ل حەفتیا بۆری شاندێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ و كومسیۆنا بلند یا سەربخوە یا هەلبژارتنان ل ئیراقێ ل بەغدا ل دۆر هەلبژارتنێن بهێن یێن پەرلەمانێ كوردستانێ كۆمبوون و سەرۆكێ شاندێ حوكمەتا هەرێمێ ڕاگەهاند، دوپاتی ل وێ چەندێ هاتە كرن كو هەلبژارتنێن پەرلەمانێ كوردستانێ د دەمێ خوە یێ دیاركری دا بهێنە ئەنجامدان.
ئومێد سەباح، سەرۆكێ شاندێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ گوت» ب فەرمی مە ب كومسیۆنا هەلبژارتنێن ئیراقێ ڕاگەهاند كو پەیاما حوكمەتا هەرێمێ ئەوە هەلبژارتنێن پەرلەمانێ كوردستانێ د دەمێ خوە یێ دیاركری دا بهێنە ئەنجامدان، ئەوان ژی بەرهەڤیا خوە دیاركریە كو هەلبژارتنێن پەرلەمانێ كوردستانێ د دەمێ خوە دا بهێنە ئەنجامدان، هەروەسا مە پێ ڕاگەهاند وەكو حوكمەت دێ هەموو دەزگەهێن هەرێما كوردستانێ ئێخینە د خزمەتا كومسیۆنا هەلبژارتنان دا، لەوما تیمەكا بلند كو پێكهاتبوو ژ نوونەرێن هەموو دەزگەهێن پەیوەندیدار ل گەل خوە بربوو بەغدا».
گوت ژی» مە ئومێد ب پێرابوونێن كومسیۆنا هەلبژارتنێن ئیراقێ هەیە كو هەلبژارتنێن پاقژ ل دەمێ خوە بهێنە ئەنجامدان، پێنگاڤێن باش هاتینە هاڤێتن و خشتەیەكێ باش هاتیە دانان، هەروەسا مە باس ل پێدڤیێن سەرەكی یێن هەلبژارتنان كر كو ئەوا ل ستویێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ یە دابین بكەت».
ئومێد سەباح، سوپاسیا سەرۆكایەتیا هەرێما كوردستانێ كر كو ب ئەركێ خوە ڕابوویە و گوت» نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ هەموو پێدڤیێن ل سەر سەرۆكایەتیا هەرێمێ هەین بەرهەڤ كرینە و بەردەوام د ل گەل ئالیێن پەیوەندیدار و كومسیۆنێ د پەیوەندیێ دایە، هەروەسا سوپاسیا سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ دكەین كو هەموو پێدڤیێن هەلبژارتنان دابین كرینە، مایە وەزارەتا دارایی یا ئیراقێ ئەو گۆژمەیێ پارەیێ پێدڤی بۆ هەلبژارتنان دابین بكەت و سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ ڕازیبوون ل سەر كریە».
ژ ئالیێ خوەڤە عەباس فەرحان، سەرۆكێ ئیدارەیا هەلبژارتنان ل كومسیۆنا بلند یا سەربخوە یا هەلبژارتنان ل ئیراقێ گوت» مە ل كومسیۆنا هەلبژارتنان گوهداریا داخوازیێن شاندێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ كر و مە بەرهەڤیا خوە ژی دیاركر بۆ بڕێڤەچوونا هەلبژارتنان د دەمێ خوە دا، كو وەكو حوكمەتا ئیراقێ پشتەڤانیێ ل هەلبژارتنان دكەین و هەلبژارتن د دەمێ خوە دا بهێنە ئەنجامدان».
ژ ئالیێ خوەڤە، جومانە غەلای، پەیڤدارا كومسیۆنا بلند یا سەربخوە یا هەلبژارتنان ل ئیراقێ گوت» سەرۆكێ جڤاتا كۆمسیارێن هەلبژارتنان پێشوازی ل شاندێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ كر بۆ دانوستاندنێ ل سەر بەرهەڤیێن هەلبژارتنێن پەرلەمانێ كوردستانێ».
گوت ژی» كومسیۆنێ قۆناغێن پڕۆسەیا هەلبژارتنێن پەرلەمانێ كوردستانێ ڕۆهنكرن كو بۆ ئەڤسالە ژ دایكبوویێن 2006 دشێن پشكداریێ د دەنگدانێ دا بكەن» .
ئاماژە كر» جوداكرنا دەنگان و چاوانیا بڕێڤەچوونا پڕۆسەیا هەلبژارتنان و سیستەمێ چاڤدێرێن نێڤدەولەتی دێ ب گۆڕەی ستاندارێن نێڤدەولەتی بیت».
خویاكر» ب گۆڕەی قانوونا كەڤن یا هەلبژارتنان ئێك بازنەیی بۆ هەلبژارتنێن هەرێما كوردستانێ هاتیە دیاركرن، هەروەسا پێنج كورسی بۆ توركمانان و پێنج كورسی ژی بۆ سریان و ئاشوور و كلدانی و ئێك كورسی ژی بۆ ئەرمەنان هاتینە دانان، ئانكو پێكهاتە هەڤڕكیێ ل سەر 11 كورسیێن پەرلەمانێ كوردستانێ دكەن».
ڕۆهنكر ژی» ڕێژەیا دەنگدەران ب شێوەیەكێ گشتی نێزیكی چار ملیۆن كەسایە كو مافێ دەنگدانێ هەیە، بەلێ نێزیكی سێ ملیۆن كەسان د بایۆمەتری دا هاتینە تۆماركرن، هەتا نوكە ژی تۆماركرن یا بەردەوامە».
ل ڕۆژا 3/8/2023، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ، نێچیرڤان بارزانی د مەرسومەكا هەرێمی دا رۆژا 25/2/2024 دیاركر بۆ ئەنجامدانا هەلبژارتنێن پەرلەمانێ كوردستانێ كو كومسیۆنا بلند یا سەربخوە یا هەلبژارتنان دێ سەرپەرشتیێ ل سەر كەت.

