سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ راگەهاند: هەرێما كوردستانێ ب گەشبینیڤە دنێریتە سەرەدانا محەمەد شیاع سۆدانی، سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ بۆ ئەمریكا.
نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ دوهی دوشەمبی 15/4/2024 د پەیامەكێدا كو ب رێكا تۆرا جڤاكییا ئێكس بەلاڤكری دبێژیت» ئەم ب تمامی پشتەڤانیێ ل ئەوێ سەرەدانێ دكەین و د پشتڕاستین بەرژەوەندییا هەموو ئیراقییان ل وێرێ دێ ل بەرچاڤ هێتە وەرگرتن».
د پشكەكا دی یا پەیاما خوە دا، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ هیڤیێ دخوازیت» كۆمبوون د ئەرێنی و سەركەفتی بن و ببنە ئەگەرێ پێشڤەبرنا زێدەتر یا پەیوەندییێن هەردو وەلاتان».
محەمەد شیاع سۆدانی، سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ ل سەر داخوازنامەیەكا فەرمی یا جۆ بایدن، سەرۆكێ ئەمریكا ب سەرۆكایەتییا شاندەكی ل ئەوی وەلاتییە و دوهی ل كۆچكا سپی ل گەل جۆ بایدن، سەرۆكێ ئەمریكا كۆمبوو.
ب گۆڕەی خشتەیێ ئەجیندایێن شاندێ ئیراقێ، شاندێ بلند یێ حوكمەتا ئیراقێ ب سەرۆكایەتییا سۆدانی كو ل 13/4/2024 گەهشتبوو ئەمریكا دێ هەتا 19/4/2024 ل مینیت و دۆسییێن سیاسی، ئابۆری، لەشكری و ئەمنی د ناڤبەرا هەردو وەلاتان دا ل گەل بەپرسێن ئەمریكی گەنگەشە كەت.

زنار تۆڤی:

بسپۆرەكێ پەیوەندییێن نێڤدەولەتی راگەهاند: هەبوون و پاراستنا قەوارەیێ سیاسییێ هەرێما كوردستانێ یێ گرێدایە ب سیاسەتا دەرڤە یا ئەمریكا ڤە، هەروەسا سیاسەتا دەرڤە یا ئەمریكا و ستراتیژیەتا وێ ئەوە قەوارەیێ هەرێما كوردستانێ بپارێزیت، دیسان یا گرێدای ئەوێ چەندێیە كا ئالیێن سیاسی یێن هەرێما كوردستانێ چەند د ئێكگرتینە و چەند بزاڤان دكەن بۆ پاراستنا قەوارەیێ هەرێما كوردستانێ.
د. هەوار نێروەیی، بسپۆرێ پەیوەندییێن نێڤدەولەتی ل زانكۆیا دهۆكێ بۆ رۆژنامەیا (ئەڤرۆ) گۆت « نوكە ئێكرێزییا ئالیێن كوردستانی د ئاستەكێ گەلەك نزم دایە، لەوما پێدڤییە ئەمریكا پتر بزاڤان بكەت بۆ پاراستنا قەوارەیێ هەرێما كوردستانێ، چونكە نوكە ئیراق و حوكمەتا ئیراقێ پتر بەر ب ناڤەندییێ و ئەقلییەتا ناڤەندی و دكتاتۆرییەتێڤە دچیت، لەوما دڤێت ئەمریكا ب رێكا هەرێما كوردستانێ هەموو بزاڤان بكەت قەوارەیێ هەرێما كوردستانێ و ئارامییا ئیراقی ژی بپارێزیت. د هەمان دەمدا نوكە پڕۆسەیا سیاسی ل ئیراقێ ژ دەستێ ئیراقێ دەركەفتییە و كونترۆلا سیاسی و سەروەرییا ئیراقێ د دەستێ حوكمەتا ئیراقێ دا نینە بەلكو د دەستێ ئیرانێ دایە و ئیرانێ كونترۆلەكا تەمام ل سەر ئیراقێ یا هەی لەوما مادەم ئیرانێ هەر تشتێ بڤێت ل ئیراقێ بكەت، دڤێت ئەمریكا ژی پتر هەلویست هەبیت بۆ پاشڤەكێشانا پڕۆسەیا سیاسییا ئیرانێ ل ئیراقێ تاكو هەڤالبەندێن ئەمریكا ژی كو كوردن بشێن سەركەفتییانە قەوارەیێ خوە یێ سیاسی و بەرژەوەندییێن سیاسی یێن ئەمریكا ژی ل ڤێ دەڤەرێ بپارێزن»..
رۆهنكر ژی» نوكە ئیراق یا د قۆناغەكا گەلەكا هەستیار دا ب تایبەتی ژی ئەو ئالۆزییێن د ناڤبەرا ئیسرائیلێ و حەماسێدا رووداین كو ئەو ئالۆزییە ژ شەڕەكێ لۆكالی بەر ب شەڕەكێ هەرێمی ڤە دچن. ئیرانێ ژی دەستەكێ راستەوخوە دێ ل گەل ئەوی شەڕی هەبیت، هەرێما كوردستانێ و ئیراق ژی دێ كەڤنە د ناڤا قەیرانا ئەوی شەڕیدا لەوما ب تنێ هەتا رادەیەكی ئەمریكا دێ شێت ئیراقێ ژ ئەڤی شەڕی رزگار كەت هەرچەندە هەتا نوكە ئەمریكا هەلویستەكێ رۆهن و ئاشكرا د ڤی باری دا نەبوویە، هەروەسا ئەمریكا سیستەمێ فیدرالی بۆ ئیراقێ ئینایە لەوما دڤێت ئەمریكا ئەڤی سیستەمی بپارێزیت و چاڤدێرییێ ژی لێ بكەت».
