دامەزرێنەرێ حزبا ئوممە یا ئیراقی راگەهاند: سەرۆك بارزانی دشێت چارەسەرییا كێشەیان بكەت و هەموو ئالیێن سیاسی یێن ئیراقی كۆمڤەكەت، هەروەسا دبێژیت: میلیشیا رێگرن ئیراق پێش بكەڤیت و دەولەت ژی ل بن گەفێن میلیشیێن بەرەیێ موقاوەمێ ناهێتە ئاڤاكرن.
میسال ئالۆسی، دامەزرێنەرێ حزبا ئوممە یا ئیراقی گۆت» میلیشیا ل ئیراقێ ب سەر ئالیێن سیاسی ڤەنە و ئالیێن سیاسی ژی ئەڤ حوكمەتە یا پێكئینای، دڤێت خوە ئێكلابكەن ئەو حوكمەتن یان میلیشیا».
میسال ئالۆسی سەرنج بۆ وێ چەندێ ژی راكێشا» بەردەوام ل دووڤ بەرسڤا پرسیارەكێدا دگەریێم ئایا ئیراقێ هێزا چەكداری هەیە، هەكە هەبیت، چ پێدڤی ب میلیشیا دكەت؟ ئایا دبیت حوكمەت بێژیت بۆخوە پاراستنێ پێدڤی ب میلیشیایە؟كو نەخێر پێدڤی پێ نینە، بەلكو میلیشیا رێگرن ئیراق پێش بكەڤیت و دەولەت ل بن گەفێن میلیشیێن بەرەیێ موقاوەمە ناهێتە ئاڤاكرن، لەوما ئیراق یا بوویە ئەو دەولەتا شكەستن خواری».
دامەزرێنەرێ حزبا ئوممە یا ئیراقی سەبارەت پەیاما سەرۆك بارزانی كو ل كۆربەندێ مێپس ل دهۆكێ پێشكێشكری، دوپاتكر» پێشنیازا سەرۆك مەسعود بارزانی بۆ دانوستاندنێن ئاشتیێ و پاراستنا ئاشتییا جڤاكی و بەردەوامبوونا پڕۆسەیا سیاسی ل ئیراقێ، یا واقعی و فەلسەفی بوو و سەرۆك بارزانی دشێت چارەسەرییا كێشەیان بكەت و هەموویان كۆمڤەكەت، چونكە پەیاما وی بۆ هەموو ئالیێن سیاسی یێن ئیراقێ بوو».

بارەگەهێ بارزانی بەلاڤكر، ل رۆژا ئێكشەمبی 8/12/2024 سەرۆك مەسعود بارزانی ل سەلاحەدین پێشوازی ل شێخ عەبدوللا حمێدی عەجیل یاوەر، شێخێ شێخێن شەممەر كر.
د دیدارەكێدا، بیر و بۆچوون ل دۆر رەوشا دەڤەرێن سنۆری یێن ئیراقێ و سووریێ و دوماهی پێشهات و گوهۆڕینێن دەڤەرێ هاتنە لێكگوهارتن.

نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ، ب ڤەخواندنەكا فەرمی یا ئیمانوێل ماكرۆن، سەرۆكێ فرەنسا ل گەل 50 سەرۆك و سەركردەیێن وەلاتان هاتبوو داخوازكرن بۆ فرەنسا بۆ پشكداریكرنێ د رێوڕەسمێن دوبارە ڤەكرنا كاتێدرائییا نۆتردام ل پاریسێ.
دوبارە ڤەكرنا وێ كاتێدرائیێ، روودانەكا دیرۆكی بوو ژ بەر وی رێوڕەسمێ مەزن یێ بۆ هاتیە سازكرن، كو پاریس كریە ناڤەندەكا یاسی بۆ كۆمكرنا سەرۆك و سەركردەیێن جیهانێ.
