NO IORG
Authors Posts by naci bedel

naci bedel

15011 POSTS 0 COMMENTS

ئه‌ڤرۆ، قائید میرۆ

بڕیاره‌ پشتی په‌سه‌ندكرنا ئه‌نجامێن هه‌لبژارتنان ژلایێ دادگه‌ها فیدڕالی ڤه‌ ئێكه‌م كۆمبوونا خۆلا نوو یا جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ بهێته‌ ئه‌نجامدان، ئه‌ندامه‌كێ به‌رێ یێ جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ ژی رادگه‌هینیت، هێرشا لسه‌ر مالا مسته‌فا كازمی چو كاریگه‌ری نابن لسه‌ر كۆمبوونا جڤاتا نوونه‌ران و پڕۆسا پێكئینانا حوكمه‌تا نوو.

شێروان دوبه‌ردانی، په‌رله‌مانتارێ به‌رێ یێ ئیراقێ ژ فراكسیۆنا پارتی، بۆ رۆژناما (ئه‌ڤرۆ) دیاركر” كۆمسیۆنێ ئه‌نجامێن هه‌لبژارتنان یێن راده‌ستی ده‌سته‌یا دادوه‌ری ل كۆمسیۆنێ كرینه‌، ژ به‌ر كو هنده‌ك سكالا لسه‌ر ئه‌نجامان یێن هه‌ین و پشتی پێداچوونێ ده‌سته‌یا ناڤبری دێ بڕیارا خوه‌ ده‌ت، د دووڤدا دێ كۆمسیۆنا بلند یا هه‌لبژارتنێن ئیراقێ د به‌یانه‌كێ دا ئه‌نجامێن دووماهیێ یێن هه‌لبژارتنان ئاشكرا كه‌ت و ب گۆره‌ی مادێ  ٣٢٩ ێ دێ ئه‌نجام هێنه‌ هنارتن بۆ دادگه‌ها فیدڕالی یا ئیراقێ، بێگومان بڕیارا په‌سه‌ندكرنا ئه‌نجامێن هه‌لبژارتنان تنێ د ده‌ستهه‌لاتا دادگه‌ها فیدڕالی دایه‌ و پشتی ئه‌و ئه‌نجامانان په‌سه‌ند دكه‌ت، سه‌رۆك كۆمارێ ئیراقێ دێ هێته‌ راسپاردن د ده‌مێ 15 رۆژان دا ئێكه‌م كۆمبوونا خۆلا نوو یا جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ دێ هێته‌ ئه‌نجامدان و ب ته‌مه‌نترین په‌رله‌مانتار دێ سه‌رۆكایه‌تیا وێ كۆمبوونێ كه‌ت”.

ل چه‌ند رۆژێن بۆری خوه‌نیشاندان دژی ئه‌نجامێن هه‌لبژارتنێن ١٠ی ئۆكتۆبه‌رێ هاتنه‌ ئه‌نجامدان و ژلایێ هژماره‌كا هێزێن شیعی گه‌ف هاتبوون كرن هه‌كه‌ پێداچوون ب ئه‌نجامێن هه‌لبژارتنان نه‌هێته‌كرن، به‌لێ كۆمسیۆنا سه‌ربخوه‌یا هه‌لبژارتنێن ئیراقێ دیاركر، ئه‌نجامێن ده‌ستی و ئه‌لكترۆنی وه‌ك ئێك ده‌ركه‌فتینه‌ و لایه‌نێن سه‌رنه‌كه‌فتی د هه‌لبژارتنێن هه‌یڤا بۆری دا تنێ ماف هه‌یه‌ سكالایێ تۆمار بكه‌ن.

شێروان دوبه‌ردانی ئاماژه‌كر” ره‌وشا نوكه‌ ل ئیراقێ په‌یدابووی، بتایبه‌تی پشتی هێرشا ل سه‌ر مالا مسته‌فا كازمی سه‌رۆك وه‌زیرێن ئیراقێ چو كاریگه‌ری لسه‌ر كۆمبوونا داهاتی یا جڤاتا نوونه‌ران نابیت، به‌رۆڤاژی دێ بیته‌ هاندانه‌ك كو له‌ز بهێته‌كرن بۆ كۆمبوونا جڤاتێ و پڕۆسا پێكئینانا حوكمه‌تا نوو، چونكه‌ ره‌وشا ئیراقێ وه‌سا دخوازیت هه‌موو هێزێن سیاسی كار بكه‌ن بۆ پێكئینانا حوكمه‌تێ و ده‌ربازكرنا ڤێ ره‌وشا عێراق تێدا ده‌رباز دبیت، سه‌ره‌دانا ئیسماعیل قائانی و داخویانیا وه‌زاره‌تا ده‌رڤه‌یا ئیرانێ گۆهۆڕین بسه‌ر ره‌وشا ئیراقێ ئیناینه‌ و ئه‌م باوه‌رین ره‌وش زێده‌تر دژواتر نابیت، چونكه‌ ئیراق نه‌شێت خوه‌ لبه‌ر ره‌وشه‌كا دژوارتر بگریت، له‌وڕا ئه‌م گه‌شبینین دێ ره‌وش هێته‌ كۆنتڕۆلكرن و كۆمبوونا جڤاتا نوونه‌ران و پڕۆسا پێكئینانا حوكمه‌تێ دێ ب شێوه‌یه‌كی سه‌ركه‌فتی هێته‌ ئه‌نجامدان”.

