NO IORG
نووترين نووچه
نووترين نووچه

ئه‌ڤرۆ:
ئەندامەکا لیژنا دارایی و ئابوریا عێراقێ ئیماژە بڤێ چەندێ کر، پارێزگەرێ بانکا ناڤەندیا عێراقێ ھاتیە گازیکرن بۆ پەرلەمانی و بۆمە گرانبوونا بھایێ دۆلاری رۆھنکریە، کو ئەگەر بۆ ڤێ چەندێ ڤەدگەڕیت، بانکا ناڤەندی لسەر بڕیارا حوکمەتێ ٨%ێ باج و گومرک ئێخستیە سەر بھایێ ئەڤی دۆلارێ دفرۆشنە بازرگانان، ھەروەسا تەکەزکریە، بھایێ دۆلاری ژڤی بھایێ نوکەی پتر بلند نابیت.
نەجیبە نەجیب، ئەنداما لیژنا دارایی و ئابوریا پەرلەمانێ عێراقێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت” بەری نوکە من داخوازکربوو، پارێزگەرێ بەنکا ناڤەندیا عێراقێ بھێتە لیژنا دارایی و وەبەرھینانا جڤاتا نوونەران، چونکە بەنکا ناڤەندی بەرپرسە ل سیاسەتا دراڤی و پارێزگەرێ بەنکا ناڤەندی سەرەدانا لیژنێ کر، ل دۆر پرسا بلندبوونا بھایێ دۆلارێ ئەمریکی ھەمبەر دینارێ عێراقی، نافبری تەکەزی لسەر ڤێ چەندێ کر، بھایێ دۆلاری ب چو شێوەیەکی بلند نەبوویە و وەکی بەرێ یە، ھەتا ئەوچەند پشتڕاستکر پیچەک نزمبوویە بھایێ دۆلاری، بەلێ ئەڤا نوکە لبازاڕی دۆلار بلندبووی، بۆ ڤێ ئێکێ ڤەدگەڕیت، بانکا ناڤەندیا عێراقێ لسەر داخوازا حوکمەتێ، باج و گومرگ ئێخستیە سەر ئەف دۆلارێ ب بازرگانا دھێتە فرۆتن، بۆ نموونە بازرگانەک دێ ئاسنی کڕیت و پێدڤی ب گوژمەکێ زۆرێ دۆلاری ھەیە، دەمێ دچیتە بانکا ناڤەندی بۆ کڕینا دۆلاری بانک دێ ھەر ب بھایێ بەرێ دۆلاری فرۆشیتێ کو ئێک دۆلار بەرامبەر ١٢٠٠ دینارانە، بەلێ ژلایەکێ دیڤە دێ باج و گومرکێ ھاڤێتەسەر”.
ئەڤێ ئەنداما لیژنا دارایی دیارکر، ھەر بازرگانەکێ گوژمەکێ زۆرێ دۆلاری بکڕیت، بانکا ناڤەندی دێ ٥%ێ وەک ئەمانەتا باجێ، ھەروەسا ٣%ێ تاڤێنەسەر وەک گومرک، ئەڤەژی بۆچی وەلێکریە، ھەتا پارە بۆ حوکمەت ڤەگەڕیت و ھەیڤا شوباتا بۆری وەرە ئەف بڕیار حوکمەتێ دەرکریە، ژبەر قەیرانا دارایی و ھەتا نوکە، ل ھەیڤا شوباتێ وەرە ٢٧٣ ملیار دینار بڤێ رێکێ کۆمکرینە، حەسکەم بۆ خەلکی رۆھنکەم، کەسەک دێ چیت دخوازەکێ پێشکەشی بانکێ کەت و داخوازا ئێک ملیۆن دۆلاران کەت، وی دەمی بانک دێ دۆلار ب ١٢٠٠ دەتێ، بەلێ ئاریشە ئەڤە دێ ٨%ێ زیدەھی وەکی ئەمانەتێ باج و گومرکێ لێ وەرگریت”.
نەجیبایێ گۆتژی” بانکا ناڤەندی دەستھەلات داینە بانکا( سی بی ئای) بۆ فرۆتنا دۆلاری ب بھایێ حوکمەتێ، ئەڤێ بانکێ لقێن خوە ل ھەولێر و سلێمانیێ ژی ھەنە و شێن دۆلاری ب بھایێ بانکا ناڤەندی واتە ١٢٠ ھزارا بفرۆشنە وان کەسێن گوژمەکێ کێم دۆلار دڤێت، چونکە باج و گومرگ تنێ بۆ گوژمەکێ دیاریکریە، بۆ نموونە ئەگەر بازرگانەکی سەد ھزار دۆلاری پێدڤی بوون، یان وەلاتیەکی نەخۆش ھەبوو بچیتە دەرڤە، دشێن ب رێیا بانکا سی بی ئای دۆلاری ب بھایێ ١٢٠٠دینارا بۆ ئێک دۆلاری بکڕیت، ئەڤە ئەگەرێ سەرەکیێ گرانبوونا دۆلاریە و پارێزگەرێ بەنکا ناڤەندیا عێراقێ ئەم پشتڕاستکرین، بھایێ دۆلاری بڤی بھایێ نوکە پتر بلند نابیت و ئەگەر باج نەمینیت ئەڤە دێ ڤەگەڕیت بھایێ بەرێ”.

