هولیوود سمایل ب دروستی بهێته‌ چێكرن چ زیان تێدا نینه‌ ب تایبه‌ت ئه‌گه‌ر ددان كێم بهێنه‌ راكرن، به‌لێ‌ هنده‌ك هه‌نه‌ دێ‌ ددانی گه‌له‌ك زه‌عیف كه‌ن ژبه‌ر هولیوودێ‌ دبیت بو ده‌مه‌كێ‌ كورت باش ببیت به‌س پشتی هینگێ‌ دێ‌ زیانێن وێ‌ دیاربن، و گوتژی: هنده‌ك كه‌س هه‌نه‌ نه‌ د ئاماده‌نه‌ بو هولیوود سمایلێ‌ دبیت پشتی ده‌مه‌كێ‌ دی باشتره‌ و هنده‌كا ددانێن وان د ئاماده‌نینن و هه‌تا دهێنه‌ راستكرن ژنوو بو بهێته‌ دروستكرن دا كێمترین زیان بگه‌هیته‌ ددانێن وان، چونكو ده‌مێ‌ ڤنیرێن خو رادكه‌یی پێدڤیه‌ ددانێن ته‌ د ساخله‌م  بن به‌س ئه‌گه‌ر ددان زه‌عیف بون دێ‌ بیته‌ ئاریشه‌.

ل دووماهیێ‌ د.ئێحسان مه‌نسور، تایبه‌تمه‌ندێ‌ چاره‌سه‌ركرنا ده‌ف و ددانا گوت: ده‌مێ‌ ئه‌م هولیوود سمایل دروستدكه‌ین بو هه‌تا هه‌تا دهێته‌ دروستكرن، به‌س ئه‌وبخو كاره‌كێ‌ نه‌گه‌له‌ك كه‌ڤنه‌ ل دونیایێ‌ هه‌میێ‌ و چ ڤه‌كولینێن دوم درێژ ل سه‌ر نه‌هاتینه‌ دروستكرن، له‌و نوكه‌ نه‌ كێمتر ژ 15 سالا ئه‌م ددانین، و گوتژی: ئه‌و كه‌سێ‌ هولیوود سمایل ژی ب دانن هزرنه‌كه‌ن ددانێن خو سپێكرن و خلاس ناشووت، چونكو ددان شووشتن نه‌ بو ددان سپیكرنێ‌ یه‌ بلا سپی بن به‌س شووشتن بو ساخله‌میا ددانا یه‌ ده‌مێ‌ به‌كتریا نه‌مینن.

5

دهۆك، شڤان لوقمان:

به‌ردەوامیا به‌لاڤبوونا ڤایروسی ل جیهانێ‌‌ و رێژا كێم یا وه‌رگرتنا ڤاكسینی ژلاییێ‌ وه‌لاتیێن جیهانێ‌، به‌ردەوام ڤایروس خوه‌ دگوهۆریت، ئومیكرۆن ڤایروسیێ‌ خوگوهۆره‌ ل باشورێ‌‌ ئه‌فریقیا به‌لاڤبوویه‌ و ل چه‌ندین وه‌لاتی ل جیهانێ‌‌ تووشبووینه‌.

د.ئاری حه‌بیب، تایبه‌تمه‌ندیێ‌ ساخله‌میا جڤاكی دیاركر ل جیهانێ‌‌ هه‌میێ‌‌ ژ سالوخه‌تێن ڤایروسیه‌ خوه‌ بگوهۆریت داكو بشێت پتر خوه‌ بگونجینیت د له‌شیێ‌ مروڤیدا، ئه‌ڤ گوهۆرینێن نوی ل ڤایروسێ‌‌ كوڤێد 19 (كۆرۆنا ) په‌یدابووین كو ئێكه‌م جار ل ئه‌فریقیا به‌لاڤبووی، (ئومیكرۆن) جورێ‌ نوی ییێ‌ ڤایروسیێ‌ كۆرۆنا یێ‌‌ خوگوهۆره‌ كو ل باشورێ‌‌  ئه‌فریقیا به‌لاڤبووی، خوگوهۆرێ‌‌ نوی (ئومیكرون)یێ‌ ڤایروسێ‌‌ كۆرۆنایێ‌‌ (32) گۆهۆرین كرینه‌ كو خوگوهۆرێ‌‌ ده‌لتا ب تنێ‌‌ هه‌شت گوهۆرین كربوون.

د.ئاری حه‌بیب، دیاركر ژ ئه‌گه‌رێ‌‌ گه‌له‌ك گوهۆرینان پێشبینی دهێته‌كرن كو ل جیهانێ‌‌ هه‌میێ‌‌ به‌ربه‌لاڤ ببیت، هێشتا نه‌هاتیه‌ پشتراستكرن كو ئه‌و ڤاكسینێن نوكه‌ هه‌ین چه‌ند كارتێكرنا خوه‌ دێ‌‌ هه‌بیت ل سه‌ر خوگوهۆرێ‌‌ نوی په‌یدابووین، به‌لێ‌‌ بووچوونا پتریا نۆشدارا ئه‌وه‌ كو رێژه‌كا زوور ئه‌ڤ فاكسینێن نوكه‌ هه‌ین ل سه‌ر خوگوهورێ‌‌ نوی ئومیكرون كار نه‌كه‌ن ژبه‌ر وان گوهۆرینێن گه‌له‌ك.

هه‌روه‌سا گۆت: ئه‌و كومپانیێن به‌رهه‌مئینانا ڤاكسینی دایه‌ دیاركرن كو ئه‌و پێدڤی 100 رۆژانه‌ بو ئامادەكرنا ڤاكسینه‌كێ‌‌ نوی، ئه‌گه‌رێ‌ سه‌ره‌كیێ‌‌ گوهۆرینان ل ڤایروسیێ‌ كۆرۆنایێ‌ ئه‌وه‌ كو یێ‌‌ به‌ربه‌لاڤه‌ ل جیهانێ‌‌ هه‌میێ‌‌ و كێمیا رێژا وه‌رگرتنا ڤاكسینی، هێشتا دیارنینه‌ كو ئه‌ڤ ڤایروسه‌ چه‌ند ییێ‌ كوژه‌ك و دژواره‌، گه‌له‌ك جارا گوهۆرینێن ڤایروسی دبیته‌ ئه‌گه‌رێ‌‌ لاوازیا ڤایروسی بخو، نوكه‌ ل چه‌ندین وه‌لاتان ڤایرۆسێ‌‌ ئومیكرون به‌لاڤه‌بوویه‌، وه‌كو به‌لجیكا و هونكونك و ئیسرائیل ژی چه‌ند تووشبوویه‌ك هه‌نه‌ كو هه‌می توشبووی ئه‌وبووینه‌ ل وه‌لاتێن ئه‌فریقیا زڤرین.

