NO IORG
نووترين نووچه

ئه‌ڤرۆ:

 

هه‌ر كه‌سه‌كێ نه‌ ئۆمێدیێ وهه‌مبه‌ركرنا نه‌ دجهێ خوه‌ دا دناڤ خه‌لكی دا به‌لاڤ بكه‌ت، دیاره‌ هێشتا نه‌شیایه‌ ل ئیراده‌ و خوراگریا ملله‌تێ خوه‌ بگه‌هیت

سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی، په‌یامه‌ك  دۆر روودانێن ئه‌فغانستانێ و هه‌مبه‌ركرنا وان روودانان ژلایێ هنده‌ك كه‌س و ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنێ ڤه‌ ل گه‌ل هه‌رێما كورد كوردستانێ به‌لاڤكر.

د په‌یاما سه‌رۆك بارزانی دا هاتیه‌” ل ڤێرێ ئه‌ز دخوازم خه‌لكێ كوردستانێ پشت راست بكه‌م كو ره‌وشا كوردستانێ جوداهیه‌كا مه‌زن ل گه‌ل هه‌موو جهێن دی یا هه‌ی، مه‌ پێشمه‌رگێ قه‌هره‌مان و ب هێز یێ هه‌ی و ژ هه‌موویێ ژی گرنگتر ئه‌م ملله‌ته‌كێ خودان ئیراده‌ و دۆزین”.

سه‌رۆك بارزانی د وێ په‌یامێ دا دبێژیت ژی” پشتی روودانێن ئه‌فغانستانێ ده‌مێ چه‌ند رۆژایه‌ هه‌وه‌كا سیاسی و میدیایی ب ئاراستا دروستكرنا نه‌ ئۆمێدیێ دناڤ خه‌لكێ كوردستانێ دا و كار بۆ هه‌مبه‌ركرنێ د ناڤبه‌را هه‌رێما كوردستانێ و ئه‌فغانستانێ دا دكه‌ن، ل ڤێرێ پێدڤیه‌ هه‌موو لایه‌ك باش بزانیت كو هه‌ر ملله‌ته‌ك هه‌كه‌ پشت به‌ستنێ ل سه‌ر خوه‌ و شیانێن خوه‌ نه‌كه‌ت، دێ به‌رده‌وام ل بن گه‌ف و ژ ناڤچوونێ بیت، پشته‌ڤانیا خه‌لكی ژی وی ده‌می بهایێ خوه‌ دێ هه‌بیت و كاریگه‌ر بیت كو مه‌ ئیراده‌ هه‌بیت “.

د پشكه‌كا دی یا په‌یاما سه‌رۆك بارزانی دا ئاماژه‌ ب وێ چه‌ندێ هاتیه‌ كرن” جوداهیه‌كا مه‌زن د ناڤبه‌را ئه‌فغانستانێ و كوردستانێ دا یا هه‌ی، جوداهیه‌كا مه‌زن ژی د ناڤبه‌را پێشمه‌رگه‌ی و له‌شكرێ ئه‌فغانستانێ یا یا هه‌ی، پێشمه‌رگه‌ بیردانكا دیرۆك و خوین و رۆندگێن گه‌لێ كوردستانێ یه‌ ، خودان ب سه‌دان داستانێ دیرۆكی و قه‌هره‌مانیێ یه‌، نموونێن وان داستانێن كۆرێ و شكاندنا ئه‌فسانا داعشێ و داستانێن پردێ و سحێلا كو پیلانێن نه‌یارێن كوردستانێ ئه‌وبوون ئیرادا گه‌لێ كوردستانێ بشكێنن، به‌لێ پێشمه‌رگه‌ی و گه‌لێ كوردستانێ ب خوراگری و ئیراده‌كا پیلایی پیلانێن نه‌یار و دوژمنان هه‌لوه‌شاندن”.

 

ده‌قێ په‌یاما سه‌رۆك بارزانی…

پشتی رودانێن ئه‌فغانستانێ ده‌مێ چه‌ند رۆژایه‌ هه‌وا سیاسی و میدیایی ب ئاراسته‌یا دروستكرنا بێ ئۆمێدیێ دناڤ خه‌لكێ كوردستانێ دا كار بۆ هه‌مبه‌ركرنێ د ناڤبه‌را هه‌رێما كوردستانێ و ئه‌فغانستانێ دكه‌ن، ل ڤێرێ پێدڤیه‌ هه‌موو لایه‌ك باش بزانیت كو هه‌ر ملله‌ته‌ك هه‌كه‌ پشت به‌ستنێ ل سه‌ر خوه‌ و شیانێن خوه‌ نه‌كه‌ت، به‌رده‌وام دێ ل بن گه‌ف و ژ ناڤچوونێ بیت، پشته‌ڤانیا خه‌لكی ژی وی ده‌می بهایێ خوه‌ دێ هه‌بیت و كاریگه‌ر بیت كو مه‌ ئیراده‌ هه‌بیت.

جوداهیه‌كا مه‌زن د ناڤبه‌را ئه‌فغانستانێ و كوردستانێ دا یا هه‌ی، جوداهیه‌كا مه‌زن ژی د ناڤبه‌را پێشمه‌رگه‌ی و له‌شكرێ ئه‌فغانستانێ دا یا هه‌ی، پێشمه‌رگه‌ بیردانكا دیرۆك و خوین و رۆندگێن گه‌لێ كوردستانێ یه‌، خودان ب سه‌دان داستانێن دیرۆكی و قه‌هره‌مانیێ یه‌، نموونێن وان داستانێن كۆرێ و شكاندنا ئه‌فسانا داعشێ و داستانێن پردێ و سحێلا كو پیلانێن نه‌یارێن كوردستانێ ئه‌وبوون ئیرادا گه‌لێ كوردستانێ بشكێنن، به‌لێ پێشمه‌رگه‌ی و گه‌لێ كوردستانێ ب خوراگری و ئیراده‌كا پیلایی پیلانێن نه‌یار و دوژمنان هه‌لوه‌شاندن.

ل ڤێرێ دخوازم خه‌لكێ كوردستانێ ژ وێ چه‌ندێ پشت راست بكه‌م كو ره‌وشا كوردستانێ جوداهیه‌كا مه‌زن ل گه‌ل هه‌موو جهێن دی یا هه‌ی، شوكر بۆ خودێ مه‌زن مه‌ پێشمه‌رگێ قه‌هره‌مان و ب هێز یێ هه‌ی و ژ هه‌موویێ گرنگتر ئه‌م ملله‌ته‌كین خودان ئیراده‌ و دۆزین، هه‌كه‌ دوژمن و نه‌حه‌زا ژی خه‌یالا وێ چه‌ندێ هه‌بیت ئازارا خه‌لكێ كوردستانێ بده‌ن، چو جاران ب ساناهی بۆ وان نه‌چوویه‌ سه‌ری و ب پشت راستی ڤه‌ د پاشه‌رۆژێ دا ژی ب ساناهی بۆ وان ناچیته‌ سه‌ری، هه‌ر كه‌سه‌كێ بخوازیت ژی نه‌ ئۆمێدیێ و خوه‌ ب كێم زانین و هه‌مبه‌ركرنا نه‌ دجهێ خوه‌دا دناڤ خه‌لكی دا به‌لاڤ بكه‌ت، دیاره‌ هێشتا نه‌شیایه‌ ل ئیراده‌ و خوراگریا ملله‌تێ خوه‌ بگه‌هیت”.

 

ئه‌ڤرۆ:

ل دری    َژیا ویبینارێن لقێ شه‌ش ئورۆپا یێ پارتی دیموكراتی كوردستان، ب هه‌لكه‌فتا 75 سالیا دامه‌زراندنا پارتی، قادر قه‌چاخ ئه‌ندامێ جڤاتا سه‌ركردایه‌تیا پارتی، بابه‌ته‌ك ل بن ناڤێ ( پارتی، قوتابخانا كوردایه‌تیێ و دیرۆكه‌ك ژ خوه‌نه‌چه‌ماندنێ). پێشكێشی هژماره‌كا به‌رچاڤ یا كادر و ئه‌ندامێن پارتی ل ده‌رڤه‌ و ناڤخوه‌یا كوردستانێ كر.