هەر ل دۆر پشكدارییا خوە د وی رێوڕەسمیدا، نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ د پەیامەكێدا ل سەر تۆرا جڤاكییا ئێكس، گۆت» ل گەل سەرۆك ماكرۆن و سەركردەیێن دی ل پاریسێ، من پشكداری د رێوڕەسمێ دوبارە ڤەكرنا كاتێدرائییا نۆتردام یا ناڤدار دا كر. ئەڤ روودانا دیرۆكی، رژدییا مە ل سەر پاراستنا میراتێ هەڤپشك مە یێ مرۆڤایەتی نیشان ددەت، پیرۆزباهیێ ل هەڤالێ خوە سەرۆك ماكرۆن دكەم بۆ ڤی كاری «.
سەرۆكایەتییا هەرێما كوردستانێ وێنەیێ نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ ل گەل سەرۆك و سەركردە و كەسایەتیێن جیهانێ بەلاڤكر، كو ل شەڤا شەمبییا بۆری ل پاریسێ ل كۆچكا ئێلیزێ دیدار هەبوو.
ژوان سەرۆك و سەركردە و كەسایەتیێن جیهانی یێن نێچیرڤان بارزانی دیدار ل گەل ئەنجامداین:
– دۆنالد ترمپ، سەرۆكێ هەلبژارتیێ ئەمریكا.
– ئیمانوێل ماكرۆن، سەرۆكێ فرەنسا.
– فرانك والتەر شتاینمایەر، سەرۆكێ ئەلمانیا.
– ئیلۆن ماسك، ملیاردێرێ ئەمریكی، خودانێ تۆرا جڤاكییا ئێكس و سپەیس ئێكس، هەروەسا بەربژارێ دۆنالد ترەمپی بۆ رێڤەبەرییا دەزگەهێ كارامەیێ د كابینا داهاتی یا ترمپی دا.
– سێرگیۆ ماتارێلا، سەرۆكێ ئیتالیا.
– ئالار كاریس، سەرۆكێ ئیستۆنیا.
– دێك شۆف، سەرۆك وەزیرێن هولەندا.
– میلۆس ڤوچێڤیچ، سەرۆك وەزیرێن سربیا.
– كارل نیهامەر، شیرەتكارێ نەمسا.
– شازادە مەولای رەشید، شازادێ مەغرب.
– قەداسەتا مار ئاوایێ سیێ، سەرۆكێ كونیسەیا ئاشووری ل جیهانێ.
– جیانی انفانتینۆ، سەرۆكێ فیدراسیۆنا نێڤدەولەتی یا تەپا پێی.
سەرۆكایەتییا هەرێما كوردستانێ پێشتر راگەهاندبوو» ڤەخواندن و پشكداریكرنا نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ د ڤی رێورەسمێ دا، نیشانا دۆستایەتی و پەیوەندییا ب هێزا د ناڤبەرا فرەنسا و هەرێما كوردستانێ دایە، هەروەسا گرنگییا ۆل و پێگەهێ هەرێما كوردستانێ ل سەر ئاستێ دەڤەرێ و پەیوەندیێن دپلۆماسی یێن نێڤدەولەتیدا نیشان ددەت».
بەلاڤكر ژی» ژ بلی پەیوەندیێن دبلۆماسی، هاریكارییا هەڤپشك یا فرەنسا ل گەل ئیراقێ و هەرێما كوردستانێ د وارێ كەلتووریدا، وارێن دی یێن پەیوەندێن هەردو ئالییاندا. سەبارەت ڤێ چەندێ هەرێما كوردستانێ د چەندین وارێن چالاكیێن رەوشەنبیری و شوونواریدا، ل گەل ئالیێن پەیوەندارێن فرەنسی، هاریكارییا نێزیك یا هەی».

وەزیرێ ناڤخوە ل حوكمەتا هەرێما كوردستانێ راگەهاند، هندەك تشت ژ بابەتێ قانوونێ یێ دەركەفتین و یێن بووینە بابەتەكێ سیاسی، هەروەسا زێدەتر برسیكرن و ئازاردانا خەلكێ كوردستانێیە، هەر كەسەكێ ل پشت وێ بڕیارێ بیت، بڕیارەكا شاشە، هەروەسا خزمەتێ ب ئاشتیێ و سەقامگیریێ و پێكڤەژیانێ ل ئیراقێ و هەرێما كوردستانێ ناكەت، چونكە ئەو بابەتە قوت وژیانا خەلكییە».