ناڤهاتی دیاركر هه‌ر گوهۆرینه‌كا نوی دبیته‌ ئه‌گه‌رێ‌‌ به‌لاڤبوونا وێ‌‌ ل جیهانێ‌‌ هه‌میێ‌‌، یا پێدڤیه‌ به‌ردەوام رێكارێن خۆپاراستنێ‌‌ ب كاربینین، وه‌كو گرێدانا ماسكێ‌ ل جهێن گشتی، خوه‌ دووركرن ل جهێن قه‌ره‌بالغ و دانانا ڤاكسینی داكو به‌رگریا له‌شێ‌‌ مروڤی بهێز بكه‌ڤیت.

23

دهۆك، شاكر ئه‌تروشی:

هێلین عه‌لی یونس، خانمه‌كا خه‌لكا دهۆكێ‌ یه‌، شاره‌زایه‌كا باش دوارێ‌ شۆفێریێ‌ دا هه‌یه‌ و د دو سالێن بۆری هژماره‌كا زۆرا كچ و ژنان ل سه‌ر ده‌ستێ‌ وێ‌ فێری هاژۆتنا ترۆمبێلێ‌ بووینه‌ و حه‌ز ناكه‌ت ل پاشه‌رۆژێ‌ نڤیسینگه‌ها تایبه‌ت بۆ خوه‌ ڤه‌كه‌ت.

هێلینێ‌ بۆ ئه‌ڤرۆ گۆت: به‌ری حه‌فت سالان ل مال ب ترۆمبێلا بابێ‌ خوه‌ من خوه‌ فێری هاژۆتنا ترۆمبێلێ‌ كر، دووڤدا ئه‌ز چوومه‌ نڤیسینگه‌ها سه‌رهات و من پشكداری د خوله‌كا فێركرنێ‌ دا كر و خودانێ‌ وێ‌ (هاشم مسته‌فا) كو ب مخابنی ڤه‌ نوكه‌ دژیانێ‌ دا نه‌مایه‌ وی گه‌له‌ك هاریكاریا من كر و پشتی خول ب دووماهی هاتی وی گۆته‌ من ژبه‌ركو تر شۆفێره‌كا باشی ئه‌ز حه‌زدكه‌م تۆ ل گه‌ل مه‌ كاربكه‌ی و ببیه‌ راهێنه‌ر ئافره‌تان فێرێ‌ شۆفێریێ‌ بكه‌ی، ئه‌ز رازی بووم و هه‌ر ژوێ‌ رۆژێ‌ ده‌ست بكاربووم و هه‌تا نوكه‌ یا به‌رده‌وامم، ب راستی وه‌ك ژماره‌ من نه‌ڤێت بێژم كا چه‌ند كچ و ژن من فێری هاژۆتنا ترۆمبێلێ‌ كرینه‌، لێ‌ هژمارا وان گه‌له‌كن، بۆ زانین ده‌مێ‌ دهێنه‌ ده‌ف مه‌ ئه‌م خوله‌كا ده‌ه رۆژی بۆ ڤه‌ دكه‌ین، هنده‌ك ژوان د پێنج رۆژان دا یان پتر فێری شۆفێریێ‌ دبن و هنده‌ك ژی ب ده‌ه رۆژان فێرنابن و جاره‌كا دی خولا خوه‌ دوباره‌ دكه‌ن، لێ‌ یێن هوسا گه‌له‌ك دكێمن.

هه‌روه‌سا گۆت: گه‌له‌ك دایك هاتینه‌ و پشتی فێری شۆفێریێ‌ بووین كچێن خوه‌ ژی ئیناینه‌ و نوكه‌ پتریا وان وه‌ك هه‌ڤال ل گه‌ل من ماینه‌ و هنده‌ك جاران بۆ پرسیارێن شۆفێریێ‌ په‌یوه‌ندیێ‌ ب من دكه‌ن، و هه‌رده‌م شیره‌تا من بۆ وان ئه‌وه‌ پێگیریێ‌ ب رێنمایێن هاتن و چوونێ‌ بكه‌ن دا گیانێ‌ وان هه‌روه‌سا ترۆمبێلا وان ژی یا ب سلامه‌ت بیت و سوپاس بۆ مالا من، ب تایبه‌ت هه‌ڤژینێ‌ من (ئه‌مین) كو پشته‌ڤانێن بهێزن بۆ من و گه‌له‌ك كه‌س هه‌بووینه‌ گۆتینه‌ مه‌ دێ‌ ژلایێ‌ مادی ڤه‌ هاریكاریا ته‌ كه‌ین بۆ خوه‌ نڤیسنگه‌هه‌كا تایبه‌ت ڤه‌كه‌، لێ‌ ئه‌ز رازی نه‌بوویمه‌ و ئه‌و چه‌نده‌ من ره‌تكریه‌، چنكو ل نڤیسینگه‌ها ئه‌ز لێ‌ كاردكه‌م گه‌له‌كا ئارام و دلخۆشم.

19

دهۆك، زنار تۆڤی:

ده‌رهێنه‌ر(هۆگر هرۆری) د دیداره‌كێ دا بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ دیاركر كو وی ب به‌لگه‌ فلمێ (سه‌بایا) خه‌لاتێ پشكا به‌لگه‌ فلمێن نێڤده‌وله‌تی ل گه‌را 23 ێ یا فلمه‌ فیسته‌ڤالا ستۆكهۆلم یا نێڤده‌وله‌تی ل وه‌لاتێ سوێدێ ب ده‌ستڤه‌ ئینا، ئه‌و گه‌له‌ك یێ كه‌یف خۆشه‌ ب وه‌رگرتنا وی خه‌لاتی، ب وه‌رگرتنا ڤان خه‌لاتان، هێزه‌كا دی ل ده‌ف وی په‌یدا دبیت، كو ئه‌و پتر خزمه‌تا سینه‌ما كوردی بكه‌ت.

