NO IORG
نووترين نووچه

ئه‌ڤرۆ:

دوهی ئێكشه‌مبی 19 خزیرانا 2022 سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی پێشوازی ل شانده‌كێ بلند یێ له‌شكری و ئه‌منیێ ئیراقی كر ب سه‌رۆكایه‌تیا فه‌ریقێ ئێكێ یێ روكن عه‌بدولئه‌میر ره‌شید یاره‌للا، سه‌رۆك ئه‌ركانێ له‌شكرێ ئیراقێ، كو پێكهاتبوو ژ كو ژ فه‌رماندێن هێزێن ئه‌ردی، ئه‌سمانی، زێره‌ڤانێن سنووری، پۆلیسێن فیدرالی ، هه‌والگیری، هه‌والگیریا له‌شكری و ئۆپه‌راسیۆنێن هه‌ڤپشك و چه‌ندین پله‌دارێن دی یێن له‌شكری و ئه‌منی.

د دیداره‌كێ دا دووماهی گوهۆرینێن مه‌یدانی یێن شه‌رێ دژی تیرۆرستان و پاراستنا ته‌ناهی و سه‌قامگیریا ده‌ڤه‌رێن ناكۆكی ل سه‌ر و هه‌ماهه‌نگی ل گه‌ل هێزا هه‌ڤپه‌مانان هاته‌ باسكرن.

هه‌روه‌سا دوواتی ل هه‌ڤكاری و هه‌ماهه‌نگیێ د ناڤبه‌را هێزا پێشمه‌رگه‌ی و هێزێن له‌شكرێ ئیراقی هاته‌ كرن.

هه‌روه‌سا سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ د چارچۆڤێ پێشوازیێ ل وی شاندێ بلند یێ له‌شكری و ئه‌منی یێ ئیراقی راگه‌هاند، هیڤیدارم پێشمه‌رگه‌ وه‌كو پشكه‌ك ژ سیسته‌مێ به‌رگریێ ئیراقی بهێته‌ سه‌حكرن.

ب گۆره‌ی به‌یانناما سه‌رۆكایه‌تیا هه‌رێما كوردستانێ، شاندێ له‌شكری و ئه‌منی یێ ئیراقی پیرۆزباهی ل گوهۆرینێن ڤێ دووماهیێ یێن وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ یا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ كر و هیڤیا سه‌ركه‌فتنێ بۆ وان فه‌رمانده‌ و پله‌داران خواست كو د پۆستێن وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ دا ده‌ست بكاربووین.

شاندێ له‌شكری و ئه‌منی یێ ئیراقی دووپاتكر كو سه‌ره‌دانا وان پشكه‌كه‌ ژ به‌رنامێ هه‌ڤكاریێ و هه‌ماهه‌نگیا له‌شكرێ ئیراقێ ل گه‌ل پێشمه‌رگه‌ی و به‌رهه‌ڤیا خوه‌ بۆ به‌ر ب پێشڤه‌برنا زێده‌تر یا په‌یوه‌ندیان و هاریكاری و هه‌ماهه‌نگیا وه‌زاره‌تا به‌رگریا ئیراقێ ل گه‌ل وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ ل هه‌رێما كوردستانێ و ئالیێن په‌یوه‌ندیدارین هه‌رێما كوردستانێ نیشاندا.

ژ ئالیێ خوه‌ڤه‌ سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ بۆ شاندێ ناڤبری دووپاتكر كو سه‌ره‌دانا وان په‌یامه‌كا ب هێز یا پشته‌ڤانیێ و هه‌ڤكاریێ یه‌ و هیڤی خواست ب چاڤێ هه‌ڤپشك وه‌كو پشكه‌ك ژ سیسته‌مێ به‌رگریێ ئیراقی سه‌حكه‌نه‌ پێشمه‌رگه‌ی كو بۆ هه‌مان ئارمانج كار دكه‌ن، ئه‌وژی پاراستنا وه‌لاتی و ئارامیێ و سه‌قامگیریێه‌.

گه‌ف و لڤینێن داعشێ ب تایبه‌تی ل وان ده‌ڤه‌رێن كو جوگرافیایه‌كا دژوار هه‌یه‌ و ل ده‌ڤه‌رێن سه‌ر سنووری ل گه‌ل سووریێ، ته‌وه‌ره‌كێ دی یێ دیدارێ بوو، تێدا هه‌ردوئالیان دووپاتی ل گرنگیا هاریكاری و هه‌ماهه‌نگیێ د ناڤبه‌را له‌شكرێ ئیراقێ و پێشمه‌رگه‌ی و مفا وه‌رگرتن ژ پشته‌ڤانیا نێڤده‌وله‌تی كر بۆ ژناڤبرنا ئێكجاری یا داعشێ.

هه‌ر دوهی مه‌سرور بارزانی، سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، پێشوازی ل شاندێ بلند یێ له‌شكری و ئه‌منی یێ ئیراقی كر.

سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێمێ دووپاتی ل گرنگیا پێشڤه‌برنا هه‌ماهه‌نگیێ د ناڤبه‌را پێشمه‌رگه‌ی و له‌شكرێ ئیراقێ كر، ب تایبه‌تی ل ده‌ڤه‌رێن مادێ 140 بۆ روو ب رووبوونا تیرۆرێ.

د دیداره‌كێدا، مه‌سرور بارزانی، دووپاتكر پێدڤیه‌ پێشمه‌رگه‌ وه‌كو پشكه‌ك ژ سیسته‌مێ ئه‌منیێ ئیراقێ بهێته‌ دیتن و پشته‌ڤانی لێ بهێته‌ كرن، چونكه‌ ب هێزبوونا پێشمه‌رگه‌ی د به‌رژه‌وه‌ندیا سه‌قامگیربوونا ره‌وشا ئه‌منی یا ئیراقێ یه‌ ب گشتی و پێدڤیه‌ له‌شكرێ ئیراقێ ژی نوونه‌راتیا هه‌موو پێكهاتێن ئیراقێ بكه‌ت و بێی جوداهی وان بپارێزیت.

شاندێ بلند یێ له‌شكری و ئه‌منی یێ ئیراقی، سه‌ره‌رای به‌رچاڤكرنا كورتیه‌كێ ل دۆر ره‌وشا ئه‌منی و له‌شكری ل ئیراقێ، ئاماژه‌ ب وێ چه‌ندێ كر كو ئارمانج ژ سه‌ره‌دانا وان پێشڤه‌برن و ب هێزكرنا هه‌ماهه‌نگیێ  هاریكاریێ یه‌ د ناڤبه‌را له‌شكرێ ئیراقێ و پێشمه‌رگه‌ی.

ئه‌ڤرۆ:

سه‌رۆكا فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان ل جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ راگه‌هاند،ـ پارتی به‌رده‌وام یا به‌رهه‌ڤه‌ بۆ دانوستاندنان ل گه‌ل ئالیێن ئیراقی و دیارك ركو پێشتر ژی به‌رده‌وام هه‌موو ئالی بۆ گه‌هشتن ب رێككه‌فتنێ سه‌ره‌دانا پارتی كریه‌.

ڤیان سه‌بری، سه‌رۆكا فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان ل جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ گوت” پارتی به‌رده‌وام بوویه‌ د دانوستاندنان ل گه‌ل ئالیێن ئیراقی و نوكه‌ ژی پارتی دانوستاندنان ل گه‌ل هیچ ئالیه‌كی ره‌ت ناكه‌ت، د ده‌مێن بۆری ژی دا به‌رده‌وام ئالیێن ئیراقی بۆ دانوستاندنێ ل دۆر پرۆسا پێكئینانا حوكمه‌تا نوو یا ئیراقی سه‌ره‌دانا پارتی دیموكراتی كوردستان كریه‌”.

ڤیانێ ئاماژه‌كر” پارتی هێلا سوور ل سه‌ر هیچ ئالیه‌كێ ئیراقی نینه‌ و ژ پێخه‌مه‌ت گه‌هشتنێ ب رێچاره‌كێ بۆ ره‌وشا نوكه‌ یا ئیراقێ و لێكتێگه‌هشتنێ و رێككه‌فتنێ    د ناڤبه‌را ئالیێن سیاسی دا، ل هیچ ده‌مه‌كی ده‌رگه‌هێ دانوستاندنێ دانه‌خستیه‌”.

ژ ئالیێ خوه‌ڤه‌ مه‌حما خه‌لیل، ئه‌ندامێ جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ ژ فراكسیۆنا پارتی گوت” نوكه‌ دانوستاندن بۆ پێكئینانا حوكمه‌تا نوو یا ئیراقێ یێن هاتینه‌ راگرتن و بریاره‌ ئالیێن ئیراقی بۆ پێكئینانا حوكمه‌تا نوو و گه‌هشتن ب رێككه‌فتنێ ده‌ست ب دانوستاندنان بكه‌ن”.

