NO IORG
نووترين نووچه
نووترين نووچه

ئه‌ڤرۆ:

پارێزگارێ‌ دهۆكێ‌ ل گه‌ل جڤاتا ژوورا بازرگانی و پیشه‌سازیا دهۆكێ‌ كۆم بوو، تێدا باس ل ڤه‌كرنا چه‌ندین پێشانگه‌هێن جودا یێن نێڤده‌له‌تی ل دهۆكێ‌ د سالا نوودا كر.

د. عه‌لی ته‌ته‌ر، پارێزگارێ دهۆكێ دوهی 9/1/2023 د روونشتنه‌كێ دا ل گه‌ل جڤاتا ژوورا بازرگانی و پیشه‌سازیا دهۆكێ باس ل به‌رنامه‌ و كار و چالاكیێن ژوورا بازرگانی و پیشه‌سازی و ڤه‌كرنا چه‌ند پێشانگه‌هێن جودا یێن نێڤده‌وله‌تی د سالا نوو دا كرن.

دیسا هه‌ر دوهی د. عه‌لی ته‌ته‌ر، پارێزگارێ دهۆكێ پێشوازی ل كه‌سوكارێن هه‌شت قوربانیێن ئه‌رمه‌نی یێن د روودانه‌كا هاتنوچوونێ دا به‌ری چه‌ند هه‌یڤان گیانێ خوه‌ ژ ده‌ستدایی كر و د هه‌ڤدیتنه‌كێ دا ب به‌رهه‌ڤبوونا یه‌روانت نیسان كه‌سایه‌تیێ ئه‌رمه‌نی باس ل ره‌وشا ژین و ژیارا وان و هه‌ر سێ بریندارێن دی یێن روودانێ و ره‌وشا ساخله‌میا وان هاته‌ كرن.

ئه‌ڤرۆ:

حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ به‌رهه‌ڤی د دارێشتنا پرۆژه‌یێ قانوونا بودجه‌یا گشتی یا ئیراقێ بۆ سالا 2023 یا هه‌ی و تێكگه‌هشتن د ناڤبه‌را هه‌ردو ئالیان بۆ دیاركرنا پشكا هه‌رێما كوردستانێ و چاره‌سه‌ركرنا كێشه‌یێن دارایی دناڤبه‌را وان دا یا هه‌ی.

جوتیار عادل، په‌یڤدارێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، ڕاگه‌هاند” په‌یوه‌ندیێن كابینه‌یا نه‌هێ یا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ل گه‌ل حوكمه‌تا فیدرالی یا ئیراقی د به‌رده‌وامن و شاندێن هه‌رێما كوردستانێ چه‌ندین جاران سه‌ره‌دانا به‌غدا كریه‌ و چه‌ندین لژنه‌ بۆ كۆمه‌كا بابه‌تان وه‌كو پرۆژه‌یێ قانوونا بودجه‌یا گشتی یا ئیراقێ بۆ سالا 2023 و دۆَسێیا په‌ترۆلێ و چاڤدێریا دارایی یێن هاتینه‌ پێكئینان و هه‌ماهه‌نگی د ناڤبه‌را دیوانا چاڤدێریا دارایی یا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ و دیوانا چاڤدێریا دارایی یا حوكمه‌تا ئیراقێ دا هه‌یه‌”.

گوت ژی” دووماهی سه‌ره‌دانا شاندێ هه‌رێما كوردستانێ بۆ به‌غدا به‌ری سه‌رێ سالا نوو بوو و نوكه‌ ژی د به‌رهه‌ڤین هه‌ر ده‌مێ پێدڤی بكه‌ت سه‌ره‌دانا به‌غدا بكه‌ین و چاڤه‌ڕێی وێ چه‌ندێ دكه‌ین ده‌مه‌ك بهێته‌ دیاركرن كو پێكڤه‌ كۆمبین و دانوستاندنێ ل سه‌ر وان بابه‌تێن گرنگ بكه‌ین یێن من ئاماژه‌ پێ كری، ل گه‌ل كۆمه‌كا بابه‌تێن دی كو گرێدای ده‌ڤه‌رێن كوردستانی یێن ده‌رڤه‌ی ئیدارا هه‌رێما كوردستانێ و بابه‌تێ پێشمه‌رگه‌ی. له‌وما ئه‌م وه‌كو حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ د به‌رهه‌ڤین هه‌ر ده‌مه‌كێ بهێته‌ دیاركرین سه‌ره‌دانا به‌غدا بكه‌ین”.

ئه‌ڤرۆ:

هاریكارێ سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، ڕێباز حه‌ملان ڕاگه‌هاند، ڕێككه‌فتنا د ناڤبه‌را به‌غدا و هه‌ولێرێ دا گاڤه‌كا ئه‌رێنی یه‌، ب تایبه‌تی ئه‌گه‌ره‌كێ مه‌زن یێ هه‌ی كو پشكا هه‌رێما كوردستانێ ژ بودجێ گشتی یێ ئیراقێ بۆ سالا 2023 ژ 12،67% ببیته‌ 14% ل گه‌ل چاره‌سه‌ركرنا دۆَسێیێن یێن هه‌لاویستی ب گۆره‌ی دستووری.

رێباز حه‌ملان گوتژ ی” حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ یا پیگیر و به‌رده‌وامه‌ ل سه‌ر بجهئینانا كارنامه‌ و به‌رنامه‌یێن كابینا نه‌هێ”.