د. هەوار هێشتا دبێژیت» محەمەد شیاع سوودانی، سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ ل گەل شاندەكێ حوكمەتا ئیراقێ سەرەدانا ئەمریكا كرییە كو وەزیرێن پەترۆلێ و دارایی و دەرڤە و بازرگانی و سەرۆكێ بانكا ناڤەندییا ئیراقێ دگەل ئەوی شاندینە ل گەل نوونەرێن حوكمەتا هەرێمێ ژی، ئەڤێجارێ بابەتێ پەترۆلا هەرێما كوردستانێ دێ بیتە بابەتەكێ گرنگ د ئەوان دانوستاندنان دا ل واشنتۆن چونكە هەتا نوكە حوكمەتا ئیراقێ یا ئاستەنگان دروست دكەت و ناهێلیت پەترۆلا هەرێما كوردستانێ بهێتە هنارتن بۆ ژ دەرڤە. دیسان پێدڤییە سۆدانی ئەو رێككەفتنێن ل گەل هەرێما كوردستانێ ئەنجامداین بجهبینیت، ئەڤ سەرەدانا سوودانی بۆ ئەمریكا گەلەك یا گرنگە و یا گرێدایە ب سەرەدانا سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ڤە بۆ ئەمریكا كو بەری نوكە ئەو سەرەدانە هاتبوو ئەنجامدان».

پەیڤدارێ كۆمەلەیا پیشەسازییا پەترۆلا كوردستانێ راگەهاند: دانوستاندن ل گەل وەزارەتا پەترۆلا ئیراقێ و وەزارەتا سامانێن سروشتی ل هەرێما كوردستانێ، هەروەسا ل گەل كۆمپانیێن نێڤدەولەتی یێن پەترۆلێ ژی یێن هەین.
مایلز كاگینز، پەیڤدارێ كۆمەلەیا پیشەسازییا پەترۆلا كوردستانێ (ئەپیكور) د داخۆیانییەكا رۆژنامەڤانیدا گۆت» سەبارەت سەرەدانا محەمەد شیاع سۆدانی، سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ بۆ ئەمریكا، هیڤیدارین كۆمبوونا وی ل گەل سەرۆكێ ئەمریكی جۆ بایدن، ببیتە ئەگەرێ دەستپێكرنا هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ ب رێكا بۆرییا پەترۆلا ئیراقێ بۆ توركیا».
مایلزی گۆت ژی» ئەم هەست ب گەشبینییەكا مەزن دكەین، ل دۆر ئەوێ بەیاننامەیا ژ ئالیێ سەركردەیێن ئیراقێ و ئەمریكا دێ هێتە بەلاڤكرن، كو دخوازن پێكڤە بگەهنە رێككەفتنەكێ، بۆ ئەوێ چەندێ هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ ب رێكا بۆرییا پەترۆلا ئیراقێ بۆ توركیا دەست پێبكەت».
هەروەسا ئاشكرا كر» ژ دەستپێكرنا راگرتنا هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ ئەڤێ چەندێ زێدەتر ژ 14 ملیار دۆلاران زیان هەبوون» .
رۆهنكر ژی» وەكو كۆمەلەیا پیشەسازییا پەترۆلا كوردستانێ (ئەپیكور) مە پەیوەندییەكا باش یا ل گەل ئەندامێن كۆنگرێسێ ئەمریكی هەی، ب رێكا هەژمارەكا ئەندامێن كۆنگرێسی مە بزاڤا ئەوێ چەندێ كریە كو ئەو ئەندامێن كۆنگرێسی چەند نامەیەكا بۆ كۆچكا سپی بهنێرن، بۆ ئەوێ چەندێ هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ دەست پێبكەت. هەروەسا مە داخواز ژ كۆنگرێسی كریە فشارێ ل حوكمەتا ئیراقێ بكەن تاكو هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ دەست پێبكەت».
پەیڤدارێ كۆمەلەیا پیشەسازییا پەترۆلا كوردستانێ (ئەپیكور) ئاماژەكر» هەڤالێن مە ل كۆنگرێسێ ئەمریكی ل ئەوێ چەندێ دگەهن كو چەندا گرنگە هەڤپشكییەك د ناڤبەرا ئەمریكا و هەرێما كوردستانێدا هەبیت، هەروەسا ئەو كۆمپانیێن كو باجێ ددەنە ئەمریكا 300 ملیۆن دۆلار وەبەرئێنان ل پەترۆلێ ل هەرێما كوردستانێ كریە، بەلێ ئەمریكا ئەو وەبەرئێنانە د كەرتێن ئیراقێدا نەكریە و تنێ ل هەرێما كوردستانێ كریە».
خویاكر ژی» دانوستاندن ل گەل وەزارەتا پەترۆلا ئیراقێ و وەزارەتا سامانێن سروشتی ل هەرێما كوردستانێ یا هەی، هەروەسا ل گەل كۆمپانیێن نێڤدەولەتی یێن پەترۆلێ ژی، د ئەڤان دانوستاندناندا دێ هەژمارەكا رێككەفتنان هەبن، ئەو چەندە ژی دێ رێكێ خوەش كەت بۆ ئەوێ چەندێ هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ دەست پێبكەت».
ناڤبری ئاشكرا كر» ئەم وەكو كۆمەلەیا پیشەسازییا پەترۆلا كوردستانێ (ئەپیكور) نوونەرایەتییا هەشت كۆمپانیێن پەترۆلێ دكەین و هیچ ئێك ژ ئەڤان كۆمپانییان رێككەفتنەكا راستەوخوە ل گەل هەرێما كوردستانێ نەبوو. بەلێ ئەڤان كۆمپانیان دێ رێككەفتنەكا نوو ل گەل وەزارەتا سامانێن سروشتی ل هەرێما كوردستانێ هەبیت. چاڤێ مە یێن ل ئەوێ چەندێ ئەڤ رێككەفتنێن هاتینە كرن وەكو (ئەپیكور) ل گەل حوكمەتا هەرێما كوردستانێ وەكو خوە بهێنە بجهئینان، چاڤێ مە ل ئەوێ چەندێیە ژی ئەڤ سەرەدانا نوكە محەمەد شیاع سۆدانی، سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ بۆ ئەمریكا ئەنجامددەت، سەرەدانەكا باش و ئەرێنی بیت».

شیرەتكارەكێ سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ راگەهاند، ئیراق ل سەر بنەمایەكێ ساخلەم نەهاتیە ئاڤاكرن و بوویە ئەگەرێ پەیدابوونا ئاریشەیێن بەردەوام هەروەسا دبێژیت، دەستێوەردانێن دەرەكی د رەوشا ئیراقێدا یێن هەین و هەكە پارێزگارێ كەركووكێ بۆ كوردان نەبیت مەترسیێن مەزن بۆ گۆهۆڕینا دیموگرافیا كەركووكێ و ب عەرەب كرنا دەڤەرێن كوردستانی و كەركووكێ یێن هەین.
