NO IORG
نووترين نووچه
نووترين نووچه

ئه‌ڤرۆ، عه‌زیز هه‌ورامی

پشتی هه‌لبژارتنێن گشتی ل ئیراقێ ل 10 چریا ئێكێ 2021 و ژ ئه‌گه‌رێ ناكۆكیێن دناڤ مالا شیعی و كوردی و سوننی هه‌تا نوكه‌ سه‌رۆك كۆمارێ نوو و سه‌رۆكێ نووی ێ حوكمه‌تێ نه‌هاتینه‌ ده‌ستنیشانكرن. سه‌رۆكا فراكسیۆنا پارتی ژی ل جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ دبێژیت درژدین ل سه‌ر وه‌رگرتنا پۆستێ سه‌رۆك كۆماری و ب هیچ شێوه‌كی رێبه‌ر ئه‌حمه‌د ژی به‌ربژارێ پارتی بۆ وی پۆستی خوه‌ ڤه‌ناكێشیت.

ڤیان سه‌بری، سه‌رۆكا فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان ل جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ بۆ رۆژناما (ئه‌ڤرۆ) گۆت” پارتی یا رژده‌ ل سه‌ر وه‌رگرتنا پۆستێ سه‌رۆك كۆمارێ ئیراقێ و رێبه‌ر ئه‌حمه‌د به‌ربژارێ پارتی یه‌ و بزاڤێن جدی دكه‌ین بۆ سه‌ركه‌فتنا وی”.

ڤیان سه‌بری گۆت ژی” نه‌شێم بێژم كیش رۆژێ د هه‌فتیێ دا دێ جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ كۆمبیت بۆ هه‌لبژارتنا سه‌رۆكێ نووی ێ كۆمارا ئیراقێ كو هه‌تا نوكه‌ 45 كه‌سان بۆ وه‌رگرتنا پۆستێ سه‌رۆك كۆماری خوه‌ به‌ربژار كریه‌”.

دهێته‌ زانین بۆ جارا ئێكێ یه‌ د دیرۆكا نوو یا ئیراقێ دا پشتی ژناڤچوونا رژێما سه‌دام حسێنی، جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ سێ جاران ده‌رگه‌هێ خوه‌ به‌ربژاركرنێ بۆ پۆستێ سه‌رۆك كۆماری ڤه‌كه‌ت، ئه‌وژی ژ ئه‌گه‌رێ رێكنه‌كه‌فتنا پارتی دیموكراتی كوردستان و ئێكه‌تی نیشتمانی كوردستانه‌ ل سه‌ر به‌ربژاره‌كی بۆ وی پۆستی كو ب گۆره‌ی عورفێ سیاسی و حوكمرانیا ئیراقێ پشتی سالا 2003 ئه‌و پۆسته‌ ب كوردان هاتیه‌ دان.

سه‌رۆكا فراكسیۆنا پارتی ل جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ دبێژیت” به‌ربژارێ مه‌ وه‌كو پارتی بۆ پۆستێ سه‌رۆك كۆمارێ ئیراقێ تنێ رێبه‌ر ئه‌حمه‌ده‌ و ب هیچ شێوه‌كی خوه‌ ڤه‌ناكێشیت”.

ئاماژه‌كر ژی” دانوستاندن ل نه‌جه‌ف هه‌بوون د ناڤبه‌را ئالیێن سیاسی دا تاكو بگه‌هنه‌ دووماهی بریارا پێكئینانا حوكمه‌تا نوو یا ئیراقێ، ئه‌م ژی وه‌كو پارتی د به‌رده‌وامین ل سه‌ر دانوستاندنێ ل گه‌ل ئالیێن سیاسی بۆ كۆمكرنا زۆرینه‌یا ده‌نگان بۆ به‌ربژارێ خوه‌ بۆ پۆستێ سه‌رۆكێ كۆمارێ”.

پارتی دیموكراتی كوردستان ل گه‌ل ره‌وتێ سه‌دری و هه‌ڤپه‌یمانیا سیاده‌ یا سوننی رێككه‌فتن هه‌یه‌ بۆ پێكئینانا حوكمه‌تا زۆرینه‌یا نیشتمانی ب گۆره‌ی رێككه‌فتنا سێ قۆلی د ئێكه‌م روونشتنا خۆلا نوو یا جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ دا سه‌رۆكێ نوو یێ جڤاتا نوونه‌ران و هه‌ردو جێگرێن وی هاتنه‌ هه‌لبژارتن، ئه‌ڤ هه‌فتیه‌ ژی دێ بیته‌ هه‌فتیا ئێكلاكه‌ر بۆ هه‌لبژارتنا سه‌رۆك كۆمارێ نوو و ده‌ستنیشانكرنا سه‌رۆك وه‌زیرێن نوو ل ئیراقێ.

جێگرێ سه‌رۆكێ جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ ره‌تكر ب رازیوونا پارتی، پارێزگه‌رێ سه‌پاندیێ كه‌ركووكێ د پۆستێ خوه‌ دا به‌رده‌وام بیت و دبێژیت، دێ هه‌موو بزاڤان بۆ گوهۆرینا پارێزگه‌رێ نوكه‌ یێ كه‌ركووكێ كه‌ین.

شاخه‌وان عه‌بدوللا، جێگرێ دوویێ یێ سه‌رۆكێ جڤاتا نوونه‌ران گۆت، پارتی ل گه‌ل دانانا راكان جبووری پارێزگه‌رێ نوكه‌ یێ كه‌ركووكێ نه‌بوو و هه‌تا نوكه‌ ژی دانپێدان پێ نه‌كریه‌، به‌لێ خه‌لكه‌كێ دی هه‌بوو ئیمزا بۆ دانانا راكان جبووری كریه‌، ئه‌وێن به‌حسێ رێككه‌فتنێ و رازیبوونا پارتی ل سه‌ر مانا پارێزگه‌رێ كه‌ركووكێ دكه‌ن دووره‌ ژ راستیێ.