هۆگری گۆت: به‌لگه‌ فلمێ سه‌بایا ل دۆر خه‌باتا مالا ئێزدییانه‌ ل ده‌مێ ئه‌و كچ و ژنێن كوردێن ئێزدی یێن ره‌ڤاندی ژ ده‌ستێ تیرۆرستێن داعشێ رزگار دكه‌ن و دگه‌هیننه‌ ناڤا كه‌سوكارێن وان، كو د ئه‌ڤی به‌لگه‌ فلمی دا دو كه‌ساتیێن مالا ئێزدییان ب ناڤێن (مه‌حمود و شێخ زیاد) رۆل تێدا گێراینه‌ ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ، هه‌تا نوكه‌ ڤی به‌لگه‌ فلمی پشكداری د پتری 50 فلمه‌ فیسته‌ڤالێن جیهانی دا كرییه‌ و 15 خه‌لاتێن جیهانی و ناڤخۆیی ژی وه‌رگرتینه‌، ئه‌ڤ به‌لگه‌ فلمه‌ 91 خۆله‌كان یێ درێژه‌ و بۆ جارا ئێكێ ئه‌و به‌لگه‌ فلمه‌ ل وه‌لاتێ ئه‌مریكا هاتییه‌ نیشادان و خه‌لات ژی وه‌رگرتییه‌.

7

دهۆك، هه‌رهین محه‌مه‌د:

ده‌رهێنه‌ر (په‌روێز روسته‌می) كو خه‌لكێ‌ رۆژهه‌لاتێ‌ كوردستانێ‌ یه‌، دیداره‌كێ‌ دا بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ گۆت: پتریا فلمێن من ده‌ربڕینێ‌ ژ ئێش و ئازارێن كوردان دكه‌ن ب تایبه‌ت ئه‌و زه‌حمه‌ت و ده‌ربه‌ده‌ری یا وان دیتی و من پرۆژێن نوو هه‌نه‌ دێ‌ ل گه‌ل ستافێ‌ فیسته‌ڤالا دهۆكێ‌ دانوستاندنان كه‌ین و حه‌زدكه‌م ل گه‌ل ده‌رهێنه‌رێن باشور كاربكه‌م و پێكڤه‌ به‌رهه‌مه‌كێ‌ باش چێكه‌ین.

زێده‌تر گۆت: ل سالا 2012 ژی پشكداری فلمه‌ فیسته‌ڤالا دهۆكێ‌ بووم و ئه‌ڤ ساله‌ ژی ب فلمه‌كی پشكدارم، به‌لێ‌ ئه‌ڤ ساله‌ ب شێوه‌كێ‌ باشتر ب رێڤه‌ چوو و هیڤیدارم د فله‌ فیسته‌ڤالێن بهێن دا پتر فلمێن كوردی تێدا بینن و د فیسته‌ڤالا هه‌شتێ‌ ژی دا بوومه‌ خودانێ‌ خه‌لاته‌كی و ل ته‌هرانێ‌ ژی بوومه‌ خودانێ‌ باشترین فلم و دبینم د فلمه‌ فیسته‌ڤالا دهۆك دا خه‌لات ب ره‌نگه‌كێ‌ دروست هاتنه‌ به‌لاڤكرن.

دهۆك، نه‌وزاد هلۆری:

سالانه‌ ل هه‌رێما كوردستانێ‌ ژبه‌رخواسته‌كا زۆر بۆ كاره‌بێ‌، كاره‌با نیشتمانی كێم دبیت، له‌وا وه‌زاره‌تا كاره‌بێ‌ د پلانێ‌ دایه‌ كو ره‌وشا كاره‌بێ‌ باشتر بكه‌ت و 400 مێگاوات زێده‌كرن و هه‌ڤده‌م ل سه‌ر دانانا پیڤه‌رێ‌ زیره‌ك ژی به‌رده‌وامه‌.

سه‌فه‌ر ته‌یب، رێڤه‌به‌رێ‌ به‌لاڤكرنا كاره‌بێ‌ ل دهۆكێ‌ بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ گۆت: (سالانه‌ ل وه‌رزێ‌ زڤستانێ‌ ئاریشه‌ ل كاره‌با نیشتمانی دروست دبیت ژبه‌ركو خواسته‌كا زۆر ل سه‌ر كاره‌با نیشتمانی دروست دبیت و مه‌زاختن زۆر دبیت، ئانكو كاره‌با نیشتمانی گرێدای پله‌یێن گه‌رمایێ‌ یه‌ و هه‌ر گورانكاریه‌ك دێ‌ گورانكاریێ‌ ل سه‌ر كاره‌بێ‌ ژی كه‌ت، زێده‌باری كو 100 مێگاواتنێن كاره‌بێ‌ د ماوه‌یێ‌ هه‌یڤه‌كێ‌ دا زێده‌بوینه‌ به‌لێ‌ ده‌مژمێرێن كاره‌بێ‌ كێمتر بوینه‌ كو ئه‌ڤه‌ ژی ژ ئه‌گه‌رێ‌ گورانكاریایه‌ و خه‌لك بۆ گه‌رمكرنا مالێن خوه‌ رێژه‌كا زورتر یا كاره‌بێ‌ بكاردئینن وه‌كو پێدڤیه‌كا سه‌ره‌كی یا وه‌لاتیان د وه‌رزێ‌ زڤستانێ‌ دا).

زێده‌تر گۆت: (پێدڤی یه‌ وه‌لای ل ده‌مێ‌ دروستبوونا گورانكاریێن كه‌شوهه‌وای هه‌ڤكاربن ب تایبه‌تی د ڤه‌مراندنا گلوپ و ئامیرێن كاره‌بایی یێن نه‌ پێدڤی داكو رێژه‌ییه‌كا كاره‌بێ‌ جاره‌كا دی ڤه‌گه‌رێت بۆ تورا نیشتمانی).