مه‌حمای گوت ژی” بۆ پێكئینانا حوكمه‌تا زۆرینه‌ هه‌موو بزاڤه‌ك دێ هێته‌ دان، چونكه‌ هه‌ڤپه‌یمانیا چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ بێی پارتی و هه‌ڤپه‌یمانیا سیاده‌ یا سوننی نه‌شێت حوكمه‌تێ پێكبینیت، به‌رۆڤاژی ژی پارتی و هه‌ڤپه‌یمانیا سیاده‌ نه‌شێن بێی چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ حوكمه‌تێ پێكبینن، بریاره‌ ژی پارتی و سیاده‌ ل دۆر ده‌ستپێكرنا دانوستاندنان كۆمببن”.

سه‌باره‌ت پێكئینانا لژنا دانوستاندنێن پارتی، وی په‌رله‌مانتارێ فراكسیۆنا پارتی دیاركر” پارتی پێشتر لژنا دانوستاندنان ل گه‌ل ئالیێن سیاسی هه‌بوو، ڤێجارێ ژی یان هه‌مان لژنه‌، یان لژنه‌كا نوو دێ هێته‌ پێكئینان بۆ وێ چه‌ندێ ل گه‌ل ئالیێن سیاسی یێن ئیراقی ده‌ست ب دانوستاندنان بكه‌ت”.

ئه‌ڤرۆ:

دوهی ئێكشه‌مبی 19 خزیرانا 2022 وه‌زیرێ سامانێن سروشتی ب وه‌كاله‌ت، ل گه‌ل لژنا سامانێن سروشتی و پیشه‌سازی و بازرگانی یا په‌رله‌مانێ كوردستانێ كۆمبوو، عه‌لێ حه‌مه‌ سالح، سه‌رۆكێ لژنا سامانێن سروشتی ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ ل دۆر كۆمبوونێ راگه‌هاند” خواستا رۆژانه‌ ل سه‌ر پانزینێ ل هه‌رێما كوردستانێ د ناڤبه‌را پێنج بۆ شه‌ش ملیۆن لترایه‌، لژنا مه‌ ب هووری باسێ كوالیتی و بها و پێدڤیا خه‌لكی كر بۆ پانزینێ و مه‌ پێداگیری كر ل سه‌ر كوالیتی و بهایێ گونجای، بریارا وه‌زاره‌تا سامانێن سروشتی ئه‌وه‌ی كو ئێك ملیۆن لیترێن پانزینا 690 دیناری ب دادپه‌روه‌ری ل سه‌ر هه‌موو پارێزگه‌هان دا به‌لاڤكه‌ت، هه‌روه‌سا بزاڤ دهێته‌ كرن ئاستێ به‌رهه‌مێ پانزینا 800 دیناری رۆژانه‌ بگه‌هیته‌ سێ ملیۆن لتران.

ژ ئالیێ خوه‌ڤه‌ گولیزار ره‌شید، ئه‌نداما په‌رله‌مانێ كوردستانێ ژ فراكسیۆنا پارتی و جێگرا سه‌رۆكێ لژنا سامانێن سروشتی ل په‌رله‌مانی گوت” وه‌زیرێ سامانێن سروشتی ب وه‌كاله‌ت كه‌مال محه‌مه‌د سالح ل دۆر بریارێن وه‌زاره‌تا په‌ترۆلا ئیراقێ راگه‌هاند كۆمپانیێن په‌ترۆلێ كو ل هه‌رێما كوردستانێ كاردكه‌ن خوه‌ ناڤه‌كێشن، وان گرێبه‌ست یا ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانێ ئه‌نجامدای”.

جێگرا سه‌رۆكێ لژنا سامانێن سروشتی ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ گوت ژی” ئه‌وا گرنگ ل دۆر بابه‌تێ پانزینێ، وه‌زیرێ سامانێن سروشتی دیارك ركو به‌لاڤكرنا پانزینا 800 دیناری تاكو دووماهیا ئه‌ڤساله‌ دێ به‌رده‌وام بیت و مه‌ دووپاتی ل سه‌ر وێ چه‌ندێ كر كو پانزینا 690 دیناری و 800 دیناری  نه‌مینیت و هه‌موو ببیته‌ ئێك بها”.

سه‌باره‌ت گازوایلێ، عه‌لی حه‌مه‌ سالح دبێژیت” نوكه‌ ژ بلی بلندبوونا بهایێ وێ، دۆهن و مادێن دی دهێنه‌ تێكهه‌لكرن، بكارئینان ژی ژ ئالیێ موه‌لیدێن تاخان زیانه‌كا مه‌زن گه‌هاندیه‌ ساخله‌میا وه‌لاتیان و مه‌ به‌لگێن پێدڤی ژی ل دۆر ڤێ چه‌ندێ داینه‌ وه‌زیرێ سامانێن سروشتی ب وه‌كاله‌ت”.

 

هه‌ولێر، سولین سلێمان

به‌رپرسێ لقا ١٧ پارتی ل شنگالێ دیداره‌كێدا بۆ رۆژناما (ئه‌ڤرۆ) راگه‌هاند، ب ئه‌گه‌را هاتناPKK  بۆ شنگالێ زێده‌تر ژ ٦٠٠ خێزانێن شنگالی ئاواره‌ بووینه‌، چونكی PKK دارده‌ستێ وه‌لاتێن هه‌رێمایه‌تیه‌ و ب رێیا چه‌ك و پارێن وان ئه‌جێندایێن وان بجه دئینیت. هه‌روه‌سا ئاماژه‌ كر  PKK ل شنگالێ شه‌ر و ئاریشه‌ێن زۆر بسه‌ر خه‌لكێ وێ دا ئیناینه‌.

ئاشتی كۆچه‌ر،  به‌رپرسێ لقا 17 یا پارتی ل شنگالێ گۆت” تنێ ب ئه‌گه‌را ئه‌ڤ شه‌رێ ژ ئالیێ  PKK ڤه‌ رێژه‌كا مه‌زن ژ خه‌لكێ شنگالێ ئاواره‌ بووینه‌ دیسا حه‌شدا شه‌عبی ب هه‌موو شێوازه‌كێ پشته‌ڤانیا  PKK دكه‌ت چونكی هه‌كه‌ حه‌شدا شه‌عبی پشته‌ڤانێێ ل PKK نه‌كه‌ت، نه‌شێت چه‌ك و پارا ب ده‌ستخوه‌ بێخیت”.

خویا كر” PKK ل خانه‌سۆر و ل چه‌ندین جهێن دی كارێن قاچاغیێ دكه‌ت و داهاتی پێ كۆم دكه‌ت، د نوكه‌ دا ژی كوشتن و گرتن و دزی و گه‌له‌ك جورێن كارێن خراپ د شنگالێ دا دهێنه‌ ئه‌نجام دان ئه‌گه‌رێ وێ ژی ئه‌وه‌ كو هیچ قانوون و ئارامیه‌ك د شنگالێ دا نینه‌ و هه‌رده‌مێ پارتی ڤه‌گه‌ریته‌ شنگالێ ئه‌ڤ چه‌نده‌ دێ هێته‌ گۆهۆرین و وه‌كو به‌رێ دێ ئارامی بۆ شنگالێ زڤریت”.

ئاشتی كۆچه‌ر خویاكر”پارتی دگه‌ل شنگالێ دایه‌ و خه‌لكێ وێ ژی دگه‌ل پارتی دایه‌ هه‌لبژارتنێن ڤێ دووماهیێ ژی ئه‌و چه‌نده‌ یا سه‌لماندی ، لێ حه‌شد و گرۆپێن نه‌شه‌رعی نه‌ شیاینه‌ هیچ كورسیه‌كێ ب ده‌ستڤه‌بینن كو ئه‌ڤه‌ژی شكستنه‌كا مه‌زنه‌ بۆ وان گرۆپێن نه‌قانوونی و ژبه‌ر وێ چه‌ندێ رێ ناهێته‌ دان پارتی ڤه‌گه‌ریته‌ شنگالێ و رێككه‌فتنا ئاساییكرنا ره‌وشا شنگالێ بهێته‌ بجهئینان”.