دژوار فایق، شیرەتكارێ سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ بۆ رۆژنامەیا (ئەڤرۆ) گۆت « ئیراق ل سەر بنەمایەكێ ساخلەم نەهاتیە ئاڤاكرن، لەوڕاژی بەردەوام ئاریشە ل ئیراقێ یێن هەین و پێكهاتەیێن د ناڤا ئیراقێدا هەست ب ئارامیێ ناكەن، پشتی سالا 2005ێ مادەیێ 140 ێ دناڤا دستوورێ ئیراقێدا هاتییە جهگیركرن بەلێ نەهاتییە بجهئینان، ئەڤە د دەمەكی دایە پێدڤیە بۆ چارەسەركرنا ئاریشەیێن ئەردی و دەڤەرێن ناكۆكی ل سەر ئەو مادەیێ دستووری بهێتە بجهئینان، ئەڤرۆ ئەم دبینین ئاریشەیا كوردان ل ئیراقێ نەهاتیە چارەسەركرن، ئەڤەژی بۆیە ئەگەر بەردەوام ئاریشە هەبن، دەستهەلاتدارێن ئیراقێ باوەری ب مافێن كوردان نینە و دەستێوەردانێن دەرەكی ژی ل ئیراقێ یێن هەین، ژ بەر كو كورد ل وەلاتێن جیران ژی یێن هەین و ئەو وەلات ناخوازن ئاریشەیا كوردان ل ئیراقێ بهێتە چارەسەركرن و كورد بگەهنە مافێن خوە، وەلاتێن هەرێمی وەسا هزر دكەن هەكە مافێن كوردان بهێنەدان و هەرێما كوردستانێ بهێز بكەڤیت دێ كاریگەری ل سەر ئەوان هەبیت، بەلێ ب دیتنا من پێدڤییە وەلاتێن جیران ژی دگەل بحهئینانا مافێن كوردان بن ل هەرێما كوردستانێ، چونكە هەكە كورد ب رێكا دانوستاندنان مافێن خوە بدەستڤە بینن، ئەوژی دشێن ب رێكا ئاشتیێ ئاریشەیێن خوە چارەسەر بكەن، هەتا مادەیێ 140 نەهێتە بجهئینان و ئاریشەیا كوردان ل باشوورێ كوردستانێ نەهێتە چارەسەركرن، ل وەلاتێن جیرانژی دێ ئاریشە هەبن، چەندین سالە وەلاتێن كورد تێدا دراڤەكێ مەزن د مەزێخن بۆ ژناڤبرنا كوردان بەلێ كورد نەهاتینە ژناڤبرن». شیرەتكارێ سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ئاماژەكر» ب دیتنامن پێدڤی بوو بەری سالا 2005ێ كورد رازینەبان كو چارەنڤیسێ دەڤەرێن كوردستانێ بهێتە گرێدان ب مادەیێ 140 ڤە بەلكو بەرۆڤاژی پێدڤی بوو كوردان پێداگیری كربا و پشكداری پڕۆسەیا سیاسی ل ئیراقێ نەكربا هەتا دەڤەرێن كوردستانی ڤەگەڕن سەر هەرێما كوردستانێ، كوردان وی دەمی هزر نەدكر ئیراق یا پێگیر نابیت ب دستووری، هەروەكو سەرۆك بارزانی دبێژیت كەركووك باژێڕەكێ ئیراقییە، بەلێ ناسنامەیا كەركووكێ كوردستانییە، هەتا دستوور مابیت مادەیێ 140 و هەموو ئەو مادەیێن گرێدای هەرێما كوردستانێ دێ هەر مینن و نامرن، بەلێ نوكە ژ بەر رەوشا دادگەها فیدرالی تێدا دەباز دبیت نەشێین سكالایێ تۆمار بكەین بۆ بجهئینانا مادەیێ 140».
دژوار فایەق پتر گۆت» كەركووك پارێزگەهەكا كوردستانیسە و پێدڤیسە پارێزگارێ كەركووكێ كورد بیت، چونكە پترییا خەلكێ كەركووكێ كوردن و پێكهاتەیێن دی ژی یێن تێدا هەین، مەترسی یا هەی هەكە پارێزگارێ كەركووكێ كورد نەبیت دێ دەستكارییا دیموگرافییا كەركووكێ هێتەكرن، بەرۆڤاژی هەكە پارێزگارێ كەركووكێ كورد بیت و جڤاتا پارێزگەهێ یا كارا بیت چو مەترسی ل سەر كەركووكێ نابن، پڕۆسەیا ب ئەرەبكرنێ ل سالا 1930ێ دەستپێكریە و هەتا نوكە ژی یا بەردەوامە ب چەندین قۆناغان كەركووك هاتیە ب ئەرەبكرن، كورد نوكە د ناڤا فەرمانگەهێن كەركووكێ دا رێژەیەكا گەلەك كێمن و كوردان ماف یێ هەی 50%ێ فەرمانبەر كوردبن و نوكە رێژەیەكا ئەوان گەلەك یا كێمە و ئەرد ل سەر خەلكێ دەرڤەی كەركووكێ دهێتە بەلاڤكرن، گەلەك یا گرنگە لەز بهێتەكرن پارێزگارەكێ كورد بهێتە هەلبژارتن و مافێن خەلكێ كەركووكێ ب كورد و نەتەوەیێن دی ژی بهێتە پاراستن».

ب، سه‌رجان مەحمود:

نڤیسەرەکێ ناڤدار یێ تورکیا دیار دکەت، سەرۆک کۆمارێ تورکیا پشتی هەلبژارتنێن باژێرڤانیان ژ رەوشا نها یا تورکیا رازی نینە، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی ئەردۆغانی دڤێت هندەک گوهۆڕینێن مەزن بکەت، ئێک ژ وان ژی بابەتێ چاوانیا چارەسەرکرنا پرسا کوردی یە.

