ئه‌ڤرۆ نيوز:
رێڤه‌به‌ريا چاڤدێريا بازرگانى راگه‌هاند كو ئه‌ڤرۆ رێكه‌فتى 17ى چريا ئێكێ 2018ێ بهايێ دراڤى ل بازارێن پارێزگه‌ها دهۆكێ ب ڤى ره‌نگێ ل خوارێ يه:3
| 100 دولارێ ئه‌مريكى | 120.800 دينار |
| 100 يۆرۆيێ ئه‌ورۆپى | 140.000 دينار |
| 100 ليرێ توركى | 21.200 دينار |
بۆ وه‌رگرتنا نووترين پێزانينان ل سه‌ر ره‌وشا دراڤى ژماره “2” بۆ شورتكودێن “KOREK “2279 يان “Asiacell “4593 يان ژى ب ره‌نگه‌كێ به‌رده‌وام سه‌ره‌دانا مالپه‌رێ ئه‌ڤرۆ نيوز www.evronews.net بكه.
رێڤه‌به‌ريا چاڤدێريا بازرگانى راگه‌هاند كو ئه‌ڤرۆ رێكه‌فتى 17ى چريا ئێكێ 2018ێ بهايێ زێر و زيڤى ل بازارێن پارێزگه‌ها دهۆكێ ب ڤى ره‌نگێ ل خوارێ يه:
| 1 گرام زێرێ (ع) 18 | 36000 |
| 1 گرام زێرێ (ع) 21 | 42500 |
| 1 گرام زێرێ (ع) 22 | 44500 |
| 1 گرام زيڤ | 3000 |
ئه‌ڤرۆ نيوز:
گەلەک ژن حەز دکەن بەژن زراڤ بن و خۆشیێ ژ بەژن زراڤیا خوە ببینن و ھەردەم بزاڤان دکەن ب رێیا رێجیمەکێ سەنگێ خوە کێم بکەن و پتریا جاران ژی ئەو رێجیم سەرناکەڤیت.
ل ڤان رێزێن خوارێ دێ ھندەک رێیان دیار کەین دا ل وەرزێ زڤستانێ قەلەو نەبی:
سیستەمەکێ ساخلەم یێ خوارنێ پەیرەو بکە:
خوارنا خراب ب ھێزترین ئەگەرە بۆ زێدەبوونا سەنگێ، لەورا پێدڤیە گرنگیێ بدەیە بارڤەکرنا دانێن خوارنێ و پێدڤیە ھەموو رەگەزێن خوارنێ د گەل سیستەمێ تە ھەبن، ھەروەسا ژ خوارنێن بلەز دوور بکەڤە کو دبنە ئەگەرێ زێدەبوونا سەنگێ.
بەردەوام راھێنانێن وەرزشی بکە:
کێمیا لڤینێ و چالاکیان دبیتە ئەگەر بەز و روون ل سەر لەشێ مرۆڤی کۆمڤە ببن، لەورا بەرنامەکی بۆ راھێنانێن وەرزشی بدانە دا بەزێ خوە بحەلینی و رێ ل بەر قەلەوبوونێ بگری.
خوە ژ خوارنێن نەساخلەم دوور بکە:
دبیت ھندەک خوارنان رێژەیەکا زێدە یا روونی د ناڤ دا ھەبیت وەکو زەیتا خوارنێ و زەرکا ھێکێ و چەرەزان و شرینی و پیتزا و ڤەخوارنێن غازی، ھەموو ژی ئەگەرێن زێدەبوونا سەنگێ نە.
خوە ژ جگارەکێشانێ دوور بکە:
وەسا ھزر دھێتە کرن کو جگارەکیشان دلێ مرۆڤی ل خوارنێ دگریت و دگارکێش گەلەک خوارنێ ناخۆن، د راستی دا ڤەکۆلینان ئاشکرا کریە کو جگارکێش و نەجگارکێش ھەردو ھندی ئێک خوارنێ دخۆن، ھێلانا جگاران و دوبارە لێ زڤرین ب ھێزترین ھۆکارە کو نشکەکێ ڤە مرۆڤ قەلەو بیت.
خوە بدە بەر تیشکا رۆژێ:
خوە نەدانان بەر تیشکێن رۆژێ خەمۆکیێ و چێدکەت و دەروونی َمرۆڤی تێکددەت، ب وێ یەکێ ژی قەبارێ خورانێ زێدە دبیت، لەورا پێدڤیە دەمەکی خوە بدەیە بەر تیشکا رۆژێ.