ئاشكراژی كر” وه‌ك یا دیار PKK ناخوازیت شنگال ئارام بیت و چ جاران ژی نه‌شێت ئیدارا شنگالێ بكه‌ت چونكی زێده‌تر ژ سێ هزار و ٥٠٠ كه‌س ئاواره‌ بوینه‌ د چه‌ند مه‌هێن بۆریدا و ئه‌ڤه‌ ده‌مێ  هه‌شت سالانه‌ خه‌لكێ ئاواره‌یێ شنگالێ دناڤ كه‌مپێن هه‌رێما كوردستانێدا دژین، لێ هێشتا ناخوازن ڤه‌گه‌رنه‌ڤه‌ دبن ده‌سهه‌لاتا PKK و حه‌شدێ دا وهه‌تا پێشمه‌رگه‌ ڤه‌نه‌گه‌ریته‌ شنگالێ ئارامی بۆ وێ ده‌ڤه‌رێ ناڤه‌گه‌ریت”.

هه‌روه‌سا گوت”  PKK تنێ دارده‌ستا وه‌لاتێن هه‌رێمایه‌تیه‌ و ل به‌رامبه‌ر پاره‌ی داخوازیێن وان و حه‌شدا شه‌عبی بجه دینن ومانا وان ل شنگالێ تنێ دروستكرنا شه‌ری و كوشتنا گه‌نجێن بێ تاوانه‌، چونكی هه‌كه‌ ژ راست كوردایه‌تی بكه‌ن بلا بچیته‌ مه‌یدانا خه‌باتا خوه‌”.

ئاماژه‌كر “پێدڤی بوو به‌ری پێنچ شه‌ش سالان ئیراقێ گاڤ ژ بۆ نه‌هێلانا PKK و ئه‌و هێزێن دناڤ شنگالێ دا هه‌ین هاڤێتبان ،چونكی د نوكه‌دا توركیا دبێژیته‌ ئیراقێ هه‌كه‌ هین بخوه‌ نه‌چنه‌ دناڤا شنگالێ دا ئه‌م دێ چین، هه‌روه‌سا مسته‌فا كازمی سه‌رۆكێ حوكمه‌تا ئیراقێ ب رژدی كار لسه‌ر ئاساییكرنا رێككه‌فتنا شنگالێ دكه‌ت هه‌كه‌ رێگریێن PKK و حه‌شدا شه‌عبی نه‌بان نوكه‌ گه‌له‌ك ژمێژه‌ ئه‌و رێككه‌فتنه‌ هاتبا بجهئینان و جاره‌كادێ دا خه‌لك شێن ڤه‌گه‌رنه‌ جهێن خوه‌”.

ئه‌ڤرۆ:

ژێده‌رێن میدیایی ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ دیار دكه‌ن كو ب ده‌ستپێشخه‌ریا كۆمه‌ك ژ ره‌وشه‌نبیر و كه‌سایه‌تیێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ پشتی دو سالان جاره‌كا دی هه‌ر دو جڤاتێن كوردی ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ كۆمبوون و كۆمبوون ژی ل باژێرێ قامشلۆ یێ رۆژئاڤایێ كوردستانێ برێڤه‌ چوویه‌.

ل گۆر زانیاریان د كۆمبوونێ دا هه‌ر دو ئالیان ژی دیار كرینه‌ كو دڤێت جاره‌كا دی ده‌ست ب هه‌ڤدیتنان بهێته‌كرن، چونكو گرنگه‌ پرسێن هه‌ی ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ دوور ژ شه‌ری و ب رێیێن سیاسی بهێنه‌ چاره‌سه‌ركرن، ژ به‌ر هندێ ژی بریار هاتیه‌ دان كو كۆمبوون به‌رده‌وام بن و نها كار بۆ كۆمبوونه‌كا دی یا به‌رفره‌ه د ئاستێ بلند دا دهێته‌ كرن.

هه‌ژی ئاماژه‌پێدانێ یه‌ كو دو سالن هه‌ڤدیتنێن د ناڤبه‌را ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ ل گه‌ل ته‌ڤده‌مێ هاتبوونه‌ راگرتن و به‌رپرسێن ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ به‌رده‌وام دیار دكه‌ن كو په‌یه‌ده‌ و ته‌ڤده‌م سۆزێن خوه‌ بجه نائینن و به‌ری نها وان چه‌ندین رێككه‌فتن كرینه‌ لێ بێی ئه‌نجام ماینه‌ و ژ به‌ر هندێ ژی هه‌تا ئالیێ سیێ د كۆمبوونان دا پشكدار نه‌بیت و گه‌ره‌نتیه‌ك نه‌بیت كۆمبوون و رێككه‌فتنێن ل گه‌ل ته‌ڤده‌مێ ژی چو ئانجامێن خوه‌ نابن.

ئه‌ڤرۆ:

دوهی 18 خزیرانا 2022 كو هه‌ڤده‌م بوو ل گه‌ل ده‌ربازبوونا بارزانیێ نه‌مر و هه‌ڤالێن وی ژ رووبارێ ئاراس، ب به‌رهه‌ڤبوونا سه‌رۆك بارزانی و نێچیرڤان بارزانی، سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ و مه‌سرور بارزانی، سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ و رێواز فایه‌ق، سه‌رۆكا په‌رله‌مانێ كوردستانێ، رێوره‌سمێن ناساندنا پرۆژێ دیكیۆمێنتاریێ شۆره‌شێن بارزان هاتنه‌ ئه‌نجامدان. د وی رێوره‌سمی دا سه‌رۆك بارزانی په‌یڤه‌ك پێشكێشكر و ئه‌ڤه‌ ده‌قا وێ یه‌:

ئه‌ڤه‌ جارا ئێكێ یه‌ پرۆژه‌كێ ئه‌كادیمی یێ سه‌رده‌میانه‌ ل سه‌ر خه‌باتا سێ سیمبۆلێن مه‌زن یێن بزاڤا رزگاریخوازا كوردستانێ “شێخ عه‌بدولسه‌لامێ بارزانی، شێخ ئه‌حمه‌دێ بارزانی، مه‌لا مسته‌فا بارزانی” پێكڤه‌ و پشت به‌ستن ب هزاران به‌لگه‌نامه‌ و ئه‌رشیفێ ئیرانی و عوسمانی بهێته‌ ئه‌نجامدان. كاره‌كێ پیرۆز و گرانبه‌هایه‌ و د رۆژه‌كا دیرۆكی دا “18 خزیرانێ” رۆژا ده‌ربازبوونا بارزانی و هه‌ڤالێن وی ژ رووبارێ ئاراس.

 

مخابن دیرۆكا خه‌باتا گه‌لێ مه‌ ژئالیێ دوژمان ڤه‌ هاتیه‌ شێواندن، به‌رده‌وام وان خواستیه‌ ڤێ خه‌باتا پیرۆز وه‌سا بهێته‌ نیشادان كو خه‌باتا چه‌ند عه‌شیره‌ته‌كایه‌، یان چه‌ند ئالیانه‌ و هیچ په‌یوه‌ندی ب خه‌باتا نه‌ته‌وی ڤه‌ نینه‌، هه‌تا هنده‌ك جاران وه‌سا هاتنه‌ نیشادان كور ێگر و تالانچی و ب وی شێوه‌ی نه‌، به‌لێ ئه‌و به‌لگه‌ دسه‌لمینن كو خه‌باتا نه‌ته‌وێ مه‌ ژ پێخه‌مه‌ت مافێ ره‌وا یێ نه‌ته‌وی، خه‌باته‌كا ره‌وا بوو، هیڤیدارم زانا و ڤه‌كۆله‌رێن كورد ژ نوكه‌ و پێڤه‌ خوه‌ ب وه‌ستینن و ئه‌و ب خوه‌ ل دووڤ وان به‌لگان بگه‌رهن و ئه‌و ب خوه‌ دیرۆكا نه‌ته‌وا خوه‌ بنڤیسن.

رێبازا بارزان، رێبازه‌كا پیرۆزه‌، مخابن ئه‌م ژی نه‌شیاینه‌ وه‌كو پێدڤی وێ رێبازێ ته‌سویق بكه‌ین و بده‌ینه‌ نیاسین بۆ خه‌لكه‌كێ دی، ل سه‌ر ده‌ستێ شێخ عه‌بدولسه‌لامێ شه‌هید و شێخ ئه‌حمه‌دێ برایێ وی، ئه‌ڤ رێبازه‌ هاتیه‌ دامه‌زراندن، ل سه‌ر بنه‌مایێ خودێ په‌رستی و مرۆڤدۆستیێ، رێبازه‌كه‌ كو بۆمه‌ دیاركر هندی بمینین شانازیێ پێ بكه‌ین، ئه‌ڤ رێبازه‌ پێكدهێت ژ وێ چه‌ندێ كو ئایین ره‌وشته‌، ئایین و نیشتمان ژێك ناهێنه‌ جوداكرن، د مرۆڤایه‌تیێدا ئه‌م هه‌موو برایێن هه‌ڤدوینه‌، خه‌بات دژی سته‌مكاران ئه‌ركه‌، پاراستنا ژینگه‌هێ، دادپه‌روه‌ریا جڤاكی، پیكڤه‌ژیانا ئایینی، به‌رفره‌هكرنا خه‌باتێ ژ سنوورێ عه‌شیره‌تێ بۆ سنوورێ نه‌ته‌وی، ئه‌ز ب خوه‌ هه‌ست ب شانازیه‌كا مه‌زن دكه‌ م كو قوتابیه‌كێ بچووكێ ڤێ قوتابخانا مه‌زنم.

