NO IORG
Authors Posts by naci bedel

naci bedel

15011 POSTS 0 COMMENTS

23

قائید میرۆ:

گوره‌ی قانوونا چاكسازی دێ پێداچوون ب ده‌رمالێ فه‌رمانبه‌رێن حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ بهێته‌كرن و مه‌ترسیا بڕینا 150 هزار دینارێن مامۆستا هه‌یه‌، ئه‌ندامه‌كا لیژنا په‌روه‌ردێ ژی ئاشكراكر، راسته‌ پێداچوون دێ ب ده‌رماله‌یێن فه‌رمانبه‌ران و مامۆستاژی هێته‌كرن، به‌لێ هێشتا دیارنینه‌ دێ ده‌رمالێ وان هێته‌ كێمكرن یانژی وه‌ك خۆ بمینیت.

ژێده‌ره‌كێ ئاگه‌هدار ل وه‌زاره‌تا په‌روه‌ردێ بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ دیاركر” به‌ری چه‌ند سالان حوكمه‌تا عێراقێ ده‌رماله‌یه‌كێ 150 هزار دیناری بۆ مامۆستا مه‌زاخت و پشتی بزاڤێن زۆر یێن مامۆستایێن كوردستانێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ژی بڕیاردا ده‌رمالێ 150 هزار دیناری بۆ مامۆستا بهێته‌ مه‌زاختن، به‌لێ ئه‌ف ده‌رماله‌ ب مه‌رج هاتبو هاتیه‌ مه‌زاختن، كو هه‌ر مامۆستایه‌كێ حه‌فتیانه‌ 24 حسه‌ هه‌بن دێ ده‌رماله‌ی وه‌ربگرن به‌رۆڤاژی مامۆستایێن وانه‌یێن وان د حه‌فتیه‌كێ دا كێمتربن ل 24 حسا مفادار نابن، له‌وڕا نوكه‌ د چوارچوڤێ پێداچوونا ده‌رمالێ فه‌رمانبه‌ران مه‌ترسی هه‌یه‌ ئه‌و 150 هزار دینارێن مامۆستاژی بهێنه‌ بڕین.

حه‌سیبه‌ گه‌ردی، ئه‌نداما لیژنا په‌روه‌ردێ لپه‌رله‌مانێ كوردستانێ بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ گۆت” راسته‌ دێ پێداچوون ب ده‌رمالێ فه‌رمانبه‌راندا هێته‌كرن و مامۆستاژی دێ ڤه‌گریت، به‌لێ هێشتا دیار نینه‌ دێ چو ده‌رماله‌ك هێته‌ بڕین، ئه‌و ده‌رماله‌یێن ب قانوون هاتینه‌ گرێدان ناهێنه‌ بڕین وه‌كی مه‌زاختنا كریا ڤه‌گوهاستنێ یانژی دبێژنێ جهێ جوگرافی، هه‌روه‌سا ئه‌و 100 هزار دینارێن هه‌مبه‌ر مه‌ترسیێن ته‌باشیری بۆ مامۆستا دهێته‌ مه‌زاختن، ئه‌م وه‌كی په‌رله‌مان و لیژنا په‌روه‌ردێ بتایبه‌ت دێ به‌ڕه‌ڤانیێ ل ته‌خا مامۆستا كه‌ین و دگه‌ل بڕینا چو ده‌رماله‌یه‌كێ قانوونی نینه‌، هه‌گه‌ر مافێ مامۆستای بیت.

لدۆر بڕینا ده‌رمالێ 150 هزار دیناری ئه‌ڤێ ئه‌نداما لیژنا په‌روه‌ردێ ئاشكراكر” ئه‌م دگه‌ل راستڤه‌كرنا ده‌رمالێ مامۆستا و فه‌رمانبه‌رانین، به‌لێ ب مه‌رجه‌كی مامۆستایێن هه‌ژی ده‌رمالێ وانا نه‌هێته‌ بڕین، چونكه‌ مه‌ دڤێت ئێكسانی و عه‌داله‌ت هه‌بیت و گه‌نده‌لی نه‌مینیت،  ئه‌و مامۆستایێن حه‌فتیانه‌ 24 حسه‌ هه‌ی نابیت ده‌رمالێ وان بهێته‌ بڕین و دێ به‌ڕه‌ڤانیێ ژێكه‌ین، به‌لێ مامۆستایێن پشكا وانێن وان نه‌گه‌هنه‌ 24 حسا نابیت مفاداربن ل ده‌رمالێ 150 هزار دیناری، چونكه‌ بۆچی هنده‌ك مامۆستا لسه‌ر حسابا هنده‌كێن دی مفادارببن.

حه‌سیبه‌ گه‌ردی دبێژیت” پڕۆژه‌ قانوونا په‌روه‌ردێ ژلایێ وه‌زاره‌تا په‌روه‌ردێ پێشكه‌شی سه‌رۆكایه‌تیا جڤاتا وه‌زیران هاتیه‌كرن و ئه‌م چاڤه‌ڕێ دكه‌ین بگه‌هیته‌ په‌رله‌مانی،چونكه‌ ئه‌م دخوازین ب رێیا ئه‌ڤی پڕۆژه‌ قانوونی مامف بۆ هه‌موو مامۆستایه‌كی بهێته‌ ڤه‌گه‌ڕاندن و ده‌رماله‌ و شایسته‌یێن مامۆستا وه‌كی خۆ ب قانوونی بهێنه‌ مه‌زاختن، هه‌روه‌سا ده‌رمالێ ناڤونیشانێن زانستی بۆ مامۆستا بهێته‌ گرێدان، بتایبه‌تی ئه‌و مامۆستایێن باوه‌رنامه‌یێن بلند بده‌ستڤه‌ ئینای، چونكه‌ ئه‌م باوه‌رین ب ئه‌ڤی پڕۆژه‌ی دێ گۆهۆڕینێن به‌رچاف د كه‌رتێ په‌روه‌ردێ دا بهێنه‌كرن نه‌خاسمه‌ پرسا مووچه‌ و ده‌رمالێ مامۆستا بهێته‌ رێكخستن و جێهگیركرن و مافێن وانا د پارستی بن.

له‌زگین جوقی:

سه‌رۆكێ‌ باژێرڤانیا ناحیا سنوونێ‌ به‌حسێ‌ نه‌بوونا پشته‌ڤانێی بۆ ئه‌نجامدانا پرۆژه‌یێن خزمه‌تگوزاری و زڤرینا خه‌لكێ‌ بۆ سنوونێ‌ دكه‌ت و دبێژت 100 ملیار دینار پێدڤی نه‌ هه‌تا هه‌موو جادده‌ دهێنه‌ چێكرن. هه‌روه‌سا به‌حسی زێده‌گاڤیان دكه‌ت و دبێژت: هه‌ر ژ 100 خانیان 20 خانی زێده‌گاڤی نه‌.

