دوهی دوشەمبی 8/1/2024، مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، پێشوازی ل ئەندریا ناسی، بالیۆزێ نەمسا ل ئیراقێ كر.
د دیدارەكێ دا، دووماهی پێشهاتێن رەوشا گشتی یا ئیراقێ و دەڤەرێ و پێشڤەبرنا پەیوەندیێن دو قۆلی هاتنە باسكرن، هەروەسا سەرۆكێ حوكمەتا هەرێمێ ئاماژە ب پەیوەندیێن دێرین و تایبەت د ناڤبەرا هەرێما كوردستانێ و وەلاتێ نەمسا و پشتەڤانیا ئەوی وەلاتی بۆ گەلێ كوردستانێ كر د قۆناغێن جودا دا.
بالیۆزێ نەمسا ل ئیراقێ خواستا وەلاتێ خوە بۆ پێشڤەبرنا پەیوەندیان ل گەل هەرێما كوردستانێ نیشاندا و پشتەڤانی بۆ قەوارەیێ دستووریێ هەرێما كوردستانێ دوپاتكر.
هەردو ئالی د هەڤڕا بوون ل سەر پاراستنا سلامەتیا نوونەرایەتیێن دبلۆماسی ل ئیراقێ و بەردەوامبوونا ئەوان د ئەركێن خوە دا ژ پێخەمەت پاراستنا ئاسایش و سەقامگیریا ئیراقێ و هەرێما كوردستانێ.
ئەڤرۆ كۆمبوونێن جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ دێ دەستپێكەن و پرۆژەیێ قانوونا بودجەی ژی دێ هێتە راستڤەكرن

جێگرێ سەرۆكێ فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ رادگەهینیت: دانوستاندن د ناڤبەرا هەرێما كوردستانێ و ئیراقێ دا ل دۆر بەرهەڤكرنا پڕۆژەیەكی بۆ راستڤەكرنا قانوونا بودجەیا گشتی یا ئیراقێ د بەردەوامن و چاڤەڕێ دهێتە كرن ل دو حەفتیێن بهێن دا بهێتە هنارتن و كار دكەین ب زووترین دەم بهێتە راستڤەكرن و بەهرا هەرێما كوردستانێ ژ بودجەی ب گۆڕەی قانوونا بودجەی یا راستڤەكری بهێتە هنارتن.
مەریوان قەرەنی، جێگرێ سەرۆكێ فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ گۆت» ل رۆژا سێشەمبی 9/1/2024 دێ بێهنڤەدانا جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ب دووماهی هێت و وەرزێ نوو یێ جڤاتا نوونەران دێ دەستپێكەت، پلان و بەرنامە و كارێ مە یێ بەراهیێ چارەسەركرنا كێشەیا بودجەیا هەرێما كوردستانێ یە، چونكە دانوستاندن د بەردەوامن بۆ ئەوێ چەندێ پڕۆژەیەك بهێتە هنارتن بۆ جڤاتا نوونەران بۆ راستڤەكرنا قانوونا بودجەی، چاڤەڕێ دكەین ل دو حەفتیێن داهاتی پڕۆژەیێ راستڤەكرنا قانوونا بودجەی بگەهیت، ل گەل گەهشتنا ئەوی پڕۆژەی ژی بۆ جڤاتا نوونەران دێ كاركەین كو ب زووترین دەم بهێتە راستڤەكرن، ژ بەر كو دانوستاندن د بەردەوامن و هندەك كار ماینە بهێنە تمامكرن».
جێگرێ سەرۆكێ فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ئەوژی دیاركر» هەتا قانوونا بودجەیا گشتی یا ئیراقێ دهێتە راستڤەكرن و ب گۆڕەی قانوونا راستڤەكری بودجەیا هەرێما كوردستانێ دهێتە هنارتن رێكەكا دی دێ هێتە بكارئینان بۆ هنارتنا مووچەیێن فەرمانبەران، چونكە نابیت ل هەموو ئیراقێ تنێ مووچەیێن فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ نەهێنە دان و خەلكێ هەرێما كوردستانێ بهێتە برسیكرن، لەوما چاڤەڕێی بەرنامە و پێشنیازێن حوكمەتا هەرێما كوردستانێ دكەین و دێ كارێن خوە ل سەر ئەوی بنەمای ئەنجام دەین».