موراد سابونجی نڤیسەر و ڤەکۆلەرێ ناڤدار یێ تورکیا راگەهاند، پشتی هەلبژارتنێن باژێرڤانیان قۆناغەکا نوو ل تورکیا دەستپێکریە، ئەردۆغان ژ ئەنجامێ هەلبژارتنان رازی نینە، چونکی جارا ئێکێ یە پارتا ئەردۆغان د هەلبژارتنان دا وەسا تووشی شکەستنێ دبیت، ئەردۆغان بەردەوام ل گەل شیرەتکار و کەسێن نێزیکی خوە دانوستاندنان دکەت و ژ بەر ڤێ یەکێ ژی نە دوورە ئەردۆغان دەست ب هندەک گوهۆڕینێن مەزن بکەت، چونکی بۆ ئەردۆغانی ژی هاتیە سەلماندن هەکە هندەک گوهۆڕینێن مەزن نەکەت و ژ بۆ چارەسەرکرنا پرسێن نها یێن تورکیا کار نەکەت، دێ رەوشا وی و دەستهەلاتا وی گەلەک خرابتر لێ هێت.
ناڤهاتی هه‌روه‌سا راگه‌هاند ژی کو به‌ری هه‌لبژارتنان له‌یلا زانا و سه‌لاحەدین ده‌میرتاش د ده‌ربارێ چارەسەر‌کرنا پرسا کوردی دا داخۆیانیێن گرنگ دان و داخواز ژ ئەردۆغانی کرن کو دەست ب قۆناغەکا نوو یا ئاشتیێ بکەت و گۆت: (له‌یلا زانا پشتی ده‌مه‌کێ درێژ کو ژ چالاکیێن سیاسی دوور کەفتبوو، ڤەگەری مەیدانێ و د ده‌ربارێ چارەسەر‌کرنا پرسا کوردی دا په‌یامێن گرنگ دان و ئاشکرا‌ کر کو پێدڤیا وه‌لات ب قۆناغه‌کا نوو یا ئاشتیێ هه‌یه، لەیلا زانا هەروەسا دیار کر ل تورکیا تنێ ئەردۆغان دشێت دەست ب قۆناغەکا نوو یا ئاشتیێ بکەت، پشتی هەلبژارتنان ژی کورد ل تورکیا چاڤەرێی دەستپێکرنا قۆناغەکا نوو یا ئاشتیێ نە، ل تورکیا ب گشتی نها گەلەک کەس وەسا دبینن دڤێت ئەردۆغان ب جهێ شەڕی و ئۆپەراسیۆنێن سەربازی کار بۆ چارەسەرکرنا پرسا کوردی بکەت، چونکی بێی چارەسەرکرنا پرسا کوردی قەیرانا ئابووری دێ ل تورکیا بەردەوام بیت).
ڤەکۆلەرێ ناڤدار یێ تورکیا ئەو یەک ژی دیار کر، نها پێدڤیا ئەردۆغانی و ئاکپارتیێ ب کوردان هەیە، هەکە ئەردۆغانی بڤێت دستوورەکێ نوو بۆ تورکیا بەرهەڤ بکەت یان ژی هندەک گوهۆڕینان بکەت دێ پێدڤی ب پشتەڤانیا کوردان بیت، براستی ژی نها رەوش ل تورکیا وەکو بەرێ نینە، چەند رێ ل پێشیا ئەردۆغانی دا هەنە، بەری هەر تشتەکێ دڤێت ئەردۆغان خوە ژ پارتا بزاڤا نەتەوەپەرست یا تورکیا دوور بکەت، چونکی د هەلبژارتنێن باژێرڤانیان دا پارتێن نەتەوەپەرست ل تورکیا تووشی شکەستنەکا مەزن هاتن و ئەو یەک ژی سەلماند خەلکێ تورکیا ب گشتی ژ گۆتارا توند یا نەوتەوەپەرستان بێزار بووینە، خەلکی ئاشتی و ژیانەکا خوەش دڤیت، ژ بۆ ڤێ یەکێ ژی دڤێت ئەردۆغان پرۆژێ خوە بۆ ئاشتیێ و چارەسەرکرنا پرسا کوردی ل تورکیا ئاشکرا بکەت.

سەرۆك مەسعود بارزانی دوهی ئێكشەمبی 14/4/2024 ل سالڤەگەرا 36 یا ئەنفالێ پەیامەك بەلاڤكر و تێدا دبێژیت: راستە ئەنجامدەرێن تاوانا ئەنفالێ و تاوانێن دی تووشی شكەستنێ بوون و كەفتنە زبلدانا دیرۆكێ، بەلێ شوینەوارێن ئەوێ جینۆساید و ستەما ل دژی گەلێ مە هاتینە كرن هەر یێن ماین و برینێن گەلێ مە نەهاتینە ساخكرن.
هەر د پەیاما خوەدا سەرۆك بارزانی دبێژیت: مخابن هێشتا دەنگ رەنگێ شۆڤینی بۆ دژایەتیكرنا كوردان د ناڤ دەولەتا ئیراقێدا دهێتە دیتن. ئەركێ سەر ملێ دەرزگەهێن فەرمی یێن دەولەتا ئیراقێ یە كو كار بۆ قەرەبووكرنا ئەنفال وئەوێ جینۆساید و ستەمێ بكەن كو ل بەرانبەر گەلێ كوردستانێدا هاتینە ئەنجامدان و پێدڤییە رێك ل هەموو جۆرە بزاڤ و سیاسەتەكا شووم بگرن كو بۆچوونەكا شۆڤینی و نكولیكار دنێرینە مافێن گەلێ كوردستانێ.

دەقێ پەیاما سەرۆك بارزانی:

هەوا ئەنفالێ ئێك ژ تاوانێن هەرە مەزن یێن رژێما بەرێ ل ئیراقێ كو ب ئارمانجا نەهێلان و ژناڤبرن و قڕكرنا مرۆڤێ كورد هاتییە ئەنجامدان. د ئەوێ كۆمكوژیێ و جینۆسایدێدا كو ژ چەند قۆناغان و ب شێوەیەكێ رێكخستی هەموو دەڤەرێن كوردستانێ ڤەگرتی، 182 هزار وەلاتیێن بێتاوانێن كوردستانێ بێسەروشوین و شەهید بوون. دگەلدا ئەوێ چەندێ ژی دا كیمیابارانكرنا كوردستانێ و وێرانكرنا هزاران گوندان و پلانا ب ئەرەربكرن و ڤەگوهاستنا ب زۆری و تێكدانا ژێرخانەیا ئابۆری و دیموگرافی و جڤاكی و دەروونێ كوردستانێ پشكەكا دی یا ئەوان تاوانان بوون كو ب شێوەیەكێ رێكخستی و ئارمانجدار ژ ئالیێ رژێما ئیراقێ بەرانبەر گەلێ هاتییە ئەنجامدان.
