ئەڤرۆ نیوز:
سەرۆکێ دەستەیا دەستپاکیێ (نەزاھێ) ل ھەرێما کوردستانێ ئاماژە ب وێ چەندێ دکەت، پڕۆسا چاکسازیێ یا بەردەوامە و ھژمارەکا رێنمایان ژ سەرۆکایەتیا جڤاتا وەزیران ل ھەرێما کوردستانێ یێن گەھشتینە دەستەیا دەستپاکیێ، ھەروەسا دیارکر، نێزیکی 20 کەیسێن گەندەلیێ ل پارێزگەھا دھۆکێ یێن گەھشتینە دەستەیێ و بەرپرسێن پلە بلند تێدانە، ھەردەمێ ڤەکۆلین ب دوماھی ھات، دێ ھێنە سزادان.
دکتۆر ئەحمەد ئەنوەر، سەرۆکێ دەستەیا دەستپاکیێ (نەزاھێ) ل ھەرێما کوردستانێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت” کار لۆسەر پڕۆسا چاکسازیێ یێ بەردەوامە و ھژمارەکا مەزن یا رێنمایان ل دۆر کەیسێن گەندەلیێ ژلایێ سەرۆکایەتیا ھەرێما کوردستانێ ڤە یێن گەھشتینە دەستەیا دەسپاکیێ، د چارچۆڤێ بەرنامێ چاکسازیێ ھژمارەکا کەیسێن گەندەلیێ یێن ھاتینە بەردەستێ مە و تنێ ل پارێزگەھا دھۆکێ نێزیکی 20 کەیس نوکە ل دەستەیا دەستپاکیێ نە و ڤەکۆلین ل سەر دھێتەکرن، بەلێ ھەموو یێن سەنتەرێ باژێڕی دھۆکێ نینن، بەلکۆ کەیسێن گەندەلیێ ل قەزا زاخۆ و ئاکرێ و ناحیێن دەوروبەرێ ئاکرێ تێدانە، ژ بەر کو پەیوەندی ب قانوونێ ڤە ھەیە بێھنا فرەە دڤێت بۆ ئێکلاکرنا وان کەیسێن گەندەلیێ و ژبلی دادگەھێ پێداچوونا چاڤدێریا دارایی و ھندەک دەزگەھێن پەیوەندیدار پێدڤیە، ھەروەسا گەلەک پێزانینێن ل دۆر گەندەلیێ ل پارێزگەھا دھۆکێ یێن گەھشتینە دەستەیا دەستپاکیێ و بەردەوام کار ل سەر دھێتەکرن بۆ پشتڕاستکرنێ و ھەر پێزانینەکا ھاتە پشتڕاستکرن، ئێکسەر دێ دەینە دادگەھێ، وەکودەستەسەرکرن من پێزانین نینن چو کەس و بەرپرس ھاتبنە دەستەسەرکرن، تنێ حالەتەکێ دەستەسەرکرنێ ل قەزا ئاکرێ ھەبوویە، چونکی دادوەر بڕیارا دەستەسەرکرنێ بۆ تۆمەتباران دەر دکەت.
دکتۆر ئەحمەدی گۆت ژی” خەلک ھەبوویە بۆ دەمێ ئێک یان دو رۆژان بۆ قۆناغا ڤەکۆلینێ ژلایێ دادوەری ڤە بڕیارا دەستەسەرکرنێ بۆ ھاتیە دەرکرن و ھەرکەسەکێ بڕیارا دادگەھێ بۆ چوبیت یێ بەرھەڤی دادگەھێ بووی، د پڕۆسا چاکسازیێ و نەھێلانا گەندەلیێ دا، چو جۆداھی نەھاتیەکرن و ناھێتەکرن ژی، ژ بەر کو ھەموو کەسێن تۆمەتبار ب گەندەلیێ ئانکو ب ھەر شێوەیەکێ دەست ھەبیت دگەندەلیێ دا، دێ ھێتە دادگەھکرن و دەستەسەرکرن، مە کەیس ھەنە وەزیر و بەرپرسێن سیاسی و پلە بلندن تێدانە و ھەر ل دھۆکی ژی مە ئەڤ حالەت ھەنە و چاڤێ خوە ل چو کەسی قەپات ناکەین، چ بەرپرس بیت، یان ھەر چ کەس بیت”.

ئەڤرۆ نیوز:
پشتی وان کار و چالاکیێن بەردەوامێن رێڤەبەریا ھاتن و چوونا پارێزگەھا دھۆکێ یێن پێش چاڤ کو ل ڤێ دووماھیێ شیایە ببیتە ئێکەمین رێڤەبەریا ھاتن و چوونێ ل سەر ئاستێ عیراقێ کو ببیتە خودانا باوەرناماISO یا نێڤدەولەتی پشتی ژلایێ وەزارەتا نافخۆ یا ھەرێما کوردستانێ ڤە ھاتیە دەستنیشانکرن کو ئەڤ سیستەمێ نێڤدەولەتی تێدا بھێتە جێبەجێ کرن، ئەڤ سیستەمە ل وەلاتێن عەرەبی ب تنێ پۆلیسێن ھاتن و چوونا دوبەی و ل دووڤ دا ھاتن و چوونا دھۆکێ لێ دھێتە جێبەجێکرن.

