ئهڤرۆ نيوز:
رێڤهبهريا گشتى يا سهقاناسى و بيڤهلهرزێ ل ههرێما كوردستانێ راگههاند كو د ماوێ 24 دهمژمێرێن بۆرى دا ل ويستگههێن جودا يێن ههرێما كوردستانێ رێژێن جودا يێن باران بارينێ هاتينه تۆماركرن و ل دووڤ ڤى خشتێ ل خوارێ دياركرى:
ئهڤرۆنيوز:
ب دههان وهلاتيێن بهسرا ئهڤرۆ ئهينيێ 9/11/2018 خوهنيشادانهك كر وتێدا داخوازا ههرێمبوونا پارێزگهها بهسرا كر.
عهلى سارى، رۆژنامهڤان ژ باژێرێ بهسرا بۆ ئهڤرۆنيوز گۆت” ئهڤرۆ ب دههان وهلاتيێن بهسرا ل نێزيك (پرا دادگههان) ل ناڤهراستا باژێرى خوهنيشادانهكا ئهنجامدا وتێدا داخوازا ههرێمبوونا پارێزگهها بهسرا كر”.
گۆت ژى” ب ديتنا وان خوهنيشاندهران، ههتا نوكه حوكمهتا عيراقێ وجڤاتا پارێزگهها بهسرا درژد نينن بۆ چارهكرنا ئاريشێن پارێزگهها بهسرا وبجهئينانا سۆزێن هاتينه دان پشتى خوهنيشادانێن بهرفرهه يێن بۆرى”.
دياركر” لهوما وان خوهنيشاندهران دياركريه كو تنێ ههرێمبوونا پاريزگهها بهسرا دێ مافێن خهلكێ وێ پارێزگههێ بدهستڤهئينيت”.
ئهڤرۆنيوز:
بهرپهرهكێ ئيسرائيلى ل سهر تۆرا جڤاكى يا فهيسبووكێ بهلاڤكر كو ئالايێ ئيسرائيلێ ل دهڤهرا سهدر ل باژێرێ بهغدا هاتيه بلندكرن ووێنهكێ وى ئالاى ژى بهلاڤكر.
بهرپهرێ ئيسرائيلى يێ ب ناڤێ (ئيسرائيل ب زاراڤێ عيراقى) بهلاڤكر كو ئالايێ ئيسرائيلێ ل بهرامبهر مزگهفتا ئهلموحسن هاتيه وينهكرن.
دياكر ژى” كهسهكێ ههوادارێ بهرپهرێ مه نامهك بۆمه ڤرێكر كو تێدا ئالايێ ئيسرائيلێ ل كهرتێ 9 ل دهڤهرا سهدر ل بهرامبهر مزگهفتێ ديار دكهت”.
ئهڤرۆنيوز:
بهرى دهمهكێ كێم ياريا يانا ههولێر ومێهڤاندارا خوه يانا جهويه دچارچۆڤێ ياريێن خۆلا عيراقى يا تهپا پێ ب سهركهفتنا يانا جهويه ب ئهنجامێ 3-0.
گۆلێن يانا جهويه ل خۆلهكێن 18 و52 و71 هاتن تۆماركرن.
ب ڤى ئهنجامێ يانا جهويه جهێ خوه ل رێزا ئێكێ درێزبهندا خۆلا عيراقێ دا ب 18 خالان موكمتر لێكر ويانا ههولێر ب 9 خالان ل رێزا نههێ دهێت.
ئهڤرۆنيوز:
رۆژنامهكا ئيسپانى بهلاڤكر كو ياريكهرێ يانا بهرشهلونا دينيس سوارێز هزر دوێ چهندێ دا دكهت ل دهمێ ڤهگوهاستنا ياريكهران ل زڤستانێ ل رێزێن بهرشهلونا نهمينيت، پشتى كو دگهلهك ياريێن بهرشهلونا دا راهێنهر فالفێردى پشكداريێ پێ ناكهت دپێكهاتێ سهرهكيێ بهرشهلونا دا.