راستە ئەنجامدەرێن تاوانا ئانفالێ و تاوانێن دی تووشی شكەستنێ بوون و كەفتنە زبلدانا دیرۆكێ بەلێ شوینەوارێن ئەوێ جینۆساید و ستەما ل دژی گەلێ مە هاتینە ئەنجامدان هەر یێن ماین و برینێن گەلێ مە ساخ نەبووینە. سەرەرای ئەوێ ستەما مەزنا ل گەلێ مە هاتییە كرن مخابن هێشتا دەنگ و رەنگێ شۆڤینی بۆ دژایەتیكرنا كوردان د ناڤ دەولەتا ئیراقێدا دهێتە دیتن. ئەركێ سەر ملێ دەزگەهێن فەرمی یێن دەولەتا ئیراقێیە كو كاری بۆ قەرەبوویا ئەنفال و ئەو جینۆساید و ستەمێ بكەن كو ل بەرانبەر گەلێ كوردستانێدا هاتینە ئەنجامدان و پێدڤییە رێك ل هەموو جۆرە بزاڤ و سیاسەتەكا شوم بگرن كو ب بۆچوونەكا شۆڤینی و نكولیكار دنێرنە مافێن گەلێ كوردستانێ.
ل سالڤەگەرا 36 یا تاوانا ئەنفالێ مە رێز بۆ قوربانیدان و خۆڕاگرییا كەسوكارێن ئەنفالێ و شەهیدان یا هەی و سلاڤ ل گیانێ پاقژ یێ شەهیدێن ئەنفالێ و هەموو شەهیدێن رێكا ئازادییا كوردستانێ.

سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ ل سالڤەگەرا 36 یا ئەنفالێ راگەهاند: داخوازییا مە ژ حوكمەتا فیدرالییا ئیراقێ دووپات دكەین بۆ بجهگەهاندنا دادوەریێ و ئەركێ خوە بجهبینیت و قوربانییان ژ هەموو روویەكیڤە قەرەبوو بكەت.
دوهی ئێكشەمبی 14/4/2024 سالڤەگەرا 36 یا هەوا ئەنفالێ بوو، د ئەوێ سالڤەگەرێدا نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ پەیامەك بەلاڤكر.
نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ د پەیاما خوە دا دبێژیت» بیرئینانا خەمگین یا 36 سالییا هەوا ئەنفالێ و زێدەتر ژ 182 هزار زارۆ و ئافرەت و زەلام و گەنجێن ئەنفالكرییێن كوردستانێ دكەین كو ل ئێك ژ مەزنترین تاوان و جینۆسایدا دیرۆكێدا ل سالا 1988 ل سەر دەستێ رژێما ئەوی سەردەمی یا بەغدا هاتینە شەهیدكرن و ئەنجامێن وێ هەتا نوكە و تاكو پاشەڕژەكا درێژ، دێ بەردەوام بن، ب ئەڤێ هەلكەفتێ ب رێز ڤە بیرییا ئەوان دكەین و سەرێ رێزێ ل پێشبەری گیانێ وان یێ پاقژ د چەمینین».
تاوانا ئەنفالێ ب هەشت قۆناغان دا ئێك ل دووڤ ئێك ل 22 شوباتا 1988 دەستپێكر و هەتا 6 ئەیلوولا 1988 بەردەوام بوو. قۆناغا سیێ كو ل رۆژا 14 نیسانا 1988 بوو، ژ ئەگەرێ وێ چەندێ پترییا قوربانییان هەبوو و مەزنترین كۆمكوژی تێدا هاتە كرن، هەمبەركرن ل گەل قۆناغێن دی، لەوما ب رۆژا ئەنفالێ هاتە دیاركرن.
د پشكەكا دی یا پەیاما خوەدا، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ دبێژیت» د دەمەكیدا دادگەها بلند یا تاوانان ل ئیراقێ ئەم تاوانە ب جینۆساید دایە نیاسین، داخوازییا خوە ژ حوكمەتا فیدرالییا ئیراقێ دوپات دكەین، بۆ بجهگەهاندنا دادوەریێ و ئەركێ خوە بجهبینیت و قوربانییان ژ هەموو روویەكیڤە قەرەبوو بكەت. هەروەسا دوپاتیێ ل خزمەتكرنا باشتر یا كەسوكارێن سەربلندێن ئەنفالكرییان د هەموو بواراندا دكەین و هەر چ دشیاناندا بیت، پێدڤییە خەمساریێ تێدا نەهێتە كرن».
سەبارەت پڕۆسەیا لێگەریانێ ل روفاتێن شەهیدێن ئەنفالێ، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ راگەهاند» كەسوكارێن ئەزیز یێن ئەنفالكرییان پشتڕاست دكەین هەتا دووماهیێ دێ د پڕۆسەیا لێگەریانێ ل رۆفاتێن شەهیداندا و زڤرینا وان بۆ باوەشا وەلاتی بەردەوام بین. هەروەسا دوپاتیێ ل كار و بزاڤێن خوە یێن هەمەئالی دمەین بۆ ئەوێ چەندێ تاوانا ئەنفالێ ل سەر ئاستێ نێڤدەولەتی ژی ب جینۆساید بهێتە نیاسین و چو جاران تاوانەكا ب ئەوی شێوەی ل هیچ جهەكی ل جیهانێ دوبارە نەبیتە ڤە».
ل دووماهییا پەیاما خوە نێچیرڤان بارزانی دبێژیت» د ئەڤێ هەلكەفتێدا دوپاتیێ ل تەباییێ و پێكڤەكاركرنا هەموو ئالی و پێكهاتەیێن كوردستانێ دكەین كو مەرجێ پاراستن و مانا ماف و دەستكەفتان و فیدرالی و قەوارەیێ دستوریێ هەرێما كوردستانێ یە».

سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ راگەهاند: ئەنفال تاوانەكا مەزنە و برینەكە هێشتا نەهاتییە ساخكرن. هەروەسا دبێژیت: بەرپرسیارەتییا ئەخلاقی و دستوورییا حوكمەتا فیدرالییە، ب شێوەیەكێ هەژی قەرەبوویا كەسوكارێن ئەنفالكرییان و هەموو قوربانیێن دەستێ رژێما بەعس بكەت.
دوهی ئێكشەمبی 14/4/2024، مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ل سالڤەگەرا 36 یا تاوانا ئەنفالێ، د پەیامەكێدا راگەهاند» ئەڤرۆ بیرئینانا تاوانەكا مەزن و برینەكا هێشتا نەهاتییە ساخكرن دكەین، كو بەری 36 سالان، رژێما بەرێ یا ئیراێ، ژ پێخەمەت نەهێلان و قڕكرنا گەلێ كوردستانێ، هەوا جینۆساید و كۆمكوژییا ئەنفالێ ئەنجامدا».
مەسرور بارزانی ئاماژە ب ئەوێ چەندێ ژی كر» ئەنفال تاوانەكا كێم وێنەیە و ناهێتە ژبیركرن و پێدڤییە ئەو تاوان وقوربانیێن مە هەردەم ل بیرا مە بن و نەڤیێن مە بزانن كو خەلكێ كوردستانێ، چ قوربانییەكا مەزن ژ پێخەمەت مافێن خوە یێن نەتەوەیی یێن رەوا دایە».
هەروەسا ئاماژەكر كو د دەمەكیدا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ خومەتكرنا زێدەتر یا بنەمال و كەسوكارێن ئەنفالكرییان ب ئەركێ خوە دزانیت، د هەمان دەمدا دوپات ژی دكەت كو ئەرك و بەرپرسیارەتییا ئەخلاقی و دستوورییا حوكمەتا فیدرالییە، ب شێوەیەكێ هەژی قەرەبوویا كەسوكارێن ئەنفالكرییان و هەموو قوربانیێن دەستێ رژێما بەعس بكەت».
سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ گۆت ژی» ئەوا جهێ داخێیە هەتا نوكە ژس كەس و ئالی یێن هەین دخوازن ب هزركرنەكا شۆڤینیانە و ب هەمان ئەقلییەتا ل پشت ئەنجامدانا ئەنفالێ بوو، نكۆلیێ ل مافێن رەوا و دستوویێن گەلێ كوردستانێ بكەن كو ژ ئەنجامێ خەباتا بێ وێنەیا خەلكێ كوردستانێ بدەستڤە هاتین»,
ل دووماهییا پەیاما سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ دا هاتییە» ل سالڤەگەرا هەوا ب ناڤێ ئەنفالێ، سەرێ رێزێ بۆ هەموو شەهید و ئەنفالكریێن كوردستانێ د چەمینین و هەردەم ل دەف مە د زیندینە».

بسپۆرەكێ قانوونا نێڤدەولەتی ل هەرێما كوردستانێ راگەهاند: پڕۆسەیا ئەنفالكرنا كوردستانێ ب شێوەیێ جۆرا وجۆر هاتە بجهئینان.
د. كرمانج ئوسمان، پسپۆرێ قانوونا نێڤدەولەتی ل هەرێما كوردستانێ گۆت» پڕۆسەیا ئەنفالكرنا خەلكێ كوردستانێ ب شێوەیێ جۆرا و جۆر بەرامبەر هەرێما كوردستانێ هاتە بجهئینان. هەوا ئەنفالێ ب هەشت قۆناغان هاتە ئەنجامدان، بەلێ هەكە تێبینی بهێتە كرن حوكمەتا ئیراقێ ب بەرنامەیەكێ داڕێشتی و پیلانگێری ئەو هەشت هەوێن ئەنفالێ ئەنجامدان».
گۆت ژی» بەرەیێن هەوا ئەنفالێ هاتبوونە بەلاڤكرن بۆ سێ بەرەیێن جوگرافی ( سلێمانیێ و هەولێرێ و دهۆكێ) هەكە تێبینیێ بكەین كو بەرهەڤی بۆ ئەوێ تاوانێ هاتبوو كرن كو ب تاوانا جینۆساید هاتییە نیاسین، ژ بەر كو هەموو پشكێن قانوونی تێدانە كو پەیوەندی ب جینۆساید نیاسینا یا هەی».
رۆهنكر ژی» پشتی دامەزراندنا حوكمەتا ئیراقی یا نوو، هەرسێ ئالیێن ئیراقی دەستهەلاتا دادوەری و پەرلەمان و حوكمەتا ئیراقێ ئەو تاوان ب جینۆساید نیاسییە، بەلێ هەتا نوكە ژ بەرپرسیارەتیێ د رەڤن، كو پەیوەندی ب قەرەبووكرنا مادی و گیانی ڤە یا هەی و نوكە دبینین ئەو دەڤەرێن گەرمیان هیچ مالەك یان ژی خانییەك نەهاتییە ئاڤاكرن، ل گەل دەڤەرێن بەهدینان و ل گەل پشكەكا مەزن یا رۆفاتێن قوربانیێن ئەنفالێ نەهاتینە زڤراندن».
كرمانج ئوسمان خویاكر ژی» پڕۆسەیا ب جینۆساید نیاسینا تاوانێن ئەنفالێ، پشكەكا گرنگە ژ پڕۆسەیا ئاشتییا نیشتمانی ب تایبەت وەكو ستاندارێ نێڤدەولەتی ل شەڕی دەرباز دبیت، پڕۆسەیەك بهێتە دەستپێكرن، ب ناڤێ بەرژوەندیێن نیشتمانی، ئانكو سەرەرای ئەوێ چەندێ كو هەموو ئەو كەسێن قوربانی ماف یێ هەی بزانن كا د پڕۆسەیا ئەنفالێدا چ روودا و كێ بڕیار دا ئەوێن تاوانبار بهێنە سزادان و رۆفاتێن خوە وەربگرن ب پڕۆسەیەكا جوان و ل سەر بنەمایێ ئایینێ ئیسلامی بشێن دوبارە ڤەشێرن و گۆرێن وان د دیار بن».
راگەهاند ژی» ئەڤە پڕۆسەیەكا گرنگە بۆ ئاشتبوونا خەلكێ كوردستانێ و ب تایبەت حوكمەتا ئیراقێ ژ بەر كو ئەو پشكەكا گرنگە ژ ئاشتبوونا نیشتمانی».