 

ئه‌ڤرۆ ، زنار تۆڤی:

چاڤدێره‌كێ سیاسی راگه‌هاند،  پشتی سالا 2003 ئێكه‌م جاره‌ هه‌لبژارتنێن ب ڤی ره‌نگی ل ئیراقێ دهێنه‌ ئه‌نجامدان، د ڤان هه‌لبژارتنان دا، كۆمسیۆنا هه‌لبژارتنێن ئیراقێ، باشترین كار كرییه‌، پشتی ژ ناڤچوونا رژێما به‌عس، هه‌رده‌م به‌ری حوكمه‌تا ئیراقێ بهێته‌ پێكئینان، هنده‌ك ئاریشه‌ دروست بووینه‌، دناڤبه‌را ئالیێن سیاسی دا، ل گه‌ل هندێ‌ هنده‌ك ئاریشێن نه‌خواستی ژی دروست دبن، هنده‌ك گڤاشتن ل سه‌ر حوكمه‌تێ‌ دهێنه‌ كرن، هه‌روه‌سا هنده‌ك كارێن تیرۆرستی ژی دهێنه‌ ئه‌نجامدان و هنده‌ك بزاڤێن تیرۆركرنێ‌ ژی ل ئیراقێ دهێنه‌ كرن، ڤێ‌ جارێ‌ بزاڤ هاتنه‌ كرن، ژبۆ تیرۆركرنا مسته‌فا كازمی سه‌رۆك وه‌زیرێن ئیراقێ، هنده‌ك جاران ئه‌ڤ چه‌نده‌ وه‌كو گڤاشتنه‌ك ل سه‌ر ئالیێن سیاسی دهێته‌ كرن، داكو زوو حوكمه‌تا نوو پێكبینن، یان ژی ئه‌ڤ چه‌نده‌ دهێته‌ كرن، داكو هنده‌ك ئالی ده‌ستبه‌ردانێ‌ ژ مافێن خوه‌ بكه‌ن.

سامی ئه‌ترووشی، چاڤدێرێ سیاسی بۆ رۆژناما (ئه‌ڤرۆ) گۆت” پشتی سالا 2003 حوكمه‌تێن لهه‌ڤهاتنێ‌ ل ئیراقێ هاتینه‌ پێكئینان، چو جاران حوكمه‌تێن زۆرینه‌ و كێمینه‌ نه‌هاتینه‌ پێكئینان، ئه‌ڤ چه‌نده‌ زوو ناهێته‌ پێكئینان ژی، ڤێ‌ جارێ‌ دێ‌ حوكمه‌ته‌كا ل سه‌ر شێوازێ‌ لهه‌ڤهاتنێ‌ هێته‌ پێكئینان، داكو بشێن ئیراقێ برێڤه‌ ببه‌ن، و دێ‌ جۆره‌كێ‌ ئارامیا ناڤخوه‌یی و ئابووری په‌یدا بیت، لێ‌ ل وی ئاستی نابیت كو خه‌لك چاڤه‌رێ‌ دكه‌ت، دێ‌ هه‌ر ئاریشی ل ئیراقێ هه‌بن، چونكی مه‌یدانا ئیراقێ، نه‌ ب تنێ‌ حوكمه‌تا ئیراقێ برێڤه‌ دبه‌ت، به‌لكو ده‌وله‌تێن هه‌رێمی و هێزێن ناڤده‌وله‌تی ژی تێدا یێن هه‌ین”.

ئه‌و ژی دیار كر” ده‌ستێن ده‌ره‌كی دناڤا حوكمه‌تا ئیراقێ دا هه‌نه‌ و كارتێكرنا ئیرانێ‌ و توركی و قه‌ته‌رێ‌ و سعودیێ و ئیماراتێ‌ ژی گه‌له‌ك ل سه‌ر ئیراقێ یا هه‌ی، وان وه‌كریه‌، كو ئه‌ڤ ره‌وشا نوكه‌ ل ئیراقێ په‌یدا ببیت، دیسان ده‌ستێ‌ حوكمه‌تا ئیراقێ هند یێ‌ ڤه‌كری نابیت، كو بشێت كونترۆلێ‌ ل سه‌ر ئیراقێ بكه‌ت، له‌وما حوكمه‌ت نه‌شێت خوه‌ ژ ئاریشێن ئابووری، پشكه‌كا ئاریشێن سیاسی رزگار بكه‌ت، هه‌روه‌سا پێكئینانا هه‌ر حوكمه‌ته‌كێ‌ دمینیت ل سه‌ر پارڤه‌كرنا پۆستێن سیاسی، لێ‌ دستوور هند ده‌لیڤا درێژ ناده‌ته‌ ئالیێن سیاسی، كو پێكئینانا حوكمه‌تێ‌ گیرو بكه‌ن، لدووڤ ده‌مێ‌ دستووری هه‌یڤه‌ك هه‌تا هه‌یڤ و نێڤێن دیتر دڤێت حوكمه‌تا نوو بهێته‌ پێكئینان، لێ‌ ئه‌و ره‌وشا سیاسی یا ئالوز كو ل ئیراقێ په‌یدابووی، دێ‌ حوكمه‌تا عراقێ‌ گیرو كه‌ت و ل ده‌مێ‌ خوه‌ یێ‌ قانوونی ناهێته‌ پێكئینان”.