ئەندامەکا پەرلەمانێ تورکیا یا سەر ب پارتیا هەدەپێ ڤە راگەهاند، بەری چەند سالان ئەو گەلەک نێزیک ببوون دا پرسا کوردی ل تورکیا دوور ژ شەڕی هێتە چارەسەرکرن، هێڤیەکا گەلەک مەزن د ناڤ خەلکی دا ژی هەبوو، لێ باوەریا دەولەتێ ب پەکەکێ نەبوو و باوەریا پەکەکێ ژی ب دەولەتێ نەبوو و ژ بەر هندێ ژی قۆناغا ئاشتیێ ژناڤ چوو.

مەرال دانیش بەشتاش ئەنداما پەرلەمانێ تورکیا سەر ب فراکسیۆنا هەدەپێ راگەهاند، بەری چەند سالان قۆناغەکا نوو و گەلەک گرنگ ل تورکیا دەستپێکر، ئەو ژی قۆناغا ئاشتیێ بوو، گەلەک کارێن باش هاتنە کرن، دانوستاندنێن گەلەک گرنگ د ناڤبەرا پەکەکێ و دەولەتێ دا هەبوون، بزاڤەکا گەلەک مەزن هەبوو دا ئێدی شەرێ هەی ب دووماهی بهێت و دەست ب قۆناغەکا نوو ل تورکیا بهێتە کرن و گۆت: (د ناڤ جڤاکێ تورکیا دا ژی پشتەڤانیەکا گەلەک مەزن بۆ قۆناغا ئاشتیێ هەبوو، رەوشەنبیر، هونەرمەند، کەسێن ئەکادیمی و پشکەک مەزن ژ جڤاکێ تورکیا پشتەڤانی ل قۆناغا ئاشتیێ دکرن، پێنگاڤێن گرنگ ژی هاتنە ئاڤێتن، لێ مخابن قۆناغا ئاشتیێ بێی کو بگەهیتە ئەنجامەکا باش ب دووماهی هات و جارەکا دی شەری دەستپێکر و زیانێن گەلەک مەزن گەهشتنە تورکیا).
ناڤهاتیێ ل دۆر ئەگەرێن ژناڤچوونا قۆناغا ئاشتیێ ژی دیار کر، بەری هەمی تشتەکێ باوەریا دەولەتا تورکیا ب پەکەکێ نەبوو، ل هەمبەر دا پەکەکێ ژی باوەری ب دەولەتێ نەبوو، ژ بەر هندێ ژی وەکو پێدڤی پێنگاڤ نەهاتنە ئاڤێتن، ل ئالیێ دی ئۆپۆزسیۆنا تورکیا چو رۆل د قۆناغا ئاشتیێ دا نەبوو، نەبوونا ئۆپۆزسیۆنێ د پرسەکا وەسا سەرەکی و گرنگ دا بێگومان ئاریشەکا گەلەک مەزن بوو، خالا دی یا گرنگ ژی نەبوونا ئالیێ سیێ بوو، ژ بەر ڤان خالان و بێگومان هندەک خالێن دی یێن گرنگ قۆناغا ئاشتیێ ژناڤچوو و گۆت: (بێگومان هندەک هێز و ئالی هەم د ناڤ تورکیا دا و هەم ژی ل دەرڤەیی تورکیا نەدخواستن کو پرسا کوردی دوور ژ شەری بهێتە چارەسەرکرن، دیارە شەر د بەرژەوەندیا هندەک ئالیان دایە، وان ژی ئاستەنگی ل هەمبەر پێشڤەچوونا قۆناغا ئاشتیێ دروست کرن، مخابن پشتی ژناڤچوونا قۆناغا ئاشتیێ زیانێن مەزن گەهشتنە تورکیا و کوردان، گەلەک سیاسەتمەدار هاتنە گرتن و هەتا نها ژی د زیندانان دانە، سەرۆکێن باژێرڤانیان ئەوێن کو ب دەنگێ خەلکی هاتنە هەلبژارتن ژ کارێن وان هاتنە دوورخستن و هندەک ژ وان هەتا نها ژی د زیندانان دانە).
پەرلەمانتارا کورد ئەو یەک ژی دیار کر، ل هەمبەر دا زیانێن گەلەک مەزن گەهشتنە تورکیا، ئێکەتیا ئۆرۆپا ژ بەر ڤان کارێن تورکیا رۆژانە دبێژیت ل تورکیا مافێن مرۆڤی دهێتە بنپێکرن، پرۆسیسا ئەندامەتیا تورکیا د ناڤ ئێکەتیا ئۆرۆپا دا هاتیە راگرتن، د ناڤ تورکیا دا ئاستێ ئازادیا رادەربرینێ و ئازادیا رۆژنامەڤانیێ وەکو جاران نەمایە، خەلک ژ سیستەمێ نها رازی نینن، ژ بەر کو پرسا کوردی هەتا نها نەهاتیە چارەسەرکرن تورکیا تووشی چەندین قەیرانێن مەزن بوویە، قەیرانا هەری بەرچاڤ ژی قەیرانا ئابووری یە، رۆژ ب رۆژێ ژیانا خەلکی یا ب زەحمەت دکەڤیت و گۆت: (نها پتر ژ هەر دەمەکێ بۆ خەلکێ تورکیا ژی ئاشکرا بوویە، هەتا پرسا کوردی ل تورکیا نەهێتە چارەسەرکرن، دێ رەوشا ژیانا وان ژی هەر یا خراب بیت).
ناڤهاتیێ د دووماهیا ئاخڤتنا خوە دا ئەو یەک ژی دیار کر، زوو یان ژی درەنگ دڤێت جارەکا دی ل تورکیا دەست ب قۆناغەکا نوو بۆ چارەسەرکرنا پرسا کوردی بهێتە کرن، بەرپرسێن تورکیا ژی باش دزانن هەتا پرسا کوردی چارەسەر نەبیت، قەیرانا ئابووری و گەلەک قەیرانێن دی ناهێنە چارەسەرکرن، ب چارەسەرکرنا پرسا کوردی دێ تورکیا گەلەک بهێز کەڤیت، ژ بەر هندێ ژی ئەم داخواز ژ دەستهەلاتێ دکەین دەست ب قۆناغەکا نوو یا ئاشتیێ و چارەسەرکرنا پرسا کوردی بکەت.

بەرپرسەكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ڕاگەهاند، بڕیارە شاندەكێ هەرێما كوردستانێ ل دۆر پرسا هەلبژارتنان سەرەدانا بەغدا بكەت، ب مەبەستا خوە بەرهەڤكرن بۆ هەلبژارتنا خولا شەشێ یا پەرلەمانێ كوردستانێ.
عەبدولحەكیم خسرۆ، سەرۆكێ فەرمانگەها هەماهەنگیێ و دووڤچوونێ ل حوكمەتا هەرێما كوردستانێ گوت» شاندەكێ هەرێما كوردستانێ سەبارەت پرسا هەلبژارتنان دێ چیتە بەغدا، ب مەبەستا خوە بەرهەڤكرنێ بۆ هەلبژارتنێن بهێن یێن پەرلەمانێ كوردستانێ».
گوت ژی» كۆمەكا پێرابوونێن كارگێری و دارایی هەنە بۆ خوە بەرهەڤكرنێ ژ ئالیێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ڤە، ئەوا پێدڤی بوو یا ئەنجامدای، هەروەسا هەماهەنگی ل گەل كۆمسیۆنا بلند یا سەربخوە یا هەلبژارتنان ل ئیراقێ كریە، ئەڤ ڕوونشتنە ژی دێ بەردەوام بن».
عەبدولحەكیم خسرۆ ئاماژە ب وێ چەندێ ژی كر» د چارچۆڤەیێ كارنامەیا كابینەیا نەهێ یا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ دا كو چاكسازییە، هەموو خال و بەرنامەیێن حوكمەتێ كار ل سەر هاتیە كرن ،ئێك ژ خالان، چارەسەركرنا پرسا ڕۆتینێ یە، كو نوكە ل وەزارەتا كار و كاروبارێن جڤاكی، بابەتێ ئێك پەنجەری و چارەسەركرنا ڕۆتینێ، كو پشكەكە ژ وان چاكسازیێن حوكمەتێ».
دیاركر ژی» پڕۆسەیا هەژمارا من و ب دیجیتالكرنا حوكمەتێ پشكەكە ژ كارنامەیا حوكمەتێ، كو وەلاتی دشێن ب كێمترین دەم و كێمتر مەزاختی، خزمەتگوزاری بگەهنە دەست كو حوكمەتا هەرێما كوردستانێ پێشكێشی وان دكەت».

چاڤدێرەكێ سیاسی دبێژیت: بەغدا ئارمانجا خوە هەیە ژ ڤێ ڕەفتارا ل گەل هەرێما كوردستانێ دكەت و دخوازیت ب وەرگرتنا هەموو پەترۆل و داهاتێن ناڤخوەیی یێن هەرێما كوردستانێ، پێشكەفتنا هەرێما كوردستانێ ب ڕاوەستینیت و ئەوا ئیراق ژ هەرێما كوردستانێ داخواز دكەت هیچ بنەمایەكێ زانستی، دارایی و قانوونی نینە.
د. ئاراس خوشناو، سەرۆكێ سەنتەرێ زانیاری و ڤەكۆلینێن ستراتیژی ل كوردستانێ گوت» بەغدا قۆناغ پشتی قۆناغێ ئاستێ داخوازیێن خوە ژ هەرێما كوردستانێ بلندتر دكەت، بەردەوام داخوازی ژ هەرێما كوردستانێ هەنە و یا بەرهەڤ ژی نینە وان مافێن ل دەف ب تمامی بدەتە هەرێما كوردستانێ، هەروەسا ڕێككەفتنێن د ناڤبەرا بەغدا و هەولێرێ د ڕۆهن بوون، پاشی بوونە بنەمایێ قانوونا بودجەی، بەلێ سەرەرای پێگیریا هەرێما كوردستانێ، هەتا نوكە هیچ مافەكێ دارایی پێ نەهاتیە دان».
گوت ژی» ل سەر بنەمایێ ڕێككەفتنا هەردو ئالیان، هەرێما كوردستانێ ڕازی بوو ب وێ چەندێ ب ڕێكا كۆمپانیا سۆمۆ پەترۆل بهێتە هنارتن، پاشی ڕازی بوو ب وێ چەندێ كو 50% داهاتێ نە پەترۆلی ڕادەستی بەغدا ببیت، بەلێ د بەرامبەر دا هەتا نوكە بەغدا تنێ پشكەكێ مووچەیێن فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ وەكو قەر دهنێریت».
ژ ئالیێ خوەڤە دلشاد مستەفا، چاڤدێرێ سیاسی دبێژیت» ئیراق بەردەوام بزاڤێ دكەت وەلاتیێن هەرێما كوردستانێ برسی بكەت، ئیراق دخوازیت بەردەوام فشاران بێخیتە سەر هەرێما كوردستانێ و ئارمانجا خوە هەیە ژ ڤێ ڕەفتارا ل گەل هەرێما كوردستانێ دكەت».

هەولێر، قائید میرۆ

بەربژارەكێ پارتی دیموكراتی كوردستان بۆ هەلبژارتنێن جڤاتێن پارێزگەهێن ئیراقێ ل كەركووكێ ئاشكراكر، چەند ڕۆژەكە هەوا هەلبژارتنان هاتیە دەستپێكرن و ژئالیێ كەسێن نەنیاس ڤە وێنەیێن بەربژارێن پارتی دیموكراتی كوردستان دهێنە دڕاندن و ژناڤبرن هەروەسا دبێژیت، نوونەرێ پارتی دیموكراتی كوردستان ل كۆمسیۆنا بلند یا سەربخوە یا هەلبژارتنان ل ئیراقێ سكالا ل سەر وان كەسان تۆماركریە و خەلكێ كەركووكێ ڤێجارێ دێ دەنگی دەنە بەربژارێن پارتی دیموكراتی كوردستان و هەلوەستێ پارتی دیموكراتی كوردستان و سەرۆك مەسعود بارزانی ژبیر ناكەن.
زیاد ئەحمەد، بەربژارێ پارتی دیموكراتی كوردستان بۆ جڤاتا پارێزگەها كەركووكێ بۆ ڕۆژنامەیا (ئەڤرۆ) گوت» بەربژارێن پارتی یموكراتی كوردستان ب گۆڕەی بڕیارا كۆمسیۆنا بلند یا سەربخوە یا هەلبژارتنان ل ئیراقێ دەست ب هەوا هەلبژارتنان كریە و ل پتریا دەڤەرێن كەركووكێ بەربژارێن پارتی دیموكراتی كوردستان مژوولی هەوا هەلبژارتنانە».