هاریكارێ سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ خویاكر ژی” هه‌كه‌ ئاسته‌نگ و فاكته‌رێ ده‌ره‌كی نه‌بیته‌ ئه‌گه‌رێ گیروبوونا وان، ل سالا نوو یێ گه‌شبینم ب وێ چه‌ندێ كو د بوارێ به‌رهه‌مئینانا په‌ترۆل و غازا سروشتی دا دێ به‌ر قۆناغه‌كا پێشكه‌فتیتر بۆ داهاتیه‌كێ باشتر چین و هنارده‌كرنا په‌ترۆلێ دێ به‌رده‌وام بیت”.

ناڤبری ئاماژه‌ ب وێ چه‌ندێ ژی كر كو د بوارێ دارایی دا ڕێكخستن و چاكسازیكرن د كۆمكرنا داهاتێن ناڤخوه‌یی دا ژ باج  گومرك و رسوماتێن ناڤخوه‌یی دێ بنه‌ ئه‌گه‌رێ زێده‌بوونا داهاتێ نه‌په‌ترۆلی و كه‌رتێ به‌نكی ژی دێ بیته‌ ده‌زگه‌هه‌كێ نێڤده‌وله‌تی و سیسته‌ماتیك”.

سه‌باره‌ت ڕێككه‌فتنا د ناڤبه‌را به‌غدا و هه‌ولێرێ دا ل سه‌ر پرسا بودجه‌ی، هاریكارێ سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ گوت” ڕێككه‌فتنا به‌غدا و هه‌رێما كوردستانێ دێ گاڤه‌كا ئه‌رێنی بیت ب تایبه‌تی ئه‌گه‌ره‌كێ زۆره‌ پشكا هه‌رێما كوردستانێ ژ بودجه‌یا گشتی یا ئیراقێ بۆ سالا 2023  ژ 12،67% بۆ 14% زێده‌ ببیت ل گه‌ل چاره‌سه‌ركرنا دۆسێیێن دی یێن هه‌لاویستی ب گۆره‌ی دستووری”.

هه‌روه‌سا دیاركر كو مووچێ مووچه‌خۆرێن هه‌رێما كوردستانێ دێ به‌رده‌وام و ل ده‌مێ خوه‌ هێته‌ به‌لاڤكرن و دێ بیته‌ ئه‌گه‌رێ ڤه‌ژاندنا دارایی و ئابووری ل هه‌رێما كوردستانێ و دێ لڤینه‌كا به‌رچاڤ ل بازاری زێده‌باری لڤینا بازرگانی”.

دیاركر ژی” هه‌رێما كوردستانێ پێگه‌هه‌كێ كاریگه‌ر و ستراتیژی هه‌یه‌ ژ ڕوویێ سیاسی و ئابوری و جوگرافی و فه‌رهه‌نگا پێكڤه‌ژیانێ و هه‌موو پێكهاته‌ و ئایین یێن تێدا كۆمبووین و ژ ڕوویێ په‌یوه‌ندیێن نێڤده‌وله‌تی ڤه‌ هه‌رێما كوردستانێ دێ پتر پێشڤه‌چیت”.

ئه‌ڤرۆ:

سه‌رۆكا فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان ل جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ، ڤیان سه‌بری دووپاتكر كو محه‌مه‌د شیاع سودانی سه‌رۆك وه‌زیرێن ئیراقێ یێ پێگیره‌ بجهئینانا ڕێككه‌فتنا سیاسی ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانێ.

حوكمه‌تا نوو یا ئیراقێ ل سه‌ر بنه‌مایێ، ڕێككه‌فتنا سیاسی دناڤبه‌را پارتی دیموكراتی كوردستان، ئێكه‌تی نیشتمانی كوردستان، هه‌ڤپه‌یمانیا سیاده‌ یا سوننی و چارچۆڤه‌یێ هه‌ماهه‌نگیێ یێ شیعی هاتیه‌ پێكئینان، ڤیان سه‌بری ل دۆر ڤێ چه‌ندێ دبێژیت” ب گۆره‌ی وێ ڕێككه‌فتنێ، به‌غدا هه‌ر بڕیاره‌كا ل دۆر هه‌رێما كوردستانێ بده‌ت، پێدڤیه‌ ب ڕازیبوونا هه‌رێما كوردستانێ بیت و ئه‌ڤه‌ ژی گه‌له‌ك یا گرنگه‌”.

سه‌رۆكا فراكسیۆنا پارتی ل جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ گوت ژی” ل سالا بۆری جار سه‌رۆك وه‌زیرێن ئیراقێ یێ به‌رێ مسته‌فا كازمی بڕیار ددا، به‌لێ وه‌زاره‌ت هه‌بوو پێگیری پێ نه‌دكر، ب گۆره‌ی ڕێككه‌فتنا ڤێجارێ هه‌ر بڕیاره‌كا ل دۆر پرسێن دستووری وه‌كو بودجه‌، پێشمه‌رگه‌، ماده‌یێ 140 یێ دستووری و په‌ترۆلێ بهێته‌ دان، پێدڤیه‌ ڕازیبوونا هه‌رێما كوردستانێ ل سه‌ر هه‌بیت. پێگیریكرن ب وان بڕیاران گه‌له‌ك یا گرنگه‌ و سه‌قامگیریا ئیراقێ و حوكمه‌تێ گرێدای ڤێ چه‌ندێ یه‌”.