رۆژناما(موندۆ ديپۆرتيڤۆ) يا ئيسپانى بهلاڤكر” فالفيردى پشت بهستنێ ب دينيس سوارێزى ناكهت د ياريان دا وههتا دياريا ل گهل ئهنتر ميلان دا، فالفێردى داخوازا ياريكهر كارلويس ئهلينا ژ تيما دويێ يا بهرشهلونا كر”.
دياركر ژى كو سواريز دخوازيت ژ رێزێن بهرشهلونا بچيته يانهكا دى دا پتر دهليڤا ياريێ ههبيت.
وێ رۆژنامێ گۆت ژى” سێ يانه گرنگيێ ب ئينانا دينيس سوارێز بۆ ناڤ رێزێن خوه دكهن ئهوژى ڤالنسيا يا ئيسپانى وشيلسى يا ئينگليزى وناپۆلى يا ئيتالى نه”.
ئهڤرۆنيوز:
نوونهرێ حوكمهتا ههرێما كوردستانێ ل ئێكهتيا ئهورۆپى راگههاند، ئهورۆپا دخوازيت ههرێما كوردستانێ ب هيز ببيت، ستراتيژيا نوو يا ئيكهتيا ئهرۆپى ژى دمفايێ ههرێما كوردستانێ دايه.
دلاوهر ئاژكهيێ، نوونهرێ حوكمهتا ههرێما كوردستانێ ل ئێكهتيا ئهورۆپى گۆت” دهمێ 15 رۆژانه چهندين دانوستاندن مه ل گهل باليۆزێن وهلاتێن ئهندام دئێكهتيا ئهورۆپى دا كرينه، دبهرنامێ مه ژى دايه ل گهل باليۆزێن ماين ژى ل حهفتيا داهاتى كۆمبين”.
دلاوهرى زێدهتر بۆ مالپهرێ فهرميێ پارتى ديموكراتى كوردستان گۆت”مه داخواز كريه وهلاتێن ئهندام دئێكهتيا ئهورۆپا دا رۆلهكێ گرنگ بۆ چارهكرنا كێشێن دناڤبهرا بهغدا وههريمێ دا ببينن، كو فشار ل سهر بهغدا بهێنه كرن بۆ وێ چهندێ ئهو شاشيێن پێشتر بهغدا ل گهل ههرێما كوردستانێ كرين دووباره نهبن ودستوورێ عيراقێ بهێته بجهئينان”.
دياركر ژى كو ستراتيژيا نوو يا ئێكهتيا ئهورۆپى ل سهر رهوشا عيراقێ دمفايێ ههرێما كوردستانێ دايه ژبهركو ژلايێ ههر 28 وهلاتێن ئهندامێن ئێكهتيا ئهورۆپى ڤه هاتيه دارێتن وههموو خالين ناكۆكى ودستوورى يێن چارهكرنا رهوشا عيراقێ وههرێمێ تێدا هاتينه نڤيسين كو پێدڤيه ل دووڤ دستوورى ههموو كێشه بهێنه چارهكرن”.
خوياكر” ههر دوێ ستراتيژيا نوو دا هاتيه كو پێدڤيه ههموو خالين دستوورى بهێنه بجهئينان نهكو تنێ ئهو خال ومادێن كو حوكمهتا عيراقێ دخوازيت بجهبينيت”.