فێقی و زەرزەواتی گەلەک بخۆ:
خوارنا فێقی و زەرزەواتی ھەستا تێربوونێ چێدبیت و ب وێ یەکێ گەلەک خوارنێ ناخۆی، مفایێ فێقی و زەرزەواتی ژی ژبیر نەکە بۆ ساخلەمیێ کو فشارا خوینێ و کولیسترۆلی کێم دکەن.
بەرھەمێن سپیاتیان گەلەک بخۆ:
خوارنا رۆژانە یا بەرھەمێن سپیاتیێن کێم نیڤشک ساخلەمیا مرۆڤی دپارێزیت و ناھێلیت سەنگێ مرۆڤی زێدە بیت.
ڤەخوارنا ئاڤێ: نابیت رۆژانە ژ 2 لەترێن ئاڤێ کێمتر ڤەخۆی دا سەنگێ دا یێ پاراستی بیت.
رێکخستنا نڤستنێ:
نەنڤستن گەلەک گوھۆرینان د ھورمۆنێن مرۆڤی دا دروست دکەت یێن دلڤەکرنا مرۆڤی ل خوارنێ رێکدئێخن، ئەو یەک ژی ھاریکارە بۆ قەلەویێ، لەورا پێدڤیە سەعەتێن خەوێ رێک بێخی و بزاڤێ بکە ب شەڤێ بنە.
مەیێ نەڤەخۆ:
گەلەک گالۆر د ناڤ ڤەخوارنێن کحوولی دا ھەنە و کار بۆ زێدەکرنا سەنگێ دکەن، لەورا یا باش ئەوە نەڤەخۆی.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
تە چەند جاران ئەڤینی کریە؟ ل گرەی ڤەکۆلینەکا زانستی یا نوو ھندی پەیوەندیێن ئەڤینیێ کێمتر بن باشترە، لەشێن وان کەسێن گەلەک دکەڤنە پەیوەندیێن ئەڤینیێ گەلەک فشار ل سەر دروست دبیت و ئەو یەک بەرھنگاریا لەشی یا سروشتی لاواز دکەت.
پرۆفیسۆر مارتن کوی و ھەڤالێن وی ل زانکۆیا ئەمبیرال کولیدج ل لەندەن ڤەکۆلینەک ل سەر ھەستێن ئەڤینیێ یێن مادی بەرھەڤ کر شرۆڤەکر، کوی وەسا ھزر دکەت کو لەشێ ژێر کارتێکرنا دلداریێ دھێتە گوھۆرین، ھەروەسا کارێ ئەندامێن لەشی ل ژێر کارتێکرنا ئەڤینیێ دھێتە گوھۆرین.
زانا ھۆشداری ددەن کو لەشێ مرۆڤ د پەیوەندیا ئەڤینیێ دا دھێتە گوھۆرین، ئەڤینیا دوبارە و سێبارە دێ زیانێ ل ساخلەمیا مرۆڤی کەت.
ڤەکۆلەران رەوشا لەشێ عاشقێ بێزار شرۆڤە کر و ئاشکرا کر، بیبیکا چاڤێ فرەە دبیت و خوە دەستان ددەت و گەلەک ئەدرینالین دچیتە ناڤ خوینێ و لێدانێن دلی زێدە دبن و ئەو ھەموو کارتێکرنەکا نەرێنی ل لەشی دکەن.
ل گۆرەی گۆتنا زانایان، نیشانێن نەخۆشیێن عشقێ وەکو نەخۆشیێن وەستیانێ نە و ئەو نەخۆشی د بەربەلاڤن.
شارەزا دبێژن: پێدڤیە مرۆڤ تێبگەھیت کو ئاریشێن دلداری کارتێکرنێ ل ساخلەمیێ دکەن، پشتوە ھاڤێتنا وێ راستیێ ژی دێ ئاریشان مەزنتر لێکەن، بۆ نموونە، بیژن ب رێژەیا 50% پتر تووشی نەخۆشیێن دلی و دەمارێن خوینێ دبن.