سەرۆكا فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ راگەهاند: هاتنا شاندێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ بۆ بەغدا گەلەك یا گرنگ بوو و دخوازین سێ بابەتان ل گەل بەغدا ئێكلا بكەین، ئەوژی چارەنڤیسێ سێ مووچەیێن سالا بۆری، راستڤەكرنا قانوونا بودجەی و زێدەكرنا كریا دەرئینانا پەترۆلێ ل هەرێما كوردستانێ، لەوما كارێ رژد ل سەر دكەین بۆ ئەوێ چەندێ بهێنە چارەسەركرن و ژ نوكە و وێڤە مووچەیێن فەرمانبەرێن هەرێمێ ب هیچ تشتەكێ دی ڤە نەهێتە گرێدان و ب تمامی و ل دەمێ خوە بهێتە هنارتن.
د. ڤیان سەبری، سەرۆكا فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ گوت» لژنەیەك د ناڤبەرا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ و بەغدا و لژنەیا دارایی ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ هاتیە دروستكرن، شاندێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ د ڤێ سەرەدانێ دا چەندین دیدار هەنە ل گەل لژنەیا حوكمەتێ و لژنەیا دارایی ژی، كارێ سەرەكی یێ مە ژی وەكو جڤاتا نوونەران دێ ئەو سێ بابەتە بن».
گوت ژی» پێدڤیە پەیڤا (ئینفاق فعلی) د قانوونا بودجەی دا نەمینیت، بۆ ئەوێ چەندێ مووچەیێن فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ هەڤشێوەیێ دەڤەرێن دی ب هیچ تشتەكێ دی ڤە نەهێتە گرێدان و ل دەمێ خوە بهێتە هنارتن».
ئاماژەكر» ئەم ژی وەكو جڤاتا نوونەران پشتی بێهنڤەدانا جڤاتێ ب دوماهی دهێت دێ كارێ مە یێ سەرەكی بودجە و مووچەیێن فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ بیت، بۆ ئەوێ چەندێ رێككەفتن بهێتە كرن ب جۆرەكی كو د ژڤانێ خوە دا مووچەیێن فەرمانبەران بهێنە هنارتن و ئێدی مووچە نەبیتە كێشە و گیرو ببیت».
رۆهنكر ژی» پێدڤیە گرفتا ئەوان سێ مووچەیێن ل سالا بۆری نەهاتینە دان بهێتە چارەسەركرن و بۆ ئەڤسالە ژی قانوونا بودجەی بهێتە راستڤەكرن و ژ (ئینفاق فعلی) بهێتە جوداكرن، تاكو مووچەیێن فەرمانبەران ب تمامی و ل دەمێ خوە بهێتە هنارتن و گیرو نەبیت، گۆژمەیێ پێدانا كریا دەرئینانا پەترۆلێ كێم هاتیە دانان و بهێتە زێدەكرن، لەوما ئەم دوپاتیێ ل سەر ئەوان سێ خالان دكەین كو پێدڤیە بهێنە چارەسەركرن».

سەرۆكێ دەستەیا دەڤەرێن كوردستانی یێن دەرڤەی ئیدارەیا هەرێما كوردستانێ راگەهاند: وەكو حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ئەم ل باژێرێ كەركووكێ نە بۆ پشتەڤانیا خەلكێ خوە ل تاخێ نەورۆز، دلتەنگین ژ ئەوێ چەندێ كو لەشكەر دەستێوەردانێ د كاروبارێن وەلاتیان دا بكەت، پێكڤەژیانا ئاشتیانە یا نەتەوەیان تێكددەت، هەروەسا ئاماژەكر دێ هەموو رێگا بكارئینین بۆ چارەسەركرنا ئەڤێ كێشەیێ ب رێكا قانوونێ.
فەهمی بورهان، سەرۆكێ دەستەیا دەڤەرێن كوردستانی یێن دەرڤەی ئیدارەیا هەرێما كوردستانێ بۆ رۆژنامەیا (ئەڤرۆ) گوت» دەستێوەردانا لەشكرێ ئیراقی د كێشەیێن تاخێ نەورۆز دا ل باژێرێ كەركووكێ جهێ دلتەنگیا مەیە، هەروەسا ئەڤ كارە بەروڤاژی دستووری و پێكڤەژیانا ئاشتیانەیە، چونكە هەكە لەشكر یان پۆلیس هەر ئاخڤتنەك هەبیت، داگەه هەیە و دشێن ب رێكا وێ سكالایا خوە تۆمار بكەن».