زیاد ئەحمەد ئەوژی گوت» ئەم د پشتڕاستین دێ بەربژارێن پارتی دیموكراتی كوردستان ڕێژەیەكا مەزن یا دەنگێن وەلاتیێن كەركووكێ بدەستڤە ئینن، ژ بەر كو هەر د كەڤندا هەتا نوكە پارتی دیموكراتی كوردستان چەندین قوربانی بۆ كەركووكێ داینە و هەلویستێن پارتی دیموكراتی كوردستان و سەرۆك مەسعود بارزانی ل دۆر كەركووكێ ژ بیرا خەلكێ كەركووكێ ناچن، كو چاوا سەرۆك بارزانی و پارتی بەرگری ژ كەركووكێ و هەموو خەلكێ كەركووكێ كریە، لەوڕا ئەم د پشتڕاستین ئەو هەلوەستێن پارتی دیموكراتی كوردستان و سەرۆك بارزانی دێ بنە ئەگەر خەلكێ نیشتیمانپەروەرێ كەركووكێ ل ڕۆژا هەلبژارتنێن جڤاتێن پارێزگەهێن ئیراقێ دێ دەنگی بۆ بەربژارێن پارتی دیموكراتی كوردستان دەت، بێگومان سەركەفتنا پارتی ل كەركووكێ دێ بیتە ئەگەرێ گوهۆڕینا ئەڤێ ئیدارە و پارێزگارێ هاتیە سەپاندن ل سەر كەركووكێ و دووماهی ب داگیركاریێ دێ ئینین».
وی بەربژارێ پارتی دیموكراتی كوردستتان بۆ هەلبژارتنێن جڤاتا پارێزگەها كەركووكێ پتر گوت» چەندی كورسیێن پارتی دیموكراتی كوردستان ل جڤاتا پارێزگەها كەركووكێ پتر بن دێ كورد هند بهێز بكەڤن ل كەركووكێ و هەموو تاكەكێ كورد ئەڤێ ڕاستیێ باش دزانیت كو ب هێزبوونا پارتی دیموكراتی كوردستان ڕامانا بهێزبوونا كوردان ددەت».
زیاد ئەحمەد ئاماژەكر» مخابن هێشتا چەند ڕۆژە هەوا هەلبژارتنان هاتیە دەستپێكرن و ژئالیێ كەسێن نەنیاس ڤە وێنەیێن بەربژارێن پارتی دیموكراتی كوردستان ڤە هاتینە لێڤەكرن و دڕاندن ل كەركووكێ، ئەم د پشتڕاستین دەستەكێ چەپەل ل پشت شێواندن و دڕاندنا وێنەیێن بەربژارێن پارتی هەیە ل باژێرێ كەركووكێ، چونكە ل هەمان ئەو جهێن وێنەیێن بەربژارێن پارتی هاتینە دڕاندن وێنەیێن بەربژارێن ئالیێن دی ژی هەنە و وەكوخوە ماینە و دەستكاری نەهاتیەكرن، ئەڤە ژی ڕامانا وێ چەندێ ددەت تنێ دژایەتیا پارتی دهێتەكرن».
ناڤبری پتر ڕۆهنكر» نوونەرێ پارتی دیموكراتی كوردستان ل كۆمسیۆنا بلند یا سەربخوە یا هەلبژارتنان ل ئیراقێ سكالا ل سەر وان كەسان تۆماركریە یێن وێنەیێن بەربژارێن پارتی دڕاندین و دخوازین ب گۆڕەی قانوونێ لێپرسین دگەلدا بهێتەكرن، ئەم دبێژینە ئەڤی خەلكێ نەفام دڕاندنا وێنەیێن بەربژارێن پارتی چو كاریگەری ل سەر خەلكێ كەركووكێ و بەربژارێن پارتی نابن، ژ بەر كو خەلك و دەنگدەرێن كەركووكێ پارتی باش دنیاسن و پێدڤی ب وێنەیان هەر ناكەت».

بەرپرسێ‌ لژنەیا ناوچا پارتی دیموكراتی كوردستان ل مووسل ڕاگەهاند، بۆ بدەستڤەئێنانا دەنگێن دەنگدەرێن مووسلێ‌ هندەك ئالیێن سیاسی پارە داینە دەنگدەران ونوكە دەنگ ب 50 هزار و 100 هزار دیناران دهێتە كرین هەروەسا ژی هندەك ئالی ل هندەك دەڤەرێن ب سەر مووسلێ‌ ڤە مال ب مال دگەڕن وپرسیارا دەنگدەران دكەن ودبێژنە وەلاتیان هەوە چەند دەنگ هەنە پێدڤیە هەموو دەنگێن هەوە بۆ مە بن كو د نوكە دا ڤی‌ شیوازی بكاردئینن و خەلكێ‌ دترسینن «.
عەلی ملحم، بەرپرسێ‌ لژنەیا ناوچا پارتی دیموكراتی كوردستان ل مووسلێ گوت» بەرنامەیەكێ‌ باش بۆ سەركەفتنا 52 بەربژارێن پارتی دیموكراتی كوردستان ل پارێزگەها نەینەوا هاتیە دانان بۆ هەلبژارتنێن جڤاتێن پارێزگەهێن ئیراقێ كو بڕیارە ل 18/12/2023 بهێنە ئەنجامدان و چەند ڕۆژە ژی دەست ب هەوا هەلبژارتنان هاتیە كرن، و ب دیتنا من ئەڤ هەلبژارتنێن جڤاتا پارێزگەها نەینەوا بۆ كوردان د چارەنڤیسازن و هەموو بزاڤ دهێنە كرن پترپا بەربژارێن پارتی سەركەفتنێ‌ ب دەستڤە بینن و ببنە نوونەرێن وەلاتیان د جڤاتا پارێزگەها نەینەوا دا».