ڤیان سه‌بری ئاماژه‌كر” به‌ری ده‌مه‌كی مه‌ سه‌ره‌دانا سه‌رۆك وه‌زیرێن ئیراقێ محه‌مه‌د شیاع سودانی كربوو و سودانی پێگیریا خوه‌ بجهئینانا ڕێككه‌فتنا سیاسی دووپاتكربوو و هه‌موو وه‌زاره‌تێن حوكمه‌تا خوه‌ ژی ئاگه‌هداركرینه‌ كو د پێگیر بن ب وێ ڕێككه‌فتنێ”.

 

ئه‌ڤرۆ:

شیره‌تكارێ سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ بۆ كاروبارێن ده‌ڤه‌رێن كوردستانێ یێن ده‌رڤه‌ی ئیدارا هه‌رێما كوردستانێ ڕاگه‌هاند، بۆ بجهئینانا ماده‌یێ 140 پێدڤیه‌ ل گه‌ل وێ ڕێككه‌فتنا سیاسی ئه‌وا هاتیه‌ ئه‌نجامدان، پێرابوونێن دستووری بهێنه‌ وه‌رگرتن بۆ وێ ئێكێ ئه‌و ماده‌ بهێته‌ بجهئینان.

رێبوار تاله‌بانی، شیره‌تكارێ سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ بۆ كاروبارێن ده‌ڤه‌رێن كوردستانێ یێن ده‌رڤه‌ی ئیدارا هه‌رێما كوردستانێ، گوت” ئه‌و ب خوه‌ هه‌موو جاران ڕێككه‌فتنا سیاسی یا هاتیه‌ كرن بۆ وێ چه‌ندێ ماده‌یێ 140  بهێته‌ بجهئینان و لژنه‌یا وی ماده‌یێ دستووری بهێته‌ كاراكرن، به‌لێ پاشی نه‌هاتیه‌ بجهئینان، له‌وما یا پێدڤیه‌ ڤێجارێ كو لژنه‌ دهێته‌ كاراكرن، گاڤێن دستووری بهێنه‌ هاڤێتن، چونكه‌ گه‌له‌ك گیروبوویه‌ و پێدڤی بوو پێشتر ل دادگه‌ها دستووری سكالایێ تۆمار بكه‌ین، چونكه‌ نیه‌تێن حوكمه‌تێن ئیراقێ د باش نه‌بوون بۆ وێ چه‌ندێ ماده‌یێ 140 یێ دستووری بهێته‌ بجهئینان”.

رێبوار تاله‌بانی ئاماژه‌كر” هیڤیدارین د ڤێ كابینه‌یا نوو یا حوكمه‌تا ئیراقێ دا گاڤێن كریاری بهێنه‌ هاڤێتن بۆ وێ چه‌ندێ ماده‌یێ 140 یێ دستووری بهێته‌ بجهئینان و هه‌مان سیناریۆیێن حوكمه‌تێن پێشتر دووباره‌ نه‌بن، چونكه‌ كێشه‌ ب ته‌رخانكرنا 10 ملیار دیناران ناهێته‌ چاره‌سه‌ركرن و كێشه‌یا مه‌ كێشه‌یا ئه‌ردی یه‌ كو 100 ساله‌ خه‌بات بۆ دهێته‌ كرن، له‌وما نابیت ب 10 ملیار دیناران بهێینه‌ سه‌ردابرن، چونكه‌ پێدڤی بوو ماده‌یێ 140 یێ دستووری ل سالا 2007 هاتبا بجهئینان”.

ناڤبری ڕۆهنكر ژی” پێدڤیه‌ د چارچۆڤه‌یێ ڕێككه‌فتنا سیاسی ل دۆر بجهئینانا ماده‌یێ 140 پێرابوونێن دستووری بهێنه‌ وه‌رگرتن بۆ وێ چه‌ندێ بهێته‌ بجهئینان، چونكه‌ گه‌له‌ك جاران ڕێككه‌فتن یا هاتیه‌ كرن و نه‌هاتیه‌ بجهئینان، به‌لێ هه‌كه‌ دستوور بهێته‌ بجهئینان وی ده‌می دێ ماده‌ییچ 140 ژی هێته‌ بجهئینان”.

هه‌ولێر، قائید میرۆ

په‌رله‌مانتاره‌كێ فڕاكسیۆنا پارتی ل جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ ئاشكراكر، هه‌تا پڕۆژه‌یێ قانوونا په‌ترۆل و غازێ نه‌هێته‌ ده‌ركرن دێ هه‌رێما كوردستانێ یا به‌رده‌وامبیت ل سه‌ر بڕێڤه‌برنا كه‌رتێ په‌ترۆلێ و دبێژیت، ڕێككه‌فتن هاتیه‌كرن د ده‌مێ شه‌ش هه‌یڤاندا قانوونا په‌ترۆل و غازێ بهێته‌ ده‌ركرن و پشتی ده‌ركرنا قانوونێ ب ڕێككه‌فتن دێ سه‌ره‌ده‌ری ل گه‌ل كه‌رتێ په‌ترۆل و غازێ ل هه‌رێما كوردستانێ هێته‌كرن.