رۆژهه‌لاتناسێ به‌ریتانی، ویدرام ل ده‌ستپێكا چه‌رخێ بیستێ هاتیه‌ ده‌ڤه‌رێ و گه‌له‌ك كه‌س دیتینه‌، ژوان چوویه‌ خزمه‌تا شێخ عه‌بدولسه‌لامێ بارزانی، د په‌رتۆكا خوه‌ دا باس دكه‌ت كو باسێ گه‌له‌ك تشتان كریه‌، به‌لێ ئه‌وا گه‌له‌ك جهێ سه‌رنجێ دبێژیت، داخواز ژ من كر ئاسانكاریان بۆ بكه‌م تاكو سه‌ره‌دانا له‌نده‌ن بكه‌ت، هه‌روه‌سا دبێژیت من پرسیار ژێ كر یا شێخ بۆچی تو دێ هێیه‌ له‌نده‌ن، ته‌ چ كار هه‌یه‌؟ گۆت دخوازم ل گه‌ل شاه جۆرج باسێ سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ بكه‌م.

شێخ عه‌بدولسه‌لام گه‌له‌ك به‌ری ده‌مێ خوه‌ بوو، چ ژ وان چاكسازیێن ئه‌نجامداین، چ ژ بیروچۆچوونێن وی ل دۆر پرسا نه‌ته‌وی و ئایینی، تاكو گه‌هشتیه‌ وی راده‌ی كو هزر د وێ چه‌ندێ دا بكه‌ت، ده‌وله‌ته‌كا فیدرالی د ناڤبه‌را كورد و ئه‌رمه‌ن و ئاشووریان بهێته‌ دامه‌زراندن، ب وێ ئارمانجێ سه‌ره‌دانا رووسا وی سه‌رده‌می كربوو و ل گه‌ل ئه‌درانیك، پاشایێ ئه‌رمه‌نی و مارشومۆنی، پاشایێ ئاشووری، مه‌ وه‌سا دزانی كو ل تبلیسی پایته‌ختا جۆرجیا نوكه‌ نوونه‌رێ قه‌یسه‌رێ رووسیا دیتیه‌، به‌لێ وه‌زیرێ ده‌رڤه‌یێ رووسیا، لاڤرۆڤ به‌ری دو سالان ده‌مێ هاتیه‌ هه‌ولێرێ، ئه‌و چه‌نده‌ بۆ من راستڤه‌كر و گوت نه‌خێر قه‌یسه‌ر ب خوه‌ ل وێرێ بوو و قه‌یسه‌ر یێ دیتی و گوت ئه‌ڤه‌ یا د ئه‌رشیفێ مه‌ دا.

د زڤرینێ دا هنده‌ك خاینێن كورد خیانه‌ت كر و شێخ عه‌بدولسه‌لام راده‌ستی عوسمانیان كر و ل سالا ١٩١٤ ل مووسل هاته‌ سێداره‌دان و شه‌هیدبوو. وی پرۆژه‌ی ژی سه‌رنه‌گرت چونكه‌ شه‌رێ جیهانیێ ئێكێ ب سه‌ردا هات، شۆره‌شا ئۆكتۆبه‌رێ و نه‌فیر عاما ئه‌رمه‌نیان ب سه‌ردا هات و ره‌وش هه‌موو هاته‌ گوهۆرین، به‌لێ شێخ ئه‌حمه‌دێ برایێ وی جهێ وی گرت و نه‌هێلا هیچ ڤالاهیه‌ك دروست ببیت، وی ژی ئه‌وا دشیان دا ئه‌نجامدا، باشترین په‌یوه‌ندی ل گه‌ل سه‌ركردێن دی یێن كوردستانێ هه‌بوو، ل گه‌ل شێخ سه‌عیدێ پیران، ل گه‌ل شێخ مه‌حموودێ حه‌فید، ل گه‌ل گه‌له‌ك سه‌ركردێن دی.

شێخ ئه‌حمه‌دێ بارزانی زاهده‌ك بوو، ئه‌وێن گه‌هشتینه‌ خزمه‌تا وی دزانن چه‌ند یێ مه‌زن بوو، هه‌تا وه‌غه‌كری ژی ده‌ست نه‌كریه‌ پاره‌ی،12 سالان قه‌ید و زنجیر ب ده‌ست و پیێن وی ڤه‌ بوون ل زیندانێن به‌غدا و به‌سرا، چه‌ندین داخوازی ژێ كرن، نوری سه‌عید، به‌ریتانیان، بۆ وێ چه‌ندێ نامه‌كێ بنڤێسیت و داخوازا لێبۆرینێ بكه‌ت، گوت ئه‌ز داخوازا لێبۆرینێ ژ خودێ دكه‌م، من چ نه‌كریه‌ بۆ وێ چه‌ندێ داخوازا لێبۆرینێ ژ هه‌وه‌ بكه‌م. د زیندانێ دا مه‌ هه‌تا شۆره‌شا 14 ته‌مووزێ، ل ٢٠ ته‌مووزا ١٩٥٨ ژ زیندانێ هاته‌ ده‌رڤه‌، ئه‌ز د زیندانێ ڤه‌بووم و ل بیرا منه‌ وی ده‌می كو ئه‌م چووین بۆ پێشوازیا وی.

مه‌لا مسته‌فا پێشمه‌رگێ وێ رێبازێ یه‌، مه‌لا مسته‌فا قوتابیێ وانه‌، وی ژی هه‌موو ژیانا خوه‌ ته‌رخانكر بۆ خزمه‌تا نه‌ته‌وێ خوه‌، ب راستی هه‌ر ئه‌و كاروانێ ده‌ربازكرنا ئاراس و 53 رۆژ د رێ دا و چه‌ند جاران تووشی شه‌ری بووین، ئه‌ڤه‌ ب خوه‌ قه‌هره‌مانیه‌كا بێ وێنه‌یه‌ بۆ وی و هه‌ڤالێن وی.

بۆ جارا ئێكێ بارزان ل سالا ١٨٩٢ ل سه‌ر ده‌ستێ له‌شكرێ عوسمانی هاته‌ سوتن، تاكو ژناڤچوونا رژێما به‌عش 16 جاران بارزان و ده‌ڤه‌را بارزان هاتیه‌ وێرانكرن و سوتن، چ ب ده‌ستێ له‌شكرێ وان ده‌وله‌تان، چ ب ده‌ستێ جاش و نۆكه‌رێن وان، به‌لێ هه‌موو جاره‌كێ ژی ته‌حه‌دی هاتیه‌ كرن و هاتیه‌ ئاڤه‌دانكرن، هه‌موو جاره‌كێ ژ جارا به‌ری وێ باشتر.

ئه‌و خۆراگریه‌ ژ ئه‌گه‌رێ چه‌كی نه‌بوو، چونكه‌ هه‌موو چه‌ك یێ كه‌ڤن بوو، به‌لێ چه‌كه‌كێ گه‌له‌ك ب هێز ئه‌وژی بیر و بازه‌ر و عه‌قیده‌ بوو كو ب وی شه‌ر هاته‌ كرن، ل سالا ١٩٣١ ب نه‌هه‌قی دو فوج كو ئێك یا له‌شكرێ ئیراقێ و ئێك یا له‌شكرێ به‌ریتانی هێرش ل سه‌ر ده‌ڤه‌ران بارزان كر و داخوازكر شێخ خوه‌ ته‌سلیم بكه‌ت، به‌لێ شێخی قه‌بوول نه‌كر و شه‌ر هاته‌ كرن و هه‌ردو فیوجان شكه‌ستن خوار، پشتی وێ چه‌ندێ هێزا ئه‌سمانی یێ به‌ریتانی گوند تۆپبارانكرن و زێده‌تر گوندێ بارزان ئارمانج بوو، بۆ جارا ئێكێ بوو بۆمپا ته‌وقیتكری بهێته‌ هاڤێتن، دو سێ بۆمبێن ته‌وقیتكری ل گوندێ بارزان دان، پتریاخه‌لكێ وی سه‌رده‌می نه‌دزانی فرۆكه‌ چیه‌ تاكو بزانن بۆمبێن ته‌وقیتكری چنه‌، گه‌له‌ك ژن و زارۆك ل ده‌وروبه‌رێن بۆمبێ كۆمڤه‌بوون، جاره‌كێ ل نیڤا شه‌ڤێ په‌قی و نێزیكی جیله‌كێ زارۆیان ژناڤچوون.