ئه‌ترۆشی خویاكر” بۆ ڤێ‌ قووناغێ‌ گرنگه‌ ئالیێن كوردی ئێك هه‌لویست بن و ب ئێك ده‌نگ و ئێك بریار بچنه‌ به‌غدا، هه‌كه‌ ناڤمالا شیعی پێك بهێت، دێ‌ حوكمه‌تا ئیراقێ زوو هێته‌ پێكئینان، چونكی گیروبوونا پێكئینانا وێ د به‌رژوه‌وه‌ندییا چ ئالیان دا نینه‌، هه‌روه‌سا چ جاران ئیران رێ‌ ناده‌ت، كو چو ئالی ناڤمالا شیعی تێكبده‌ن، دیسان پشتی سالا 2003 ێ‌ بریار هاتیه‌ دان، كو دیموكراتیه‌كا لهه‌ڤهاتنێ‌ ل ئیراقێ بهێته‌ دروستكرن و پۆستێن سیادی دناڤبه‌را كورد و شیعه‌ و سونه‌یان دا هاتینه‌ به‌لاڤكرن، د هه‌مان ده‌مدا هه‌تا نوكه‌ كورد نه‌شیاینه‌ سه‌ره‌ده‌ریه‌كا دروست ل گه‌ل بابه‌تێ‌ شیعی و سوننی بكه‌ن، هه‌روه‌سا پشتی سالا 2003 ێ‌ كوردان خوه‌ نێزیكی شیعان كریه‌ ل سه‌ر بنه‌مایێ‌ كو سته‌م ل هه‌ردویان هاتیه‌ كرن، شیعان ژی ئه‌ڤ چه‌نده‌ بۆ خوه‌ ب ده‌لیڤه‌ دیتیه‌، ل ده‌ستپێكێ‌ شیعان چه‌ندین پۆست دانه‌ كوردان، لێ‌ پشتی هنگێ‌ كوردان چه‌ندین پۆست ژ ده‌ستدان، دیسان د وارێ‌ روونشتڤانێن هه‌رێمێ‌ دا رێژا كوردان وه‌كو خوه‌ مایه‌ و ئه‌ره‌با یا خوه‌ زێده‌ كریه‌، دیسان نه‌ سه‌ره‌ده‌ریه‌كا دروست ل گه‌ل بابه‌تێن ته‌كنیكی هاتیه‌ كرن، دیسان هه‌تا نوكه‌ ئیراقێ چه‌ندین مادێن دستوورێ‌ ئیراقێ بجه نه‌ئینیانه‌، وه‌كو مادێ‌ ” 140 ” یێ‌ دستۆری و دیسان بابه‌تێ‌ په‌ترۆل و غازێ‌ و مووچێ‌ هێزا پێشمه‌رگه‌ی و چه‌ندین بابه‌تێن دیتر یێن گرنگ”.

17

ئه‌ڤرۆ:

د چه‌ند رۆژێن بۆری دا به‌رپرسێن ئه‌مریكا و رۆسیا ل دۆر پاشه‌رۆژا سووریێ كۆمبووینه‌ و د كۆمبوونێ دا هه‌ر دو ئالیان به‌حسێ هندێ كرینه‌ كو دڤێت قه‌یرانا نها ل سووریێ بهێته‌ چاره‌سه‌ركرن و هه‌ر دو ئالیان بریار داینه‌ كو ب رێیا دو لیژنێن تایبه‌ت پێكڤه‌ كار بكه‌ن.

ل گۆر راپۆرته‌كا رۆژناما ئیندێپێندێنت یا بریتانی د چه‌ند رۆژێن بۆری دا به‌رپرسێن ئه‌مریكا و رۆسیا ل دۆر چاره‌سه‌ركرنا قه‌یرانا سووریێ كۆمبووینه‌ و د كۆمبوونێ دا هه‌ر دو ئالیان به‌حسێ هندێ كرینه‌ كو دڤێت پێكڤه‌ قه‌یرانا نها ل سووریێ چاره‌سه‌ر بكه‌ن، چونكو هه‌تا قه‌یرانا سووریێ نه‌هێته‌ چاره‌سه‌ركرن دێ گه‌له‌ك ئالۆزیێن دی ل رۆژهه‌لاتا ناڤین په‌یدا بن و ئه‌و یه‌ك دێ كارتێكرنا خوه‌ ل هه‌موو جیهانێ كه‌ت و دڤێت ئه‌مریكا و رۆسیا پێكڤه‌ ل سه‌ر نه‌خشه‌كێ بۆ چاره‌سه‌ركرنا قه‌یرانا نها ل سووریێ كار بكه‌ن، به‌رپرسێن ئه‌مریكا د كۆمبوونێ دا دیار كرینه‌ كو دڤێت به‌ری هه‌ر تشته‌كێ داعش و رێكخراوێن دی یێن تیرۆرستی ل سووریێ ژناڤ بچن، چونكو نها داعش بهێز كه‌فتیه‌ و دشێت جاره‌كا دی ده‌ست ب كریارێن تیرۆرستی ل سووریێ و ده‌ڤه‌رێن دی بكه‌ت، ژ بۆ چاره‌سه‌ركرنا قه‌یرانا سووریێ د پێنگاڤا ئێكێ دا دڤێت داعش و گرۆپێن دی یێن تیرۆرستی ل سووریێ بهێنه‌ ژناڤبرن.

هه‌مان رۆژنامێ ئه‌و یه‌ك ژی دیار كریه‌ كو به‌رپرسێن رۆسیا دیار كرینه‌ شه‌رێ ل دژی تیرۆرێ ل سووریێ گه‌له‌ك گرنگه‌ و دڤێت هه‌موو ئالی د چارچۆڤێ به‌رنامه‌كێ هه‌ڤپشك دا پێكڤه‌ شه‌رێ تیرۆرێ بكه‌ن، لێ د هه‌مان ده‌می دا دڤێت ئه‌مریكا ژی هه‌موو هێزێن خوه‌ ژ باكورێ سووریێ ڤه‌كێشیت، لێ به‌رپرسێن ئه‌مریكا دیار كرینه‌ كو ئه‌و جارێ هێزێن خوه‌ ڤه‌ناكێشن، چونكو ره‌وشا سووریێ گه‌له‌ك ئالۆزه‌ و هه‌بوونا ئه‌مریكا ل سووریێ بۆ ئارامیا وی وه‌لاتی گه‌له‌ك گرنگه‌ و دڤێت رۆسیا ژی پشته‌ڤانیێ ل ئارامیا نها ل سووریێ بكه‌ت، چونكو ده‌مێ ئه‌مریكا هێزێن خوه‌ ژ باكورێ سووریێ ڤه‌كێشیت دێ توركیا، گرۆپێن سه‌ر ب توركیا و هه‌روه‌سا رێكخراوێن دی یێن تیرۆرستی ده‌ست ب ئێرشێن نوو كه‌ن و ئه‌و یه‌ك دێ بیته‌ ئه‌گه‌رێ هندێ ره‌وشا سووریێ ب تایبه‌تی ژی باكورێ وی وه‌لاتی پتر ئالۆز بیت.

