NO IORG
نووترين نووچه
Authors Posts by naci bedel

naci bedel

15011 POSTS 0 COMMENTS

39

د. حەسەن عەبدوللا ئەسوەد، رێڤەبەرێ سەنتەرێ ژین یێ نەخۆشیێن خوینێ و پەنجەشێرا زارۆكان ل دهۆكێ‌ دیار كر، سالانە ل دهۆكێ دۆرێن 50 هەتا 60 زارۆیان تووشی پەنجەشێرێ دبن و دبێژیت: ل سالا 2023 ل دهۆكێ 59 زارۆیێن تووشبوویێن پەنجەشێرێ‌ هاتبوونە تۆماركرن.
رێڤەبەرێ سەنتەرێ ژین یێ نەخۆشیێن خوینێ و پەنجەشێرا زارۆكان ئاماژە ب وێ‌ چەندێ‌ ژی كر كو ژ سالا 2011 وەرە هەتا نوكە 431 نەخۆش هاتینە توماركرن، ژ وان ژی: 241 نەخۆش ب تەمامی چارەسەربووینە.
ژ لایەكێ‌ دیڤە سارا مفتی، بەرپرسا نڤیسینگەها دهۆك یا رێكخراوا مندالپارێزێن كوردستانێ‌ دیار كر، ب پشتەڤانیا سەنتەرێ ژین دێ بۆ ئەڤ سالە ژی بەردەوام خزمەتێن ساخلەمیێ‌ پێشكێشی زارۆكێن تووشی پەنجەشێرێ‌ بووین كەن و دێ‌ پشتەڤانیێ‌ ژی ل سەنتەرێ ژین یێ نەخۆشیێن خوینێ و پەنجەشێرا زارۆكان ل دهۆكێ‌ كەن.

22

هەولێر، قائید میرۆ

بسپۆرەكێ ئابۆری دیار كر، بڕیارا دادگەها فیدڕال یا ل دۆر مووچێ فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ د بەرژەوەندیا هەرێما كوردستانێ دایە، ئەگەر چو ئاستەنگ ژلایێ بەغداڤە نەهێنە چێكرن ل هەمبەری ڤێ بڕیارێ. هەروەسا دبێژیت: حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ل گۆرەی قانوونێ نەفت رادەستی بەغداكریە و بەرهەڤی ژی نیشادایە ل گۆرەی قانوونا ئیدارا مالی نیڤا داهاتێ نافخۆ رادەست بكەت، لەوڕا ژی ئەز باوەرم دێ بڕیار د بەرژەوەندیا هەرێمێ بیت ئەگەر وەكی خوە بهێتە بجهئینان.

ئابوورناس د.كاوە عەبدولعەزیز، بۆ رۆژنامەیا ئەڤرۆ ل دور بریارێن دادگەها فیدرالی دو خالێن گرنگ دانە دیاركرن و گۆت: ل دور مووچێن فەرمانبەرێن هەرێمێ، مادەم بریارا دادگەها فیدرال وەسایە دڤێت فەرمانبەرێن هەرێمێ یەكسان بن دگەل یێن ئیراقا فیدرال و مووچێن وان بكەڤنە سەر بەنكێن ئیتیحادی، دڤێت ئەو مووچێن بووینە پاشكەفت ژبەر برینا بەهرا هەرێمێ ژ بودجێ بكەڤنە سەر ژمارێن وان یێن بانكی و ژ بودجێن ئیتیحادی بهێنە مەزاختن.
بسپۆرێ‌ ئابۆری زێدەتر گۆت: ل دور هەلبژارتنێن پەرلەمانێ كوردستانێ، مادەم كوتایێن كێمە نەتەوان ل هەلبژارتنێن هەرێمێ نەمان، دڤێت كۆتایێن د ناڤ پەرلەمانێ ئیراقێ‌ ژی دا نەمینن و هەتا كۆتا ئافرەتان ژی نەمینیت، هەر وەسا بەلانسا پێكهاتان ل كەركوكێ ژی نەمینیت و پیڤەرێ بەلاڤكرنا پۆستان بتنێ هەلبژارتن ودەنگدان بیت.
د. كاوە دوسكی، بسپۆرێ ئابۆری دیاركر «بڕیارا دادگەها فیدڕالی ل دۆر گیرۆبوونا مووچێ فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ كو نە دەستووری وەسفكری پێنگاڤەكا باشە، بەلێ وەكی هەر جار هندەك بۆمب د ناڤا ڤێ بڕیارێ دا هەنە، ئەو ژی رادەستكرنا داهاتێن نەفتی و نە نەفتی رادەستی حوكمەتا ئیراقێ بكەت، چونكە حوكمەتا هەرێمێ ملكەچی بڕیارا دادگەها ناڤبژیوانیا پاریس بوویە بۆ رادەستكرنا نەفتا هەرێما كوردستانێ.
زێدەتر دبێژیت: ل گۆرەی قانوونا بودجێ گشتیێ ئیراقێ، هەرێمێ نەفت رادەستی كۆمپانیا ب بازاڕكرنا نەفتا ئیراقێ كریە، ل دۆر قانوونێ ژی نیڤا داهاتێن سەروەری رادەستی حوكمەتا ئیراقێ‌ دهێنەكرن و نیڤا دی ژی بۆ هەرێما كوردستانێ نە، حوكمەتا هەرێمێ داخوازكریە وەزارەتا دارایی و دەستەیا دەستپاكیا ئیراقێ‌ سەرەدانا هەرێما كوردستانێ بكەن بۆ رادەستكرنا وان داهاتێن ل گۆرەی قانوونێ رێككەفتن ل سەر هاتیەكر، بەلێ رادەستكرنا هەموو داهاتێن نەفتێ و یێن نە نەفتی ژی دێ ئاستەنگان پەیداكەت ل سەر نەهنارتنا مووچێ فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ ژلایێ بەغداڤە.
دكتۆر كاوە دۆسكی ئاماژە كر» ئەگەر ئەو بڕیارا دادگەها فیدڕال وەكی خوە بهێتە بجهئینان و حوكمەتا ئیراقێ‌ چو بەهانەیان نەگریت، ئەڤە بێگومان بڕیارا دادگەهێ د بەرژەوەندیا هەرێما كوردستانێ یە بۆ هنارتنا مووچە و شایستەیێن دارایی، ژبەركو دادگەهێ ژی گۆتیە گورەی قانوونا ئیدارا مالی ب رێككەفتن دناڤبەرا هەردوو حوكمەتا داهات بهێنە رادەستكرن و هەمبەردا مووچێ فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ هەیڤانە د دەمێ خوەدا بهێنە بەلاڤكرن ل سەر فەرمانبەر و خانەنشینێن هەرێما كوردستانێ، ئەز یێ گەشبینم ب بڕیارا دادگەهێ ئەگەر بهێت و ئاریشە و ئاستەنگ ل هەمبەر ڤێ بڕیارا نەهێنە دانان.