ئەڤرۆ نيوز:
سەرەرايی مفایێن ساخلەمیێ د کریارا شووشتنا دەستان دا، پتریا خەلکی دەستێن خۆ ناشوون، ھەتا پشتی ژ دەستئاڤێ ژی ب دووماھی دھێن، لەورا ب درێژیا رۆژێ و ژ ژێدەرێن جودا جودا، وەکو چوونا دەستێن خەلکی و جھێن پیس و خوارنێ و ھەتا سەرەدەری ل گەل ئاژەلان ژی، میکروب دێ ل سەر دەستان کومڤە بن و ھەکە تو رۆژانە چەند جاران دەستێ، خۆ نەشووی دێ میکروبان بۆ لەشێ خۆ ڤەگوھێزی ئەوژی ب رێکا دەستکرنا چاڤان و دفنێ و گوھی، ھەروەسان دێ ڤەگوھێزیە خەلکەکێ دیتر ژی ب رێکا دەستکرنا وان، ھەتا دگەھیتە د کارئینانا ھەڤپشک یا دەستکێن دەرگەھان دا.
نەخۆشیێن گران ئەوێن ب رێکا دەستکرنێ دھێنە ڤەگوھاستن وەکو پەرسیڤ و ئەنفلاوەنزا و نەخوشیێن کوئەندامێ ھەرسکرنێ وەکو زکچوونێ، ھەکە مرۆڤ بشێت ژیانا خۆ ل گەل پەرسیڤی ببورینیت، ھەلبەت ئەنفلاوەنزا ژ وێ گرانترە و نەدوورە ببیتە جھێ مەترسیێ ل سەر لەشێ مرۆڤی، نەخوشیا ئەنفلاوەنزایێ ئەوا سھکولی دگەلدابیت، ئەگەرێ ھەشتێ یێ مرنا مرۆڤانە ل سەرانسەری جیھانێ، نەشووشتنا دەستان پشکداریێ د نەخوشیێن کو ژ ئەنجامێ ژەھراویبوونا خوارنێ پەیدادبن دکەت وەکو ئەو نەخوشیا بەکتری یا کو ژ ئەگەرێ بەکتریا سالمونێلا وای کولای پەیدادبیت، ل دووڤ راپورتێن سەنتەرێن کونترولکرن و نەھێلانا نەخوشیان دیاردبیت کو 76 ملیون ئەمریکی سالانە تووشی ژەھراویبوونا خوارنێ دبن و ژوانژی 5 ملیون کەس گیانێ خۆ ژدەست ددەن و یێن دیتر ژی بەرئاتافی ھندەک نیشانان دبن وەکو عێلنجی و دلرابوون و زکچوون کو گەلەک زیانێ ل رۆژانێن نەخوشیێن وان دکەن.
شووشتنا دروست یا دەستان پێک دھێت ژ ب کارئینانا ئاڤێ و سابوونێ یان پاقژکەرەکێ کحولی، یان ب کارئینانا کلینکسێن تەر کو ھەر چو نەبیت پیچەک جھێ ئاڤێ و سابوونێ بگرن بۆ پاقژکرنا دەستان، ھەروەسان ل ڤان سالێن دووماھیێ سابوونا دژی بەکتریا یا ھاتیە گۆرێ و ئەڤ جورێ سابوونێ گەلەک جوداھیا خۆ ل گەل سابوەونا نورمال نینە بۆ کوشتنا بەکتریایان و پتریا زانایێن ساخلەمیێ ل گەل وێ بۆچوونێ نە کو ب کارئینانا سابوونا دژی بەکتریا دبیتە ئەگەرێ دیاربوونا ھندەک بەکتریایێن بەرھنگار بۆ ڤی جورێ سابوونێ کو ل پاشەرۆژێ دێ کوشتنا وان میکروبان یا ب زەحمەت بیت، ب رەنگەکێ گشتی ب کارئینانا سابوونا تەقلیدی باشترە، ب کارئینانا سابوونێ چ ب دژی بەکتریا بیت یان نە، ھەکە ل گەل ئاڤێ بیت دێ کارکەت بۆ کوشتنا بوکتریایێن ب دەستی ڤە دمینن ب تەڤاڤی.