ئەنفال، كو ب جینۆسایدا كوردان هاتییە نیاسین، پڕۆسەیەكا كۆمكوژییا كوردێن باشوورێ كوردستانێ بوو ژ ئالیێ رژێما بەعس ڤە ب سەرۆكایەتییا پێنجەمین سەرۆك كۆمارا ئیراقێ، سەدام حسێنی ل دووماهییا شەڕێ ئیراقێ و ئیرانێ ب هەشت قۆناغان هاتە ئەنجامدان كو هێزێن فەیلەقا ئێك و فەیلەقا پێنج یا لەشكرێ ئیراقێ و كەتیبێن ب ناڤێ بەرگرییا نیشتمانی تێدا پشكداربوون و هەژمارا ئەوان هێزان پێكڤە د گەهشتە 200 هزار چەكداران. ل هەموو قۆناغان 182 هزار وەلاتیێن كورد یێن سڤیل هاتنە بێسەروشوینكرن و زێدەتر ژ چار هزار و 500 گوندان ژی هاتنە وێرانكرن.
قۆناغێن ئەنفالێ:
قۆناغا ئێكێ: 9 – 23/2/1988 بوو ل دەڤەرێن سەرگەلۆ و بەرگەلۆ ل سنۆرێ باژێركێ سورداش یێ سەر ب قەزا دوكان ل پارێزگەها سلێمانیێ.
قۆناغا دویێ: 22/2 هەتاكو 1/4/1988 بوو ل دەڤەرێن قەرەداغ ل پارێزگەها سلێمانیێ.
قۆناغا سیێ: 7- 20/4/1988 ل دەڤەرێن گەرمیان ل سنۆرێ پارێزگەها كەركووكێ و سنۆرێ باژێرێن حوورماتو، كەلار، كفری، دەربەندیخان، چەمچەمال و چەند جهێن دی ڤەگرت. ئەڤێ قۆناغی ب بەرفرەهی ئەو دەڤەرە ڤەگرت و قوربانیێن مەزن ژ قۆناغێن دی هاتنە جوداكرن، لەوما سالڤەگەرا ئەوێ تاوانێ ژی بۆ ئەڤێ قۆناغێ هاتە دیاركرن.
قۆناغا چاری: 3 – 8/5/1988 ل درێژییا زێی بچووك ڤەگرت هەر ژ ئاغجەلەر، گۆپتەپە، عەسكەر، دەڤەرێن شێخ بزێنی، كۆیە، خەلەكان و دوكان.
قۆناغێن پێنج، شەش و حەفت: ژ 15/5 هەتا 26/8/1988 دەڤەرێن بالیسان، شەقلاوە، هیران، نازەنین، سماقۆلی، دۆلا ئالان، رواندوز، چۆمان، زنجیرا چیایێ قەندیلی، رانیە، چارقۆڕنە، هیزۆب، چیایێ باواجی، پشكەك ژ گوندێن كۆیە، دیبەگە و پردێ ڤەگرت.
قۆناغا هەشتێ: ل 25/8 هەتا 6/9/1988 دەڤەرێن بەهدینان ڤەگرت ل ئامێدیێ، دهۆك، زاخۆ، شێخان، ئاكرێ و بارزان.
ل سالا 2007 حوكمەتا هەرێما كوردستانێ بڕیار دا رۆژا 14/4 هەموو سالەكێ ببیتە رۆژا بیرئینانا تاوانێن ئەنفالێ.

دلشاد شەهاب، پەیڤدارێ سەرۆكایەتییا هەرێما كوردستانێ ل دۆر كۆمبوونێن نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ ل بەغدا بەرێ جەژنا رەمەزانا پیرۆز دبێژیت، پرسا مووچەی پێنگاڤەكا گەلەك گرنگ چوویە پێش و مە خواستییە مووچە ژ بابەتێن دی بهێتە جوداكرن.
دلشاد شەهاب د داخۆیانییەكا رۆژنامەڤانیدا باس ل ئەوێ چەندێ ژی كر كو ئالیێن دی یێن ئیراقی پشتراستیێ ددەن كو هیچ بزاڤەك بۆ لێدان و لاوازكرنا هەرێما كوردستانێ نینە.
خۆیاكر ژی» ب گۆڕەی قانوونێ، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ بەرپرسە ژ پاراستنا بەرژەوەندیێن هەرێما كوردستانێ و بەرپرسە ژ رێكخستنا پەیوەندییان، بەرپرسیارەتییا كەسایەتییا نێچیرڤان بارزانی ئەوە كو ل كوردستانێ و ل ئیراقێ ژی هەردەم چاڤەڕێبوونەك یا هەی كو دەمێ كێشە دگەهنە ئاستەكی كو دبنە مەترسی بۆ سەر پەیوەندییان، پێدڤییە بەرهەڤی هەبیت، وەكو چاوان ل هەرێما كوردستانێ ئەو چاڤەڕێبوونە یا هەی، ل ئیراقێ ژی ب هەمان شێوە».
دلشاد شەهاب ئاماژەكر» سەرۆكێ هەرێمێ بۆ كۆمبوونا هەڤپەیمانییا بڕێڤەبرنا دەولەتێ هاتییە داخوازكرن كو پێكهاتییە ژ ئەوان هێزێن حوكمەتا ئیراقێ پێكئینای، ئارمانجا سەرەكی یا ئەوێ سەردانێ ئەوبوو كو پشكدارییا هەرێما كوردستانێ د حوكمەتا فیدرالیدا دوپات بكەت كو ل سەر بنەمایێ رێككەفتنەكێیە كو ل هەڤپەیمانییا بڕێڤەبرنا دەولەتێ ئیمزا ل سەر هاتییە كرن».
خۆیاكر ژی» رێككەفتنا پێكئینانا حوكمەتێ ژ ئالیێ هەڤپەیمانییا بڕێڤەبرنا دەولەتێڤە، هەموو بوارێن ئابۆری، پەترۆل و غاز، لەشكری و ئەمنی، دارایی و قانووندانان رێكخستییە، ئەوێ رێككەفتنێ جۆرەك ژ شەرعیەتا قانوونی وەرگرتییە و جڤاتا نوونەران دەنگ ل سەر دایە، مافێ كوردستانێ تێدا هاتییە جهگیركرن و پشكەك ژێ نەهاتییە بجهئینان و پێدڤییە كەسەك خوە ل ئەوان بڕگەیان بكەتە خودان».