شوان محه‌مه‌د، ئه‌ندامێ جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ ژ فڕاكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان بۆ ڕۆژنامه‌یا (ئه‌ڤرۆ) گوت” پرۆسه‌یا ڕاده‌ستكرنا په‌ترۆلا هه‌رێما كوردستانێ گرێدای قانوونا په‌ترۆل و غازیا هه‌رێمێ و ده‌ركرنا قانوونا په‌ترۆل و غازێ ڤه‌ هه‌یه‌ ل ئیراقێ، چونكه‌ هه‌تا نوكه‌ ل ئیراقێ قانوونه‌كا فیدڕالی بۆ په‌ترۆل و غازێ نینه‌، به‌لكو ڕێككه‌فتن هاتیه‌كرن د ناڤبه‌را به‌غدا و هه‌رێما كوردستانێ دا و د قۆناغا ئێكێ دا ب ڕێككه‌فتن پڕۆژه‌یێ قانوونا په‌ترۆل و غازێ بهێته‌ ده‌ركرن، ده‌مێ قانوونه‌كا ئێكگرتی بۆ په‌ترۆل و غازێ ل ئیراقێ بهێته‌ ده‌ركرن، دێ پرۆسه‌یا ده‌رئینان و فرۆتنا په‌ترۆلێ و ڤه‌دیتنا په‌ترۆلا هه‌رێما كوردستانێ د چوارچوڤه‌یێ وێ قانوونێ دا هێته‌ دیاركرن، به‌لێ ئه‌ڤه‌ژی دبیت ژئالیێ هه‌ردو وه‌زاره‌تێن په‌ترۆلا ئیراقێ و سامانێن سرۆشتی یا هه‌رێما كوردستانێ بگه‌هنه‌ ڕێككه‌فتنێ كا دێ چاوا سه‌ره‌ده‌ری دگه‌ل كه‌رتێ په‌ترۆلا هه‌رێمێ دا هێته‌كرن، هه‌تا ژئالیێ سیاسی ڤه‌ پێدڤیه‌ هه‌رێما كوردستانێ و به‌غدا بگه‌هنه‌ ڕێككه‌فتنێ و پشتی ڕێككه‌فتنێ ئاریشه‌ نینه‌ كو هه‌رێم دێ په‌ترۆلێ ڕاده‌ستی به‌غدا بكه‌ت یان ژی پاره‌یێ فرۆتنا په‌ترۆلێ دێ هێته‌ ڕاده‌ستكرن.

په‌رله‌مانتارێ گوت ژی” به‌ری ده‌ركرنا قانوونا په‌ترۆل و غازێ دێ هه‌روه‌كو به‌رێ سه‌ره‌ده‌ری ل گه‌ل كه‌رتێ په‌ترۆلا هه‌رێما كوردستانێ هێته‌كرن و پێدڤیه‌ د ده‌مێ شه‌ش هه‌یڤان دا ئه‌و قانوون بهێته‌ ده‌ركرن، هه‌رێما كوردستانێ ژی هه‌تا وی ده‌می دێ په‌ترۆلا خوه‌ فرۆشیت، چونكه‌ ڕێككه‌فتنا به‌رێ ژی هه‌یه‌ كو د ناڤبه‌را هه‌ردو حوكمه‌تان دا هاتیه‌كرن و ل سه‌رده‌مێ حوكمه‌تا كازمی ٢٠٠ ملیار دینار هه‌یڤانه‌ بۆ هه‌رێما كوردستانێ هاتبوونه‌ دیاركرن، حوكمه‌تا نوكه‌ یا ئیراقێ ژی ڕازیبوویه‌ ب هه‌مان میكانیزم سه‌ره‌ده‌ری دگه‌ل هه‌رێما كوردستانێ بهێته‌كرن هه‌تا قانوون دهێته‌ په‌سه‌ندكرن، چونكه‌ سه‌رجه‌مێ داهاتێ په‌ترۆلێ هاتیه‌ هه‌ژمارتن و هه‌ڤبه‌ركرن دگه‌ل بودجێ ئیراقێ و پشكا هه‌رێما كوردستانێ هاتیه‌ دیاركرن و به‌غدا ژی ٢٠٠ ملیاران هه‌یڤانه‌ بده‌ته‌ هه‌رێما كوردستانێ، لژنه‌یا چاڤدێریا دارایی یا ئیراقێ ل هه‌یڤا شوباتا سالا بۆری ڕاپۆرتا خوه‌ پێشكێشی حوكمه‌تا ئیراقێ كریه‌، ئانكو هنارتنا ٢٠٠ ملیارێن سالا بۆری بخێر بۆ هه‌رێما كوردستانێ نه‌هاتینه‌ دیاركرن به‌رۆڤاژی دگه‌ل داهاتێ په‌ترۆلێ هاتیه‌ هه‌ژمارتن”.