قادر قه‌چاخ ئاماژه‌كر كو بیره‌وه‌ریا دامه‌زراندنا پارتی و ژدایكبوونا سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی هه‌ڤدو تمام دكه‌ن، چونكه‌ ئه‌و بیره‌وه‌ریا دۆزا نه‌ته‌وه‌كی و دۆزا ره‌وا یا گه‌لێ كورده‌ و چاره‌نڤیسێ پاشه‌رۆژا كوردانه‌، دیاكر ژی، هه‌رده‌مێ پارتی سه‌ركه‌فتبیت، ملله‌تێ كورد هه‌ست ب سه‌ركه‌فتنێ كریه‌ و هه‌ر ده‌مێ پارتی تووشی نسكۆیێ بووی، ملله‌تێ كورد تووشی كاره‌ساتێ بوویه‌ و ئاماژه‌ ب رێككه‌فتنا ئادارا 1970 و نسكۆیا شۆره‌شا كوردی ل سالا 1975، هه‌روه‌سا خویاكر كو دامه‌زراندنا پارتی پێدڤیه‌كا دیرۆكی بوو بۆ گه‌لێ كورد ب تایبه‌تی د وی ده‌می دا كو گوهۆرینێن مه‌زن پشتی شه‌رێ جیهانیێ دویێ د نه‌خشێ جیهانێ دا رووداین و پارتی وه‌كو پێدڤیه‌ك بۆ هه‌ر چار پارچێن كوردستانێ هاته‌ دامه‌زراندن بۆ وێ چه‌ندێ نوونه‌راتیا هه‌موو تاكه‌كێ كورد ل هه‌موو جهه‌كی د جیهانێ دا بكه‌ت و پارته‌كه‌ كو جهێ هه‌موو تاك و ته‌خه‌كێ تێدا دبیت.

قه‌چاخی گۆت ژی” پارتی چه‌ندین سه‌ركه‌فتن و ئه‌زموونێن گران دیتینه‌ و هیچ ده‌مه‌كی ده‌ستبه‌رداری مافێن گه‌لێ كورد نه‌بوویه‌ ل گه‌ل هه‌ر ره‌وشه‌كێ دا، بگره‌ گه‌له‌ك جاران قوربانی ژی ب به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ دایه‌ بۆ وێ چه‌ندێ ده‌ستكه‌فت ل ده‌ست نه‌چن و ماف و ده‌ستكه‌فتێن كوردان بهێنه‌ پاراستن. ئاماژه‌كر ژی كو رژێما به‌عس تنێ حیسابه‌كا جدی بۆ پارتی دكر و به‌لگه‌نامێن ده‌زگه‌هێن ئه‌منی یێن به‌عسی ئه‌وێن پشتی ژناڤچوونا وێ رژێمێ هاتینه‌ ئاشكراكرن ب راشكاوانه‌ وێ چه‌ندێ دیاردكه‌ن و رۆناهی خستیه‌  سه‌ر وێ ئێكێ كو هه‌كه‌ پارتی هه‌ر درووشمه‌كی راكه‌ت، لێ په‌شێمان نابیت و بده‌ستڤه‌ دئینیت.

قادر قه‌چاخ خویاكر” پارتی ته‌نها حزبا كوردی یه‌ كو شیای ده‌ستكه‌فتێن مه‌زن بۆ گه‌لێ كورد ب ده‌ستڤه‌ بینیت، ژوان ژی رێككه‌فتنا ئادارا 1970 كو بۆ جارا ئێكێ رژێما به‌عس ل ئیراقێ نه‌چاربوو دانپێدانێ ب مافێن ره‌وا یێن گه‌لێ كورد بكه‌ت، فیدرالی یا پێر و ریفراندۆما دوهی و ده‌وله‌تا كوردی یا سوباهی ژی ل سه‌ر هه‌مان بنه‌ما و ل سه‌ر ده‌ستێ پارتی دێ دروست بیت، مرۆڤێ مه‌زن بریارێن مه‌زن دده‌ت، له‌وما ژی سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی بریارا ریفراندۆمێ ل ده‌مێ خوه‌ دا”.

گۆت ژی” پارتی و ئه‌ندازیارێ ئاشتیێ ئیدریس بارزانی بوون كو شیان ناكۆكیێن       دناڤبه‌را لایه‌نێن سیاسی یێن كوردی نه‌هێلن و ل سه‌ر ده‌ستێ وان ئاشتیا گشتی ل كوردستانێ هاته‌ ئه‌نجامدان، كو ئه‌وژی بوو هانده‌ره‌كێ مه‌زن بۆ سه‌ركه‌فتنا سه‌رهلدانا 1991ێ و پاشی دامه‌زراندنا په‌رله‌مان و حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ”.

ئاماژه‌كر” ئه‌و ئارامی و پێشكه‌فتنا ل كوردستانێ هه‌ی، هه‌روه‌سا پێگه‌هێ هه‌رێمێ ل ده‌ڤه‌رێ و هه‌ڤكێشان دا و هه‌بوونا وان هه‌موو كونسۆلخانه‌ وهنارتیێن دبلۆماسی و كۆمپانیێن زه‌به‌لاح یێن جیهانی ب حیكمه‌ت و حنكا سیاسی یا سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی په‌یدا بوویه‌”.

پتر رۆهنكر” پێدڤیه‌ ئه‌م شانازیێ بكه‌ین كو ئه‌ندام و كادرێن وێ رێبازا پیرۆزین كو رێبه‌ر و مه‌رجه‌ع سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی سه‌رۆكایه‌تیا وێ دكه‌ت و ل سه‌ر ده‌ستێ وی ده‌ستكه‌فتێن مه‌زن بۆ گه‌لێ كوردستانێ هاتینه‌ بده‌ستڤه‌ئینان”.

ئه‌ڤرۆ:

جێگرێ نوونه‌رێ تایبه‌ت یێ ئه‌مریكا بۆ كاروبارێن سووریێ ل گه‌ل به‌رپرسێن ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ كۆمبوو و د كۆمبوونێ دا به‌حسێ ره‌وشا نها ل سووریێ و رۆژئاڤایێ كوردستانێ هاته‌ كرن و جێگرێ نوونه‌رێ تایبه‌ت یێ ئه‌مریكا داخواز ژ هه‌ر دو جڤاتێن كوردی كر كو ده‌ست ب دانوستاندنان بكه‌ن.

ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ راگه‌هاند كو ل سه‌ر داخوازا ده‌یڤید براونشتین جێگرێ نوونه‌رێ تایبه‌ت یێ ئه‌مریكا بۆ كاروبارێن سووریێ ئه‌و ل گه‌ل وی كۆمبووینه‌ و د كۆمبوونێ دا ل سه‌ر ره‌وشا سووریێ و رۆژئاڤایێ كوردستانێ گه‌نگه‌شه‌ هاتینه‌ كرن، جێگرێ نوونه‌رێ تایبه‌ت یێ ئه‌مریكا بۆ كاروبارێن سووریێ د كۆمبوونێ دا دیار كریه‌ كو ئه‌و وه‌كو ئه‌مریكا پشته‌ڤانیێ ل ده‌ستپێكرنا دانوستاندنان دناڤبه‌را هه‌ر دو جڤاتێن كوردی یێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ دا دكه‌ن.

ل گۆر داخۆیانیا ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ د كۆمبوونێ دا به‌حسێ زۆرداریا په‌یه‌دێ و هێزێن وێ ل سه‌ر پارتێن كوردی و ئه‌ندامێن ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی هاتیه‌ كرن و داخواز هاتیه‌ كرن كو دڤێت په‌یه‌ده‌ ده‌ستان ژ ره‌فتارێن خوه‌ به‌رده‌ت، چونكو هه‌لوه‌ستێ په‌یه‌دێ ئاسته‌نگیێن مه‌زن ل هه‌مبه‌ر دانوستاندنان دروست دكه‌ت و هه‌تا په‌یه‌ده‌ ل سه‌ر هه‌لوه‌ستێ خوه‌ به‌رده‌وام بیت ئه‌و وه‌كو ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ ب چو ره‌نگه‌كێ به‌رهه‌ڤ نینن ل گه‌ل په‌یه‌دێ ده‌ست ب دانوستاندنان بكه‌ن.