رۆهنكر ژی» راستە گەلەك باسێ مووچەی هاتە كرن و ئارمانجا سەركردایەتییا كوردستانێیە و گرفتا خەلكییە، دانوستاندنێن گەلەك ستراتیژی هاتنە كرن مە كوردان پرسیار یا هەی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ ب راشكاوی پرسیار ژ ئالیێن هەڤپەیمانییا بڕێڤەبرنا دەولەتێ پێكئینای كر كو بۆچی پترییا ئەو بڕگەیێن حوكمەتا ئیراقێ ل بن سیبەرا وان هاتییە پێكئینان نەهاتنە بجهئینان؟ سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ گەلەك ب راشكاوی پرسیار ژ چارچۆڤەیێ هەماهەنگییا شیعی كر كو هێزا بالادەستن ل ئیراقێ، گەلەك بلندی و نزمی د ئەوان رەوشاندا دروستبوون، دەمێ هەرێما كوردستانێ دبن گەفان دا، مە چاڤەڕێبوونەكا مەزن ژێ دكر، پرسیارا مە ئەوە كو ئایا ب بۆچوونا هەوە ئەو گۆتنا دهێتە گۆتن و كار پێ دهێتە كرن بۆ دژایەتیكرنا هەرێما كوردستانێ و فیدرالییەتا ئیراقێ چیە؟».
ئێك ژ پرسێن سەرەكی یێن سەرەدانا نێچیرڤان بارزانی بۆ بەغدا مووچە بوو، پەیڤدارێ سەرۆكایەتییا هەرێما كوردستانێ سەبارەت ئەوێ چەندێ دبێژیت» مووچە، پێنگاڤەكا گەلەك گرنگ چوویە پێش، دو خال یێن هەین كو د مووچەیێن مەهێن شوباتێ و ئادارێدا هاتنە پەیڕەوكرن، ب راستی بەر ب پێشڤەچوونەكا جۆری نە. ئێك ژ ئەوان ئەوە كو ئەو گرێدانا مووچەیێن هەرێما كوردستانێ ب خەرجیێن فعلی یێن بودجەیا ئیراقێ ڤە، نەما. داخوازا مە ئەوبوو كو مووچە ژ بابەتێن دی بهێتە جوداكرن وەكو مافێ تاك و وەلاتیبوون بهێتە سەحكرن، یا دویێ ژی ئەوە كو نەهاتییە گرێدان ب داهاتێ ناڤخوەیی و پەترۆلێ. ئەڤە ژی دو ئالییە و پێنگاڤەكا باشە، سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ و هەڤپەیمانییا بڕێڤەبرنا دەولەتێ دوپاتیێ ل پشتەڤانییا بەردەوام ل ئەڤێ پرسێ دكەن، ل پاشەڕۆژێ ژی دڤێت پێنگاڤێن دی بهێنە هاڤێتن، ئێك ژ ئەوان تەوتینە».
ب گۆڕەی داخۆیانیێن دلشاد شەهاب، پەیڤدارێ سەرۆكایەتییا هەرێما كوردستانێ» نێچیرڤان بارزانی سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ رۆهنكرێن گەلەك پێدڤی ل دۆر پرۆسەیا (هەژمارا من) دانە ئالیێن سیاسی یێن ئیراقی، ئەو بانكێن كو هەرێما كوردستانێ هەلبژارتین بۆ ئەوێ چەندێ ب رێكا ئەوان مووچەیێن فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ بهێنە بەلاڤكرن، بانكێن فەرمی و مۆلەت داینە، هەروەسا ئەو بانكە جهێ باوەرییا بانكا ناڤەندییا ئیراقێ نە، ئانكو پشتڕاستییەك یا هەی بۆ وەلاتی كو رامان ئەو نینە بانك ب ئارەزوویا خوە مووچەی بەلاڤ بكەت، سەبارەت ئەڤێ چەندی پشتڕاستییەك یا هەی. بۆ نموونە، هەكە ئەوێ پڕۆسەی ئەو پشتڕاستییە بۆ نەبا، بانكا TBI نەداهتە د ناڤ پڕۆسەیا (هەژمارا من)».
گۆت ژی» نە حوكمەتا هەرێما كوردستانێ و نە دەستهەلاتان، گەفت ل گەل ئەوێ چەندێ نینە كو بانكێن ئیراقێ و بانكێن حكومی ژی پشكداریێ بكەن، ئەوا ئەم ل سەر د هەڤڕا ئەوە كو پێرابوون نەبنە ئەگەرێ بەلاڤنەكرنا مووچەی، یا گرنگ ئەوە مووچە ب سلامەتی بگەهیتە وەلاتییان، ئەڤە ئارمانجا سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ بوو كو گەلەك دوپاتی ل سەر كریە».
دلشاد شەهاب خۆیاكر ژی» دەمی كار دگەهیتە گەفێ یان بەرنامەیەك هەبیت بۆ لاوازكرنا هەرێما كوردستانێ، دڤێت كەسەك و جهەك هەبیت بەرسڤ هەبیت، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ ملێ خوە دایە بەر ئەوێ بەرپرسیارەتیێ و پرسیار ژ هەموو ئالییان كریە. پشتڕاستم بۆچوونێن جودا یێن هەین، بەلێ هیچ بۆچوونەك ژ دەرڤەی دستووری نینە، ب تایبەتی ژ ئەوان خالێن كو قەوارەیێ هەرێما كوردستانێ یێ دستووری و قانوونییە، ئەوان ژی بەرهەڤی تێدایە پێرابوونێن پێدڤی بۆ چارەیا پرسێن هەلاویستی بگرنە بەر و قەوارەیێ هەرێما كوردستانێ ماندەل ناكەن. ئالیێن سیاسی د بەرهەڤن ب چڕی دانوستاندنێن بەرهەمدار ل گەل سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ بكەن د چارچۆڤەیێ دستووری بۆ نەهێلانا گۆمانان و پێشڤەبرنا پەیوەندییان و چەسپاندنا فیدرالییەتێ ل ئیراقێ».