20

لەزگین جوقی

وەزارەتا كۆچ و كۆچبەرێن ئیراقێ‌ دیار كر، هەر ئاوارەیەكێ ڤەگەڕیت دێ هاریكاریێ وەرگریت، ئەو ژی پێدانا پارەی، دابینكرنا كەل و پەلێن ناڤمالێ و تۆڕا چاڤدێریا جڤاكی و دامەزراندنێ و چەند هەلبژارتن داناینە بۆ زڤرینا ئاواران».

عەلی عەباس، پەیڤدارێ وەزارەتا كۆچ و كۆچبەرێن ئیراقێ‌ بۆ رۆژنامەیا ئەڤرۆ ڕاگەهاند، پێدڤیە هەتا 30/6/2024ی هەموو كەمپێن ئاواران بهێنە داخستن، بۆ ڤێ مەرەمێ چەند هەلبژارتن دێ ب ئاواران هێنەدان، ئەو ژی ڤەگەڕیان بۆ جهێن خۆ یان ئاكنجیبوون ل وان جهێن ئەو نوكە وەكو ئاوارە لێ د ئاكنجی، یان ژی چوونا پارێزگەهەكا دی و ب ڤێ ڕەوشێ ئەو دێ وەكی ڤەگەڕیایی ئاوارە هێنە هەژمارتن».
پەیڤدارێ وەزارەتا كۆچ و كۆچبەرێن ئیراقێ‌ ئاشكرا كر، هەر ئاوارەیەكێ ڤەگەڕیت دێ هاریكاریێ وەرگریت، ئەو ژی پێدانا پارەی، دابینكرنا كەل و پەلێن ناڤمالێ و تۆڕا چاڤدێرییا جڤاكی و دامەزراندنێ».
د ئالیەكێ دێ دا مەحما خەلیل، ئەندامێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ‌ بۆ ئەڤرۆ ڕاگەهاند، حوكمەتا ئیراقێ‌ بڕیار دایە هەتا 30/6/2024ێ هەموو ئاوارە ڤەگەڕنە جهێن خۆ، (UN) ژی پشتڕاست دكەت كو ڕەوشا شنگالێ د بەرژەوەندییا ئاواران دایە و ڕەوش یا ئارامە و دڤێت ڤەگەڕنە جهێن خۆ.