جه‌میل سفوكا سه‌رۆكێ‌ باژێرڤانیا ناحیا سنوونێ‌ دیاركر مه‌زنترین باژێرڤانی ل مووسل ناحیا سنوونێ‌ یه‌ پشتی تله‌عفه‌ر سنۆره‌كی زۆرێ‌ به‌رفره‌ه مه‌ هه‌یه‌ و پشته‌ڤانی ل ئاستێ‌ پێدڤی نینه‌، سه‌نته‌رێ‌ ناحیا سنوونێ‌ د گه‌ل شه‌ش كۆمه‌لگه‌هان سه‌ر ب باژێرڤانیا سنوونێ‌ ڤه‌نه‌، ل سه‌رانسه‌ری مووسل ژبلی تله‌عفه‌ر مه‌زنترین باژێرڤانی دهێته‌ هژمارتن به‌ری جینوسایدا شنگال روو بده‌ت 140 هزار كه‌س د چارچووڤێ‌ سنورێ‌ باژێرڤانیا سنوونێ‌ دا ژیان.

یشتی جینوسایدا شنگال ژی هه‌تا ئه‌ڤرۆ دوورین 100 هزار كه‌سان زڤرینه‌ سنوونێ‌ هه‌موو ب هیڤیا باژێرڤانیا سنوونێ‌ ڤه‌نه‌ ئه‌و ژی وه‌كو پێدڤی هاریكاری و پشته‌ڤانی بۆ باژێرڤانیێ‌ نینه‌ هه‌تا ئه‌م بشێین ب باشی خزمه‌تا خه‌لكێ‌ خۆ بكه‌ن ئه‌و خه‌لكێ‌ زڤرینه‌ سنوونێ‌ هه‌موو نه‌ خه‌لكێ‌ سنوونی نه‌، به‌لكو گه‌له‌ك ژ خه‌لكێ‌ قوبیله‌تێ‌ شنگال ل ناڤ سه‌نته‌رێ‌ سنوونێ‌ دا هاتینه‌ ئاكنجیكرن.

جه‌میل سفوكا ، گۆت: سال،ا 2019ێ‌ كوژمێ‌ یتر ژ دو ملیار دیناران بۆ باژێرڤانیا سنوونێ‌ هاتینه‌ ته‌رخانكرن ژ لایێ‌ به‌غدا ڤه‌ و ل سالا 2020ێ‌ ژی كوژمێ‌ پتر ژ سێ‌ ملیار دیناران هاتینه‌ ته‌رخانكرن بۆ چێكرنا جادده‌یێن سنوونێ‌ ئه‌ڤ كوژمێ‌ پاره‌یی زۆر یێ‌ كێمه‌ هه‌مبه‌ر وێ‌ جینوسایدا ب سه‌رێ‌ خه‌لكێ‌ شنگال دا هاتی ب هزاره‌ها كیلۆمه‌ترێن جاددا و خزمه‌تگوزاری هاتینه‌ تێكدان و خرابكرن به‌ری جینوسایدا شنگال ژی روو بده‌ت گه‌له‌ك كۆمه‌لگه‌ه ل سنوونێ‌ هه‌بوون سالێن حه‌فتیان رێیێن وان هاتبوونه‌ چێكرن هه‌موو ژ كار كه‌فتینه‌ له‌ورا ژی مه‌ پێدڤی ب پتر ژ 100 ملیار دیناران هه‌یه‌ هه‌تا ب تنێ‌ بشێین جادده‌یان هه‌موویان چێكه‌ین و خۆش كه‌ین. ئه‌و هاریكاریا بۆ باژێرڤانیا سنوونێ‌ دهێته‌ كرن گه‌له‌ك یا كێمه‌، ئه‌م نه‌شێن وه‌كو پێدڤی خزمه‌تا خه‌لكێ‌ خۆ یێ زڤرینه‌ سنوونێ‌ پێ‌ بكه‌ین”.

سه‌رۆكێ‌ باژێرڤانیا ناحیا سنوونێ‌ ئه‌و ژی ئاشكه‌را كر كو ل سنورێ‌ ناحیا سنوونێ‌ ژ قه‌زایه‌كێ‌ مه‌زنتره‌ د هه‌مبه‌ر دا ژی وه‌كو پێدڤی هاریكاریا مه‌ ناهێته‌ كرن. گه‌له‌ك جاران مه‌ قه‌ستا ئیدارا پارێزگه‌ها نه‌ینه‌وا كریه‌ بۆ وێ‌ چه‌ندێ‌ پشته‌ڤانیا سنوونێ‌ بكه‌ن بۆ ئه‌نجامدانا پرۆژان لێ‌ وه‌كو پێدڤی پشته‌ڤانیا باژێرڤانیا سنوونێ‌ نه‌هاتیه‌ كرن، له‌ورا ژی مه‌ ژی نه‌شیایه‌ خه‌لكێ‌ خۆ رازی بكه‌ن ژ به‌ر چێكرنا پرۆژه‌یان.

جه‌میل سفوكا، زێده‌تر گۆت: “ب تنێ‌ ل ئێك كۆمه‌لگه‌ها سه‌ر ب سنوونێ‌ ڤه‌ سێ‌ هزار و 500 خێزان تێدا دژین نوكه‌ ل كۆمه‌لگه‌ها بۆرك گه‌له‌ك خه‌لك زڤرینه‌ سه‌ر جهێن خۆ هه‌تا پێنچ هزار خێزانان زڤرینه‌ ناڤ سه‌نته‌رێ‌ ناحیا سنوونێ‌ دا ژبلی كۆمه‌لگه‌هێن دێ‌ یێن سه‌ر ب سنوونێ‌ ڤه‌. گه‌له‌ك خه‌لك زڤرینه‌، د هه‌مبه‌ر دا پشته‌ڤانی و هه‌ڤكاریا مه‌ ناهێته‌ كرن وه‌كو پێدڤی ب هیچ شێوه‌یه‌كێ‌ وه‌كو مه‌زناتیا كاره‌ساتا ب سه‌رێ‌ مه‌ هاتی هاریكاریا مه‌ ناهێته‌ كرن.

رێڤه‌به‌رێ‌ ناحیا سنونێ‌ ئه‌و ژی نه‌ڤه‌شارت و كو هه‌ر جهه‌كێ‌ ئه‌و بچنه‌ تێدا ئه‌و داخوازا پرۆژان دكه‌ن و گۆت: “گه‌له‌ك جاران مه‌ داخواز ژ رێكخراوان ژی كریه‌ لێ‌ وه‌كو پێدڤی هێشتا هاریكاریا مه‌ نه‌هاتیه‌ كرن، راستی ژی خزمه‌تگوزاری دكێمن نه‌ ل گۆری داخوازیا خه‌لكێ‌ مه‌نه‌. هه‌كه‌ خزمه‌تگوزاری نه‌بن خه‌لكێ‌ مه‌ یێ‌ د ناڤ كه‌مپان دا نه‌شێن بزڤرن”.