ل گۆر زانیاریێن ئه‌ڤرۆ د كۆمبوونێ دا به‌رپرسێن ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ دیار كرینه‌ كو دڤێت ئه‌مریكا ب رۆلێ خوه‌ رابیت و رێگریێ ل ئێرشێن توركیا و گرۆپێن سه‌ر ب وێ ل سه‌ر رۆژئاڤایێ كوردستانێ بكه‌ت، چونكو د ماوه‌یێ چه‌ند رۆژێن بۆری دا ئێرشێن توركیا گه‌له‌ك زێده‌ بووینه‌ و ئاریشێن مه‌زن بۆ وه‌لاتیێن كورد ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ دروست بووینه‌ و دڤێت ئه‌مریكا رێگریێ ل ئێرشێن توركیا بكه‌ت.

نوونه‌رێ جێگرێ ئه‌مریكا بۆ كاروبارێن سووریێ ژی دیار كریه‌ كو وان دڤێت هه‌ڤپه‌یمانێن خوه‌ و خه‌لكێ سڤیل ل سووریێ بپارێزن و وان به‌ری نها ژی گه‌له‌ك جاران دیار كرینه‌ كو ئێرشێن توركیا دێ بنه‌ ئه‌گه‌رێ ئالۆزبوونا ره‌وشا باكورێ سووریێ و دڤێت توركیا ئێرشێن خوه‌ بده‌ته‌ راگرتن.

هه‌ژی ئاماژه‌پێدانێ یه‌ كو ب سه‌رپه‌رشتیا ئه‌مریكا سالا بۆری هه‌ر دو جڤاتێن كوردی ده‌ست ب چه‌ندین گه‌رێن دانوستاندنان كرن و ل سه‌ر چه‌ندین خالان رێككه‌فتن هاتنه‌ كرن، لێ پاشی ئاسته‌نگی دروست بوون و به‌رپرسێن ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ دیار كرن كو په‌كه‌كه‌ ده‌ستێوه‌ردانێ دكه‌ت و ئاسته‌نگیان ل هه‌مبه‌ر ئێكه‌تیا هه‌ر دو جڤاتێن كوردی ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ دروست دكه‌ت، هه‌رچه‌نده‌ دهاته‌ چاڤه‌رێكرن كو پشتی نه‌ورۆزا ئه‌ڤساله‌ جاره‌كا دی هه‌ر دو جڤاتێن كوردی ده‌ست ب گه‌ره‌كا نوو یا دانوستاندنان بكه‌ن، لێ پشتی كو هنده‌ك ئه‌ندامێن ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ژ ئالیێ هێزێن ئاسایشێ یێ سه‌ر ب په‌یه‌دێ ڤه‌ هاتنه‌ گرتن ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ژی دیار كر كو وان دانوستاندنێن ل گه‌ل په‌یه‌دێ داینه‌ راگرتن و هه‌تا په‌یه‌ده‌ ده‌ستان ژ هه‌لوه‌ستێ خوه‌ به‌رنه‌ده‌ت ئه‌و ب چو ره‌نگه‌كێ ده‌ست ب دانوستاندنان ناكه‌ن.

چاڤدێرێن سیاسی یێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ ژی دیار دكه‌ن رۆژهه‌لاتا ناڤین ب تایبه‌تی ژی سووریێ به‌ر ب گوهۆرینێن مه‌زن ڤه‌ دچیت و دڤێت كورد خوه‌ بۆ هه‌ر گوهۆرینه‌كێ به‌رهه‌ڤ بكه‌ن، ب تایبه‌تی ژی دڤێت هه‌ر دو جڤاتێن كوردی ب رێیا دانوستاندنان هه‌موو ئاریشێن د ناڤبه‌را خوه‌ دا چاره‌سه‌ر بكه‌ن، چونكو ئه‌مریكا، فره‌نسا و گه‌له‌ك وه‌لاتێن دی پشته‌ڤانیێ ل ئێكگرتنا هه‌ر دو جڤاتێن كوردی یێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ دكه‌ن.

ئه‌ڤرۆ، قائید میرۆ

پارتی ل ده‌ڤه‌رێن كوردستانی یێن ده‌رڤه‌ی ئیدارا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ده‌ست ب هه‌وا هه‌لبژارتنان كریه‌ و به‌رپرسه‌كێ پارتی ژی ل مووسل راگه‌هاند، پێشبینی دهێته‌كرن د هه‌لبژارتنێن داهاتی دا پارتی كورسیێن زێده‌تر ل مووسل بده‌ستڤه‌ بینیت و دبێژیت، هه‌وا هه‌لبژارتنان ل ده‌ڤه‌رێن كوردستانی بێ ئاسته‌نگ ب ڕێڤه‌ناچیت”.

مه‌ناف حه‌سه‌ن، به‌رپرسێ نڤیسینگه‌ها هه‌لبژارتنێن  پارتی ل مووسل بۆ رۆژناما (ئه‌ڤرۆ) گۆت” چه‌ند رۆژه‌ پارتی ل مووسل هه‌وا هه‌لبژارتنان ده‌ستپێكریه‌ و به‌ربژارێن پارتی ل سنورێ پارێزگه‌ها نه‌ینه‌وا د ناڤا خه‌لكی دانه‌ بۆ كۆمكرنا ده‌نگان، پارتی به‌رهه‌ڤیێن باش كرینه‌ بۆ هه‌لبژارتنێن داهاتی و ب فه‌رمی ژی ل مووسل ده‌ست ب هه‌وا هه‌لبژارتنان كریه‌”.

مه‌نافی زێده‌تر گۆت” بۆ هه‌لبژارتنێن پێشوه‌خت یێن جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ، پارتی ١٣ به‌ربژار ل سنورێ پارێزگه‌ها نه‌ینه‌وا یێن هه‌ین و بسه‌ر هه‌شت بازنێن هه‌لبژارتنان هاتینه‌ به‌لاڤكرن، هه‌رچه‌نده‌ پشكه‌كا مه‌زن یا سنورێ مووسل دبیته‌ ده‌ڤه‌رێن كوردستانی یێن ده‌رڤه‌ی ئیدارا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، ئه‌ڤه‌ ژی بۆ هه‌وا هه‌لبژارتنان بێ ئاسته‌نگ نابیت، چونكه‌ چه‌ندین هێزێن جودا ل وان ده‌ڤه‌ران یێن هه‌ین و به‌رده‌وام پێشێلكاری هاتینه‌كرن د هه‌لبژارتنێن بۆری دا”.

