NO IORG
نووترين نووچه
Facebook

196

د هه‌ر كونجه‌كا وارێ من دا شه‌مالكه‌ك رۆناهیه‌كێ گه‌ش ببت، تاریخوازه‌ك تاریا خوه‌ ب سه‌ردا دادپووشیت. هه‌لبه‌ته‌ شه‌مالكا رۆناهیێ دبن رۆناهیا چریسكێن گه‌شه‌كرنا ژنێ دایه‌، د به‌رامبه‌ر دا تاراتیا نێرسالاریێ د ناڤ جڤاكێ مه‌دا ئاسته‌نگه‌ك گه‌له‌ك مه‌زنه‌ و هه‌رده‌م ده‌سه‌لاتداریا ئه‌قلانی ره‌تدكه‌ت، ئه‌ڤ هه‌لوێسته‌ ژی به‌رهه‌مێ فه‌لسه‌فه‌كا لاهۆتیه‌ كو ل سه‌ر ئه‌ساسێ درندایه‌تیێ دژی مرۆڤایه‌تی و عه‌قلانیه‌تێ هاتیه‌ ئاڤاكرن. نێرسالاریێ پێل دووڤ پێلێ ره‌وشه‌نبیرێن توندره‌و یێن به‌رهه‌م ئیناین، كو ژ سه‌رتاپێ كه‌ربوكینا وان د ئاراسته‌ی ژنێدا ناهێته‌ به‌حسكرن، ئه‌وان گۆمانا ل هه‌می لڤین و راوه‌ستان و نه‌رم و نیانا ژنێ هه‌ی.
د دونیایا واندا و بۆ كه‌ساتیا وانا پێكه‌نینا ژنێ حه‌لال و ئێخسیرا غه‌ریزا وانه‌، لێ گرنژینا ژنی د ناڤ جڤاكی دا گه‌له‌ك مه‌ترسیدار ده‌ردخه‌ن كو دبیت ئیماندارێن ساده‌ و ساكار و ئه‌كتیڤانێن جڤاكی گونه‌هبار نیشا بده‌ن. هاوارا وان د هه‌می گۆتار و بانگه‌وازێن واندا وێ ده‌ردخه‌ن كو ژن خراپه‌یه‌، ژن به‌لایه‌ ـ فه‌نابوونه‌ ـ ژن دووماهیا دونیایێ یه‌! هێشتا ڤێ نوخبا ئۆسولیا تاریكخواز لێگه‌رینه‌ك نه‌كریه‌ كو بزانن ژن چاوا چاكه‌یه‌، ژن چاوا په‌روه‌رده‌ و چرایه‌، كا ژن چاوا مودێرنیزمه‌ و چاوا كانیا دلۆڤانیێ یه‌، ئه‌وانا هێژ سه‌ربخوه‌ هلنه‌دایه‌ و پرس نه‌كریه‌ كا بۆچی د ناڤ هه‌ر جڤاكه‌كێ ئازاد و پێشكه‌فتی دا ژنا ئازاد ده‌سپیًَكه‌كا ئازادیا جڤاكینیێ یه‌ و ئازادیا وێ بوویه‌ ده‌سپێكا به‌رپاكرنا خوه‌شگۆزه‌رانیه‌كا به‌رفره‌ه بۆ هه‌ر تاكه‌كی د ناڤا جڤاكێن ئارام و سه‌ربه‌ستدا؟
ئه‌و ره‌وشه‌نبیرێن خوه‌ ل پشت په‌ردا نوخبا مه‌لا و قه‌شه‌ و ره‌هبه‌رێن ئۆلیدا ڤه‌دشێرن و بێ شه‌رمنانه‌ پرسیارا هندی دكه‌ن ” ئایا ژنێ عه‌قل و روح هه‌نه‌؟ به‌رسڤا وان ئه‌وه‌ كۆ هه‌ر جڤاكه‌ك ئازاد و سه‌ربه‌ست به‌رهه‌مێ روح و عه‌قلێ ژنێ یه‌، به‌رهه‌مێ له‌نج و لارا ژنێ یه‌، به‌رهه‌مێ نازكی و جوانیا عه‌قلێ وێ یه‌. به‌س وه‌ك رۆژا رۆن ئاشكرایه‌ كا بۆچی ژن هه‌رتم كه‌فتیه‌ به‌ر هێرش و تاریا ڤان كه‌ڤنه‌په‌رستان، ئه‌و بێ ئه‌گه‌ر هنده‌ دژی لڤینێن هزری یێن ژنێ ده‌رنه‌كه‌فتینه‌، حه‌قێ وانه‌ ژ ژنێ بترسن، چونكی ئه‌و باش دزانن دووماهیا وان، قركرنا عه‌قلێ وان، بنبركرنا وێ تاریا ئه‌و ب سه‌ر جڤاكێ مه‌ دا دبارینن یێن د ده‌ستێ ژنێ دا. ئه‌ڤ كه‌ڤنه‌ په‌رسته‌ ـ ره‌وشه‌نبیرێن هه‌نێ دێ بنه‌ ئێخسیرێن عه‌قل و جوانی و نازكی و دلۆڤانیا دلێ دایكان و په‌رۆشیا خووشك و هه‌لگرێن ئازادیا ژنان. ژن دێ قه‌ده‌را شێخ و مه‌لا و به‌گ و ره‌هبه‌ران دیاركه‌ت و عه‌قلێ وانێ بوو گه‌ن ژناڤبه‌ت
هه‌كه‌ د چه‌ند چه‌رخ و ده‌مان دا عه‌قلێ نێر سالاریێ چه‌ند پێشكه‌فتن بخوه‌ڤه‌ دیت بن، لێ نه‌شیایه‌ خوه‌ ژ كارتێكرنا عه‌قلێ كه‌ڤنه‌په‌رستێن شێخ و ئاغا و به‌گ و قه‌شه‌ و مه‌لایان رزگاربكه‌ت، لێ چ گومان تێدا نینه‌ كو ژن دێ شێت ژ بنه‌رتدا ڤی كه‌لتورێ ژینگه‌ ـ دوژمن ژ ناڤمه‌ راكه‌ت. كاروانێ ژناڤبرنا ڤی جۆره‌ عه‌قلێ ب سه‌رڤه‌چوویی یێ ده‌ست پێكری، هێدی هێدی ژن مامۆستایه‌، نۆشداره‌، یاسادانه‌ره‌، پارێزه‌ره‌، هه‌م شه‌رڤان و هه‌م