ھەولێر، قائید میرۆ

بڕیارە ئەڤسالە ھەلبژارتنێن پێشوەخت ل عیراقێ بھێنە ئەنجامدان و ھژمارەکا ھێزێن سیاسی دژایەتیا خوە بۆ ئەنجامدانا ھەلبژارتنان نیشادایە، چاڤدێرەکێ سیاسی ژی وەسا دبینیت کو رێڤەچوونا ھەلبژارتنێن پێشوەخت یێن جڤاتا نوونەرێن عیراقێ د بەرژوەندیا ھەرێما کوردستانێ دا یە و دبێژیت، خۆلا نوکە یا جڤاتا نوونەران دژی ھەرێما کوردستانێ یە.

ئاراس عەبدولا، چاڤدێرێ سیاسی بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت” رەوشا عیراقێ یا ھاریکارە بۆ ئەنجامدانا ھەلبژارتنێن پێشوەخت ددەمێ خوە دا کو ل خزیرانا ئەڤ سالە ھاتیە دیارکرن، چونکە بەری نوکە کۆمسیۆنا بلند یا سەربخوە یا ھەلبژارتنان ژی بەرھەڤیا خوە نیشادایە بۆ ئەنجامدانا ھەلبژارتنان د نیڤا ئەڤسالە دا و نوکە کۆمسیۆنێ دەست ب تۆمارکرنا قەوارەیێن سیاسی و نووکرنا تۆمارا دەنگدەران کریە، بەلێ مخابن ھندەک ھێزێن سیاسی کو دەستێ وەلاتەکێ ھەرێمی ل پشت وان ھێزێن سیاسی و فراکسیۆنێن پەرلەمانی یە دخوازن ھەلبژارتن ددەمێ خوە یێ دیارکری دا  نەھێنە ئەنجامدان و بھێنە پاشخستن”.

ئاراسی زێدەتر گۆت” بێگومان پاشخستنا پڕۆسا ھەلبژارتنان دێ کاریگەریێن خراپ ل سەر پڕۆسا سیاسی ل عیراقێ ھەبن، ژ بەر کو حوکمەتا نوکە یا عیراقێ حوکمەتەکا دەمکی یە و سەرکردەیێن سیاسی سالەکێ بەریا نوکە سۆزدایە خوەنیشادەران و وەلاتیێن عیراقێ بۆ چارەسەرکرنا ئاریشەیێن نوکە عیراق تێدا دەرباز دبیت و ھەلبژارتن بھێنە ئەنجامدان، لەوڕا ھەر پاشخستنەک بۆ پڕۆسا ھەلبژارتنان، دێ کاریگەریێن خوە ل سەر عیراقێ ھەبن”.

ئاراس عەبدولا خویاکر ژی” پێدڤیە ھەرێما کوردستانێ یا رژدبیت ل سەر ئەنجامدانا ھەلبژارتنان، چونکە کوردان ئەزموونەکا سەرنەکەفتی دگەل ڤێ خۆلا جڤاتا نوونەرێن عیراقێ دا یا ھەی وپتریا پەرلەمانتار و فراکسیۆنێن د ناڤا جڤاتا نوونەران دا دژی ھەرێما کوردستانێ کار دکەن، ئانکو ھەرێما کوردستانێ چو ئاریشە دگەل حوکمەتا عیراقێ نەماینە و سەرۆک وەزیرێن عیراقێ ژی چەندین جاران پشتڕاست کریە کو ئەو دخوازیت ئاریشەیێن دگەل ھەرێما کوردستانێ چارەسەر بکەت، بەلێ ئەوێ رێگریە ل ھەمبەر چارەسەرکرنا ئاریشەیێن د ناڤبەرا ھەردو حوکمەتان (بەغدا و ھەولێرێ) دا دکەت، جڤاتا نوونەرێن عیراقێ یە”.

ھەروەسا گۆت” ب دیتنا ھەکە ھەلبژارتنێن پێشوەخت ل عیراقێ بھێنە ئەنجامدان، ئومێدەک یا ھەی گوھۆڕین ب سەر پڕۆسا سیاسی ل عیراقێ دا بھێت  و کورد مفای ژ ئەزموونا نوو یا جڤاتا نوونەران وەربگرن، ب تایبەتی ئەو دەنگێن دژی ھەرێما کوردستانێ بھێنە کێمکرن، جڤاتا نوونەرێن عیراقێ رێگرە ل ھەمبەر ھەر کارەکێ پەیوەندی ب ھەرێما کوردستانێ ڤە ھەبیت، بەلێ پشتی ھەلبژارتنێن داھاتی دێ گوھۆڕین پەیدابن و خەلک و ھێزێن نوو دێ ھێنە جڤاتا نوونەران، ئەڤە ژی دێ د بەرژەوەندیا ھەرێما کوردستانێ دا بیت”.

ئەڤرۆ:

شیرەتکارێ مەکتەبا سیاسی یا پارتی دیموکراتی کوردستان، راگەھاند، پشکەک ژ کێشێن ھەرێما کوردستانێ و بەغدا، ژ ئەگەرێ ملکەچی و خوە ب دەستدانا ھندەک کوردانە ل بەغدا  کو دەستێ خوە ژ چو کارەکی نا پارێزن.