ئەڤرۆ نیۆز، قائید میرۆ:
بڕیارە پڕۆژەیەک ل پەرلەمانێ عێراقێ بھێتە پەسەندکرن، ل دۆر دووبارە دارشتنا ھەیکەلێ دادگەھا فیدڕال ل عێراقێ کوردان ژی دێ نوونەر ھەبیت.

عەرەفات کەرەم، پەرلەنتارێ کورد ل بەغدا بۆ ئەڤرۆ نیۆز گۆت: “بڕیارە پڕۆژەیەک بۆ دووبارە دانانا دادگەھا بلند فیدڕال بھێتە پەرلەمانێ عێراقێ و پشتی دھێتە پەسەندکرن، دادگەھا فیدڕال ب شێوەیێ بەرێ نامینيت وه‌كو دادگەھا ئالیەکی و کەسەکی، بەلکۆ دڤێت یا بێ لایەن بیت”.
کەرەم گۆتژی: “دادگەھا فیدڕال بۆ ئێکلاکرنا ئاریشەیانه‌ و ڤێ جارێ دێ نوونەرێ ھەرێما کوردستانێ ل ڤێ دادگەھێ ھەبیت، چونکو ئەم ب چو شێوەیەکی رازی نینين، دادگەهـ بۆ ھندەک کەس و لایەنان بیت، بەلکۆ کورد و سوننە و شیعە دێ تێدا بن”.

ئەڤرۆ نیوز، لەزگین جۆقی:
ئەندامێ لیژنا ساخلەمیێ ل پەرلەمانێ کوردستانێ بۆ ئەڤرۆ نیوز دیارکر کو ئەڤرۆ سپێدی چار لژنێن پەرلەمانێ کوردستانی دێ دان و ستاندنی ل سەر پرۆژە قانوونا قەدەغەکرنا فروتنا ئەندامێن لەشێ مرۆڤان کەن و راپۆرتا خوە یا دووماھیی بۆ سەرۆکاتیا پەرلەمانی ئامادە کەن.
د. عەبدولا جاسم رێکانێ ئەندامێ لیژنا ساخلەمیێ ل پەرلەمانێ کوردستانێ گۆتژی: “بەری نەە ھەیڤان پەرلەمانێ کوردستانی خواندنا ئێکێ بۆ پرۆژێ قانوونا قەدەغەکرنا فروتنا ئەندامێن لەشێ مرۆڤان کر کو ئەڤ پرۆژە قانوونە ژ ٣٢ ماددان پێکھاتیە، ب ھەموو رەنگان رێگریێ ل فروتنا ئەندامێن لەشی دکەت کو لیژنا مافێ مرۆڤی و ئەوقافێ و ساخلەمیێ و کاروبارێن قانوونی دێ ئەڤرۆکە دانوستاندنەکا تێر وتەسەل ل سەر پرۆژەیی کەن ب مەرەما چێکرنا راپورتا دووماھیی داکو ل پەرلەمان جارەکا دی بێخیتە د ناڤ بەرنامێ خوە یێ کاری دا و پەسەند بکەت، پشتی پەسەند دبیت دێ بیتە دەستکەفتەکی زۆر گرنگ بۆ ھەرێما کوردستانێ”.

ئه‌ڤرۆ نيوز:

دوهى 5ى گۆلانا 2015ێ د چارچۆڤێ سه‌ره‌دانا خوه‌ دا بۆ ئه‌مريكا سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ مه‌سعود بارزانى و شاندنێ ل گه‌ل، كۆمبوونه‌ك ل گه‌ل سه‌رۆك كۆمارێ ئه‌مريكا باراك ئۆباما و جۆ بايدنێ جێگر كر و تێدا چه‌ندين ته‌وه‌رێن گرنگ به‌حسكرن.

ده‌قێ راگه‌هاندنا كۆچكا سپى ل دۆر كۆمبوونا سه‌رۆك كۆمارێ ئه‌مريكا باراك ئۆباما و جۆ بايدن ل گه‌ل سه‌رۆك بارزانى و شاندێ ل گه‌ل دا:

سه‌رۆك ئۆباما پشكدار د كۆمبوونا كوچكا سپى ل گه‌ل بايدنێ جێگر و مه‌سعود بارزانى سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانا عيراقێ كر. ئه‌وان به‌حسێ كۆمه‌كا بابه‌تان كر، ژ وان ژى هه‌لمه‌تا تێكشكاندنا داعش، ديسا ئه‌و ده‌سپێشخه‌ريێن سياسى يێن ب رێڤه‌ دچن بۆ دووڤچوونا خه‌لكێ عيراقێ و پشته‌ڤانيكرنا وان بۆ هاريكريكرنا زێده‌ترا هه‌موو پێكهاتان.

سه‌رۆك ئۆباما و جێگرێ سه‌رۆكى بايدن، جاره‌كا دى پشته‌ڤانيا ب هێز و به‌رده‌واما وه‌لاتێن ئێكگرتى يێن ئه‌مريكا بۆ هه‌رێما كوردستانا عيراقێ و گه‌له‌ك كورد دوپاتكرن. ديسا ئه‌و پابه‌ندبوونا ئه‌مريكا د چارچۆڤێ رێكه‌فتنا ستراتيژى بۆ عيراقا فيدرالا ديموكراتا ئێكگرتى هه‌ر وه‌كو د دستوورێ عيراقێ دا ئاماژه‌ بۆ پێكرى.

سه‌رۆك ئۆباما و جێگرێ سه‌رۆكى بايدن، ستايشا ئازايه‌تيا پێشمه‌رگه‌يى و كوردان كر، ديسا هه‌ڤخه‌ميا خوه‌ ژى بۆ وان قوربانيێن شه‌رێ دژى داعش ل هه‌موو عيراقێ ده‌ربڕى.

سه‌رۆك بارزانى سۆپاسيا سه‌رۆك ئۆباما و جێگرێ سه‌رۆكى بايدن كر بۆ ئه‌وان هاريكاريێن له‌شكرى يێن ئه‌مريكا د رێيا حوكمه‌تا عيراقێ و هێزێن ئه‌منى يێن عيراقێ دا پێشكێشى پێشمه‌رگه‌يى كرن، ديسا بۆ وان هاريكاريێن له‌شكرى يێن ل پشتى كه‌فتنا مووسل بۆ پاراستنا هه‌ولێر و جهێن دى يێن عيراقێ پێشكێش كرين. هه‌ردو لايان ژى رێكه‌فتن ل سه‌ر گرنگى و ب هێزكرنا په‌يوه‌نديێن د ناڤبه‌را به‌غدا و هه‌ولێر، ديسا پابه‌ندبوونا وان ب هاريكاريكرنا مليۆنه‌ها خه‌لكێ ئاواره‌ كو ژ ئه‌گه‌رێ توندوتيژيان مال و حالێن خوه‌ ب جهـ هێلاينه‌ كر.

ئه‌ڤرۆ:
رێڤەبەرێ ناحیا کانی ماسێ دیار کر، دەرگەھێ گومرکیێ سەرزێری کو دکەڤیتە د ناڤبەرا ھەرێما کوردستانێ و وەلاتێ تورکیا دا ل دەڤەرا بەرواری بالا یا ب سەر پارێزگەھا دھۆکێ ڤە، ئەڤرۆ ٦-٥-٢٠١٥ ب رەنگەکێ فەرمی دێ کەڤیتە کار و خەلک دشێن ب پاسەپۆرت و ڤیزە و ترۆمبێلێن خوە ھاتنوچوونێ لێ بکەن.
سامی ئوشانە گورگیس، رێڤەبەرێ ناحیا کانی ماسێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ خویا کر، دەرازینکا گومرکیا سەرزێری دەمەکێ درێژ بوو حەفتیێ ب تنێ دو رۆژان خەلکی بێ پاسەپۆرت و ترومبێلێن خوە ھاتنوچوون لێ دکرن، لێ پشتی مە چەندین کۆمبوون د گەل لایەنێ تورکیا ئەنجامداین ئەم رێککەفتین کو ئەڤرۆ ب رەنگەکێ فەرمی دێ ڤەبیت و وەکو دەرازینکا گومرکیا ئیبراھیم خەلیل دێ کەڤتە کار و گۆت “د قووناغا ئێکێ دا، حەفتیێ پێنج رۆژان ژ بلی رۆژێن شەمبی و ئێکشەمبان خەلک دشێن ھاتنوچوونێ ل ڤی دەرگەھی بۆ مەبەستێن گەریانێ سەرەدانا وەلاتێ تورکیا بکەن، کو ل دەمژمێر نەھی سپێدێ ھەتا چاری ئێڤاری دێ یێ ڤەکری بیت”.
خویا ژی کر، خەلک دشێن ب ترۆمبێلێن خوە د ڤی دەرگەھی را بچنە ھەموو باژێرێن تورکیا و د قووناغا دویێ دا دێ بۆ مەرەمێن بازرگانی ژی ھێتە ب کارئینان.

ئەڤرۆ:

وەزارەتا پەروەردێ ل حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ رێنمایێن مۆلەتا خواندنێ ل دەرڤە ل سەر بنەمایێ نەفەقا تایبەت راگەھاندن.
د رێنمایان دا دیارکریە کو ئەوێ دھێتە وەرگرتن دێ مووچێ بنەرەت و دەرمالێن جێگیر یێن باوەرنامێ و ھەڤژینیێ و زارۆیان وەرگریت، ھەروەسا نابیت ژیێ پێشکێشکاری ژ ٤٥ سالان زێدەتر بیت بۆ ماستەرێ، بۆ دکتۆرایێ ژی ژ ٥٠ سالان پتر نەبیت، ھەروەسا بۆ ماستەرێ تێکرایێ نمرا پێشکێشکاری ژ ٦٥% و بۆ دکتۆرایێ ژی ژ ٧٠% کێمتر نەبیت.
پێشکێش کرن دێ ھەتا ٢٥-٦-٢٠١٥ ل رێڤەبەریێن پەروەردان و رێڤەبەریێن گشتی ھێنە وەرگرتن، کو بسپۆری و ھژمارا دیارکری بۆ ھەر پارێزگەھەکێ ل دووڤ ھەڤرکیێ بیت، ھەروەسا بۆ ھەڤرکیێ ژی ھەر نمرەکا ل سەر ٦٥% یا بەکالوریوسێ بۆ ماستەرێ دێ خالەک ھێتە دانان، بۆ دکتۆرایێ ژی ھەر نمرەکا ل سەر ٧٠% دێ خالەک ھێتە دانان، بۆ ھەر سالەکا تەمەنی ل ژێر ٤٥ سالیێ بۆ ماستەرێ دێ خالەک ھێتە دانان و بۆ دکتۆرایێ ژی ھەر سالەکا تەمەنی بن ٥٠ سالیێ دا دێ خالەک ھێتە دانان.
ھژمارا کورسیێن تەرخان کری بۆ مامۆستایان ٨٣ و بۆ فەرمانبەران ٢٠ کورسی بن ل دووڤ ھەڤرکیێ.

وێنه‌: ئه‌رشيف

ئەڤرۆ:
ل گۆر راپۆرتەکا مالپەرێ نێرینا ئازاد یا کوردی دو رۆژن رێکخراوا تیرۆرستی یا داعشێ دەست ب ھێرشەکا مەزن کریە و بەرێ خوە دایە باژارێ کۆبانێ و نھا ل چەندین گۆندێن کۆبانێ شەر بەردەوامە و د شەرێ دو رۆژێن بۆری دا ٢١ چەکدارێن داعشێ ھاتینە کوشتن و دو شەرڤانێن کورد ژی شەھید بووینە.
ل گۆر راپۆرتا ھەمان مالپەری فرۆکێن ھێزێن ھەڤپەیمان ژی چەندین ھێرش کرینە سەر ناڤەندێن داعشێ، لێ ژ بەر کو ھێزێن پێشمەرگێن کوردستانێ ل کۆبانێ ڤەگەرینە نھا فرۆکێن شەری وەک بەرێ نەشێن ھەماھەنگیێ بۆ لێدانا داعشێ بکەن و ھەروەسا ژ بەر نەبوونا چەکێن گران د دەستێ شەرڤانێن کورد داعش دخوازیت جارەکا دی بزاڤا داگیرکرنا کۆبانێ بکەت.
چاڤدێرێن سیاسی دیار دکەن کو ڤەگەرا پێشمەرگێن کوردستانێ و نەبوونا چەکێن گران کو رێگری ژ ھاتنا تانگ و چەکێن گران یێن داعشێ بکەت بوویە ئەگەر کو تیرۆرستێن داعش جارەکا دی بزاڤا داگیرکرنا کۆبانێ بکەن و داعشێ دڤێت ئەو شکەستنا کو بەرێ ل کۆبانێ خواری ب ڤێ ھێرشی ژبیر بکەت، لێ ژ بەر کو داعشێ ئەو ھێزا جاران نەمایە گەلەک یا ب زەحمەتە کو بشێت خوە نێزیکی باژارێ کۆبانێ بکەت.
ل ئالیێ دی گەلەک نڤیسەر و رەوشەنبیرێن کورد ل باکورێ کوردستانێ ژی د داخۆیانیێن جودا جودا دا دیار کرن کو سیاسەتا شاش یا PYD کو دخوازیت ب تنێ رۆژئاڤایێ کوردستانێ برێڤە ببەت بوویە ئەگەر کو دەلیڤە بۆ دۆژمنان دروست ببیت دا بشێن ھێرشی رۆژئاڤایێ کوردستانێ بکەن، چونکو ھەکە PYD ئەو سیاسەتا شاش ل ھەمبەر پارتێن دی برێڤە نەبربا و رێککەڤتنا دھۆکێ بجە ئینابا دا نھا رەوشا رۆژئاڤایێ کوردستانێ د ئاستەکێ دیتر دا با، چونکو ھەرێما کوردستانێ فاکتەرەکێ گەلەک گرنگە بۆ پێشڤەبرنا رۆژئاڤایێ کوردستانێ و ئەو یەک د دەمێ چوونا ھێزا پێشمەرگەری بۆ کۆبانێ ژی دیار بوو و ھەکە PYD ل گەل پارتێن دی پێڤکە کار بکەت داعشێ نەشێت جارەکا دی ھێرشی باژارێن رۆژئاڤایێ کوردستانێ بکەت.

ئەڤرۆ:
کۆڤارا تایم یا ئەمریکی د راپۆرتەکێ دا دیار دکەت کو ئێدی چو واتەیا عیراقەکا ئێکگرتی نەمایە و دڤێت بەرپرسێن ئەمریکا ژی ڤێ یەکێ قەبوول بکەن، چونکو پێکھاتێن عیراقی نھا دژبەریا ھەڤدو دکەن و باوەریا وان ب ھەڤدو نەمایە و ژ بەر ھندێ ژی ھەکە عیراق بھێتە پارچە کرن رەنگە پشتی دەمەکێ ئارامی ل دەڤەرێ دروست ببیت بەس ھەتا عیراق ب زۆرێ وەک دەولەتەکا ئێکگرتی بمینیت دێ شەر و ئالۆزی ژی بەردەوام بن.
کۆڤارا تایمز یا ئەمریکی د ھژمارا خوە یا نوو دا بەحسێ رەوشا عیراقێ دکەت و ھاتیە دیار کرن کو چەندین سالن ئەمریکا و ھندەک وەلاتێن دی ژ بەر بەرژەوەندیێن خوە ب زۆرێ بزاڤێ دکەن عیراق وەک دەولەتەکا ئێکگرتی بمینیت، بەس رۆژ ب رۆژێ پارچەبوونا عیراقێ باشتر دیار دبیت و د شەرێ ل دژی داعشێ دا ژی دیار بوو کو عیراق دەولەتەکا ئێکگرتی نینە، چونکو ل عیراقێ دا سێ پێکھاتە ھەنە کو نھا وەک سێ دەولەتان سەرەدەریێ دکەن.
د بەردەوامیا راپۆرتێ دا ھاتیە دیار کرن کو کوردان ھەموو بنەمایێن دەولەتێ بۆ خوە ئاڤا کرینە و چاڤەرێ پشتەڤانیا دەرڤە نە دا دەولەتا خوە رابگەھینن، چونکو کورد دبێژن مە شیا ئەم شەرێ مەزنترین رێکخراوا تیرۆرستی ل جیھانێ بکەین و مە بەرەڤانی ژ ئاخا خوە کریە و مە ژیانا سەدھزاران پێکھاتێن دی یێن عیراقی ژی پاراستیە و ژ بەر ھندێ ژی ئێدی کوردان نەڤێت باجا ئالۆزیێن عیراقێ بدەن و دخوازن سەربخوە بن. نھا ژی کورد وەک دەولەتەکا سەربخوە سەرەدەریێ ل گەل بەغدا و ھەتا دەولەتێن ھەرێمی و جیھانی دکەن و د شەرێ ل دژی داعشێ دا ژی کوردان وەک دەولەتەکێ سەرەدەری کر و ئاخا خوە پاراست.
د پشکەکا دی یا راپۆرتێ دا ھاتیە دیار کرن کو سوننە ل عیراقێ شەرێ داعشێ ناکەن، چونکو ئەو دبێژن ھەکە نھا داعش نەبیت شیعە دێ مە ژناڤ ببەن و ژ بەر ھندێ ژی ئەو نھا ل ژێر سیبەرا شەرێ داعشێ خوە دپارێزن و ژ بەر ھندێ ژی ھەتا ئەمریکا و وەلاتێن رۆژئاڤا ب فەرمی پشتەڤانیێ ل سوننێن عیراقێ نەکەن و سۆزا ئاڤاکرنا دەولەت یان ژی ھەرێمەکێ نەدەنە وان گرتنا مووسل و گەلەک باژارێن دی ل عیراقێ ساناھی نابیت و ھەکە ب زۆرا شەری ژی ئەو باژار بکەڤنە دەستێ عیراقێ دێ دیسان شەر و ئالۆزی و کوشتن ل وان دەڤەران یا بەردەوام بیت.
ل ئالیێ دی ئاژانسا بی بی سی ژی راپۆرتەک سەبارەت ب سەرەدانا سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ بۆ ئەمریکا و رەوشا نھا ل عیراقێ بەلاڤ کریە و د راپۆرتێ دا ھاتیە دیار کرن کو ھەتا نھا ژی نەبیت دێ سالەکا دی ئەمریکا پشتەڤانیێ ل ئاڤاکرنا دەولەتا کوردی کەت، چونکو نھا پتر ژ ھەر دەمەکێ پەیوەندیێن ئەمریکا ل گەل ھەرێما کوردستانێ باشن و کورد بزاڤێ دکەن بەرژەوەندیێن خوە یێن ھەڤپشک ل گەل ئەمریکا رۆژ ب رۆژێ زێدەتر لێ بکەن و ژ بەر ھندێ ژی وی دەمی دێ بۆ ئەمریکا باشتر بیت کو دەولەتەکا کوردی یا ب ھێز ھەڤپەیمانێ وێ بیت و پارچەبوونا عیراقێ چو زیانێن وەسا مەزن ناگەھینتە ئەمریکا، لێ جارێ ئەمریکا کار ل سەر ھندەک خالێن دیتر دکەت و ناخوازیت دەمێ عیراق ھاتە پارچەکرن، پارچا ھەرا زەنگین یا عیراقێ کو شیعەنە بکەڤیتە د دەستێ ئیرانێ دا و ژ بەر ھندێ ژی راگەھاندنا دەولەتا کوردی رەنگە بۆ سالەک یان چەند سالێن دیتر گیرو کەڤیت.

عيراق

ئەڤرۆ:
ئەکادیمیەکێ عیراقی د داخۆیانیەکێ دا بۆ رۆژناما ئەڤرۆ راگەھاند، پلانا دابەشکرنا دەڤەرا رۆژھەلاتا ناڤەراست و دامەزراندنا چەندین دەولەتێن نوو ل وێ دەڤەرێ بەری نیڤ سەدێ یا ھاتیە دانان و بێگومان دەولەتا کوردی ژی دێ ھێتە دامەزراندن، لێ نە بەری ١٠ سالان ژ نوکە.
د. محەمەد فلحی ھاریکارێ راگرێ کولیژا راگەھاندنێ ل زانکۆیا بەغدا بۆ ئەڤرۆ گوت” پتری نیڤ سەدێ یە پلانا دابەشکرنا رۆژھەلاتا ناڤین یا ھاتیە دانان و دێ ئەڤ دابەشکرنە ل سەر بنەمایێن نەژادی و مەزھەبی بن و چەندین شەڕ ژی دێ ھێنە ھەلکرن کو مەرەم ژ وان شەڕان و وێ دابەشکرنێ گرەنتیکرنا ئاسایشا ئیسرائیلێ یە، کو ڤێ چەندێ ب چاڤ ئەم دبینین و کەس نوکە بەحسێ کێشا فلستینی ناکەت، ژ بەر کو ل ھەر وەلاتەکێ عەرەبی کێشەک یا پەیدابووی کو یا مەزنترە ژ کێشا فلستینێ، و تنێ ئیسرائیل دێ یا مفادار بیت ژ وان شەڕان و دابەشکرنێ ل دەڤەرێ”.
ل دۆر دامەزراندنا دەولەتا کوردی، ب تایبەتی بریارا ڤێ دووماھیێ یا کونگرێسێ ئەمریکی بۆ ھنارتنا چەکی بۆ کوردان و سونان، ئایا ئەڤە نا بیتە دەسپێکەک بۆ بجھئینانا پرۆژێ (جۆ بایدن) یێ پارچەکرنا عیراقێ و پێکئینانا سێ دەولەتان ل عیراقێ، د. محەمەد فلحی دبێژیت” دەولەتا کوردی دێ ھەر ھێتە دامەزراندن، لێ نە بەری ١٠ سالان ژ نوکە، ژ بەر کو بارودۆخێ نێڤدەولەتی و یێ ھەرێمایەتی یێ نوکە ڕێ نادەت دەولەتا کوردی بھێتە دامەزراندن، لێ دێ فیدرالیەتەکا شیعی – سونی ھێتە پێکئینان، ژ بەر کو دابەشبوون دێ بیتە ئەگەرێ ھەلبوونا شەڕێن بێ دووماھیک د ناڤبەرا ھەردو دەولەتێن بھێنە دامەزراندن (شیعی و سونی)، لێ دەستھەلات دێ ھەر د دەستێ شیعان دا بیت کو ژلایێ ئیرانێ ڤە دھێنە پشتەڤانیکرن، د ھەمان دەم دا سونە دێ دەستھەلاتا خوە ل عیراقێ ژدەست دەن ژ ئەگەرێ نەبوونا سەرکردایەتیەکا سونی یا کاریگەر زێدەباری نەبوونا پرۆژەکێ نیشتمانی یێ سونی، ژبلی توندوتیژیێ و توندرەویێ”.
ب دیتنا ناڤبری” پشتی ژناڤبرنا داعشێ، بژارەیا ئێکانە ل دەف سونان ئەوە کو ل گەل شیعان بژین د سیستەمەکێ فیدرالی دا، لێ کورد دێ پتر دەستکەفتان بدەستڤەئینن ژ بەر ھەبوونا ھەڤڕکیا سونی – شیعی و ل دووماھیێ دێ دەولەتا کوردی ھێتە دامەزراندن ب روناھیا کەسک ژ تورکیا و ئیرانێ و پیرۆزیا ئەمریکی و نێڤدەولەتی”.

ئەڤرۆ:
سەرەدانا سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ ب سەرۆکاتیا شاندەکێ بلند بۆ ئەمریکا و کۆمبوون ل گەل بەرپرسێن بلندێن وی وەلاتی کارڤەدانێن جودا جودا ل پشت خوە ھێلاینە، مامۆستایەکێ زانکۆیێ ژی وێ سەرەدانێ ب گرنگی ل قەلەم ددەت و ڤێ یەکێ ژی بۆ چەندین ئەگەران دزڤرینت.
سەردار موسا شەریف بسپۆرێ پەیوەندیێن دەرڤە بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت”پشتی دامەزراندنا حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ ل پشتی سەرھلدانێ پەیوەندیێن کوردان ل گەل ئەمریکا پتر فەرمی ب خوە ڤە دیتی یە، پووتەدان و رۆلێ ئەمریکا بۆ رێکخستنا مالا کوردی ل شەرێ ناڤخوەیی دیاربوو، ل ١٨ ئیلۆنا ١٩٩٨ ل بن چاڤدێریا وەزیرا دەرڤە رێککەفتنەک ھاتبوو ئیمزاکرن، ئەڤە بوونە ھۆکار کو ئەمریکا گرنگیێ ب کوردان بدەت وەک فاکتەرەکێ خودان قەوارە ل رۆژھەلاتا ناڤین دبینیت، قۆناغا دویێ یا وان پەیوەندیان دەمێ بەرھەڤیێن پرۆسا ئازادکرنا عیراقێ، قۆناغا سیێ پشتی ژناڤچوونا رژێما بەعس و دارێتنا دستوورەکێ نوو، قۆناغا دویێ وسیێ پەیوەندیێن ھەرێما کوردستانێ گەھشتنە ئاستەکێ بلند و ژ فاکتەرێن پالدەر بۆ ڤێ چەندێ، دەمێ ل کۆچکا سپی ل سالا ٢٠٠٥ جورج بۆشێ سەرۆکێ ئەمریکا پێشوازی ل سەرۆک بارزانی کری”.

د. سەرداری گوت ژی” ئەمریکا دڤیا عیراقێ ئاڤا بکەت و ببیتە نموونە ل سەر ئاستێ رۆژھەلاتا ناڤین، کاودانێن سیاسی یێن عیراقێ و رۆژھەلاتا ناڤین نەھێلا ئەڤ خەونە ببیتە راستی، کورد دڤێ گێلەشوکێ دا بوونە باشترین ھەڤال بۆ ڤی وەلاتی، ئاستێ پێشوازیکرنێ ل سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ، د وارێ پرۆتوکۆلی دا، ھەکە سەحکەینێ سەرەدانا سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ یا ئەڤ جارە جوداھی یا ھەی ژ یێن بۆری، چونکی شیرەتکارێ ئاسایشا ھەرێما کوردستانێ و وەزیرێ پێشمەرگەی ل گەل دانە، دیسان لایەنێن کۆمبوون ل گەل دھێنە ئەنجامدان جھێ گرنگیێ نە بۆ ھەرێما کوردستانێ و رۆژھەلاتا ناڤین بۆ پێگەھا ھەرێما کوردستانێ، دیسان ل سەر ئاستێ نێڤدەولەتی کو نوکە شەرەکێ بەرفەرەە ب نوونەراتیا ھەڤپەیمانیا نێڤدەولەتی یێ ھەرێما کوردستانێ دژی داعشێ دکەت، دڤێت ئاماژە ب ڤێ یەکێ بھێتەکرن، چو جاران وەکی نوکە بابەتێ ھەرێما کوردستانێ د سیاسەتا ئەمریکا دا نەھاتیە بەحسکرن، نوکە ھەر چار بەربژارێن سەرۆکاتیا ئەمریکا کو سێ ژوانا راستەوخوە ئاماژە و پشتەڤانیا دەولەتا کوردی دکەن، ئێک ژی داخوازا پشتەڤانیا نێڤدەولەتی بۆ ھەرێما کوردستانێ دکەت”.
ھێشتا ژی گۆت” بریارا کونگرێسێ ئەمریکی یا ھنارتنا چەکی بۆ کوردستانێ گرنگی دانێ ب ھەرێما کوردستانێ نیشاددەت و ھەموو ئەڤ ھەلویستێن کەساتیێن ئەمریکی کارڤەدان یێن ھەین ل سەر شێوێ بیرکرنا سەرکردێن سیاسی ل رۆژھەلاتا ناڤین ل سەر کێشا کوردی”.
ناڤبری ئاماژە دا وێ چەندێ کو بابەتەکێ گرنگتر و جوداتر ھەیە ژ سەرەدانێن دی یێن سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ بۆ ئەمریکا ئەوژی ئەوە، کو سەرۆکێ ھەرێمێ راستەوخوە دێ بەحسێ دەولەتا کوردی کەت، ئانکو ژ ئەڤرۆ پێڤە سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ بابەتێ دەولەتا کوردی یێ کریە تەوەرەکێ ستراتیژی د سیاسەتا دەرڤە و دبلوماسی یا کوردی دا.
ب دیتنا ناڤبری” گۆرانکاریێن بنەرەتی سەبارەت دەولەتا کوردی ل رۆژھەلاتا ناڤین ھاتینە مەیدانێ ، دیسان ل وەلاتێن عەرەبی ژی ھەمان بەحس دھێتەکرن و پشتەڤانی ژی یا بۆ ھەی، یا ژ ھەموویێ گرنکتر پشتەڤانی و داخۆیانیێن سەرکردێن بلندێن ئیسرائیلێ یە وەک سەرۆک کومار و سەرۆک وەزیران و وەزیرێ دەرڤە، پشتەڤانیا ئیسرائیلێ بۆ دەولەتا کوردی یا گرنگە، کارڤەدان و کاریگەریەکا مەزن یا ھەی ل بریارا ئەمریکا ل دۆر پاشەرۆژا کوردان”.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com