ئەڤرۆ نیوز:
لژنا موالیدا ل دهۆکێ بەرسڤا کەنالێ سپێدە و مالپەرێ وێ ددەت، ئەڤا ل خۆارێ ژی دەقێ روونکرنێ یە:
بۆ/ كەنال و مالپەرێ سپێدە/ دهۆك و تەماشەڤان و هەڤالێن وێ یێن هێژا
بابەت/ بەرسڤ رونكرنەك لدور بهایێن ئەمپێرێ كەهرەبا موەلیدێن ئەهلی ل دهۆكێ یێن مەهێن 7-8-9-10/2018 و بهایێ ئەمپێرێ كەهرەبا موەلیدێن ئەهلی یێ مەها (10/2018 ) ل پارێزگەها دهۆكێ وبەراوردیا وی دگەل پارێزگەهێن سلێمانی وهەولێر
كەنالێ سپێدە یێ ئێكگرتوی ئیسلامی كوردستان ل دهۆكێ ، ل ڤان دوو رۆژێن بووری دا ل بەرنامێ ( رۆژەڤ ) ژ ئامادەكرن و پێشكێشكرنا كاك ( مصعب ) ، راپۆرتەك ئینفۆگرافیكی بەلاڤ كریە ، كۆ تێدا شرۆڤەیا بهایێن ئەمپێرێ كەهرەبا موەلیدێن ئەهلی ل دهۆكێ یێن مەهێن ( 7- ؟؟- 9 & 10 ) كریە و دبەشەكێ دی ژی دا باراوردیێ دكەت دناڤبەرا بهایێن ئەمپێرییێ مەها 10/2018 ل هەرسێ پارێزگەهێن ( سلێمانی،هەولێر و دهۆك ) ، وب ئەشكەرایی و پشت راستی حكومەتا هەرێمێ وكارگێریا پارێزگەها دهۆكێ ولیژنا سەرپەرشتیا موەلیدان ب دزیكەرو گەندەل و فێلبازو سهربەند دڤی بابەتی دا تومەت بار دەت ، دەما دبێژیت .. حكومەتا هەرێمێ وكارگێریا پارێزگەها دهۆكێ بدەستەكی خەلكی ب بابەتێ 48 ملیون دینارێن پەرلەمانتارێن كوردستانێ موژیل دكەت وبەرێ وان وەردگێریت وبدەستەك دی برێكا موەلیدا پارا ژ بەرویكێن خەلكێ كوردستانێ دئینتە دەر و ددزیت وب ڤێ چەندێ مەزنترین گەندەلیو وفێلبازی وسهربەندیێ ل خەلكێ خۆ دكەت …
ژبەر كۆ تەلەفزیونا سپێدە وب تایبەت پێشكێشكارێ وێ دڤێ راپورتێ دا ئەوا دبەرنامێ رۆژەڤ دا بەلاڤكری ، گەلەك ددویرن ژ راستیێ و پرنسیبێن پیشەیێن رۆژنامەڤانی و ب تایبەت پێشكێشكارێ بەرنامەی ، كۆ دهوندرێ پێشكێشكرنا بەرنامێ خۆدا دیار دبیت وی هن مەرەمێن تایبەت ب خۆ ودەزگەه ولایەنێ خۆڤە هەنە پتر ژ هندێ كۆ مەرەما وی وەكۆ رۆژنامەڤانەك بگەهیتە راستیا بابەتی و خزمەتا بەرژوەندیا خەلكی بكەت كۆ ژ پرنسیبێن سەركی یێن رۆژنامەڤانی ئەوە كۆ رۆژنامەڤان وەكۆ چاڤكێ كامیرێ وێنەی ڤەگوهێزیت وەكۆ هەییی بێ رتۆش وپێزانینێن خۆ پشت راست بكەت ژ جهێن پەیوەندیدار وشروڤەیێن خۆ بكەت دوویر ژ ژێیاتیێن سیاسی وئایدولوژی وبەرژەوەندێن كەسوكی ، ئەڤەیە یا وی ب هیچ رەنگەكی نەكری ، وسەرێ تەماشەڤانێ خۆ شێواندی ب نەوەییی و بوهتانان .