عارف روشدی، شیرەتکارێ مەکتەبا سیاسی یا پارتی گۆت” ب درێژیا دیرۆکا بزاڤا کوردایەتیێ،  بەردەوام دەستە و گرۆپێن ملکەچبوو  ھەبوون و زیان گەھاندەرێن سەرەکی بوون ب بزاڤێن نیشتمانی، ئەو وەکو کەرەستەکێ ئەرزان بھا ھاتینە بکارئینان ژ لایێ ئەوێن کوردستان پارچەکری، لەوما پێدڤی ناکەت گازندە و نەرازیبوونێن زۆر ئاراستەی شۆفینیێن گەلێن سەردەست بکەین”.

روشدی دیارکر” ھۆکارێ ژناچوونا حوکمەتا شێخ مەحموود حەفید، ھەلویست و ملکەچیا کوردێن نۆکەر بوون، ھەروەسا ھۆکارێ ژناڤچوونا کۆمارا کوردستان ل مھابادێ، ھەماھەنگیا شەرمزارانە د ناڤبەرا ھندەک سەرۆکێن عەشیرێن کوردان  و شاھێ ئیرانێ بوو”.

شیرەتکارێ مەکتەبا سیاسی یا پارتی ئاشکرا کر ژی” ھۆکارێن کێشە و گرفتێن د ناڤبەرا ھەرێما کوردستانێ و بەغدا، ژبلی عەقلیەتا پاشکەفتی یا حوکمرانان، ملکەچی و خوە ب دەستدانا ھندەک کوردانە ل بەغدا” . وەکو ئاماژەک بۆ ھژمارەکا پەرلەمانتارێن کورد ل جڤاتا نوونەرێن عیراقێ کو دژی بەرژەوەندیێن ھەرێما کوردستانێ کار دکەن.

دیارکر ژی” خائینێن پرسێن نیشتمانی، ل پیناڤی زەمینە سازی بۆ پیلانێن خوە، دەستێ خوە نا پارێزن ژ ھەلبەستنا جۆرەھا پۆختان و داپۆشینا درەوان  د بەرژەوەندا داگیرکاران دا ژ لایەکی ڤە و دروستکرن و مەزنکرنا کێشێن ناڤخوە ل ھەرێما کوردستانێ ژ لایەکێ دی ڤە”.

دیدار :ئامێدیێ :ئەسعەد رێکانی

رێڤەبەرێ رێڤەبەریا گەشتوگوزارێ ل قەزا ئامێدیێ ددیدارەکێ دا بو روژنامەیا ئەڤرۆ بەحس ل رەوشا گەشت گوزاری ل سەرانسەری سنورێ دەڤەرا ئامێدیێ  دکەت ژ وتەکەس ژوان ئاستەنگ وگرفتێن دکەڤنە بەردەم جھێن گوزاری وگەشتیاران کر ودەتە زانین کو ئامێدیێ بنەکوکا ھەمی ھاڤینگەھێن عیراقێ بوو ب ھەمی سنورێ خوڤە ژی دەڤەرەکا گەشت وگوزاری یە

ئەڤرۆ:مێژویا کەڤناریا گەشت وگوزارا دەڤەرا ئامێدیێ بو چ دەم ڤەدگەریت وکەنگی وبو چ مەرەم رێڤەبەریا گەشت وگوزارێ ل ئامێدیێ ھاتیە دانان

نڤیف محمد علی ل سالا ١٩٥١ێ رێڤەبەریا گەشتوگوزارێ ل ئامێدیێ ھاتیە دانان وئێکەم رێڤەبەرێ وێ ژی ئەندازیارەکێ مەسیحی بو بنا ڤێ (فەرحان جومعە) وخەلکێ میسل بو وھەتا سالا ١٩٦١ێ رێڤەبەرێ ڤێ فەرمانگەھێ بو لێ ئەگەر ڤەگەرینە دێروکێ دێ پتر بەرسڤ زەلال بیت ل سالا ١٩٣١ێ دەمێ جادە ژدھوکێ گەھاندیە سەرسنکێ ل وی دەمی قەشە عەودیشو قەشەیێ سەرسنکی مروڤەکێ شارەزا وئابوری بوو ھزر دوێ چەندێ دا کر مادەم جادە گەھشتە ڤێرێ ئەو رابو ھزرەکا گەشتیاری بو وەرزێ ھاڤینێ دا نا ئەبو ل دەرگەھێ سەرسنکێ ئەوا کو نوکە قەسرا پاشایی دانای برکەکا ئاڤێ  چێکر ولسەر وان جوک ودەراڤاژی کو ھەوەایەکێ فینک ودیمەنکێ جوان و چیایی ھەبوو وقەشە عەودیشو رابو ب دانانا ن وئاڤاکرناچەندین  کەپرێن ھاڤینی  وچەندین ژورێن نڤستنێ بو گەشتیاران ل وی دەمی ژی تایبەتی خەلکێ میسل وبەغدا ل وەرزێ ھاڤینێ داد ھاتن وئەڤ ھزرە ژی بو بنەکوکا ھەمی ھاڤینگەھێن عیراقێ ودپێگەھێ ھەڤجەرخ دا ئێکەم ھزر بو وئێکەم جە بو کو گەشتیار قەستا ڤی جھی بکەن وتایبەتی سەرسنکێ