شووشتنا دەستان ب ئاڤێ و سابوونێ پێدڤیە ب رێ:ا تەرکرنا دەستان ب ئاڤەکا تێنشیر بیت و پاشی سابوونا شل بکە دناڤ دەستێن خۆ دا، یان ب رێکا پارچەیەکا پەرۆکی، دەستێن خو باش و بھێز بلڤینە بۆ دەمێ 15-20 چرکەیان، ھەموو ئالیێن دەستێن خۆ ھەتا پشتا وان دناڤ تلان و دبن نینوکان دا باش پاقژ بکە، ئاڤەکا باش ژی لێبکە و پاشی دەستێن خۆ ب خاولیەکا پاقژ یان ب کلینیکسا ھشک بکە، نەھێلە پشتی ھینگی دەستێن تە ب چ تشتان بکەڤن.
شیرەتا مەدڤێت بێژین ئەوە پێدڤیە ھەموو دەمان پشتی ژ دەستئاڤێ ب دووماھی دھێی، یان پشتی حەفازەیان ب گوھوری و پشتی دەستکرنا ئاژەلان و خوارنێ و بەری و پشتی ئامادەکرنا خوارنێ ب تایبەت پشتی سەرەدەری ل گەل گوشتی و مریشک و ماسیان، بەری دەست ب خوارنێ بکەی، پشتی دەستکرنا دفنێ و گوھان و پشتی بێھنژینێ و کوخکەکا دژوار، بەری و پشتی پتقژکرنا برین و شەخبوونان، بەری و پشتی دەستکرنا کەسەکێ نەساخ یان یێ بریندار، پشتی دەستکرنا سەبەتا گلێشی، بەری دانان و راکرنا عەدەسێن چاڤان، پشتی ب کارئینانا سەرشوویێن گشتی، تو باش دەستێن خۆ ب ئاڤێ و سابوونێ بشووی.
ئەڤرۆ نيوز:
نەخۆشیا بلندبوونا فشارا خوینێ گەفان ل ژیانا گەلەک خەلکی دکەت و ئەڤ نەخوشیە سال بۆ سالێ د زێدەبوونێ دایە و پێدڤیە پلانەک بۆ ھشیارکرن و رەوشەنبیرکرنا خەلکی بھێتە دانان داکو تووشبۆن ب نەساخیێ بھێتە سڤککرن و ب تایبەت ژی کو گەلەک ژ تووشبۆیێن وێ چ نیشان لێ دیارنابن.
فشارا خوینێ ئەو ھێزە یاکو دگەھیتە دیوارێن خوینگران و جوداھی ھەیە ژ خوینگرەکی بۆ ئێکێ دیتر و رێژەیا وێ یا سروشتی دبیتە 80/120 ملم زیئبەقی و ل دووڤ ڤەکولینێن نوو پێدڤیە ژ ڤی رادەی پیچەک کێمتر بیت داکو ئەم بشێین بێژین ڤی کەسی بلندبوون د فشارا خوینێ دا نینە.
دو جورێن بلندبوونا فشارا خوینێ ھەنە، ژوانژی( ژ بلندبوونا فشارا خوینێ یا سەرەکی و یا ناوەندی) و گۆتژی ل بلندبوونا فشارا خوینێ یا سەرەکی چو ئەگەرێن بەرچاڤ نینن و گەلەک فاکتەر ھەنە دبنە ئەگەرێ پەیدابوونا فشارا خوینێ یا سەرەکی ژوان فاکتەرێن ( زکماکی، دەروونی، قەلەوی و ڤەکولینان دیارکریە کو فشارا خوینێ پتر ل دەڤ کەسانێن قەلەو پەیدادبیت، نەخۆشێن شەکرێ، گەلەک ڤەخوارنا مەی) و ئەڤ فاکتەرە ھەموو ب مەترسینە و ھەکە ئێک یان پتر ل دەڤ کەسەکی ھەبن، ھەلبەت دێ مەترسیا تووشبوونا وی ب بلندبوونا فشارا خوینێ پتربیت.و دەربارەی فشارا خوینێ یا ناوەندی ژ ئەگەرەکێ یان نەخوشیەکا دیتر پەیدادبیت و دشیاندایە نەساخیێ چارەبکەین ب چارەکرنا ئەگەری و ژ گرنگترین ڤان نەخۆشیان ژی یێن گولچیسکانە.
نەخوشیا بلندبوونا فشارا خوینێ ل دووڤ پێلێن دژواریا وێ بۆ سێ جوران دھێتە دابەشکرن ئەوژی ( بلندبوونا فشارا خوینێ یا سڤک کو فشارا خوارێ دگەھیتە 95ملم زئبەقی، بلندبوونا فشارا خوینێ یا ناڤنجی کو فشارا خوارێ دگەھیتە 115ملم زئبقی و بلندبوونا فشارێ یا دژوار و ب مەترسی).