شاخه‌وانی گۆت ژی، پشتی پێكئینانا حوكمه‌تا ئیراقی یا نوو دێ ده‌ست ب دانوستاندنان كه‌ین بۆ گوهۆرینا پارێزگه‌رێ كه‌ركووكێ و ئاساییكرنا ره‌وشا كه‌ركووكێ و پارتی ل گه‌ل ئاساییكرنا ره‌وشا كه‌ركووكێ یه‌ و پێشتر ژی بزاڤ بۆ ئاساییكرنا ره‌وشا وێ و دانانا پارێزگه‌ره‌كێ نوو بوو كریه‌.

ئه‌ڤرۆ:

ده‌مێ دو هه‌قتیانه‌ شانده‌كێ لژنا كاروبارێن شه‌هیدان و جینۆساید و زیندانیێن سیاسی ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ، سه‌ره‌دانا چه‌ند وه‌لاتێن ئۆروپی دكه‌ت، سه‌رۆكێ شاندی ژی دبێژیت، ل گه‌ل په‌رله‌مانتارێن وه‌لاتێن زلهێزێن جیهانێ كار دكه‌ین بۆ دانه‌نیاسینا جینۆسایدكرنا كوردان ل سه‌ر ئاستێ وه‌لاتێن جیهانێ.

ژیان تاهر زێوه‌ی، سه‌رۆكا شاندێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ گۆت” ل ده‌ستپێكێ مه‌ سه‌ره‌دانا وه‌لاتێ فه‌ره‌نسا كر بۆ وێ چه‌ندێ هۆكارێ ره‌تكرنا وێ پرۆژه‌ قانوونا ل دۆر جینۆسایدێ هاتیه‌ ره‌تكرن بزانین و كار بۆ بكه‌ین، هه‌روه‌سا مه‌ سه‌ره‌دانا وه‌لاتێ به‌لجیكا كر و ل وێرێ ژی مه‌ كۆمبوون ل گه‌ل چار په‌رله‌مانتارێن ئورۆپی كر و مه‌ داخواز ژێ كر سه‌ره‌دانا هه‌رێما كوردستانێ بكه‌ن بۆ وێ ئێكێ تاوانان ب چاڤێن خوه‌ ببینن و به‌لگه‌یان ژی پێكشكێشی وان بكه‌ین، پاشی مه‌ سه‌ره‌دانا په‌رله‌مانێ به‌لجیكا كر و دیدار ل گه‌ل په‌رله‌مانتارێن به‌لجیكی كرن و ل وێرێ ژی مه‌ به‌حس ل وێ چه‌ندێ كر كو پێكڤه‌ پرۆژه‌كی به‌رهه‌ڤ بكه‌ین ل دۆر جینۆسایدكرنا كوردان، نوكه‌ ژی ل ئه‌لمانیاینه‌ كو دێ چه‌ندین كۆمبوونان ل وێرێ ژی كه‌ین.

ژیان تاهر كو جێگرا سه‌رۆكێ لژنا كاروبارێن شه‌هیدان و جینۆساید و زیندانیێن سیاسی ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ ل دۆر ئارمانجا سه‌ره‌دانا شاندێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ گۆت” ئارمانجا سه‌ره‌دانا شاندی دانه‌نیاسینا جینۆسایدێ یه‌ ل سنوورێ هه‌رێما كوردستانێ ببه‌ینه‌ ده‌رڤه‌ و ئه‌و ئێش و ئازارێن گه‌لێ مه‌ تووشبوویێ ژ جینۆساید و ئه‌نفال و كیمیاباران و وێرانكرنا گوندان ل سه‌ر ده‌ستێ رژێما به‌عس یا ژناڤچوی ب به‌لگه‌ و دیكیۆمێنت بگه‌هینینه‌ وه‌لاتێن جیهانێ ب تایبه‌ت وه‌لاتێن زلهێز بۆ وێ چه‌ندێ ئه‌وژی ب جینۆسایدێ فه‌رمی بده‌نه‌ نیاسین.

ژیانێ گۆت ژی” د به‌رنامێ مه‌دایه‌ ل داهاتی سه‌ره‌دانا وه‌لاتێن دی ژی بكه‌ین بۆ هه‌مان مه‌به‌ست و كار دكه‌ین بۆ وێ چه‌ندێ په‌یوه‌ندیێن مه‌ ل گه‌ل په‌رله‌مانتارێن وه‌لاتێن زلهێز ب هێز بكه‌ین”.

ل دووماهیێ گۆت” دو په‌رتۆك كو ب زمانێ ئینگلیزی ل دۆر جینۆسایدێ هاتینه‌ نڤیسین و به‌لگێن پێدڤی تێدا یێن هه‌ین و مه‌ پێشكێشی په‌رله‌مانتارێن وان وه‌لاتان كرن و مه‌ داخواز ژێ كریه‌ سه‌ره‌دانا كوردستانێ بكه‌ن تاكو ئێش و ئازارێن گه‌لێ كورد ب چاڤێن خوه‌ ببینن”.

سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی په‌یوه‌ندیه‌كا ته‌له‌فۆنی ل گه‌ل موقته‌دا سه‌در رێبه‌رێ ره‌وتێ سه‌دری ئه‌نجامدا و تێدا سه‌ره‌رای پیرۆزباهی ل به‌یانناما فراكسیۆنا زۆرینه‌ (رزگاریا نیشتمانی)، به‌حس ل پرسا به‌ربژارێن سه‌رۆكایه‌تیا كۆمارێ و سه‌رۆكایه‌تیا جڤاتا وه‌زیران هاته‌ كرن.

هه‌روه‌سا سه‌رۆك بارزانی و شێخ خه‌میس خه‌نجه‌ر سه‌رۆكێ هه‌ڤپه‌یمانیا (سیاده‌) یاسوننی د په‌یوه‌ندیه‌كا ته‌له‌فۆنی دووماهی پێشهاتێن دناڤ پرۆسا سیاسی یا ئیراقێ به‌حسكر.