لەورا مە ب فەر دیت ئەم راستیا بابەتی وشروڤە و رونكرنا وی بدروستی وپشت بەستی ب پێزانینێن پەسەندكری دڤێ بەرسڤێ دا دانینە بەرچاڤێن تەماشەڤانێن سپێدە وهەڤالێن پەیجی سپێدە بەری یێن رایا گشتی ، وئەڤرۆ ئەم ل وێ باوەرێنە كۆ خەلكێ مە گەهشتیە وی ئاستێ هوشیاری وزانین وشەهرەزاییێ كۆ بشێت راستی ونەراستیا ژێك ڤاڤێریت و ئەو حكومێ داویێ لسەر بابەتان بدەت دوویر ژ كارتێكرن و فشاران .
1- بەرسڤ و رونكرنەك لدور بهایێن ئەمپێرێ كەهرەبا موەلیدێن ئەهلی ل دهۆكێ یێن مەهێن 7-8-9-10/2018 ( پشتەڤانیا حكومەتێ و قەر ) :
– جارێ كەرتێ كەهرەبا موەلیدێن ئەهلی ، كەرتەكێ ئەهلی تایبەتە و 100% بازرگانیە ویەك دینارا داهاتێن ئەمپێرێن موەلیدا بۆ حكومتێ ناچیت ( تەنانەت باج ژی لسەر نینن ) .
– هژمارتنا نرخێ یەك دەمژمێر.ئەمپێر وپاشان بهایێ ئەمپێری هەیڤانە لسەرانسەری هەرێما كوردستانێ ب یەك بەرنامێ هژمارتنێ یێ زانستی وكومپیوتەری دهێتە ئەنجامدان ل دوماهییا هەمی مەها ، تنێ چوداهی دناڤبەرا بهایێن ئەمپێری ژ پارێزگەهەكێ بۆ یا دی د نرخێ گازوایلێ و ژمارا دەمژمێرێن كاركرنا موەلیدا وبەرنامێ كاركرنا وانە ل هەر پارێزگەهەكێ . ( بۆ نمونە نرخێ یەك دەمژمێر.ئەمپێر یێ مەها 10/2018 : ل سلێمانیی 44 دینار – ل هەولێر 43 دینار و ل دهوك 43.8 دینار ئەڤ جوداهییا بچویك و نە كاریگەر ژ ئەگەرێ نرخێ گازوایلێ یە ل بازارێ هەر پارێزگەهەكێ )، ئەڤجا هەر پارێزگەهەك بو هژمارتنا بهایێ ئەمپێری دێ ڤی نرخێ یەك دەمژمێر لیكدانی سەرجەمێ دەمژمێرین كاركرنا موەلێن خۆ دمەهێ دا كەن )
– پێشكێشكارێ بەرنامەی ، دەما دهێت و ئینفۆگرافیكێ خۆ پێشكێش دكەت ، بهایێن ئەمپێری یێن مەهێن ( 7 ، 9 و 10/2018 ) دیار دكەت وخۆ لسەر هەیڤا 8/2018 را دهاڤێت وهیچ ئاماژەكێ پێ نادەت ، ئەڤ چەندە ژی دبیتە ئەگەرێ ڤێ شێواندن و تاریكرنێ ، هەلبەت پشتراستین كۆ وی ب مەرەم و ئارمانج ئەڤ چەندە كریە هەر وەكۆ دێ د رونكرنا ل خوارێ دا دیار بیت .
* شروڤەیا بهایێ ئەمپێری یی َ مەها 7/2018 ( وپشتەڤانیا حكومەتێ ) :
– بهایێ ئەمپێری ( 16.500 ) دینار . ( 3.000 دینار /سەرێ هەر ئەمپێرەكێ كارگێریا پارێزگەها دهۆكێ وەكۆ حكومەت ژ پێش خەلكی ڤە دا ، 500 دینار /سەرێ هەر ئەمپێرەكێ خودانێن موەلیدا ل خەلكی بوورین … ب ڤێ چەندێ خەلكی 13.000 دینار بو هەر ئەمپێرەكێ دان )، وئەڤ پشتەڤانیە هاتە پارڤەكرن ل كارگێرییا پارێزگەها دهۆكێ وهەمی خودانێن موەلیدا لسەرانسەری پارێزگەهێ وەرگرتینە وهەر كەس دكاریت ڤێ راستیێ ژ هەر خودان موەلیدەكێ بزانیت و ب سەلمینیت.