د پتریا جاران دا چو نیشان ل دەڤ نەخوشی پەیدانابن و ئەڤ چەندە گەلەک یا ب مەترسیە، ژبەرکو رەنگە نەخوش تووشی ڤەگرتن و سەربارکێن نەخوشیێ ببیت و کارتێکرنێن مەزن ل نەخوشی ببن و دیارکر کو ژگرنگترین نیشانێن نەخوشیا بلندبوونا فشارا خوینێپێکھاتینە ژ سەرئێشان و گێژبوون و ھەستکرن ب وەستیانێ و زێدەلێدانا دلی و خوین رستن ژ دفنێ و ئێشانا سینگی و بێھنتەنگی.
نەخوشیا بلندبوونا فشارا خوینێ کارتێکرنێ ل پتریا ئەندامێن لەش دکەت و ھەکە چارەسەرکرنا وێ ھاتە گیروکرن دێ سەربارکێن مەترسی ھەبن، و دەربارەی وان سەربارکان ژی گۆت: رەنگە نەساخ تووشی ژکارنەکرنا دلی و سکتەیا مێشکی یان خوین بەربوونا مێشکی و پەقینا خوینگێران ببیت کو دبیتە ئەگەرێ ئێشانەکا زور د سینگی دا و گەلەک خوھدان و زێدەبوونا ھەناسێ و ھەتا کارتێکرنێ ل تورا چاڤی ژی دکەت، ئەڤ مەترسیە ل دەڤ جگارکێش و نەخوشێن شەکرێ و تووشبۆیێن کولیسترولی ھێشتا زێدەتر لێ دھێن.
کو دو رێکێن چارەسەریێ ھەنە ژوانژی چارەسەری بێی ب کارئینانا دەرمانان کو دھێتە کرن بۆ تووشبۆیێن بلندبوونا فشارا خوینێ یا سڤک ئانگو ل دەمێ فشارا خوارێ دناڤبەرا 95 و 105 ملم زئبەقی بیت و ئەڤ جورێ چارەسەریێ یێ پێکھاتیە ژ کێمکرنا رێژا خوێ دناڤ خوارنێ دا و کێمکرنا سەنگێ لەشی و ئەنجامدانا وەرزشێ کو ئەڤە ھاریکارن بۆ کێمکرنا فشارا خوینێ و دیسان پێدڤیە نەخوش خۆ ژ ئالوزیێ و فشارێن دەروونی ژی دوور بکەت، ھەروەسان چارەسەری ب رێکا دەرمانان ھەیە ئەوژی بۆ وان نەخوشانە یێن فشارا وان یا خوارێ ژ 105 ملم و پێھەلتر بیت و ل وی دەمی نوشدارێ تایبەتمەند دێ دەرمانان ل دووڤ شێوازێ نەخوشیێ دەتە نەخوشی و پێدڤیە نەخوش بزانیت کو فشارا خوینێ نەخوشیەکا دومدرێژە و ل ھەموو ژیانا خۆ دێ دەرمان ب کارئینیت و نابیت ئەو ھزر بکەت بۆ دەمێ ھەیڤەکێ دێ ب کارئینیت و راوەستیت یان ھەر دەمێ وی ھەست ب چاکیێ کر نابیت دەرمانان ب راوەستینیت ژبەرکو دێ تووشی سەربارکێن ب مەترسی بیت.
ئەڤرۆ نیوز، نەوزاد ھلۆری:
دەروبەرێن دەمژمێر 10:00ێ سپێدەھیا ئەڤرۆ ب رێیا گومرکا ئیبراھیم خەلیل تەرمێن چوار وان کەسێن کو پێش چەند روژان ل دەریا ئیجە خەندقی گەھشتنە زاخۆ.
ب گورەی زانیاریێن ئەڤرۆ نیوز، تەرمێن سێ ژ وان کەسان خەلکێ زاخۆنە و ئێک ژی خەلکێ دھۆکێ یە ، و بریارە ب رێیا ئەمبولانسێن کوردستانێ بو مالباتێن وان بھێنە ڤەگەراندن ، و بریارە د رێورسمەکێ دا ل گورستانا تلکەبەرێ بھێنە ڤەشارتن.