به‌ره‌ڤان، سیمبولا ئازادیێ یه‌. هێدی هێدی یا پورتێ نێرسالاریێ دهه‌رشینیت، هێزا وێ یا خورتر دبیت، ئه‌و هێزا هێشتا به‌گ و ئاغا و مه‌لایێن مه‌ مه‌ودایێ وێ نه‌دیتی و هه‌رگیز هزر ژی ژێ نه‌كری. شیانێن ره‌نگین و جوان و رۆندك ـ رێژ و سه‌رسورهێنه‌رێن ژن د ناڤ جڤاكێ مه‌دا دا دچینیت، هێدی هێدی دێ به‌ربنه‌ گیانێ ڤان كه‌ڤنه‌ په‌رستان. ئه‌و رۆژه‌ نه‌یا دووره‌ و گه‌له‌ك نێزیكه‌ ده‌ما عه‌قلی نێرسالاریێ دا ده‌لوه‌ریت و هه‌می به‌ره‌ڤانێن خوه‌ ژ ده‌ستده‌ت و دمینته‌ بێ خوه‌دان، هه‌م عه‌شیره‌ت دمینته‌ بێ ئاغا و به‌گێن خوه‌، هه‌م كه‌ڤنه‌ په‌رست دێ میننه‌ بێ مه‌لا و قه‌شه‌ یێن خوه‌. ئه‌ڤه‌ هه‌می دێ بنه‌ ئێخسیرێن عه‌داله‌تا به‌رهه‌مێ رۆناهیا ژنێ. ئێدی دلۆڤانیا وێ عه‌داله‌تێ تنێ یه‌كسانی یه‌ بۆ هه‌رتاكه‌كی، ئه‌و عه‌داله‌ته‌ نانێریته‌ ره‌گه‌ز و ره‌نگ و پله‌ و پایێ چ تاكه‌كی، نانێریته‌ عه‌شیره‌ت و حزب و مه‌لبه‌ند و له‌قێن تاكه‌ كه‌سان.
دبیت ل سه‌ر ڤێ گۆتارێ، هنده‌ك ژ خوه‌دان عه‌قلێ نێرسالریێ بێزارببن، ئه‌ز پر ژ دل دخوازم وان بێزاربكم، دبێژمه‌ وان تووڕه‌ببن و ژ پێستێ خوه‌ ده‌ركه‌ڤن، موویێن سه‌رێ خوه‌ قژ بكن، د تاریا عه‌قلێ خوه‌دا هندا ببن، چونكی ژنا جڤاكێ مه‌ هێدی هێدی یا رێیا خوه‌ د جڤاكی دا گه‌ش دكه‌ت و تاریێ رۆن دكه‌ت، دێر دێر یا دچێته‌ د دیرۆكێ دا، ئێدی ژن دزانیت بێی هشیاربوونا وێ جڤاك ناكه‌ڤیته‌ د كاروانێ شارستانیێدا، ئێدی یا هه‌ست ب هندێ دكه‌ت هه‌كه‌ هه‌می ئه‌رك و به‌رپرسیاریێن خوه‌ هلنه‌گریت جڤاكی چ خێر تێدا نامینیت، دێ تووشی ئیفلیجبوونێ بیت. ل ڤێرێ تشتێ هه‌رێ گرنگ ئه‌وه‌ بێژینه‌ خوه‌دان عه‌قلێ نێرسالاریێ، ئه‌و دونیایا درنداتی و به‌ربارانكرن و كوشتن و ده‌سته‌سه‌ركن و ئه‌تكرنا ژنێ تێده‌ دبیته‌ نه‌ریت، ئه‌و دونیایه‌ ب گه‌شبوونا عه‌قلێ ژنێ دێ ژ گیانێ خوه‌ ده‌رچیت، چونكی درندایه‌تیا نێرسالاریێ به‌رانبه‌ر ژنێ هه‌می سنوور یێن به‌زاندین. تشتێ دلخوه‌شكه‌ر ئه‌وه‌، كو ژنێ هه‌نگاڤ هاڤێتینه‌ د قووناغه‌كا دیدا، ئاراسته‌یێن دلڤه‌كه‌ر دهێنه‌ ئافراندن، ژن یا مژوولی عه‌رد هه‌ژینه‌كێ یه‌، ئه‌و عه‌رد هه‌ژینه‌ دێ عه‌قلێ نێرسالاریێ د بنه‌ره‌تدا هه‌ژینیت، پانخوازیا تاریكخوازان دێ بسه‌رڤه‌چیت، كو بێگومان پێدڤی ناكه‌ت چ خه‌مان بۆ بخووین، ئێدی ئه‌ڤه‌ دێ بیته‌ ده‌سپێكه‌ك كو تاریكخوازێن جڤاكێ مه‌ ره‌ڤ ب ره‌ڤ متمانێ د ناڤ خه‌لكێ خوه‌ دا ژ ده‌ست بده‌ن، وی ده‌می دێ ئاواتێن مه‌ بنه‌ ژیوار، ئێدی ئه‌م خه‌ونان ب ئارمانجێن خوه‌ڤه‌ نابینین، ئێدی داخواز ناكه‌ین و نا بێژین “ل مه‌ بگه‌رن ژ ڤێ خه‌وێ مه‌ هشیار نه‌كه‌ن”، ئێدی داخوازا نیگاركێشیا وێ خه‌ونێ ناكه‌ین، چونكی ئه‌ڤ ئه‌تكبه‌ریێن ئه‌ڤرۆ ل به‌ر چاڤێن مه‌ روودده‌ن، دێ كه‌ڤنه‌ داڤێن عه‌قل و عه‌قلانیێ، دێ كه‌ڤنه‌ داڤێت دادپه‌روه‌ری و یاسا و ریسایێت عه‌قلێ ژنێ. یه‌كسانی و ئازادی و دادپه‌روه‌ری و خوه‌شگۆزه‌رانی تنێ دئێته‌ دابینكرن ده‌ما ژن ئازاد دبیت و به‌شداری د بنیاتنانا جڤاكی د دكه‌ت. ئازادیا ژنێ واته‌ پشكداریا وێ د وارێن بنیاتنانا یاسا و ریسایاندا، واته‌ پشكداریه‌كا كاریگه‌ر د چاره‌نڤیسێ جڤاكی دا، واته‌ پشكداره‌یه‌كا یه‌كسان د وێنه‌كرنا سیاسه‌ت و ده‌سه‌لاتێن رێڤه‌برنا جڤاكی دا.