بەرپرسێ‌ لژنا ناوچا پارتی دیموكراتی كوردستان ل مووسلێ ئەوژی گوت» هەموو پێشبینی ئەوەن پارتی هەتا هەشت كورسیان ل جڤاتا پارێزگەها نەینەوا بدەستڤەبینت كو ئەڤ چەندە ژی دێ‌ بیتە ئەگەر كو هەردو پۆستێن جێگیرێ پارێزگەها نەینەوا و سەرۆكێ‌ جڤاتا پارێزگەها نەینەوا بۆ كوردان بن و سەرۆكێن جڤاتێن قەزا و ناحیان ژی دێ‌ بدەستڤەئینن و ئەم گەلەك دگەشبینین كو پارتی سەركەفتنەكا مەزن ل مووسلێ‌ بدەستڤەبینیت»
ئاماژەكر ژی»دێ‌ گەلەك گوهۆڕین پەیدا بن وپشتی ئەنجامێن هەلبژارتنێن جڤاتێن پارێزگەهان ئاشكرا دبن ئەو ڕوودان و مەترسیێن ل شنگالێ و دەڤەرێن كوردستانێ‌ یێن دەرڤەی ئێدارا هەرێما كوردستانێ‌ هەین نامینن ژ بەر كو خەلكێ‌ شنگالێ دێ وان گرۆپ وئالیان سزادەن ب دەنگێن خوە وپێدڤیە ڕێز ل دەنگێن وەلاتیان بهێتە گرتن».
دیاركر ژی» دناڤ مووسلێ‌ دا هەڤركیەكا گەلەك دژوار بۆ بدەستڤەئینانا كورسییێن جڤاتا پارێزگەها نەینەوا هەیە وچەندین لیست هەڤڕكیێ دكەن لەورا ژی بۆ كوردان ئەڤ هەلبژارتن گەلەك د گرنگ وچارەنڤیسازن ودێ‌ بنە ئەگەر گەلەك گوهۆڕینێن مەزن ل پارێزگەها نەینەوا ڕوو بدەن «.
زێدەتر گوت» هندەك لیست و بەربژار ل مووسلێ‌ پارە دانە دەنگدەران بۆ بدەستڤەئینانا دەنگێن وەلاتیان و نوكە ل هندەك دەڤەرێن ب سەر مووسلێ‌ ڤە مال ب مال دگەریێن وپرسیارا دەنگدەران دكەن ودبێژنە وەلاتیان هەوە چەند دەنگ هەنە پێدڤیە هەموو بۆ مە بن كو ڤی شیوازی بكاردئینن و خەلكی د ترسیین و بزاڤێ دكەین دەنگان هەموویان بۆ خوە ببەن».
ڕۆهنكر ژی» ل دووڤ پێزانینێن دگەهنە مە دەنگێن وەلاتیان ل مووسلێ‌ ب 100 هزار دیناران و هندەك دەنگ ژی ب 50 هزار دیناران ژئالیێ هندەك لیست وبەربژاران ڤە دهێنە كڕین وئەڤ كارە پتر ژئالیێ بەربژارێن ب سەر حەشدا شەعبی ڤە دهێتە كرن».
عەلی ملحم، گوت ژی» جڤاتا پارێزگەها نەینەوا پێكهاتیە ژ 26 كورسیان و سێ‌ كورسیێن كۆتا ئەوژی كۆتا مەسیحیان وئێزدیان و شەبەكان ونوكە ئەم پتر ل سەر كورسیێن جڤاتا پارێزگەها نەینەوا كار دكەین و هەموو پێشبینی ئەون پارتی دیموكراتی كوردستان حەفت هەتا هەشت كورسیان ب دەستڤەبینت وئەم هەموو بزاڤان دكەین ل دووڤ بەرنامەیەكێ‌ ڕێكوپێك دەنگان ب دەستڤەبینن و خەلكێ‌ مووسلێ‌ ژی ب تایبەتی ژی دەشتا نەینەوا باش د زانن پارتی هەردەم خزمەتا جەماوەری كریە بیێ جوداهیی و ئەو دەڤەرێن پارتی دیموكراتی كوردستان تێدا بیت ب ڕێژەیا 100% ئارامی تێدا هەیە و خەلكێ‌ وان زڤرینە سەر جه و مالێن خوە «.
عەلی ملحم، دیاركر ژی» ل مووسلێ‌ دو ملیۆن و 700 هزار دەنگدەر هەنە و ئەم د وێ‌ باوەریێ داینە دێ‌ گەلەك دەنگ بۆ پارتی بن «.

زنار تۆڤی:

چاڤدێرەكێ سیاسی ڕادگەهینیت: پەیوەندییەكا بهێز د ناڤبە‌را هەرێما كوردستانێ و فڕەنسا دا هە‌یە‌، ب تایبە‌تی ژی د ناڤبە‌را ئیمانوێل ماكرۆن و نێچیرڤان بارزانی دا، ل سە‌ر ڤی بنە‌مای و ل سەر داخوازناما فەرمی یا سەرۆكێ فڕەنسا، ل رۆژا ئەینی 3/11/ 2023 ێ، سەرۆكێ فڕەنسا (ئیمانوێل ماكرۆن) ی ل كۆچكا ئیلیزێ پێشوازی ل نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ كر و د وێ دیدارا دیرۆكی دا چەندین بابە‌تێن گرنگ یێن سیاسی و ئابووری و لەشكری، ب مە‌رە‌ما پێشئێخستنا پەیوەندیێن دبلۆماسی دناڤبە‌را هەردو ئالیان دا، ل سەر بنەمایێ بەرژەوەندیێن هە‌ڤپشك و دە‌ربازكرنا ڤێ قۆناغا هەستیار ل ڤێ دە‌ڤە‌رێ هاتنە‌ باسكرن، هە‌روە‌سا سەرە‌دانا ڤێ جارێ یا سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ جهێ گرنگیدانەكا تایبەتە‌، چونكی ل دە‌مە‌كێ هەستیاردا هاتە‌ ئەنجامدان، كو ڕۆژهەلاتا ناڤین د قەیرانە‌كا كوور دا دە‌رباز دبیت، ب تایبە‌تی ژی ئە‌و شە‌ڕێ د ناڤبە‌را ئیسرائیلێ و حە‌ماس دا دهێتە‌ كرن، لە‌وما وێ سەرە‌دانێ‌ كۆمە‌كا ڕەهەندێن جۆدا بخوەڤە‌ گرت د بیاڤێن (سیاسی، دبلۆماسی، ئاسایش، ئابۆری و كلتۆری) دا.