گوت ژی : وەکو قوناغا ئێکێ ئەڤ ھاڤینگەھە یا مللی بو لێ داھاتە کێ باش بخوڤە دگرت ژلایێ ئابوری ڤە وکارتێکرن لسەر دەوروبەرا ژی ھەبوو بو فروتنا بەرھەمێن متایی وچاندنێ وئاژەلی  وەک دەرگەھەک بو ژلایێ ئابوری وکومەلایەتی ورەوشەنبیری وھونەری ڤە بو ژیانا خەلکێ دەڤەرێ وپاشێ ل سالا١٩٣٨ێ عەبودولیلا ھێ خالێ پاشافەیسەلێ دووێ کو لوی دەمی حوکمرانی ل عیراقێ دکر ژبەرکو پاشا یێ بجویک بوو ھاتە سەرسنکێ قەسرا پاشایی چێکر  ودگەل فروکخانەکێ ل ئەوجھێ نوکە کومەلگەھا ئازادی لێ دانا ول ھەمی ھاڤینا قەستا سەرسنکێ دکر بو ھاڤینگەھا مەلەکی ول سالا ١٩٤٦ ئوتێلا بەری( فندق حجری) ژی ئاڤاکر وئەڤ رەوشە بەرفرەە بوو تا کەھشتیە وێ یەکێ کو فەرمانگەھەکا گەشت وگوزاری ب دانن ودگوتێ (دائرە المێایف) ئانکو فەرمانگەھا ھاڤینگەری ل سالا ١٩٥١ێ ل سەرسنکێ ھاتە دانان وپاشێ ل دەسپێکا سالێن ھەشتێیان دا بو رێڤەبەریا گشتی یا گەشت وگوزارێ یادھوکێ ئاڤاھیێ وێ ل سەرسنکی بو

ئەڤرۆ: سەقا وگەش وھەوایێ دەڤەرا ئامێدیێ ب رەنگەکێ گشتی یێ چەوایە بو گەشتوگوزارێ وژبلی ڤێ چەندێ مفا ژ جھێن دێروکی وشینواری وئاینی دھێتە وەرگرتن بو سەرنج راکێشاگەشتیاران

نڤیف محمد علی بێگومان دەڤەرا ئامێدیێ بەرفرەھترین سنورە ل ھەمی قەزایێن عیراقێ وب ھەمی سنورێ خوڤە جھەکێ گەشت وگوزاری یە ولێ ژبەرکاودانێن نەلبار وتایبەتی رامیاری وئێمناھی ھەمی نەبوینە جھێن گەشتیاری نوکە بتنێ مە نێزیکی ١٥ جھێن کارا یێن گوزاری ھەنە لسەر ئاستێ قەزایێ وژوانا ئەوژی ئاشاوا وسوارتەکا وسەرسنکێ وسیلاڤێ وگەلیێ کەرکویە وسێ پرکا ل بەرێ گارێ وھەروەسا شێرانە ل دێرەلوکێ ودیسان ل شێلادزێ ژی ھاڤینگەھا ڤین وئاڤا مارک وھەروەسا گەلیێ ناڤوکێ وکانی مازێ وچەمانکێ ٠٠ھتد ئەڤە ئەو جھن کو خەلک قەستا وان دکەت ودیسان دەڤەرا بەرواری ژوریا وژێری ودیسان گوندێن دکەڤنە سەر دەڤەرا نێروەرێکان ل ناحیا شێلادزێ ھەمی دەڤەرێن گەشتیاری نە لێ ژبەر نەئارامیێ خەلک نەشێت وەکو پێدڤی قەستا وان جھا بکەت

زێدەتر گوت ژی : گەش وھەوایێ دەڤەرا ئامێدیێ بێ دوودلی بو ھەر چوار وەرزێن سالێ دەڤەرەکا کونجایی یە بو گەشتکرنێ وگەشتوگوزارێ ژبەرئاڤ وھەوا وریبارو دیمەنێن وێ دەڤەرەکا نایاب وبژارەیە گروڤە لسەرڤێ چەندێ ژی ھەمی حوکمرانیێن عیراقێ بو گەشت وگوزاریا خو سنورێ دەڤەرا ئامێدیێ ھەلبژارتی یە بو دانانا قەسر وجھێن گەشتیاریێ وزێدەباری کو کەلەک جورێن گەشتاری ل دەڤەرا ئامێدیێ ھەنە وژوانا گەشتیارا شینەواری کو ئامێدیێ بخو وەکی موزەخانەکا شینواری یە ب دەرگەھێ خوڤە وپروجە وشینەوارێن دێروکی ٠٠ھتد وزێدەباری گەشتیارا ئاینی وەک مەزارگەھێن دیرەشێ وقوبەھان ومزگەفت ودێرو وجھێن ئول وئاینی کو جھەکێ پێکڤە ژانێ ژی بوویە وئەڤە ھەمی سەرنجا گەشتیارا رادگێشن

ئەڤرۆ: ل سالابوریرێژا گەشتیارا بو دەڤەرێ د چ ئاست وخاست دابو وچەوا دەمێ خودبورینن