91

حكومه‌ت ده‌زگه‌هه‌كه‌ به‌لكو كه‌ڤنترین ده‌زگه‌هێ سیاسی یه‌ ل جیهانێ ، وژكه‌ڤندا كومه‌لگه‌هێ مروڤایه‌تی پێتڤی ب سه‌ركرده‌ وجێ به‌جێكارا هه‌بویه‌ بو رێكخستنا ژیانا ئه‌وان ، وحكومه‌ت شێوه‌كێ ده‌ستهه‌لات داریێ یه‌ دناف چڤاكان دا ، وئه‌فی ده‌زگه‌هه‌ی پێویستی ب هێزێ و یاسا هه‌یه‌ بو جێ به‌جێ كرنا یاسا ورێسا یێن پێتڤی بو پێشكێش كرنا خزمه‌تێ بو هاولاتیا تایبه‌ت دبوارێ ئێمناهیێ دا ، وچه‌ندین جورێن حكومه‌تا هه‌نه‌ و ژ وه‌لاته‌كی بو یێ دی وژ ده‌مه‌كی بو ده‌مه‌كێ دی تێنه‌ گوهورین لدیف سسته‌مێ سیاسی و رویدان وپێشكه‌فتنا ته‌كنولوجی وئاستێ ره‌وشه‌نبیریا چڤاكی ، وهه‌ر جوره‌كی ژ حكومه‌تێ بنیات وسالوخه‌تێن جودا هه‌نه‌ زێده‌باری جوداهیا بلان وبه‌رنامێ كارێ ئه‌وان و بناڤێن جوراوجور و ئه‌ف ده‌زگه‌هه‌ ژ چه‌ند وه‌زاره‌ت وده‌سته‌یا پێك تێن وهه‌ر وه‌زاره‌ته‌ك ب كارێ خو یێ تایبه‌ت رادبیت لدیف به‌رنامێ حكومه‌تێ دارشتی ، و وه‌زاره‌تێن ب كارێ پاراستن ودابین كرنا ئێمناهیا هاولاتیا رادبن گرنگی وسه‌نگا خو هه‌یه‌ دناف ئه‌وێ حكومه‌تێ دا ب وه‌زاره‌تێن (سیادی) تێنه‌ ب ناف كرن.
وهه‌ر وه‌لاته‌كی پلانه‌ك بو پاراستنا ئێمناهیێ هه‌یه‌ ژبه‌ر گه‌ف و مه‌ترسیێن نافخو و ده‌رڤه‌ , و بو ئه‌ڤێ مه‌ره‌مێ ده‌زگه‌هێن تایبه‌ت دروست كرینه‌ به‌رپرس بن ب دابین كرنا ئارامیێ ل ئه‌وی وه‌لاتی , و ئه‌ف ده‌زگه‌هه‌ وه‌ك حكومه‌تا سه‌ربه‌خو ب شێوه‌كێ به‌رده‌وام كارێ خو دكه‌ن و هاوولاتیا دپارێزیت دویر ژ جوداهیێن نه‌ته‌وه‌یی و ئاینی و ره‌گه‌زی و كارێ ئه‌وان ب گوهورینا حكومه‌تا و كه‌سێن به‌رپرس ناراوه‌ستیت ئانكو حكومه‌ته‌كا به‌رده‌وامن دناف وه‌لاتی دا , ئه‌ف ده‌زگه‌هه‌ نهێنیا هێزا هه‌ر حكومه‌ته‌كێ نه‌ و هه‌ر وه‌لاته‌كێ گرنگیێ ب ئه‌ڤان ده‌زگه‌ها بده‌ت ب ئه‌وی ئاستی ب هێز دكه‌ڤیت و ب ئه‌ركێ به‌رپرساتیا خو رادبیت و به‌روڤاژی ئه‌ڤێ چه‌ندێ ئه‌و حكومه‌تا ده‌زگه‌هێن ئێمناهیێ تێدا دلاوازبن دئه‌نجام دا حكومه‌ت هه‌می ب لاوازی تێته‌ نیاسین , ژبه‌ركو هه‌می كارێ حكومه‌تێ گرێدای دابین كرنا ئێمناهیێ یه‌ و چ به‌رنامه‌ و پلان د چ بواره‌كێ ژیانێ دابیت ئه‌وێ سه‌ركه‌فتنا پێتڤی ب ده‌ستڤه‌ نائینیت ل به‌ر سیبه‌را گه‌ف و مه‌ترسیا. ..
ئه‌ڤجا دیار دبیت هێزا حكومه‌تێ ژ هێزا ده‌زگه‌هێن تایبه‌ت ب ئێمناهیێ ڤه‌ یه‌ به‌لێ ب مه‌رجه‌كی ئه‌ف ده‌زگه‌هه‌ نه‌بنه‌ ئامرازه‌ك بو سه‌ركوت كرنا خه‌لكی و پاراستنا ده‌ستهه‌لاتێ , به‌لكو پاراستنا هاوولاتیا ئارمانجا سه‌ره‌كی بیت دهه‌می كار و بزاڤێن ئه‌وان دا , داكو باوه‌ریا ئه‌وی هاوولاتی بو خو دروست بكه‌ت و لدوماهیێ ببیته‌ پشته‌ڤان بو ده‌زگه‌هی بو بجه ئینانا ئارمانجێن خو , هاوولاتی بنیاته‌ بو كارێ هه‌ر حكومه‌ته‌كێ و حزمه‌ت كرنا وی ژ هه‌می لایه‌كی ڤه‌ ئارمانجه‌ و پاراستنا گیان و سامانێ وی خاله‌كا سه‌ره‌كی یه‌.
وگومان تێدا نینه‌ ئه‌و حكومه‌تا نه‌شێت ئارامیێ بو هاوولاتیێ خو په‌یدا بكه‌ت نه‌شێت چ به‌رنامه‌ و پروژا د چ بواران دا پێشكێش بكه‌ت و خه‌لكی باوه‌ری پێ نامینیت.