ل بارا پیڤه‌رێ‌ زیره‌ك ناڤبری گۆت: (هه‌تا نوكه‌ پتری 60% پیڤه‌رێ‌ زیره‌ك كارێن وێ‌ دوماهی هاتینه‌، ل وێ‌ باوه‌ریێ‌ نه‌ كو دێ‌ كارتێكرنه‌كا زۆر باش ل سه‌ر ره‌وشا كاره‌بێ‌ كه‌ت، ئانكو نوكه‌ 60% زێده‌گاڤی ل سه‌ر كاره‌با نیشتمانی نه‌مایه‌ كوپ ێشتر جوراجور ڤه‌ زێده‌گاڤی ل سه‌ر دهاته‌كرن، بۆ نموونه‌ ل هنده‌ك مالا ل پشت مێزانیێ‌ گێزه‌ر و سپلێت هاتیه‌ گرێدان، رۆژانه‌ پتری 100 كه‌س سه‌ره‌دانا رێڤه‌به‌ریێ‌ دكه‌ نبۆ چاره‌سه‌ركرنا ئاریشه‌یێن كاره‌بی، هه‌رده‌مێ‌ پیڤه‌رێ‌ زیره‌ك هاته‌خوارێ‌ د حاله‌تێ‌ نورمال دا بخوه‌ بلند دبیت ڤه‌، به‌لێ‌ هنده‌ك ژ وان ئاریشه‌ تێدا هه‌نه‌ و هنده‌ك مالا سار و گه‌رم پێڤه‌ هاتینه‌ گرێدان و هه‌رده‌مێ‌ ئاریشه‌كا بڤی ره‌نگی هه‌بوو ب رێیا تیمێن كاره‌بی چاره‌سه‌ریا وان دهێته‌كرن كو چوار تیمن و رۆژانه‌ خه‌لك په‌یوه‌ندیێ‌ دكه‌ن و چاره‌سه‌ریا كاره‌با وان دكه‌ن).

ب گوره‌ی نووچه‌یه‌كێ‌ كو ژلایێ‌ وه‌زاره‌تا كاره‌بێ‌ یا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ‌ هاتیه‌ به‌لاڤكرن، 400 مێگاواتێن دن یێن كاره‌بێ‌ ل سه‌ر تورا نیشتمانی زێده‌بوینه‌ و ئه‌ڤ یه‌ك دێ‌ بیته‌ ئه‌گه‌ر كو كاره‌با نیشتمانی باشتر بیت.

دڤی بیاڤی دا رێڤه‌به‌رێ‌ به‌لاڤكرنا كاره‌با دهۆكێ‌ دیاركر ژی كو زێده‌بوونا 400 مێگاواتێن كاره‌بێ‌ ل سه‌ر تورا نیشتمانی دێ‌ كارتێكرنه‌كا زۆر ل سه‌ر باشتربوونا كاره‌با نیشتمانی و ده‌مژمێرێن دانا كاره‌بێ‌ هه‌بیت و گۆت ژی: (د نوكه‌ دا ب رێژا 23% ژ كوما گشتی یا كاره‌با نیشتمانی یا هه‌رێما كوردستانێ‌ بۆ پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ دهێته‌ به‌ردان و مه‌زاختن، ب ئومێدین كو كارێن باشتر بۆ چاره‌سه‌ركرنا پرسا كاره‌با نیشتمانی بهێته‌كرن داكو وه‌لاتی بشێن مفای ژ كاره‌با نیشتمانی وه‌ربگرن وه‌كو ئێك ژ پێدڤیێن سه‌ره‌كی یێن ژیانا رۆژانه‌).

15

دهۆك، شاكر ئه‌تروشی:

ئه‌كته‌را به‌رنیاس (گولێ‌ حه‌سه‌ن) د دیداره‌كێ‌ دا بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ دیاركر كو ل چه‌ند رۆژێن بۆری ئه‌و ژ وێنه‌كرنا كورته‌ فلمه‌كی ب دووماهی هاتینه‌ و نوكه‌ گه‌هشتیه‌ قوناغا مۆنتاژكرنێ‌ و پشتی چه‌ند حه‌فتیێن دی دێ‌ یێ‌ به‌رهه‌ڤ بیت پشكداریێ‌ د فیسته‌ڤالان دا بكه‌ت.

گولێ‌ گۆت: ناڤێ‌ كورته‌ فلمی (هه‌مان وێنه‌) یه‌، ناڤێ‌ من ژی (نازه‌) سیناریۆ و ده‌رهێنان كامه‌ران مه‌نسوره‌، چه‌ند ئه‌كته‌رێن دی ل گه‌ل من د پشكدارن، ژوانا (سه‌ربه‌ست ئه‌حمه‌د، حه‌مه‌ عه‌لی خان) و هنده‌كێن دی، ناڤه‌رۆكا فلمی ل دۆر كه‌سه‌كی یه‌ به‌ری بچیته‌ ده‌رڤه‌ی وه‌لاتی رۆژه‌كێ‌ ل گه‌ل جیرانه‌كێ‌ خوه‌ دچنه‌ سه‌یرانه‌كێ‌ و ل وێرێ‌ وێنه‌كی پێكڤه‌ دگرن و ئه‌و گه‌له‌ك حه‌ز ژ وی وێنه‌ی دكه‌ت، له‌ورا پشتی چه‌ند سالێن غه‌ریبێ‌ جاره‌كا دی دزڤریته‌ وه‌لاتێ‌ خوه‌ و حه‌زدكه‌ت جاره‌كادی ل گه‌ل جیرانێ‌ خوه‌ یێ‌ به‌رێ‌ بچنه‌ وی جهی وێنه‌كێ‌ دی پێكڤه‌ بگرن، لێ‌ ده‌می دگه‌هیت دبینیت كو جیرانێ‌ وی یێ‌ تووشی ئێشه‌كا ده‌روونی بووی و ئه‌و ژی بۆ گه‌له‌ك عاجز دبیت، له‌ورا نافێ‌ فلمی كریه‌ (هه‌مان وێنه‌) ئانكو هه‌ر ئه‌و وێنه‌.