چاڤدێرێن سیاسی ژی دیار دكه‌ن كو ئه‌مریكا و رۆسیا ل دۆر چه‌ندین خالێن گرنگ و ستراتیژی سه‌باره‌ت ب پاشه‌رۆژا سووریێ رێككه‌فتینه‌ و هه‌ر دو وه‌لات ژی گه‌هشتینه‌ ڤێ باوه‌ریێ كو دڤێت توركیا هه‌موو هێزێن خوه‌ ژ باكورێ سووریێ ڤه‌كێشیت و ئێدی ده‌ستێوه‌ردانێ د كاروبارێن ناڤخوه‌یی یێ سووریێ دا نه‌كه‌ت، چونكو پشته‌ڤانیا توركیا بۆ گرۆپێن چه‌كدار ئێكه‌ ژ وان خالێن گرنگ كو بوویه‌ ئه‌گه‌رێ ئالۆزبوونا ره‌وشا ناڤخوه‌یی یا سووریێ و دڤێت ئێدی توركیا ژی ده‌ستان ژ پشته‌ڤانیا گرۆپێن چه‌كدار به‌رده‌ت و رێزێ ل ئیرادا خه‌لكێ سووریێ بگریت.

ل گۆر باوه‌ریا چاڤدێرێن سیاسی رۆسیا ژی وه‌كو به‌رێ ل دژی مافێن ره‌وا یێن گه‌لێ كورد ل سووریێ نینه‌، هه‌روه‌سا ئه‌مریكا ژی ل دژی هندێ نینه‌ كو كورد و رژێما به‌شاری پێكڤه‌ ب رێیا دانوستاندنان بگه‌هنه‌ رێككه‌فتنه‌كێ كو مافێن كوردان د چارچۆڤێ دستووره‌كێ نوو ل سووریێ دا بهێته‌ گه‌ره‌نتیكرن، لێ توركیا ژ هندێ دترسیت هه‌كه‌ كورد ل سووریێ بهێز بكه‌ڤن و بگه‌هنه‌ مافێن خوه‌ ئه‌و یه‌ك دێ كارتێكرنا خوه‌ ل كوردێن توركیا ژی كه‌ت، ژ به‌ر هندێ ژی نها توركیا ب هه‌موو ره‌نگه‌كێ كار دكه‌ت دا كو رژێما به‌شاری ل گه‌ل كوردان دانوستاندنان نه‌كه‌ت.

32

ئه‌ڤرۆ:

ئاژانسا سپوتینگ یا رۆسیا د راپۆرته‌كێ دا دیار كریه‌ كو وه‌زیرێ ده‌رڤه‌ یێ رۆسیا سیرگێی لاڤرۆڤ ب رێیا ته‌له‌فونێ ل گه‌ل مه‌ولوود چاڤوش ئوگلۆ وه‌زیرێ ده‌رڤه‌ یێ توركیا ئاخڤیه‌ و بۆ وی دیار كریه‌ كو دڤێت توركیا ب چو ره‌نگه‌كێ د بیاڤێ سه‌ربازی دا هاریكاریا ئوكرانیا نه‌كه‌ت، چونكو ئه‌و یه‌ك دێ ئه‌نجامێن خوه‌ یێن گه‌له‌ك خراب بۆ توركیا هه‌بن و باشتره‌ توركیا ده‌ست ب كاره‌كێ وه‌سا ب مه‌ترسی نه‌كه‌ت.

هه‌مان ئاژانسێ دیار ژی كریه‌ كو لاڤرۆڤی ب ره‌نگه‌كێ ئاشكرا هۆشداری دایه‌ توركیا كو خوه‌ نه‌كه‌ته‌ پشكه‌ك ژ ئالۆزیێن نها د ناڤبه‌را رۆسیا و ئوكرانیا دا.

17

ئه‌ڤرۆ:

عه‌بدولفه‌تاح بورهان سه‌رۆك ئه‌ركانێ سودانێ راگه‌هاند كو ئه‌و ل گه‌ل سه‌رۆكێ ده‌سته‌سه‌ركری یێ سودانێ عه‌بدوللا حه‌مدوك رێككه‌فتینه‌ و دێ رێ ب سه‌رۆك وه‌زیری هێته‌ دان جاره‌كا دی ڤه‌گه‌ریته‌ ڤه‌ سه‌ر ده‌ستهه‌لاتێ و ل گه‌ل كابینا حوكمه‌تێ ده‌ست ب كارێ خوه‌ بكه‌ت.

ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنا جیهانێ ژی دیار دكه‌ن كو ژ ئه‌نجاما فشارێن ئه‌مریكا و وه‌لاتێن ئورۆپی عه‌بدولفه‌تاح بورهان كو به‌ری ده‌مه‌كێ كۆده‌تا ل دژی عه‌بدوللا حه‌مدوك كربوو رازی بوویه‌ كو جاره‌كا دی سه‌رۆك وه‌زیر ڤه‌گه‌ریته‌ ڤه‌ سه‌ر ده‌ستهه‌لاتێ.