گۆت ژی” هه‌لبژارتنێن بۆری یێن جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ، پارتی شیایه‌ شه‌ش كورسیان بده‌ستڤه‌ بینیت، به‌لێ هه‌كه‌ ئه‌م ڤێجارێ ب گۆره‌ی پلانا هاتیه‌ دانان كار بكه‌ین، پێشبینی دهێته‌كرن پارتی كورسیێن زێده‌تر ل مووسل بده‌ستڤه‌ بینیت، ئه‌ز باوه‌رم هه‌تا هه‌شت كورسیان ژی پارتی ل مووسل دێ د ڤان هه‌لبژارتنان دا بده‌ستڤه‌ئینیت ، چونكه‌ سیاسه‌تا پارتی یا په‌سه‌نده‌ ل ده‌ف خه‌لكێ مووسلێ و ده‌نگده‌رێ پارتی ژی هه‌رده‌م یێ به‌رهه‌ڤه‌ ب ده‌نگدانێ بۆ به‌ربژارێن پارتی، هه‌روه‌سا پارتی خزمه‌تێن زۆر پێشكێشی خه‌لكێ مووسلێ كرینه‌ و خه‌لكێ ده‌ڤه‌رێن مووسلێ خزمه‌تا پارتی لبه‌رچاڤه‌ ده‌مێ ره‌وشا بسه‌ردا وان دا هاتی پارتی خوه‌ ل خه‌لكی كریه‌ خودان، ب تایبه‌تی لسه‌رده‌مێ هێرشێن داعشێ بۆ سه‌ر مووسلێ، هه‌رێما كوردستانێ شیایه‌ بسه‌دان هزار ئاوارێن خه‌لكێ مووسلێ بحه‌وینیت و هه‌تا نوكه‌ ژی هژماره‌كا مه‌زن یا ئاوارێن مووسلێ ل پارێزگه‌هێن هه‌رێما كوردستانێ ماینه‌، هه‌كه‌ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ده‌رگه‌هێ خوه‌ ژبۆی ئاواره‌یان ڤه‌نه‌كربا، دا كاره‌ساتێن زۆر مه‌زنتر ب سه‌رێ وان هێن، له‌وڕا د هه‌موو ره‌وشان دا پارتی و حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ هاریكاربووینه‌ دگه‌ل خه‌لكێ مووسلێ ب هه‌موو پێكهاتێن وێ ڤه‌”.

به‌ربژاره‌كێ پارتی دیموكراتی كوردستان بۆ هه‌لبژارتنێن داهاتی یێن جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ، راگه‌هاند، ل ئیراقێ ده‌ستهه‌لات یا د ده‌ستێ میلشیان دایه‌ و حوكمه‌تا ئیراقێ ده‌ستهه‌لات نینه‌ قانوونێ ل سه‌ر میلشیان ب سه‌پینت، هه‌كه‌ ئه‌مریكا نه‌با ره‌نگه‌ نوكه‌ بهایێ په‌ترۆلێ گه‌له‌ك ئه‌رزان فرۆت با و داهات هه‌می نه‌هاتبا كۆمكرن، ئه‌گه‌ر ئه‌مریكا ب ئێكجاری خوه‌ ڤه‌كێشیت دێ ئیراق به‌ر ب چاره‌نڤیسه‌كێ نه‌دیارچیت.

د.خه‌لیل غازی دۆسكی، مامۆستایێ زانكۆیێ و به‌ربژارێ پارتی دیموكراتی كوردستان هژماره‌ 23 بازنێ (دهۆك – ئامێدی) بۆ جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ بۆ رۆژناما (ئه‌ڤرۆ) گۆت” هه‌ر رێككه‌فتنه‌كا ل گه‌ل ئیراقێ بهێته‌ كرن ل سه‌ر بۆدجێ بۆ ساله‌كێ یه‌ ول 31/12/ ب دووماهی دهێت، بۆدجه‌ قانوونه‌كه‌ ژ جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ ده‌ردكه‌ڤیت و  ب ئیمزا سه‌رۆك كۆماری بۆ وه‌رگرتنا داهاتی ژ هه‌می ژێده‌ران و مه‌زاختنا وی پارێ حوكمه‌تێ ل دووڤ قانوونێ بیت، ل گۆر دیتنێن حوكمه‌تا به‌غدا ره‌نگه‌ بهایێ 200 ملیار دیناران پارێ مه‌ ل دووڤ وان بچیت و ره‌نگه‌ ئه‌ڤه‌ ل دووڤ گوهۆرینا بهایێ به‌رمیلا په‌ترۆلێ ب ٤٥ دۆلاران هاتبیته‌ دانان و نوكه‌ به‌رمیل ب 70 دۆلارانه‌ و ره‌نگه‌ داهات زێده‌تر بیت، له‌وما دێ داهاتێ هه‌رێما كوردستانێ ژی زێده‌تر لێ هێت و 200 ملیار وه‌ك سولفه‌ دێ حوكمه‌تا هه‌رێمێ وه‌رگریت و دڤێت ل هه‌یڤا ئێك 2021 حوكمه‌تا هه‌رێمێ وه‌رگرتبا و هه‌ر دو لژنێن چاڤدێری ل به‌غدا و هه‌رێمێ دكۆمبن و داهاتێ هه‌رێمێ دهێته‌ وردبینیكرن و دووماهیێ دێ دیاربیت كا پشكا هه‌رێمێ ل بۆدجا گشتی چه‌نده‌ و ره‌نگه‌ به‌هرا مه‌ ژ 200 ملیاران زێده‌تر بیت”.

گۆت ژی” چه‌ند لژنێن سیادی ل جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ یێن هه‌ین وه‌ك لژنێن (دارایی، ده‌رڤه‌، ناڤخوه‌ و به‌ره‌ڤانیێ، سامانێن سرۆشتی) گرنگه‌ سه‌ركرداتیا كوردستانێ پتر ته‌كه‌زیێ ل سه‌ر وه‌رگرتنا ڤان لژنان بكه‌ت، نه‌بتنێ په‌رله‌مانتار مه‌ هه‌بن، به‌لكو گرنگه‌ مه‌ شێره‌تكار ژی هه‌بن دا رێ ل وان سه‌رپێچیان بگرن ئه‌وێن مافێ مه‌ پێ دهێته‌ خوارن ب رێیا قانوونا بۆدجا گشتی یا ئیراقێ كو چه‌ندین كێموكاسی تێدا هه‌نه‌ وپێدڤیه‌ زێده‌تر پشت به‌ست به‌ستن ل سه‌ر ڤان لژنا بهێته‌كرن، بۆ نموونه‌  لژناخزمه‌ت گوزاریان ل جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ چو په‌یوه‌ندی ب كوردستانێ ڤه‌ نینه‌”.

د.خلیل غازی دۆسكی، ئه‌و ژی گۆت” ل ئیراقێ ده‌ستهه‌لات یا دده‌ستێ میلشیان دا و حوكمه‌تا ئیراقێ ده‌ستهه‌لات نینه‌ قانوونێ ل سه‌ر میلشیان ب سه‌پینیت، خالێن سنوری لبن گڤاشتنێن میلشیان دانه‌ و گه‌نده‌لی ل هه‌می خالێن سنوری ل ئیراقێ یا هه‌ین”

ل دۆر هه‌لبژارتنێن ئیراقێ ژی گۆت” باوه‌رناكه‌م هه‌لبژارتن نه‌خشێ سیاسی ب گوهۆرن، چنكو هه‌مان كیانێن سیاسی ل ئیراقێ و تایبه‌ت شیعی هه‌مان هێز و سیاسه‌ته‌ و هه‌مان كه‌سن و بزحمه‌ته‌ بهێته‌ گوهۆرین و ره‌نگه‌ رێژا گه‌نده‌لیێ كێمتر لێ بهێت، چنكو جه‌ماوه‌ر زێده‌تر خونیشادانا  و گڤاشتنان دكه‌ت و گومان نینه‌ دێ حوكمه‌ت بهێزتر لێ هێت و تایبه‌ت هه‌كه‌ زێده‌تر هه‌می پێكهات تێدابن و ده‌ستهه‌لاته‌كا ب هێز دروست بكه‌ن، هه‌لبه‌ت نه‌شێت ده‌ستهه‌لاتێ ل هه‌می عیراقێ بكه‌ت لێ دێ خالێن باش ژی تێدا هه‌بن”.

ئه‌ڤرۆ، له‌زگین جوقی

به‌رپرسێ‌ لقێ‌ 17 پارتی دیموكراتی كوردستان ل شنگالێ به‌حسێ‌ هه‌بوونا فشارێ‌ ل سه‌ر ده‌نگده‌رێن قه‌زا شنگالێ دكه‌ت ودبێژیت،  هه‌موو پلانێن گرۆپێن چه‌كدار وهێزێن نه‌شه‌رعی د ناڤ شنگالێ دا ئه‌ون پارتی د هه‌لبژارتنێن داهاتی یێن جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ سه‌رنه‌كه‌ڤیت وده‌نگێن كێم ل شنگالی بده‌ستڤه‌ بینیت.