شوان محه‌مه‌د ئاماژه‌كر” ل كارنامه‌یا حوكمه‌تا سودانی ژی هاتیه‌ دڤێت دده‌مێ شه‌ش هه‌یڤان دا قانوونا په‌ترۆل و غازێ بهێته‌ ده‌ركرن، ئه‌ز باوه‌رم ئاریشه‌  ل دۆر ڤێ چه‌ندێ نابن، ژ به‌ر كو دێ داهات هێنه‌ هه‌ژمارتن و پشكا هه‌رێما كوردستانێ هێته‌ دیاركرن، بۆ نموونه‌ دێ داهاتێ په‌ترۆلا هه‌رێما كوردستانێ هێته‌ دیاركرن و پشكا هه‌رێمێ ژی د ناڤا بودجه‌ی دا هێته‌ دیاركرن و ددووڤدا دێ پێداچوون هێته‌كرن چه‌ند كێم بیت دێ به‌غدا پێگیر بیت ب هنارتنا پشكا هه‌رێما كوردستانێ، گرنگ ئه‌وه‌ ڕێككه‌فتن به‌ری پێكئینانا حوكمه‌تا ئیراقێ هاتیه‌كرن و هه‌ردو ئالی ژی دێ پێگیربن ب ڤێ ڕێككه‌فتنێ وهوورده‌كاری دێ مینن بۆ قۆناغێن داهاتی كا دێ چاوا پڕۆژه‌یێ قانوونا په‌ترۆل و غازێ هێته‌ به‌رهه‌ڤكرن و ماف و شایسته‌یێن هه‌رێما كوردستانێ هێنه‌ گه‌ره‌نتی كرن، بۆ ئه‌ڤ ساله‌ ژی دێ به‌غدا یا پێگیربیت ب هنارتنا پشكا هه‌رێما كوردستانێ”.

ئه‌ڤرۆ:

ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنا ئه‌مریكا دیار دكه‌ن كو بێی كوردان چو هێزه‌ك نه‌شێت ل توركیا بهێته‌ سه‌ر ده‌ستهه‌لاتێ، چونكی رێژه‌یا ده‌نگده‌رێن كورد ل توركیا گه‌له‌ك زێده‌ بوویه‌ و ل ئالیێ دی ئێدی كورد ل توركیا وه‌كو سالێن بۆری سه‌ره‌ده‌ریێ ل گه‌ل روودانێن سیاسی ناكه‌ن، هه‌ر هێزه‌ك پشته‌ڤانیێ ل مافێن كوردان نه‌كه‌ت نه‌شێت ل توركیا ببیته‌ ده‌ستهه‌لاتدار.

رۆژناما واشنتۆن پۆست یا ئه‌مریكی د راپۆرته‌كێ دا به‌حسێ هندێ كریه‌ كو توركیا به‌ر ب هه‌لبژارتنان ڤه‌ دچیت و هه‌ر ژ نها ڤه‌ هێزێن سیاسی یێن توركیا به‌حسێ كوردان دكه‌ن، ئه‌و یه‌ك ژی نیشا دده‌ت كو هه‌م پارتا ده‌ستهه‌لاتدار و هه‌م ژی پارتێن ئۆپۆزسیۆنێ هه‌ست ب هندێ كرینه‌ كو ئێدی نه‌شێن بێی كوردان ل توركیا ببنه‌ ده‌ستهه‌لاتدار، كورد ل توركیا هێزه‌كا گه‌له‌ك كاریگه‌رن و هه‌لبژارتنێن هه‌ری دووماهیێ یێن باژێرڤانیان ل توركیا ژی سه‌لماند كو هه‌ر هێزه‌كا سیاسی ل توركیا دژبه‌ریا كوردان بكه‌ت نه‌شێت بهێته‌ سه‌ر ده‌ستهه‌لاتێ، ژ به‌ر هه‌لوه‌ستێ خراب یێ ئاكپارتیێ ل دژی كوردان د هه‌لبژارتنێن هه‌ری دووماهیێ یێن باژێرڤانیان دا كوردان پشته‌ڤانی ل به‌ربژارێن پارتا كۆماری كرن و ژ به‌ر هندێ ژی چه‌ندین باژێرێن هه‌ری گرنگ یێن توركیا ژ ده‌ستهه‌لاتێ ئاكپارتیێ ده‌ركه‌فتن و ژ به‌ر هندێ ژی نها ئاكپارتیێ نه‌ڤێت هه‌مان ئه‌زموون ل هه‌لبژارتنان بهێت دووباره‌ ببن.

رۆژناما نیویورك تایمز ژی د راپۆرته‌كێ دا ئاماژه‌ ب هندێ كریه‌ كو كوردێن توركیا نها هشیار بووینه‌ و ناخوازن وه‌كو سالێن بۆری ده‌نگێ خوه‌ بده‌نه‌ وێ پارتێ كو به‌ره‌ڤانیێ ژ مافێن وان نه‌كه‌ت، ژ به‌ر هندێ ژی نها رێژه‌یا پشته‌ڤانیا كوردان بۆ ئاكپارتیێ گه‌له‌ك كێم بوویه‌، ئۆپه‌راسیۆنێن توركیا ل ده‌ڤه‌رێن سنۆری یێن هه‌رێما كوردستانێ، ئێرشێن به‌رده‌وام یێن توركیا بۆ سه‌ر رۆژئاڤایێ كوردستانێ و ده‌سته‌سه‌ركرنا سیاسه‌تمه‌دارێن كورد ل توركیا وه‌سا كریه‌ كو ئێدی كورد ل توركیا وه‌كو به‌رێ پشته‌ڤانیێ ل ئاكپارتیێ ناكه‌ن، لێ د هه‌مان ده‌می دا ئاكپارتی باشتر ژ هه‌موو پارتێن دی یێن سیاسی ل توركیا دزانیت كو بێی پشته‌ڤانیا كوردان نه‌شێت بهێته‌ سه‌ر ده‌ستهه‌لاتێ، ژ به‌ر هندێ ژی دبیت ئه‌ردۆغان هه‌لوه‌ستێ خوه‌ ل هه‌مبه‌ر كوردان نه‌رم بكه‌ت.

گه‌له‌ك مالپه‌ر و ئاژانسێن ده‌نگوباسان ژی به‌حسێ هه‌لبژارتنێن ئه‌ڤساله‌ ل توركیا دكه‌ن و ئاماژه‌ ب هندێ دكه‌ن كو ئه‌ردۆغان و پارتا وی بێی كوردان نه‌شێن جاره‌كا دی ل توركیا بهێنه‌ سه‌ر ده‌ستهه‌لاتێ، ژ به‌ر هندێ ژی دبیت ئه‌ردۆغان هه‌لوه‌ستێ خوه‌ ل هه‌مبه‌ر كوردان نه‌رم بكه‌ت یان ژی د سیاسه‌تا ده‌رڤه‌ دا ده‌ست ب هنده‌ك گوهۆرینان بكه‌ت، چونكی نها ژ بلی رۆسیا وه‌لاتێن دی یێن زلهێز پشته‌ڤانیێ ل مانا ئه‌ردۆغانی ل ده‌ستهه‌لاتێ‌ ناكه‌ن و ئه‌و یه‌ك ژی دشێت ببیته‌ ئه‌گه‌رێ روودانا ئالۆزیێن نوو و ره‌وشا هه‌ی بۆ ئه‌ردۆغانی و پارتا وی دژورارتر لێ بكه‌ت.

ئه‌و یه‌ك د ده‌مه‌كێ دایه‌ كو دوهی فه‌هیم تاشته‌كین ڤه‌كۆله‌رێ ناڤدارێ توركیا ژی راگه‌هاند كو نها ئه‌ردۆغان ل سه‌ر چه‌ندین خالان كار دكه‌ت و ئارمانجا سه‌ره‌كی یا ئه‌ردۆغانی ئه‌وه‌ دا كو جاره‌كا دی ببیته‌ سه‌رۆك كۆمارێ توركیا، چونكی ئه‌ردۆغان باش دزانیت هه‌كه‌ ره‌وش وه‌كو نها بیت كورد پشته‌ڤانیێ لێ ناكه‌ن، د هه‌مان ده‌می دا ژ به‌ر هه‌لوه‌ستێ توند یێ ئه‌ردۆغانی ل هه‌مبه‌ر كوردان و هه‌روه‌سا هه‌ڤپه‌یمانیا ئاكپارتیێ ل گه‌ل پارتا بزاڤا نه‌ته‌وه‌په‌رست كورد گه‌له‌ك ژ ئاكپارتیێ و ئه‌ردۆغانی تووره‌ نه‌، ئه‌ردۆغان باش دزانیت هه‌كه‌ ده‌ست ب هنده‌ك گوهۆرینان د سیاسه‌تا ناڤخوه‌یی و ده‌رڤه‌ دا نه‌كه‌ت نه‌شێت د هه‌لبژارتنان دا سه‌ركه‌ڤیت.

ناڤهاتی ئه‌و یه‌ك ژی دیار كریه‌ كو ئه‌ردۆغانی دڤێت د پێنگاڤا ئێكێ به‌ری هه‌لبژارتنان بابه‌تێ په‌نابه‌رێن سووری ئێكلا بكه‌ت، ژ به‌ر هندێ ژی ده‌مه‌كه‌ ئه‌ردۆغان بزاڤا هندێ دكه‌ت ل گه‌ل رژێما سووریێ ده‌ست ب دانوستاندنان بكه‌ت و كۆمبوونا ئێكێ ژی د ناڤبه‌را وه‌زیرێن به‌ره‌ڤانیێ یێن هه‌ر دو وه‌لاتان ب پشكداریا رۆسیا برێڤه‌ چوو و به‌رپرسێن توركیا گه‌شبینیا خوه‌ بۆ هندێ دیار دكه‌ن كو دێ كۆمبوونێن ل گه‌ل شامێ به‌رده‌وام بن، چونكی ئه‌ردۆغان و ده‌ستهه‌لاتا نها دخوازن هه‌م بابه‌تێ په‌نابه‌رێن سووری چاره‌سه‌ر بكه‌ن و هه‌م ژی ل گه‌ل سووریێ پێكڤه‌ كار بۆ نه‌مانا ده‌ستهه‌لاتا كوردی بكه‌ن، هه‌كه‌ ئه‌ردۆغان بشێت كاره‌كێ وه‌سا بكه‌ت وی ده‌می دێ وه‌كو كارته‌كێ ل دژی ئۆپۆزسیۆنێ بكار ئینیت و بێگومان هه‌كه‌ ئه‌ردۆغان سه‌ركه‌فتی بیت دێ شێت جاره‌كا دی رێژه‌كا باش ژ ده‌نگێن نه‌ته‌وه‌په‌رستان بده‌ستڤه‌ بینیت، ژ به‌ر هندێ ژی هه‌ڤدیتنێن د ناڤبه‌را سووریێ و توركیا دا بۆ ئه‌ردۆغانی و پارتا وی گه‌له‌ك گرنگن.