ل دووماهیێ‌ گۆت: ژبلی كارێ‌ هونه‌ری نوكه‌ ئه‌م مژوولی رێكخستنا فیسته‌ڤاله‌كا ئه‌ده‌بی نه‌ كو ل 26 هه‌یڤا بهێت دێ‌ ل باژێرێ‌ سلێمانیێ‌ هێته‌ گێڕان و هژماره‌كا نڤیسكارێن كورد و بیانی دێ‌ ل فیسته‌ڤالێ‌ حازربن و بۆ ده‌مێ‌ سێ‌ رۆژان دێ‌ یا به‌رده‌وام بیت.

13

دهۆك، هه‌رهین محه‌مه‌د:

عه‌بدوللا یونس محه‌مه‌د، وێنه‌گرێ‌ كه‌نالێ‌ دهۆك تیڤی، د دیداره‌كێ‌ دا ل گه‌ل رۆژناما ئه‌ڤرۆ دبێژیت: ل ده‌ستپێكا كه‌نالێ‌ دهۆك تیڤی و هه‌تا نوكه‌ یێ‌ به‌رده‌وامم و بتنێ‌ دو سالان من ل پشكا ئه‌رشیفی ل هه‌مان كه‌نال كاركریه‌، وه‌كو دی رۆژێن خوه‌ هه‌موو من ل گه‌ل كامیرا ڤیدیۆیێ‌ بۆراندینه‌ و وێنه‌گریێ‌ گه‌له‌ك تشت داینه‌ من، به‌لێ‌ ژیێ‌ من ژ من وه‌رگرتیه‌، به‌لێ‌ رۆژه‌كا بتنێ‌ ژی ژ كارێ‌ خوه‌ بێزار نه‌بوویمه‌ هندێ‌ دلخۆشم ل گه‌ل هه‌چه‌كو بۆ من رۆژا ئێكێ‌ یه‌ و دهۆك تیڤی دا من گه‌له‌ك بیرهاتنێن خۆش و نه‌خۆش هه‌نه‌ و گه‌له‌ك هه‌ڤال ل گه‌ل مه‌ بوون و گه‌له‌كان باركریه‌ و وه‌غه‌ركریه‌ و گه‌له‌ك ژ مێژه‌یه‌ هاتیمه‌ خانه‌شینكرن، به‌لێ‌ ژبه‌ر حه‌زا من بۆ كارێ‌ من نوكه‌ ب گرێبه‌ستم ل دهۆك تیڤی كاردكه‌م و ئه‌ز دهۆك تیڤی دانم مال بابا خوه‌.

هه‌روه‌سا گۆت : مه‌رجه‌ وێنه‌گر فوتۆگرافه‌ریێ‌ ژی ب زانیت و ڤیدیۆیێ‌ ژی، به‌لێ‌ هه‌تا نوگه‌ گێولێ‌ من ل سه‌ر فوتۆگرافه‌ریێ‌ نه‌بوویه‌ و بتنێ‌ حه‌زژ ڤیدیۆكرنێ‌ دكه‌م و وێنه‌گرێ‌ ب دروستی ئه‌وه‌ گێولێ‌ كامیرێ‌ هه‌بیت و حه‌زژێ بكه‌ت و ڤی كاری دكه‌م بۆ گێولی خوه‌ دیسان ژبه‌رداهاته‌كی ژی كو ژیانا خوه‌ پێ‌ ده‌رباز بكه‌م.

ئه‌ڤرۆ:

دوهی ئێكشه‌مبی 28/11/2021 سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ، نێچیرڤان بارزانی، پشكداری د ڤه‌كرنا كۆنفرانسێ “یه‌كسانیا جێنده‌ری و ستراتیژیه‌تا ب هێزكرنا پێگه‌هێ ئافره‌تێ ل هه‌رێما كوردستانا ئیراقێ دا” كر كو ب هه‌ڤپشكی د ناڤبه‌را زانكۆیێن سلێمانیێ، دهۆك، هه‌ولێر و كوردستان ل هه‌ولێرێ هاته‌ سازكرن.

د كۆنفرانسی دا كو هه‌ژماره‌كا به‌رچاڤ یا مێهڤانێن بیانی و ناڤخوه‌یی و بسپۆر و ئه‌كادیمی به‌رهه‌ڤ بووین، نێچیرڤان بارزانی، په‌یڤا ڤه‌كرنا كۆنفرانسی پێشكێش كر و ئه‌ڤه‌ ده‌قێ وێ یه‌:

خوه‌شحالم پێكڤه‌ پشكداریێ د كۆنفرانسێ (یه‌كسانیا جێنده‌ری و ستراتیژیه‌تا ب هێزكرنا پێگه‌هێ ئافره‌تان ل هه‌رێما كوردستانا ئیراقێ دا) دكه‌ین كو پشكه‌كه‌ ژ هه‌وا نیشتمانی بۆ به‌رهنگاریا توندوتیژیێ دژی ئافره‌تان. هیڤیدارم ئه‌نجام و راسپاردێنباش د ڤی كۆنفرانسی دا هه‌بن و مفا ژێ بهێته‌ وه‌رگرتن بۆ پاشه‌رۆژا ڤی كارێ گرنگ كو ل هه‌رێما كوردستانێ ده‌ستپێكری.