22

هه‌ولێر، قائید میرۆ

وه‌زاره‌تا ساخله‌میێ چه‌ندین پێشنیار به‌رهه‌ڤكرینه‌ بۆ كه‌سێن به‌رهه‌ڤنینه‌ ڤاكسینا دژی كۆرۆنایێ بكاربینن و ئێك ژوان پێشنیاران ئه‌ڤه‌ مووچێ مامۆستایان بهێته‌ راگرتن، به‌رپرسه‌كێ ئێكه‌تیا مامۆستایانژی دبێژیت: وه‌زاره‌تا ساخله‌میێ‌ ده‌ستهه‌لات نینه‌ بۆر اگرتنا مووچێ مامۆستایان و هه‌تا نوكه‌ ژی بتنێ نیڤا مامۆستایان ڤاكسین وه‌رگرتیه‌ دووماهیا ڤێ هه‌یڤێ دوماهی ژڤانێ مامۆستایانه‌ بۆ وه‌رگرتنا ڤاكسینێ.

عه‌تا ئه‌حمه‌د، جێگرێ سه‌رۆكێ ئێكه‌تیا مامۆستایێن كوردستانێ بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ دیاركركو ژبلی وه‌زاره‌تا په‌روه‌ردێ‌ دشێت رێك وجهێن پێدڤی بگریته‌ به‌ر هه‌مبه‌ر هه‌ر مامۆستایه‌كی، به‌لێ چو وه‌زاره‌ت و كه‌سه‌ك نه‌شێت مووچێ مامۆستا رابگریت، چونكه‌ پێدانا مووچه‌ی ب قانوون هاتیه‌ رێكخستن و گوره‌ی قانوونێ مووچه‌ بۆ هه‌ر فه‌رمانبه‌ره‌كێ حوكمه‌تێ دهێته‌كرن، مامۆستا ژی وه‌كی هه‌موو فه‌رمانبه‌رێن دی یێن حوكمه‌تێ ب قانوون هاتینه‌ دامه‌زراندن و وه‌زاره‌تا ساخله‌میێ ده‌ستهه‌لات نینه‌ ده‌ستوه‌ردانێ بكه‌ت بۆر اگرتنا مووچێ مامۆستایان، هیڤیدارین چو بڕیارێن وه‌سا نه‌هێنه‌ بجه ئینان به‌رۆڤاژی دێ ئێكه‌تیا مامۆستایان هه‌لویستێ خۆ هه‌بیت، به‌لێ هه‌ر ده‌ستپێكێ مه‌ مامۆستا هانداینه‌ وه‌ك ته‌خه‌كا گرنگ و كاریگه‌را ناڤا جڤاكێ بۆ ڤێ چه‌ندێ رێنمایێن خۆپارێزیێ دژی ڤایرۆسا كۆرۆنایێ بجه بینن و ڤاكسینێ بكار بینن، نه‌ك تنێ مامۆستا زۆرن ئه‌و خه‌لك و فه‌رمانبه‌رێن بهه‌ر شێوه‌یه‌كێ هه‌بیت باوه‌ری ب ڤاكسینێ نینه‌، یان ژی خه‌مساربووینه‌ و هه‌تا ڤاكسین وه‌رنه‌گرتیه‌، دڤێت وه‌زاره‌تا په‌روه‌ردێ رێكارێن پێدڤی بگریته‌ به‌ر هه‌مبه‌ر دانانا ڤاكسینێ ژلایێ مامۆستایان ڤه‌، به‌رۆڤاژی هه‌ر گڤاشتنه‌كادی ئه‌م ره‌تدكه‌ین هه‌مبه‌ری مامۆستایان هه‌بیت.

ره‌هێل فه‌ره‌یدوون، بریكارێ وه‌زاره‌تا ساخله‌میێ دداخویانیه‌كێ دا راگه‌هاند كو دووماهی ژڤان بۆ مامۆستایان هه‌تا دوماهیا ئه‌ڤێ هه‌یڤێ یه‌ و هه‌ر مامۆستایه‌كێ ڤاكسین وه‌رنه‌گرتبیت ئه‌ڤه‌ دێ رێو جهێن پێدڤی هه‌مبه‌ر هێنه‌ وه‌رگرتن بگه‌هیته‌ ئاستێ راگرتنا مووچێ هه‌ر مامۆستایه‌كێ ئه‌گه‌ر بهێت و ڤاكسینێ نه‌دانیت، هه‌ر فه‌رمانبه‌ر و مامۆستایه‌كێ به‌رهه‌ڤ نه‌بیت بۆ وه‌رگرتنا ڤاكسینێ ئه‌ڤه‌ مه‌ پێشنیاركریه‌، یان پێدڤیه‌ هه‌موو حه‌فتیه‌كێ پشكنینا پی سی ئاڕ بكه‌ت یانژی مووچێ وی بهێته‌ راگرتن، ژبۆی پاراستنا وه‌لاتیان ئه‌م نه‌چارین بكارئینانا ڤاكسینێ بكه‌ینه‌ نه‌چاری، ژبلی وه‌زاره‌تا ساخله‌میێ دڤێت وه‌زاره‌تێن دیژی هاریكاربن دگه‌ل ساخله‌میێ بۆ بجه ئینانا رێوجهێن پێدڤی بۆ دانانا ڤاكسینێ، بدیتنامه‌ دانانا ڤاكسینێ دێ بیته‌ ئه‌گه‌رێ ئاسایی كرنا ره‌وشا كۆرۆنایێ و به‌رۆڤاژی رێژه‌یه‌كا زۆرا وه‌لاتیان ڤاكسینێ وه‌رنه‌گرن دێ ره‌وش به‌ره‌ف خراپتر بچیت.