نموونه‌كا دێ ژی ل سه‌ر وێ په‌روه‌ردا بارزانیان ل سه‌ر ده‌ستێ وان مه‌زنان هاتینه‌ په‌روه‌ده‌كرن، شه‌ر هه‌تا سالا ١٩٣٢ به‌رده‌وامبوو و ل دووماهیێ نه‌چار بوون بچن بۆ توركیا، شڤانه‌ك ل نێزیك گوندێ بارزان ده‌سته‌سه‌ركر و ئینا ده‌ف دو ئه‌فسه‌ران كو ئێك به‌ریتانی بوو و یێ دی ئه‌ره‌ب بوو، وان پرسیار ژێ كر شێخ ل كیرێ یه‌؟ گۆت بۆ هه‌وه‌ نابێژم. گوتێ باشه‌ تو دزانی شێخ ل كیرێ یه‌؟ گوت به‌لێ دزانم، باشه‌ بۆچی نابێژیه‌ مه‌؟ گوت خیانه‌ته‌ و ئه‌ز خیانه‌تێ ناكه‌م. گوتی بێژه‌ تاكو ته‌ ئازاد بكه‌ین؟ گوت ئه‌ز دره‌وێ ناكه‌م. دزانم، به‌لێ نابێژمه‌ هه‌وه‌. گوتێ ماده‌م تو زه‌لامه‌كێ ب ڤی شێوه‌ی، هه‌ره‌ و تو یێ ئازادی.

چیرۆكه‌كا دی یا هه‌ی دبیت گه‌له‌ك كه‌س بێژن بۆچی بارزانی ده‌رسوكا سوور گرێدده‌ن، دخوازم وێ ژی بۆ هه‌وه‌ رۆهن بكه‌م، ل وی سه‌رده‌می ل ١٩٣١ – ١٩٣٢پشتی بارزانی مشه‌خت بووین و چووین بۆ توركیا، بێگومان ئه‌وێن گیانه‌وه‌رێن سواربوونێ هه‌ین شیان بچن و ئه‌وێن نه‌ی ژی ل ده‌ڤه‌رێ مان، حوكمێ عورفی هاته‌ راگه‌هاندن، وی ده‌می “مشكی” ل هه‌موو كوردستانێ هه‌بوو، كو سێ ره‌نگ ژێ هه‌بوون خه‌مری و كه‌سك و ره‌ش، ل بارزان ژی وه‌كو هه‌موو ددا گرێدده‌ت،  پاشی ده‌رسوك هاته‌ بازاری، شێخ ئه‌حمه‌دی ده‌رسوكا سوور گرێدا، ژ خوه‌شتڤیا وی هه‌موو موریدێن وی و خه‌لكێ بارزان ده‌رسوكا سوور گرێدا، ئێك ژ مادێن حوكمێ عورفی كو هاتیه‌ راگه‌هاندن، ده‌رسوكا سوور قه‌ده‌غه‌یه‌ و هه‌ر كه‌سه‌كێ گرێده‌ت تاكو ئاستێ سێداره‌دانێ دڤێت بهێته‌ سزادان.

رۆژه‌كێ مه‌فره‌زه‌كا پۆلیسان ل نێزیك گوندێ بارزان سنێله‌كی دبینن كو ده‌رسوكا سوور گرێدایه‌، ب وێ ده‌رسوكێ د خه‌ندقینن و لاشێ وی رادكێشن بۆ “بلێ” كو ئه‌و سه‌نته‌رێ حوكمه‌تێ بوو “قایمقامیه‌ت” بوو، پشتی وێ روودانێ ژن و زارۆیان هێرشی باره‌گه‌هێ حوكمه‌تێ كر، ب ره‌شاشان لێده‌ن و گه‌له‌ك ژێ بریندار بوون، ل رۆژا پاشتر 12 رهسپیێن ده‌ڤه‌را بارزان ئینان و ل به‌رچاڤێن هه‌موو خه‌لكی سێداره‌دان، ژ وی سه‌رده‌می بوویه‌ شمبولا ته‌حه‌دیێ و ئه‌وێ ده‌رسوكا سوور گرێنه‌ده‌ت، ئانكو یێ ته‌سلیمی دوژمنی بووی، ئه‌ڤه‌یه‌ چیرۆكا ده‌رسوكا سوور.

ئه‌م شانازیێ ب وێ دیرۆكا پر سه‌روه‌ری دكه‌ین و شانازیێ ب وێ چه‌ندێ دكه‌ین كو چ جاران رێ نه‌هاته‌ دان خه‌باتا مه‌ یا ره‌وا و ناكۆكیا مه‌ ل گه‌ل رژێمان ببیته‌ ناكۆكی د ناڤبه‌را ملله‌تان دا، ب دیتنا من ئه‌ڤه‌ گه‌له‌ك یا مه‌زنه‌ و پیرۆزه‌ و پێدڤیه‌ ل سه‌ر بچین.

به‌لگه‌نامێن وان زنجیرا په‌رتۆكان ل سه‌ر زارێ ده‌ستهه‌لاتێن وه‌لاتێن ده‌ڤه‌رێ ئه‌وێن هاتینه‌ به‌رچاڤكرن، دیاردكه‌ت كو بزاڤ و شۆره‌شێن بارزان بزاڤا به‌رخوه‌دانێ و ره‌تكرنا سته‌مێ و بده‌ستڤه‌ئینانا دادپه‌روه‌ریێ و پاراستنا جڤاكی و ژیانا پێكهاتان بوو، نه‌كو بزاڤه‌كا عه‌شائیری یا ناوچه‌گه‌ری بوو، ب درێژاهیا دیرۆكێ سته‌مه‌كا مه‌زن ل نه‌ته‌وێ مه‌ هاتیه‌ كرن، مه‌ ژی گه‌له‌ك سته‌م یا ل خوه‌ كری.

ئه‌م یێن تووشی چه‌ندین بێ سووزیێ و بێ وه‌فاییێ بووین ل به‌رامبه‌ر خوه‌، د خوشباوه‌ر بووین، ب دو ئاخڤتنێن خوه‌ش مه‌ باوه‌ری ب هه‌موو تشته‌كی دكر، مخابن، ئه‌وا نوكه‌ ئه‌م دزانین، خوازی مه‌ پێشتر زانیبا، خوازی به‌ری ٢٠٠٣ مه‌ زانیبا. مخابن هه‌تا نوكه‌ ژی فه‌رهه‌نگا هه‌ڤدوو قه‌بوولكرنێ، كێمكرنا كوردان، باوه‌ری نه‌بوون ب مافێن وان، مخابن ئه‌ڤ فه‌رهه‌نگه‌ یا زاله‌.

ره‌وشا نوكه‌ ژی وه‌كو دبینن ده‌ڤه‌ر هه‌موو یا تووشی قه‌یرانه‌كا مه‌زن بوی، ل گه‌له‌ك جهان هێشتا شه‌ر و پێكدادانه‌، تیرۆر هێشتا گه‌فه‌كا گه‌له‌ك رژده‌، ئه‌وێن ب دیتنا وان تیرۆر یا ب دووماهی هاتی، من وی ده‌می ژی دزانی تیرۆر ب دووماهی نه‌هاتیه‌ و نوكه‌ ژی و هه‌تا ده‌مه‌كێ زۆر ژی ب دووماهی ناهێت.

ل ئیراقێ هه‌لبژارتن ل ئوكتۆبه‌را بۆری هاتنه‌ ئه‌نجامدان، مخابن نه‌هێلا ئه‌نجامێن وان هه‌لبژارتنان وه‌كو خوه‌ ب رێڤه‌بچن، هوون هه‌موو دزانن چاوان بوو و چ بوو، نوكه‌ ژی ئیراق یا د قه‌یرانه‌كێ دا، ئه‌وا دشیانێن مه‌دا بیت دێ بزاڤێ كه‌ین هاریكاریا براده‌رێن خوه‌ كه‌ین ژ وێ قه‌یرانێ ده‌رگه‌ڤین، چونكه‌ د به‌رژه‌وه‌ندیا هه‌رێما كوردستانێ ژی دایه‌، به‌لێ ل هه‌وه‌ ناڤه‌شێرم كو قه‌یران یا كووره‌.