به‌حسێ یه‌كسانیا د ناڤبه‌را نێر و مێ، كور و كچ و زه‌لام و ژن، د بنه‌ره‌تدا به‌حسه‌كێ سیاسی یه‌، گرێدای مافێ تاكه‌كسی یه‌ ل جڤاكی. هه‌كه‌ ماف بۆ هه‌موو تاكان وه‌كو ئێك بن، ئانكو نابیت ره‌گه‌زه‌ك یێ دی په‌راوێز بكه‌ت، نه‌ڤه‌خوینیت، پشكداریێ پێنه‌كه‌ت، یان ژی سته‌مێ لێ بكه‌ت و ل گه‌لدا توندوتیژ بیت. گه‌له‌ك هۆكار یێن هه‌ین كو وه‌كریه‌ ئافره‌ت یا سته‌ملێكری بیت ل جڤاكێ مه‌، ژوان: شوودانا ب زۆری، كوشتن ب بهانه‌یا شه‌ره‌فێ، ده‌ستدرێژیا سێكسی، توندوتیژی دناڤ خێزانێ دا و ل ده‌رڤه‌ی خێزانێ، یان ژی په‌راوێزخستن و بن ده‌ستكرن. پشكه‌ك ژ وان هۆكاران بجهئینانا شاش یا داب و نه‌ریتایه‌، ئه‌م كو دژی رادوه‌ستین، د ئێك ده‌م دا هه‌م سته‌مێ ل سه‌ر ئافره‌تێ كێم دكه‌ین، هه‌م كرێتیه‌كێ ژی ل كه‌لتوورێ خوه‌ ناهێلین، پشكه‌كا دی ژ هۆكاران، تێگه‌هشتنا شاشه‌ بۆ ئایینی، ئه‌م ده‌مێ قه‌ده‌غه‌ دكه‌ین، ل گه‌ل وێ چه‌ندێ داینه‌ كو ئافره‌تێ د پارێزین، ئایینی ژی ژ تێگه‌هشتنا شاش دپارێزین، پشكه‌كا زۆر یا هۆكاران ژی ژ نه‌ ره‌وشه‌نبیریا تاكه‌كه‌سی ڤه‌یه‌، له‌وما ده‌مێ تاكه‌كس ل سه‌ر پرسا یه‌كسانیێ و ئازادیێ په‌روه‌رده‌ دكه‌ین، ئافره‌تێ ژی ژ توندوتیژیێ و سته‌مێ و چه‌وساندنێ د پارێزین. ئاخڤتنا من ئه‌وه‌ كو پێدڤیه‌ ئه‌ڤه‌ هه‌ر ژ خواندنا سه‌ره‌تایی ڤی كولتووری د مێشكێ زارۆیێن مه‌دا بهێته‌ جهگیركرن.

باوه‌ریا مه‌ ئه‌وه‌: نابیت جڤاك ب شێوه‌كی بیت كو شیانێن ئافره‌تێ سنووردار بكه‌ت، یان ب شێوه‌كی ره‌فتارێ ل گه‌ل ئافره‌تێ دا بكه‌ تكو ژێرده‌ست بكه‌ت، بزاڤا مه‌ بۆ وێ چه‌ندێ یه‌ جڤاكی بكه‌ین وی ناڤه‌ندی كو تێدا ئافره‌ت ژی وه‌كو زه‌لامی، ئه‌و ئازادی هه‌بیت شیانێن خوه‌ پێشڤه‌ ببه‌ت، شیانێن په‌روه‌رده‌یی، هونه‌ری، سیاسی، پیشه‌یی و ئابووری، ئانكو كارێ مه‌ د پرسا یه‌كسانیا هه‌ردو ره‌گه‌زه‌دا، به‌رسڤه‌كا سیاسی یه‌ بۆ كۆمه‌كا په‌یكه‌رێن جڤاك یكو نیڤا جڤاكی په‌راویز دكه‌ن ل سه‌ر بنه‌مایێ جوداهیا ره‌گه‌زی.

ل ڤێرێ راستیه‌ك یا هه‌ی دخوازم به‌رچاڤ بكه‌م: گه‌له‌ك به‌حسێ یه‌كسانیێ د ناڤبه‌را دو ره‌گه‌زان دهێته‌ كرن، دخوازم تێگه‌هشتنا خوه‌ بۆ یه‌كسانیێ د ناڤبه‌را زه‌لامی و ئافره‌تێ دا د ئێك ئارمانجا گشتگیر دا به‌رچاڤ بكه‌م: ئارمانجا مه‌ ئه‌وه‌ جڤاكه‌كی ئاڤا بكه‌ین كو تێدا زه‌لام و ژن وه‌كو ئێك مفاداربن ژوان ده‌لیڤێن بۆ په‌یدا دبن، وه‌كو ئێك مفادار ببن د مافێن خوه‌دا. وه‌كو ئێك بشێن ئه‌ركێن خوه‌ بجهبینن. ب جۆره‌كی كو هه‌ردو ره‌گه‌ز ب یه‌كسانی بوار پێ بهێته‌ دان بۆ پشكداریا ئابووری، بۆ دروستكرنا بریارێ، بۆ ئه‌زموونكرنا خواستێن وان و بۆ ده‌سته‌به‌ركرنا پێدڤیێن وان.

ئانكو ئه‌ڤ به‌حسه‌ زێده‌تره‌ ژ یه‌كسانیێ د پشكداریكرنێ دا، ئه‌ڤ به‌حسه‌ گرێدایه‌ ب مافێ ئافره‌تێ وه‌كو تاك، كو ب پشتراستی ڤه‌، چاسپاندنا هه‌ر مافه‌كی پێدڤی ب قانوونێ و كارێ ده‌زگه‌هی هه‌یه‌ ل هه‌رێما كوردستانێ، ئه‌م ل هه‌رێما كوردستانێ كارێ مه‌ ل سه‌ر هه‌ردو بنه‌مایێن چه‌سپاندنا مافێ ژنێ كریه‌، ئه‌وژی ب رێیا راستڤه‌كرنا قانوونا بارێ كه‌سایه‌تی و ب رێیا ب ده‌زگه‌هكرنا مافێ ئافره‌تێ، به‌لێ یه‌كسانی ئامرازه‌ و ئازادكرنا تاك و ئازادكرنا ئافره‌تێ، ئارمانجه‌.

ئازادكرن ب دو رامانا دهێت: ئازادكرن ژ سته‌م و ئازادكرن بۆ بجهئینانا ئه‌ركی. باوه‌ریا مه‌ ئه‌وه‌ كو ئه‌ڤ دو جۆرێن ئازادیێ، د به‌رژه‌وه‌ندیا ژناندایه‌، ل ده‌ستێكێ پێدڤیه‌ ئه‌م ئافره‌تێ ئازاد بكه‌ین ژ كۆمه‌كا هۆكاران كو شیانێَن وێ چارچۆڤه‌كرینه‌، هه‌كه‌ مه‌ ئه‌و كر ئه‌ڤجا ئافره‌ت دێ شێت ئازاد بیت بۆ ڤه‌دیتنا شیانێن خوه‌ د جڤاكی دا.