* شروڤەیا بهایێ ئەمپێری یێ مەها 8/2018 ( قەر ) :
– بهایێ ئەمپێری ( 16.500 ) دینار . ( ژبۆ سڤكرنا بارێ خەلكی ، كۆژمێ 13.000 دینار هاتنە راگەهاندن و خەلكی دان ، وكۆژمێ 3.500 دیناران هاتنە پاشئێخستن وەك قەر بۆ مەهێن داهاتی ، كۆ ئەڤ پرنسیپە یەك ژ سیاسەتێن رێڤەبەریا لیژنا سەرپەرشتا موەلیدانە سەرەرای بەلهەرستكاریا دژوارا خودانێن موەلیدا كۆ ئەڤ قەرە بو وان دبیتە كۆژمەكێ مەزن و بارگرانیەكا بەرچاڤ ) .
* شروڤەیا بهایێ ئەمپێری یی َ مەها 9/2018 ( ئەداكرنا بەشەكێ قەری ) :
– بهایێ ئەمپێری ( 12.500+500 = 13000) دینار. ( بۆ كێمكرنا قەرێن مەها 8/2018 ، كۆژمێ 500 دیناران لسەر بهایێ مەها 9/2018 هاتە ئەداكرن وب ڤێ چەندێ ، بهایێ ئەمپێری یێ مەها 9/2018 بوو 13.000 دینار ).
* شروڤەیا بهایێ ئەمپێری یێ مەها 10/2018 ( ئەداكرنا بەشەكێ قەری ) :
– بهایێ ئەمپێری ( 10.250 + 1.750 = 12.000 ) : (بۆ كێمكرنا قەرێن مەها 8/2018 ، كۆژمێ 1.750 دیناران لسەر بهایێ مەها 10/2018 هاتە ئەداكرن وب ڤێ چەندێ ، بهایێ ئەمپێری یێ مەها 10/2018 بوو 12.000 دینار ).
2 – رونكرنەك لدور بهایێ ئەمپێرێ كەهرەبا موەلیدێن ئەهلی یێ مەها (10/2018 ) ل پارێزگەها دهۆكێ وبەراوردیا وی دگەل پارێزگەهێن سلێمانی وهەولێر
پێشكێشكارێ بەرنامی وەكۆ بەراوردی ئەڤ پرس و پسیارە دبەرنامێ خۆدا ئازراندیە ، كۆ بهایێ ئەمپێرێ كەهرەبا موەلیدێن ئەهلی :
( ل سلێمانیێ 6.000 شەش هزار دینارە – ل هەولێرێ 8.000 هەشت هزار دینارە- ل دهۆكێ 12.000 دینارە ) …… بۆچی ؟؟؟؟؟؟
پسیارەكا دجهێ خۆدایە ومافێ هەر كەس و هەر لایەنەكێ هەیە ب پرسیت، ئەڤا لخوارێ رونكرن وراستیا بابەتی یە :
* سلێمانی
– بەرنامێ كاركرنا موەلیدا یێ مەها 10/2018 ، ( 13.5 ) دەمژمێری بوو ( ژ 7 بو 8.5 سپێدێ ، و ژ 1 نیڤرۆ بۆ 1 شەڤ)
– ژ ڤان 13.5 دەمژمێران ، موەلیدان رۆژانە ( 4.18 ) دەمژمێران كاركریە ، ئانكۆ ( 130 ) دەمژمێران د مەهێ دا .