ئەڤرۆ:

پشتی حوکمەتا ھەرێمێ ھەردو وەزارەتێن پەروەردێ و خواندنا بلند سەرپشککرین ل سەر بڕیار دانا بھێنڤەدانا رۆژا پێنجشەمبیا بھێت، رێڤەبەرێ گشتیێ پەروەردا دھۆکێ دیار کر کو ئەڤرۆ 22\12 جڤاتا وەزارەتا پەروەردێ دێ ل سەر ڤێ چەندێ کۆم بیت و بڕیارێ دەت کا ب بیتە بھێنڤەدان یان نە و گۆت: “بۆچوونا مە ئەوە، نەبیتە بھێنڤەدان”.

عەبد یوسف، رێڤەبەرێ گشتیێ پەروەردا دھۆکێ ئاشکرا کر، ھەر چەندە بڕیار دان ل سەر بھێنڤەدانا رۆژا پێنجشەمبی نە د دەستێن مە دایە، بەلکو جڤاتا وەزارەتا پەروەردێ بڕیارێ دێ ل سەر دەت، بۆ ڤێ چەندێ ژی ئەڤرۆ 22\12\2014 ل ھەولێر جڤاتا وەزارەتا پەروەردێ دێ کۆم بیت و بڕیارەکێ ل سەر دەت و بۆ ئەڤرۆ گۆت: “وەکو پەروەردا دھۆکێ، مە دڤێت رۆژا پێنجشەمبیا بھێت 25\12 بۆ کەرتێ پەروەردێ نەبیتە بھێنڤەدان، لێ ئەگەر 1\1\2015 ب بیتە بھێنڤەدان ئاریشە نینە”.

دوھی پەیڤدارێ حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ راگەھاند، ب ھەلکەفتا ژ دایکبوونا حەزرەتێ مەسیح سلاڤ لێ بن، رۆژا پێنجشەمبیا بھێت و یا د دووڤ دا ژی سەرێ سالا نوو یا زایینی بھێنڤەدانە ل ھەموو دامودەزگەھێن ھەرێما کوردستانێ، لێ ھەردو وەزارەتێن پەروەردێ و خواندنا بلند ل گۆرەی بەرنامێ خوە یێ سالا خواندنێ دێ بڕیارێ ل سەر وان بھێنڤەدانان دەن.

ديمه‌نه‌ك ژ پاركا بارزانى ل دهۆكێ فۆتۆ: نيوار باشوورى

ئەڤرۆ:
ڕێڤەبەرێ گشتیێ کاروبارێن مەسیحیان ل وەزارەتا ئەوقافێ و کاروبارێن ئایینی یا حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ دیار کر وەکو ڕێزگرتن ل پێشمەرگێن شەھید بووین، ئەڤ سالە مەسحیێن ھەرێما کوردستانێ ئاھەنگان ب ھەلکەفتا ڕۆژا کریسمس ناگێڕن.
خالد جەمال ئەلبێرت ڕێڤەبەرێ گشتیێ کاروبارێن مەسیحیان ل وەزارەتا ئەوقافێ و کاروبارێن ئایینی یا حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ بۆ مالپەرێ (باس نیوز) دیار کر ژبەر رەوشا ھەرێما کوردستانێ ھەبوونا شەھید و برینداران د ناڤ رێزێن پێشمەرگەی دا ئەڤ سالە ئاھەنگێن کریسمس ناھێنە گێران و ھەموو رەوشا کوردستانێ دزانن کو ژ بلی ھەبوونا شەھید و برینداران ژمارەکا زۆرا ئاوارەیان ژی ھەنە و ل ھەمان دەمی مەسیحی ژی دەربەدەر بووینە و گۆت “لەورا مە بریار دا کو جەژن و ئاھەنگان ساز نەکەین، بەلکو ب تنێ دێ رێورەسمێن ئایینی د ناڤ دێرو کەنیسان دا گێرێن”.
ئەلبێرت تێکەست ژی کر کو زێدەتر ژ ٢٠ ھزار ئاوارێن مەسیحی ل باژێرێن کوردستانێ ھەنە و چەندین شەھیدێن مەسیحی ژی ھەنە و گۆت “پەتریارکێ مەسیحیێن کوردستانێ ھەمی ئالی ھایدار کرینە کو ئەڤ سالە ئاھەنگێن ژ دایکبوونێ و سەرێ سالێ ل کوردستانێ ناھێنە گێران، بەلکو ب تنێ دێ ڕێوڕەسمێن ئایینی ھێنە سازکرن و خەلات و دیاریان ب سەر زارۆیان دا بەلاڤ کەن”.