مەحما خەلیل دیاركر، حكومەتا ئیراقێ‌ ڕاگەهاندییە كو هەر خێزانەكا ئاوارە ڤەگەڕیتە جهێن خۆ دێ چار ملیۆن دیناران وەرگریت و ئەڤ بڕیارە دێ ئاوارەیێن هەرێمێ ژی ڤەگریت.
پیر دەیان جەعفەر، رێڤەبەرێ كۆچ و كۆچبەران و بەرسڤدانا قەیرانا ل پارێزگەها دهۆكێ دیاركر، ئاوارە بۆ زڤرینا سەر جهێن خۆ دئازادن، هیچ ئاوارەك ب زۆری ناهێتـە زڤراندن، ئەم دێ بەردەوام هاریكاریێ و پشتەڤانیا ئاوارە كەین هەتا دناڤ كەمپان دا مابن هەتا نوكە پتر ژ 300 هزار ئاوارە دناڤ 20 كەمپان دا ل سنۆرێ پارێزگەها دهۆكێ دژین.
خۆیا كر، حكومەتا هەرێما كوردستانێ نوكە وارێ دابینكرنا ئاڤێ و كارەبێ و پەروەردی و ساخلەمیێ و شارەوانی هەڤكاریا ئاواران دكەت و دێ هاریكاری و پشتەڤانیا حكومەتا هەرێما كوردستانێ بۆ ئاواران یا بەردەوام بیت».
مەحما خەلیل، ئەندامێ جڤاتا نۆینەرێن ئیراقی راگەهاند، وەزارەتا كۆچ و كۆچبەرێن ئیراقێ‌ شكەستن د خزمەتكرنا ئاواران دا ئینایە و چ پلان بۆ ڤەگەراندنا ئاواران نینن، كەلوپەلێن ب سەرڤەچوویی ل سەر خەلكێ ئاوارە دناڤ كەمپان دا دابەش كرینە، مە داخواز كرییە كو وەزارەتا كۆچ و كۆچبەران ل ئیراقێ‌ بهێتە هەلوەشاندن و ئەو وەزیرە بۆ پەرلەمانی بهێتە گازیكرن».

19

هەولێر، قائید میرۆ:

سكرتێرا ئێكەتیا لاوێن دیموكراتا كوردستانێ ئاماژەكر، ئێكەتیا لاوان بۆیە پرەك دناڤبەرا لاوێن كوردستانێ و جیهانێ، چونكە ل چەند سالێن بۆری دا پەیوەندیێن باش هاتینە گرێدان دگەل لاوێن زۆربەیا وەلاتێن جیهانێ و بڕیارە ل نێزیك شاندەكێ ئێكەتیا لاوان سەرەدانا وەلاتێ چینێ بكەت هەروەسا گۆت، ئێكەتیا لاوان دێ ستایلەكێ سەردەمیانە درێژیێ ب خەباتا خوە بدەت.
مەیسەر نهێلی، سكرتێرێ ئێكەتیا لاوێن دیموكراتا كوردستانێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیار كر چالاكیێن ئەڤ سالە یێن ئێكەتیا لاوان جوداهی هەبوو ل گەل چالاكیێن سالێن بۆری یێن ب هەلكەفتا 18ی شوباتێ هاتینە گێڕان، چونكە ئەڤرۆ چەندین پیلان دژی مللەت و وەلاتێ مە یێ دهێنە گێڕان و پێدڤیە لاوێن كوردستانێ هشیار بن ژ ئەڤان پیلانێن هەی، بێگومان زۆربەیا نەیارێن كوردان ب رێیا تەخا لاوان دخوازن پیلانێن خوە بجه بینن، لەوڕاژی ئەڤ سالە درووشمێ ئێكەتیا لاوان جوداهی هەبوو ل گەل سالێن بۆری و گۆت: (چونكە ئەم گەهشتینە ڤێ باوەریێ هەكە مە وەلاتەك نیشتیمانەك نەبیت ئەم وەكی مرۆڤ و وەلاكی لاو نەشێین هەبین و چالاكیێن خوە بكەین، هەموو ژیانا مرۆڤی یا گرێدایی وەلاتێ مرۆڤیە هەكە مرۆڤی هەموو تشتەك هەبیت و وەلات نەبیت هەروەكی چ تشت نەیی، بەلێ هەكە مرۆڤ خودان نیشتیمان و وەلاتەك بیت هەموو تشت دێ هەبن).
نهێلی دیار كر ژی كو ئێكەتیا لاوان هەر ژ سەردەمێ هاتیە دامەزراندن هەتا نوكە شیایە ببیتە قوتابخانەك بۆ پێگەهاندنا و كادر و سەركردەیێن لاو، نوكە پڕانیا سەركردەیێن لایەنێن سیاسی ل ئێكەتیا لاوان هاتینە پەروەردەكرن و پێگەهاندن و گۆت: (مرۆڤێن سەنگین و نیشتیمان پەروەر دناڤا رێكخراوا ئێكەتیا لاوێن دیموكراتا كوردستانێ دا هاتینە پەروەردەكرن، هەتا سەرۆك بارزانی چەندین جاران گۆتیە (ئێكەتیا لاوان قوتابخانا نیشتیمان پەروەرایە)، نەك تنێ سەركردەیێن ناڤا پارتی دیموكراتی كوردستان، بگرە هژمارەكا زۆر یا سەركردەیێن لایەنێن دیژی ل قوتابخانا ئێكەتیا لاوان دەستپێكریە و هاتینە پێگەهاندن ئەڤەژی شانازیەكا مەزنە بۆ ئەڤێ رێكخراوا دایك).
مەیسەر نهێلی ئاماژە پێ‌ كر، د چار سالێن بۆری دا ئێكەتیا لاوان پشكداری د چەندین كۆنفڕانس و كۆنگرە و چالاكیێن جیهانی دا كریە و ئەم شیاینە دەنگێ لاوێن كوردستانێ بگەهینینە لاوێن جیهانێ، ل نێزیك دێ شاندەكێ ئێكەتیا لاوێن دیموكراتا كوردستانێ سەرەدانا وەلاتێ چینێ كەت و ل گەل رێكخراوێن لاوێن چینێ دێ پەیوەندیێن خورت هێنە گرێدان و گۆت: (ئەم شیاینە پەیوەندیان ل گەل چەندین رێكخراوێن جیهانی یێن گرێدایی تەخا لاوان گرێ دەین و بووینە پرەك دناڤبەرا لاوێن كوردستانێ و یێن جیهانێ، نوكە ئێكەتیا لاوان یا كار دكەت بۆ گۆهۆڕینا سیستەمێ كاركرنا خوە و ب ستایلەكێ سەردەمیانە دێ درێژیێ دەینە كاروانێ خەباتێ، هەموو ئەو مەترسیێن نوكە ل سەر لاوێن كوردستانێ هەین مە كار ل سەر كریە و دێ بەردەوامیێ ژی دەینێ، چەندین ڤەكۆلین هاتینە كرن لدۆر وان ئاریشەیێن نوكە تەخا لاوان هەنە و لایەنێن پەیوەندیدار هاتینە ئاگەهدار كرن).