ئاشتی كوچه‌ر، به‌رپرسێ‌ لقێ‌ 17 یێ پارتی دیموكراتی كوردستان ل شنگالێ، گۆت” هه‌تا نوكه‌ ئاوارێن شنگالێ ژبه‌ر نه‌زڤرینا ئێدارا شه‌رعی بۆ شنگالێ ونه‌بوونا ئێمناهیێ‌ ل شنگالێ نه‌شیاینه‌ ڤه‌گه‌رن وماینه‌ د ناڤ كه‌مپان دا، ئه‌وێن زڤرینه‌ شنگالێ ژی چاڤه‌رێی پێشمه‌رگێ‌ كوردستانێ‌ ولقێ‌ پارتی دكه‌ن بزڤرن شنگالێ، چونكه‌ خه‌لك گه‌هشتیه‌ باوه‌ره‌یه‌كێ‌ ئه‌ڤه‌ حه‌فت سالن لایه‌نێن چه‌كدار ونه‌شه‌رعی نه‌شیاینه‌ هاریكاریا خه‌لكێ‌ شنگالێ بكه‌ن ونه‌شیاینه‌ خزمه‌تگوزاریان پێشكێشی وه‌لاتیێن زڤرینه‌ شنگالێ بكه‌ن و ئه‌و خه‌لكێ زڤریه‌ شنگالێ ژی په‌شێمان بووینه‌ ژزڤرینا خوه‌، ژئه‌گه‌رێ گرۆپێن چه‌كدار و نه‌ شه‌رعی”.

ئاشتی كۆچه‌ر زێده‌تر گۆت” گرۆپێن چه‌كدار ونه‌شه‌رعی ل شنگالێ هه‌موو بزاڤا دكه‌ن بۆ ترساندنا خه‌لكێ‌ شنگالێ وكیمكرنا ده‌نگێن پارتی ل وێ ده‌ڤه‌رێ و هه‌تا نوكه‌ ژی لاینێن سه‌ر ب  pkk  ل شنگالێ رێنمایان ژ حه‌شدا شه‌عبی ل شنگالێ وه‌ردگریت، چونكه‌ مۆچی وان ژحه‌شدا شه‌عبی یه‌، لێ‌ ئه‌م د وێ‌ باوه‌ریێ‌ داینه‌ كو پلانێن وان سه‌رناگرن وجه‌ماوه‌رێ‌ شنگالێ پشته‌ڤانیێ‌ ل پارتی وبه‌ربژارێن پارتی ل شنگالێ دكه‌ت”.

به‌رپرسێ لقێ 17 یێ پارتی خویاكر” پێدڤیه‌ حوكمه‌تا ئیراقێ‌ قه‌بوول نه‌كه‌ت گرۆپێن چه‌كدار به‌ربژار ل شنگالێ هه‌بن، هه‌روه‌سا گه‌له‌ك جاران ئه‌و كه‌سێن وه‌كو پۆلیس بۆ پاراستنا شنگالێ دهێنه‌ تۆماركرن گرۆپێن چه‌كدار كار دكه‌ن لایه‌نگه‌رێن خوه‌ دناڤ لی دانن، له‌وما پێدڤیه‌ حوكمه‌تا ئیراقێ‌ رێگریێ‌ ل ڤان پلانێن گرۆپێن چه‌كدار ونه‌شه‌رعی بكه‌ن، ژ به‌ر كو مه‌ترسینه‌ ل سه‌ر پاشه‌رۆژا شنگالێ وهه‌كه‌ زێده‌گاڤی و سه‌رپێچیان د هه‌لبژارتنان دا بكه‌ن، دێ‌ كارتیكرنێ‌ ل پرۆسا هه‌لبژارتنان كه‌ن، هه‌روه‌سا مه‌ترسی یا هه‌ی گرۆپین چه‌كدار ونه‌شه‌رعی ده‌ستكاری ده‌نگین خه‌لكێ‌ شنگال بكه‌ دناڤ شنگالێ‌ دا بۆ وی چه‌ندێ‌ پرۆسا هه‌لبژارتنان سه‌رنه‌گریت “.

ئاماژه‌ كر ژی” گرۆپێن چه‌كدار ونه‌شه‌رعی هه‌موو تشته‌كێ‌ ل شنگالێ ئه‌نجام دده‌ن داكو تێكدانا ره‌وشێ‌ بكه‌ن وجهێ قه‌بوولكرنێ نینه‌ وان به‌ربژار بۆ هه‌لبژارتنان هه‌بن وپێدڤیه‌ حوكمه‌تا ئیراقێ ڤی چه‌ندێ‌ قه‌بوول نه‌كه‌ت، لێ‌  هه‌تا نوكه‌ حوكمه‌تا ئیراقێ كونترۆلا ره‌وشا شنگالێ نه‌كریه‌، به‌لكو هێشتا شنگال یا دبن كونترۆلا حه‌شدا شه‌عبی و گرۆپێن نه‌شه‌رعی دا كو ئه‌ڤ چه‌نده‌ ژی ژی دێ بیته‌ ئه‌گه‌ر سه‌خته‌كاری و دكتاتوریه‌ت ل شنگال هه‌بیت و سته‌م ل سه‌ر خه‌لكێ‌ شنگال دێ‌ هه‌بیت ونه‌شێن ده‌نگێن خوه‌ بده‌ن  وهه‌تا نوكه‌ فشار یا ل سه‌ر خه‌لكێ‌ شنگالێ هه‌ی داكو نه‌شێن ده‌نگێن خوه‌ بده‌ن “.

ئاشتی كوچه‌ر ئه‌وژی ئاشكه‌را كر” ئه‌م پیشبینیێ دكه‌ین پارتی ده‌نگین هه‌ره‌ باش ل شنگالێ بده‌ستڤه‌ بینیت و ئه‌و پیلانا سالا 2018 دژی شنگالێ هاتیه‌ دانان وهه‌موو ده‌نگ هاتینه‌ سۆتن، ل هه‌لبژارتنان داهاتی ئه‌و پیلان نابیت وبه‌ربژارێن پارتی ل شنگالێ دێ بۆ په‌رله‌جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ سه‌رگه‌ڤن، چونكو خه‌لكێ‌ شنگالێ یێ گه‌هشتیه‌ وێ‌ باوه‌ریێ هه‌كه‌ پارتی نه‌چیته‌ شنگالێ، ئاواره‌ نازڤرن”.

ب، سه‌رجان مه‌حمود:

ئه‌مریكا و روسیا بۆ چاره‌سه‌ركرنا پرسا سووریێ ده‌ست ب هه‌ڤدیتنان كرینه‌ و روسیا ژی داخواز ژ كوردێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ دكه‌ت كو ل گه‌ل رژێما به‌شاری ده‌ست ب دانوستاندنان بكه‌ن دا هه‌موو پرسێن هه‌ی چاره‌سه‌ر بكه‌ن.

ل سووریێ هه‌ڤدیتنێن جودا جودا د ناڤبه‌را ئه‌مریكا و رژێما ئه‌سه‌دی و د ناڤبه‌را روسیا و كوردان دا ده‌سپێ كریه‌ و بایدن و پوتین ل سه‌ر چاره‌سه‌ركرنا پرسا سووریێ نێزیكی هه‌ڤدو دبن‌ و بۆ ڤێ چه‌ندێ ئه‌مریكا مێهڤانداریا شاندێ سووریێ دكه‌ت و روسیا دخوازیت ئه‌مریكا سیاسه‌تا توند یا ل دژی ده‌ستهه‌لاتا ئه‌سه‌دی نه‌رمتر بكه‌ت و بۆ چاره‌سه‌ر‌كرنا قه‌یرانا ل سووریێ كوردان هان بده‌ت دا كو ل گه‌ل رژێما ئه‌سه‌دی رێكبكه‌ڤن.