سه‌باره‌ت هه‌رێمێ وبه‌غدا، مه‌ وه‌سا هزردكر پشتی په‌سه‌ندكرنا دستوورێ ئیراقێ ل سالا ٢٠٠٥، ئێدی ئه‌ڤه‌ دێ بیته‌ نیشانده‌ر بۆ مه‌ هه‌موویان، ماف  ئه‌ركێ هه‌موو ئالیه‌كی دێ نیشان ده‌ت و هه‌كه‌ پێگیری پێ بهێته‌ كرن دێ هه‌موو كێشه‌ هێنه‌ چاره‌سه‌ركرن، وی ده‌می ژی من گوت ئه‌ڤ دستووره‌ یێ بێ كیماسێ نینه‌، به‌لێ دستووره‌كێ گه‌له‌ك باشه‌، هه‌كه‌ هه‌مبه‌ركرنێ بكه‌ین ل گه‌ل ده‌وروبه‌رێ خوه‌ ژی دستووره‌كێ گه‌له‌ك رێكوپێكه‌، مخابن نه‌ پێگیری پێ هاته‌ كرن و نه‌ رێز ژی لێ هاته‌ گرتن.

نوكه‌ ژی ئه‌ز ناخوازم بچمه‌ دناڤ هه‌موو هوورده‌كاریان دا، به‌لێ هه‌كه‌ به‌غدا یا رژد بیت و ئیراده‌ و نیه‌تا رێككه‌فتنێ هه‌بیت، دستوور دادڤان بیت د ناڤبه‌را  به‌غدا و هه‌رێمێ دا بۆ وێ چه‌ندێ هه‌موو كێشه‌ بهێنه‌ چاره‌سه‌ركرن، به‌لێ ده‌مێ دستوور دهێته‌ پشت گوه هاڤێتن و ب میزاجی بریارێن نه‌ قانوونی بده‌ن و ئه‌و مافێن دستووری ب خه‌لكێ كوردستانێ داین ژێ وه‌رگرن، ئه‌ڤه‌ جهێ قبوولكرنێ نینه‌.

جاره‌كادی ژی دووپات دكه‌م ل سه‌ر وێ چه‌ندێ كو پێدڤیه‌ ئه‌و گرفتێن هه‌ین ب لێكتێگه‌هشتنێ و دانوستاندنێ بهێنه‌ چاره‌سه‌ركرن، هه‌كه‌ هنده‌ك كه‌س هه‌بن هزرێ د زۆریێ و چه‌كی و گه‌فان بكه‌ن، خه‌لكێ ژ وان ب هێزتر و ب شیانتر خوه‌ تاقیكریه‌، ئه‌ڤه‌ سه‌د ساله‌ ژ وێرانیێ زێده‌تر چ بده‌ستڤه‌ هاتیه‌؟ ژ نوكه‌ و وێڤه‌ ژی ژ وێ چه‌ندێ باشتر نابیت. شه‌ر خرابترین تشته‌، نابیت هزر د شه‌ری دا بهێته‌ كرن، به‌لێ ژ شه‌ری خرابتر، ته‌سلیم بوونه‌، ئه‌م ته‌سلیم نابین.

گه‌له‌ك جاران گوه ل گه‌فان دبین، گه‌فان ل مه‌ دكه‌ن ب وێ چه‌ندێ كو دێ ڤێ كه‌ین، د ناڤم ه‌ دا ژی هنده‌كان دلێ وان پێخوه‌شه‌ و دبێژن چه‌ند رۆژه‌ك ژ ژیێ ڤێ هه‌رێمێ یێن ماین، ئه‌ڤ هه‌رێمه‌ ب خوینا شه‌هیدان یا دروست بووی، ب خوینا رۆلێن شه‌هیدان ژی دێ هێته‌ پاراستن.

ل دووماهیێ ئه‌ز گه‌له‌ك پشته‌ڤانیێ ل وێ پێشنیازێ دكه‌م كو سه‌نته‌ره‌كێ بهێته‌ دروستكرن بۆ ئه‌رشیف و به‌لگه‌نامێن نیشتمانی و حوكمه‌تا هه‌رێمێ گرنگیه‌كا مه‌زن پێ بده‌ت.

 

 

 

ئه‌ڤرۆ:

ئه‌ندامه‌كێ جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ ژ فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان راگه‌هاند، رێزێ ل بریارا په‌رله‌مانتارێن سه‌ر ب ره‌وتێ سه‌دری ڤه‌ دگرین، ئه‌ڤه‌ پرۆسه‌كا دیموكراسیه‌ و بریارا وانه‌.

نوكه‌ ئیراق د قه‌یرانه‌كا سیاسی دایه‌، چونكه‌ ئالیێن سه‌رنه‌كه‌فتی د هه‌لبژارتنێن پێشوه‌خت یێن جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ كو ل مه‌ها چریا ئێكێ 2021 هاتبوونه‌ ئه‌نجامدان، د به‌رهه‌ڤ نینن دانپێدانێ ب سه‌رنه‌كه‌فتنا خوه‌ د وان هه‌لبژارتنان دا بكه‌ن، پشتی كو موقته‌دا سه‌در رێبه‌رێ ره‌وتێ سه‌دری ل ڤێ دووماهیێ داخواز ژ په‌رله‌مانتارێن ره‌وتێ سه‌دری ل جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ كری ده‌ست ژ كاركێشانا خوه‌ پێشكێشی سه‌رۆكایه‌تیا جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ بكه‌ن، ده‌ست ژ كاركێشانا وان ژی هاتیه‌ په‌سه‌ندكرن، ئه‌ندامه‌كێ جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ ژی رادگه‌هینیت، پێدڤیه‌ رێز ل بریارا وان بگرین.

نه‌هله‌ قادر، ئه‌نداما جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ ژ فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان گۆت” ئه‌م رێزێ ژ پرسا ده‌ست ژكاركێشانا په‌رله‌مانتارێن سه‌ر ب ره‌وتێ سه‌دری ڤه‌ دگرین”.

زێده‌تر دبێژیت” پێدڤیه‌ مه‌ باوه‌ری ب دیموكراسیه‌تێ هه‌بیت و د پرۆسه‌كا دیموكراسیدا وان ئه‌و بریاره‌ دایه‌، ئه‌م ژی رێزێ ل بریارا وان دگرین”.

پشتی ده‌ست ژ كاركێشانا ئه‌ندامێن جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ یێن سه‌ر ب ره‌وتێ سه‌دری ڤه‌ و نیشادانا رازیبوونێ ل سه‌ر ده‌ست ژ كاركێشانا وان ژئالیێ محه‌مه‌د حه‌لبووسی سه‌رۆكێ جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ، موقته‌دا سه‌در رێبه‌رێ ره‌وتێ سه‌دری پتریا داموده‌زگه‌هێن سه‌ر ره‌وتێ سه‌دری ژی ڤه‌ داخستن، ژبلی وان، تنێ ده‌زگه‌هێ مه‌رقه‌دێ پیرۆز، نڤیسینگه‌ها ئه‌لشه‌هید، نڤیسینگه‌ها تایبه‌ت، ده‌سته‌یا شوونوار، پرۆژێ بونیان مه‌رسوی، مۆزه‌خانا شه‌هید، دشێن د كارێن خوه‌ دا د به‌رده‌وام بن.

هه‌ولێر، سولین سلێمان

 

ئه‌ندامه‌كێ سه‌ركردایه‌تیا پارتی دیموكراتی كوردستان ل كه‌ركوكێ رادگه‌هینیت،  ل پارێزگه‌ها كه‌ركوكێ پرۆسا ب ئه‌ره‌بكرنێ ب هه‌موو شێوازه‌كی  ب به‌رنامه‌ ب رێڤه‌دچیت.

لوقمان حسێن، ئه‌ندامێ جڤاتا سه‌ركردایه‌تیا پارتی ل كه‌ركوكێ كو د هه‌مان ده‌مدا رێڤه‌به‌رێ ناحیا سه‌رگه‌رانه‌ یا سه‌ر ب قه‌زا دوبز ڤه‌، بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ گۆت” هه‌ر ژ ده‌سپێكا پرۆسا ب ئه‌ره‌بكرنێ ل راگه‌هاندنێن داموده‌زگه‌هێن حكومی رێ نه‌هاتیه‌ دان زمانێ كوردی كار پێ بهێته‌كرن”.