سه‌رۆك بارزانی ده‌ستخوه‌شی ل پێكئینانا هه‌ڤپه‌یمانیا رزگاریا نیشتمانی كر و ئه‌و پێشهاته‌ ب گاڤه‌كا گرنگ هه‌ژمارت و هیڤی خواست ئه‌و گاڤه‌ ببیته‌ ئه‌گه‌رێ بده‌ستڤه‌ئینانا داخوازیێن وه‌لاتیان و هه‌روه‌سا سه‌قامگیریێ و ڤه‌ژاندنێ بۆ هه‌موو ئالیه‌كی په‌یدا بكه‌ت.

سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، مه‌سرور بارزانی ب سه‌ره‌دانه‌كێ گه‌هشته‌ وه‌لاتێ ئیمارات بۆ پشكداریكرنێ د كۆربه‌ندێ جیهانی یێ وزێ دا كو دێ ل هه‌ردو رۆژێن 27 و 28 ئادارێ ل باژێرێ ئه‌بو زه‌بی هێته‌ ئه‌نجامدان و چه‌ندین به‌رپرس و شاره‌زایێن بوارێ وزێ پشكداری تێدا دكه‌ن و سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، ئێك ژ وان كه‌سایه‌تیێن سه‌ره‌كی یه‌ كو په‌یڤه‌ك د كۆربه‌ندی دا دێ هه‌بیت. هه‌روه‌سا سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێمێ دێ پشكداریێ د كۆپیتكا جیهانی یا حوكمه‌تان دا كه‌ت كو سالانه‌ ب پشكداریا چه‌ندین به‌رپرس و كه‌سایه‌تیێن ناڤدارێن جیهانی ل باژێرێ دوبه‌ی دهێته‌ ئه‌نجامدان و ئه‌ڤ ساله‌ژی ئه‌و كۆپیتكه‌ ل رۆژێن 29 و 30 ئادارێ دێ هێته‌ ئه‌نجامدان.

ئه‌ڤرۆ:

چاڤدێرێن سیاسی ل باكورێ كوردستانێ دیار دكه‌ن كو خه‌لكێ كورد ل باكورێ كوردستانێ ب تایبه‌تی ژی ل نه‌ورۆزا ئامه‌دێ په‌یامه‌كا گرنگ دانه‌ هێزێن سیاسی و ب تایبه‌تی ژی دڤێت هه‌ده‌په‌ خواندنه‌كا راست بۆ په‌یاما كوردان بكه‌ت چونكو په‌یاما كوردان ل نه‌ورۆزا ئامه‌دێ‌ په‌یامه‌كا نه‌ته‌وه‌یی بوو.

محه‌مه‌د حسێن تایسون نڤیسه‌ر و ڤه‌كۆله‌رێ باكورێ كوردستانێ راگه‌هاند كو په‌یاما كوردان ل یا نه‌ورۆزا ئامه‌دێ گه‌له‌ك ئاشكرا بوو، كوردان ب ره‌نگه‌كێ ئاشكرا دیار كرن كو پێدڤیه‌ هه‌موو هێزێن كوردی ل سه‌ر بنه‌مایێ به‌رژه‌وه‌ندیێن نه‌ته‌وه‌یی پێكڤه‌ كار بكه‌ن، چونكو نه‌ورۆز و هه‌موو بیره‌وه‌ریێن نه‌ته‌وه‌یی ده‌لیڤه‌كا گرنگه‌ بۆ هندێ دا كو پارتێن سیاسی ژی باش بزانن وه‌لاتیێن كورد چ دخوازن و گۆت: (په‌یاما كوردان ل نه‌ورۆا ئامه‌دێ گه‌له‌ك ئاشكرا و گرنگ بوو، بلندكرنا وێنێن رێبه‌رێن بزاڤا نه‌ته‌وه‌یی یا كوردی ژی نیشا دده‌ت كو كورد ل دژی هندێ نه‌ ده‌نگێ وان بۆ براتیا گه‌لان و كۆمارا دیموكراتی یا توركیا بیت، كورد داخوازا مافێن خوه‌ یێن نه‌ته‌وه‌یی دكه‌ن، ژ به‌ر هندێ ژی گرنگه‌ هه‌ده‌په‌ كو گه‌له‌ك كورد ده‌نگێن خوه‌ دده‌نه‌ وێ خواندنه‌كا راست و دروست بۆ په‌یاما كوردان یا ل نه‌ورۆزا ئامه‌دێ بكه‌ت و گۆه بده‌ته‌ ده‌نگ و داخوازیێن گه‌لێ كورد).

ناڤهاتی ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر كو دڤێت هه‌موو پارت و هێزێن سیاسی ل باكورێ كوردستانێ باش بزانن كو ئێدی كوردان دڤێت ل سه‌ر بنه‌مایێ به‌رژه‌وه‌ندیێن نه‌ته‌وه‌یی هێزێن سیاسی ژی كار بكه‌ن، چونكو سیاسه‌تا چه‌ند سالێن بۆری یا هه‌ده‌پێ د خزمه‌تا به‌رژه‌وه‌ندیێن نه‌ته‌وه‌یی یا كوردان ل توركیا دا نه‌بوویه‌، نابیت هێزه‌كا وه‌كو هه‌ده‌پێ ب ده‌نگێ وه‌لاتیێن كورد بچیته‌ په‌رله‌مانی و ل وێرێ هه‌موو كار و خه‌باتا وێ بۆ براتیا گه‌لان و تشتێن دی بیت، چونكو كوردان جاره‌كا دی ل نه‌ورۆزا ئامه‌دێ دیار كرن كو ئه‌و ل دژی وێ سیاسه‌تێ نه‌ و دڤێت سیاسه‌تا كوردی ل باكورێ كوردستانێ ده‌نگ و ره‌نگێ نه‌ته‌وه‌یی ب خوه‌ ڤه‌ ببینیت و گۆت: (بێگومان هه‌كه‌ هه‌ده‌په‌ و هه‌موو ئالیێن دی یێن كوردستانی خواندنه‌كا راست و دروست بۆ په‌یاما وه‌لاتیان یا ل نه‌ورۆزا ئامه‌دێ بكه‌ن ئه‌و یه‌ك دێ بیته‌ ئه‌گه‌رێ ده‌ستپێكرنا قۆناغه‌كا نوو و گرنگ ل توركیا و باكورێ كوردستانێ، چونكو ئاشكرایه‌ خه‌لك داخوازا مافێن خوه‌ یێن نه‌ته‌وه‌یی دكه‌ن و دڤێت هه‌موو كار و خه‌باتا ئالیێن سیاسی ب تایبه‌تی ژی یا هه‌ده‌پێ بۆ هندێ بیت، هه‌كه‌ ئه‌و یه‌ك نه‌هێته‌ كرن ره‌نگه‌ د هه‌لبژارتنێن بهێت دا پێگه‌هێ هه‌ده‌پێ گه‌له‌ك لاوازتر ژی ببیت، چونكو په‌یاما نه‌ورۆزێ گه‌له‌ك ئاشكرا بوو).