د ڤێ مژارێ دا سیرگێی لاڤرۆڤ وه‌زیرێ ده‌رڤه‌ یێ روسیا راگه‌هاند كو ئه‌و به‌رده‌وام ل گه‌ل ئالیێ كورد ل سووریێ د ناڤ په‌یوه‌ندیان دانه‌ و خوا‌ست كو ئالیێ كوردی نه‌كه‌ڤیته‌ ژێر كاریگه‌ریا چو ئالیه‌كێ و بریارا خوه‌ ب ئه‌ر‌ێنی بده‌ت و گۆت: (ل سووریێ ب هه‌ڤدیتنان و دیالۆگێ پرسێن هه‌ی دێ هێنه‌ چاره‌سه‌ر‌كرن و رێڤه‌به‌ریا كورد ژی دڤێت د چارچۆڤێ سووریا یه‌كگرتی دا ل گه‌ل حوكمه‌تا سووریێ ده‌ست ب دانوستاندنان بكه‌ت و د ڤێ مژارێ دا بۆ نێزیككرنا هه‌ر دو ئالیان ئه‌م ئاماده‌ینه‌‌ هه‌ڤكاریا وان بكه‌ین، لێ دڤێت ئالیێ كوردی ب زه‌لالی بریارا خوه‌ بده‌ت و ب ره‌نگه‌كێ ئه‌رێنی بۆ دیالۆگا ل گه‌ل حوكمه‌تا سووریێ پێنگاڤان بهاڤێژیت).

ل ئالیێ دی به‌رپرسه‌كێ رێڤه‌به‌ریا خوه‌سه‌ر یا باكورێ سووریێ ژی راگه‌هاند كو ئالیێ كورد ل سووریێ ژی دخوازیت كو د‌ستووره‌كی گشتی كو مافێن نه‌ته‌وی یێن كوردان و كێم نه‌ته‌وێن دی تێدا پاراستی بیت بهێته‌ دروست كرن و سیسته‌مه‌كا پرئالی و دیموكراتی سه‌روه‌ر بیت و هه‌كه‌ حوكمه‌تا سووریێ د ڤێ مژارێ دا پێنگاڤان بهاڤێژیت ئه‌و ژی ئاماده‌نه‌ ده‌ست ب هه‌ڤدیتن و دانوستاندنان بكه‌ن.

ئیلهام ئه‌حمه‌د هه‌ڤسه‌رۆكا جڤاتا سووریا دیموكرات د ڤێ ده‌ربارێ‌ دا ئاشكرا كر كو ئه‌و ئاماده‌نه‌ ل گه‌ل سووریێ هه‌ڤدیتنان بكه‌ن لێ نه‌ ئاماده‌نه‌ بێی چاره‌كا سیاسی و دیموكرات رۆژئاڤا و باكور و رۆژهه‌لاتێ سووریێ راده‌ستی رژێما سووریێ بكه‌ن و گۆت: (د ناڤ رێڤه‌به‌ریا خوه‌سه‌ر یا رۆژئاڤا ئانكۆ باكور و رۆژهه‌لاتێ سووریێ دا كورد، عه‌ره‌ب و سریان و نه‌ته‌وه‌یێن دی هه‌نه‌ و دڤێت رژێما ئه‌سه‌دی به‌ری هه‌ر تشته‌كێ رێڤه‌به‌ریا خوه‌سه‌ر قه‌بوول بكه‌ت و ئه‌م هه‌رده‌م ل گه‌ل ئاشتیێ و چاره‌یه‌كا دیموكراتی نه‌ ‌و مه‌ به‌ری نها ژی گه‌له‌ك جاران دیار كریه‌ كو كار بۆ پارچه‌كرنا سووریێ ناكه‌ین و چو به‌رنامێ مه‌ بۆ هندێ ژی نینن).

هه‌ر چه‌نده‌ ل ئالیه‌كێ د ناڤبه‌را ئه‌مریكا و سووریێ دا هه‌ڤدیتن ده‌ستپێكرینه‌ لێ ل ئالیێ دی ژی ئه‌مریكا رازی نابیت ب ده‌ستهه‌لاتا به‌شار ئه‌سه‌دی و بۆ ڤێ چه‌ندێ ژ سووریێ دخوازیت كو بۆ گوهۆرینا سیسته‌م و ده‌ستهه‌لاتێ پێنگاڤ بهێنه‌ ئاڤێتن و پشته‌ڤانیێ ژی ل ده‌ستپێكرنا دانوستاندنێن د ناڤبه‌را كوردان و حوكمه‌تا سووریێ دا دكه‌ت، د هه‌مان ده‌می دا ئالیێ كوردی ل گه‌ل داخوازا ده‌ستپێكرنا دانوستاندنان ل گه‌ل رژێما ئه‌سه‌د، ب ره‌نگه‌كێ سه‌ربخوه‌ بۆ ناساندنا رێڤه‌به‌ریا خوه‌سه‌ر ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ د ئاستێ جیهانی دا ده‌ست ب كه‌مپینه‌كا به‌رفره‌ه كریه‌ و د ڤێ چارچۆڤێ دا ل سویسرا نوونه‌راتیا فه‌رمی یا رێڤه‌به‌ریا خوه‌سه‌ر ژی هاته‌ ڤه‌كرن و رژێما ئه‌سه‌د ژ ڤێ كه‌مپینێ رازی نینه‌.

ئه‌ڤرۆ:

سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی دوهی ل سه‌لاحه‌دین پێشوازی ل میكلۆش سابۆ جێگرێ‌ قونسلێ‌ گشتی یێ‌ هنگاریا ل هه‌ولێرێ‌ كر.

د دیداره‌كێ‌ دا، جێگرێ‌ قونسلێ‌ گشتی یێ‌ هنگاریا ل هه‌ولێرێ‌ ناما پیرۆزباهیا سه‌رۆك وه‌زیرێن هنگاریا ب هه‌لكه‌فتا ژ دایكبوونا سه‌رۆك بارزانی و هه‌لكه‌فتا 75 سالیا دامه‌زراندنا پارتی دیمۆكراتی كوردستان پێشكێشی سه‌رۆك بارزانی كر.

هه‌ر د وێ‌ دیدارێ‌ دا، هه‌ردو ئالیان دوپاتی ل پێشڤه‌برنا په‌یوه‌ندیان د ناڤبه‌را هه‌رێما كوردستانێ‌ و وه‌لاتێ‌ هنگاریا دا كر.

ئه‌ڤرۆ:

مه‌كته‌با سیاسی یا پارتی دیمۆكراتی كوردستان، به‌یاننامه‌ك ب هه‌لكه‌فتا 75 سالیا دامه‌زراندنا پارتی به‌لاڤكر و تێدا دوپاتی ل بزاڤێن پارتی بۆ پاراستن و پێشڤه‌برنا ئه‌زموونا سیاسی یا هه‌رێما كوردستانێ‌ كر.

د به‌یاننامێ‌ دا هاتیه‌: دامه‌زراندنا پارتی دیمۆكراتی كوردستان، ب مفا وه‌رگرتن ژ هزرا رۆهنا رابه‌رێ‌ نه‌ته‌وه‌یی ” مسته‌فا بارزانیێ‌ نه‌مر” و ده‌سته‌یه‌كێ‌ ژ دلسۆزێن گه‌لێ‌ مه‌، هیڤی ل ده‌ڤه‌ خه‌لكێ‌ كوردستانێ‌ په‌یدا كر و چرایێ‌ ئومێدێ‌ د دلێ‌ خه‌لكێ‌ كوردستانێ‌ دا هه‌لكر و بوو مینبه‌را كۆمكرنا هه‌موو هێز و شیانێن جڤاكی و كلتووری.