چەند روژ بەری نھا ھژمارەکا زور یا کوچبەران کو دڤیا قەستا ئەوروپا بکەن ، د دەریا ئیجەدا خەندقین، کو نێزیکێ 14 ژ وان خەلکێ کوردستانێ و پارێزگەھا دھۆک بوون، و ھەتا نوکە تەرمێن پرانیا وان د دەریا ئیجەدا نەھاتینە دیتن
ئەڤرۆ نیوز، نەوزاد ھلۆری:
شەڤا بوری گەنجەکێ 20 سالی خوە لسەر بلاجکتورێ یاریگەھا وەرزشی یا بەردەرەش ھاڤێتەخوارێ و دەمدەست گیانێ خوە ژ دەست دا.
ب گورەی ئەوان زانیاریێن ئەڤرۆ نیوز دەستخوڤە ئینای ، شەڤا بوری دەروبەرێن دەمژمێر 2:00ێ ل دەما سەحکرنا یاریەکا تەپاپێ چەند گەنج دچنە سەر دیوار و بەرچانێن یاریگەھێ ، و ئێک ژ وان گەنجان دچیتە سەر بلاجکتورێ روناھیێ و پاشان خوە دھاڤێژیت خوارێ و دکەڤیتە سەر بەرجانێ یاریگەرێ ، بەلێ پاشان دەملدەست گیانێ خوە ژ دەست ددەن.
ناڤێ وی گەنجی ئەیوب عەبدولرەزاقە و ژیێ وی 20 سالە و خەلکێ قەزا بەردەرەش ، و ھەتا نوکە ئەگەرا خوە ھاڤێتنەخوار یا وی گەنجی دیار نینە، بەلێ تیمێن پەیوەندیدار تەرمێ ئەوی گەنجەی رەوانەی نوژداریا داد ل دھوکێ کریە بو زانینا ئەگەرا روودانێ.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
ڤەکۆلەرەکێ دەروونی بۆ روژناما ئەڤرۆ دیار کر کو د جڤاکێ کوردستانێ دا ب شێوەکێ گشتی پەیوەندیا دایک و بابا ل گەل زارۆیێن وان پەیوەندیەکا ساخلەم نینە و پتر پەیوەندیەکا چاڤلێکریە و گۆت: دایک و بابا گرنگی دانا خوە بۆ زارۆیی یا کوم کریە د تیڤی و تەکنولوژیایێ و یاریێن ئەلکترونی دا و ئەڤێ چەندێ کارتێکرنەکا نەرێنی ل زارۆیی کریە ژلایێ زمانی و چێکرنا پەیوەندیێن جڤاکی و ڤیانێ ڤە.
ڤەکۆلەرێ دەروونی مەتین سەفەر بۆ روژناما ئەڤرۆ دیار کر کو پەیوەندیا دایک و بابا ل گەل زارۆیی ئێک ژ پرەنسیپێن سەرەکیە د بنیاتنانا کەساتیا زارۆیی دا و گۆت: (ئەڤجا ھەکە پەیوەندیا دایک و بابا پەیوەندیەکا ھەڤالینی و چالاک بیت، دێ زارۆ ھەست ب گرنگی و ھەبوونا خوە کەت، بەروڤاژی ھەکە پەیوەندیا دایک و بابا ل گەل زارۆیی یا بێ ھێز بیت زارۆ دێ ھەست ب ھندێ کەت کو یێ پشت گۆە خستیە و باوەری ب خوە نابیت).
مەتین دیار کر ژی کو د جڤاکێ کوردستانێ دا ب شێوەکێ گشتی پەیوەندیا دایک و بابا ل گەل زارۆیێن وان پەیوەندیەکا ساخلەم نینە و پتر پەیوەندیەکا چاڤلێکریە و گۆت: (دایک و بابا گرنگی دانا خوە بۆ زارۆیی یا کوم کریە د تیڤی و تەکنولوژیایێ و یاریێن ئەلکترونی دا و ئەڤێ چەندێ کارتێکرنەکا نەرێنی ل زارۆیی کریە ژلایێ زمانی و چێکرنا پەیوەندیێن جڤاکیڤە).