چاڤدێرێن سیاسی ل توركیا و باكورێ كوردستانێ دیار دكه‌ن كو نه‌ورۆزا ڤێجارێ یا ئامه‌دێ گه‌له‌ك ژ یێن سالێن بۆری جوداتر بوو و ب تایبه‌تی ژی گه‌نجێن نه‌ته‌وه‌یی داخوازا هندێ دكه‌ن كو هه‌موو كار و چالاكیێن ل باكورێ كوردستانێ ئێدی د چارچۆڤێ بده‌ستڤه‌ئینانا مافێن نه‌ته‌وه‌یی یێن گه‌لێ كوردستانێ دا بیت، ئه‌و یه‌ك ژی گه‌له‌ك گرنگه‌، چونكو ئێدی كوردان ژی دڤێت ل توركیا بگه‌هنه‌ مافێن خوه‌ و ژ به‌ر هندێ ژی گرنگه‌ هه‌م هه‌ده‌په‌ و هه‌م ژی هه‌موو هێزێن سیاسی یێن كورد كو به‌حسێ مافێن كوردان دكه‌ن ل سه‌ر بنه‌مایێ به‌رژه‌وه‌ندیێن نه‌ته‌وه‌یی یێن گه‌لێ كوردستانێ كار بكه‌ن، هه‌كه‌ هه‌ده‌په‌ وه‌كو سالێن بۆری دیسان گرنگیێ بده‌ته‌ چه‌پێن تورك و بابه‌تێ مافێن نه‌ته‌وه‌یی یێن گه‌لێ كوردستانێ نه‌كه‌ته‌ بنه‌مایێ ستراتیژیا خه‌باتا خوه‌ دێ ده‌نگێن وێ ژی گه‌له‌ك كێمتر لێ هێن.

ئه‌ڤرۆ ، زنار تۆڤی:

سه‌رۆكێ‌ په‌یمانگه‌ها ڤه‌كۆلینێن ئه‌مریكی – كوردی، كارۆخ خوشناو، د دیداره‌كێ‌ دا بۆ رۆژناما (ئه‌ڤرۆ) راگه‌هاند، ئێك ژ سامانێن نیشتیمانی ل هه‌رێما كوردستانێ‌، كو سازش ل سه‌ر ناهێته‌ كرن، پێكهاتیه‌ ژ وی پێگه‌هێ‌ سه‌قامگیری یێ‌ هه‌رێمێ‌ ل ڤێ‌ ده‌ڤه‌را پری ئاریشه‌ دا هه‌یی، ب ره‌نگه‌كێ‌ كو قه‌وارێ‌ هه‌رێما كوردستانێ هه‌رده‌م پشكه‌كا گرنگ بوویه‌ ژبۆ بده‌ستڤه‌ئینانا ئارامی و ئاسایشا ڤێ‌ ده‌ڤه‌رێ‌، هه‌روه‌سا چو جاران هه‌رێما كوردستانێ‌ نه‌بوویه‌ گه‌ف بۆ سه‌ر وه‌لاتێن جیران، به‌رۆڤاژی هه‌رێما كوردستانێ‌ ب سه‌قامگیریا خوه‌ هاتیه‌ جوداكرن ژ ئیراقه‌كا ئالۆز و نه‌سه‌قامگیر، ئه‌ڤ سامانێ‌ نیشتیمانی هه‌رده‌م جهێ‌ شانازیا خه‌لكێ‌ كوردستانێ‌ و هنارتیێن دبلۆماسی و رێكخراوێن ناڤده‌وله‌تی بوویه‌، چونكی ل ژێر سیبه‌را ڤی پێگه‌هێ‌ سه‌قامگیر دا نه‌ ب تنێ‌ خه‌لكێ‌ كوردستانێ‌، به‌لكو ب سه‌دان هزار ئاواره‌ ل ناڤه‌راست و ژێریا ئیراقێ‌ و پارچێن دیتر یێن كوردستانێ‌ ڤه‌حه‌واندینه‌، له‌وما ئاسایشا هه‌رێما كوردستانێ‌ ب ره‌نگه‌كێ‌ گشتی و ئاسایشا هه‌ولێرا پایته‌خت ب تایبه‌تی هێلا سۆرن و نابیت ب چو ره‌نگان رێ ب چو وه‌لات و گرۆپ و میلیشیان بهێته‌ دان، ل ژێر هه‌ر به‌هانه‌كێ‌ هه‌رێما كوردستانێ‌ بكه‌نه‌ مه‌یدانا ئێكلاكرنا ململانیێن ناڤخوه‌یی و هه‌رێمایه‌تی و ناڤده‌وله‌تی، هه‌روه‌سا ئه‌ڤه‌ جارا نه‌هێ یه‌ ب مووشه‌كان هێرشێ‌ دكه‌نه‌ سه‌ر هه‌ولێرا پایته‌خت، به‌لێ‌ هێرشا مووشه‌كی یا ڤێ‌ جارێ‌ راسته‌وخوه‌ ژ ئالیێ ئیرانێ‌ ڤه‌ هاتیه‌ ئه‌نجامدان، ب به‌هانه‌یا هه‌بوونا باره‌گایێن مۆسادا ئیسرائیلی ل هه‌ولێرێ‌، ئه‌ڤ به‌هانه‌ ژی یا دووره‌ ژ راستییێ‌.