فەهمی بورهان گوت ژی» ئەوا دژی خەلكێ مە و ئاكنجیێن ئەوی تاخی هاتیە كرن، دناڤ گۆتارێن حوكمەتا ئیراقێ جهێ خوە نابیت كو بەرامبەر پێكڤەژیانێ هەبووە، لەوما ئەم وەكو حوكمەتا هەرێما كوردستانێ یێن هاتین تاكو پشتەڤانیا خوە رابگەهینین، هەروەسا هەر چ ل سەر مە پێدڤی بیت دێ كەین بۆ ئەوێ چەندێ ئەوێ كەیسێ ل دادگەهێ بلڤینین و ئەوێ كێشەیێ ب شێوەیەكێ ئێكجاری چارەسەر بكەین».
سەرۆكێ دەستەیا دەڤەرێن كوردستانی یێن دەرڤەی ئیدارەیا هەرێما كوردستانێ خویاكر» دڤێت بزاڤ بهێتە كرن كو لەشكر دەستێوەردانێ د كارەكی دا نەكەت كو كاری ئەوی نینە چونكە ئەركێ لەشكری پاراستنا ئاسایشا باژێر و سنوورایە، ئەو ئەركێ پۆلیسایە ل دووڤ ئەوان كێشەیان بچیت و ل گەل وەلاتیان كێشەیان چارەسەر بكەت».
هەروەسا ئاماژە كر» هەر د شیانێن مە دا بیت بۆ ئاكنجیێن خوە دێ كەین، چونكە ب كار و ئەركێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ دزانین ئێدی نەهێلین ئەو كێشە روو ب روویێ خەلكێ مە ببن ل كەركووكێ».
ل رۆژا پێنجشەمبی 4/12/2024 لەشكرێ ئیراقێ ب هەمەر و هەژمارەكا مەزن یا سەربازان ڤە، چوونە سەر مالێن كوردان ل تاخێ نەورۆز ل باژێرێ كەركووكێ و بزاڤكر ئەوان 130 خانیێن 20 سالە كورد تێدا دژین دەست ب سەردا بگرن.
هەڤدەم نوونەرێ شاخەوان عەبدوللا، جێگرێ سەرۆكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ دناڤ وەلاتیێن تاخێ نەورۆز گوت» هەر زوو جێگرێ سەرۆكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ل سەر كێشەیا كوردێن تاخێ نەورۆز ل گەل محەمەد شیاع سۆدانی، سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ ئاخڤت و سۆدانی ژی بڕیارا ڤەكێشانا لەشكری دەركر.

شیرەتكارەكێ سەرۆكایەتیا جڤاتا وەزیرێن هەرێما كوردستانێ ئاماژە ب وێ چەندێ دكەت، دڤێت كورد بۆ قۆناغا پشتی هەلبژارتنێن جڤاتێن پارێزگەهێن ئیراقێ خوە بەرهەڤ بكەن و بێی ئێكگرتن و خوە بەرهەڤكرنێ چو بڕیاران نەدەن، هەروەسا دبێژیت، ل هەردو پارێزگەهێن نەینەوا و كەركووكێ كوردان سەنگا خوە هەیە و بێی كوردان نە پارێزگارێ كەركووكێ دهێتە دانان ونە پارێزگارێ نەینەوا.
دژوار فایق، شیرەتكارێ بلند یێ سەرۆكایەتیا جڤاتا وەزیران بۆ رۆژنامەیا (ئەڤرۆ) گوت « كوردان هەژمارەكا مەزن یا دەنگان ل دەڤەرێن كوردستانی یێن دەرڤەی ئیدارەیا هەرێما كوردستانێ بدەستڤە ئیناینە و ئەز باوەرم كورد تنێ ئێكگرتی بانە ل هەلبژارتنێن مەها بۆری رێژەیەكا زێدەتر یا دەنگان دا بدەستڤە ئینن و هەژمارا كورسیێن وان ژی بێگومان بەر ب زێدەتر چیت، بێ پلانی و پەرت و بەلاڤبوونا ناڤمالا كوردی ئەگەرێ سەرەكی بوو دەنگێن كوردان وەكو پێدڤی نەبن و نە ل وی ئاستی دابن یێ كوردان چاڤەڕێ دكر، نوكە ژبۆ قۆناغا پشتی هەلبژارتنان پێدڤیە كورد ئێكرێزبن ل كەركووكێ و نەینەوا، چونكە ل دەستپێكێ دڤێت كورد ئێكگرتی بن ود دووڤدا كوردان پەیامەك بۆ پێكهاتەیێن كەركووكێ و نەینەوا هەبیت، ب تایبەتی هەردو پێكهاتەیێن ئەرەب و توركمان، چونكە بێی كوردان ل نەینەوا و كەركووكێ پارێزگار ناهێتە دانان و سەرناگریت، بەلێ یا گرنگە كوردان پلانا خوە هەبیت وبێی پلان چو پێنگاڤان نەهاڤێژن، چونكە ئەم ئێك نەبین دێ زیانێن مەزن بۆ كوردان هەبن، مە ل دەڤەرێن كوردستانی یێن سنوورێ مادەیێ 140 ئاریشە هەنە و سیستەمێ هەلبژارتنان ژی وەسا دخواست كوردان ئێك لیست هەبیت، چونكە ئەڤان هەلبژارتنان دێ كاریگەریێن خوە هەبن ل سەر رەوشا وان دەڤەران و كورد دێ شێن دانوستاندنان دگەل بەغدا بكەن بۆ ئەوێ چەندێ ئاریشەیێن خەلكێ وان دەڤەران بهێنە چارەسەركرن و مافێن كوردان بهێنە دابینكرن ب گۆڕەی دستووری و مادەیێ 140».