ئەڤرۆ

موختارێن پارێزگەھا دھوکێ دلگران بووینە، ژ بەر کو ئەڤە پتر ژ سالەکێ یە بێ بەرامبەر کاردکەن و دبێژن حوکمەتێ ئەم وەسا ئاگەھدار کر بووین کو ھەر کەسەکێ وەک موختار کار بکەت، دێ مووچەکێ ٥٠٠ ھزار دیناری بۆ ھێتە دابینکرن، لێ ئەڤە ماوەکێ دریژە دەرباز بوو، یێ پارا ژ کیستێ خوە دمەزێخین و چو ناھێتە شوونا وان.
نزار نائیف ئێک ژ موختارێن د ناڤا بارێزگەھا دھوکێ دا بۆ ئەڤرۆ دیار کر، ئەڤە پتر ژ سالەکێ یە ئەم یێن دامەزراندی ب فەرمی و یێ کار دکەین ب شەڤ و رۆژ و پتر ژ پێنجی موختاراینە و بێ مووچە کار دکەین و گۆت: ل دەستپێکێ دەمێ دەست بکاری کرین سازیێن پەیوەندیدار گۆتنە مە ل نێزیک دێ مووچێ ھەوە دروست بیت و نھا ھێشتا ئەم چاڤەرێی نە و ئەڤە گەلەک جاران من پرسیارکر کا چو ل مووچێ مە ھات، وەسا دیار دکەن کو وان فورمێن مە یێن فرێکرینە وەزارەتێ دێ چێ بن گەنگی دێ چێ بن نزا.
ناڤبری گۆت ژی: نھا ژ بەر کارێ خوە نەشێین کارەکی بکەین یان ژ دەربکەڤین، چونکو رۆژانە وەلاتی بۆ برێڤەبرنا مامەلێن خوە پێدڤی ب مورا مە دبن و نوکە ئەم ژی مینا فەرمانبەرەکێ میری خزمەتێ بۆ وەلاتیان دکەین، زێدەباری وێ چەندێ گەلەک بۆ دابینکرنا پێدڤیەکێ یان ژی ھاتن و چوونێ ژ کیستێ خوە دکەین، براستی ئەم ب ڤێ چەندێ یێن دلگران بووین، راستە مە پێخوشە ھەردەم خزمەتا خەلکێ خوە بکەین، بەلێ پێدڤیە مرۆڤی داھاتەک ژی ھەبیت خێزانا خوە پێ خودان بکەت.
موختار نزار زێدەتر دبێژیت: ئەم داخوازێ ژ حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ دکەین مووچێ مە دابین بکەت، دا کو بشێین بەردەوامیێ ب خزمەتێ بدەین و گۆت: پشتی ھاتنا ئاواران ژی کارێ مە گەلەک زێدەبوویە، نەخاسمە تومارکرنا ناڤێن وان کو ماوێ پتری دو ھەیڤانە مە زەحمەتەکا ئێکجار مەزن یا بری.
دەربارەی پارێ ژ وەلاتیان بۆ مورێ وەردگرن نزار گۆت: ژ سێ تا پێنج ھزار دیناران ددەن، ئەو ژی ب کەیفا خوەنە، ھندەک جاران چو پارا نادەن و نەچارین کارێ وان ژی برێڤە ببەین، ھەکە حوکمەتێ مووچە بۆ مە دابین کربا مە ئەو پارە ژی نەدڤیا و ژ کەسێ وەرنەدگرت.
شەعبان سەعید ئێک ژ موختارێن دی د ناڤا باژێرێ دھۆکێ دا دبێژیت: ھەر چو کێماسیا ل تاخی چێ بیت گازندە ھەر بۆ موختاریە و دێ بێژین ھەرە ڤی بابەتی چارەسەر بکەن و ھندەک جاران حەفتیەکێ بۆ ئاریشە یان گازندا تاخی دێ ب مامەلا و ئینان و برنێ ڤەبین و گۆت: ژبلی وێ زەحمەتێ ئەم ڤێ مەزاختنێ ژی ژ بەریکا خوە دکەین، باشە پا کەنگی سازیێن پەیوەندیدار چارەسەریا بابەتێ مە کەن.
شەعبان ھێشتا ژی گۆت: دەمێ ئەم گازیکرین گۆتن ڤان ھەیاما ھەر ئێک ژ ھەوە مووچەکێ ٥٠٠ ھزار دینار دێ بۆ ھێتە مەزاختن و ھوون ب فەرمی وەک فەرمانبەرەک دێ ھێنە دامەزراندن، بەلێ ھەتا نوکە چو دیار نینە و ھێشتا ئەم ل سەر کارێ خوە دبەردەوامین.
ڤی موختاری گۆت ژی: ئەم کار ناکەین ژ بەر وان سێ ھزار دینارێن خەلک بۆ مورێ ددەنە مە، چونکو ھندەک وان ژی نادەن و دبێژن مە نینە، لەورا یا گرنگە ئەوە حوکمەت چارەیەکا بلەز بۆ بابەتێ مە ببینن، چونکو ئەم ھەموو شیانان و ل ھەر دەمەکی کار دکەین و خزمەتا خەلکێ خوە دکەین و ھەکە مووچە بۆ مە ھاتە دابین کرن بێ گومان دێ شێین پتر خزمەتێ کەین و خوە ل ھەر ئاریشەکا تاخێن خوە بکەینە خودان، بەلێ ئەڤرۆ ژیان یا وەلێ ھاتی پێدڤیە مرۆڤی داھاتەک ھەبیت بۆ باشکرنا رەوشا ژیارا مرۆڤی و ھیڤیە ئەڤ بابەتە ل نێزیک بھێتە چارەسەرکرن.
ل دور بابەتێ دامەزراندنا ھەلبژێران، عەبدولسەلام جەمیل رێڤەبەرێ کارگێریا قائیمقامیا قەزا دھوکێ گۆت: ھەتا نھا ب تنێ ١٥ موختاران ل سنورێ قەزا دھۆکێ خودان مووچەکێ ١٢٠ ھزار دینارن و دەربارەی موختارێن نوو ژی ھێشتا مە پارە داینە، بەلێ ھندەک ژ وان فەرمانبەران یان ژی خانەنشینن و مووچە یێ ھەی ل دەستپێکا سالا بوری ھندەک رێنما بۆ مە ھاتن و تێدا دیار کر بوو کو ھندەک موختاران دەستنیشان بکەن و دێ ٥٠٠ ھزار دینار ھەیڤانە بۆ ھێنە مەزاختن و مە ژی ھندەک ژ موختاران گوھۆرین و ھندەکێن دی ل جھێ وان دانان.
عەبدولسەلام جەمیل رێڤەبەرێ کارگێریا قائیمقامیا قەزا دھوکێ زێدەتر دبێژیت: ھەروەسا چەند موختار مە ل تاخێن نوو ژی زێدەکرن و رێڤەبەرێ کارگێریا قائیمقایا قەزا دھۆکێ، ھژمارا وان دگەھنە ٥٠ موختاران و ھەتا نوکە ئەڤێن نوو ھاتینە دانان چو بۆ نەھاتیە، چونکو بریار نەھاتیە جێبەجێکرن و مە ناڤێن وان بۆ وەزارەتێ یێن بلندکرین و ھێشتا بۆ ٥٠٠ ھزاری چو بەرسف بۆ مە نەھاتینە. ھەکە ھەتا دووماھیا ڤێ ھەیڤێ چو نەھات دێ ناچاربین وەک موختارێن بەرێ یێن مور ھەین و دێ ناسنامەکێ دەینێ و مووچەکێ ١٢٠ ھزار دینار بوۆ ھەیڤانە بھێتە مەزاختن و ھەر چونەبیت ئەڤە دێ باشتر بیت ژ چونەیی.