هه‌روه‌سا تێدا هاتیه‌” ب ئیلهام وه‌رگرتنێ‌ ژ فه‌لسه‌فا دامه‌رزاندنێ‌، پارتی هه‌موو بزاڤ كرن بۆ ئێكرێزی و ته‌بایی و پێكڤه‌ژیانا نه‌ته‌وه‌یی و ئاینی و سیاسی و ئێكگرتنا ناڤمالا كوردستانێ‌ هه‌تا هه‌موو پێكڤه‌ ڤی قه‌وارێ‌ سیاسی برێڤه‌ ببه‌ن و بپارێزن و داكواكی ل جوداهی و ئازادیێن خه‌لكێ‌ كوردستانێ‌ و مافێن ره‌وا و دستووری یێن گه‌لێ‌ كوردستانێ‌ ب هه‌موو پێكهاتێن نه‌ته‌وه‌یی و ئاینی و كورد و توركمان و كلدان و سریان و ئاشووری و ب موسلمان و مه‌سیحی و ئێزدیان ڤه‌ بكه‌ین.

هه‌روه‌سا د به‌یانناما مه‌كته‌با سیاسی یا پارتی دیمۆكراتی كوردستان دا هاتیه‌: ستراتیژیه‌تا سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی و سه‌ركردایه‌تیا پارتی دیمۆكراتی كوردستان بۆ سه‌ره‌ده‌ریكرنێ‌ ل گه‌ل ڤێ‌ ره‌وشێ‌ ل سه‌ر وی شه‌نگسته‌ی هاتیه‌ دارێتن، كو به‌رژه‌وه‌ندیێن بلندێن گه‌لێ‌ كوردستانێ‌ ژ هه‌ر تشته‌كی گرنگترن، بزاڤێن سه‌ره‌كی یێن پارتی بۆ وێ‌ چه‌ندێ‌ نه‌، كو هه‌موو شیانێن خه‌لكێ‌ كوردستانێ‌ بكه‌نه‌ ئێك ژ پێخه‌مه‌ت پاراستنا سه‌روه‌ری و به‌رژه‌وه‌ندیێن بلندێن گه‌لێ‌ كوردستانێ‌ و پاراستنا قه‌وارێ‌ سیاسی یێ‌ هه‌رێما كوردستانی، د ڤی واری ژی دا، پارتی دیمۆكراتی كوردستان وه‌كو هه‌رده‌م چو ده‌ستبه‌رداری ژ كه‌ركووك و ده‌ڤه‌رێن كوردستانی یێن دی یێن ده‌رڤه‌ی هه‌رێمێ‌ و چو مافێن گه‌لێ‌ كوردستانێ‌ ناكه‌ت و بۆ بده‌ستڤه‌ئینانا ڤێ‌ ئارمانجێ‌ ژی هه‌موو بزاڤان دكه‌ت بۆ وێ‌ چه‌ندێ‌ د چارچوڤێ‌ ماددێ‌ 140 دستوورێ‌ عیراقێ‌ دا كێشێن د ناڤبه‌را هه‌رێما كوردستانێ‌ و حوكمه‌تا فیدرال دا بهێنه‌ چاره‌سه‌ر كرن.

ل دۆر په‌یوه‌ندیێن ده‌رڤه‌ر، د به‌یانناما پارتی دا هاتیه‌: هه‌ر ژ ده‌ستپێكا دامه‌رزاندنا په‌رله‌مان و حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ‌ و هه‌تا نوكه‌ ژی بزاڤێن ب وی ئاراسته‌ی بوون، كو سه‌ر بنه‌مایێ‌ هه‌ڤسۆیه‌كا باش و به‌رژه‌وه‌ندیێن هه‌پشك مه‌ په‌یوه‌ندیێن دروست هه‌بن و بۆ ڤێ‌ ژی مه‌ هه‌موو رێیێن بكارئیناین، سه‌ره‌رای هه‌ڤسۆزیا مه‌ ژی بۆ چاره‌سه‌ریا دیمۆكراسیانه‌ و ئاشتیانه‌ یا چاره‌كرنا كێشان ب رێیا دیالۆگێ‌، مه‌ داخواز ژی یا ژ هه‌موو ئالیێن سیاسی یێن پارچێن دی یێن كوردستانێ‌ كری، كو رێزێ‌ ل سه‌روه‌ریا هه‌رێما كوردستانێ‌ و پێگیریێن نێڤده‌وله‌تی و قانوونان بگرن و به‌هانا نه‌ده‌نه‌ چو ده‌وله‌ته‌كێ‌ سنوورێن هه‌رێما كوردستانا عیراقێ‌ ببه‌زینیت و زیانێ‌ بگه‌هیننه‌ قه‌وارێ‌ سیاسی یێ‌ هه‌رێما كوردستانێ‌ و خه‌لكێ‌ وێ‌.

دیدار، هۆشه‌نگ تاجر:

بسپۆره‌كێ كاروبارێن سیاسی و ماموستایێ زانكۆیێ دیار دكه‌ت كو ئه‌مریكا ب رێككه‌فتن هێزێن خوه‌ ژ ئه‌فغانستانێ ڤه‌كێشا، لێ د راستی دا مرۆڤ دشێت بێژیت كو ئه‌مریكا ژی وه‌كو روسیا تووشی شكه‌ستنێ هات و له‌شكرێ ئه‌فغانستانێ ژی چو وه‌فایه‌ك بۆ وه‌لاتێ خوه‌ نه‌بوو و ژ به‌ر گه‌نده‌لیا ل وی وه‌لاتی وان شه‌ر نه‌كرن و تالیبان بێی شه‌ر گه‌هشته‌ پایته‌ختێ ئه‌فغانستانێ.

د. ره‌زوان بادینی بسپۆرێ كاروبارێن سیاسی و ماموستایێ زانكۆیێ د دیداره‌كا تایبه‌ت دا بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ دیار كر كو ره‌وشا نها یا ل ئه‌فغانستانێ بوویه‌ ئاریشه‌كا نێڤده‌وله‌تی و هه‌موو وه‌لاتێن جیهانێ ژ ره‌وشا ئه‌فغانستانێ دلگرانن، چونكو تالیبان یێ ب چه‌كێن ئه‌مریكا بێی شه‌ر هه‌موو ئه‌فغانستان كۆنترۆل كر و گه‌هشته‌ پایته‌ختێ وی وه‌لاتی، چو وه‌لاته‌ك ل هه‌مبه‌ر تالیبانێ هه‌لوه‌سته‌ك توند نیشا نه‌دا و ئه‌مریكا ژی دبێژیت ئێدی دڤێت ئه‌فغانی ب خوه‌ ئاریشا خوه‌ چاره‌سه‌ر بكه‌ن و گۆت: (د راستی دا ئه‌مریكا ل ئه‌فغانستانێ وه‌كو روسیا تووشی شكه‌ستنێ هات، سوڤیه‌تا به‌ری چه‌ندین سالان ل ئه‌فغانستانێ شه‌رێ گرۆپێن هشكباوه‌ر كر لێ ژ به‌ر كو وی ده‌می پشته‌ڤانیا ئه‌مریكا بۆ گرۆپێن تیرۆرستی ل دژی سوڤیه‌تێ هه‌بوو د ئه‌نجام دا سوڤیه‌تێ نه‌شیا ل ئه‌فغانستانێ یا سه‌ركه‌فتی بیت و تووشی شكه‌ستنێ هات و نها مرۆڤ دشێت بێژیت كو ئه‌مریكا ژی تووشی هه‌مان چاره‌نڤیسێ هاتیه‌).