دژوار فایق گوت ژی» ژ ئەنجامێ كۆمبوونێن بۆری یێن لژنەیا بلند یا مادەیێ 140 چەندین پێنگاڤێن باش هاتینە هاڤێتن ژوان ژی مە داخواز ژ حوكمەتا ئیراقێ كریە بڕیارێن ب ناڤێ جڤاتا شۆرەشێ یێن سەردەمێ بەعسیان بهێنە هەلوەشاندن و پڕۆژە قانوونەك ژئالیێ حوكمەتێ دهێتە بەرهەڤكرن هەتا پەرلەمان دەنگی ل سەر بدەت هەكە ئەڤە سەر بگریت دێ 300 هزار دۆنەمێن ئەردی بۆ كوردان ڤەگەڕن، هەروەسا بڕیارێن لژنەیا ب ناڤ كاۆربارێن باكوور یێن سەردەمێ رژێما هەلوەشیای بهێنە هەلوەشاندن حوكمەتا فیدڕالی لژنەیەك بۆ ڤێ مەرەمێ پێكئینایە و هەكە بهێت بجهئینان دێ 900 هزار دۆنەمێن ئەردی بۆ كورد و توركمانان ڤەگەڕن، چەندین راسپاردە و بڕیارێن گەلەك باش هاتینە دەركرن و ل دۆر چەكێ قەرەبوویا مادەیێ 140 من بەری نوكە پێشنیازكربو پارچەیێن ئەردی بهێنە بەلافكرن ل شوونا بەلاڤكرنا پارەی، ژ بەر كو ئەو بودجەیا هاتیە دانان هەتا 40 سالێن دی ژی هەموو كەس ناهێنە قەرەبووكرن، هادی عامری ژی پێشنیازا من پەسەندكریە، ل ئیراقێ زێدەتری 400 هزار كەس ماینە كو نەهاتینە قەرەبووكرن د چارچۆڤەیێ مادەیێ 140 هەكە ئەو پارەیێ نوكە هاتیە دیاركرن هەر ئەوبیت هەتا 20 سالێن دی ب دوماهی ناهێت، بەروڤاژی پارچەیێن ئەردی بهێنە بەلاڤكرن ددەمەكێ كێم دا هەموو وەلاتی دێ مفاداربن ژ قەرەبوویا مادەیێ 140 یێ دستووری».

ئینیستیتیۆتا كۆڕبەندێ رۆژهەلاتا ناڤین یا ئەمریكی چار پێشنیازان دئێخیتە بەردەم واشنتۆن، كو ئەمریكا دشێت وەكو پێرابوون وەربگریت بۆ ئەوێ چەندێ روو ب روویێ هەژموونا ئیرانێ ل ئیراقێ ژ روویێ لەشكری و ئابۆری و سیاسی ببیت.
وێ ئینیستیتیۆتا ئەمریكی د راپۆرتەكێ دا بەلاڤكر كو پشكەكا مەزن ژ ستراتیژیا ئیرانێ پێك دهێت ژ سەپاندنا هەژموونا خوە ب سەر سیاسەت، ئابۆر و هێزا لەشكری یا ئیراقێ دا كو ئەوژی رێكەكا هشكاتی ب گەهەشتنێ ب سووریێ بۆ دابین كریە، ئەمریكا دشێت ب چەند پێنگاڤان روو ب روویێ ئەوێ هەژموونا ئیرانی یت بەرفرهە ل دەڤەرێ ببیت.