ڤەکۆلەرێ دەروونی زێدەتر گۆت: (یا ژ ھەموویان گرنگتر ئەڤان ئامیران تەکنولوجی ڤیانا وان بۆ ئێکدو کێمتر لێ کریە، ژبەرکو بڤی رەنگی دایک و باب ژ زارۆیی دوور دکەڤن و نەشێن د ھەستێن زارۆیی بگەھن و بزانن پێدڤی و ئاریشێن زارۆیێ خوە دەست نیشان بکەن، ھەروەسا دەمەکێ تایبەت دەست نیشان بکەن کو یاریا ل گەل زارۆیێ خوە بکەن و ل گەل ب ئاخڤن و د ھەست و پێدڤیێن زاروێی بگەھن و فێری ئادابێن رێزگرتنێ و پرسیارکرنێ و گەنگەشێ بکەن).
ڤەکۆلەرێ د بەردەوامیا ئاخفتنا خوە دا گۆت: (دڤێت دایک و باب زارۆیێن خوە پشت گوە نە ھاڤێژن و گرنگیێ ب ھزرو بوچوونێن وان بدەن و پشتەڤانیا وان بکەن ل سەر کارێن باش و تێگەھاندنا وان و فێرکرنا وان بۆ خوە پاراستن ژ مەترسی و کارێن نەباش، دا کو زارۆ ھەست ب ھەبوونا خوە بکەت و ھەست ب وێ چەندێ بکەت کو گرنگیا پێ دھێتە دان).
ئەڤرۆ نيوز:
نێزیکی چل سالانە پیشەسازیا دھۆکێ ھاتیەدانان و ھەتا نوکە چاڤدێری ل سەر بازارێ فرۆتنا کەل و پەلێن ترۆمبێلا نینە، چاڤدێریا بازرگانی ژی ئاشکرا دکەت کو ھەتا نوکە ب نڤسیار چ گازندە ژ پیشەسازی نە گەھشتینێ.
کامل ئەمین مەمحمود ماوێ 37 سالە ل پیشەسازیا دھۆکێ، کارێ ئاسنگەریا ترۆمبێلان دکەت بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت: ماوێ 37 سالانە ل پیشەسازیا دھۆکێ کار دکەم و ھێشتا کەسەک نەھاتیە بێژیت یێ چاڤدێریا بازرگانی مە و دووڤچوونا بازاری دکەم، بریکارێن فرۆتنا کەل و پەلێن ترۆمبێلان ھەر ئێک وەک خوە بھایی دانیتە سەر کەل و پەلێن ترۆمبێلان، ھەتا کەسێن کارێ دەستی ژی دکەن بھایێ دروستکرن و چاکرنا ترۆمبێلێ نە وەک ئێکە چونکە ئێک ھەیە دێ ترۆمبێلێ ژ خوە ڤە کەت و ئێک ھەیە دێ گەلەک پێڤە ماندی بیت ھەلبەت نە وەکی ئێکن، مامەلێ ب گرنگی زانی چاڤدێری ل سەر ھەموو کەرستێن فرۆتنێ ھەبیت نە بتنێ کەل و پەلێن فرۆتنا ترۆمبێلان.
لەتیف عەلی ئیبو، ماوێ پتر ژ 25 سالانە ل پیشەسازیا دھۆکێ کاردکەت، بریکارێ فرۆتنا کەل و پەلێن ترۆمبێلانە، سەرۆکێ لژنا پیشەسازی، ل سەر ھەبوونا چاڤدێریا بازرگانی ل سەر کەرستێن فرۆتنا کەل و پەلان بۆ ئەڤرۆ گۆت: چاڤدێری نینە و ھەر کەسەکێ ب کەیفا خوە یە چ تشتی ژ کیڤە بینت و چەوا ب فرۆشیت و چەوا سەردەریێ ل گەل بکەت.
ھەتا 70 بریکارێن فرۆتنا کەرستێن ترۆمبێلان ل پێشەسازیا دھۆک یا دروستکرنا ترۆمبێلان ھەنە و نەبتنێ چاڤدێری بۆ فرۆتنا کەرستێن ترۆمبێلان بەلکو بۆ ھەر تشتەکی نینە، ھەر چ جاران کەسەک نەھاتیە ب ناڤێ چاڤدێریا بازاری خوە بدەتە نیاسین.