– ناڤەندێ نرخێ گازوایلێ یێ مەها 10 ل سلێمانیێ ( 580 دینار/لتر ) بوو
– نرخێ یەك دەمژمێر.ئەمپێر ( 44 ) دینار هاتیە هژمارتن
– بهایێ ئەمپێری یێ مەها 10/2018 = ( 130 دەمژمێر * 44 دینار ) = 5.720 دینار
– بهایێ هاتیە راگەهاندن ( 6.000 ) دینار ( ئانكو 280 دینار سەرێ ئەمپێری زێدەتر ژی وەرگرتیە ).
* هەولێر
– بەرنامێ كاركرنا موەلیدا یێ مەها 10/2018 ، ( 24 ) دەمژمێری بوو
– ژ ڤان 24 دەمژمێران ، موەلیدان رۆژانە ( 8 ) دەمژمێران كاركریە ، ئانكۆ ( 240 ) دەمژمێران د مەهێ دا .
– ناڤەندێ نرخێ گازوایلێ یێ مەها 10 ل هەولێرێ ( 570 دینار/لتر ) بوو
– نرخێ یەك دەمژمێر.ئەمپێر ( 43 ) دینار بوو
– بهایێ ئەمپێری یێ مەها 10/2018 = ( 240 دەمژمێر * 43 دینار ) = 10.320 دینار
– بهایێ هاتیە راگەهاندن ( 8.000 ) دینار ( كوژمێ 2.250 دینار وەكۆ قەر پاشئێخستینە بۆ مەهێن داهاتی ).
* دهوك:
– بەرنامێ كاركرنا موەلیدا یێ مەها 10/2018 ، ( 24 ) دەمژمێری بوو
– ژ ڤان 24 دەمژمێران ، موەلیدان رۆژانە ( 7.8 ) دەمژمێران كاركریە ، ئانكۆ ( 234 ) دەمژمێران د مەهێ دا .
– ناڤەندێ نرخێ گازوایلێ یێ مەها 10 ل دهۆكێ ( 592 دینار/لتر ) بوو
– نرخێ یەك دەمژمێر.ئەمپێر ( 43.8 ) دینار بوو
– بهایێ ئەمپێری یێ مەها 10/2018 = ( 234 دەمژمێر *43.8 دینار ) = 10.250 دینار
– كۆژمێ ( 1750 دینار ) ژ قەرێ مەها (8) نەك مەها 7 ‘ لسەر هاتیە ئەداكرن ( 10.250+1.750=12.000)
– بهایێ هاتیە راگەهاندن ( 12.000 ) دینار .
* ئەگەر بێن و بەراوردیێ بكەن ب تایبەت دگەل سلیمانیێ كۆ نێزیكی 4 دەمژمێرین وان دبنە 6000 دینار ویین دهوكێ نێزیكی 8 دەمژمێرێن وان كۆ دوو بەرامبەرە دبنە 10.250 بێ زێدەكرنا قەری ، دیار دبیت كۆ بهایێ ئەمپێری ل دهۆكێ گەلەك ئەرزانترە.
ل داویێ داخوازێ ژ هەوە دكەین ، كا چەوا هەوە ئەو ماف دایە خۆ هوین ڤێ پرس و پسیارێ ب ئازرینن وی مافی بدەنە مە ژی و ڤێ رونكرنێ ل مالپەرێ خۆ بۆ هەڤالێن مالپەرێ خۆ و رایا گشتی ، بەلاڤ بكەن . دگەل رێزگرتنێ
پارێزگەها دهۆك/ لیژنا بلندا سەرپەرشتیا موەلیدێن ئەهلی
7 /11/2018
ئەڤرۆ نیوز ،نەوزاد هلۆری:
دەمەکێ کێم بەر نوکە توپخانەیێن لهشكرێ تورکیا نێزیکێ 20 توپان ل هاڤینگەها ئاڤا مارک دان و زیان ب دوکان و ترومبێلێن وەڵاتیان گەهاندینە.