ئەو راپۆرتا ئینیستیتیۆتا كۆڕبەندێ رۆژهەلاتا ناڤین یا ئەمریكی باس ل ئەوێ چەندێ كریە، ئیراق ب دوەمین مەزنترین هاوردەكارێ كەلوپەلێن ئیرانی دهێتە هەژمارتن پشتی چینێ، هەروەسا گەلەك پشت بەستنێ ب ئیرانێ دكەت بۆ بدەستڤەئینانا غازا سروشتی و كارەبێ، گەلەك ژ ئالیێن سیاسی یێن ئیراقی ژی پەیوەندی ل گەل ئیرانێ هەنە كو هەڤدەم ئیران میلیشیێن ئیراقێ چەكدار دكەت و پارەی بۆ دابین دكەت كو ب هێزێن (بەرەیێ موقاوەما ئیسلامی) د ناڤدارن.
راپۆرتا ناڤبری ئاماژی كریە كو هندەك میلیشیا وەكو (كەتائیب حزبوللا و عەسائیب ئەهلولحەق) هێرشێن توند دژی هێزێن ئەمریكا و هەڤپەیمانان ئەنجامداینە، هەروەسا دیاركر، ئارمانجا سەرەكی یا هێزێن بەرەیێ موقاوەما ئیراقێ، ئاسانكاریە بۆ هەژموونا ئیرانێ و دوورئێخستنا هێزێن ئەمریكایە ژ ئیراقێ، د ئەوی چارچۆڤەیی دا ئاماژە ب لیوایێن حزبوللا كر كو بەردەوام هێرشان دكەنە سەر بنگەهێن ئەمریكی ل ئیراقێ. لەوما ئەوێ ئینییستیتیۆتا ئەمریكی ب پێدڤی زانیە كو ئەمریكا ب لەز پێنگاڤان بۆ روو ب رووبوونا كاریگەریا ئیرانێ ل ئیراقێ ژ روویێ لەشكری وئابۆری و سیاسی بهاڤێژیت.
بۆ پێنگاڤا ئێكێ: داخواز ژ واشنتۆن هاتیە كرن، هاریكاریا لەشكری و پشتەڤانیا راوێژكاری بۆ حوكمەتا ئیراقێ زێدەتر بكەت بۆ هەڤسەنگكرنا لەشكرێ ئیراقێ ل بەرامبەر میلیشیێن ب سەر ئیرانێ ڤە و هێرشێن خوە ل سەر میلیشیان زێدەتر بكەت.
دوو: راپۆرتا ناڤبری داخواز ژ واشنتۆن كریە، كاری بۆ پێشڤەبرنا كەرتێ پەترۆلێ و غازێ ل ئیراقێ ب شێوەیەكی بكەت كو دوور بیت ژ هەژموونا ئیرانێ و ئاماژێ دكەت» یا بەرئاقل نینە وەلاتەكێ وەكو ئیراقێ، كو یا زەنگینە ب ژێدەرێن پەترۆلێ و غازێ، بۆ ئەوێ ژێدەری پارەی بدەتە ئیرانێ».
سێ: د راپۆرتێ دا هاتیە، واشنتۆن دشێت سزایان ب سەر كۆمپانیێن ئەندازیاریا گشتی دا ب سەپینیت كو سەر ب هێزێن بەرەیێ موقاوەمێ ڤەنە، كو ب ئەو هێز ب ئەوێ رێكێ بزاڤا كونترۆلكرنا ئابۆرێ ئیراقێ دكەن.
چار: د راپۆرتێ دا هاتیە، پێدڤیە ئەمریكا ب رێكا پەیوەندیێن دبلۆماسی و هاریكاریێن ئابۆری، پشتەڤانیا هێزێن سیاسی یێن دلسۆزێن خوە ل ئیراقێ زێدەتر بكەت.
ل دووماهیا راپۆرتا ئینیستیتیۆتا كۆڕبەندێ رۆژهەلاتا ناڤین یا ئەمریكی هاتیە» ئیران ستراتیژیەتەكا ئێكگرتی ل رۆژهەلاتا ناڤین پەیڕەو دكەت و گەلەك یا گرنگە ئەمریكا ستراتیژیەتەكا دیاركری یا تایبەت ب خوە ڤە بۆ روو ب رووبوونا ئەڤێ هەژموونێ دابڕێژیت و بجهبینیت».

سوپاسالارێ ئیراقێ یێ بەرێ و شیرەتكارێ سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ بۆ كاروبارێن لەشكری، بابەكر زێباری ڕاگەهاند: میلیشیێن ئیراقی بۆ هێرشكرنێ ل سەر هەرێما كوردستانێ هیچ بەهانەیەك نینە و هەرێما كوردستانێ شوینگرا ئەمریكا و ئیسرائیلێ نینە، تاكو ژ ئالیێ ئەوان چەكداران ڤە هێرش ل سەر بهێتە كرن. هەروەسا دیاركر كو ئەو چەكێن ئەو میلیشیا بكاردئینن، چەكێ حوكمەتا ئیراقێ یە، بەلێ دیارە حوكمەتا ئیراقێ دەستهەلات ل سەر نەمایە.
بابەكر زێباری، گوت ژی» پێدڤیە هەموو ئالی ئەوان هێرشێن میلیشیێن ئیراقی دژی هەرێما كوردستانێ ئەنجام ددەن، شەرمزار بكەن، چونكی هیچ بهانەیەك بۆ ئەوان هێرشان نینە و هەرێما كوردستانێ شوونگرا ئەمریكا و ئیسرائیلێ نینە تاكو هێرش ل سەر بهێنە كرن».
ئاماژەكر» ئەو هێزێن ژ دەرڤەیێ قانوونێ باش دزانن هەرێما كوردستانێ هیچ پەیوەندیەك ب ئیسرائیلێ ڤە نینە، بەلێ بۆ شەرعیەتدانێ ب ئەوان هێرشان، باس ل بنگەهێن ئیسرائیلی دكەن، بەلێ هەموو وەلات باش د ئەوێ چەندێ دگەهن كو ئەو تۆمەت د راست نینن و د چێكری نە».
بابەكر زێباری دیاركر ژی» ئەو چەكێن ژ ئالیێ ئەوان میلیشیان ڤە دهێنە بكارئینان چەكێن حوكمەتا ئیراقێ نە، بەلێ دیارە حوكمەتا ئیراقێ دەستهەلات ل سەر ئەوان نەمایە».

نوونەرێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ل فەرماندەیا ئۆپەراسیۆنێن هەڤپشك یێن ئیراقێ راگەهاند: بەرپرسیارەتیا حوكمەتا ئیراقێ و هەڤپەیمانایە رێگریێ ل هێرشێن میلیشیان بۆ سەر هەرێما كوردستانێ بكەن، دوپاتكر ژی، بەردەوامیا ئەوان هێرشان دێ كاریگەریا خراب ل سەر پەیوەندیێن د ناڤبەرا بەغدا و هەولێرێ هەبیت.
لیوا عەبدولخالق تەلعەت، نوونەرێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ل فەرماندەیا ئۆپەراسیۆنێن هەڤپشك یێن ئیراقێ گوت» نەخشەیێ ئەوان هێرشێن ل سەر هەرێما كوردستانێ دهێنە كرن ددیارن و ئەو هێزێن هێرشان ئەنجام ددەن، ژ ئالیێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ و ئیراقێ ڤە د ئاشكرانە».
ئاماژەكر» هەرێما كوردستانێ ب هیچ شێوەیەكی د هەڤكێشەیا شەڕێ د ناڤبەرا ئەوان میلیشیێن ئیراقی و ئەمریكا دا نینە، ژ بەر ئەوێ چەندێ ئەركێ حوكمەتا ئیراقێ و هەروەسا هەڤپەیمانایە ژی، كو رێگریێ ل ئەوان هێرش و كریارێن تیرۆرستی بكەن، كو ژ ئالیێ ئەوان گرۆپێن میلیشیایی ڤە ل سەر هەرێما كوردستانێ دهێنە ئەنجامدان».
خویاكر ژی» هەلوەستێ حوكمەتا ئیراقێ ل بەرامبەر ئەوان هێرشان یێ ئەرێنی یە و دژی ئەوان كریارایە، بەلێ هەتا نوكە نەشیایە رێگریێ لێ بكەت، هەروەسا ئەو گرۆپ نەشێن سەقامگیریا هەرێما كوردستانێ تێكبدەن، چونكی حوكمەتا هەرێما كوردستانێ و هێزا پێشمەرگەی شیانێن پاراستنا هەرێما كوردستانێ یێن هەین، بەلێ ئەو كریارە دچینە دخانەیا كارێن تیرۆرستی و ئەركێ هەموو ئالیەكی یە ب هەڤپشكی روو ب روویێ تیرۆرێ بیت».
لیوا عەبدولخالق تەلعەت دوپاتر ل ئەوێ چەندێ ژی كر كو بەردەوامیا ئەوان هێرشان دێ كاریگەریا خراب ل سەر پەیوەندیێن بەغدا و هەولێرێ هەبیت و پێدڤیە حوكمەتا ئیراقێ لەزێ بكەت د كونترۆلكرنا ئەوان هێرشان دا».

بەرپرسەكێ كۆمسیۆنا بلند یا هەلبژارتنان ل ئیراقێ رەتكر هەلبژارتنێن پەرلەمانێ كوردستانێ بهێنە پاشئێخستن.
داود سەلمان، رێڤەبەرێ پێرابوونان و راهێنانێ ل كۆمسیۆنا بلند یا هەلبژارتنان ل ئیراقێ گۆت» جڤاتا كۆمسیاران پێشتر ل گەل شاندێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ كۆمبوویە و خشتەیێ كارێ هەلبژارتنێن پەرلەمانێ كوردستانێ بۆ 25/2/2024 پەسەندكریە، ل ئەگەرێ هەلوەشاندنا ئەوێ بڕیارێ پێدڤیە جڤاتا كۆمسیاران جارەكادی كۆمببیت».
ل رۆژا 3/8/2023، دلشاد شەهاب، پەیڤدارێ سەرۆكایەتیا هەرێما كوردستانێ راگەهاندبوو» سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ د مەرسوومەكی دا رۆژا 25/2/2024 وەكو رۆژا ئەنجامدانا هەلبژارتنێن پەرلەمانێ كوردستانێ دیاركریە و هەموو ئالی راسپاردینە بۆ ئەنجامدانا پێرابوونێن پێدڤی».
دلشاد شەهاب گوتبوو ژی» دیاركرنا ژڤانێ ئەنجامدانا هەلبژارتنێن پەرلەمانێ كوردستانێ كودەنگیا ئالیێن سیاسی یێن هەرێما كوردستانێ ل سەر هەیە و ب رێكا دانوستاندنان ل گەل هەموو ئالیێن سیاسی، رێككەفتینە ل سەر دیاركرنا ئەوی ژڤانی (ئانكو 25/2/2024) بۆ ئەنجامدانا هەلبژارتنێن پەرلەمانێ كوردستانێ».

هەولێر، قائید میرۆ

جێگرێ بەرێ یێ سەرۆكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ئاشكراكر، هندەك ئاماژە هەنە بۆ پەیدابوونا روودانێن مەزن د ئەڤسالەدا و دبێژیت، ئالیێن میلیشیایێ یێ بزاڤان دكەن ئیراق ببیتە پشكەك ژ شەڕێ د ناڤبەرا ئیسرائیلێ و حەماسێ دا ئەڤەژی مەترسیدارە و هەكە ئەڤە روو بدەت دێ كاریگەری ل سەر هەرێما كوردستانێ ژی هەبیت.
د. بەشیر حەداد، جێگرێ بەرێ یێ سەرۆكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ بۆ رۆژنامەیا (ئەڤرۆ) گوت» هندەك ژ سەركردەیێن ئیراقێ پەشێمانن ژ دەستوورێ نوكە یێ ئیراقێ و ب ئاشكرا دەمێ ئەز ل بەغدا هەژمارەك ژوان سەركردەیێن ئیراقی د گوتەمە وی دەمێ دەستوور هاتیە بەرهەڤكرن و پەسەندكرن مە ئەزموون نەبوویە وكوردان ب گۆڕەی بەرژەوەندیا خوە دەستوور بەرهەڤكریە، لەوڕا د دەمێ نوكە دا ئیراق یا پەشێمانە و هەكە بشێن دێ دەستوورێ ئیراقێ راستڤەكەن ب گۆڕەی حەزێن خوە، ژئالیێ دەستووری ڤە نەشێن دەستووری راستڤەبكەن ب مەرجەكی دشێن هەكە دەستوور ب ئێكجاری بهێتە گوهۆڕین، بەلێ كوردان ئەو رێك ژی گرتیە و ب گۆڕەی مادەیێ ١٥٢ یێ دەستوورێ نوكە هاتیە هەر گوهۆڕینەك بهێتەكرن و گرێدای دەستهەلاتا هەرێمان بیت دڤێت جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ بڕیارێ ل سەر بدەت، ئانكو ب گۆڕەی دەستووری هەر گوهۆڕینەك بهێتەكرن پێدڤیە جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ئەڤێ گوهۆڕینێ پەسەند بكەت و بێی پەرلەمانی ناهێتەكرن، مادەیێ ١٤٢ ژی هاتیە هەكە د دەمێ راستڤەكرنا دەستووری سێ پارێزگا ب رێژەیا دو ل سەر سێ رازینەبوون و ڤیتۆ بكارئینا راستڤەكرنا دەستووری ناهێتە بجهئینان، لەوڕاژی سێ پارێزگا هاتینە دیاركرن هەتا بێی هەرسێ پارێزگەهێن هەرێمێ ئیراق نەشێت دەستكاریا دەستووری بكەت، ئەڤەژی بۆیە رێگر و بزاڤ دهێنەكرن ئەو گرێ بهێتە ڤەكرن ئەوژی پارێزگەها سلێمانیێ ژ هەرێما كوردستانێ ڤەقەتینن و تنێ دو پارێزگەهێن هەرێما كوردستانێ بمینن هەتا ل دووڤ حەزێن خوە دەستووری راستڤە بكەن نوكەژی كار یێ دهێتەكرن ل سەر ئەڤێ پیلانێ بۆ جوداكرنا پارێزگەها سلێمانیێ ژ هەرێما كوردستانێ».
جێگرێ بەرێ یێ سەرۆكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ئاماژەكر» ل بەغدا حوكمەت هەیە و دەستهەلات هەیە، مە چو ئاریشە دگەل حوكمەتێن ئیراقێ نینن، چونكە هەموو سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ هەتا رادەیەكی باش دگەل هەرێما كوردستانێ هەماهەنگ بووینە، بەلێ مخابن بڕیارێن وان سەرۆكێن حوكمەتا نەدهاتن بجهئینان، ژ بەر كو دەستهەلاتا سیاسی د دەستێ حوكمەتێ دا نینە و بەرۆڤاژی دەستهەلات یا د دەستێ وان هێزێن سیاسی یێن ئەو سەرۆك حوكمەت دیاركرین، ئالیێن چەكدار و میلیشیا دەستهەلاتدارن ل ئیراقێ و شیانێن راگرتنا هەموو بڕیارێن حوكمەتێ یێن هەین، مە بدەهان داخوازی هەنە ژ بەغدا ئاریشا هەرێما كوردستانێ تنێ دانا مووچێ فەرمانبەران نینە، راستە ئەركێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ یە مووچێ فەرمانبەران دابین بكەت، بەلێ ناڤەشێرین دەستهەلاتدارێن بەغدا پیلانەكا وەسا بجە دئینن چاڤێ خەلكێ مە ل سەر مووچەیە، گەلەك جاران باسێ خوەڤەكێشانێ ژ بەغدا دهێتەكرن، ب دیتنا من هەكە كورد ئێكگرتی و ئێك هەلویست بن دشێن خوە ڤەكێشن ژ بەغدا، بێی هەبوونا ئێكڕێزیا ئالیێن كوردی چاوا نوكە زیان گەهاندینە هەرێمێ ڤەكێشانێ ژی دێ زیانێن مەزنتر هەبن، كارەكێ گەلەك شاشە ئالیێن سیاسی دچنە بەغدا بۆ دانوستاندنان، چونكە مە حوكمەت هەیە و هەر دانوستاندنەكا بهێتەكرن دڤێت ب رێیا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ بیت نەكو ئالیێن سیاسی».
ل دۆر شەڕێ ئیسرائیلێ و حەماس، گۆت» هندەك ئاماژە هەنە ئەڤسالە دێ هندەك روودان پەیدابن بۆ نموونە شەڕێ د ناڤبەرا ئیسرائیلێ و حەماس نێزیكی سێ مەهانە یێ بەردەوامە و گەلەك بزاڤ دهێنەكرن شەڕ بەرفرەهتر نەبیت، هندەك میلیشیا ل ئیراقێ هەر یێ بزاڤان دكەن ئیراق ژی ببیتە پشكەك ژ شەڕێ ئیسرائیلێ و حەماس وهەر یێ ئەمریكا د ئازرینن بۆ وێ چەندێ ئیراق پشكداری شەڕی بكەت، بێگومان هەر دەمێ ئیراق ببیتە پشكەك ژ ئەڤی شەڕی دێ كاریگەری ل سەر هەرێما كوردستانێ ژی هەبیت و زیانێن مەزن دێ هەبن».