ل دور وێ چەندێ کاISO چیە؟ عەمید فەخری رێڤەبەرێ ھاتن و چوونا دھۆکێ دیار کر، سیستەمەکێ نێڤدەولەتی یێ باوەرپێکریە، ژ لایێ رێکخراوەکا جیھانی یا باوەرپێکری دھێتە دان و زانا و پرۆفیسورێن 128 وەلاتان د ڤێ رێکخراوا جیھانی دا کاردکەن و ھەر رێڤەبەریەکا ڤی سیستەمی جێبەجیکەت، ئێدی چو بەلگەناما ژێ دەرکەڤیت دێ یا باوەرپێکری بیت ل ھەموو جیھانی و کار پێ ھێتەکرن، لەورا ژی مە ھەموو ھێز و شیان مەزاختن بشێین ڤی سیستەمی ل رێڤەبەریا خوە جێبەجێکەین کو سیستەمەکە رۆتینا رۆژانە کێم دکەت و سیستەمێ دلنیایی یا جۆری بۆ ھەر کارەکێ رێڤەبەریێ دھێتە پەسەندکرن.

ئەڤرۆ: بۆچی ھاتن و چوونا دھۆکێ ھاتە ھەلبژارتن؟
عەمید فەخری: ئێکەم جار رێڤەبەریا مە ژلایێ وەزارەتا ناڤخۆ ڤە ھاتە ھەلبژارتن بۆ جێبەجێکرنا ڤی سیستەمی، لێ پشتی ھینگی لیژنەکا ڤێ رێکخراوێ سەرەدانا بارەگایێ رێڤەبەریا مە کر و پشتی دووڤچوونەکا ھوور ل سەر کارێ ریڤەبەریێ یێ رۆژانەکری و پشکنینەکا گشتی بۆ کارێ مە کری، ھەر ئێکسەر رازیبوون ل سەر داخوازا مە و ئێدی مە دەست ب بەرھەڤیان کر بۆ وەرگرتنا ڤێ باوەرناما نێڤدەولەتی یا باوەرپێکری و لیژنەکا رێکخراوا عەرەبی یا راوێژکاری و راھێنانێ ھاتە رێڤەبەریا مە و پلان دانا کو بۆ ماوێ سالەکێ دێ خۆل و وانە ھێنەدان، لێ کارمەندێن مە بابەت زۆر ب گرنگی وەرگرت و شیان د ماوێ 8 ھەیڤان دا ڤان خۆلان ب دووماھی بینن و رۆژێن بێھنڤەدان ژی بەردەوام د خۆلان دا بوون و وەزارەتا ناڤخۆ ژی ھەمی رێکارێن سەرکەفتنێ بو مە خوشکرن و شاندەکێ ڤێ رێکخراورێ کو پێکھاتی بوو ژ چەندین شارەزا و پروفیسوران ماوەکێ درێژ خولێن بھێزکرنێ یێن ڤی سیستەمی بو ئەفسەر و کارمەندێن مە گوتن و پاشان شاندەکێ رێڤەبەریا مە سەرەدانا بارەگایێ ڤێ رێکخراوێ ل پایتەختێ وەلاتێ سویسرا ل جنێف کر و لوێری ژی مە پشکداری د چەندین خولان دا کر و ئێدی ب فەرمی ئەڤ باوەرەناما نێڤدەولەتی ب رێڤەبەریا مە ھاتە دان.
ئەڤرۆ: وەلاتی گازندا ژ بلنبوونا رسومات و سزایێن ھاتن وچوونێ دکەن بوچ ھەوە زێدەکرینە؟
عەمید فەخری : بلا بو ھەمی خەلکی یا روون و ئاشکرا بیت کو رێڤەبەریا ھاتن و چوونا پارێزگەھا دھۆکێ سەر ب وەزارەتا ناڤخۆ یا ھەرێما کوردستانێ یە و ل دووڤ یاسا لەشکەری کار دکەت و مە دەسھەلات نینە سزا و رسوماتانان ل سەر وەلاتیان زێدە بکەین، ب تنێ یا مە جێبەجێکرنە و ھەر فەرمانەکا وەزاری بۆ رێڤەبەریا مە بھێت، ب تنێ ئەم لایەنێ بجھئینانێ ینە و مە دڤێت ل ڤێرێ خەلکێ مە بزانیت مە بھایێ چو سزا و رسوماتان زێدەنەکریە و چو پەیوەندی ب مەڤە نینە، ب تنێ یا مە جێبەجێکرنە.