ئەڤرۆ:
وەزیرێ پەترۆلا ھەرێما کوردستانێ راگەھاند، ئەو جۆرەکێ گرێبەستێن پەترۆلێ ل ھەرێمێ پەیرەو دکەن کو ل جھێن دی یێن دونیایێ کار پێ دھێتە کرن و د جودانە ژ وان گرێبەستێن حوکمەتا عیراقێ کار پێ دکەت.
ئاشتی ھەوارمی رەخنان ل گرێبەستێن پەترۆلێ یێن عیراقێ دگریت و بۆ رۆژناما تەلەگراف یا بریتانی دبێژیت:(حوکمەتا عیراقێ کار ب جۆرەکێ گرێبەستێ دکەت کو ب تنێ ل ئیران و فەنزوێلا کار پێ دھێتە کرن و د دەمەکی دا ئەم کار ب مۆدێلەکا گرێبەتسان دکەین کو ل دەریا باکوور کار پێ دھێتە کرن و تێدا ریسک و خەلات د ناڤبەرا حوکمەت و کۆمپانیێن پەترۆلێ دا ھەڤپشک دکەت).

ئەڤرۆ:
بەرپرسەکێ ئەمنی ل پارێزگەھا نەینەوا بۆ ئەڤرۆ راگەھاند، ھێزا (تیپا زێرین) یا سەر ب لەشکرێ عیراقێ ڤە شیان فرۆکخانا تلەعفەرێ ژ تیرۆرستێن داعش رزگار بکەن و دوھی گەلەک ھاریکاری و چەک ب رێیا فرۆکخانا ناڤبری گەھشتینە وێ ھێزێ و ل دەمەکێ نێزیک دێ دەست ب رزگارکرنا تاخێن باژێرێ تلەعفەرێ ھێتە کرن، ئاماژە دا وێ چەندێ ژی کو ھێزێن پێشمەرگەی ژی پشتەڤانیا تیپا زێرین یا لەشکرێ عیراقێ دکەت.
محەمەد ئیبراھیم سەرۆکێ لیژنا ئەمنی ل جڤاتا پارێزگەھا نەینەوا بۆ ئەڤرۆ گوت” شەڕ د ناڤبەرا لەشکرێ عیراقێ و تیرۆرستێن داعش ل دەرگەھێن چوونا دناڤ تلەعفەر دا یێ بەردەوامە و ھەتاکو ھندەک ھێزێن لەشکری یێن شیاین بچن دناڤ باژێری دا ژ لایێ سایلۆیێ ڤە و پتریا تیرۆرستێن داعش یێن ژ تلەعفەرێ درەڤن و ئەم دپشت راستین کو ئەنجامێ شەڕی دێ شکەستنا تیرۆرستان بیت “.
ناڤبری پێشبینیا وێ چەندێ کر کو رێژەکا مەزن یا ھاریکاریان بگەھیتە فرۆکخانا تلەعفەرێ کو پاشی و د چەند رۆژێن بھێت دا، دێ دەست ب پرۆسا رزگارکرنا تاخێن تلەعفەرێ ھێتە کرن و گوت” د ڤێ قۆناغێ دا ورەیێن تیرۆرستێن داعش یێن بەر ب نەمانێ دچن ب تایبەتی پشتی رزگارکرنا شنگالێ و سنوونێ و چەندین گوندێن ب سەر ناحیا زومارێ ڤە و چیایێن دەروبەرێن شنگالێ و کونترۆلکرنا رێیا شنگال – دھۆک ژ لایێ ھێزێن پێشمەرگەی ڤە و ب دیتنا من کارەکێ رژد یێ دھێتە کرن بۆ رزگارکرنا ھەموو پارێزگەھا نەینەوا ژ تیرۆرستان”.
سەرۆکێ لیژنا ئەمنی ل نەینەوا ئاماژە دا ھاریکاریا ھێزێن پێشمەرگەی بۆ لەشکرێ عیراقێ د پرۆسا رزگارکرنا تلەعفەرێ دا و گوت” ھێزێن پێشمەرگەی ژلایێ شنگالێ ڤە پشتەڤانیێ ل ھێزێن لەشکرێ عیراقێ دکەن و ئەڤ چەندە نە ب رێیا ھێرشکرنێ یە، بەلکو پێشمەرگە ب رێیا کونترۆلکرن و پاراستنا رێیا (شنگال – تلەعفەر) یێ پشتەڤانیا لەشکرێ عیراقێ دکەت”.