55

موسا خالد:

مەدیاكار (هاژە غە‌فۆر) د دیدارە‌كێ دا بۆ رۆژناما ئە‌ڤرۆ گۆت: ئە‌ز ل سلێمانیێ‌ ژدایكبوویمە و ل سالا (2012) چوویمە ‌د بۆاری راگەهاندنێ و هەتا نوكە یا بەردەوامم و وەك بێژەر و پێشكێشكار ل دە‌زگەهێ میدیایی كوردستان(24) كاردكە‌م وە‌ك بێژەرا هەوالێن ئابووری و پێشكشكارا بەرنامێ‌ سپێده‌یا (24) من ئەزموونا كارێ میدیایێ ژ دۆبلاژ و رادیۆیێ دەستپێكر بە‌شداریكرنا خۆلەكا نێڤدەولە‌تی و راهێنان د بۆارێ میدیا و پرسێن هە‌ستیاردا‌، ل سالا (2015) هە‌ر ژ دە‌ستپێكا ڤی كە‌نالی دەستبكاربووم وە‌ك پەیامنێر و هەوالساز.
هەروەسا گۆت: كاركرن ل ناڤ میدیایێ دا قوربانیدان پێ دڤێت ئە‌گە‌ر ب شێوەیەكێ ئەكادیمی كار بكەی ماندیبوونا بهێزو باوە‌ری دڤێت چونكو‌ زۆر نە‌خۆشی و ئا‌ستە‌نگ تێدا من دە‌ڕبازكرن، نوكە بە‌ردەوام كاردكە‌م وەك هە‌ستە‌ك بە‌رپرسایە‌تی بە‌رامبە‌ر كاڕی و كۆمە‌لگە‌هێ چونكو‌ هەموو كارێن میدیاكاران بە‌رپرسایە‌تیە بە‌رامبە‌ر كۆمه‌لگە‌هێ، د نوكەدا رۆلێ ژنان دناڤ میدیایێ دا زۆر كاریگە‌رە،‌ بەلێ وێ چەندێ ناڤە‌شێرم دلگرانم ژ رۆلێ ئافرە‌تان چونكو‌ هە‌ر یێ كێمە ئە‌ڤە ڤە‌دگڕیت بۆ وێ چە‌ندێ ئافرە‌ت هەم دایكا كۆمەڵگە‌هێ یە‌، هەم دایكا پە‌روە‌ردە‌یێ یە‌ و راگەهاندن دەسهە‌لاتە‌كا كاریگە‌ر و دیار و بە‌رپرسایە‌تیە بە‌رامبە‌ر كۆمە‌ڵگەها نوكە‌ و پاشە‌رۆژێ دا، ب بۆچوونا من دڤێت راگە‌هاندن لژێر یاسا و پرە‌نسیپێن گشت بە‌هاێن كۆمەلایە‌تی كـار بكـەت.