سه‌رۆكێ‌ باژێرڤانیا ناحیا سنوونێ‌ ئاماژه‌ دا وێ‌ چه‌ندێ‌ ژی كو هه‌كه‌ ئاڤ و كاره‌ب و جادده‌ نه‌بن خه‌لك نه‌شێن ڤه‌گه‌رن. راستی ژی ئه‌م وه‌كو باژێرڤانی هه‌موو هه‌ولا دده‌ین جادده‌یان چێكه‌ین چونكه‌ جادده‌ د باش نینن دكه‌ڤنن و هاتینه‌ تێكدان و خرابكرن گه‌له‌ك ژێده‌رێن ئاڤێ‌ هاتینه‌ تێكدان خه‌لكی پێدڤی پێ‌ هه‌یه‌ 35% ژێرخانه‌یا ئابۆری ب تایبه‌تی ژی پرۆژه‌یێن خزمه‌تگوزاری هاتینه‌ تێكدان و خرابكرن ئاریشه‌ نه‌ د وێ‌ چه‌ندێ‌ دایه‌ ب تنێ‌ پرۆژه‌یێن داعش خرابكرین بهێنه‌ چێكرن، به‌لكو هنده‌ك پرۆژه‌ نه‌خاسمه‌ ژی جادده‌ هه‌بوون سالێن حه‌فتیان هاتبوونه‌ چێكرن نوكه‌ ئه‌و ژی پێدڤی سه‌خبیری و چێكرنی هه‌نه‌، له‌ورا ئه‌م دبێژین كوژمه‌كێ‌ زۆر یێ‌ پاره‌یی بۆ سنوونێ‌ پێدڤیه‌ هه‌تا بشێین ب تنێ‌ جادده‌یان چێكه‌ن.

ناڤبری ئه‌و ژی ئاشكه‌را كر كو كه‌س پشته‌ڤانیا مه‌ ناكه‌ت هه‌تا نوونه‌رێن خه‌لكێ‌ شنگال ژی نه‌شیاینه‌ وه‌كو پێدڤی پشته‌ڤانیێ‌ بكه‌ن,

ئه‌م گریدایێ‌ حكومه‌تا ئیراقێ‌ ینه‌ و پێدڤیه‌ به‌غدا پشته‌ڤانی و هه‌ڤكاریا مه‌ بكه‌ت راستی ژی ئه‌و كاره‌سات مالوێرانیا گه‌هشتیه‌ خه‌لكێ‌ مه‌ هه‌تا ئه‌ڤرۆ ژی به‌غدا ل دووڤ داخوازیێن خه‌لكێ‌ مه‌ نه‌هاتیه‌ و پرۆژه‌ چێنه‌كرینه‌، له‌ورا ژی بێ‌ هیڤیه‌ك مه‌زن ل ده‌ڤ خه‌لكێ‌ چێبوویه‌ ژ ناڤ كه‌مپان نازڤرن.

سفوكا، خۆیا ژی كر كو ژ به‌ر نه‌بوونا پشته‌ڤانیێ‌ مه‌ نه‌شیایه‌ كونترۆلێ‌ ل سه‌ر هه‌موو سنورێ‌ سنوونێ‌ بكه‌ین هه‌تا بۆ پاقژیێ‌ ژی، چونكو سنوره‌كێ‌ مه‌زن د ده‌ستێ‌ مه‌ دایه‌ و هاریكاریی نینه‌، دێ‌ چاوان شێین وه‌كو پێدڤی خزمه‌تا خه‌لكێ‌ خۆ كه‌ین؟

د ئالیه‌كێ‌ دی دا ژی ناڤهاتی گۆت: “هه‌تا نوكه‌ حوكمه‌تا ئیراقێ‌ ئاریشا ئاڤا ڤه‌خۆارنێ‌ ل سنوونێ‌ چاره‌سه‌ر نه‌كریه‌ ب تانكه‌ران ئاڤ بۆ خه‌لكی دهێته‌ دابینكرن هنده‌ك كۆمه‌لگه‌ه هه‌نه‌ ئێك تانكه‌رێ‌ ئاڤێ‌ هه‌یه‌ ب تنێ‌ ل باژێرڤانیا سنوونێ‌ ئێك تانكه‌ر هه‌یه‌ خه‌لك گه‌له‌ك داخوازێ‌ ژ مه‌ دكه‌ن بۆ دابینكرنا ئاڤا ڤه‌خۆارنێ‌ ب تانكه‌رێ‌ باژێرڤانیێ‌ ئه‌م ئاڤی بۆ خه‌لكێ‌ خۆ دبه‌ین.

ته‌كه‌ز كر كو گۆندێن ناحیا سنوونێ‌ هه‌موو ژ ده‌رڤه‌یی سنورێ‌ باژێرڤانیا سنونێ‌ نه‌ ئه‌م نه‌شێین بچینه‌ گوندان كار بكه‌ین ب تنێ‌ شه‌ش كۆمه‌لگه‌ه هه‌نه‌ سه‌ر ب سنوونێ‌ ڤه‌، ئه‌م تێدا كار دكه‌ین هه‌كه‌ پشته‌ڤانی هه‌بیت.

جه‌میل سفوكا ئه‌و یه‌ك ژی خۆیا كر كو هه‌تا هه‌موو جادده‌ بهێنه‌ چێكرن 100 ملیار دینار ژی تێرا مه‌ ناكه‌ن هه‌تا جادده‌یان چێكه‌ن چونكو جادده‌ نینن پرانیا وان ژ كار كه‌فتینه‌ گه‌له‌ك تاخ هه‌نه‌ هێشتا جادده‌ نینن هنده‌ك جاددا پتر ژ 35 كیلۆمه‌تران پێدڤی ب چێكرنێ‌ هه‌یه‌.

سه‌رۆكێ‌ باژێرڤانیا ناحیا سنوونێ‌ دیار كر هه‌تا ئه‌ڤرۆكه‌ هێشتا هه‌موو خانیێن وه‌لاتیان نه‌هاتینه‌ تاپۆكرن گه‌له‌ك جاران حكومه‌تا ئیراقێ‌ دبێژیت دێ‌ ل دووڤ تاپۆیێ‌ خه‌لكێ‌ زه‌رمه‌ند قه‌ره‌بوو كه‌ین ئه‌ڤه‌ دێ‌ زیانه‌كا مه‌زن گه‌هینیته‌ خه‌لكێ‌ سنوونێ‌ چونكه‌ پرانیا خانیێن وه‌لاتیان نه‌ تاپۆ كرینه‌ مه‌ زۆر هه‌ولدان كرینه‌ خانی بهێنه‌ تاپۆكرن هه‌تا ئه‌ڤرۆكه‌ ژی گه‌له‌ك ژ وه‌لاتیان تاپۆ ب خانیێ‌ خۆ نینه‌ هه‌ر ژ سالا 1975ێ‌ وه‌ره‌ ئه‌ڤ ئاریشا تاپۆ نه‌كرنا خانیان ل سنوونێ‌ هه‌یه‌ هه‌تا ئه‌ڤرۆكه‌ ژی هێشتا نه‌هاتینه‌ چاره‌سه‌ركرن.

جه‌میل سفوكا زێده‌تر گۆت: ل سه‌رده‌مێ‌ حوكمه‌تا ژناڤچوویا ئیراقێ‌ خانیێن وه‌لاتیان نه‌دهاتنه‌ تاپۆكرن هنده‌ك خێزان هه‌بوون پێنچ یان شه‌ش برا بوون ده‌مێ‌ ژیانا هه‌ڤژینیێ‌ پێك دئینان نه‌چاربووینه‌ بۆ خۆ خانیا ئاڤا بكه‌ن چونكو هه‌كه‌ حوكمه‌ت خانی و ئه‌ردی بۆ وه‌لاتیان دابین نه‌كه‌ت دێ‌ خه‌لك خانیا زێده‌گاڤ ئاڤا كه‌ن، ئه‌ڤ ئاریشه‌ ل سنوونێ‌ گه‌له‌ك هه‌یه‌ د سه‌ر ڤی چه‌ندی را ژی خزمه‌تگوزاری ژی نینن نوكه‌ پتر 20% خانیێن وه‌لاتیان زێده‌گاڤی نه‌.