گۆت ژی” ئه‌ڤ پرۆسه‌ د نوكه‌ دا گه‌له‌ك یا به‌رچاڤه‌ وهه‌موو پارێزگه‌ها كه‌ركوكێ ڤه‌گرتیه‌ و ب هاریكاریا ده‌زگه‌هێن حكومی ئه‌ڤ پرۆسه‌ دهێته‌ بجهئینان، بۆ نموونه‌ د بابه‌تێ چاندنێدا و داگیركرنا زه‌ڤیێن جوتیارێن كورد ژ ئالیێ وه‌لاتیێن ئه‌ره‌ب ڤه‌ و دیسا ژی پرۆسا په‌روه‌رده‌كرنێ ژی داگیركریه‌  و رێ ناده‌ن زمانێ كوردی بهێته‌ بكارئینان د راگه‌ هاندنێن حكومی دا”.

لوقمان حوسێن ئاماژه‌كر” ب هزاران خێزانێن ب رێیا ب ئه‌ره‌بكرنێ ئیناینه‌ دناڤ كه‌ركوكێ دا و فورمێن خوارنێ و ناسنامێن وان ڤه‌گوهاستینه‌ ژ بۆ كه‌ركوكێ و ئه‌ره‌ب یێن هه‌ین بێ به‌لگه‌ ل كه‌ركوكێ ئاكنجی دكه‌ن و ئاسانكاری بۆ وان دهێنه‌ كرن د وی بیاڤیدا”.

زیچده‌تر دبێژیت” هه‌تا نوكه‌ ڤه‌گوهاستنا وان كه‌سێن ئه‌ره‌ب ژ بۆ پارێزگه‌ها كه‌ركوكێ یا به‌رده‌وامه‌ وهنده‌ك ژ وان ژ پارێزگه‌هێن  به‌غدا و دیوانیه‌ ژ بۆ كه‌ركوكێ دهێنه‌ ڤه‌گوهاستن”.

ئاشكرا ژی كر” نێزیكی ئێك ملیۆن و ٢٠٠ هزار دونه‌مێن ئه‌ردێ كوردان ژ ئالیێ ئه‌ره‌بان ڤه‌ هاتینه‌ داگیركرن”.

پتر رۆهنكر” ئه‌ز دبینم ئێك رێیا چاره‌سه‌ریێ یا هه‌ی ئه‌وژی مه‌ به‌رنامێ ئاساییكرنا ره‌وشا كه‌ركوكێ هه‌یه‌ ئه‌وژی حه‌شد و له‌شكر د ناڤ وان باژێراندا بچنه‌ ژ ده‌رڤه‌ و پێشمه‌رگه‌ ڤه‌گه‌ریت و راكان جبوری ژی ژ پۆستێ پارێزگه‌رێ كه‌ركووكێ بهێته‌ گوهۆرین”.

خویاكر ژی” پێدڤیه‌ لژنه‌ك بهێته‌ دانان داكو ڤان بریارێن ب ئه‌ره‌بكرنێ هه‌لوه‌ه‌شینیت ژبه‌ركو د نوكه‌ دا گه‌له‌ك یا به‌رچاڤه‌ بۆ نموونه‌ ل حه‌ویجه‌ و ریاز و عه‌باسیێ ٢٥٠ رێڤه‌به‌ر و هاریكارێن وان هه‌موو ئه‌ره‌بن كوی ێن هاتینه‌ ڤه‌گۆهاستن بۆ ناڤ كه‌ركوكێ”.

وی ئه‌ندامێ جڤاتا سه‌ركردایه‌تیا پارتی ل كه‌ركووكێ دیاركر ژی” ئه‌ندامێن ده‌زگه‌هێن ئه‌منی ل كه‌ركوكێ خه‌لكێ ڤێ پارێزگه‌هێ نینن و كه‌س هاریكاریا وان ناكه‌ت، پولیسێن فیدرالی و له‌شكر زێده‌تر خه‌لكێ باشوورێ ئیراقێ نه‌، لێ ئه‌وێن نوكه‌ ژ حه‌شدا شه‌عبی نه‌ و پتر ئاسانكاری بۆ دهێنه‌ كرن له‌وما ڤه‌گه‌راندنا هێزێن پێشمه‌رگه‌ی كاره‌كێ فه‌ره‌”.

دیسا دبێژیت” د ده‌مێ بۆری دا رێ ل جوتیاران هاتبوو گرتن كو كار ل سه‌ر ئه‌ردێ خوه‌ بكه‌ن و گه‌نمێ خوه‌ بدرن، له‌وما یا پێدڤیه‌ ره‌وشا كه‌ركوكێ ئاسایی ببیته‌ڤه‌ وئه‌و به‌رنامێن ب ئه‌ره‌بكرنێ بهێنه‌ هه‌لوه‌شاندن و بده‌نه‌ ده‌ستێ دادگه‌هێ”.

ئه‌ڤرۆ:

پشتی بڕیارا دادگه‌ها فیدڕال لدۆر كه‌رتێ په‌ترۆلا هه‌رێما كوردستانێ ئاریشێن دناڤبه‌را هه‌رێما كوردستانێ و به‌غدا لدۆر باده‌كا په‌ترۆلێ زێده‌تر ئالۆزبووینه‌ و جێگرێ سه‌رۆكێ لیژنا په‌ترۆل و غازێ ژی ل جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ دبێژیت، پشتی شه‌ڕێ روسیا و ئۆكرانیا په‌ترۆل و غازێ زێده‌تر گرنگیا خوه‌ په‌یداكریه‌ و دیاركر، بێی چاره‌سه‌ركرنا باده‌كا په‌ترۆلا هه‌رێما كوردستانێ رێ ناده‌ین قانوونا په‌ترۆل و غازێ لل جڤاتا نوونه‌ران بهێته‌ ده‌ركرن.

د. سه‌باح سوبحی، جێگرێ سه‌رۆكێ لژنا په‌ترۆل و غازێ ل جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ گۆت” كه‌رتێ په‌ترۆلێ گرنگترین كه‌رته‌ ل ئیراقێ، چونكه‌ ٩٥%ێ ژ داهاتێ ئیراقێ ژ كه‌رتێ په‌ترۆلێ یه‌، چه‌ندین بڕیارێن گرنگ ژئالیێ ئیراقێ لدۆر كه‌رتێ په‌ترۆلا هه‌رێما كوردستانێ هاتینه‌ ده‌ركرن ژوان ژی بڕیارا دادگه‌ها فیدڕال بۆ ره‌تكرنا قانوونا هه‌ژمار ٢٢ یا سالا ٢٠٠٧ێ یا په‌ترۆلا هه‌رێما كوردستانێ، كو ژئالیێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ هاتیه‌ ده‌ركرن، له‌وڕاژی دێ ره‌نگڤه‌دان لسه‌ر كارێن مه‌ هه‌بیت وه‌كو ئه‌ندامێن كورد دناڤا لژنا په‌ترۆل و غازێ، ئه‌م دێ بزاڤان كه‌ین ژبۆ نه‌هێلانا ئاریشه‌یێن دناڤبه‌را هه‌رێما كوردستانێ و به‌غدا لدۆر كه‌رتێ په‌ترۆل و غازێ، ژبه‌ركو چاوا په‌ترۆلێ گرنگیا خوه‌ بۆ ئیراقێ هه‌یه‌ ب هه‌مان شێوه‌ گرنگیه‌كا مه‌زن بۆ هه‌رێما كوردستانێ ژی هه‌یه‌، بتایبه‌تی ش پشتی روودانا شه‌ڕێ دناڤبه‌را روسیا و ئۆكرانیا دا كو كاریگه‌ری لسه‌ر كه‌رتێ په‌ترۆلێ هه‌بوویه‌، ژوان ژی هنارتنا په‌ترۆل و غازێ بۆ ئورۆپا، ئه‌م وه‌كو لژنا په‌ترۆل و غازێ دێ كار كه‌ین مافێن هه‌رێما كوردستانێ نه‌هێنه‌ به‌رزه‌كرن”.