مەلەڤان سیتەی، وەلاتیەکێ گوندێ سیتە و خودان مولکە ل ئاڤا مارک بو ئەڤرۆ نیوز گوت: (دەمەکێ کێم بەری نوکە توپخانەیێن لهشكرێ تورکیا نێزیکێ 20 توپان ل هاڤینگەها ئاڤا مارک یا سەر ب دەڤەرا نێروەورێکان دان و زیانێن مادی ب هاڤینگەهـ و دوکان و بازارێن وەلاتیان و ترومبێلێن وان گەهاندن).
زێدەتر گوت: (توپ بارانکرنا وان ژی یا هەرەمەکی بوویە و ئەڤرۆ رۆژا بێهنڤەدان و ئەینی بوویە و خەلکەکێ زۆر قەستا هاڤینگەهێ كربوو، بهلێ هەموو ژ هاڤینگەهێ هاتن و وچو زيانێن گيانى نهبوون).
ئهڤرۆنيوز:
رۆژنامهكا ئيسرائيلى ئاشكراكر كو وهلاتێ بهحرێنێ داخوازنامهكا فهرمى ئاراستهى وهزيرێ ئابوورى يێ حوكمهتا ئيسرائيلى كريه بۆ سهرهدانا وى وهلاتى.
رۆژناما (يهديعوت ئهحرونۆت) يا ئيسرائيلى بهلاڤكر ژى” سهرهدانا وهزيرێ ئابوورى يێ ئيسرائيلێ بۆ وهلاتێ بهحرێن دێ سهرهدانهكا ديرۆكى بيت”.
ئهڤرۆنيوز:
نوشدارهكا نهخوهشيێن دهروونى يا زارۆ و سنێلان دیار كر كو نه ئاراميا دهروونى گرۆپهكا نهخوهشیێن دهروونیه، ئهو گڤاشتنێن دهروونى یێن پهیدا دكهت، دبیته ئهگهر بۆ ئالوزیا ژیانا ئاسایى یا رۆژانه،
هیڤى عهبهید محهمهد، نوشدارا نهخوهشيێن دهروونى يا زارۆ و سنێلان سهبارهت نهخوهشیا نهئارامیا دهروونى و جۆرێن وێ بۆ نوش نيوز گوت: نه ئارامى پهیڤهكا گشتگیره، ئهو ژى گهلهك جۆران ب خوهڤه دگریت:
دڤى جوره نه ئارامیێ دا نهخوهش ههست ب ترسهكا زێده مهزن دكهت ژنیشكهكێڤه، دهمێ نهخوش ههست ب وێ ترسێ دكهت خوهدان ل دهف وى پهیدا بیت، سینگێ وى ئێشیت و لێدانێ دلى زێده دكهت و وهسا ههست دكهت كو هنده خهندقى یان ژى یێ تووشى نهخوشیا دلى بووى.
دبێژنه ڤێ نهخوشیێ ترسا جڤاكى، ئهو ژى دهمێ نهخوش ههست ب نهئارامیهكا زێده دكهت دهربارهى رهوشێن جڤاكى رۆژانه، نهخوش ههمى هزرا خوه ددانیته سهر هندێ كا چ هزر ههنه دهربارهى وى یان ژى بهێته شهرمزاركرن.
نهخوش ههست ب ترسهكا زێده دكهت ژ تشتهك یان رهوشهكا دهستنیشانكرى، وهكى بلندى، فڕین. ئهو ترسه زێدهتره ژ یا نورمال وه دكهت و نهساخ خوه ژ وان رهوشا و تشتا بدهته پاش.
نهخوش ههست ب نهئارامیێ دكهت و نهئارامیهكا زێده و نهیا نورمال دكهت بیێ كو چ ئهگهر ههبن.