12

هەرهین محەمەد:

باشنڤیس (ئەنەس عەبدوللا) د دیدارەكێ‌ دا بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت: دەمێ‌ ئەز ل پەیمانگەهێ‌ مە وانەك هەبوو یا باشنڤیسینێ‌ بوو، ئەو وانە من ب خۆ ب دەرفەت دیت و من خوە فێری باشنڤیسینێ‌ كر و ئەو باشنڤیسن نوكە نە ئەكا دیمی نە و هەموو ب حەزا خوە بووینە باشنڤیس و باشنڤیسێ‌ راستەقینە دەست نڤیسێ‌ وی یێ‌ جوان بیت و گرنگیێ‌ بدەتە دەستنڤیسینا كەڤن و نەیا نوكە و نوكە هەموو كۆمپیۆتەرە و هەموو دشێن بنە باشنڤیس و نوكە مرۆڤ بێژیتە خودانێ‌ چاپخانەكێ‌ بۆ مرۆڤی نڤیسینەكێ‌ ب دەستی ل سەر قۆماشی چێكە نوزانیت و كارێ‌ دەست نڤیسینێ‌ مە نە مایە و نوكە ل دهۆكێ‌ ب تبلێن دەستی ئەوی كاری دكەن.
ناڤبری گۆت: باشنڤیسیێ‌ ئەز ب جیهانەكا دیڤە گرێدایمە و گەلەك كەس ب من داینە نیاسین وەل منكریە خەلك ب چاڤەكی َمەزن سەحكەنە من، دیسان داهات و بەرنیاسبوون ژی دایە و ژبلی كو ئەز مامۆستامە ژیانا من یا رۆژانە ل سەر ڤی كاری یە و ل دەمێ‌ قەیرانێ‌ ژی باشنڤیسی بوویە ئەگەر كارتێكرنا قەیرانان ل من نەبیت.

45

شاكر ئەتروشی:

سترانبێژ فەیسەل شاقۆلی (Faysal Shaqooli) د دیدارەكێ‌ دا بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیاركر كو ئەڤە دەمەكە ئەو مژوولی تۆماركرنا سترانەكا نوویە و هەكە چو ئاستەنگ چێ‌ نەبن بۆ نەورۆزێ‌ دێ‌ كلیپ كەت و دهەیڤا چار ژی دا دێ‌ سترانەكا دی تۆماركەت.
فەیسەل گۆت: سترانا منا نوو ب ناڤێ‌ (دەنگێ‌ تە نینە) ژ پەیڤ و ئاوازێن من، مۆزیك ل باژێرێ‌ باتمانێ‌ هاتیە چێكرن و تۆماركرنا دەنگی و كلیپكرنا وێ‌ دێ‌ ل باژێرێ‌ ئەز لێ‌ دژیم (فینێكس) ل وەلاتێ‌ ئەمریكا بیت، بۆ زانین ئەڤە سترانا من یا پازدێ‌ یە ئەز تۆماردكەم و هەكە چو ئاستەنگ چێ‌ نەبن من ل بەرە بۆ نەورۆزێ‌ بەلاڤ بكەم و د مەها چار ژی دا دێ‌ سترانەكا دی تۆماركەم.