كارۆخی ئه‌وژی گۆت” ده‌مێ‌ سه‌ره‌دانا مسته‌فا كازمی سه‌رۆك وه‌زیرێن ئیراقێ‌ بۆ هه‌ولێرا پایته‌خت، ب بێمنه‌تی هه‌ردو سه‌رۆكاتیێن هه‌رێما كوردستانێ‌ و حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ‌، داخوازا پێكئینانا لژنه‌كا ڤه‌كۆلینان كریه‌ بۆ راستی و دروستیا وان به‌هانه‌یێن ئیرانێ‌، یا روهن و ئاشكرایه‌، كو مه‌ره‌ما ئیرانێ‌ ژ هێرشا ڤێ‌ جارێ‌ چه‌ند ئارمانجه‌ك یێن هه‌ین، ژ وانا: داكو فشارێ‌ بێخیته‌ سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ‌، ب مه‌ره‌ما تێكدانا وێ‌ بالانس و هه‌ڤسه‌نگیا هه‌رێما كوردستانێ‌ راگرتی ل سه‌ر ئاستێ‌ ناڤخوه‌یا ئیراقێ دناڤبه‌را شیعه‌ و سوننه‌یان دا، هه‌روه‌سا ل سه‌ر ئاستێ‌ وه‌لاتێن ڤێ‌ ده‌ڤه‌رێ‌، دیسان فشارێ‌ بێخیته‌ سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ‌ داكو وه‌به‌رئێنانێ‌ د بیاڤێ‌ گازا سروشتی دا و پركرنا پێدڤیێن بازارێ‌ ئورۆپی دا نه‌كه‌ت”.

سه‌رۆكێ‌ په‌یمانگه‌ها ڤه‌كۆلینێن ئه‌مریكی – كوردی ئه‌و ژی ئاشكرا كر” ده‌مێ‌ ڤێ‌ هێرشێ‌ په‌یامه‌كه‌ بۆ ئیدارا سه‌رۆكێ ئه‌مریكی جۆ بایدنی ، كو ئیران خوینا قاسم سلێمانی و ئه‌بو مه‌هدی موهه‌ندس ژبیر ناكه‌ت، هه‌روه‌سا تێركرن و رازیكرنا جادا شیعی یا ئیراقێ و ئیرانێ‌ یه‌، دیسان ئه‌زموونه‌كه‌ بۆ ئیدارا جۆ بایدنی، داكو بزانن هه‌تا چو راده‌ ئه‌مریكا دێ‌ به‌رگریێ‌ ژ هه‌رێما كوردستانێ‌ كه‌ت، ب تایبه‌تی د نوكه‌ دا، كو ئه‌مریكا و جیهان مژوولی شه‌رێ‌ رووسیا و ئۆكرانیا نه‌، هه‌روه‌سا هێرشا مووشه‌كی یا ئیرانێ‌ بۆ سه‌ر هه‌ولێرا پایته‌خت، فشاره‌كه‌ بۆ سه‌ر ئه‌مریكا داكو ڤه‌گه‌ریته‌ڤه‌ ناڤ رێككه‌فتنا ئه‌تۆمی ” 5+1″، كو ئه‌ڤه‌ چه‌ند رۆژن دانوستاندنێن ڤیه‌نا راوه‌ستاینه‌، له‌وما ئیرانێ‌ ئه‌ڤ هێرشه‌ ئه‌نجامدایه‌”.

شانده‌كێ جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ كو پێكهاتبوو ژ هه‌ردو جێگرێن سه‌رۆكێ جڤاتێ حاكم زاملی و شاخه‌وان عه‌بدوللا و هه‌ژماره‌كا په‌رله‌مانتاران سه‌ره‌دانا هه‌ولێرێ كر بۆ ژ نێزیك ئاگه‌هداربوون ل سه‌ر روودانا هێرشا مووشه‌كی یا ئیرانێ ل سه‌ر هه‌ولێرێ ئه‌نجامدای.

حاكم زاملی، جێگرێ ئێكێ یێ سه‌رۆكێ جڤاتا نوونه‌ران راگه‌هاند” مه‌ سه‌ره‌دانا هه‌ولێرێ كر بۆ دیتن و زانینا راستیان و هۆكارێن وێ هێرشا مووشه‌كی ل سه‌ر هه‌ولێرێ هاتیه‌ ئه‌نجامدان و ب شێوه‌كێ مه‌یدانی مه‌ ڤه‌كۆلین د وی بابه‌تی دا كر و ئه‌م باش دزانین هێرشكرن ل سه‌ر هه‌ر جهه‌كی ل ئیراقێ ئانكو ب هێرشه‌ ل سه‌ر هه‌موو ئیراقێ”.

زاملی زێده‌تر گۆت” پشتی مه‌ سه‌ره‌دانا جهێ هێرشێ كری دیاربوو كو ئه‌و جهه‌ خانیێ خێزانه‌كا ئیراقی یه‌ و یێ شێخ بازی یه‌ و ئه‌ز ب خوه‌ چومه‌ د هه‌موو ژۆرێن وی خانی ڤه‌ و هه‌ر تشتێ من دیتی دیاردكه‌ت كو ئه‌و خانیێ خێزانه‌كا ئیراقی یه‌ و پشتی كارێ لژنا دووڤچوونا راستیان ل دۆر وێ هێرشێ ب دووماهی دهێت دێ داخوازا روونشتنه‌كحا جڤاتا نوونه‌ران كه‌ین بۆ دانوستاندنێ ل سه‌ر ئه‌نجامێ ئه‌و لژنه‌ گه‌هشتیێ”.