د. سه‌باح سوبحی ئاماژه‌كر” ئێكه‌م پڕۆژه‌ پشتی پرۆسا ئازادیا ئیراقێ لدۆر كه‌رتێ په‌ترۆلا ئیراقێ هاتیه‌ به‌رهه‌ڤكرن ل هه‌یڤا شوباتا سالا ٢٠٠٧ێ بوویه‌، هه‌تا سالا ٢٠١٠ێ به‌رده‌وام كار لسه‌ر ڤی پرۆژه‌ی هاتیه‌كرن، به‌لێ نه‌بوویه‌ قانوون و سه‌ركه‌فتن بده‌ستڤه‌ نه‌ئینایه‌، لسالا ٢٠١٠ێ سه‌رۆكایه‌تیا جڤاتا وه‌زیرێن ئیراقێ پڕۆژه‌كێ گه‌له‌ك باش به‌رهه‌ڤكریه‌، به‌لێ ب هه‌مان شێوه‌ سه‌رنه‌گرتیه‌ و هاتیه‌ په‌رت و به‌لاڤكرۆن و بوویه‌ چه‌ند پشكه‌ك، د ڤێ خۆلا جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ دا ئه‌م دێ بزاڤان كه‌ین ئیراق ببیته‌ خودان قانوونه‌كا ئێكگرتی یا په‌ترۆل و غازێ، قانوونه‌كا ئێكگرتی بیت و مافێن هه‌رێما كوردستانێ ژی بهێنه‌ پاراستن د كه‌رتێ په‌ترۆل و غازێ دا، به‌روزڤاژی مافێن هه‌رێما كوردستانێ به‌رچاڤ نه‌هێنه‌ وه‌رگرتن ئه‌م رێ ناده‌ین هیچ قانوونه‌ك ل جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ بهێته‌ ده‌ركرن هه‌كه‌ بهێت و مافێن هه‌رێما كوردستانێ تێدا نه‌هێنه‌ گه‌ره‌نتی كرن، تنێ ئه‌م د رازینه‌ قانوونه‌ك بهێته‌ ده‌ركرن كو ئاریشێن كه‌رتێ په‌ترۆلێ دناڤبه‌را هه‌رێما كوردستانێ و به‌غدا چاره‌سه‌ر بكه‌ت و مافێن كوردان نه‌هێنه‌ بنپێكرن، ئانكو قانوونه‌ك بهێته‌ ده‌ركرن زێده‌تر كو مفا ژ دستوورێ ئیراقێ بهێته‌ وه‌رگرتن و مادێن ١١١ و ١١٢ به‌رچاف بهێنه‌ وه‌رگرتن”.

هه‌ولێر، قائید میرۆ

به‌رپرسه‌كێ وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ راگه‌هاند، ژئالیێ دستووری ڤه‌ پاراستنا ئاسمانێ هه‌رێما كوردستانێ ئه‌ركێ حوكمه‌تا ئیراقێ یه‌، به‌لێ ئیراقێ شیانێن پاراستنا ئاسمانی نینن ژبه‌ر نه‌بوونا سیسته‌مێ پێشكه‌فتی یێ رادارێ و دبێژیت، وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ داخوازكریه‌ بۆ بده‌ستڤه‌ئینانا فڕۆكێن بێ فڕۆكه‌ڤان و هه‌ڤپه‌یمانان بودجه‌ ژی مه‌زاختیه‌، مخابن حوكمه‌تا ئیراقێ یا رازی نینه‌ پێشمه‌رگه‌ ببیته‌ خودانێ فڕۆكه‌یێن بێ فڕۆكه‌ڤان.

فه‌ریق جه‌بار باوه‌ر، ئه‌میندارێ گشتیێ وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ بۆ رۆژناما (ئه‌ڤرۆ) گۆت” ژبه‌ر پێشكه‌فتنا ته‌كنه‌لۆژیایێ پتریا وه‌لاتێن جیهانێ د ده‌مێ نوكه‌دا فڕۆكێن بێ فڕۆكه‌ڤان بكاردئینن، به‌لێ هه‌تا نوكه‌ هێزێن پێشمه‌رگه‌ی نه‌بووینه‌ خودانێ فڕۆكێن بێ فڕۆكه‌ڤان، ئه‌ڤه‌ د ده‌مه‌كی دایه‌ پتریا له‌شكرێن جیهانێ فڕۆكێن درۆن هه‌نه‌ و ل ئیراقێ ژی له‌شكرێ ئیراقێ و پۆلیسێن فیدڕال و حه‌شدا شه‌عبی فڕۆكێن درۆن هه‌نه‌، هه‌تا گه‌له‌ك جارا ئه‌م دبینین ل ده‌ڤه‌رێن كوردستانێ بۆ لێدانا چه‌كدارێن داعشێ و ئارمانجێن سه‌ربازی دهێنه‌ بكارئینان، ل هه‌رێما كوردستانێ چه‌ند جاران هاتینه‌ بكارئینان بۆ ئه‌نجامدانا هێرشان و زیان هه‌بووینه‌، مه‌ ژی وه‌كو وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ بزاڤ كرینه‌ بۆ بده‌ستڤه‌ئینانا فڕۆكێن بێ فرۆكه‌ڤان، به‌لێ ژبه‌ر نه‌بوونا رازیبوونا ئیراقێ و بودجه‌كا تایبه‌ت هه‌تا نوكه‌ نه‌شیاینه‌ ببینه‌ خودانێن وان جۆره‌ فرۆكان، به‌لێ مه‌ داخواز ژ هه‌ڤپه‌یمانان كریه‌ درۆنان بده‌نه‌ وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ ئه‌وژی رازیبووینه‌، مخابن حوكمه‌تا ئیراقێ یا رازی نینه‌ و رێگره‌ ، هه‌ڤپه‌یمانان بودجه‌ ژی بۆ كڕینا درۆنان بۆ پێشمه‌رگه‌ی مه‌زاختیه‌، تنێ مایه‌ ئیراق رازی بیت، مه‌ره‌ما وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ ئه‌وه‌ درۆن بۆ پاراستنا ئاخا هه‌رێما كوردستانێ بهێنه‌ بكارئینان، بتایبه‌تی بۆ هێلێن به‌رگریێ دگه‌ل داعشێ و د ده‌مێ رێڤه‌چوونا ئۆپه‌ڕاسیۆنێن سه‌ربازی بهێنه‌ بكارئینان نه‌كو بۆ مه‌ره‌مێن دی، چونكه‌ فڕۆكێن بێ فڕۆكه‌ڤان بۆ مه‌ره‌مێن سیخۆریێ و چه‌ندین مه‌ره‌مێن دی ژی دهێنه‌ بكارئینان”.

جه‌بار یاوه‌ر گۆت ژی” ژئالیێ دستووری ڤه‌ پاراستنا ئاسمانێ هه‌رێما كوردستانێ ئه‌ركێ حوكمه‌تا ئیراقێ یه‌، مخابن حوكمه‌تا فیدڕال ئه‌ركێ خوه‌ بجهنه‌ئینایه‌ بۆ پاراستنا ئه‌سمانێ هه‌رێما كوردستانێ، له‌وڕاژی گه‌له‌ك جاران فڕۆكێن شه‌ڕكه‌ر و یێن بێ فڕۆكه‌ڤان ژی ده‌ربازی ئاسمانێ هه‌رێما كوردستانێ دبن و سنورێن ئیراقێ دهێنه‌ تۆپبارانكرن و ئیراق نه‌شیایه‌ ئه‌رد و ئاسمانێن خوه‌ بپارێزیت، چونكه‌ هێشتا ژلئالیێ فڕۆكێن شه‌ڕكه‌ر یا لاوازه‌ بۆ پاراستنا ئاسمانێ ئیراقێ و سیسته‌مه‌كێ پێشكه‌فتی یێ به‌رگریا ئه‌سمانی نینه‌ بۆ به‌رسڤدانا هه‌ر به‌زاندنه‌كا سنورێ ئیراقێ، هه‌تا سیسته‌مێ چاڤدێریا ئه‌سمانی نینه‌ ل ئیراقێ، كو نوكه‌ ب سیسته‌مێ رادارێ چاڤدێریا ئه‌سمانی دهێته‌كرن ل هه‌موو جیهانێ و وه‌لاتێن پێشكه‌فتی، ئه‌ڤه‌ژی هۆكاره‌ ئه‌سمانێ ئیراقێ یێ به‌ره‌لایه‌، ب گۆره‌ی ئامارێن به‌رده‌ستێ مه‌ ژ ده‌ستپێكا ئه‌ڤساله‌ هه‌تا دووماهیا هه‌یڤا بۆری ٢٠٠ جاران سنورێ ئیراقێ هاتیه‌ بنپێكرن ب فڕۆكه‌ و توپباران و چه‌كێ سڤك، ژوان ژی ٩٣ێ جاران ب رێیا فڕۆكه‌ و درۆنان بوویه‌ و گه‌له‌ك جاران ژی ئه‌و فڕۆكه‌ ب كیراتیا زێده‌تری ٢٠٠ كیلۆمه‌تران هاتینه‌ د ناڤا ئاخا ئیراقێ دا، هه‌روه‌سا ژوان دوو بنپێكرنێن هاتینه‌كرن ژلایێ ئیرانێ و ٩١ جاران ژی ژئالیێ توركیا ڤه‌ بوویه‌، مخابن ئیراق نه‌شیایه‌ رێگریێ بكه‌ت”.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com