رێبەر ئەحمەد، وەزیرێ ناڤخوە ل هەرێما كوردستانێ گۆت ژی» داخوازییا مە ئەوە ب زووترین دەم مووچەیێن خەلكێ هەرێما كوردستانێ بهێنە دابینكرن و ئێدی بهانەیان نەئینن، چونكە ئەم وەكو حوكمەتا هەرێما كوردستانێ و خەلكێ كوردستانێ ژی بێزار بووین».
هەروەسا دیاركر ژی» ئەوا نەدبوو رادەستی وان بهێتە كرن، هەموو هاتییە رادەستكرن».
رێبەر ئەحمەدی ئەوژی گۆت» مخابن ئەو رەوشێن هەیان هەیام ل دەڤەرێ دوبارە دبن، هەردەم دبنە فاكتەرەك بۆ پتربوونا ئاوارە و پەنابەران، هەكە ئەو روودانە بەردەوام بن، ئاوارە و پەنابەر ژی دێ زێدەتر بن، هەروەسا ئەم ل هەرێما كوردستانێ ب رێكا رێڤەبەرییا هەماهەنگییا قەیرانان هەموو بەرهەڤی د بەردەستن، بەلێ هەتا نوكە كۆمێن پەنابەران روو ل هەرێما كوردستانێ نەكریە».

دوهی شەمبیێ 7/12/2024، سەرۆك مەسعود بارزانی پەیامەك ل دۆر رووداو و گوهۆڕینێن ڤێ دوماهیێ ل سووریێ بەلاڤكر.
سەرۆك بارزانی ج پەیاما خوە دا، راگەهاند»روودانێن سووریێ كاریگەرییا راستەوخوە ل سەر چارەنڤیسێ سیاسی و ئاسایشا سووریێ و دەڤەرێ یا هەی، هەروەسا هیڤی خوازت گوهۆڕین ببنە ئەگەرێ وێ چەندێ تێكگەهشتن ببیتە بنەمایێ چارەسەركرنا كێشەیان».
سەرۆك بارزانی د پەیاما خوە دا ئاماژە ب وێ چەندێ كر» ب گرنگییەكا مەزن دووڤچوونێ بۆ روودان و گوهۆڕینێن ڤێ دوماهیێ دكەین كو ل سووریێ روو ددەن، چونكە وان پێشهات و روودانان كاریگەرییا راستەوخوە ل سەر چارەنڤیسێ سیاسی و ئاسایش و سەقامگیرییا سووریێ و هەموو دەڤەرا مە یا هەی».
سەرۆك بارزانی هیڤی خوازت» پێشهات و گوهۆڕینێن سووریێ د ئەنجامدا ببنە ئەگەرێ وێ چەندێ دانوستاندن و تێكگەهشتن ببیتە بنەمایێ چارەسەركرنا كێشەیان و رەفتارەكا وەسا نەهێتە ئەنجامدان كو ناكۆكی و گرفتا نەتەوەیی و تایفی د ناڤ پێكهاتەیێن سووریێ دا كوور بكەت».
سەرۆك بارزانی د پشكەكا دی یا پەیاما خوە دا گۆت» هیڤییا وێ چەندێ دخوازین ئالی ب شێوەیەكێ ئاشتییانە بگەهنە رێككەفتنەكێ كو د بەرژەوەندییا هەموو پێكهاتەیێن سووریێ و پێكڤەژیانێ و ئاشتیێ و سەقامگیریێدا بیت».

سەرۆك مەسعود بارزانی ل سەلاحەدین پێشوازی ل ئانیل بروا ئینان، بالیۆزێ توركیا ل ئیراقێ كر.
د دیدارەكێدا باس ل پڕۆسەیا سیاسییا هەرێما كوردستانێ و پێنگاڤێن پشتی هەلبژارتنێن پەرلەمانێ كوردستانێ و پێكئینانا حوكمەتا نوو یا هەرێما كوردستانێ هاتە كرن، هەروەسا پەیوەندیێن د ناڤبەرا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ و حوكمەتا ئیراقا فیدرالی هاتنە گەنگەشەكرن.
هەروەسا د وێ دیدارێدا باس ل پەیوەندیێن هەردو ئالییان و دوپاتی ل هەماهەنگیێ و پێشڤەبرنا پەیوەندییان هاتە كرن. دوماهی پێشهات و گوهۆڕینێن دەڤەرێ تەوەرەكێ دی یێ دیدارێ بوو.

نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ پێشوازی ل میكیلێ كامێرۆتا، قۆنسلێ گشتیێ ئیتالیا ل هەرێما كوردستانێ كر، كو ب مەرەما مالئاڤاهیێ ژ بەر ب دوماهی هاتنا ئەركێ وی سەرەدانا سەرۆكێ هەرێمێ كربوو.
د دیدارەكێدا نێچیرڤان بارزانی، سوپاسییا ئەرك و بزاڤێن قۆنسلێ ئیتالیا بۆ پێشڤەبرنا پەیوەندیێن وەلاتێ وی ل گەل هەرێما كوردستانێ كر، هەروەسا هیڤییا سەركەفتنێ د ئەركێ وی یێ نوو دا بۆ خواست.
ژ ئالیێ خوەڤە كامێرۆتا، سوپاسییا پشتەڤانییا سەرۆكێ هەرێمێ و ئالیێن پەیوەندیدارێن هەرێما كوردستانێ كر كو د هاریكار بوون بۆ سەرئێخستنا ئەركێ وی.
هەروەسا دوپاتی ل خواستا وەلاتێ خوە بۆ پێشڤەبرنا پەیوەندیێن خوە ل گەل هەرێما كوردستانێ و بەرفرەهكرنا هاریكارییا هەڤپشك د ناڤبەرا وان دا، كر.

شیرەتكارێ دەستنیشانكریێ ئاسایشا نەتەوەییا ئەمریكا د ئیدارا دۆنالد ترەمپ، سەرۆكێ داهاتیێ ئەمریكا دا، راگەهاند: سەرۆك بارزانی سیاسەتمەدارەكێ ب سەنگە ل رۆژهەلاتا ناڤین و جیهانێ.
فەلاح حەسەن، نوونەرێ سەرۆك بارزانی د چارچۆڤەیێ كۆربەندێ ئێكەتییا دیموكراتیخوازێن جیهانێ ل واشنتۆن، ل گەل مایك والتز، شیرەتكارێ دەستنیشانكریێ ئاسایشا نەتەوەییا ئەمریكا د ئیدارا ترەمپی دا كۆمبوو و هەردو ئالییان باس ل دوماهی رەوشا رۆژهەلاتا ناڤین و پێگەهێ گرنگ یێ سەرۆك بارزانی ل دەڤەرێ كر.
فەلاح حەسەن، نوونەرێ سەرۆك بارزانی دیاركر» والتزی د كۆمبوونێدا ئاماژە ب وێ چەندێ كر كو سەرۆك مەسعود بارزانی سیاسەتمەدارەكێ ب سەنگە ل رۆژهەلاتا ناڤین و جیهانێ. ل گەل وێ چەندێ ژی دا، ئاماژە كر كو حوكمەتا هەرێما كوردستانێ رۆلەكێ گرنگ د پتر ب هێزكرنا پەیوەندییان ل گەل ئەمریكا و حوكمەتا وێ دا یێ دیتی، هەروەسا والتزی دیاركر ئەم پشتەڤانییا كوردان ژبیر ناكەین، ب تایبەتی كو مل ب ملێ هەڤدو مە شەڕێ ژ ناڤبرنا تیرۆرێ ل ئیراقێ یێ كری و ئەم پشتەڤانیێ ل دۆستێن خوە وەكو گەلێ هەرێما كوردستانێ دكەین و ژبیر ناكەین».