ئەڤرۆ نیوز، لەزگین جۆقی:

کارگێری لقێ 14 يێ پارتی دیموکراتی کوردستان ل مووسل بۆ ئەڤرۆ نیوز دیارکر کو ئەڤرۆ سپێدی 21\12 خەلکێ مووسل ل نێزیک دووریانا چاندنێ ل مووسل ھێرش کرنە سەر ترۆمبێلێن تیرۆرستان و د ئەنجام دا چاار ھەمەر و دوشکێن تیرۆرستان ھاتنە سوتن و چار تیرۆرست ژی ھاتنە کوشتن.

سەعید مەموزینی کارگێرێ لقێ 14 يێ پارتی دیموکراتی کوردستان بۆ ئەڤرۆ نیوز گۆتژی: “د شەرێ ئازادکرنا شنگال دا ھەتا نوکە 332 تەرمێن تیرورستان گەھشتينە نەخۆشخانا کۆماری ل مووسل و هژمارەکا زۆر يا بریندارێن تیرۆرستان ھاتنە مووسل، نوکە نەخۆشخانێن مووسل ھەموو دپڕن ژ بریندارێن تیرورستان و رێ ب وەلاتیان ناھێتە دان ب چو رەنگەکی سەرەدانا نەخۆشخانان بکەن”.

ناڤبری ئەو ژی خۆیا کر کو پشتی رزگارکرنا سنونێ و رەبیعە و زۆمار و شنگال رەوشا تیرۆرستان ل مووسل گەلەک خراب بوویە و خەلکی مووسل ژی ژ بەر نەخۆشیا كاودانان ل پاریزگەھا مووسل دەست ب کوشتنا تیرۆرستان دکەن.

ئەڤرۆ نیوز، لەزگین جۆقی:

بەرپرسێ لقێ 17 يێ پارتی دیموکراتی کوردستان ل بەرۆكێن شەری ل شنگال بۆ ئەڤرۆ نیوز دیارکر کو پشتی پێشمەرگێ کوردستانێ ھێرش کریە سەر شنگال ترسەکا گەلەک مەزن بۆ تیرورستان ل ھەموو دەڤەران دروست بوویە، نوکە تیرورست ژ قەزا بەعاج یێ د رەڤن و بەر ب سوریا دچن.

سەعید شنگالی بەرپرسێ لقێ 17 يێ پارتی دیموکراتی کوردستان ل شنگال گۆتژى: “رزگارکرنا سنونێ و زۆمار و رەبیعە و شنگال یا بوویە ئەگەر تیروست ژ قەزا بەعاج ب رەڤن”.

دا زانين ژى كو ل دووڤ پیزانێن گەھشتینە وان نوکە ب سەدان تیرورست یێ ژ بەعاج د رەڤن و بەر ب وەلاتی سوریا دچن و گۆت: “ھێزێن پێشمەرگێ کوردستانێ د پێشڤەچوونێ دانە و ھەموو دەڤەرێن سەر ب شنگال ڤە ژى د ده‌مەکێ نێزیک دا دێ ھێنە ئازادکرن”.