نڤیف محمد علی ل دەستپێکێ من دڤێت بێژم دزانستێ گەشت وگوزاریێ دا وەختێ گەشتیار دھێنە پێناسەکرن دێ بێژن گەشتیار ئەوە بچیتەجھەکێ وکێماسی شەڤەکێ بمینیت ئەو بتنێ گەشتیارە لێ ئەگەر گەشتیارەکێ سەردانا دەڤەرەکێ کر وھەر دروژێ دا ڤەگەریا ونەما نە ل وێرێ دبێژنە ڤان رێڤینگ ئەز دشێم بێژم کو ٩٠% گەشتیارێن سەردانا دەڤەرا مەدکەن رێڤینگن ونە گەشتیارن چونکی نامینە ل دەڤەرا ئامێدیێ وبتنێ دھێن بو دەم رابارتنێ وسەیرانێ ودەمێن خوش دبەن وپاشێ ب شەڤێ ڤەدگەرنە باژێرێ دھوکێ ئەوژی ژبەرھندێ کو دنوکەدا باراپتر پارکێن مەزن وبازار ومول وجھێن بھنڤەدانێ یێ ل سەنتەرێ دھوکێ ھەین لێ سەرارەی رێنمایا ورێگریێن فایروسا کورونایێ ل سالا ٢٠٢٠ێ دا بتنێ ئەو گەشتیارێن  ژدەرڤەی ھەرێمی ھاتین پتری( ٤٣٧٢٠ ) گەشتیارا سەردانا جھێن گەشتیاری یێن دەڤەرا ئامێدیێ کریە

ئەڤرۆ : پەیدابوونا فایروسێ کورونایێ د سالا بوری داچ کارتێکرنا خراب لسەر بزاڤا گەشتاری ھەبو ل دەڤەرێ

نڤیف محمد علی ھەلبەت ڤایورسێ کورونایێ کارتێکرنەکا خراب یال سەر بزاڤا گەشتیاری ل جیھانێ ھەمیێ کری ول دەڤەرا مە ژی چونکی ل دیڤ رێنمایێن تەندروستی ئێکەم جە بوون ھاتینە گرتن ودویماھیک جە بوون ھاتینە ڤەکرن ژبەرکو ریّژا گەشتیارا زورە و بزاڤا گەشتیاری قەرەبالغێ پەیدادکەت وئەڤە بویە ئەگەر کو زەرەروزیانێن مەزن ب داھاتێ جھێن گەشتیاری بکەڤن وزێدەباری قوتکرنا ب سەدان دەلیڤێن کاری کو خەلکەکێ کاردکر وژدەست دان وھەروەسا داخازی لسەر ڤەکرنا گەلەک جھێن گوزاری  ل دەڤەرا مە ھەبو لێ ژبەر کورونایێ ھاتنە پاشئێخستن وپلانا مە ئەو بو کو رێژا گەشتیارا بلندتر لێ بکەین بەلێ کورونا بو ئاستەنگ ئەم نەشیاین وان پلان وپێشنیارا جێ بە جە بکەین چونکی گەشت وگوزار ناڤەروکا وێ ئابور وداھاتە وھژاندنا جولانکا بازاری یە وھەروەسا ڤەدیتن و ھەبوونا دەلیڤێن کاری یە وکرونایێ کارتێکرن لسەر ڤان ھەمی کاران کر

ئەڤرۆ: چ ئاریشە وئاستەنک ھەنە دکەڤنە بەردەم جھێن گەشت وگوزاری وڤەحەواندنا گەشتیاران دا

نڤیف محمد علی ل قەزا ئامێدیێ مە ٤٥ئوتێل وموتێل ھەنە وزێدەباری ٤٠ خارنگەە ودگەل کومەلگەھەکا گەشتیاری ل سەرسنکێ وپتری ١٠٠ خانیێن گەشتیاری وبەدەوام ئەڤ جھە دزێدەبوونێ دانە وگەشتیارێن مە ل ھەمی عیراقێ وکوردستانێ دھێن ولێ چێدبیت باراپتر گەشتیارێن مە خەلکێ میسل وبەغدا وپارێزگەھێن ناڤەراستا عیراقێ بن ومە جھێن گەشتیاری یێن ھەی بەلێ چێدبیت ئاریشا مە یاسەرەکی رێکێن وان خوش نینن ونەدگوزاری نە وسەدەم نینن وەک رێکێن ھاڤینگەھا چەمانکێ وشێرانە وسێ پرکا وگەلەک ھاڤینگەھێن دی وەک بامەرنێ وکانی ماسێ وشێلادزێ ودێرەلوکێ وچیایێ گارە وسەرسنکێ ٠٠ھتد وکەلەک خزمەتێن دی کێماسی یا تێدا ھەی وەک تورێن ئاڤێ وئەنترنێتێ وروناھی ومە چەندین جارا داخازکریە ژجھێن پەیوەندی دار بھێنە چێکرن لێ مخابن ژبەرکاودانێن دارای وشەرێ داعش بوینە ئاستەنگ کور ێکێن ڤان ھاڤینگەھا نەھێنە چێکرن وئەڤە یا مایە ب ھیڤا کەرتێ تایبەت ڤە ولێ ب مخابنی ڤە ئەوژی ژبەر نەبوونا ئێمناھیێ نابینن کو دەڤەرا مە یاکونجاییە بو ئەنجامدانا پروژا وپارەی لێ بمەزێخن ژبەر ئالوزیێن تورکیا ل دەڤەرێ  ژبەرکو تورک دبێژن ئەگەر کیانەکێ کوردی ل ئەفریقیا چێبیت ئەم ناھێلین فێجا دێ چەوا چاڤێن وان ب مە رابن ئەم وەکو ھەرێمەکا موعتەرەف و دەستوری