سهبارهت نیشانێن ڤێ نهخوشیێ د. هیڤی گوت: (ترس، ئاریشێن نڤستنێ، نهشێت ب ئارامى بنڤیت، ههست ب سهرمایێ و خوهدانێ دكهت تایێت سار و گهرم، یان ژى گهزینا دهست و پێیا، بێهن تهنگى، لێدانێن دلى زێده دبن، هشكبوونا دهڤى، عێلنجى، ئێشانا ماسولكا، گێژبوون).
گوت ژى: ل دووف وان ڤهكولینێن هاتینه كرن چ ئهگهرێن دهست نیشانكرى نینن بۆ توشوون ب نهخوشیا نهئارامیێ، ههر وهكى نهخوشێین دى یێن مێشكى گهلهك تشت كارتێكرنێ دكهن. ژوانا ژى: گوهرینێن سهر مێشكى دهێنه كرن، ههروهسا گڤاشتنێن ژینگههى ههتا كو ژلایێ بنهمالێ قنێت (جیناتێن) وى كهسى.گوت ژى: نهخوشیێن نه ئارامیێ گهلهك جارا دناڤ خێزانێ داد هێنه دیتن، ههروهسا دهێنه گرێدان ب بازنهیا مێشكى یا كونترولا ترسێ و ههستێن دیتر دكهت.
نوشدارا دێرین نهخوشێت دهروونى زارۆ و سنێلا گوت ژى: دهستنیشانكرنا نهخوشیێ ههر كهسێ ئهو نیشانێن سهرى ئاماژه پێداین ههبن، دێ هێته پشكنین كرن ژلایێ نوشدارى تایبهتمهندڤه، گهلهك جاران هندهك تشت دهێنه كرن بۆ ئێكلاكرنا نهبوونا نهخوشیێن دیتر یێن لهشى كو ههمان نیشانا پهیدا دكهن.چ تشتێن تایبهت نین بۆ دهستنیشانكرنا نهخوشییا نه ئارامیێ.نوشدارێ تایبهتمهندێ دهروونى برێیا هندهك پرسیار و رێین تایبهت دێ ههول دهت بزانیت كا چ جورێن نهخوشیا نهئارامییا دهروونى ههنه.
گوت ژى: ئێك ژ لایهنێن گرنگ بۆ دهستنیشانكرنا نهخوشیێ ئهوه كا كهنگى و ههتا چ رێژه نیشانێن نهخوشیێ هێزن ل دهف نهخوشى، ههروهسا كا ئهڤ نیشانه دبنه ئهگهر بۆ تێكچوونا بارێ ئاسایێ رۆژانه یێ نهخوشیێ.
سهبارهت چارهسهریێ گوت: دوو جورێن چارهسهریێ ههنه و چێ دبیت ئێك ژ وانا یان ژى ههردوو پێكڤه بهێنه بكار ئینان، چارهسهریا ئێكێ،دهرمان: هندهك دهرمانێت تایبهت دهێنه بكارئینان ژوانا، دهرمانێت دژى خهموكیێ(antidepressant)دهرمانێت تایبهت یێن تهپ(صرع)(Anticonvulsant)و هندهك جار دهرمانێن دژى نه ئارامیێ (Anxiolytic) دهێنه بكارئینان، بۆ دهمهكێ دیاركرى و بتایبهتى بۆ جورێ پانێك و نهئارامییا گشتى.
دو:چارهسهریا دهروونى، ئهڤ جورێ چارهسهریێ نهخوشى ب رێین رینشتن دگهل چارهسهرێ دهروونى بۆ ڤهدیتنا سهرهدهریا ههستان دگهل نهخوشیێن مێشكى.چارهسهریا دهروونى دێ هاریكاریا نهخوشى كهت دا كو دههستێن خوه بگههیت و ههروهسا چهوا سهرهدهریێ دگهل وان ههستان بكهت.
سهرهدهریا دگهل نیشانا، هندهك رێین ههین بۆ هاریكاریا نهخوشى بۆ كونترولكرنا یان ژى كێمركنا نیشانا، ژوانا: