ئهڤرۆ نيوز:
چهندهكێ بهرى نوكه ل باژێرێ ئامهدا باكوورێ كوردستانێ، تهقينهك د ناڤ كۆمبوونهكا جهماوهرى يا ههدهپێ دا روودا، ب گۆرهيى پێزانينێن ههين ژى، شهش كهس د ڤێ تهقينێ دا بريندار بووينه.
ئهڤرۆ نيوز:
چهندهكێ بهرى نوكه ل باژێرێ ئامهدا باكوورێ كوردستانێ، تهقينهك د ناڤ كۆمبوونهكا جهماوهرى يا ههدهپێ دا روودا، ب گۆرهيى پێزانينێن ههين ژى، شهش كهس د ڤێ تهقينێ دا بريندار بووينه.
ئهڤرۆ نيوز، ئهياد بهروارى:
ب گۆرهيى ئهو پێزانينێن هاتينه بهلاڤكرن ل پارێزگهها زيقار ژ ئهنجامێ نهخۆشيهكێ جێگرێ سهرۆك وهزيرێن عيراقێ يێ بهرێ تارق عهزيز گيانێ خوه ژ دهست دا.
ژێدهرێن دهنگوباسان دايه زانين پشتى ئێشانا سنگێ وى، ئێكسهر ژ زيندانا ناسريه هاتيه ڤهگوهاستن بۆ نهخۆشخانهكێ ل ناڤهراستا وى باژێرى، بهلێ گيانێ خوه ژ دهست دايه و ئيدارا زيندانێ ژى هێشتا ئهڤ دهنگوباسه پشت راست نهكريه.
عادل دەخیل جێگرێ پارێزگەرێ زیقار بۆ سومەریە نیوز راگەھاند” پشتی ئەڤرۆ رەوشا ساخلەمیا تارق عەزیزی تێکچووی، کارگێریا زیندانا ناسریێ ئیکسەر بۆ نەخوشخانا حوسەین یا فێرکاریێ ل باژێرێ ناسریێ ڤەگوھاست، لێ پشتی دەمەکێ کێم گیانێ خوە ژدەستدا”.
دادگهها تاوانێن عيراقێ ل سالا 2012 حوكمێ سێدارهدانێ ل سهر سهپاند بوو ب تاوانبا نههێلانا حزبێن ئاينى و پاشان ژى يێ ههتا ههتايێ ژئهگهرێ نههێلانا بارزانيان.
تارق عهزيز، ناڤێ وى يێ دروست، ميخائيل يوحهنايه و ژ دايكبوويێ 1936ێ يه ل باژێرهكێ نێزێكى مووسل ژ بنهمالهكا كلدانى يا كاسولوكى يه و مهسيحى يێ ئێكانهيه د ناڤ رژێما بهعسا ژ ناڤ چوويى دا.
عهزيز يێ بهرچاڤ بوو د جادا عيراقى دا پشتى بوويه وهزيرێ ژ دهرڤه د شهرێ كهنداڤى دا ل سالا 1991ێ و ئاخفتنكهرێ ب ناڤێ حوكمهتێ بوو، ئهڤه ژى ببوو ئهگهرێ وێ چهندێ كو گهلهك بهێته ديتن د راگههاندنا نێڤدهولهتى دا و زانيا وى ب زمانێ ئنگليزى و ل 24ى نيسانا 2003ێ خوه دا دهست هێزێن ئهمريكى پشتى چووينه د بهغدا دا.
ئهڤرۆ نيوز:
ئهڤرۆ رۆژا ئهبنى رێكهفتى 5ى خزيرانا 2015ێ چهكدارێن داعش هێرش بۆ سهر دهرگههێن باشوورێ حهسهكه دژوارتر لێ كر و نوكه شهرهكێ دژوار ل وێ دهڤهرێ بۆ گرتنا وى باژێرێ پتريا خۆجهێن وێ كورد ژ لايێ چهكدارێن داعش ڤه يێ دهێته كرن.
رهوانگهها سۆرى بۆ مافێن مرۆڤى، د راگههاندنهكێ دا ئهو چهند ئاشكهرا كر كو فرۆكێن شهرى يێن رژێما سوريا وكهتيبێن بهرهڤانيا نشتيمانى، زۆر ب دژوارى بهرهڤانى ژ هێرشا چهكدارێن داعش دكر.
ههر ديسا د وێ راگههاندنێ دا هاتيه ژى: “بۆردومانا چرا فرۆكان ناڤهراستا حهسهكه و پشكێن باشوورى ب خوه ڤه گريته”، ئهڤه ژ ههيڤا گۆلانێ و ههتا نوكه جارا سيێ يه چهكدارێن داعش بزاڤێن گرتنا ڤى باژێرى دكهن.
ب گۆرهيى ژێدهرێن دهنگوباسان ئهوێن ئهڤرۆ نيوز ب دهست خوه خستين، ئهڤرۆ رۆژا ئهينى چهكدارێن داعش بهر ب ناڤ باژێرێ حهسهكه ڤه چووينه.
ئەڤرۆ نیوز، ئەیاد بەرواری:
سەرۆکێ لیستا بەدر ل پەرلەمانێ عیراقێ راگەھاند، بالیۆزێ سعودی یێ نوو ل عیراقێ رۆژەکێ ژی کارێ دبلۆماسی نەکریە و پشتەڤانی ل (بەرەیێ نوسرە) ل سووریێ دکر و مەندەھوشیا خوە ژ قەبوولکرنا وی ژلایێ عیراقێ ڤە وەکو بالیۆز.
قاسم ئەعرەجی، ل دووڤ سایتێ (جاکوج) د بەیاننامەکا رۆژنامەڤانی دا گۆت: “بالیۆزێ سعودیێ ل عیراقێ (سامر بن سەبھان ئەلعەلی ئەلحمود ئەلسەبھان) رۆژەکێ ژی کارێ دبلۆماسی نەکریە و دێ سەرکێشیا شەڕەکی کەت، نەکو بالیۆزخانەکێ”.
زێدەتر گۆت: “ئەلسەبھانی سەرکێشیا شەڕەکی ل سووریێ دکر و پشتەڤانی ل (بەرەیێ نوسرە) دکر و نزان چاوان عیراقێ ئەو قەبوولکریە و ئایا دشیاندا ھەیە دەولەتەکا دی ژبلی عیراقێ سەرکردێن لەشکری ل شوونا دبلۆماسیان، ل سەر بھێنە سەپاندن؟”.
دھێتە زانین ل وەلاتێ سعودیێ پاشبەندێ لەشکریێ بالیۆزخانا خوە ل لوبنانێ (سامر ئەلسەبھان) ل رۆژا 2ى ڤێ مەھێ وەکو بالیۆزێ خوە ل عیراقێ دەستنیشانکر.
ئەڤرۆنیۆز، ئەیاد بەرواری:
ئەڤرۆ دەمژمێر ١٢:١٥ نیڤرۆ ئاگر بەربوو ترۆمبێلەکا تاکسی ژ جۆرێ تویوتا و رێڤەبەریا بەرگریا شارستانی ئەگەرێن سوتنا وێ ترۆمبێلێ بۆ فیولپەمبى زڤراند.
وەلاتیەکێ نێزیکی جھێ روودانێ بۆ (ئەڤرۆنیۆوز) گوت” ترۆمبێل ل بەرامبەر پەیکەرێ ئەحمەدێ خانی ل نێزیک خوارنگەھا مەنقەل سوت و چار وەلاتیان بزاڤا ئاگر ڤەمراندنێ کر ھەتا ترۆمبێلێن ئاگر ڤەمراندنێ بگەھن”.
نیوار فەریق ژ پشکا راگەھاندنا رێڤەبەریا بەرگریا شارستانی ل دھۆکێ بۆ ئەڤرۆ نیوز گوت” ئەگەرێ روودانێ دزڤریت بۆ (فیولپەمپێ) وێ ترۆمبێلێ و تیمێن مە شیان کونترۆلێ ل سەر ئاگری بکەن، لێ ٨٠% ترۆمبێلا ناڤبری ھاتیە ژکارخستن”.
نیواری داخواز ژ وەلاتیان کر دەمێ ھەر روودانەکا ئاگر بەربوونێ، بلا ئێکسەر پەیوەندیێ ب ژۆرا کونترۆلی یا ب سەر رێڤەبەریا وان بکەن ئەوژی ٠٦٢١١٥ و گوت” ھەکە زوو پەوەندی ب ژۆرا کۆنترۆلی ھاتبا کرن دبیت رێژا زیانێن ب وێ ترۆمبێلێ کەفتین گەھشتبا تنێ ٣٠%”.
ئهڤرۆ نيوز، ئهياد بهروارى:
ئۆفیسا ڤەکۆلینێن فیدرالی یا ئەمریکی (FBI) ئاشکراکر کو تۆرێن جڤاکی ل سەر ئەنترنێتی وەکو فیسبووکی و تویتەری بووینە ئەگەرێ ڕاکێشانا ھەڤسۆزیێ ل گەل رێکخستیا داعش یا تیرۆرستی ل وەلاتێ ئەمریکا کو ئەڤ چەندە ژی دێ بیتە ئەگەرێ وێ چەندێ مەترسیا ھێرشێن تیرۆرستی ل ئەمریکا زێدەتر لێ بھێت.
رێڤەبەرێ FBI (جیمس کومی) ل دووڤ ئاژانسا بەترا دبێژیت” ئاشکراکرنا بزاڤێن داعشێ یێن ھاتنا کەسێن نوو بۆ ناڤ رێزێن وێ، یێن ب زەحمەتتر لێھاتین ژ بەر (تەشفیرکرنا) ھندەک پەیوەندیان”.
گوت ژی” ئەم رۆژانە ل سەر ڤێ پرسێ کاردکەین، لێ ب زەحمەتە ئەم ب باوەری ڤە کونترۆلکرنا خوە ل سەر ڤی بابەتی رابگەھینین.
ل دووڤ ئامارەکا ئەمریکی، ١٨٠ وەلاتیێن ئەمریکی گەھشتینە، یان بزاڤا گەھشتنێ بۆ ناڤ گرۆپێن تیرۆرستی کرینە.
ئەڤرۆ نیوز:
شیار ئاراس چاڤدێرێ سیاسی ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیار کر کو سێ رۆژن ل گۆندێن رەخ باژارێ حەسەکێ شەرەکی گران د ناڤبەرا چەکدارێن داعشێ ل گەل لەشکرێ سووریێ دا دھێتە کرن و ھەتا نھا ژ ھەر دو ئالیان ب دەھان کەسان گیانێ خوە ژ دەست داینە و داعشێ نەشیایە کو ھەتا نھا چو دەڤەرەکێ کۆنترۆل بکەت و گۆت: (دوھی ئێڤارێ چەکدارێن داعشێ خواستن ھێرشی چەندین گۆندێن کوردان ل رەخ حەسەکێ بکەن و پشتی وێ یەکێ ژی یەکینەیێن پاراستنا گەل بەرسڤا وان دان و شەرەکی گران د ناڤبەرا وان دا دەرکەڤت و ھەتا نھا ژی شەر بەردەوامە و د ئەنجاما شەری دا چەند شەرڤانێن کورد شەھید بوون و ب دەھان چەکدارێن داعشێ ژی ھاتنە کوشتن، بەس داعش نەچار ما کو پاشکەشە بکەت).
ناڤھاتی د بەردەوامیا ئاخڤتنا خوە دا ئەو یەک ژی دیار کر کو نھا سێ ھێز ل حەسەکێ شەری دکەن، داعش نھا ھەم شەرێ یەکینەیێن پاراستنا گەل دکەت و ھەم ژی شەرێ لەشکرێ سووریێ دکەت، لێ داعشێ ھەتا نھا نەشیایە چو پێشڤەچوونێن بەرچاڤ بکەت و د ناڤ سێ رۆژێن بۆری دا چەندین جاران فرۆکێن رژێما سووریێ ھێرشی ناڤەندێن داعشێ کرینە و ب دەھان چەکدارێن وێ رێکخراوا تیرۆرستی ھاتینە کوشتن و ل ئالیێ دی ژی شەرڤانێن کورد ب چەکێن گران ل رەخ حەسەکی د ئامادەباشیێ دانە دا نەھێلن کو داعش خوە نێزکی حەسەکێ بکەت و گۆت: (بەری سێ رۆژان چەند گۆندێن کوردان کەڤتبوونە دەستێ داعشێ، لێ شەرڤانێن کورد شیان ھێرشی چەکدارێن داعشێ بکەن و وان ل وێرێ دەربخینن و ژ بەر ھندێ ژی نھا ئەو گوند ھاتینە ئازادکرن، لێ شەرەکی گران ل رەخ حەسەکێ ھەیە و پرانیا وێ شەری ژی د ناڤبەرا سەربازێن رژێما ئەسەدی و چەکدارێن داعشێ دایە).
ل ئالیێ دی رێکخراوا چاڤدێریا مافێ مرۆڤی یا سووریێ کو ناڤەندا وێ ل لەندەنێ دایە دوھی د داخۆیانیەکێ دا راگەھاند کو چەکدارێن داعشێ فرۆکێن رژێما سووریێ و چەکدارێن داعش ژی ل رەخ حەسەکێ چەکێن قەدەغەکری بکار ئیناینە و ژ بەر وێ یەکێ ژی چەند کەسێن مەدەنی گیانێ خوە ژ دەست داینە.
ل ئالیێ دی ھاتە زانین کو شەرێ د ناڤبەرا چەکدارێن داعشێ ل گەل شەرڤانێن کورد ل دەڤەرێن جودا جودا یێن رۆژئاڤایێ کوردستانێ بەردەوامە و ل دەڤەرێن کۆبانێ و جزیرێ د ماوەیێ ٢٤ دەمژمێرێن بۆری شەرڤانێن کورد شیاینە کو ١٣ گۆندان ژ چەکدارێن داعشێ پاقژ بکەن و د وان شەران دا ب دەھان چەکدارێن داعشێ ھاتینە کوشتن و چەند شەرڤانێن کورد ژی شەھید بووینە و شەر ب دژواری بەردەوامە و داعش رۆژ ب رۆژێ ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ لاواز دبیت و د پاشڤەچوونێ دایە.
ل ئالیێ دی رۆژناما رادیکال یا تورکیا ژی د راپۆرتەکێ دا راگەھاند کو داعش خوە نێزیکی سنۆرێ تورکیا کریە و شاندەکێ تورکیا سەرەدانا ئەمریکا کریە و ھەر دو وەلات پێکڤە بەرنامەکێ بۆ پاراستنا سنۆری و وەلاتێین سووریێ یێن ل سەر سنۆرێ تورکیا و سووریێ دا ئامادە بکەن و بەرپرسێن ئەمریکی ژی دیار کرینە کو ئەمریکا ب چو رەنگەکێ رازی نابیت ھەرێمەکا دژە فرینێ بھێتە ئاڤاکرن و ئەو دێ بۆ پاراستنا سنۆران ھاریکاریا تورکیا کەن.
ئهڤرۆ نیۆز، قائید میرۆ
ل باژێڕێ مووسل و لبهر چاڤێن خهلكی چهكدارێن تیرۆرستێن داعش پێنج گهنج جهلده دان و دوهی ژی چوار گهنج بدارڤهكربوون.
ژێدهرهكێ ئاگههدار ب ئهڤرۆ نیۆز راگههاند” گروپا تیرۆرستیا داعش ل سهنتهرێ باژێڕێ مووسل پێنج گهنجێن باژێڕی جهلدهداینه و ئهف سزایه لبهر چاڤێن خهلكی بوویه، ئهوژی ب تۆمهتا ڤێ چهندێ هاتینه سزادان ;, وان پێنج گهنجا رهێن خوه وهكی پێدڤی بهرنهداینه.
تێتهزانین، دوهی ژی چهكدارێن داعش ل سهنتهرێ باژێڕێ مووسل چوار گهنج بدارڤهكربوون ب تۆمهتا سیخۆڕیكرنێ و برنا زانیاریان بۆ هێزێن ئهمنیێن عێراقێ”.
ئهڤرۆ نيوز:
ئهڤرۆ رۆژا پێنجشهمبى رێكهفتى 4ى خزيرانا 2015ێ ئهزموونێن ويزارى ل سهر ئاستێ ئامادهيى و بنهرهتى بهێنه ئهنجام دان و ل سهرانسهرى ههرێما كوردستانێ دێ 149 هزار و 409 قوتابى دێ پشكداريێ تێدا كهن و ل دهۆك ژى 43 هزار و 983 قوتابى پشكدار بن.
ئهحمهد عهبدولا زۆبێر، بهرپرسێ راگههاندنا رێڤهبهريا گشتيا پهروهردا پارێزگهها دهۆكێ راگههاند كو ئهڤرۆ ئهزموونێن ويزارى ل سهر ئاستێ ههرێما كوردستانێ بهێنه كرن و ل دهۆك ژى ههموو دێ د ئێك دهم دا هێنه كرن و گيرۆبوونا دهوامێ چو كارتێكرن ل ئهزموونان نهكريه.
زێدهتر گۆت: “ل پارێزگهها دهۆكێ بڕياره 23 هزار و 102 قوتابى ل سهر ئاستێ زانستى و 20 هزار و 392 وێژهيى پشكداريێ تێدا بكهن و ل سهر 743 بنگههان هاتينه بهلاڤكرن”.
دا زانين ژى كو قوتابيێن پيشهيى ژى دێ 437 قوتابى پشكدار بن و ل سهر 14 بنگههان هاتينه بهلاڤكرن و بنهرهت ژى 39 هزار قوتابى دێ پشكدار بن و ل سهر 552 بنگههان هاتينه بهلاڤكرن و گۆت: “قوتابيێن دهرهكى ژى دێ 613 قوتابيان مفا ژ بڕيارێ وهرگرتيه و دێ پشكدار بن”
ل سهرانسهرى ههرێما كوردستانێ بڕياره 73 هزار و 757 قوتابيێن زانستى، 55 هزار و 564 قوتابيێن ئهدهبى و 20 هزار و 88 قوتابيێن پيشهيى پشكدارى ئهزموونان بن.