 

ب هه‌لكه‌فتا سه‌رێ سالا نوو یا زایینی، سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی دووپاتیێ ل په‌یاما ئاشتیخوازنه‌ و فه‌رهه‌نگا پێكڤه‌ژیانا گه‌لێ كوردستانێ دكه‌ت و دبێژیت، گه‌لێ كوردستانێ خوازیارێ وێ چه‌ندێ یه‌ كێشه‌ و گرفت ب ڕێیا دانوستاندنێ و ب زمانێ تێكگه‌هشتنێ و دووركه‌فتنێ ژ ده‌مارگێریێ بهێنه‌ چاره‌سه‌ركرن.

سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی د په‌یاما خوه‌دا سه‌ره‌رای پیرۆزباهیا سه‌رێ سالا نوو ل وه‌لاتیێن هه‌رێما كوردستانێ و مالباتێن سه‌ربلندێن شه‌هیدان و پێشمه‌رگێن قه‌هره‌مان، گوت” گه‌لێ كوردستانێ هه‌رده‌م باوه‌ری ب ئاشتیێ و برایه‌تیێ هه‌بوویه‌”.

سه‌باره‌ت ڕه‌وشا سیاسی یا ئیراقێ ژی، سه‌رۆك بارزانی د په‌یاما خوه‌دا ڕاگه‌هاند” ده‌لیڤه‌یه‌كا نوو بۆ چاره‌سه‌ركرنا كێشه‌یان د ناڤبه‌را هه‌رێما كوردستانێ و حوكمه‌تا فیدرالی یا ئیراقێ یا هه‌یو ب هه‌موو شیانان پشته‌ڤانیا بجهئینانا وان ڕێككه‌فتنان دكه‌ین كو د ناڤبه‌را ئالیێن سیاسی یێن ئیراقی و هه‌روه‌سا د ناڤبه‌را حوكمه‌تا هه‌رێمێ و حوكمه‌تا فیدرالی یا ئیراقی دا هاتینه‌ كرن”.

سه‌رۆك بارزانی دیاركر ژی كو” ئه‌و چاڤه‌ڕێیه‌ یا هه‌ی كو د قۆناغا داهاتی دا گاڤێن حوكمه‌تێ و پرۆسه‌یا سیاسی یا ئیراقێ د چارچۆڤه‌یێ دستووری و ب ئاراسته‌یا به‌رژه‌وه‌ندیێن گه‌لێن ئیراقێ و هه‌روه‌سا ل به‌رچاڤ وه‌رگرتنا پرنسیبێن هه‌ڤپشكی و هه‌ڤسه‌نگی و سازانێ دا بیت”.

د دووماهیا په‌یاما خوه‌دا، سه‌رۆك بارزانی هیڤیداره‌ سالا نوو” سالا خوه‌شیێ و به‌خته‌وه‌ریێ بیت بۆ هه‌موو وه‌لاتیێن كوردستانێ و ئیراقێ و ئاشتی و ته‌باییێ بۆ ده‌ڤه‌را مه‌ و هه‌موو مرۆڤایه‌تیێ په‌یدا ببیت”.

ئه‌ڤرۆ:

 

سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ، نێچیرڤان بارزانی، ب هه‌لكه‌فتا سالا زایینی یا نوو 2023 په‌یامه‌ك به‌لاڤكر و ئه‌ڤه‌ ده‌قێ وێ یه‌.

سالا زایینی یا نوو ل مالباتێن سه‌ربلندێن شه‌هیدان، پێشمه‌رگێن قه‌هره‌مان و هێزێن ئه‌منی، ل هه‌موو گه‌لێ كوردستانێ و ئیراقێ و جیهانێ پیرۆز دكه‌م. هیڤیدارم سالا بده‌ستڤه‌ئینانا هیڤیان و سه‌ركه‌فتنێ، نه‌مانا شه‌ڕو ئالۆزی و په‌تا و نه‌خوه‌شیان بیت، ئارامی و ئاسایش و سه‌قامگیری، ل سه‌ر هه‌موو مرۆڤایه‌تیێ دا زال ببیت.

پێدڤیه‌ به‌رژه‌وه‌ندیا گه‌لێ كوردستانێ، ئارمانجا سه‌ره‌كی یا هه‌موویان بیت. بلا د گه‌ل ده‌ستپێكرنا سالا نوو دا، ئێكڕێزی، ته‌بایی، پێكڤه‌بوون، هه‌ڤدوقه‌بوولكرن و هاریكاریا هه‌ڤپشك، بكه‌ینه‌ به‌رپه‌ره‌كێ نوو یێ په‌یوه‌ندیێ د ناڤبه‌را هێز و ئالیێن سیاسی و هه‌موو پێكهاته‌یێن هه‌رێما كوردستانێ د. پێكڤه‌ كار بكه‌ین بۆ پاراستن و مسۆگه‌ركرنا مافێن دستووری و فیدرالی و چاره‌سه‌ركرنا كێشه‌یان ل گه‌ل حوكمه‌تا فیدرالی یا ئیراقێ ل سه‌ر بنه‌مایێ دستووری.