ئەڤرۆ: وەلاتی گازندا ژ گرانیا پارێ ئەرز و حالچیان دکەن؟
عەمید فەخری: مە لیژنەک بۆ ڤێ مەرەمێ دروستکریە و مە بریار دایە ل دووڤ سیستەمێ نوو یێ دلنیایا جۆری ھژمارا فایلان کێم بکەین و مە دووڤچوونا فایلێن رێڤەبەریێن ھاتن و چوونا وەلاتێن ئەلمانیا و قەتەر و ئیمارات کریە و مە مفا ژێ وەرگرتیە و ئێدی ئەو گازندە ژی نامینیت و ل نێزیک دێ دەست پێ ھێتەکرن، لەورا ژی خەلکێ خوە دلنیا دکەین کو ھەر کارەکێ د دەستھەلاتا مە دابیت دێ بۆ وان کەین، لێ ھندەک کار ھەنە نە د دەستھەلاتا رێڤەبەریا مەنە و پێدڤیە وەلاتی ڤێ چەندێ بزانن.

ئەڤرۆ: کارێن ھوە یێن نوو چنە؟
عەمید فەخری: ژ کارێن مە یێن نوو رێکخستنا کاری ب شێوەکێ باشتر ل رێڤەبەریێ کو ئێدی وەلاتی گیرو نەبیت ل رێڤەبەریێ، ب مەرەما ب رێڤەبرنا مامەلا خوە و د ماوەکێ گەلەکێ کورت دا، ھەروەسا ل نێزیک دێ بەشێ ترۆمبێلێن تایبەت یێن پشکنینا PVI ئانکو کاشێ دێ ڤەگوھێزینە بارەگایێ رێڤەبەریێ بۆ وێ چەندێ ھەموو مامەلە د ماوەکێ کورت و ل ئێک جە بھێنە برێڤەبرن، ھەروەسا شیاینە ل سێ بەشێن خوە یێن ھاتن و چوونێ ترایێ ڤەکەین ل قەزایێن زاخۆ و ئاکرێ و ئامێدیی کو مۆلەتا ھاژووتنێ ل وان قەزایان ب وەلاتیان دھێتە دان و پێدڤی ناکەت سەرەدانا بارەگایێ رێڤەبەریێ بکەن، ئەڤە ژی ب تنێ بۆ کێمکرنا مەزاختیێن وەلاتیان، ھەروەسا وەک کارئاسانی بۆ وان ھەروەسا ل رۆژێن بھێت سیستەمێ برێڤەبرنا کاری ل ھۆبا تومارکرنێ دێ چەندین گوھۆرینان بخوڤە گریت، ئەو ژی ب چو شێوەیەکی ناھێلین قەرەبالغ ل رێڤەبەریێ بمینیت و دێ ل سەر سیستەمێ نوو کارکەین کو ئەو ژی ئێکە ژ مەرجێن سیستەمێ دلنیا جۆری.

ئەڤرۆ: وەلاتی گازندا ژ سیستەمێ دانانا راداران دکەن؟
عەمید فەخری: دانانا راداران ل سەر چەند پیڤەران دھێنە دانان و نە ب شێوەکێ بەرەللایی دھێنە دانان، ئەم بەردەوام دووڤچوونا راپۆرتێن روودانان دکەین و ل دووڤ وان راپۆرتان ئەم رادارێن خوە ددانین و ھەر جھێ روودان لێ زێدە ببن و زیانێن گیانی ھەبن ئەم ل وی جھی زێدەتر گرنگیا خوە ددانینە سەر دانانا راداران، لێ خەلکێ مە ب تنێ چاڤێ وان ل بابەتێن سزاکرنێ یە، ئەو ب خوە بەروڤاژی ڤێ چەندێ یە ئەم ب چاڤەکێ دی سەح دکەینە راداران کو ب ھاریکاریا وان مە شیایە گیانێ چەندین وەلاتیان ب پارێزین، بۆ نموونە ل سالا جوداھیا ئەو کەسێن ل سالا 2013 ب روودانێن ترومبێلێ گیانێ خوە ژ دەست دای 162 کەس بوون، لێ ل سالا بۆری ب تنێ 82 کەسان گیانێ خوە ژ دەستدایە، ئەو ژی ب ھاریکاریا راداران کو ب تایبەت ل جادێن ژ دەرڤەی باژێری روودانێن لەزێ یێن مەزن دھاتنە روودان، لێ ھەتا رادەکی ب ھاریکاریا راداران مە کۆنترولا ڤی کەتوارێ مەترسیدار کریە.
ھەروەسا ل جاددێن ناڤخۆ ژی، بۆ نموونە پرا شندوخا بەردەوام روودان لێ دھاتنە روودان، لێ ئەو ژی مە کونترولکریە و بۆ وان ئەوێن دبێژن کو دانانا راداران ب شێوەکێ نھێنی و بەرزەیە، ئەم بۆ وان دیاردکەین کو ل ھەموو جیھانێ بابەتێ راداران ب ڤی شێوەیە، لێ ئەم رۆژانە ل رادیویا ترافیک جھێ راداران دیاردکەین، بۆ وێ چەندێ شۆفێر بزانن، لێ ئەو چەندە ژی بۆ مە ب کارەکێ خراب ھاتە ل قەلەم دان ژ لایێ کەسەکی ڤە و ئەم بەرسڤا وی کەسی ددەین، ھەکە دیارکرنا جھێ راداران کارەکێ خەلەت بیت و ھەکە بەرزەکرنا جھێ راداران ژی یێ خەلەت بیت، پا ئەم نزانین دێ چەوا رازیبن!!