ئەڤرۆ:شێلادزێ گازندەیا وێ یەکێ ھەیە کو نەشێن سەرەدانا گوندو جھێن خو یێن گوزاری بکەن ھەوە چ پروژە وپلان ھەنە کودەورەبەرێن  شێلادزێ ژی بیتە دەڤەرەکا گەشت وگوزاری

نڤیف محمد علی مە دیارکرکو دەڤەرا ئامێدیێ ھەمی یا گەشت وگوزاری یە وشێلادزێ ژی ناحیەکا گرنگە وزێدەباری دوور ویبار وەکو زێ مەزن ورویێ شین بەرا دھێنە خارێ کو ل دانگا باشورێ روژھەلاتا کومەلگەھاسیریێ دگەھنە ئێک وخودان چیا وسروشت ودیمەنەکێ جوان وسەرنجراکێشە و زێدەباری کوپترژ ٦٧ گوندان بخوڤە دگریت ژوان گوندا کو گەلەک دباشن ببنە جھێن گەشتیاری گوندێ سیتە ورێنجبراخە وجەمجی ومازیێ وھیل وبانسرا وھەمی د گەشت وگوزاری نە جھێن خوش ودلڤەکەرن ولێ ژبەر نەئارامیا دەڤەرێ خەلک نەشێن سەدانا وان جھا بکەن  وزێدەباری کو لشێلادزێ مە دوو سێ پروژەکێن گوشتیاری یێن ھەی ژوانا ھاڤینگەھا ڤین ودریم روز وئاڤامارک و٠٠ھتد ول پار سال ژی مە دگەل دەستھەلاتا ناڤخویا شێلادزێ پلانەکا تیروتەسەل ل دور پروژێن گەشتیاری دانان ومەیا پێشکێشی رێڤەبەریا وەبەرھێنانا دھوکێ کری وھەر وەبەرھێنەرەکێ دڤێت ئەو دشێت سەردانا وان بکەت وئەو پروژێ وی بڤێت دشێت ئەنجام بدەت

ئەڤرۆ: پێشوازی  وسەرەدەریکرنا خەلکێ دەڤەرا ئامێدیێ بەرامیەر گەشتیارا چەوا دبینی؟

نڤیف محمد علی ژکەڤندا ژی وتا نوکە خەلکێ دەڤەرا ئامێدیێ بگشتی خودان کەلتورورەوشەنبیریەکا گەشتیاری یە وخەلکێ ڤێ دەڤەرێ ژی ھەر ژکەڤندا گەشتیار یێن دیتی وسەرەدەیا دگەل کری ومفا ژگەشتیاریێ وەرگرتیە وھەمی خەلکێ دەڤەرێ داخازا وان ئەوە کو پروژەیێن گەشتیاری بھێنە ئاڤاکرن وجونکی خەلک دزانیت ول سەرھندێ دکوکن کو دەڤەرا مە ب رێکا گەشت گوزاریێ دێ پێشکەڤیت وئابورێ وێ دێ خورت بیت وژبەرھندێ ھەمی حەزدکەن ودھاریکارن ژی ودیسان بگشتی خەلکێ مە خودان کەلتورەکێ رەسەن وزور باشە وھەتانھا چ ئاریشەیێن سەرەدەریێ نەبوینە ئاستەنگ د رێکا گەشتیاران دا وھەروەسا ب رێکێن خورا مە سەرەدانا ھەمی جھێن گەشت وگوازی کریە کومەکا خال ورێنماێن تیروتەسەل مەداینێ ل دور ھونەرێ سەرەدەریکرنێ دگەل گەشتیاران دا

ئەڤرۆ: ل دوماھیێ ھەوە چ پێنگاڤێن گرنگ ھاڤێتینە بو پێشئێخستنا کەرتێ گوشت وگوزاری ل دەڤەرا ئامێدیێ