سه‌رۆكێ‌ باژێرڤانیا ناحیا سنوونێ‌ گۆت: ژ سالا 2017ێ‌ وه‌ره‌ كار دهێته‌ كرن خانیێن خه‌لكێ‌ ل سنوونێ‌ بهێنه‌ تاپۆكرن هه‌تا نوكه‌ ژی نه‌هاتینه‌ تاپۆكرن، لێ‌ كار یێ‌ هاتیه‌ كرن خانی ژی یێن هاتینه‌ هژمار كرن بۆ وێ‌ چه‌ندێ‌ بزانن چه‌ند خانی هه‌نه‌، لێ‌ كار ل سه‌ر بهایی راوه‌ستا پشتی ئه‌و ژی هاتیه‌ چاره‌سه‌ركرن هێشتا نه‌هاتینه‌ تاپۆكرن نوكه‌ به‌رهه‌ڤكرینه‌ 400 مه‌ترین ئه‌ردی ب 115 هزار دیناران بۆ وه‌لاتیان بهێنه‌ تاپۆكرن هه‌ر مه‌ترا ئه‌ردێ‌ دێ‌ ب 250 دیناران هێته‌ تاپۆكرن.

جه‌میل سفوكا ئاماژه‌ دا وێ‌ یه‌كێ‌ ژی كو هنده‌ك خانی هه‌نه‌ ل سالێن شێستان ل سنوونێ‌ هاتینه‌ ئاڤاكرن ئه‌و ژی نه‌ تاپۆكرینه‌ هه‌كه‌ حوكمه‌ت بڕیارێ‌ بده‌ت هه‌موو خانیێن زێده‌گاڤی خراب بكه‌ت راستی  ئه‌ڤه‌ دێ‌ ئاریشه‌كا مه‌زن ل سنوونێ‌ دروست كه‌ت چونكو گه‌له‌ك خانی د نه‌ تاپۆكرینه‌ ل ڤێ‌ دووماهیی ژی خانی هاتینه‌ ئاڤاكرن نه‌ تاپۆكرینه‌ له‌ورا ژی ئه‌م ل سه‌ر كار دكه‌ین خانی نه‌هێنه‌ خرابكرن هه‌موو بهێنه‌ تاپۆكرن ب تایبه‌تی ژی یێن سالا 1975ێ‌ ئه‌و خانیێن ڤێ‌ دووماهیێ‌ ژی جارێ‌ چو بۆ نینه‌ هه‌ر ژ 100 خانیان 20 خانیی زێَده‌گاڤیی نه‌.

58

دهۆك، له‌زگین جوقی:

تایبه‌تمه‌نده‌كێ‌ نه‌خۆشیێن ده‌روونی ل دهۆكێ‌ دیاركركو نوكه‌ دو نه‌خۆشیێن ده‌روونی دناڤ وه‌لاتیان دا یێ‌ مشه‌ دبن ئه‌وژی دودلی و خه‌مۆكیینه‌ و ئه‌و كه‌سێن تووشێ‌ ڤان ئێشا ژی دبن به‌رده‌وام ژیانا خوه‌ نه‌خۆش دبینن و هه‌ر هزرا دكه‌ن.

د. په‌رجان هاشم ئاكره‌ی، تایبه‌تمه‌ندێ‌ نه‌خۆشیێن ده‌روونی ل دهۆكێ‌ دیاركركو نوكه‌ دناڤ خه‌لكی دا نه‌خۆشیێن ده‌روونی به‌ر ب زێده‌بوونێ‌ دچن، ژبه‌ر ئه‌گه‌رێن هه‌مه‌جۆر یێن گرێدای ده‌ڤه‌رێ‌ و ره‌وشا عیراقی ئه‌ڤه‌ژی كارتێكرنێ‌ ل خه‌لكی دكه‌ن و ئه‌و كاودانێن چه‌ند سالێن بۆری دا یێن ب سه‌رێ‌ خه‌لكێ‌ مه‌ هاتین وه‌لێ‌ هاتینه‌ كارتێكرنه‌كا ئیكسه‌ر ل ده‌روونێ‌ وه‌لاتیان ببیت ئه‌و كاودان به‌ری چه‌ند سالان بووینه‌ ئه‌گه‌ر و نوكه‌ نه‌خۆشیێن ده‌روونی یێ‌ مشه‌دبن.

ئاشكرا كركو نه‌خۆشیێن ده‌روونی یێن ژ هه‌موویان پتر به‌ربه‌لاڤ دناڤ خه‌لكی دا نه‌خۆشیا دودلیێ‌ یه‌ ئه‌ڤ نه‌خۆشیه‌ زۆر مشه‌ بوویه‌ و ئه‌گه‌ر ژی ئه‌و خه‌لك هه‌ر یێ‌ دودله‌ هه‌ست ناكه‌ت دێ‌ د ته‌ناهیێ‌ دابیت و هه‌ر ترس هه‌یه‌، ئه‌ڤه‌ژی جۆرا و جۆرن، یێ‌ هه‌ی هزرا وی یا سه‌ر تشته‌كی یێ‌ دودله‌ و نه‌شێت كارێ‌ خوه‌ ئه‌نجام بده‌ت، چونكو هه‌ر هزرا وی یا ل سه‌ر وێ‌ چه‌ندێ‌ كا دێ‌ سوباهی چ چێبیت و پاشه‌رۆژا وی و زارۆكێن وی دێ‌ چاوا بیت، ئه‌ڤ هزره‌ گه‌له‌ك دوباره‌دبن دناڤ مێشكێ‌ وی كه‌سی دا، له‌ورا ژی تووشی نه‌خۆشیا ده‌روونی دبیت، چونكو وه‌لێ‌ دهێت هه‌تا نه‌شێت چو كارێن بچووك ژی ئه‌نجام بده‌ت، ئه‌و بخوه‌ ژی ئه‌ڤ هزرێن وه‌سا دهێنه‌ كرن هه‌موو د خه‌له‌تن و نابیت مرۆڤ وه‌سا هزرا بكه‌ت خوه‌ دودل بكه‌ت هه‌تا تووشی نه‌خۆشیا ببیت.