ئێك: ئازادكرنا ژنان ژ نه‌یه‌كسانیێ، تنێ ئێك ژ گاڤانه‌، كۆمه‌كا گاڤێن دی یێن هه‌ین، وه‌كو ئازادكرنا وان ژ توندوتیژیێ (دناڤ خێزانێ دا و ل جڤاكیدا ژی)، ئازادكرنا وان ژ بێ ژێده‌ریا داهاتی و هه‌ژاریێ و ئازادكرنا وان ژ سته‌ما جڤاكی و بێكاریێ د جڤاكیدا.

دوو: ئازادكرنا وان بۆ ئه‌نجامدانا ئه‌كری. ئافره‌ت وی ده‌می ئازاد دبیت بۆ ئه‌نجامدانا كاری كو ئه‌رك پێ دهێته‌ سپاردن. تنێ ده‌مه‌كی یا ئازاده‌ كو وه‌كو بكه‌ره‌كێ كارا د جڤاك یدا ره‌فتار دگه‌لدا دهێته‌ كرن و بوار بۆ دهێته‌ ره‌خساندن تاكو ل دووڤ خواستا خوه‌ وی بیاڤی ب هه‌لبژێریت كو ب رێیا وی بشێت زۆرترین خزمه‌تێ بگه‌هینیته‌ جڤاكی.

هه‌كه‌ ژن ب وی رامانی یا ئازاد بیت، ل گه‌ل وێ چه‌ندێ دا كو ئه‌ركێ دایكاتیێ بجه دئینیت، دشێت مل ب ملێ زه‌لامی، خودانا ئابوورێ سه‌ربخوه‌ یێ خوه‌ بیت، دشێت ببیته‌ نوژدار، ببیته‌ ئه‌ندازیار، مامۆستا، نڤیسه‌ر، ڤه‌كۆله‌ر، ره‌خنه‌گر، سیاسه‌تمه‌دار، چالاكڤان، میدیاكار، پێشره‌و. هه‌تاكو دشێت ببیته‌ پۆلیس و ئاشتیا جڤاكی بپارێزیت، یان ژی ببیته‌ پێشمه‌رگه‌ و پارێزه‌را ئاخ و نیشتمانی بیت، هه‌كه‌ حه‌ز ژی بكه‌ت دشێت ببیته‌ سه‌رۆك ژی، ئه‌وژی كێشه‌یه‌ك نینه‌، له‌وما نابیت ژن ژ شیانێن خوه‌ بهێنه‌ جوداكرن، چونكه‌ په‌راوێزخستنا وان دێ زیانێ گه‌هینیته‌ هه‌موو جڤاكێ مه‌، نابیت ئافره‌ت بهێته‌ خستن ل به‌رده‌م جۆره‌كێ بژارده‌یان، هه‌كه‌ ئێك ژوان هه‌لبژارت، ده‌سته‌به‌رداری یێن دی ببیت. بۆ نموونه‌ د ناڤبه‌را مال و كارێ ده‌رڤه‌ دا، تنێ ئێك ژ وان ب ره‌وا بۆ بهێته‌ دیتن ! ئه‌ڤه‌ یا دروست نینه‌، به‌لكو دڤێت سه‌قایێ مال ب شێوه‌كی بیت، یێ هاریكار بیت بۆ كارێ وان یێ ده‌رڤه‌. ب هه‌مان شێوه‌، كارێ وان یێ ده‌رڤه‌ ب شێوه‌كی بهێته‌ رێكخستن كو زیانێ ب ئه‌رك و پێگه‌هێ وان نه‌گه‌هینیت ل مال، هه‌كه‌ بریار دا ژی ببن هه‌ڤژین و دایك، ئه‌ڤ باوه‌ره‌ بۆمه‌ تنێ درووشمه‌ك نینه‌، به‌لكو جیهانبینینا مه‌یه‌، جیهانبینیه‌ك كو ل ده‌ف مه‌ سێ ره‌هه‌ند یێن هه‌ین: ره‌خنه‌یه‌، بۆچوونه‌، نه‌خشه‌رێ یه‌. ره‌خنه‌یه‌ ل قورخكاریا تایێن ژیانێ ب تنێ ژلایێ زه‌لامی ڤه‌، ئه‌ڤ قورخكاریه‌ دڤێت بهێته‌ راستڤه‌كرن بۆ وێ چه‌ندێ ئافره‌ت ژی د تایێن ژیانێ مه‌ پشكدار بن، بۆچوونه‌: جڤاكێ مه‌ یێ زه‌نگینه‌ ب داهێنانێن زه‌لام و ژنێ ب پشكداری و كارێ هه‌ردو ره‌گه‌زان، بۆ وێ چه‌ندێ هه‌ردو ره‌گه‌ز تێدا سه‌ربه‌ست بن و ل جوانیێن ژیانێ زێده‌ بكه‌ن، نه‌خشه‌رێ یه‌: چونكه‌ مه‌ ب شێوه‌كێ كریاری، د ماوێ بیست سالێن بۆری دا ب سێ میكانیزمان كار ل سه‌ر كێمكرنا په‌راوێزخستنا ئافره‌تێ كریه‌ ل هه‌موو ره‌هه‌ندێن ژیانێ:

ئێك: ب رێیا راستڤه‌كرنا قانوونان ب تایبه‌ت قانونا بارێ كه‌سایه‌تی یا ئیراقی، ب دیاركری ژی قانوونێن سالێن 1959 و 1969 بۆ نه‌هێلانا توندوتیژیێ دژی ئافره‌تان.

دوو: ب رێیا ده‌زگه‌هكرنا یه‌كسانیا هه‌ردو ره‌گه‌زان، ب تایبه‌تی جهكرتنا ژنی ل ده‌زگه‌هێن فه‌رمی و رێكستنا وان ده‌زگه‌هان ب جۆره‌كی كو رۆل و پێگه‌هێ ژنان بهێته‌ پاراستن.

سێ: ب رێیا هاندانا ژنان بۆ پشكداریا وان یا سیاسی، ب تایبه‌تی ژی زێده‌كرنا رێژا كۆتا ل په‌رله‌مانی ژ 25% بۆ 30% ب مه‌ره‌ما زێده‌كرنا به‌رهه‌ڤكرنا ئافره‌تان ل ده‌ستهه‌لاتا قانووندانانێ و دروستكرنا بریارێ دا.