ئبه‌رپرسێ ئێكه‌تیا مامۆستایان گۆتژی: ل هه‌رێما كوردستانێ  هزار مامۆستا هه‌نه‌ و دگه‌ل فه‌رمانبه‌رێن په‌روه‌ردێ هژمارا وان دگه‌هیته‌  هزار كه‌سان، هه‌تا نوكه‌ ل گوره‌ی زانیاریێن به‌رده‌ستێ مه‌ هێشتا نیڤا مامۆستا ڤاكسینا دژی كۆرۆنایێ وه‌رگرتیه‌ و نیڤادی هێشتا وه‌رنه‌گرتیه‌، ئه‌م وه‌كی ئێكه‌تیا مامۆستایان داخوازێ ل هه‌موو مامۆستایان دكه‌ین سه‌ره‌دانا بنگه‌هێن تایبه‌ت ب ڤاكسینێ بكه‌ن و به‌ری ژڤانێ ڤاكسینێ بۆ مامۆستایان دووماهی بهێت ڤاكسینێ وه‌ر بگرن، چونكه‌ دێ بیته‌ ئه‌گه‌رێ پاراستنا وان و قوتابیان، كۆرۆنا مه‌ترسیه‌كا مه‌زنه‌ ل سه‌ر ژیانا هه‌موو جڤاكی ئه‌م داخوازێ ل هه‌موو مامۆستایان دكه‌ین بێی دو دلی ڤاكسینێ بكاربینن، ب تایبه‌تی به‌حسێ هاتنا پێله‌كادیا كۆرۆنایێ دهێته‌كرن، ناڤه‌ندێن خواندنێ دڤێت د پاراستی بن و هه‌موو شیانێن خۆ دێ مه‌زێخین و هاریكاربین دگه‌ل مامۆستایان بۆ وه‌رگرتنا ڤاكسینێ، چونكه‌ ڤاكسین بابه‌ته‌كێ زانستیه‌ و هه‌ر مامۆستایه‌كێ هه‌تا نوكه‌ ب هه‌ر ئه‌گه‌ره‌كێ ڤاكسین وه‌رنه‌گرتیه‌ بلا ڤاكسینێ وه‌ر بگریت و به‌رژه‌وه‌ندیا خۆ به‌رژه‌وه‌ندیا گشتی به‌رچاف بگریت، ژبلی ڤاكسینێ هه‌موو رێنمایێن خۆپارێزیێ ژی ل قوتابخانان بهێنه‌ بجه ئینان پێخه‌مه‌ت به‌رده‌وامیدان ب پڕۆسا خواندنێ و ده‌ربازكرنا ره‌وشا نوكه‌ ئه‌م تێداینه‌.

13

حه‌له‌بچه‌، عه‌زیز هه‌ورامی:

ره‌خنێن  توند ل هه‌مبه‌ری كولیژێن راگه‌هاندنێ‌ ل كوردستانێ‌ دهێته‌ كرن كو نه‌شیاینه‌ كادرێ‌ ئه‌كادیمی و پروفیشنال به‌رهه‌م بینن و بێخنه‌ دبازارێ‌ میدیایێ‌ دا و ئه‌و میدیاكاریێن ژ زانكۆیان ده‌رچن نه‌شیاینه‌ وه‌كو پێدڤی ل كه‌نالان دا رولێ‌ خوه‌ هه‌بییت.

د. شوان ئاده‌م سه‌رۆكێ‌ رێكخراوا چاڤدێریا میدیایی یا كوردی بۆ به‌رپه‌رێ‌ په‌روه‌رده‌ و زانكۆ یێ‌ رۆژناما ئه‌ڤرۆ گۆت: مه‌ ل گه‌ل زانكویان دێ‌ كونفره‌نسه‌كێ‌ تایبه‌ت هه‌بیت ل سه‌ر په‌روه‌رده‌ و میدیا باش ل كوردستانێ‌ و پێدڤیه‌ میدیایه‌كا باش ل ل زانكۆیان هه‌بیت نه‌وه‌كو میدیایا نوكه‌ چ ئه‌ته‌كێتان په‌یره‌و ناكه‌ن و په‌یاما په‌روه‌ردێ‌ ناگه‌هینن  و ل دوومااهیا كونفره‌نسی دێ‌ مه‌ كومه‌ كا راسپاردان هه‌بیت بۆ كه‌نالێن راگه‌هاندنێ‌ و وه‌زاره‌تا په‌روه‌ردێ‌ و خاندنا بلند و ره‌وشه‌نبیری ژبۆ ئارمانجا كاركرن ل سه‌ر ڤێ‌ چه‌ندێ‌ زێده‌ترژی گۆت: رولێ‌ زانكو یێ‌ دریچكخستنا میدیایی دا دڤێت روله‌كێ‌ ئه‌كادیمی بیت و پرۆگرامێن خانجدنا میدیایی ل زانكۆیان پێدڤیه‌ درێكخستی بن و ئه‌ڤا نوكه‌ هه‌ی ره‌نگه‌ دئاستێ‌ پێدڤی دانینه‌ و دڤێت به‌رده‌وام بهێته‌ نویكرن و زانكو دشێن رولێ‌ خوه‌ بینن و ب روینشتنا ل گه‌ل په‌رله‌مانێ‌ كوردستانێ‌ بكه‌ن ژبۆ ده‌ركرنا پرۆژه‌ قانونه‌كێ‌ ئه‌و چه‌نده‌ژی گۆت: میدیا ل كوردستانێ‌ پویته‌ ب لایه‌نێ‌ په‌روه‌رده‌یی و ده‌رونی و كومه‌لایه‌تی و قانونی  پێشه‌یی ناده‌ت مه‌ره‌مامه‌ ژ كارێ‌ مه‌ ئه‌وه‌ میدیایه‌كێ‌ به‌رهه‌م بینین  به‌ر پرسیار بیت ژ زارۆك و گه‌نجان و مه‌زن كو په‌یاما میدیایی په‌روه‌ردێ‌ ئئامرازو ئاراسته‌ بكه‌ت نه‌كو په‌یامه‌كا توندو تیژی بكه‌ت و دڤێت  میدیایه‌كا باش بهێته‌ په‌روه‌رده‌كرن دور بیت ل ئه‌ته‌كیت دهێنه‌ سه‌ر شاشێ‌ و دناڤا رۆژنامێ‌ و رادیویێ‌ و ب چو شێوه‌ پرسیار دكه‌ت و به‌رنامان به‌رهه‌م بینن و ب پشتراستی ڤه‌ زانكۆ كه‌مته‌ر خه‌م بوون د پێگه‌هاندنا كادرێ‌ راگه‌هاندكار و ئه‌وا ناڤه‌ندا ئه‌كادیمیان دا كری پشكه‌كا به‌رپرسیاران ئێخسته‌ ستویێ‌ مه‌  بۆچی ئه‌و میدیاكار ده‌مێ‌ ژ زانكۆیان ده‌رچن نه‌شیاینه‌ وه‌كو پێدڤی ل كه‌نالان دا رولێ‌ خوه‌ هه‌بییت.