ناڤهاتی ئه‌وژی دیاركر، دودلی ژ به‌ر نه‌ساخیان ده‌ڤ وه‌لاتیان ژی یا زێده‌بیت گه‌له‌ك نه‌خۆشان دێ‌ بینین دێ‌ بێژن ئه‌ز ژ نه‌خۆشیان دترسم ب تایبه‌تی ژی ئێشێن گران و كوژه‌ك و جه‌لته‌ و په‌نچه‌شێر مشه‌بووینه‌ دناڤ خه‌لكی دا، ئه‌و كه‌س به‌رده‌وام دڤان هزراندایه‌ هه‌تا ژی ده‌مێ‌ دچیته‌ نوشداره‌كی یان تاقیگه‌هه‌كێ‌ به‌رده‌وام هزرا خوه‌ دكه‌ت ژبه‌ر نه‌خۆشیان هه‌ر ده‌مێ‌ پیچه‌كێ‌ سینگێ‌ وی ژی ب ئییشیت دێ‌ بێژیت جه‌لته‌ یه‌ دێ‌ بخوه‌ دودلیێ‌ دروست كه‌ت ئه‌ڤ دودلی یه‌ زیانێن ده‌روونی دگه‌هینیته‌ ساخله‌میا وی كه‌سی هه‌تاژی هه‌كه‌ هات و كه‌سه‌ك ل تاخه‌كی بمریت دێ‌ بینی مرۆڤه‌ك ل وی تاخی دێ‌ هزر كه‌ت جه‌لته‌ یا هاتیه‌ وی تاخی ئه‌وژی دێ‌ هزرێن مرنا خوه‌ كه‌ت ئه‌ڤه‌ ژی گه‌له‌ك مشه‌بوویه‌ دناڤ خه‌لكێ‌ مه‌دا.

د. په‌رجان هاشم ئاكره‌یی، گۆت: ئێشا دوێ‌ یا ده‌روونی یا نوكه‌ گه‌له‌ك مشه‌ بووی دناڤ خه‌لكی دا ئێشا خه‌مۆكیێ‌ یه‌، ئه‌ڤ پتر ژن تووش دبنێ‌ و ئه‌گه‌ر ژی ئه‌وه‌ په‌یوه‌ندیێن جڤاكی دناڤ خێزانێ‌ دا و ژده‌رڤه‌ی خێزانێ‌ هه‌تا ژی ناڤ كه‌س و كارێن وێ‌ دا ژی كێم بووینه‌ و ئاریشێن جڤاكی زێده‌بووینه‌، له‌ورا ژی ئافره‌ت پتر تووشی خه‌مۆكیی دبن  وهه‌رده‌م ژیانا خوه‌ نه‌خۆش دبینن، هه‌تا كارێن خوه‌ ل مال ژی سست دكه‌ن و ئه‌ڤ ئێشێن ده‌روونی پتر دناڤ گه‌نجان دا  ب تایبه‌تی ژی د ناڤبه‌را ژیێ‌ 25 هه‌تا 40 سالیێ‌ تووشی ئێشین ده‌روونی دبن.

51

گه‌له‌ك كه‌س ب شه‌ڤێ‌ پێدڤی ب خوارنێ‌ دبن، به‌لێ‌ یا فه‌ره‌ خوارنه‌كا ساخله‌م بیت، پتریا مرۆڤا هزر دكه‌ن كو برسیبوونا دووماهیا شه‌ڤێ‌ نه‌خۆشی یه‌، به‌لێ‌ د راستی دا ئه‌و گرێدای هنده‌ك نه‌ریتێن ساخله‌میێ‌ و شاشیێن مه‌یه‌، دبیت ژی گرێدای ئالوزی و فشارێن ده‌روونی بیت، كو مرۆڤی پال دده‌ن مرۆڤ گه‌له‌ك خوارنێ‌ بخووت.

ئه‌گه‌رێن برسیبوونا دره‌نگی شه‌ڤێ‌ چنه‌؟

هه‌لبه‌ت ئه‌گه‌ران ژ كه‌سه‌كی بو ئێكی جوداهی هه‌یه‌ و ژوانژی:

  • كێمبوونا ئاستێ‌ شه‌كرێ‌ د خوینێ‌ دا ژ ئه‌گه‌رێ‌ هنده‌ك خوارنان.
  • خوارن ئالوزی و نه‌ئارامیی كێم دكه‌ت، ئه‌و كه‌سێن دره‌نگ خوارنێ‌ دخوون وه‌سان هزر دكه‌ن دێ‌ ژ نیگه‌رانیێ‌ هێنه‌ پاراستن، به‌لێ‌ د راستی دا تێكچوونێن ده‌روونی مرۆڤی برسی دكه‌ن.
  • هه‌كه‌ تو ب شێوه‌یه‌كێ‌ نه‌رێكخستی هه‌ر سێ‌ دانێن خوارنێ‌ بخووی، یان شیڤێ‌ نه‌خووی.
  • بووچوونا دوێ‌ ئه‌وه‌ ئه‌و كه‌سێن ماندی دبن وه‌سان هزر دكه‌ن خوارن دێ‌ ماندیبوونا وان كونترول كه‌ت، یا راست ژی ئه‌وه‌ هنده‌ك كه‌س تووشی نه‌خۆشیا برسیبوونا ب شه‌ڤێ‌ دبن و سپێدی د تێرن و ب شه‌ڤ برسی دبن.

سه‌رباركێن برسیبوونا دووماهیا شه‌ڤێ‌:

خوارنا دووماهیا شه‌ڤێ‌ گه‌له‌ك ئاریشان په‌یدادكه‌ت، ژوانژی:

  • دبیته‌ ئه‌گه‌رێ‌ قه‌له‌وبوونێ‌.
  • خه‌موكی ژێ‌ په‌یدادبیت ژ ئه‌گه‌رێ‌ قه‌له‌ویا ژ نشكه‌كێڤه‌.
  • تێكچوونا هورمونان.
  • بلندبوونا كولیسترولێ‌ ب زیان د له‌شی دا.
  • ڤه‌بوونا شه‌هیه‌تا خوارنێ‌ و برسیبوون ل هه‌ر ده‌مه‌كی.

بو هندێ‌ دره‌نگی شه‌ڤ بری نه‌بی، ڤان خوارنا بكه‌ د سه‌لاجێ‌ دا:

ئه‌ڤ خوارنه‌ د سڤكن و هاریكارن بو هندێ‌ هه‌ست ب برسیبوونێ‌ نه‌كه‌ی ل دووماهیا شه‌ڤێ‌، ئه‌وژی ( زه‌لاتا فێقیا، زه‌لاتا زه‌رزه‌واتی، زه‌لاتا كه‌له‌میان، شوربه‌، هێكێن كه‌لاندی، به‌نیشت، پرته‌قال، شكولاتێن ره‌نگ  تاری، ماست و چه‌ره‌زات).