فەلاح حەسەن دیاركر ژی كو شیرەتكارێ دەستنیشانكریێ ئاسایشا نەتەوەییا ئەمریكا د ئیدارا ترەمپی دا پیرۆزباهییا ئەنجامدانا هەلبژارتنێن پەرلەمانێ كوردستانێ كر و دەستخوەشی ل مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ كر و ئاماژە ب وێ چەندێ كر كو وی پەیوەندی ل گەل مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێمێ یێن هەین.

ئەندامەكێ لژنەیا پەترۆل و غازێ ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ راگەهاند، ژ ئەگەرێ وێ چەندێ مەترسی ل سەر بەندەرێ فاو ل باشوورێ ئیراقێ یا هەی، ئیراقێ پێدڤییەكا مەزن ب هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ یا هەی.
د. سەباح سوبحی، ئەندامێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ژ فراكسیۆنا پارتی و ئەندامێ لژنەیا پەترۆل و غازێ ل جڤاتا ناڤبری گۆت» روونشتنا ڤێ دوماهیێ ل گەل سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ یا ئەرێنی بوو بۆ راستڤەكرنا قانوونا بودجەی و مادەیا 12 ژ وێ قانوونێ، كو د بەرژەوەندییا دوبارە هنارتنا پەترۆلێ دایە و پێنگاڤەكا قانوونی یا درنگە، بۆ وێ چەندێ كۆمپانی دەست ب هنارتنا پەترۆلێ بۆ بەندەرێ جەیهان یێ توركی بكەن، كو تێچوویێ دەرئینانا هەر بەرمیلەكا پەترۆلێ 16 دۆلارن، هەرچەندە تێچوویا وان زێدەترە، بەلێ ئەو ب شێوەیەكێ بەروەختە بۆ دەمەكی، تاكو ئالییەكێ راویژكاری راببیت ب خەملاندنا تێچوویێ دەرئێنانا پەترۆلێ ل هەرێما كوردستانێ».
گۆت ژی» هەكە ئەو پرسە بهێتە چارەسەركرن، دێ ئابوورێ ئیراقێ و هەرێما كوردستانێ باشتر بیت و بازار دێ ڤەژاندنێ ب خوەڤە بینیت و حەقدەستێ كۆمپانییان ژی دێ چارەسەر بیت، لەوما ئەوا سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ پێشنیاز كری، یا ئەرێنی بوو و وەكر ئەو دانوستاندنێن ل جڤاتا نوونەران ل سەر هاتینە كرن، ب دوماهی بهێن، چونكە باوەری بۆ دروست بوو ئەو د خزمەتا خەلكی دایە».
دیاركر ژی» د نوكە دا مەترسی ل سەر بەندەرێ فاو یا هەی، كو پەترۆلا ئیراقێ ب رێكا وی دهێتە هنارتن، لەوما هزر د وێ چەندێ دا دكەن هەكە مەترسی هەبیت، پێدڤییە رێكەكا دی بۆ هنارتنا پەترۆلێ هەبیت، كو ئەوژی هەرێما كوردستانێیە، چونكە ب رێكا هەرێمێ د شیاندایە رۆژانە ملیۆن بەرمیلێن پەترۆلێ بهێنە هنارتن، ئەڤە ژی دێ بیتە ئەگەرێ وێ چەندێ ئابوورێ ئیراقێ ژناڤ نەچیت، لەوما بزاڤێن بەردەوام یێن هەین بۆ وێ چەندی بەری بێهنڤەدانا جڤاتا نوونەران بهێتە پەسەندكرن و هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ دەست پێ بكەت، چونكە سەقا یا گونجایە بۆ پەسەندكرنێ و تارادەیەكی كۆدەنگی بۆ وێ پرسێ یا هەی».