ھەمان بریکار گۆت: گەلەک گرنگە چاڤدێری ل سەر بازاری ھەبیت و مە گەلەک تشت ھەنە و ژ گەلەک وەلاتان دھێت گومان نینە ھەر تشتێ وەلاتەکی بۆ وەلاتەکی جوداھی ھەیە و بلا ھەبن و ھەر ئێکێ بھایێ خوە ھەیە و بلا بریکار بێژیتە کاری ھەر ئێکێ بھایێ وی لێ ھەمان دەم بلا چاڤدێری ژی ھەبیت، گەلەک جاران تشتێ وەلاتێ چینێ ھاتیە فرۆتن ب بھایێ تشتێ باش و ئەڤە زیان ب ھەژاری دکەڤیت و ئەڤ تشتە ھەیە و چاڤدێری ھەبیت ئەم گەلەک حەز دکەین.
ئیبۆيى ئەو ژی گۆت: خەلکەکێ ھەژار ھەیە و خەلک قەستا ئەرزانیێ دکەت و گەلەک ئاریشە بوومە ھاتینە و راستە خەلک قەستا ئەرزانیێ دکەت لێ دووماھیێ ترۆمبێلا وی خراب کریە و پتر زیان گەھاندیە و ھەکە چووبا دەف کەسەکی و ترۆمبێل بۆ دو قات ھاتبا دروستکرن دا بۆ شوفێری باشتر بیت.
ناڤبری ھەمان دەم گۆتژی: دانانا بھا ل سەر دروستکرنا ئامیرێن ترۆمبێلان دێ جورە ماندیبوونەک پێ ڤێت گەلەک جاران فیتەر نوزانن ب چەندێ دروست بکەت ھەتا ماکینێ ھەموویێ ڤەکەت و گەلەک جاران شوفێرێن خشیم ژی ھەنە و کەڤنە دەستێ کەسێن بێ وژدان.
ئیبۆيى خواست چاڤدێری ھەبیت و ئەگەر نەبیت ژی دەست ھەلات بۆ لژنا وان بھێنەدان بۆ ھەر کەسەکێ مافێ وی بھێتە خوارن دوڤچوونێ ل سەر بکەن و گەلەک کێشێن ھوسا چارەسەرکرینە.
مستەفا حسێن، سەرۆکێ لژنا پیشەسازی سەر ب سەرندیکا کرێکارێن کوردستانێ لقێ دھۆکێ ڤە، ل سەر نەبوونا چاڤدێریا بازرگانی ل سەر پیشەسازیا دھۆکێ بۆ ئەڤرۆ گۆت: رێڤەبەریا کار ب چاڤدێریێ رادیبت و ئەو نە کارێ سەندیکایێ یە چاڤدێریێ بکەت و ئەڤە ئێکە ژ گازندێن خەلکی و بەردوام بۆ مە دھێت و تایبەت دەمێ ھوستایەک کاری دکەت و و ئێکێ دی ھەمان کار دکەت و ھەر ئێک پارەکی ل دووڤ دلێ خوە وەردگریت، دیسا تشتێ مە پتر ل دەرڤە دھێت و دوکاندار بێژن وەلات بۆ وەلاتی جوداھی ھەیە و شوفێر نوزانیت راستە یان نە و خەلک نوزانیت و نوزانین راستە یان نە و ھەر ئێک و وژدانا خوە.
مستەفایی بگرنگی زانی چاڤدێری ل سەر ھەموو کەرستان ھەبیت و بھا بۆ بھێنەدان چنکو ھەر تشتەکی جوداھی ھەیە ژ یێ دی .
شوکری شەفیق، بەرپرسێ پەیوەندی و راگەھاندنێ ل رێڤەبەریا چاڤدێریا بازرگانی ل دھۆکێ، ل سەر نەبوونا چاڤدێریێ ل سەر کەل و پەلێن ترۆمبێلان بۆ ئەڤرۆ گۆت: مە چ جاران دوڤچوون وەک چاڤدێریا بازرگانی ل سەر پێشەسازیا دھۆکێ نەکریە، ھەتا نوکە چ گازندە ل سەر گران بوونێ یان چ نڤسیارێن فەرمی نە گەھشتینە مە وەک چاڤدێری یا بازرگانی ، ھەکە گازندە بگەھیت و بزانیت ئەو تشت ژ کیڤە دھێت دبیت ئەم دوڤچوونێ ل سەر بکەین، رامان نە ئەوە تشتەکێ دەم ب سەر ڤەچوویە بازارێ ئازادە چەوا ڤێت دێ ھوسا فرۆشن.
نيشاندان