ناڤهاتی ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر كو گه‌له‌ك چه‌كێن پێشكه‌فتی یێ ئه‌مریكا كه‌فتنه‌ د ده‌ستێ تالیبانێ دا و ئه‌و یه‌ك ژی مه‌ترسیه‌كا گه‌له‌ك مه‌زنه‌ بۆ جڤاكێ نێڤده‌وله‌تی، چونكو بۆ هه‌ر كه‌سه‌كێ ئاشكرایه‌ كو تالیبان ژی وه‌كو قاعیده‌ و داعشێ رێكخراوه‌كا تیرۆرستی یه‌ و وان به‌ری نها گه‌له‌ك تاوانێن مه‌زن ل دژی مرۆڤاتیێ ئه‌نجام داینه‌، بێگومان ئه‌فغانستان هه‌كه‌ ب ته‌مامی بكه‌ڤیته‌ ژێر كۆنترۆلا تالیبانێ دێ بیته‌ ناڤه‌نده‌كا گرنگ بۆ هه‌موو رێكخراوێن تیرۆرستی، داعش دێ ب هێز كه‌ڤیت و ره‌نگه‌ هه‌موو چه‌كدارێن داعشێ یێن ل سووریێ و ئیراقێ جاره‌كا دی بۆ راهێنانان و وه‌رگرتنا چه‌كان به‌رێ خوه‌ بده‌نه‌ ئه‌فغانستانێ، ژ به‌ر هندێ ژی ئه‌ز دبێژم ره‌وشا نها یا ل ئه‌فغانستانێ د راستی دا بۆ هه‌موو جیهانێ بوویه‌ جهێ مه‌ترسیێ و گۆت: (ئه‌مریكا شاشیه‌ك مه‌زن كر كو ده‌ست ب ڤه‌كێشانا هێزێن خوه‌ ژ ئه‌فغانستانێ كر، لێ دیاره‌ هنده‌ك تشتێن دی یێن ڤه‌شارتی ل پشت په‌رده‌ی دا هه‌نه‌، چونكو نها ئه‌ز ل موسكو مه‌، به‌رپرسێن روسیا دبێژن ئه‌مریكا ب ڤه‌كێشانا هێزێن خوه‌ ل ئه‌فغانستانێ ده‌ست ب پیلانه‌كا نوو ل دژی روسیا كریه‌، ئانكۆ روسیا ڤه‌كێشانا هێزێن ئه‌مریكا و ب هێزبوونا تالیبانێ وه‌كو پیلانه‌كا ئه‌مریكا ل دژی خوه‌ دبینیت و وه‌لاتێن سوڤیه‌تا به‌رێ ب تایبه‌تی ژی تاجیكستان ژ ره‌وشا نها گه‌له‌ك دلگرانه‌ چونكو چه‌ندین وه‌لاتێن سوڤیه‌تا به‌رێ نها جیرانێن ئه‌فغانستانێ نه‌ و ئه‌و ژ بهێزبوونا تالیبانێ گه‌له‌ك دترسن).

بسپۆرێ كاروبارێن سیاسی ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر كو ئه‌مریكا ستراتیژیه‌كا ده‌مدرێژ بۆ ئه‌فغانستانێ نه‌بوو، نها بۆ ئه‌مریكا گرنگ نینه‌ كا دێ كێ حوكمێ ل ئه‌فغانستانێ كه‌ت، به‌لكو بۆ سه‌رۆكێ ئه‌مریكا یا گرنگ ئه‌وه‌ كو ئێدی سه‌ربازێن وی ل ئه‌فغانستانێ نه‌هێنه‌ كوشتن و ئه‌و پارێن وه‌سا مه‌زن ل ئه‌فغانستانێ نه‌مه‌زێخن، ئه‌مریكا ب رێیا رێككه‌فتنا ل گه‌ل تالیبانێ دڤێت شكه‌ستنا خوه‌ ل ئه‌فغانستانێ ڤه‌شێریت لێ د راستی دا یا نها ل ئه‌فغانستانێ روو دده‌ت كاره‌ساته‌كا گه‌له‌ك مه‌زنه‌، چونكو رۆژانه‌ ب هزاران وه‌لاتیێن سڤیل ژ ترسا تالیبانێ دره‌ڤن و دیار نینه‌ كا دێ چاره‌نڤیسێ ئه‌فغانستانێ به‌ر ب كیڤه‌ چیت و گۆت: (روسیا داخوازا كۆمبوونا نه‌ئاسایی یا جڤاتا ئاسایشێ كریه‌ سه‌باره‌ت ب روودانێن ل ئه‌فغانستانێ، بێگومان هه‌كه‌ د ئاستێ نێڤده‌وله‌تی دا ل هه‌مبه‌ر ره‌وشا نها یا ل ئه‌فغانستانێ پێنگاڤێن پێدڤی نه‌هێنه‌ هاڤێتن دێ رۆژ ب رۆژێ كاریگه‌ریا خراب یا تالیبانێ ل سه‌ر رۆژهه‌لاتا ناڤین و جیهانێ دیار بیت).

د. ره‌زوان بادینی د به‌رده‌وامیا ئاخڤتنا خوه‌ دا ئاماژه‌ ب هندێ ژی كر كو مه‌ترسیا هندێ هه‌یه‌ كو ئه‌وا نها ئه‌مریكا ل ئه‌فغانستانێ كری ل ئیراقێ ژی دوباره‌ بكه‌ت، هه‌كه‌ ئه‌مریكا هێزێن خوه‌ ژ ئیراقێ و هه‌رێما كوردستانێ ڤه‌كێشیت دێ هه‌مان مه‌ترسی ل سه‌ر كوردان ژی دروست بیت، براستی ژی ره‌وشا نها ب گشتی گه‌له‌ك خرابه‌، راسته‌ مه‌ترسیا تالیبانێ ب ره‌نگه‌كێ راسته‌وخوه‌ ل سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ نینه‌ لێ هه‌كه‌ بۆ ده‌مه‌كێ درێژ تالیبان ل سه‌ر ده‌ستهه‌لاتێ بیت دشێت پشته‌ڤانیێ ل هه‌موو رێكخراوێن هشكباوه‌ر بكه‌ت و ئه‌و ژی دشێن ببنه‌ مه‌ترسی بۆ كوردان و هه‌موو ده‌ڤه‌رێ و گۆت: (هه‌كه‌ د ئاستێ نێڤده‌وله‌تی دا ب تایبه‌تی ژی هه‌ر دو وه‌لاتێن ئه‌مریكا و روسیا پێكڤه‌ ل دژی تالیبانێ ده‌ست ب شه‌ره‌كێ نه‌كه‌ن ئه‌ز باوه‌ر ناكه‌م كو وه‌سا ب ساناهی تالیبانی ده‌ستهه‌لاتێ ل ئه‌فغانستانێ ژ ده‌ست بده‌ت و دێ بزاڤان كه‌ت كو سنورێ ده‌ستهه‌لاتا خوه‌ به‌رفره‌هتر ژی بكه‌ت، وی ده‌می ئه‌و یه‌ك دێ مه‌ترسیا خوه‌ بۆ ئورۆپا، ئه‌مریكا و هه‌موو رۆژهه‌لاتا ناڤین ژی هه‌بیت).

ناڤهاتی د دووماهیا ئاخڤتنا خوه‌ دا ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر كو جیهانا رۆژئاڤا نها ژ به‌ر به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ یێن ئابووری و سیاسی ل هه‌مبه‌ر ره‌وشا ئه‌فغانستانێ خوه‌ بێده‌نگ كرینه‌ و به‌رێ خوه‌ دده‌نێ كا دێ ره‌وش به‌ر ب كیڤه‌ بچیت، هه‌مان تشت ل هه‌مبه‌ر داعشێ ژی كرن و ده‌مێ داعش ده‌ست ب كریارێن تیرۆرستی ل ئورۆپا كری ژ نوو وان ده‌ست ب ئاڤاكرنا هه‌ڤپه‌یمانیه‌كێ ل دژی داعشێ كرن، لێ دیار نینه‌ كا دێ تالیبان هه‌مان ستراتیژیا خوه‌ یا به‌ری چه‌ند سالان دوباره‌ كه‌ت یان دێ ده‌ست ب ستراتیژیه‌كا نوو كه‌ت؟ لێ ل گۆر باوه‌ریا من هه‌ر چاوا بیت تالیبان مه‌ترسیه‌كا مه‌زنه‌ بۆ هه‌موو جیهانێ و دێ ئه‌فغانستان ژی بیته‌ ناڤه‌نده‌كا مه‌زن بۆ بهێزكرنا رێكخراوێن تیرۆرستی و دێ ره‌وشا رۆژهه‌لاتا ناڤین گه‌له‌ك ئالۆزتر لێ هێت.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com