كارۆخ خۆشناو، چاڤدێرێ سیاسی و سە‌رۆكێ پە‌یمانگە‌ها ڤە‌كۆلینێن ئە‌مریكی _كوردی بۆ ڕۆژنامەیا (ئەڤرۆ)گوت» فڕەنسا وەك وە‌لاتە‌كێ زلهێز، ڕۆلە‌كێ كاریگەر ل سەر ئاستێ دە‌ڤە‌رێ و جیهانێ هەیە، لە‌وما پێشئێخستنا پەیوەندیێن دبلۆماسی یێن هەرێما كوردستانێ ل گەل فڕەنسا گرنگییەكا تایبەت هەیە بۆ پاراستنا قەوارەیێ هەرێما كوردستانێ و بەرهنگاربوونا وان گوهۆڕینێن كو نوكە‌ ل ڤێ دە‌ڤە‌رێ ڕوو ددە‌ن، داكو هەرێما كوردستانێ د داهاتیدا یا پاراستی بیت و بشێت پێگەهێ خوە بپارێزیت، ب تایبەتی ژی د هە‌ڤكیشەیێن سیاسی یێن دە‌ڤە‌رێ دا، گرنگە پێشكە‌فتن د پەیوەندیێن سیاسی و دبلۆماسی بهێنە‌ كرن ل گە‌ل ناڤەندێن نێڤدەولە‌تی ب گشتی و فڕەنسا ب تایبەتی، چونكی فڕەنسا د دە‌مێ بۆری دا ل گەل بریتانیا ئەندازیار و دیزاینەرا نەخشەیێ ڕۆژهەلاتا ناڤین بوویە‌، هەروەسا دەستپێشخەر بوویە د دەركرنا بڕیارا دژە فرینێ یا هەژمار (688) ێ ژجڤاتا ئاسایشا نێڤدەولەتی و دابینكرنا دە‌ڤە‌رە‌كا ئارام بۆ خە‌لكێ هەرێما كوردستانێ، لە‌وما نوكە‌ و د داهاتی دا فڕەنسا ڕۆلە‌كێ مە‌زن گێرایە‌ د پاراستنا قەوارەیێ هەرێما كوردستانێ دا».
كارۆخ گوت ژی» ڕەهەندێ لەشكری و ئاسایشێ ئەوە هاریكاریێن فڕەنسا بۆ هێزێن پێشمەرگەی د شەڕێ دژی تیرۆرێ دا، كو ڕۆلە‌كێ بەرچاڤ گێرایە‌ د پاراستنا قەوارەیێ هەرێما كوردستانێ دا، د داهاتی ژی دا فڕەنسا دێ ڕۆلە‌كێ بە‌رچاڤ هە‌بیت، چونكی فڕەنسا د چارچۆڤەیێ هێزێن ناتۆ دا دێ بەردەوام بیت ل سەر مانا هێزێن وان ل ئیراقێ و هەرێما كوردستانێ، هە‌روە‌سا سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ ل گەل وەزیرێ بەرگرییا فڕەنسا ل پاریس كۆمبوویە‌ و دانوستاندن ل سە‌ر چە‌ندین بابە‌تێن گرنگ كرینە‌، هە‌روە‌سا ڕەهەندێ دیرۆكی و كووراتییا دیرۆكێ هەروەكو كووراتییا ستراتیژی د پەیوەندیێن دبلۆماسی یێن دناڤبە‌را ئەكتەران كار دكە‌ت، ب وێ ڕامانێ كو ل وی دە‌می د ناڤبە‌را وان هە‌ردو ئەكتەر و ئالیان دا سنوورێن جوگرافی نینن، ئەو ئەزموونا بۆری و دیرۆكی یا پەیوەندییان و كارێ هە‌ڤپشك هەمان كارێ ستراتیژی دكە‌ت و د وی چارچۆڤی دا، دناڤبە‌را فڕەنسا و هەرێما كوردستانێ دا دیرۆكەكا تایبەت هەیە، كو بنەمایێ پەیوەندییەكا تایبەت و درێژخایەن دهێتە‌ دارێژتن و دناڤا وێ پەیوەندییا دیرۆكی دا چەندین سیاسی و كەسایەتیێن تایبەت هەنە، وەكو دانیال میتران و چە‌ندین كە‌سێن دیتر، هەروەسا فڕەنسا ئێك بوویە ژ وان وە‌لاتێن كو گە‌لە‌ك زوو قۆنسلخانەیا خوە ل هەرێما كوردستانێ ڤە‌كری و پەیوەندیێن خوە ل گە‌ل هەرێما كوردستانێ پێشئێخستینە‌، سەرە‌دانا ئاست بلند یا بەرپرسێن فڕەنسا وەكو سەرۆك كۆمارێ فڕەنسا و وەزیرێن دەرڤە و بەرپرسێن بلند یێن لەشكری و بەرگرییێ بۆ هەولێرێ و د بەرامبەر دا پیشوازی ل سەرۆك مەسعود بارزانی، سەرۆكێ بە‌رێ یێ هەرێما كوردستانێ و پاشی نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ و هەروەسا مەسرور بارزانی، سەرۆك وەزیرێن هەریما كوردستانێ، ئە‌ڤە‌ كووراتییا دیرۆكی یا وان پەیوەندییان دیار دكە‌ت، كو ب گوهۆڕینا سەرۆكێن فڕەنسا و ل هەرێما كوردستانی ئەو پەیوەندی هەر د بەردەوام و ب هێزن.