ژ ئالیێ خوه‌ڤه‌ شاخه‌وان عه‌بدوللا، جێگرێ دوویێ یێ سه‌رۆكێ جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ گۆت” شانده‌كێ جڤاتا نوونه‌ران سه‌ره‌دانا هه‌رێمێ كریه‌ و چوویه‌ جهێ روودانێ و ڤه‌كۆلین دێ ل سه‌ر وی بابه‌تی هێته‌ كرن و پشتی زڤرینا وی شاندی بۆ به‌غدا دێ راپۆرتا خوه‌ هه‌بیت و ل روونشتنا تایبه‌ت یا جڤاتا نوونه‌ران دێ هێته‌ به‌رچاڤكرن”.

ئه‌ڤرۆ، نیوار محه‌مه‌د سه‌لیم:

پ. د. خه‌یری عه‌لی ئوسۆ، رێڤه‌به‌رێ گشتی یێ گه‌شتوگۆزارێ ل پارێزگه‌ها دهۆكێ دیار كر كو د هه‌ر سێ رۆژێن جه‌ژنا نه‌ورۆزێ دا دێ ئاهه‌نگ ل پارێزگه‌ها دهۆكێ هێنه‌ گێڕان و ئامارا هه‌تنا گه‌شتیاران ب هه‌مان هه‌لكه‌فت دێ بۆ ده‌مێ ١٠ رۆژان هێته‌ وه‌رگرتن. دا زانین ژی كو ژبلی دهۆكێ‌ دێ‌ ل قه‌زا ئاكرێ‌ و ئامێدیێ‌ و ئیدارا سه‌ربه‌خۆ یا زاخۆ ژی ئاهه‌نگ ب هه‌لكه‌فتا نه‌ورۆزێ‌ هێنه‌ گێران. هه‌ر دیسان ئاماژه‌ ب وێ‌ چه‌ندێ‌ ژی كر كو رۆژ بۆ رۆژێ‌ رێژا هاتنا گه‌هشیتاران د زێده‌بوونێ‌ دایه‌ و ئه‌و پێشبینی دكه‌ن بۆ نه‌ورۆزا ئه‌ڤ ساله‌ زێده‌تری 30 هزار گه‌شتیاران سه‌ره‌دانا پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ بكه‌ن.

پ. د. خه‌یری عه‌لی ئوسۆ، رێڤه‌به‌رێ گشتی یێ گه‌شتوگۆزارێ ل پارێزگه‌ها دهۆكێ پلانا رێڤه‌به‌ریێ بۆ جه‌ژنا نه‌ورۆزێ ڕاگه‌هاند كو ل رۆژا پێنجشه‌مبی ١٧/٣/٢٠٢٢ دێ چه‌ندین دیاری ژ لایێ رێڤه‌به‌ریا گشتی یا گه‌شتوگۆزارێ ل سه‌ر نه‌خۆشێن ته‌لاسمیایێ ل پارێزگه‌ها دهۆكێ هێنه‌ به‌لاڤكرن، هه‌روه‌سا ل رۆژا ٢٠/٣/٢٠٢٢ كو رۆژا هه‌لكرنا ئاگرێ نه‌ورۆزێ یه‌ دێ چار ترۆمبێلێن بارهه‌لگر كو ب جوانترین شێوه‌ هاتینه‌ خه‌ملاندن دێ د ناڤ سه‌نته‌رێ باژێرێ دهۆكێ دا هاتنوچوونێ كه‌ن و گوهداریا سترانێن نه‌ورۆزێ دێ هێته‌كرن، سه‌ره‌رایی ڤێ چه‌ندێ ل رۆژا ئێكێ یا جه‌ژنا نه‌ورۆزێ ٢١/٣/٢٠٢٢ دێ ئاهه‌نگه‌كا جه‌ماوه‌ری ل (گه‌لی كورتكێ) هێته‌ گێڕان و ل رۆژا دووێ یا جه‌ژنا نه‌ورۆزێ ٢٢/٣/٢٠٢٢ دێ ئاهه‌نگه‌كا جه‌ماوه‌ری ل (قارقاراڤا) هێته‌ گێڕان و ل رۆژا سێیێ یا جه‌ژنا نه‌ورۆزێ ٢٣/٣/٢٠٢٢ دێ ئاهه‌نگه‌كا جه‌ماوه‌ری ل سه‌رێ چیایێ (زاوا) ل دهۆكێ هێته‌ گێڕان و گۆت: “ئه‌ڤ جهێن بۆ گێڕانا ئاهه‌نگان هاتینه‌ ده‌ستنیشانكرن ئه‌و جهێن یێن كو رێژه‌كا به‌رچاڤ یا خه‌لكێ پارێزگه‌ها دهۆكێ د رۆژێن جه‌ژنا نه‌ورۆزێ دا سه‌ره‌دانێ بۆ دكه‌ن، ئه‌ڤه‌ دده‌مه‌كی دایه‌ ل سه‌ر ئاستێ رێڤه‌به‌ریێن گه‌شتوگۆزارێ ل قه‌زایێن (ئاكرێ، ئامێدیێ، شێخان) ژی دێ ئاهه‌نگ ل هه‌ر سێ رۆژێن جه‌ژنا نه‌ورۆزێ ل جهێن جوداجودا یێن وان قه‌زایان هێنه‌ گێڕان، هه‌روه‌سا د هه‌ر سێ رۆژێن جه‌ژنا نه‌ورۆزێ دا دێ ب سه‌دان دیاری یێن جوراوجور ل وان جهێن ئاهه‌نگ لێ دهێنه‌ گێڕان ل سه‌ر سه‌یرانی و گه‌شتیاران هێنه‌ به‌لاڤكرن”.