دووپات دكه‌ین كو هه‌رێما كوردستانێ دێ ئه‌رك وبه‌رپرسیاره‌تیا هه‌ڤپشك یا خوه‌ بجه ئینیت و وه‌كو به‌رده‌وام دێ فاكته‌رێ ئارامیێ و سه‌قامگیریێ بیت، بۆ هه‌موو هاریكاریه‌كێ ژی یا به‌رهه‌ڤه‌ ژ پێخه‌مه‌ت به‌رهنگاریا ئاسته‌نگان و چاره‌سه‌ركرنا كێشه‌یێن وه‌لاتی، بۆ بده‌ستڤه‌ئینانا ئارامیێ و سه‌قامگیریا سیاسی و ئه‌منی ل ئیراقێ، ب شێوه‌یه‌كی ماف و شایستێن هه‌موو پێكهاته‌یێن وه‌لاتی د پاراستی بن.

ل گه‌ل وه‌لاتێن ڕه‌خوده‌ور و ده‌ڤه‌رێ و دۆستان و هه‌ڤپه‌یمانیا نێڤده‌وله‌تی، په‌یوه‌ندیێن خوه‌ پێشڤه‌ببه‌ین ل سه‌ر بنه‌مایێ ڕێز ل هه‌ڤدو گرتن و به‌رژه‌وه‌ندیا هه‌ڤپشك، ل هاریكاریا هه‌ڤپشك ژی دێ به‌رده‌وام بین بۆ به‌رهنگاریا مه‌ترسیێن تیرۆرێ و نه‌هێلانا تیرۆرستان، دێ پێكڤه‌ كاركه‌ین بۆ چه‌سپاندنا ئاشتیێ و ئارامیێ و سه‌قامگیریێ.

دێ كاركه‌ین بۆ باشتركرنا ژیانا وه‌لاتیان، بۆ زێده‌تر ب هێزكرنا پێكڤه‌ژیانێ، لێبۆرینێ، پاراستنا دیموكراسیه‌تێ، مافێن مرۆڤی، ئێكسانیێ و ئازادیان. ب ئۆمێد و گه‌شبینی دنێرینه‌ سالا نوو و پاشه‌ڕۆژێ. هیڤیا ساخله‌میه‌كا باش، سه‌ركه‌فتنێ بۆ هه‌موویان دخوازم.

ئه‌ڤرۆ:

سه‌رۆك وه‌زیرێن هه‌رێما كوردستانێ، مه‌سرور بارزانی ب هه‌لكه‌فتا سه‌رێ سالا زایینی یا نوو 2023 په‌یامه‌ك به‌لاڤكر و تێدا پیرۆزباهی” ل وه‌لاتیێن هه‌رێما كوردستانێ ب تایبه‌تی پێشمه‌رگێن قه‌هره‌مان و هێزێن ئاسایشا ناڤخوه‌یی و مالبات و كه‌سوكارێن سه‌ربلندێن شه‌هیدێن، هه‌روه‌سا گه‌لێن ئیراقێ و جیهانێ” كر.

سه‌رۆك وه‌زیرێن هه‌رێما كوردستانێ د په‌یاما خوه‌ دا گوت ژی” سه‌ره‌رای سنورداركرنا شیانێن به‌رده‌ستێن حوكمه‌تێ، به‌لێ ل 2022 شیاین ب هاریكاریا كه‌رتێ تایبه‌ت چه‌ندین پرۆژه‌یێن جۆرا و جۆر دبوارێن ڕێ و پران، چاندنێ، پیشه‌سازی و ب دیجیتالكرنا خزمه‌تگوزاریان ئه‌نجام بده‌ین” گوت ژی” د بوارێ دیپلۆماسی و پێشڤه‌برنا په‌یوه‌ندیێن مه‌ ل گه‌ل وه‌لاتێن ئه‌ره‌بی و ده‌ڤه‌رێ و ئورۆپا، ساله‌كا به‌رهه‌مدار بوو”.

مه‌سرور بارزانی دیاركر ژی” د ده‌مه‌كی دا هه‌رێما كوردستانێ فاكته‌ره‌كێ ئارامی و سه‌قامگیریێ بوو ل ئیراقێ و ده‌ڤه‌رێ و هیچ ده‌مه‌كی جهێ گه‌فان نه‌بوو بۆ هیچ ئالیه‌كی. به‌لێ ل 2022 ڕوو ب ڕوویێ چه‌ندین هێرش و گه‌فان بووین”.

هه‌روه‌سا ئاماژه‌كر”هیڤیدارین سالا نوو ئاسایش و سه‌قامگیریا ئیراقێ وهه‌رێما كوردستانێ  و ده‌ڤه‌رێ ب گشتی یا پاراستی و جهگیر بیت و كێشه‌یێن د ناڤبه‌را هه‌رێما كوردستانێ و حوكمه‌تا فیدرالی دا ل سه‌ر بنه‌مایێ دستووری و ب شێوه‌یه‌كێ بنه‌ره‌تی چاره‌سه‌ر ببن”.

سه‌رۆك وه‌زیرێن هه‌رێما كوردستانێ سه‌قامگیریا ئیراقێ و هه‌رێما كوردستانێ ب گرنگ دزانیت بۆ وێ چه‌ندێ بشێن” درێژیێ ب پرۆسه‌یا چاكسازیان و خزمه‌تكرنا زێده‌تر یا خه‌لكێ كوردستانێ” بكه‌ن و دبێژیت” ب هیڤی نه‌ هه‌موو ئالیه‌ك به‌رژه‌وه‌ندیا نیشتمانی بێخینه‌ سه‌ر هه‌موو به‌رژه‌وه‌ندیێن دی و ڕێزێ ل سه‌روه‌ریا قانوونێ بگرین”.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com