21

اسماعیل تەها شاهین

– باوەر ناكم كەس ژ مە ل هندێ بگۆمان بت كو زمان ب گشتی ئالاڤەكی سەرەكییە د گەهاندن و تێكگەهاندن و موكومكرنا پەیوەندییاندە، ژ بەر هندێ ئەم ل سەر ڤێ خالێ ڕاناوەستن.
– هەمی زمان د دان و ستاندنێدە، كار ل ئێكدو دكن. چو ڕاستی بۆ وێ گۆتنێ نینە یا زمانەكێ ب سەر ئێكی دی دئێخت و پیرۆزتر دبینت. پیرۆزییا زمانی وەك دەق و گۆتن یا وێ پەیامێیە یا كو دگەهینت.
– دەولەمەندییا هەر زمانەكێ یا وێ خزمەتێیە یا خودانان بۆ كری و خیزانی و پشتدانا وی ژی یا وێ خەمسارییێە یا كو د دەرهەقا ویدە هاتییە كرن.
– ئانكو پێشكەفتن و پاشكەفتنا هەر زمانەكێ نە بناسێن زمانینە، بەلكو یێن خودانانە. ب كورتی و ب كوردی: زمان نەینك و ئایینەیا بەرچاڤكرنا ڕەوشەنبیرییا ملەتانە.
– فەرهەنگان پشكا شێری د دەولەمەندكرنا هەر زمانەكێدە هەیە. ئەڤرۆ ژێدەرێ دەولەمەندییا زمانێن هەمی ملەتێن زێندی و پێشكەفتی ژ فەرهەنگێن وان دیارە.
– د فەرهەنگا زمانێ هەر ملەتەكێدە، مرۆڤ گەلەك ب سانەهی ب سەر ئاڤاهییێ پەیڤسازییا وی زمانی هلدبت. ل بەر ڕۆناهییا وی ئاڤاهی، مرۆڤ دشێت (ب تایبەتی د وارێ وەرگێڕانێدە) و ل سەر بنسترەكا دورست زاراڤێن نوو چێ بكت/ئاڤا بكت.
– چێكرن و داڕێتنا زاراڤان، كو وەك زانستەكا خوەسەر و جودا دبێژنێ (زاراڤسازی)، ئەگەر وەكی ئەڤرۆ بمینتە ب هیڤییا نەبسپۆرانڤە كو خیزانییا مالمزێ (رەسیدێ) گەلەك ژ وان یێ زمانی تێرا نڤیسینا گۆتارەكا بسەروبەر و وەرگێڕانا دو ڕووپەلێن زمانزەلال ناكت؛ بمینتە ب هیڤییا وێ لەزێڤە یا كو پتر بۆ تژیكرنا ڤالاتییێ و خوەناڤداركرنێ دئێتە كرن، بێ كو هزرا جوانكارییێ و دورستئینانێ بەرچاڤ بێتە وەرگرتن، بێ گۆمان، زمان دێ پێ سەقەت ببت و ژ سەلیقەتا زمانێ سڤك یێ دایكێ ژی دوور بكەڤت.
– ڕەوشا زمانێ وان كتێبان یێن كو ئەڤرۆ وەك پرۆگرام بۆ خواندنێ هاتینە دانان، ژ بلی نەئێكگرتنا ڕێنڤیسێ، شاشی و خەلەتییێن هەر بەرپەڕەكێ كو نیشانن بۆ خەمنەخوارن و ڕەشكرن و دلخوەشكرنێ، موویێن سەرێ مرۆڤی قژ دكن. شاشی و بێسەروبەرییا كو د وان پرۆگراماندە بەرچاڤە، ئەو پرۆگرام وەكی سەركەفتنا چیایەكێ لێ كرینە د ڕوویێ مرۆڤەكی بێپێدە. ڤەڕێژ ژی وەكی بەلی و ئاشكەرا نە ب تنێ داكەفتنا ئاستێ زانستییە، بەلكو هلوەشیانا سیستەمێ پەروەردە و فێركرنێیە ل سەرانسەری هەرێمێ، زێدەباری وان هەمی بەرهەمێن وەرگێڕایی و نەوەرگێڕایی، یێن كو ل سەر ڕەفاتكێن كتێبخانەیان تۆزگرتی بوویینە.
– ئەڤە هەمی مە بەرانبەری ترسەكا مەزن دكت، كو ئەڤرۆ نە سوبە، ئەم هەمی دێ باجا وێ بدن. هۆكار ژی وەك دیار، ئەو لەزە یا د هەر كارەكێدە ئەم ددن بەر خوە، ئەو نەدلبێشی و نەئیخلاسە یا كو مە پێ خوە ژ بەر بارێ خوەوەستاندن و دووڤگەڕیان و ڤەكۆلانێ ئاڤێتییە و مە ل بەر خوە كرییە چیایەكی گران.

– پالدەرێ ل پشت ئەڤا بۆری هەمیچكێ، وەك ئەز دبینم، ئەو لەزە یا كو مە دڤێت ب پلەكێ ئەم پێ بگەهنە سەرێ ملەكێ و ب كێمترین بزاڤ و پێكۆل. بێ گۆمان، گۆری و قوربان ژی تێكدانا شرینی و سەلیقەتا دورست یا زمانێ دایكێیە، كو ئەڤرۆ ژ پەیڤ و دەستەواژە و دەربڕینێن كویڤی مخمخییە و هەمی ژی نیشانێن بەلەبستەنە ل سەر خیزانییا فەرهەنگا خودانان د وارێ نڤیسینێدە. ئەز دوور نابینم، كو بێسەروبەرییا بۆری هەمییێ، دەستەكی خورت و درێژ د هندێدە هەیە، كو گەلەك ـ د وارێ پەروەردە و فێركرنێدە ـ نە بەس هزرا پێگوهۆڕكەكێ بۆ زمانێ دایكێ دكن، بەلكو هندەك زمانان ژی دەستنیشان دكن.