ده‌رباره‌یی ئامارا رێژا هاتنا گه‌شتیارێن بیانی و عیراقی و ناڤخۆیی بۆ ناڤا هه‌رێما كوردستانێ‌ ژی، رێڤه‌به‌رێ‌ گشتی یێ‌ گه‌شتوگۆزارێ‌ ل پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ ئاماژه‌ دا وێ چه‌ندێ كو ئامارا هاتنا گه‌شتیاران ب هه‌لكه‌فتا جه‌ژنا نه‌ورۆزێ دێ بۆ ده‌مێ ١٠ رۆژان هێته‌ وه‌رگرتن هه‌ر ژ رۆژا پێنجشه‌مبی ١٧/٣/٢٠٢٢ هه‌تا رۆژا ٢٦/٣/٢٠٢٢ د ڤان رۆژان دا یێن كو ئامار تێدا دهێته‌ وه‌رگرتن ئه‌م پێشبینیا هاتنا پتری ٣٠ هزار گه‌شتیاران دكه‌ین و گۆت: “سال بۆ سالێ رێژا هاتنا گه‌شتیاران بۆ پارێزگه‌ها دهۆكێ به‌ره‌ف بلندبوونێ ڤه‌ دچیت د سالا ٢٠٢١ ێ دا ملیونه‌ك و ٥٠٠ هزار گه‌شتیاران سه‌ره‌دانا پارێزگه‌ها دهۆكێ كربوو د هه‌یڤا ئێك و هه‌یڤا دو یا هه‌مان سال دا ٥٤ هزار گه‌شتیاران سه‌ره‌دانا پارێزگه‌ها دهۆكێ كربوو، به‌لێ د سالا ٢٠٢٢ دا د هه‌یڤا ئێك و هه‌یڤا دوو دا پتری ١٣٠ هزار گه‌شتیاران سه‌ره‌دانا پارێزگه‌ها دهۆكێ كریه‌”.

ده‌رباره‌یی ڤه‌كرنا جهێن خزمه‌تگۆزاری ژی د رۆژانێن نه‌ورۆزێ‌ دا، پ. د. خه‌یری عه‌لی ئوسۆ، خویا كر كو بنگه‌هێن گه‌شتیاری یێن سنوورێ پارێزگه‌ها دهۆكێ هه‌می هاتینه‌ ئاگه‌هداركرن كو د رۆژێن جه‌ژنا نه‌ورۆزێ دا د ڤه‌كری بن و ب باشترین شێوه‌ پێشوازی و خزمه‌تكرنا گه‌شتیاران و وه‌لاتیێن پارێزگه‌ها دهۆكێ بكه‌ن و داشكاندنان بۆ گه‌شتیاران د بهایان دا بكه‌ن، به‌لێ نه‌ ل سه‌ر بنه‌مایێ ئینانا خوارا كوالێتیا جوری، به‌لكو ب بهایه‌كێ گۆنجایی خزمه‌ته‌كا باش پێشكێش بكه‌ن و گۆت: “ل پارێزگه‌ها دهۆكێ پتری ٩٠٠ بنگه‌هێن گه‌شتیاری یێن موله‌تدای و ٢٥٠ هاڤینگه‌هـ هه‌نه‌.

ل دۆر ڤه‌كرنا بنگه‌هێن نوو یێن گه‌شتیاری ژی د ئه‌ڤ ساله‌ دا، رێڤه‌به‌رێ گشتی یێ گه‌شتوگۆزارێ ل پارێزگه‌ها دهۆكێ، د سالا بۆری دا ٢٠٢١ ێ (٦٠) بنگه‌هێن نوی یێن گه‌شتیاری ل پارێزگه‌ها دهۆكێ هاتبوونه‌ ڤه‌كرن و ئه‌ڤ ساله‌ ژی ڤه‌كرنا بنگه‌هان یا به‌رده‌وامه‌ و هه‌می ئاسانكاری ژ لایێ مه‌ ڤه‌ د چارچوڤێ یاسایێ دا بۆ هه‌می وه‌لاتیان دهێنه‌كرن یێن كو بخوازن بنگه‌هێن گه‌شتیاری ل پارێزگه‌ها دهۆكێ ڤه‌كه‌ن، هه‌روه‌سا ل پارێزگه‌ها دهۆكێ ١١٦ جهێن ڤه‌حه‌واندنێ ژ ئۆتێل و موتێل و شقێن ڕائێخستی هه‌نه‌ كو شه‌ڤانه‌ جهێ ڤه‌حه‌واندنا پتری ١٥ هزار گه‌شتیاران هه‌یه‌”.

د. خه‌یری ئه‌حمه‌د ئوسۆ پێشتر ژی د دیداره‌كێ‌ دا بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ ئاماژه‌ ب وێ‌ چه‌ندێ‌ كربوو كو وان پلانه‌كا ستراتیژی یا هه‌ی، هه‌یڤا هه‌شت یا ب دووماهی هاتی، یا چوویه‌ لایێ‌ هنده‌ك كه‌سێن شاره‌زا و گه‌له‌ك كه‌سان بۆچوونا خوه‌ یا ل سه‌ر دای ل چه‌ندین وه‌لاتان و ل هه‌رێمێ‌ ژی و هنده‌ك ژی یێن مای ئه‌و ژی دێ‌ بۆچوونا خوه‌ ل سه‌ر ده‌ن. 28 ستراتیژیان ب خوه‌ ڤه‌ دگریت بۆ نمۆنه‌ گه‌شتوگۆزاریا ماركتینكێ‌ و یا ئاینی و هه‌ر ئێك ژی گرێدایی تشته‌كی یه‌.

ب ره‌نگه‌كی گشتی هه‌موو لایه‌نێن گه‌شتیاری ل دهۆكێ‌ پێش دئێخن یێ‌ د ناڤ وان ستراتیژیان دا، مه‌ بۆچوونا جڤاتا پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ ژی یا وه‌رگرتی و رۆژه‌كێ‌ دێ‌ ل وێرێ‌ ژی ڤان ستراتیژیه‌تا هه‌موویان بۆ وان به‌رچاڤ كه‌ین. ئه‌ڤ پلانه‌ دێ‌ بۆ چه‌ندین سالێن دی كار ل سه‌ر هێته‌ كرن.