پشتی کوترۆلکرنا پتریا دەڤەرێن پارێزگەھا ئەنبارێ ژلایێ رێکخستیا داعش یا تیرۆرستی ڤە و گەفێن سەرۆکێ وێ رێکخستیا تیرۆرستی بۆ ھەردو باژێرێن بەغدا و کەربەلا، چاڤدێر ژبەر پێگەھێ نوکە یێ داعشێ کو تنێ ٤٠ کیلۆمەتران ژ بەغدا ددوورن، ھوشداریێن مەترسیێ ل سەر بەغدا ددەن و ناڤەندێن حوکمەت و پەرلەمانێ عیراقێ داخوازا ھنارتنا ھزارەھا چەکداران دکەن بۆ ئەنبارێ بۆ رێ گرتن و مژوولکرنا چەکدارێن تیرۆرستێن داعشێ.
ل دووڤ رۆژناما (الغد) یا ئوردنی، ئەو ھوشداریە یا ھەڤدەمە ل گەل دو جار دەرکەفتنا سەرۆکێ رێکخستیا داعش یا تیرۆرستی و گەفێن وی کو دێ شەڕێ وان یێ داھاتی ل بەغدا و کەربەلا بیت.
رووبەرێ پارێزگەھا بەغدا ٤.٥٥٥ کیلومەترێن سێجارکی یە، ئانکو ١.٠٤% ژ رووبەرێ گشتیێ عیراقێ یە، ھژمارا ئاکنجیێن بەغدا ژی د ناڤبەرا شەش ھەتا حەفت ملیۆن کەسانە، ئانکو دوەمین مەزنترین ئاکنجیێن د ناڤ باژێرێن وەلاتێن عەرەبی دایە پشتی قاھیرە پایتەختێ مسرێ، باژێرێن ئەبو غرێب ل رۆژئاڤا و مەحموودیە و یوسفیە ل باشووری و تاجی و تارمییە ل باکووری و حوسێنیە ل رۆژھەلاتێ بەغدا نە و ژ رویێ ئیداری ڤە ب سەر پارێزگەھا بەغدا ڤەنە.
دھێتە زانین دەوروبەرێن بەغدا ھەموو دەڤەرێن چاندنێ نە، سەرەرای ھەبوونا ھندەک کارگەھێن پیشەسازی و پەترۆلی و لەشکری، لێ پتریا وان دەڤەران یێن د دەستێ داعشێ دا کو ژ رویێ ئیداری ڤە یێن خستینە ب سەر (ویلایەتا فەلوجە) ڤە.
دیسا داعشێ شانێن چەکداری یێن ل چەند دەڤەرێن دی یێن نێزیکتر ژ بەغدا یێن ھەین کو دەم بۆ دەمی نەئارامیێ ل دەڤەرێ دروست دکەین و پەقینێن خوەکوژی ئەنجام ددەن کو گەلەک جاران ل وان دەڤەران قەدەغەکرنا ھاتنوچوونێ دھێتە کرن.
گەلەک چاڤدێر بۆ وێ چەندێ دچن کو دبیت داعشێ شیانێن وێ چەندێ نەبن کو زێدەتر بەر ب بەغدا ڤە بچیت، ل گەل وێ چەندێ داعش بزاڤێ دکەت ئەو دەڤەرێن نێزیکی بەغدا کو دبن دەستێ وێ دانە ب پارێزیت کو چەکدارێن داعشێ ل وان دەڤەران نە زێدەترن ژ ھزار چەکداران و ب وێ ھژمارا چەکداران نەشێن کونترۆلا باژێرەکێ وەکو بەغدا بکەن، د بەرامبەر دا حوکمەتا عیراقێ خودانا دو فرقێن لەشکری یە ل بەغدا ل گەل فرقەکا پۆلیسێن فیدرالی و سێ فەوجێن زریپۆش و دو فەوجێن تانک و ھژمارا سەربازێن عیراقێ ل وێرێ دگەھنە ٢٠ ھزار سەربازان، زێدەباری شەش ھزار چەکدارێن حەشد شەعبی، لێ چاڤدێر زێدەکرنا ھێزان ل بەغدا ب پێدڤی دزانن بۆ پاراستنا وی باژێری.