رێكێن ب ساناهی بو نه‌هێلانا برسیبوونا دره‌نگی شه‌ڤ:

  • سێ‌ دانێن خوارنێ‌ بچخوو، دا هه‌رده‌م هه‌ست ب تێربوونێ‌ بكه‌ی و پێدڤی ب خوارنێ‌ نه‌بی.
  • بێهنا خوه‌ ڤه‌ده‌، شه‌ڤبێریا نه‌كه‌، ژڤانێ‌ نڤستنا خوه‌ ده‌ستنیشان بكه‌ و هزرا سه‌لاجێ‌ نه‌كه‌.
  • دگه‌ل تایبه‌تمه‌نده‌كێ‌ ریجێمێ‌ باخڤه‌ و بێژێ‌ كا ته‌ دڤێت كێشا له‌شێ‌ ته‌ چه‌ند بیت و ل دووڤ رێنمایێن وی هه‌ره‌.
  • ل به‌ر تێله‌فزیونێ‌ خوارنێ‌ نه‌خوو، چونكو دێ‌ پتر خووی.
  • هه‌كه‌ تو نه‌چاربووی ل دره‌نگی شه‌ڤ خوارنێ‌ بخووی، ماستی و نیموكێ‌ بخوو.
  • هه‌كه‌ دلێ‌ ته‌ چوو خوارنه‌كا گران بو مه‌عیده‌ی، وه‌ختێ‌ خوه‌ ب پرتووكه‌كێ‌ ڤه‌ ده‌رباز بكه‌.
  • كافائینی ب شه‌ێ‌ نه‌ڤه‌خوو، چونكو ئه‌و دێ‌ شه‌ڤا ته‌ درێژ كه‌ت و حه‌زا ته‌ بو خوارنێ‌ زێده‌كه‌ت.
  • گه‌له‌ك خوارنێ‌ نه‌خوو، چه‌ند خوارنا ته‌ كێمتر بیت، دلێ‌ ته‌ دێ‌ كێمتر چیته‌ خوارنێ‌.
  • شرینیان و برنجی و مه‌عكه‌رونا ژی ژ خوه‌ دوور بكه‌، چونكو دبنه‌ ئه‌گه‌رێ‌ قه‌له‌وبوونێ‌.
  • هه‌كه‌ تو خوارنێ‌ باش بجوی، دێ‌ زووتر تێربی.
  • ژێده‌رێن خوارنێ‌ یێن پێدڤی بو له‌شێ‌ ته‌ وه‌كو روین و كاربوهیدر و شه‌كرێ‌ ره‌نگا و ره‌نگ بكه‌ و ل دووڤ پێدڤیا له‌شێ‌ خوه‌ بخوو.
  • بلا خوارنا ساخله‌م د سه‌لاجا مالێ‌ دا بیت، هه‌كه‌ تو دره‌نگی شه‌ڤ برسی بووی، ئه‌و برسیبوون تشته‌كێ‌ ده‌روونی یه‌ و خوارن چاره‌سه‌ری نینه‌.

15

هه‌ولێر، شاكر ئه‌تروشی:

كه‌سه‌كێ‌ به‌رنیاسێ‌ خه‌لكێ‌ هه‌ولێرێ‌ كو ئه‌ڤه‌ بۆ ده‌مێ‌ چه‌ندین سالانه‌ ئاره‌زوویا كومكرنا تشتێن ئنتیكه‌ و یێن كه‌ڤن هه‌یه‌، د دیداره‌كێ‌ دا بۆ ئه‌ڤرۆ دیاركر نوكه‌ هنده‌ك تشت ل جهێ‌ وی هه‌نه‌ ره‌نگه‌ ل كێم وه‌لاتان ئه‌و تشت هه‌بن و پاره‌كێ‌ باش دده‌نێ‌ لێ‌ ئه‌و نا فرۆشیت، چنكو حه‌زناكه‌ت ئه‌و تشت ژ كوردستانێ‌ ده‌ركه‌ڤن.

عه‌بدولخه‌بیر قادر عه‌بدوللا، خودانێ‌ جهێ‌ سروشت بۆ ئنتیك كو نوكه‌ دژیێ‌ (54) سالیێ‌ دایه‌ گۆت: به‌ری بیست سالان من دوكانه‌ك ل ته‌یراوا ڤه‌كر و تشتێن ئنتیكه‌ دفرۆتن، لێ‌ ئه‌ڤه‌ چه‌ند ساله‌كا كارێ‌ من به‌رفره‌ه بووی و من جهه‌كێ‌ تایبه‌ت و مه‌زن ڤه‌كریه‌ و هه‌موو كه‌رستێن خوه‌ ئه‌ز ب خوه‌ دچمه‌ ژ ده‌رڤه‌ی وه‌لاتی دئینم، بۆ نموونه‌ نوكه‌ (پیانۆیه‌ك) ل ده‌ف من هه‌یه‌ یا سالا (1858)  ل له‌نده‌ن هاتیه‌ چێكرن و نوكه‌ ژی كاردكه‌ت گه‌له‌ك بكڕ هاتینه‌ لێ‌ ئه‌ز نافرۆشمێ‌ چنكو دێ‌ به‌نه‌ ده‌رڤه‌ی وه‌لاتی و من نه‌ڤێت ژ كوردستانێ‌ ده‌ركه‌ڤن، هه‌روه‌سا هنده‌ك جۆرێن سه‌ماوران ل ده‌ف من هه‌نه‌ كو ب ره‌ژیێ‌ كاردكه‌ن ژیێ‌ وان پتری دوسه‌د سالانه‌، ل گه‌ل چه‌ندین جۆرێن چه‌كێ‌ به‌رێ‌ و رادیۆیێن كه‌ڤن كو ئه‌و ژی یێن به‌ری چه‌ندین سالانه‌ و هه‌موو ژی كاردكه‌ن، ئانكو بتنێ‌ تشتێ‌ دروست ئه‌ز دئینم چنكو هه‌كه‌ كارنه‌كه‌ن و بتنێ‌ قه‌رقۆده‌ بن ئه‌م چو مفای ژێ‌ نابینین، هه‌روه‌سا هنده‌ك قاون ل ده‌ف من هه‌نه‌ یێن سالا (1928).

ل دووماهیێ‌ گۆت: به‌ری چار سالان قونسلێ‌ كویتێ‌ ل هه‌ولێرێ‌ هاته‌ جهێ‌ من و گۆت ئه‌ز دێ‌ هه‌موو تشتێن ته‌ پێكڤه‌ كڕم كا بهایێ‌ وان چه‌نده‌ بیّێژه‌، ئه‌ز رازی نه‌بووم چنكو ئه‌و دا هه‌موویان ڤه‌گوهێزیته‌ وه‌لاتێ‌ خوه‌.

33

ره‌مه‌زان هه‌رنی:

سترانبێژێ‌ گه‌نج ئاره‌ش فه‌هیم، به‌رنیاس ب ئاره‌ش هه‌ركی، د دیداره‌كێ‌ دا بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ گۆت: ل سالا 2014 ب پشته‌ڤانیا سترانبێژ عه‌بدوللا هه‌ركی من ده‌ست ب سترانگوتنێ‌ كریه‌ و به‌رده‌وام من بزاڤكرینه‌ كو سترانێن باش تۆماربكه‌م و  هه‌تا نوكه‌ من پێنج ئه‌لبۆمێن سترانێن داوه‌تان هه‌نه‌ و ل به‌ره‌ ل نێزیك ئه‌لبۆمه‌كێ‌ به‌لاڤ بكه‌م كو ژ په‌یڤ و ئاوازێن منن.

ناڤهاتی گۆت: بتنێ‌ بۆ ب ده‌ستڤه‌ئینانا پاره‌ی سترانان نابێژم، چنكو پاره‌ رێیه‌كه‌ بۆ ب رێڤه‌برنا ژیانێ‌ و من دڤێت ب رێیا كارێن هونه‌ری خزمه‌تا خه‌لكی بكه‌م و دخوازم ل پاشه‌رۆژێ‌ ببمه‌ هونه‌رمه‌نده‌كێ‌ مه‌زن، هه‌روه‌سا بازرگانه‌كێ‌ سه‌ركه‌فتی بۆ وێ‌ چه‌ندێ‌ به‌رده‌وام ببم ل سه‌ر حه‌زو ڤیانێن خوه‌.