خویاكر ژی» ڕەهەندێن ئابۆری و وزەیێ ئە‌ون كو فڕەنسا ب ڕێكا دەریا سپی و پاشی لبنانێ و سووریا و ئیراقێ دگە‌هیتە كەنداڤی، لە‌وما بۆ فڕەنسا، لبنان و سووریا و ئیراقێ پێگەهەكێ ستراتیژی هەیە و د ڤێ ناڤە‌ندێ دا ڕۆل و پێگەهێ هەرێما كوردستانێ و ئارامی دێ تێدا پە‌یدا بیت، هەروەسا فڕەنسا ب گرنگیڤە‌ دنێریتە بە‌رفرە‌هكرنا پەیوەندییان ل گەل هەرێما كوردستانێ، دیسان ل سەر ئاستێ سێكتەرێ ئابۆری و وزەیێ، ئێك‌ ژ كۆمپانیێن مە‌زن یێن فڕەنسا (تۆتال) وەبەرئێنانێ ل سێكتەرێ وزێ ل ئیراقێ ب گوژمێ 27 ملیار دۆلاران دكە‌ت، ئە‌ڤە‌ ژی بەلگە‌یەكێ گرنگێ پیگەهێ ئیراقێ و هەرێما كوردستانێ یە ل سەر نەخشەیێ وزا دە‌ڤە‌رێ و جیهانێ و هەروەسا نوكە‌ 35 كۆمپانیێن فڕەنسی ل كوردستانێ وەبەرئێنانێ دكەن، فڕەنسا ناخوازیت ئیراق و هەرێما كوردستانێ بكەڤنە هە‌مبەر مەترسیێن وی شەڕێ نوكە‌ هەی، لەوما بۆ فڕەنسا گرنگە كو ئە‌ڤ دە‌ڤە‌رە‌ ب گشتی و ئیراق ب تایبەتی نەكەڤیتە ناڤا وان شە‌ڕ و ئالۆزیێن كو زیان بۆ ئاسایش و بەرژەوەندیێن فڕەنسا هەبیت، هە‌روە‌سا ئارامی و سەقامگیری و ئاسایشا هەرێما كوردستانێ بۆ فڕەنسا یا گرنگە و دێ كاریگەری ل سەر بابە‌تێن ئابۆری و ب تایبەتی ژی ئاسایشا وزێ بۆ ئۆرۆپا هە‌بیت».
فڕەنسا پێدڤی ب جهەكێ سەقامگیر و ئارام هەیە، دیسان ژی هە‌ڤپشكا وێ جهێ باوە‌رییێ یە‌ بۆ پاراستنا بەرژەوەندیێن وێ یێن ئابووری، د هەردو رەهەند و بیاڤان دا هەرێما كوردستانێ بۆ فڕەنسا ئەو رۆلێ گرنگ هە‌یە‌.
ڕۆهنكر ژی» ڕەهەندێ كلتۆری و پێكڤەژیانێ ژی هەیە، فڕەنسا گرنگییەكا تایبەت ددە‌تە‌ پێگە‌هێ پێكڤەژیانێ ل هەرێما كوردستانێ، چونكی ئەڤ پێگەهە‌ یێ كێم وێنەیە ل سەر ئاستێ ئیراقێ و ڕۆژهەلاتا ناڤین ژی، ئەڤ بهایێ هە‌ڤپشك هۆكارە‌كە بۆ پاراستنا پێكهاتەیان و ڕێگرییێ ل وێ چەندێ دكە‌ت كو ئە‌و مشەختی ئۆرۆپا نەبن».

د ڕێوڕەسمەكی دا و ب شێوەیەكێ فەرمی دوهی 5/11/2023 ئاڤاهیێ بارەگەهێ مەكتەبا ڕێكخستنا كەركووك – گەرمیان یێ پارتی ڕادەستی پارتی هاتە كرن و پاشی هەر د وی ڕێوڕەسمی دا ئەو ئاڤاهی پێشكێشی زانكۆیا كەركووك هاتە كرن.
شاخەوان عەبدوللا، جێگرێ سەرۆكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ و ئەندامێ كۆمیتەیا ناڤین یا پارتی گوت» ب فەرمی ئاڤاهیێ مەكتەبا ڕێكخستنا كەركووك – گەرمیان یا پارتی هاتە وەرگرتن و ل سەر فەرمانا سەرۆك بارزانی ئەو ئاڤاهی وەكو دیاریەك بۆ زانكۆیا كەركووك هاتە پێشكێشكرن، سوپاسیا محەمەد شیاع سودانی، سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ ژی دكەین بۆ بجهئینانا ڕێككەفتنا سیاسی د ناڤبەرا بەغدا و هەولێرێ دا بۆ ڤەكرنا هەموو بارەگەهێن پارتی ل كەركووكێ».
شاخەوانی گوت ژی»ل ڕۆژێن داهاتی ب شێوەیەكێ فەرمی بارەگەهێ لقێ سێ یێ پارتی ل كەركووكێ و ئاڤاهیێ نوو یێ مەكتەبا ڕێكخستنا كەركووك – گەرمیان دێ هێنە ڤەكرن و پارتی وەكو هێزێن سیاسی یێن دی یێن كەركووكێ دێ د كار و چالاكیێن سیاسی دا بەردەوام بیت».
ئاماژەكر» هەبوونا پارتی ل كەركووكێ، پێكڤەژیانا ئاشتیانە د ناڤبەرا پێكهاتە و نەتەوەیێن باژێری دێ ب هێزتر لێكەت و دێ پێكهاتەیێن باژێری ژ كورد، ئەرەب، توركمان، كریستیان و پێكهاتەیێن دی «.
ژ ئالیێ خوە ڤە د. عومران جەمال، سەرۆكێ زانكۆیا كەركووك گوت» ژ دل سوپاسیا سەرۆك بارزانی دكەین بۆ ڤێ دەستپێشخەریا وی یا زانستی و ئەكادیمی و ئەڤ ئاڤاهیێ ژ ئالیێ پارتی ڤە پێشكێشی مە هاتیە كرن دێ بیتە ئاڤاهیێ كولیژا ئەندازیاریا پەترۆل و سامانێن سروشتی».

هەرچەندە هەلبژارتنێن جڤاتێن پارێزگەهێن ئیراقێ ل هەرێما كوردستانێ ناهێنە كرن، بەلێ بۆ ئاوارەیان و دەنگدانا تایبەت 49 بنگەهێن دەنگدانێ دێ هێنە ڤەكر، ل پارێزگەها هەولێرێ 19 بنگەه، ل پارێزگەها دهۆكێ 24 بنگەه، ل پارێزگەها سلێمانیێ شەش بنگەه.
پتریا دەنگدەرێن هەلبژارتنێن جڤاتێن پارێزگەهێن ئیراقێ ل سەر ئاستێ هەرێما كوردستانێ ل پارێزگەها دهۆكێ نە كو نێزیكی 40 هزار دەنگەرانە، پاشی ل سنۆرێ پاریچزگەها هەولێرێ كو زێدەتر ژ 20 هزار كەسان مافێ دەنگدانێ هەیە، ل سلێمانیێ ژی نێزیكی چار هزار كەسان مافێ دەنگدانێ هەیە.
هەروەسا پتریا دەنگدەرێن هەلبژارتنێن جڤاتێن پارێزگەهێن ئیراقێ ل هەرێما كوردستانێ كوردێن ئێزدی نە، خالد عەباس، ڕێڤەبەرێ ئۆفیسا دهۆكێ یا كۆمسیۆنا هەلبژارتنێن ئیراقێ گوت» ل سنوورێ پارێزگەها دهۆكێ 40 هزار ئاوارەیان مافێ دەنگدانێ بۆ جڤاتێن پارێزگەها نەینەوا هەیە كو 99% ژ وان كوردێن ئێزدی نە».
گوت ژی» بۆ دەنگدانا ئاوارەیێن سنۆرێ پارێزگەها نەینەوا ئەوێن ل پارێزگەها دهۆكێ دێ 24 بنگەهێن دەنگدانێ هێنە ڤەكرن و تێدا 96 ویستگەهـ دێ هێنە دانان».
ل ڕۆژا 1/11/2023 هەوا هەلبژارتنێن جڤاتێن پارێزگەهێن ئیراقێ دەستپێكریە و بۆ دەمێ 45 ڕۆژان دێ بەردەوام بیت، هەلبژارتن ژی ل 18/12/2023 ل سنوورێ 15 پارێزگەهێن ئیراقێ دێ هێنە ئەنجامدان و 16 ملیۆن و 158 هزار و 788 كەسان مافێ دەنگدانێ هەیە.
كورد ل دەڤەرێن كوردستانی یێن دەرڤەی ئیدارەیا هەرێما كوردستانێ ب لیستێن جودا دێ پشكداریێ د هەلبژارتنان دا كەن ول پارێزگەهێن نەینەوا، كەركووك، سەلاحەدین و دیالا كودان بەربژار هەنە، هەروەسا ل پارێزگەها بەغدا كورد ب چەند بەربژاران ژ لیستێن جودا دێ پشكداریێ كەن.

دهۆك، لەزگین جوقی

بەرپرسەكێ‌ پارتی ل شنگالێ‌ دیاركر، گرۆپێن نەشەرعی ژ ئەگەرێ لاوازیا خوە ل شنگالێ‌ بۆ خاپاندنا خەلكی ب ناڤێ‌ ئێزدیان وئۆلا ئێزدیان دانوستاندنێ‌ ل گەل وەلاتیان دكەن و خەلكێ‌ شنگالێ‌ ژی گەهشتینە وی باوەرێ‌ ئەو گرۆپێن نەشەرعی چەند ڕێگریێ‌ ونەخوەشیان ل شنگالێ‌ دروست بكەن دێ‌ خەلكێ‌ شنگالێ‌ ل سەر سندوقێن دەنگدانێ‌ بڕیارا خوە یا دووماهیی بۆ سزادانا گرۆپێن نەشەرعی دەن.
ئدریس زۆزانی، كارگێرێ‌ لقێ‌ 17 یێ‌ پارتی دیموكراتی كوردستان ل شنگالێ‌ گوت» بۆ تێكدانا ڕەوشا خەلكێ‌ شنگالێ، گرۆپێن نەشەرعی هاتینە د ناڤ شنگالێ‌ دا وئەو گرۆپ خەلكی د ترسینن و دئێشینن و دبەردەوامن ل سەر ڤان كاران و هەروەسا ئەو گرۆپ دناڤ خەلكی دا دگەریێن بەلێ نەشێن كارتێكرنێ‌ ل دەنگدەران بكەن ژ بەر كو خەلكێ‌ شنگالێ‌ ڕاستیا وان گرۆپێن نەشەرعی دزانن كو ئەڤە چەندین سالن دناڤ شنگالێ‌ دا و خەلكی د ترسینن و گەڤان ل وەلاتیان دكەن ونەشیاینە چو خزمەتێ‌ بۆ شنگالێ‌ بكەن وهەتا نوكە شنگالێ‌ یا وێرانكریە وئاوارە ژی ژبەر ڕەفتارێن گرۆپین نەشەرعی نەشێن ڤەگەرن».
زۆزانی خویا كر ژی» ب ڤان كاران گرۆپێن نەشەرعی نەشێن خەلكێ‌ شنگالێ‌ ب خاپینن و مە باوەری ب خەلكێ‌ خوە هەیە هەر ل دەستپێكا هاتنا خوە بۆ شنگالێ‌، گرۆپێن نەشەرعی كار ل سەر خاپاندنا وەلاتیان كریە ونوكە خەلك گەهشتیە وێ‌ باوەریێ ئەو گرۆپ ب تنێ‌ خەلكێ‌ شنگالێ‌ دخاپینن وب هیچ شێوەیەكی نەشێن خزمەتا شنگالێ‌ بكەن».
دیاركر ژی» پەكەكە و حەشدا شەعبی بۆ هەلبژارتنێن جڤاتێن پارێزگەهێن ئیراقی ڕێگرن بەرامبەر دەنگدەرێن شنگالێ‌ وگەڤ ومەترسیێ‌ د ئێخنە سەر ژیانا وەلاتیان كو نەشێن ل شنگالێ‌ ئازادانە دەنگێن خوە بدەن لێ‌ پتریا خەلكێ‌ شنگالێ‌ دێ‌ دەنگ ب لیستا پارتی دەت د هەلبژارتنێن جڤاتێن پارێزگەهان دا ژ بەر كو لیستا پارتی بۆ خزمەتكرنا وەلاتیان هاتیە پێكئێنان وخەلكێ‌ شنگالێ‌ باش دزانن پارتی چەند خزمەتا وان دكەت لەورا ژی د هەلبژارتنێن جڤاتا نوونەرێن ئیراقی دا خەلكێ‌ شنگالێ‌ بەربژارێن پارتی هەلبژارتن، هەروەسا بۆ هەلبژارتنێن جڤاتێن پارێزگەهان ژی دێ‌ خەلكێ‌ شنگالێ‌ بەربژارێن پارتی هەلبژێرن».