14

دیدار، سالار محەمەد دۆسكی

2-4

خانم فەزیلا سلێمان زێوەی زێدەتر چیرۆكێن هەڤژینێ‌ خوە ل سەر دەمێ‌ شۆرەشا گولانێ‌ ڤەگێران و گۆت: هەڤژینێ‌ من ل گەل (عەریف یاسین) بوو وی دگۆت گەلەك جاران مە چەك بۆ پێشمەرگەی سنور سنور ژ ئیرانێ‌ و بەرەف توركیا و بەرەف ئیراقێ‌ و هەمی ب رێكێن نەقانوونی ڤە دگوهاست وی دەمی مەنزانی هەر مرن هەیە یان نە و ئەو هەمی رۆژ گەلەك سەخت و دژوار بوون هەتا ناڤ تەنگێ‌ بەفر بوو و سڕو سەقم بوو و گەلەك سەقایەكێ‌ نەخوش بوو لێ‌ ڤیان و حەزا كوردینیێ‌ گەلەك ژ هندێ‌ مەزنتر بوو و بتنێ‌ كوردستان د مێشكێ‌ مەدابوو و چ دی نە و مەزانی كورژەكێ‌ خودێ‌ داینە سەر دونیایێ‌ و دێ‌ رۆژەكێ‌ وەغەركەین لێ‌ وەغەركرنا ب سەرفەرازی ژی جهێ‌ سەربلندیێ‌ یە، لەوما زێدەتر ل وەرزێ‌ زڤستانێ‌ مە چەك بۆ پێشمەرگەی ژ ئیرانێ‌ ڤە دگوهاستە ئیراقێ‌ بۆ پێشمەرگەی و چەكێ‌ سڤك و گران و هەمان دەم بەردەوام ل گەل گرۆپێن پێشمەرگەی و ئەنجامدانا چالاكیان دژی حوكمەتا بەعس و ئەڤە بەردەوام بوو هەتا شەرێ‌ ئیراق و ئیرانێ‌ و زێدەتر چالاكیێن پێشمەرگەی بەرفرەه بووین ل دەڤەرێ‌ و زێدەتر دەڤەر ئازاد بووی و كەفتیە دەستێ‌ پێشمەرگەی، هاتن و چوونا پێشمەرگەی ژ ئیرانێ‌ بۆ ئیراقێ‌ خوشتر لێ‌ هات و گەلەك جاران پسمامێ‌ من دا هێتە گوندی و هەمان دەم ژی پێشمەرگە گەلەك ب هشیاری دهات و گەلەك جاران ب شەڤ دا بەرەكی هاڤێنە مالا مە و برایێ‌ من دا دەركەڤیت و دا بێژنێ‌ ئەم پێشمەرگەی نە و هەمان دەم پێشمەرگە نەچوو هەمی مالان و بتنێ‌ مالەك نەبا باوەری پێ‌ نەهاتبا چونكە وی دەمی گەلەك مرۆڤێن خائین ژی هەبوون و پێشمەرگە گەلەك ب هشیاری هاتن و چوون دكرن و گەلەك جاران من خوارن بۆ پێشمەرگەی چێكریە و بریە و دەمێ‌ چوونێ‌ دا كولانەكێ‌ را چم مرۆڤەكی بینم و من خوە ڤەدشارت هەتا ئەو زەلام بەرزە ببا و شنی من خوارن بۆ پێشمەرگەی دبر و گەلەك جاران دا چینە ناڤ رەزی دا پێشمەرگە هێتە ناڤ رەزی و دا خارنێ‌ دەینێ‌ و نەبتنێ‌ خوارن و بەلكو هەر تشتەكێ‌ پێدڤی یێ‌ رۆژانە مە بۆ پێشمەرگەی دابین دكر و پێشمەرگەی مال هەبوون ئەوێن باوەری پێ‌ دهات و زێدەتر ئەوان چاڤدانا وی پێشمەرگەی دكر وی دەمی مەزانی ئەڤە كیش عەشیرەت و كیش گوندە بتنێ‌ مە خزمەتا پێشمەرگەی دكر و نە زێدەتر، ڤیان و حەزا كوردینیێ‌ ژ هەر تشتەكی مەزنتر بوو.
هەمان خانم گۆتژی: هەڤژینێ‌ من گەلەك شەر و داستانێن پێشمەرگیێن بناڤ و دەنگ پشكدار بوویە و رەنگە گەلەكا ئەز نوزانم یان نەمابنە ل بیرا من و بیرا هەڤالێن وی دهێت لێ‌ ئەوێن وی گۆتین و من بیر دهێت، شەرێ‌ كەلا شێخو ل گەل تاهر زێوەی بوو و دەمێ‌ چوویە قەندیلی دەنگ و باسێ‌ شەهید بوونا وی هات بوومە و گەلەك پێشمەرگە دهاتنە دەف مە و دگۆتن ئەم نیاسین و باوەربكە یێ‌ شەهید بووی و نە گۆتنە مە لێ‌ مەزانی كو یێ‌ وەبێژن و هەڤژینێ‌ من ل گەل سەید سەفو و پێشمەرگەكێ‌ دی بۆ ماوێ‌ 40 رۆژا مانە دناڤا هندەك كەڤران و كوپان را و حوكمەتێ‌ دورپێچ كربوون و گۆت پێشتر مە نان قوتا و هویرك مە دكرە پاخلێن خوە دا و مە خوار و مە گیا دخار ژ برسا دا و (40) رۆژا ئەم ئاسێ‌ بووین و هەمی خەلكی گۆت شەهید بوویە و هەشت هەیڤان مە چ دەنگ و باسێن وی نەزانین و مانا وا دناڤا وی كەڤری دا گەلەك پێشمەرگە ژ هێرشێن دوژمنی قورتالكرن، وی دەمی هەڤالێن وا ل پشت بوون.
هەمان خانم گۆتژی: رۆژا دەواتا من بەری هەوا ئەنفالا بوو و گەلەك یا بزحمەت بوو و هەما ب شەڤ ڤەگوهاستم و هەر كەسەكێ‌ نەزانی و بێ‌ دەوات و بێ‌ دەست قوتان و هەمی بێ‌ دەنگی بوو و دەمێ‌ ب شەڤ ڤەگوهاستیم، رۆژا پاشتر شنی خەلكێ‌ گوندی زانی هاتیمە ڤەگوهاستن و رۆژا پاشتر گوندێ‌ زێوێ‌ هاتە دورپێچكرن و حوكمەتێ‌ گۆتی شڤێدی پێشمەرگەكی ل گوندی دەواتا خوە كریە و ئێكسەر هەڤژینێ‌ من چوو ناف بەرواری یا و حەفتیەكێ‌ نەهاتە مال.
خانم فەزیلا گۆت: ل هەوا ئەنفالان (47) زەلام ل گوندێ‌ زێوێ‌ هاتنە دەستەسەركرن و هاتنە بێ‌ سەرۆشینكرن كو برایەكێ‌ من ل گەل حەفت پصمامێن من هاتنە بێ‌ سەرۆشینكرنن ل دەمێ‌ ئەنفالان ژی من چ زارۆك نەبوون وی دەمی بتنێ‌ بووم و خودێ‌ زارۆك دامە و وغەركر و دەمێ‌ ئەو زارۆك فن و نێزیك دا ئەو زارۆك خودێ‌ دەتە مە، پێشمەرگەی چالاكیەكا لەشكری هەبوو و داخاز هاتەكرن كو هەر رێكخراوەكا پێشمەرگەكی كەسەك بهێتە ژێگرتن و بۆ وێ‌ چالاكیێ‌ بهێـە بەرهەفكرن و رێكخراوا هەڤژینێ‌ من زەلامێ‌ من هاتە هەلبژارتن و ئەو چالاكی یا پێشمەرگەی ل قەندیلی بوو و هەڤژینێ‌ من خواست نەچیت و گۆتێ‌ هەڤژینا من یا نەخوشە و ئەوا گۆتێ‌ ڤێت تو بێی و هەڤژینێ‌ من چوو و گۆت ئەگەر خودێ‌ زارۆكەك دامە و كور بوو دێ‌ ناڤێ‌ وی كەینە (مەنال) و ئەو زارۆك خودێ‌ دامن و هەر ئێكسەر وەغەركر و پشتی (12) سالان جارەكا دی خودێ‌ زارۆك دانە مە.

37

نڤێسین:
عبد الستار ناصر
وەرگێران: عسمەت محەمەد بەدەل

كەس دەرگەهێ مالا وییا دوور نا قوتت، ل وێ دەرێ، ل دووماهییا بەغدایێ، د پەنجەرەیا خوەیا خوناڤ و مژ گرتیرا، ل دووراتییا پێنج مەتران ل دەرگەهێ باخچەیێ هێژ رووت دنێرت، كەس نا ئێت. نە هەڤال و نە كەسوكار ڤی جهێ ژ بیردانكێ هاتییە ژێبرن نزانن، د ئێك دەمیدا دخواند و گوهدارییا رادیۆیێ دكر و تەماشەی تەلەڤزیۆنێ دكر، ژ ژۆرا نڤستنێ بۆ مەتبەخێ بۆ رەفكێن كتێبخانەیێ دهات و دچوو، د هەر پێنگاڤەكا د ناڤ مالا خوەدا
دهاڤێت د پەنجەرەیا وێیا بەرفرەهرا ل دەرگەهێ مالێ دنێری، كەسەك نا ئێت، ل ڤێ پارچەیا ڤەدەرا دنیایێ كەسەك پرسیارا وی نا كت.
پشتی ئێڤارەكا كووڤی و رەزیل و خەیالێن ل گەل زارۆكینییێ و رۆژێن بۆری تێكەل بوویی، تاخێ وییێ كەڤن هاتە بیرێ، ل وی جهێ كو هەڤبەندی وەكی چەقێن دارەكێ تێك دئالزن، دلی ژ خەمێن سالێن ژییێ ب لەز بۆری لێ ددا، نزانت چاوا مینا دلبەرەكا دلرەق ئەو ب جه هێلا.
د پەنجەرەیا خوناڤ و مژ گرتیرا ل دەرگەهی نێری، پاشی ساكۆیێ خوە ل بەر خوە كر و سارما و خوناڤ و مژ شەقاند، دەرگەه قوتا، دەرگەهێ مالا خوە ڤەكر، پاشی – بۆ خوە – ڤەكر و ب ژوور كەفتە مال.
ژێدەر: بقیە لیل، قصص قصیرە جدا، عبد الستار ناصر 1996.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com