31

زاخۆ، عه‌لی حاجی:

ئاواز عه‌بدولقادر، كچه‌كا شێوه‌كاره‌ ل باژێرێ‌ دهۆكێ‌، د دیداره‌كێ‌ دا بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ دبێژیت: ب دیتنا من د شێوه‌كاریێ‌ دا خه‌لك حه‌ز ژ تشتێن نوو ناكه‌ت و پشته‌ڤانیا هزرێن نوو ژی ناكه‌ن، له‌ورا  زێده‌تر ئه‌ز خوه‌ ژ واقعی دوور دئێخم و كه‌ڤالێن خه‌یالی دروست دكه‌م.

زێده‌تر گۆت:  به‌ری ل زانكۆیا دهۆك پشكا شێوه‌كاری بهێمه‌ وه‌رگرتن بتنێ‌ بۆ خۆشی من كارێ‌ شێوه‌كاری دكر و كێم رۆژان كه‌ڤال چێدكرن، به‌لێ‌ پشتی چوویمه‌ پشكا شێوه‌كاری ئێدی رۆژ ده‌رباز نابن هه‌كه‌ كاره‌كێ‌ هونه‌ری نه‌كه‌م و مروڤ وه‌سا هزر دكه‌ت كو خه‌لك ژ هزرێن نوو دترسن، به‌لێ‌ دێ‌ به‌رهه‌ده‌وامبم ل سه‌ر چێكرنا كه‌ڤالان و و ڤه‌كرنا پێشانگه‌هان زێده‌تر وه‌ دكه‌ت مرۆڤ شێوه‌كارێن باش و نه‌ دیار بنیاسیت و دخوازم د پاشه‌رۆژێ‌ دا ببمه‌ شێوه‌كاره‌كا مه‌زن ژبه‌ركو نوكه‌ ژ ئاستێ‌ خوه‌ یا رازی نینم و به‌رده‌وام كار دكه‌م ژبۆ بلندكرنا ئاستێ‌ خوه‌ یێ‌ شێوه‌كاری.

13

ئاكرێ‌، ره‌مه‌زان هه‌رنی:

سترانبێژێ‌ گه‌نج ئاره‌ش فه‌هیم، به‌رنیاس ب ئاره‌ش هه‌ركی، د دیداره‌كێ‌ دا بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ گۆت: ل سالا 2014 ب پشته‌ڤانیا سترانبێژ عه‌بدوللا هه‌ركی من ده‌ست ب سترانگوتنێ‌ كریه‌ و به‌رده‌وام من بزاڤكرینه‌ كو سترانێن باش تۆماربكه‌م و  هه‌تا نوكه‌ من پێنج ئه‌لبۆمێن سترانێن داوه‌تان هه‌نه‌ و ل به‌ره‌ ل نێزیك ئه‌لبۆمه‌كێ‌ به‌لاڤ بكه‌م كو ژ په‌یڤ و ئاوازێن منن.

ناڤهاتی گۆت: بتنێ‌ بۆ ب ده‌ستڤه‌ئینانا پاره‌ی سترانان نابێژم، چنكو پاره‌ رێیه‌كه‌ بۆ ب رێڤه‌برنا ژیانێ‌ و من دڤێت ب رێیا كارێن هونه‌ری خزمه‌تا خه‌لكی بكه‌م و دخوازم ل پاشه‌رۆژێ‌ ببمه‌ هونه‌رمه‌نده‌كێ‌ مه‌زن، هه‌روه‌سا بازرگانه‌كێ‌ سه‌ركه‌فتی بۆ وێ‌ چه‌ندێ‌ به‌رده‌وام ببم ل سه‌ر حه‌زو ڤیانێن خوه‌.

هه‌ولێر، قائید میرۆ

بریاره‌ ئه‌ڤرۆ رۆژا ئێك شه‌مبی شانده‌كێ هه‌رێما كوردستانێ سه‌ره‌دانا به‌غدا بكه‌ت و په‌رله‌مانتاره‌كێ كورد ژی ل به‌غدا ئاشكراكر، هه‌ردو حوكمه‌تێن هه‌رێمێ و به‌غدا لدۆر قانوونا بودجه‌ی دێ پێگیربن، چونكه‌ ژبلی بجهئینانا وێ قانوونێ، چ چاره‌سه‌ریێن دی نینن و تنێ هوورده‌كاری ماینه‌ بۆ هنارتنا پشكا هه‌رێما كوردستانێژ بودجه‌ی.

د. جوتیار عادل، په‌یڤدارێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ب ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنێ یێن عێراقی راگه‌هاند، ئه‌ڤرۆ رۆژا ئێك شه‌مبی دێ شانده‌كێ هه‌رێما كوردستانێ سه‌ره‌دانا به‌غدا كه‌ت، كو مه‌ره‌م ژ ڤێ سه‌ره‌دانێ بۆ پتر لێك تێگه‌هشتنێ یه‌ د ناڤبه‌را هه‌ردولا و هنارتنا پشكا بودجێ هه‌رێما كوردستانێ ژلایێ به‌غداڤه‌، چونكه‌ ب گۆره‌ی رێكه‌فتنا هاتیه‌كرن، هه‌تا نوكه‌ حوكمه‌تا فیدرال پشكا هه‌رێما كوردستانێ نه‌ هنارتیه‌ و حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ژی یا رژده‌ ل سه‌ر پێگیربوونا خوه‌ لدۆر بجهئینانا قانوونا بودجێ گشتیێ عیراقێ ووێ رێكه‌فتنا به‌ری نوكه‌ لسه‌ر بودجه‌ی هاتیه‌كرن.

دانا شه‌هید جه‌زا، ئه‌ندامێ جڤاتا نوونه‌رێن عیراقێ ژ فراكسیۆنا پارتی بۆ رۆژناما (ئه‌ڤرۆ) گۆت” هه‌تا نوكه‌ حوكمه‌تا عیراقێ كار ب قانوونا بودجه‌ی نه‌كریه‌، چونكه‌ پێدڤی ب ده‌ركرنا رێنما و هورده‌كاریان هه‌یه‌، له‌ورا ل رۆژێن بهێت دێ ده‌ست ب رێكارێن به‌لافكرنا بودجێ عیراقێ هێته‌كرن و پشكا هه‌رێما كوردستانێ ژی دێ هێته‌ ئێكلاكرن، له‌ورا ژی بریاره‌ شانده‌كێ هه‌رێما كوردستانێ ل دۆر هوورده‌كاریێن ناڤا ماده‌یێن ١١ و ١٢ یێن قانوونا بودجه‌ی دانوستاندنان دگه‌ل به‌غدا بگه‌ت، هه‌تا بزانین دێ چه‌وا هه‌ردولا پێگیربن و پشكا هه‌رێما كوردستانێ هێته‌ هنارتن، كو ئه‌ز باوه‌رم به‌غدا دێ هه‌ر پشكا هه‌رێمێ هنێریت، به‌لێ هێشتا دیار نینه‌ دێ چه‌ند بیت، چونكه‌ پارێ داهاتێ په‌ترۆلێ و داهاتێ ناڤخوه‌ دێ هێته‌ لێبرین و چه‌ند دمینیت دێ هێته‌ هنارتن، هه‌تا یێن پێنج هه‌یڤێن بۆری ژی دێ چاره‌سه‌ری بۆ هێته‌كرن و هێته‌ هنارتن.

دانای ئاماژه‌كر” ژبلی ڤێ رێكه‌فتنا هاتیه‌كرن چ چاره‌سه‌ریێن دی نینن، له‌ورا ئه‌ز یێ گه‌شبینم دێ پشتی سه‌ره‌دانا شاندێ هه‌رێما كوردستانێ رێكه‌فتن هێته‌ بجهئینان، هه‌تا دوماهیا ئه‌ڤ ساله‌ ژی دێ كار ب قانوونا بودجه‌ی هێته‌كرن، چونكه‌ ئه‌و قانوون بۆ ساله‌كێ یه‌ هه‌ر ژ ده‌ستپێكا هه‌یڤا ئێك هه‌تا دوماهیا هه‌یڤا 12، تنێ بۆ هنارتنا پاره‌ی هنده‌ك هوورده‌كاری هه‌نه‌ ژلایێ تیمێن شاره‌زا بهێنه‌ دیاركرن، دیاره‌ هه‌ردولا ژی به‌رهه‌ڤی ژی بۆ وان هوورده‌كاریان یێن كرین”.

زنار تۆڤی:

ژ ئه‌نجامێ شه‌ر و ئالۆزیێن د ناڤبه‌را له‌شكرێ توركی و گه‌ریلایێن په‌كه‌كێ دا ل سه‌ر ئاخا هه‌رێما كوردستانێ، هژماره‌كا گوندێن سنۆری یێن هاتینه‌ چۆلكرن و نوكه‌ ژی ئه‌و شه‌ر و ئالۆزی د به‌رده‌وامن و رۆژانه‌ ئه‌و گوندێن سنۆری ژ ئالیێ تۆپخانه‌ و فرۆكێن توركی ڤه‌ دهێنه‌ تۆپبارانكرن، سه‌رۆكێ لژنا پێشمه‌رگه‌ی ژی ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ راگه‌هاند، هه‌ر جهه‌كێ له‌شكرێ توركی بچیتێ، دێ دارێن وێ ده‌ڤه‌رێ بریت و سوژیت، پاشی دێ ل گه‌ل كۆمپانیێن توركی و وان جاشێن ل گه‌ل له‌شكرێ توركی هاتین رێككه‌ڤن، كو هه‌ردو پێكڤه‌ وان داران دبرن و به‌ر ب وه‌لاتی توركیا دبه‌ن، ئه‌و وان داران بۆ ره‌ژیێ و كارگه‌هێن چێكرنا كاغه‌ز و كارتۆنان و پێدڤیێن دیتر بكار دئینن.

رێڤنك هرۆری ، ئه‌ندامێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ ژ فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان، گۆت” ئه‌ڤه‌ ده‌مێ چه‌ندین سالانه‌ ململانه‌كا دژوار د ناڤبه‌را په‌كه‌كێ و له‌شكرێ توركیا دا ل ده‌ڤه‌رێن سنۆری یێن هه‌رێما كوردستانێ یا هه‌ی، دیسان ئه‌ڤه‌ چه‌ند ساله‌ توركیا ده‌ست ب پرۆسه‌كێ كریه‌ و ب به‌هانه‌یا چه‌كدارێن په‌كه‌كێ دڤێت ژیانێ ل ده‌ڤه‌رێن سنوری نه‌هێلیت، هه‌روه‌سا هه‌ر گاڤا له‌شكرێ توركی ده‌ڤه‌ره‌كێ تۆپباران دكه‌ت، یان ده‌مێ ده‌ڤه‌ره‌كێ ژ ئه‌نجامێ بۆمبه‌بارانا فرۆكان دسوژیت، یان ده‌مێ سه‌ربازگه‌هه‌كا نوو ل ده‌ڤه‌ره‌كێ دروست دكه‌ت، ئه‌و هه‌موو وان دارێن دكه‌ڤنه‌ درێیا وێ سه‌ربازگه‌هێ دا، ب شه‌فه‌ل و ئالیه‌تێن دیتر دبرن و وان داران به‌ر ب وه‌لاتێ توركیا دبه‌ن، ئه‌و وان داران بۆ ره‌ژیێ و دیسان بۆ سۆتنێ و كارگه‌هێن چێكرنا كاغه‌زان بكار دئینن”.

رێڤنگ هرۆری، سه‌رۆكێ لژنا پێشمه‌رگه‌ی ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ گوت ژی” هه‌ر جهێ له‌شكرێ توركی بچیتێ، گه‌له‌ك زیانێ دگه‌هینیته‌ دارستانێن وێ ده‌ڤه‌رێ و هه‌ر تشتێ بكه‌ڤیته‌ د رێیا وان دا ژ ناڤ دبه‌ن و دسۆژن، د هه‌مان ده‌مدا، له‌شكرێ وان و كۆمپانیێن وان ل گه‌ل وان جاشێن دگه‌لدا دا رێككه‌فتینه‌، كو بۆ خوه‌ داروبارێ گوندێن سنوری یێن كوردستانێ ببرن و ڤی كارێ نه‌ مرۆڤایه‌تی ئه‌نجام بده‌ن، هه‌روه‌سا ئه‌و جاشێن ل گه‌ل له‌شكرێ توركی هاتین، هه‌ڤسوزێن وانه‌ و هه‌ر تشتێ ده‌وله‌تا توركیا دڤێت بۆ دكه‌ن، له‌وما نوكه‌ هه‌ر جهێ وان كونترۆلكری، ب ره‌نگه‌كێ درندانه‌ ژینگه‌ه و سرۆشتێ وی ده‌ڤه‌رێ ب ته‌مامی ژناڤبریه‌، ب تایبه‌تی ژی ل سنۆرێ ده‌ڤه‌رێن باتیفا و كانی ماسێ، د هه‌مان ده‌مدا، رۆژانه‌ تۆپباران و بۆمبه‌بارانا له‌شكرێ توركی بۆ سه‌ر گوندێن سنۆری د به‌رده‌وامن و ڤێ چه‌ندێ ترس و دودلی ل ده‌ف خه‌لكێ وان ده‌ڤه‌ران په‌یدا كریه‌، ژبه‌ر وان شه‌ر و ئالۆزیان ژی هه‌تا نوكه‌ هژماره‌كا گوندان هاتینه‌ چۆلكرن، هه‌روه‌سا توركیا د هه‌ر هێرشكه‌كا زه‌مینی و ئاسمانی دا، زیانێن گه‌له‌ك مه‌زن دگه‌هینیته‌ خه‌لكێ وان گوندان و ب سه‌دان دونه‌مێن دارستانێ و چه‌روانێ په‌زی و دیسان و ره‌ز و زه‌ڤیێن وه‌لاتیان دسوژیت و زیانێ دگه‌هینیتێ”.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com