ب كۆرتی: كارێن مه‌ بۆ ب هێزكرن و پشته‌ڤانیكرنا ژنایه‌ بۆ وێ چه‌ندێ بشێن شیانێن خوه‌ بجه بگه‌هینن. به‌لێ دشێین بێژین: مه‌ یا شیای خزمه‌ته‌كا بنه‌ره‌تی بۆ پرسێن یه‌كسانیا زه‌لامی و ئافره‌تێ بكه‌ین، به‌لێ به‌ربه‌ست هه‌ر یێن ماین و پێدڤیه‌ بزاڤێن جدی بهێنه‌ كرن بۆ نه‌هێلانا وان به‌ربه‌ستان كو د ڤی بواری دا تووشی هه‌رێما كوردستانێ دبن. بۆ بنبركرنا وان، مه‌ پێدڤی ب هاریكاریا هه‌ردو ره‌گه‌زایه‌ . ئه‌ڤ هاریكاریه‌ ژی تنێ ل ده‌مه‌كی به‌رهه‌مدار دبیت كو هه‌ردو ره‌گه‌ز، وه‌كو تمامكه‌رێن هه‌ڤدو، هه‌ڤدو بخوینن و رێزا هه‌ڤپشك و بهایێ هه‌ڤپشك یێ هه‌ردولا كۆم بكه‌ت.

نه‌ته‌وه‌ وكولتوور و ئایینی، ئه‌و بریاره‌ یا بۆمه‌ دای كو دو ره‌گه‌زێن نێر و مێ، تمامكه‌رێن هه‌ڤدونه‌، هاریكارێن هه‌ڤدونه‌، پێكڤه‌ژیانێ به‌رهه‌م دئینن، وه‌كو ئێك بها یێ هه‌ی، وه‌كو ئێك د گرنگن بۆ دروستكرن و مان و به‌رده‌وامیا ژیانێ، ئه‌ڤه‌ هه‌موو نه‌ كێشه‌ ل گه‌ل ئایینی هه‌یه‌ و نه‌ ل گه‌ل كولتووری، هه‌موو رێیه‌كێ دده‌نه‌ مه‌، گرنگ ئه‌وه‌ ئه‌و دو ره‌گه‌ز سته‌مێ ل هه‌ڤدو نه‌كه‌ن، بنه‌مایێ ب دووماهیئینانا سته‌مێ ژی پاراستنا مافی یه‌، له‌وما پێدڤیه‌ هه‌ردو ره‌گه‌ز وه‌كو ئێك ماف هه‌بیت، وه‌كو ئێك ئه‌رك پێ بهێنه‌ سپاردن، وه‌كو ئێك رێز ل جوداهیێن وان بهێته‌ گرتن و وه‌كو ئێك ده‌لیڤه‌ بۆ بهێنه‌ ره‌خساندن.

بلا وێ چه‌ندێ ژی بینینه‌ بیرا خوه‌، ئه‌وا بوویه‌ به‌ربه‌ست ل به‌رانبه‌ر ئافره‌تێ، تنێ زه‌لام نینه‌، هه‌كه‌ زه‌لامه‌ك بیت و سته‌مێ بكه‌ت، پێدڤیه‌ ده‌ستێ وی بهێته‌ گرتن و بوار پێ نه‌هێته‌ دان، به‌لێ هنده‌ك جاران ئه‌وا سته‌مێ ل ژنێ دكه‌ت، دبیت ئافره‌ته‌كا دی بیت كو پێدڤیه‌ بهێته‌ په‌روه‌رده‌كرن یان ژی دبیت هنده‌ك شایێن داب و نه‌ریتان بن كو پێدڤیه‌ بهێنه‌ بنبركرن، دبیت هنده‌ك قانوون بن كو پێدڤی ب راستڤه‌كرنانه‌ و بهێنه‌ راستڤه‌كرن. دبیت هه‌تا سیسته‌مه‌كێ سیاسی بیت و پێدڤی ب ڤه‌كرنا زێده‌تر هه‌بیت ب روویێ پشكداریكرنا ژنان.

پێدڤیه‌ ئافره‌ت یا ئازاد بیت، ئازاد ژ توندوتیژیێ و چه‌سپاندنێ بۆ وێ چه‌ندێ بشێت د بوارێن گشتی دا مل ب ملێ زه‌لامی رۆل هه‌بیت د پێشخستنا بوارێن جودا دا.

هه‌روه‌سا من دڤێت ب ڤێ هه‌لكه‌فتی یادا دو خانمێن كارا بكه‌م، (مهاباد قه‌ره‌داخی) و (نه‌مام غه‌فووری) كو خزمه‌ته‌كا زۆر دڤی بواری دا كریه‌ و مخابن هه‌ردویان ب كورۆنایێ وه‌غه‌ركر.

هه‌روه‌سا به‌رده‌وام دڤێت د ڤان هه‌لكه‌فتان دا ب رێزڤه‌ یادا زانایێ ناڤدار مسته‌فا زه‌لمی بكه‌ین كو ژ روویێ قانوونی ڤه‌ بزاڤ و وه‌ستیانه‌كا مه‌زن دیتیه‌ و خزمه‌ته‌كا مه‌زن بۆ پاراستنا مافێن ئافره‌تێ و یه‌كسانیێ كریه‌.هه‌روه‌سا دخوازم سوپاسیه‌كا تایبه‌ت یا مامۆستایێن ئایینی ژی بكه‌ مكو د وی ده‌می دا هاریكاریه‌كا ئێكجار مه‌زن یا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ كر بۆ تێگه‌هشتنا زێده‌تر یا جڤاكی بۆ مافێن ئافره‌تێ، هیڤیدارم به‌رده‌وام جڤاكی تێبگه‌هینن ل سه‌ر یه‌كسانیێ، مافێن ئافره‌تێ، توندوتیژیێ وپێدڤی ئه‌ڤ چه‌نده‌ ببیته‌ به‌رنامێ به‌رنامێ هه‌وه‌ یێ رۆژانه‌.

 

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com