ئه‌ڤرۆ، سالار دۆسكی:
چاڤدێره‌ك دبێژیت باشتر بوو ده‌مێ حوكمه‌تا كازمی هاتبا درێژكرن بۆ دو سالێن داهاتی و ئه‌ف كاره دا زێده‌تر دبه‌رژوه‌ندیا خه‌لكێ ئیراقێ دا بیت ژ روویێ ئێمناهیێ و ئابووری ڤه، هه‌روه‌سا گرنگه كورد بۆ هه‌ر قوناغه‌كێ ئێك ده‌نگ و هه‌لویست بن.
زیاد عابد، چاڤدێر و ره‌وشنبیر بۆ رۆژنامه‌یا (ئه‌ڤرۆ) گوت”ئیراق ل سالا 1921 ل سه‌ر دابه‌شبوونا دو نه‌ته‌وان و چه‌ند مه‌زهه‌بان هاتیه دامه‌زراندن و ل سالا 2003 ب هه‌مان شێوه بابه‌ت دووباره بوو، ڤێ چه‌ندێ كارتێكرن ل سه‌ر بڕیارا سیاسی هه‌بوو چونكه جوگرافیا سیاسی نه‌هاتیه گوهۆڕین و هه‌ر نه‌ته‌وه و پێكهاته‌یه‌كێ دناڤا ئیراقێ ژی دا دژیت سه‌نگ و هێزا خوه زانی”.
گوت ژی” ژ ئه‌نجامێ هه‌ڤڕكیێن سیاسی ساله‌ك ل سه‌ر ئه‌نجامدانا هه‌لبژارتنان بۆری وهێشتا حوكمه‌ت نه‌هاتیه پێكئینان و تنێ به‌ری سێ رۆژان محه‌مه‌د شیاع سودانی هاتیه ڕاسپاردن بۆ پێكئینانا حوكمه‌تا نوو و ئه‌ڤ ده‌مێ درێژ ل ئاستێ هزركرنێ نه‌بوو بۆ دروستبوونا ده‌وله‌ته‌كا مه‌ده‌نی یان فیدرالی، هه‌ڤڕكی زێده‌تر ل سه‌ر وه‌رگرتنا پۆستان بوو و وان 80 ملیار دولارێن كازمی كومكرین و هه‌تا نوكه نه‌هاتینه مه‌زاختن و هه‌ڤڕكی ل سه‌ر وێ چه‌ندێ بوو كا كی دێ گه‌هیته وان پاران و مه‌زێخیت وه‌ك حوكمه‌ت و كه‌ته ده‌سكه‌فته‌ك بۆ خوه و حوكمه‌تا نوو دێ شێت كاره‌كێ باش كه‌ت چونكه پاره‌كێ باش ل به‌رده‌ستی یێ هه‌ی”.
ئه‌و ژی گۆت” ئیرانێ گه‌له‌ك كارتێكرن ل سه‌ر ئیراقێ یا هه‌ی و تایبه‌ت ڕێككه‌فتنا ئیرانێ ل گه‌ل وه‌لاتێن رۆژئاڤا وێ ژی كارتێكرن ل سه‌ر ئیراقێ كریه و هه‌ر ده‌ما كاودانێن ئیرانێ دباش بن دێ لایه‌نگرێن ئیرانێ ل ئیراقێ كاودانێن وان دباش بن و به‌روڤاژی ب هه‌مان شێوه، دیسا توركیا ژی به‌رژوه‌ندیێن خوه ل ئیراقێ یێن هه‌ین و دپارێزیت و وه‌لاتێن كه‌نداڤی ب هه‌مان شێوه و كاودانێن ناڤخوه ژی كارتێكرن ل سه‌ر ڤێ چه‌ندێ یا هه‌ی”.
خویاكر” هه‌موو پێكهاته‌یێن ئیراقێ پشتی سالا 2003 نه‌شیاینه نێزیكبوونه‌كێ ل ئیراقێ دروست بكه‌ن و ڤیانا وان بۆ نشتیمانی یا كێمه ودبیت هه‌ر نه‌بیت ژی و كوردان چه‌ند جاران ده‌ستێ خوه بۆ ئاشتیێ درێژكریه و دووماهیێ هه‌ر خه‌نجه‌ره‌ك ل پشتا كوردان كه‌فتیه و ب هه‌ر ڕێیه‌كا هه‌بیت ، له‌وما نه‌باوه‌ری یا دروست بووی و هه‌ر ده‌مێ باوه‌ری نه‌بوون دروست بوو ئه‌سته‌مه وه‌لات پێش بكه‌ڤیت و باشتر بوو ژیێ حوكمه‌تا مسته‌فا كازمی بۆ ساله‌كێ یان دو سالان هاتبا درێژكرن دا كاودانێن ئێمناهی و ئابووری ل ئیراقێ باشتربن و هێدی هێدی پرۆژه‌یه‌كێ نشتیمانی هاتبا دروستكرن”.
نيشاندان