10

هه‌ولێر، قائید میرۆ:

ل گوره‌ی ئاماره‌كا هاتنوچوونا هه‌رێما كوردستانێ ئه‌ڤ ساله‌ روودانێن هاتنوچوونێ ژ سالا بۆری زێده‌تر بووینه‌ و په‌یڤدارێ هاتنوچوونا هه‌رێما كوردستانێ ژی ئاشكرا كر، دو ملیۆن تڕۆمبێل ل هه‌رێما كوردستانێ هاتینه‌ تۆماركرن و زێده‌بوونا هه‌ژمارا تڕۆمبێلان كاریگه‌ری ل سه‌ر زێده‌بوونا روودانێن هاتنوچوونێ هه‌بوویه‌.

عه‌مید ئه‌سعه‌د مه‌لا كه‌ریم، په‌یڤدارێ هاتنوچوونا هه‌رێما كوردستانێ بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ دیار كر، هه‌رێما كوردستانێ رۆژا قوربانیێن هاتنوچوونێ ساخ دكه‌ت ب مه‌ره‌ما هشیاركرنا وه‌لاتیان ژ روودانێن هاتنوچوونێ، چونكو ئه‌ڤ ساله‌ روودانێن هاتنوچوونێ گه‌له‌ك ژ سالا بۆری زێده‌تر بووینه‌ و گۆت: “مخابن ئه‌ڤ ساله‌ ژ ئه‌گه‌رێ روودانێن هاتنوچوونێ ل هه‌رێما كوردستانێ سێ هزار و 500 روودانێن هاتنوچوونێ هاتینه‌ تۆماركرن و 530 وه‌لاتیان ژی ژ ئه‌گه‌رێ وان روودانێن هاتنوچوونێ گیانێ خوه‌ ژ ده‌ستدایه‌، هه‌روه‌سا زێده‌تری شه‌ش هزار كه‌سان ژی بریندار بووینه‌”.

عه‌مید ئه‌سعه‌د مه‌لا كه‌ریم گۆتژی: “زێده‌بوونا روودانێن هاتنوچوونێ ئه‌گه‌رێن خوه‌ هه‌نه‌ ژ وان ژی زێده‌بوونا هه‌ژمارا تڕۆمبێلان و پێگری نه‌كرنا وه‌لاتیان ب رێنمایێن هاتنوچوونێ، ل هه‌رێما كوردستانێ دو ملیۆن تڕۆمبێل هه‌نه‌ و پێدڤیه‌ رێ و جهێن رژد بگرینه‌ به‌ر هه‌تا روودانێن هاتنوچوونێ بهێنه‌ كێمكرن و خه‌لك زێده‌تر نه‌بیته‌ قوربانی روودانێن هاتنوچوونێ‌”.

20

ئه‌ڤرۆ:

پشتی چه‌ندین سالان ئاریشا دروستكرنا باژێرێ‌ مامۆستایان ل دهۆكێ‌ هاته‌ چاره‌سه‌ركرن و به‌رپرسه‌كێ ئێكه‌تیا مامۆستایان ژی دبێژیت: ئه‌رد بۆ پرۆژه‌ی دێ‌ هێته‌ دابینكرن و ل دووڤ خالان مامۆستایێن پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ ژ وی پرۆژه‌ی دێ‌ مفادار بن.

عه‌تا ئه‌حمه‌د، جێگرێ سه‌رۆكێ ئێكه‌تیا مامۆستایێن كوردستانێ‌ گۆت: “پڕۆژێ باژێرێ‌ مامۆستایان ل هه‌ولێر، سلێمانی و كه‌لار هاتینه‌ دروستكرن و هه‌ژماره‌كا زۆرا مامۆستایان ژی ژ وان یه‌كه‌یێن ئاكنجیبوونێ‌ مفادار بووینه‌، به‌لێ‌ دروستكرنا پرۆژێ‌ باژێرێ‌ مامۆستایان ل پارێزگه‌ها دهۆكێ‌، ژ ئه‌گه‌رێ‌ هه‌بوونا ئاریشا، هه‌تا نوكه‌ نه‌كه‌فتیه‌ د بیاڤێ‌ بجهئینانێ‌ دا و ئیدارا پارێزگه‌ها دهۆكێ‌، ژ ئه‌گه‌رێ‌ هه‌بوونا تێبینیێن وان ل سه‌ر كۆمپانیا بجهئینه‌ر، پرۆژه‌ نه‌ئێخستیه‌ د بیاڤێ‌ بجهئینانێ‌ دا”.