د ناڤ ڤان ستراتیژیه‌تێن مه‌ دا یا هه‌یی كو مه‌ رێنیشانده‌رێن گه‌شیاری هه‌بن. ئه‌ڤ كه‌سه‌ چو ده‌رچوویێن پشكا مێژوویێ‌ یان زمانێ‌ ئنگلیزیێ‌ بن بهێنه‌ پێگه‌هاندن كو ب زمانێن عه‌ره‌بی و ئنگلیزی و كوردی ژی بشێن خزمه‌تا گه‌شتیاران بكه‌ن. ل هه‌ر جهه‌كێ‌ هه‌بیت ئه‌و كه‌سه‌ د ئاماده‌ بن ل گه‌ل جهێن گه‌شتیاری به‌حس ل مێژوو و شوونووارێن وان ده‌ڤه‌ران ژی دا بكه‌ن.

ده‌رباره‌ی وێ‌ چه‌ندێ‌ ژی كا بۆچی گه‌شتیار ناچنه‌ وان ده‌ڤه‌ران، مه‌ بزاڤ كرینه‌ و ل گه‌ل رێڤه‌به‌ریا شوونوواران ژی روونشتینه‌ و ب گرنگی كار ل سه‌ر وی ته‌وه‌ری دكه‌ین كو گرنگه‌ سه‌ره‌دانا گه‌شتیاری بۆ جهێن مێژووی و ئاینی و شوونوواری ژی بن نه‌ ب تنێ‌ بچنه‌ جهێن سرۆشتی.

خۆیا ژی كر كو هنده‌ك ژ ڤان ستراتیژیه‌تا گرێدای مه‌نه‌ و هنده‌ك ژی نه‌ گرێدای مه‌نه‌، بۆ نمۆنه‌ ماركتینكا پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ گرێدای مه‌ و ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنێ‌ یه‌. بۆ نمۆنه‌ به‌لاڤكرنا هوشیاریا گه‌شتوگۆزاری ژی گرێدایی راگه‌هاندنێ‌ یه‌ و دڤێت رێز ل وان كه‌سان بهێته‌ گرتن یێن سه‌ره‌دانا جهێن گه‌شتیاری دكه‌ن ب تایبه‌ت عه‌ره‌ب ئه‌ڤێن ژ مووسل و ناڤه‌راستا عیراقێ‌ دهێن نه‌ دژاتیا وان بهێته‌ كرن و شه‌رێ‌ وان بهێته‌ كرن.

باوه‌ر ناكه‌م لایه‌ن هه‌بن هاریكار نه‌بن ل گه‌ل مه‌ بۆ سه‌رخستنا ڤان ستراتیژیان ژ به‌ر كو چو مه‌زاختی لێ‌ ناهێته‌ مه‌زاختن. ژ به‌ر هندێ‌ ژی ب تنێ‌ هاریكاریه‌كا بچووك دڤێت، چو مه‌زاختی لێ‌ ناهێته‌ مه‌زاختن.

 

 

هه‌لكه‌فتا 52 سالیا رێككه‌فتنا 11 ئادارێ كو ده‌ستكه‌فته‌كا گرنگ یا بزاڤا رزگاریخوازا گه‌لێ كوردستانێ بوو ب بلندی ساخ دكه‌ین.

ژ ئه‌نجامێ پێداگیری و خۆراگریا گه‌لێ كوردستانێ و شۆره‌شێ، ب رێبه‌ریا بارزانیێ نه‌مر، رژێما ئیراقێ هاته‌ نه‌چاركرن كو ل 11 ئادارا 1970 بۆ جارا ئێكێ و ب شێوه‌كێ فه‌رمی دانپێدانێ ب پشكه‌ك ژ مافێن گه‌لێ مه‌ بكه‌ت.

11 ئاداریا 1970، به‌لگه‌یه‌كا رۆهنه‌ ژ سه‌ركه‌فتنا شۆره‌شێ و ئیرادا ره‌وا یا گه‌لێ كوردستانێ ب سه‌ر نه‌حه‌زێن گه‌لێ كوردستانێ و بزاڤێن وان بۆ ژناڤبرنا گه‌لێ مه‌. رێككه‌فتنا 11 ئادارێ به‌رهه‌مێ خه‌بات و قوربانیدانا پێشمه‌رگه‌ی و هه‌موو ته‌خ و چین و پێكهاتێن ئاینی و نه‌ته‌وی ییچن كوردستانێ بوو، ئه‌و خه‌باتا ژ پێخه‌مه‌ت به‌رقه‌راربوونا پێكڤه‌ژیانێ و هه‌ڤپشكیێ و دادپه‌روه‌ریێ وئاشتیێ دا به‌رده‌وام بوو و گه‌هشته‌ ئه‌نجام.

راسته‌ پشتی رێككه‌فتنا 11 ئادارێ رژێما رژێما ئیراقێ رێیا په‌یمانشكینیێ گرته‌به‌ر به‌لێ ئیرادا گه‌لێ مه‌ بۆ به‌رده‌وامیا خه‌باتێ و خوه‌ ب ده‌ست نه‌دانێ هه‌ر یا به‌رده‌وام بوو و بۆ ئه‌گه‌رێ بده‌ستڤه‌ئینانا ده‌ستكه‌فتێن مه‌زنتر.

د سالیادا رێككه‌فتنا 11 ئادارێ دووپاتیێ ل په‌یاما ئاشتیخوازانه‌ و پێكڤه‌ژیانا گه‌لێ كوردستانێ دكه‌ین و وێ چه‌ندێ ژی دووپات دكه‌ین كو دبن هه‌ر فشاره‌كێ دا ئیرادا گه‌لێ كوردستانێ ناشكێت و كوردستان ده‌ست ژ ئازادی و مافێن ره‌وا یێن خوه‌ به‌رناده‌ت.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com