نڤیف محمد علی مە سەردانا ھەمی رێڤەبەرێن ناحیا وسەنتەرێ ئامێدیێ ورێڤەبەریێن شارەوانی وچاندنێ ل سنورێ قەزا ئامێدیێ کریە ومە پلانەکا باش یا دارشتی بو پێشێخستنا کەرتێ گەشت وگوزاریا دەڤەرا مە وئەڤ پلانە مەیا پێشکێشی رێڤەبەریا وەبەرھێنانێ کری کو پروژێن جواروجور بخوڤە دگریت ژوانا ئوتێل وموتێل لسەر ئاستێ بلند کو ژچوار پێنج ستێرا پێکبھێن وھەروەسا کومەلگەھێن گەشتیاری وپروژێن پارک وئەکوا پارک وپروژێن ئاڤێ ویێن رافتیکا وگەلەک پروژێن دی ومەیا داخازکری کوتلفریکا جیایێ گارەی بھێتە چێکرن چونکی گەلەک یا گرنگە وپارێزگارێ دھوکێ ژی یێ رژدە وب گرنگی ڤە وەردگریت وئەز باوەرم کو دێ تشتەک  ژێ پەیدابیت وسەرەدانا دەڤەرێ وتایبەتی ل سەرسنکێ وئوتێلا بەری یاکری وئەڤ سەرەدانە یا باش بوو وەکو مە ئاگەە ژێ ھەی پارێزگار یێ پالپشت وھاریکارە وئاگەە ژدەڤەرێ ھەیە ژ ھەمی لایەکێ ڤە وتایبەت بوارێ گەشت وگوزاری ڤە وپشتی سەرەدانا وی دەست ب پاقژکرنا ئوتێلا بەری ھاتیە کرن وئەم ھیڤیدارین کوئوتێلا بەری ودافەرستا چیایێ گارەی وھاڤینگەھێن ئێنشکێ وسیلاڤێ وسکەی وھەمی لایەنێن پەیوەندیدار دپشتەڤان وھاریکاربن کو ئەڤ پروژە سەربگرن و وھەروەسا ھەمی جھێن دی ژی ئەوێن گەشتیا رسەرەدانا وان دکەن وئەم نابینین کو ئەگەرێن نەئارامیێ بوڤان دەڤەران دا ببنە رێگر درێکا چێکرنا پروژان دا وئەگەر ئەڤ پروژە سەربگرن دێ بیتە جھێ سەربلندیا پارێزگەھا دھوکێ بگشتی ومفایەکێ باش دێ ژێ ھێتە وەرگرتن ودێ بیتە ئەگەرێ گەشەکرنا ئابورێ دەڤەرێ.

ئامێدیێ:ئەسعەد رێکانی :

ئێکەم ماموستایێ قوتابخانا سیریێ یا سەرەتایی بەحسێ رژدی وخەمخوریا ماموستا ومورالا خواندنێ ل دەڤ قوتابیێن ل دیماھیا سالێن حەفتێیان دا دکەت، دەتەزانین ژی کو ل دەسپێکا دامەزراندنا وی ئاڤاھیێن قوتابخانا نەبوون دخانیێن ئاخێ ڤە دەوام دکر ٠٠

ماموستا خوشەفی ئەحمەدعەلی ل سالا ١٩٥٧ێ ل باژێرێ ئامێدیێ ھاتیە سەردونیایێ ولسالا ١٩٦١ێ پولا ئێکێ سەرەتایی ل قوتابخانا (عمادیە الاولی) ئانکو (ئامێدی یا ئێکێ ) دەستپێکریە وپاشی ل خانەیا ماموستایان دەرچوویە و ئێکەم دامەزراندنا وی دگەل ڤەکرنا قوتابخانا سیریێ بوو، پشتی ٤٢ سالێن خزمەتێ  دژیێ ٦٣ سالیێ دا ھاتە خانەنشینکرن ونوکە ئاکنجیێ باژێرێ دھوکێ یە.

ماموستا خوشەفی ئەحمەد ئامێدی بو بەرپەرێ پەروەردە وزانکو گوت:دەمێ ئەم چووینە بەغدا پولا ئێکێ ناڤنجی من ل وێرێ خاند وپشتی بەیاناما ئادارێ  ل سالا ١٩٧٠ێ ئەم ڤەگەریاینە ئامێدیێ وخاندنا خو یا ناڤنجی من تەمامکر وئەز ل دار المعلمین کو دبێژنێ خانەیا ماموستایا ن ل دھوکێ ھاتمە وەرگرتن ولسالا خاندنێ (١٩٧٧-١٩٧٨)ێ من بدوماھی ئینا وھەر دگەل دەرچونا خو دووێ سالێ دا ل (٢٣/٩/١٩٧٨)ێ ئەز ل قوتابخانا سیریێ ھاتمە دامەزراندن کو ل وێ سالێ دا خەلکێ گوندێن نێروەرێکان ژلایێ رژێما بەعس ڤە تەرحیلکرن ول کومەلگەھێن سیریێ وشێلادزێ ئاکنجی کرن ل وێ سالێ دا قوتابخانە ھاتە ڤەکرن وماموستا (حسن احمد بلبل) ئێکەم رێڤەبەر بوو وئەژی چوومە وێرێ وناڤێ من نڤیسی وکو ئێکەم ماموستا بووم ل قوتابخانا سیریێ ھاتیمە دامەزراندن

گوت ژی: ل وی دەمی ئەڤ پێشکەڤتنە نەبو نوکە وەکی باژێرەکێ یالێھاتی وقوتابخانێ ژی چ ئاڤاھی نەبوون ودەوام د وان خانیاڤە دھاتە کرن ئەوێن بو خەلکی چێکری وھنگی دگوتێ بلوک وبەری ٤٣ێ سالایە ئەو بلوکێ ئێکێ یێ دەستپێکا کومەلگەھا سیریێ کربو قوتابخانە ئەوژی سەبە نەبوون وبانێ وان ئاخ بوون گاریتێن زڕاڤ وحێسلک بوون ودبێ سەروبەر ودھەلوەشیایی بوون  وھەر خانیەک ژدوو  ژورا ودگەل لێنانگەھێ وجھێ دەستئاڤا پێکدھات وچ سیاج ژی نەبوون وھەما ژدەرڤە گورەپانا قوتابیان.

ماموستا خوشەڤی ئەحمەد ئەوژی گوت: نێزیکی شەش خانیا دئێک بلوک دا مە بکاردئینان بو قوتابخانێ کومە یازدە ژورێن خاندنێ ھەبوون ھەر چەندە دبەرتەنگ بوون ژی بەلێ ھەر ژورەکێ نێزیکی ٢٧ قوتابیان تێدابوون ئانکو ل وی دەمی مە نێزیکی ٣٠٠قوتابێن کور کچ ھەبوون ورەحلە داربوون زور دبێ سەروبەر بوون وسەبورەژی وەکی دەپەکێ داری وتەباشیرا توزبوو وبو بیرھاتن ژی لسالا ١٩٧٨ێ چوار پاکیتێن تەباشیرا وی سەردەمی من یێ لدەڤ خو پاراستین وھەتا نوکەژی یێن ماین وانەژی ھەمی ب زمانێ عەرەبی بوون وبتنێ وانەک ب کوردی بوو وبەلێ لسەرڤێ ھەمیێ را حەماسەتا ھنگی یا ماموستا واستعابا قوتابیان بو وەرگرتنا بابەتا ١٠٠%بوو وئاھا نوکە روندک ژچاڤێن من تێنە خارێ دەمێ ئەز بەحسێ وان قوتابیا دکەم وھزرا وان دھێتە من وھەتا مە قوتابێن خو دەستنیشانکرن کا ل پاشەروژێ دێ ل چ جە ھێتە وەرگرتن وفعلا ژی وەسا دەرکەفت ھەروەکی ئەم نوکە دبینن وئەز چ جارا باشی وقەنجیا خەلکێ دەڤەرێ ژبیرناکەم وھەتا نوکەژی ئەز بەردەوام سەرەدانا وان دکەم دخوشی ونەخوشیێن وان دا

گوت ژی : نێزیکی سێزدە سالا من دەوام ل قوتابخانا سیریێ کر ھەتا سالا ١٩٨٨ێ ولێ ئەگەر بارودوخێ دەڤەرێ نەخوش نەببوون چ جارا من سیریێ بجە نەدھێلا وپاشێ ئەزچوومە دھوکێ ول قوتابخانا ئازادی بوومە رێڤەبەرێ قوتابخانێ وپاشێ لسالا ٢٠٠٠ێ بومە رێڤەبەرێ قوتابخانا دلدار ل دھوکێ وھەتا ئەز خانەنشین بوویم ویاژھەمی یا گرنکنر ئەوبو شانازیێ ژی پێ دکەم  کو دژیانا ماموستایەتیا خودا بو ماوێ ٤٢ سالا من خەمساری دکارێ خودا نەکر دھەمی خوشی ونەخوشیادا ویێ بەردەوام بووم لسەر کارێ خو مێژو وخەلک ژی شاھدێ ڤێ چەندێ یە ودڤی ماوەی   دا بتنێ ئەز سێ قوتابخانا یێ چوویێ وجھێ سەرفەرازیێ یە کو ئەز خانەنشین بووم وراژەیا من ل پەروەردێ یاپاقژە وھیج خەمساریەک یان سزایەک تێدا نینە وخوسەربلندژی دبینم کو ئەڤرو قوتابێن مە ل جھێن بلند خزمەتا گەل وەلاتێ خودکەن .

ئەڤرۆ، سالار محەمە دۆسکی:

راگرێ کولیژا پەروەردا بنیات ل زانکۆیا دھۆک، ئاشکراکر کو ئەف سالە کێمترین رێژا مامۆستا  ھاتینە وەرگرتن وەرگرتنا مامۆستا ب رێکا وەزارەتا پەروەردێ و خواندنا بلند بوویە و جودا  سالێن بوری، دیارکر ژی کو قوتابیێن قوناغا ئێکێ سەرۆکێن پشکێن خوە و راگری کولیژێ نانیاسن چنکو خواندن ئونلاینە.

پ.د.ئسماعیل ئەحمەد سمو، راگرێ کولیژا پەروەردا بنیات ل زانکۆیا دھۆک بۆ بەرپەرێ پەروەردە و زانکۆ گۆت: کولیژا پەروەردا بنیات ل سالا ٢٠٠٣ ھاتیەدامەزراندن، ل کولیژێ نەە پشک ھەنە و لدیف داخازا  کولیژا پەروەردێ مە گەلەک پشکێن نوو ڤەکرینە وەک (زمانێ عەرەبی، زانستەکان، رابەریا پەروەردێ) ھەمی پشک ل ھەر دو دانێن سپێدێ و ئێڤاریان ھەنە، ھەژمارا قوتابیان (٥٣٤٦) قوتابی مە ھەنە و ٢٥% رێژا قوتابیێن زانکۆیا دھۆکێ ڤێ کولیژێ یە.

پ.د.ئیبراھیم ئەحمەد سمو گۆت: ھەتا ٦٠٠ قوتابیان ئەف سالە ھاتینە وەرگرتن و ژ ئەڤێ ھەژمارێ ٢٠ مامۆستانە، مامۆستا ژی دڤێت ب رێکا وەزارەتێ پیشکێش بکەن، سالانە مامۆستا ٦٠٠ ھزار دیناران دەت، ئەف سالە ٣٩ قوتابی دکتورایێ و ٨٠ قوتابی ماستەرێ خوینن ل کولیژا پەروەردا بنیات و قوتابی ھەنە ل دەرڤە ژی و ئەف سالە ھەژمارەکا مامۆستا ل خواندنا بلند ھاتنە وەرگرتن، ھەر مامۆستایەکێ سەرکەفتی بیت ل سەر پشکا خوە ڤەگوھاستنا وی دروست بیت بۆ زانکۆیێ، ل سنورێ ھەر دو پەروەردێن سەنتەرێ دھۆکێ پتریا مامۆستا خواندنا  کولیژێ ب دووماھی ئینایە، نوکە ل کولیژا پەروەردا بنیات حەفت پرۆفیسور ھەنە، (٢٢) پرۆفیسورێن ھاریکار(٤٢) مامۆستا، ھەتا چاردە سالان مامۆستا خوینت و ڤەکولینا پێشکێش دکەت ھەتا بشێت ناسناڤێن زانستی بدەست خوە ڤە بینت.

راگرێ کولیژا پەروەردا بنیات ئەو ژی گۆت: ژ داھاتێ خواندنا ئێڤاران و پەرەلێل، پارێن وانەگۆتنێ ژێ دھێنە راکرن و رێژەک بۆ حوکمەتێ راستەوخو دچیت و رێژەک ژی زانکۆ ھەلگریت بۆ پێدڤیێن کولیژێ ھەکە پێدڤی بوو چنکو مەزاختیێ زانکۆیێ گەلەکە، مە پێ باش بوو وەک کولیژەک رێژەک ھەبا و شیان ھەبا رێژەکێ ژ وی پارەی ب رێکا ڤەدیتنێن خوە دەمێ پێشکێش دکەن وەربگرین و راستەوخوە وەرگرتبا چنکو ھەتا  تشتەکی وەردگریت وەک کریارا روتینی گەلەک گیرودبیت.

راگرێ کولیژا پەروەردا بنیات ئەو ژی گۆت: ل دەسپێکێ خواندنا ئونلاین بارگرانیەکا مەزن بوو بەلێ نوکە تشتەکێ باشە، سلامەتیا خەلکی بەری ھەر تشتەکی و نوکە قوتابیێن مە فێر بووینە و ھەتا مامۆستا فێربوون و ئەڤە کارەکێ باش و مە نەڤێت خواندنا ژ قوتابیان بچیت، لێ خواندنا پولێ گەلەک باشترە ژ ئونلاین، نوکە قوتابیێن قوناغا ئێکێ مە نانیاسن و ئەم ژی ھەر وەسا، سەرۆکێن پشکێن خوە و راگری نانیاسن چنکو دەوام نەکرینە، ھەکە ھوسا بچیت کەسەک مامۆستایێ خوە نەنیاسیت بەلێ ھەکە رۆژانە وانێ بدەتە قوتابی دێ ئەو قوتابی ژ مامۆستای فێر دبیت کەسایەتی وەک زانست وەک ھەر  خوشیەکا ژیانێ، بتنێ ئونلاین ئەوە دا سالا خواندنێ ژ قوتابیان نەچیت ئەما تو بێژی ئونلاین پێ گوھورێ وانا گۆتنا راستەوخۆیە،ئەڤە چ جارا جھێ خواندنا پولێ دا ناگریت.

پ.د.ئسماعیل سمو ئەو ژی گۆت: مووچێن مامۆستا و فەرمانبەران ژ کێشانە و حوکمەت یا ھەمی بزاڤا دکەت ب ھەر رەنگەکی ڤی بابەتی چارەسەر بکەت،  چنکو مامۆستایێ زانکۆیێ نەشێت چ کارا بکەت، من رێز بۆ ھەمی کاران ھەیە و کار شەرەفە، لێ مامۆستایێ زانکۆیێ حەز دکەت گەلەک کارا بکەت، لێ باوەرناما وی رێکێ نادەت ھەر کارەکی بکەت، دڤێت خواندن و باوەرناما وی ل بەرچاف وەربگرن، وەلات ھەنە ل شەران دا شکەستێن مەزن خوارینە، لێ گرنگی داینە مامۆستای و سەر دەستێ مامۆستا ب سەرکەفتینە، ھیڤی یا مە ئەوە جھێن پەیوەندار ڤێ چەندێ بەرچاف وەربگرن.

پ.د.ئسماعیل ئەحمەد سمو زێدەتر گۆت: راستە مامۆستا قوتابی نە ل دانێ ئێڤاری لێ رێزەکا تایبەت بۆ دھێـتەگرتن و ھەتا نوکە (١١٥٣) مامۆستا دەرچووینە و ئەڤە دەسکەفتەکێ مەزنە و رێزەکا مەزن ل مامۆستا دھێـتەگرتن و دڤێت حوکمەت و جڤاک رێزێ ل مامۆستای بگریت و ھەیبەتا جارا ڤەگەریتە ڤە.

ل دووماھیێ، راگرێ کولیژا پەروەردا بنیات ل زانکۆیا دھۆکێ گۆت: دڤێت خەلکێ مە ھشیاریەکا باش ھەبیت دوژمنێن مللەتێ مە یێ ھەمی بزاڤا دکەن ڤێ سەربورا ھەرێمێ ژناف ببەن، ئەف جیلێ مە زانین ئەڤە ب ساناھی نەھاتیە، لێ جیلێ پشتی سەرھلدانێ ڤێ چەندێ نوزانن، دڤێت ئەم ھەمی دەستێن ئێک دو بگرین و ڤی کاودانی دەربازبکەین.