وی به‌رپرسێ‌ ئێكه‌تیا مامۆستایان زێده‌تر بۆ مالپه‌ڕێ فه‌رمیێ پارتی دیموكراتی كوردستان گۆت: “د كۆمبوونا حه‌فتیا بۆری یا مه‌كته‌با سكرتاریه‌تا ئێكه‌تیا مامۆستایان دا دوپاتی ل سه‌ر بجهئینانا پڕۆژێ باژێرێ‌ مامۆستایان ل پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ هاتیه‌ كرن و بڕیاره‌ ئه‌و ژی بهێته‌ بجهئینان”.

عه‌تا ئه‌حمه‌د ئاماژه‌ ب وێ‌ چه‌ندێ‌ ژی كر كو ده‌سته‌یا وه‌به‌رهێنانێ‌ و لایه‌نێن په‌یوه‌ندیدار سۆز دایه‌ كو ئه‌ردی بۆ پڕۆژێ باژێرێ‌ مامۆستایان ل پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ دهۆكێ‌ ته‌رخان بكه‌ن و گۆت: “پشتی ئه‌رد بۆ پرۆژه‌ی دهێته‌ دابینكرن، ده‌ست ب ڕێكارێن دروستكرنا باژێرێ‌ مامۆستایێن دهۆكێ‌ ژی دێ‌ هێته‌ كرن، به‌لێ‌ هه‌تا نوكه‌ ئه‌م نزانین چه‌ند یه‌كه‌یێن ئاكنجیبوونێ‌ بۆ مامۆستایێن پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ دێ‌ هێنه‌ دروستكرن، چونكو ل دووڤ رووبه‌رێ‌ ئه‌ردی یه‌كه‌یێن ئاكنجیبوونێ‌ دێ‌ هێنه‌ دروستكرن و ل دووڤ خالان ل سه‌ر مامۆستایێن پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ دێ‌ هێنه‌ به‌لاڤكرن”.

10

ئه‌ڤرۆ:

لژنا ئاڤه‌دانكرن و وه‌به‌رهێنانێ‌ ل په‌رله‌مانێ‌ كوردستانێ‌ و ده‌سته‌یا وه‌به‌رهێنانێ‌ بزاڤان بۆ ڤه‌دیتنا چاره‌سه‌ریێن پێدڤی بۆ وان پرۆژێن ئاكنجیبوونێ‌ دكه‌ن یێن وه‌لاتیان ب گوژمه‌كێ‌ پاره‌ی پشكداری تێدا كری و هه‌تا نوكه‌ نه‌هاتینه‌ تمامكرن.

ب مه‌ره‌ما چاره‌سه‌ركرنا هه‌ژماره‌كا ئاریشێن پرۆژێن ئاكنجیبوونێ‌ و راستڤه‌كرنا ئێكێ‌ یا یاسایا وه‌به‌رهێنانێ‌، شانده‌كێ‌ لژنا ئاڤه‌دانكرن و وه‌به‌رهێنانێ‌ ل په‌رله‌مانێ‌ كوردستانێ‌ ب سه‌رۆكاتیا هاورێ‌ مه‌لا ستار، سه‌رۆكێ‌ لژنێ‌ و ب ئه‌ندامه‌تیا جێگرێ‌ سه‌رۆكێ‌ لژنێ‌ و هه‌ژماره‌كا ئه‌ندامێن لژنێ‌، سه‌ره‌دانا ده‌سته‌یا وه‌به‌رهێنانێ‌ ل هه‌رێما كوردستانێ‌ كر و ل گه‌ل دكتۆر محه‌مه‌د شوكری، سه‌رۆكێ‌ ده‌سته‌یا وه‌به‌رهێنانێ‌ و پشكه‌كا رێڤه‌به‌رێن گشتی یێن ده‌سته‌یێ‌ كۆمبوون.

هاورێ‌ مه‌لا ستار، سه‌رۆكێ‌ لژنا ئاڤه‌دانكرن و وه‌به‌رهێنانێ‌ ل په‌رله‌مانێ‌ كوردستانێ‌ خویا كر، ئه‌و د بزاڤێن به‌رده‌وام دانه‌ بۆ ڤه‌دیتنا چاره‌سه‌ریێن پێدڤی بۆ وان پرۆژێن ئاكنجیبوونێ‌ یێن وه‌لاتیان ب گوژمه‌كێ‌ پاره‌ی پشكداری تێدا كری و كاركرن د وان پرۆژان دا هاتیه‌ راوه‌ستاندن و هه‌تا نوكه‌ نه‌هاتینه‌ تمامكرن و گۆت: “ل پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ چار پرۆژه‌ و ل پارێزگه‌ها هه‌ولێرێ‌ پێنج پرۆژه‌ و پارێزگه‌ها سلێمانیێ‌ ژی پرۆژه‌یه‌ك هه‌نه‌ و هه‌تا نوكه‌ نه‌هاتینه‌ تمامكرن”.

گۆتژی: “دووڤچوونا بجهئینانا ئه‌و پێكهاتێن خزمه‌تگوزاری، ئه‌وێن وه‌به‌رهێنه‌ران د ناڤ پرۆژێن یه‌كه‌یێن ئاكنجیبوونێ‌ دا دروست نه‌كرین، یان دروستكرین و ژ به‌ر هه‌ر ئه‌گه‌ره‌كێ‌ هه‌بیت، هه‌تا نوكه‌ حوكمه‌تێ‌ وه‌رنه‌گرتین و به‌روڤاژی، لێپرسینا یاسایی به‌رامبه‌ر دی َهێته‌ كرن”.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com