183

روژنامه‌یا نیزاڤیسیمایا گازیتا یا روسی بابه‌ته‌ك لدور بله‌ز دابه‌زینا نرخا نه‌فتێ و ئامانجێن شانشینا سعودیێ ژ ڤێ سیاسه‌تێ به‌ڵاڤكر.
نرخا نه‌فتا خاڤ دبازارێن جیهانی دا ب به‌رده‌وامی دهێته‌ خار، لگه‌ل وێ ئێكێ نونه‌رێن ده‌وله‌تێن عه‌ره‌بی یێن به‌رهه‌مئینه‌رێن نه‌فتێ به‌رهه‌ڤییا خوه‌ نیشاندا بۆ رازیبوونێ لسه‌ر دابه‌زینا نرخا نه‌فتا خاڤ بۆ (40$) چل دولاران بۆ هه‌ر به‌رمیله‌كی، كو ئه‌ڤه‌ ژی هه‌ڵوێسته‌كێ سه‌یره‌ بل دیتنا شاره‌زایان.
شاره‌زا د وێ باوه‌رێ دانه‌ كو به‌رپرسیارێ سه‌ره‌كی لسه‌ر ڤێ نرخ شكاندنا بله‌ز و مه‌زن بۆ نرخا نه‌فتێ شانشینا سعودیێ یه‌، كو هه‌وڵ دده‌ت زێده‌باری زێده‌كرنا به‌شێ به‌رهه‌مئینانا خو، گه‌ره‌نتییا ئاواتێن خو یێن جیوسایاسی ژی بكه‌ت.
“ریاز” د وێ باوه‌رێ دایه‌ كو نزمكرنا نرخا نه‌فتا خاڤ دێ گه‌شه‌كرنا به‌رهه‌مئینانا نه‌فتا به‌ردین ل ویلایه‌تێن ئێكگرتی یێنئه‌مریكا راگریت و دێ لێدانه‌كا بهێز ژی ئاراسته‌ی ئابورا روسی و ئیرانی كه‌ت، هه‌ر وه‌ها دێ پاڵپشتی دهێته‌ پێشكه‌شكرن بۆ رژیما به‌شار ئه‌سه‌دی ل سوریا ژی لاواز كه‌ت.
سه‌رباری كو نرخا نه‌فتا ب وێ له‌زیێ دانه‌به‌زی یه‌ بۆ ڤی ئاسته‌ی ئه‌ڤه‌ بۆ چه‌ندین ساڵێن درێژه‌، لێ ده‌وله‌تێن عه‌ره‌بی یێن به‌رهمئینه‌رێن نه‌فتێ ده‌ست ب ئاخافتنێ كر لسه‌ر نرخا (40$) چل دورلاران، بۆ نمونه‌ وه‌زیرێ نه‌فتێ ل ده‌وله‌تا ئیمارتا عه‌ره‌بی، “سوهه‌یل مه‌زروعی” د كونگره‌یا نه‌فتێ یا كو ل دوبه‌ی هاتییه‌ گرێدان راگه‌هاند، كو ئاخافتن لسه‌ر كێمكرنا بڕێ نه‌فتا دهێته‌ به‌رهه‌مئینان ناهێته‌ كرن خۆ ئه‌گه‌ر نرخا نه‌فتێ بۆ هه‌ر به‌رمیله‌كی بگه‌هته‌ (40$) چل دولاران، و لدویڤ گووتنا وی، چ ده‌وله‌تێن اوپك چ كومبوونێن نه‌ئاسایی د سێ هه‌یڤێن داهاتی دا نا گرێده‌ن خۆ ئه‌گه‌ر ئه‌و ره‌وش روی بده‌ت ژی.
ئاژانسا روته‌رز بۆ ده‌نگ و باسان دبێژیت، ئه‌ڤزه‌ نه‌ جارا ئێكێ یه‌ شانشینا سعودیێ نه‌فتێ وه‌كه‌ چه‌ك بكاردئینیت، چونكه‌ لساڵا 1973یێ ژی ده‌وله‌تێن عه‌ره‌بی بریارا سه‌پاندنا ئابلوقه‌یا نه‌فتێ لسه‌ر ئه‌مریكا دا ژ به‌ر پشته‌ڤانیا ئه‌مریكا بۆ ئیسرائلێ، لێ ل وی ده‌می نرخا نه‌فتێ بلندكر بۆ ئاسته‌كمێ هه‌ری بلند.
نها سعودیه‌ هه‌وڵ دده‌ت هه‌ما رول و یاری بكه‌ت و ببینیت، لێ ب شێوازه‌كێ دی، ئه‌و دێ به‌شێ به‌رهه‌مئینانێ و هنارده‌كرنێ زێده‌ كه‌ت ب ئاوایه‌كی كو به‌شێن پێشاندانێ بلندتر بیت داخازكرنێ، و ئه‌ڤه‌ دێ بیته‌ ئه‌گه‌رێ نزمكرنا نرخێن نه‌فتێ ل بازاری دا.
دبه‌رسڤا پرسیاره‌كێ دا كو بۆ “نیكولاس مادورو” هاته‌ ئاراسته‌كرن لدور ئامانجێن به‌رسیاران لسه‌ر شكاندنا نرخا نه‌فتا خاڤ گووت: “زیان گه‌هاندنه‌ ب روسیا” لێ روته‌رز دبێژه‌: “ئه‌ڤ پارچه‌كه‌ ژ راستیێ”، چونكه‌ شانشینا سعودیێ دوو ئامانج هه‌نه‌: ئێك رێك نه‌دان ب نه‌فتا به‌ردین له‌ر ركه‌به‌ریێ د بازاران دا، و دوو، سزادانا روسیا و ئیرانێ ژبه‌ر پشته‌ڤانییا وان بۆ رژیما ئه‌سه‌دی ل سوریا.
دیسانت ئاژانس دبێژه‌ شانشین و ده‌وله‌تێن خه‌لیجی ژ ئاواتێن ئه‌توومی یێن ئیرانێ دترسن و پشته‌ڤانییا ته‌هرانێ بۆ شیعه‌یان د وه‌ڵاتێن وان دا، چونكه‌ نها ناكوكی دناڤبه‌را ده‌وله‌تێن خه‌لیجی و ئیرانێ دا د ئاستا هه‌ری بهێز دایه‌، سه‌رباری كو ب ده‌ستێن خه‌لكه‌كێ دی یه‌.
ڤه‌كوله‌رێ پێشین ژ په‌یمانگه‌ها (روژهه‌لات – روژئاڤا)”دانیلا پاتشكاریوڤ”، دووپات دكه‌ت كو ئه‌ڤ رێره‌وێ سعودیێ بۆ نزمكرنا نرخا نه‌فتێ دبنه‌ڕه‌ت دا یێ ئاراسته‌كرییه‌ دژی روسیا و ئیرانێ، و كاریگه‌رییا خوه‌ یا ئابووری ژی دیاركر. لێ لدور ویلایه‌تێن ئێكگرتی یێن ئه‌مریكا شانشین نه‌ یا ئارامه‌ ژ زێده‌بوونا به‌شه‌ نه‌فتا به‌ردین یا ژ ئه‌مریكا دهێته‌ به‌رهه‌مئینان، كو دبیته‌ ئه‌گه‌رێ به‌شه‌ نه‌فتا سعودیێ د بازارێنئه‌مریكا دا كێم بكه‌ت.
سه‌رباری كو ئه‌ڤ كێمكرنه‌ زیانا دگه‌هینیته‌ شانشینێ ژی، لێ شانشین دكاریت خوه‌ لبه‌ر ڤێ زیانێ بۆ ده‌مێ (2-3) ساڵان بگریت، چونكه‌ یه‌ده‌كێ وێ یێ نه‌ختینه‌ گه‌له‌ك یێ مه‌زنه‌، ژ ئالیێ دی ئه‌ڤ نزمبوونه‌ یا نرخا نه‌فتێ زیانان دگه‌هینته‌ ئیرانێ، كو دێ ل داویێ نه‌چار كه‌ت قه‌بارێ پشته‌ڤانیێن خۆ یێن كو پێشكه‌شی هه‌ڤپه‌یمانێن خۆ دكه‌ت ل ده‌ڤه‌رێ كێمتر بكه‌ت، و دبیت نه‌چار ببیت به‌رامبه‌ر سعودیێ پاشڤه‌ ب زڤریت. زێدباری كو نرخا نه‌فتا به‌ردین یا ئه‌مریكی (60$) لێ ڤێ ره‌وشێ هێلایه‌ كو بهایێ پشكێن وێ ل بورسه‌یان دابه‌زن، لێ هه‌كه‌ هات و نرخا نه‌فتێ گه‌هشته‌ (40$) دێ بیته‌ سه‌ده‌مێ كێمكرنا قه‌بارێ به‌رهه‌مئینانا ئه‌مریكا ژ نه‌فتا به‌ردین ب رێژه‌یه‌كا مه‌زن.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com