پارتا سوسیالیست یا کوردستانێ سەبارەت ب هەلبژارتنێن باژێرڤانیان ل تورکیا و باکورێ کوردستانێ داخواز ژ هەموو هێزێن کوردی دکەت کو پێکڤە کار بکەن دا بشێن ب رەنگەکێ بهێز پشکداریێ د هەلبژارتنان دا بکەن، چونکی ئێکەتیا هێزێن کوردستانی ل تورکیا دێ بیتە ئەگەرێ بهێزبوونا پێگەهێ کوردان و ئەو یەک ژ بۆ کوردان گەلەک یا گرنگە.

جڤاتا سەرکردایەتیا پارتا سوسیالیست یا کوردستانێ کۆمبوو و پشتی کۆمبوونێ ژی داخۆیانیەک هاتە بەلاڤکرن و تێدا داخواز ژ هەموو هێزێن کوردی ل تورکیا هاتیە کرن کار بۆ هەلبژارتنێن باژێرڤانیان بهێتە کرن، چونکی ل ٣١ ئادارێ دێ هەلبژارتنێن باژێرڤانیان ل تورکیا و باکورێ کوردستانێ هێنە کرن و هەر ژ نها ڤە هەموو هێزێن دی خوە بۆ هەلبژارتنان بەرهەڤ دکەن، دڤێت هێزێن کوردی ژی دەست ب قۆناغەکا نوو بکەن، وەکو پارتا سوسیالیست مە دڤێت هەموو پارتێن کوردستانی پێکڤە بەرەیەکێ ئاڤا بکەن و وەسا پشکداریێ د هەلبژارتنان دا بکەن، ئەو یەک دێ بیتە ئەگەرێ بهێزبوونا کوردان، چونکی بەرۆڤاژی ڤێ یەکێ دێ دیسان زیان گەهیتە کوردان.
پارتا سوسیالیست یا کوردستانێ ئەو یەک ژی دیار کریە، دڤێت ئەم پێکڤە رۆژا ٣١ ئادارێ وەکو رۆژەکا گرنگ بۆ خەباتا کوردان ببینین، چونکی دەلیڤەکا گرنگە و هەکە کورد خوە بەرهەڤ بکەن دشێن مفایەکا باش ژێ وەربگرن، هەکە هێزێن کوردی پێکڤە بەرەیەکێ ئاڤا بکەن و ب رەنگەکێ بهێز پشکداریێ د هەلبژارتنان دا بکەن ئەو یەک دێ دەلیڤەکا گەلەک گرنگ بیت دا کورد بشێن بەرەڤانیێ ل مافێن خوە بکەن، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی وەکو پارتا سوسیالیست ئەو داخواز دکەن بەری هەلبژارتنان وەکو بەرپرسیاریەکا نەتەوەیی هەموو هێزێن کوردی پێکڤە دەست ب دانوستاندنان بکەن و وانان ژ ئەزموونێن بەری نها وەربگرن و وەسا پشکداریێ د هەلبژارتنان دا بکەن.
هەژی ئاماژەپێدانێ یە کو دێ ل رۆژا ٣١ ئادارێ ل تورکیا و باکورێ کوردستانێ هەلبژارتنێن سەرۆکاتیا باژێرڤانیان هێنە کرن و هەر ژ نها ڤە ئاکپارتی و پارتا کۆماری ب هەموو رەنگەکێ یێ کار دکەن دا بشێن سەرۆکاتیا باژێرڤانیێن مەزن یێن تورکیا ب تایبەتی ژی ئستەنبول و ئەنقەرە بدەستڤە بینن، بەرپرسێن ئاکپارتیێ دیار دکەن ئەو ب هەموو رەنگەکێ کار دکەن دا بشێن سەرۆکاتیا هەر دو باژێرێن مەزن یێن تورکیا ئانکۆ ئستەنبول و ئەنقەرە ژ دەستێ پارتا کۆماری دەرخینن و ل هەمبەر دا سەرۆکێ نوو یێ پارتا کۆماری ژی دیار دکەت وان دڤێت د هەلبژارتنان دا رێژەیا دەنگێ پارتا خوە بگەهیننە ٣٥٪ و دربەکا مەزن ل ئاکپارتیێ بدەن، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی وان دڤێت ژ بلی سەرۆکاتیا باژێرڤانیا ئەنقەرە و ئستەنبولێ سەرۆکاتیا هندەک ژ باژێرێن دی یێن گرنگ ژی ژ دەستێ ئاکپارتیێ دەرخینن.

سەرۆك مەسعود بارزانی، دوهی پێشوازی ل ئاندریا ناسی بالیۆزێ نوو یێ نەمسا ل ئیراقێ كر.
د دیدارەكێ‌ دا، بالیۆزێ نەمسا خۆشحالیا خۆ ب دیدارا سەرۆك بارزانی دەربڕی و باس ل پەیوەندیێن دیرۆكی یێن گەلێ كوردستانێ و نەمسا و پێشڤەبرنا وان پەیوەندیان ژ لایێ دیپلۆماسی و كەلتووری و ئابووری ڤە كر .
ژ ئالیێ‌ خۆ ڤە، سەرۆك بارزانی پیرۆزباهیا دەستبكاربوونا بالیۆزێ نوو یێ نەمسا كر و هیڤیا سەركەفتنێ بۆ خواست و پێشوازی ل بزاڤێن پێشڤەبرنا پەیوەندیێن د ناڤبەرا هەردو لایان دا ل سەر ئاستێ حكومەتا هەرێما كوردستانێ و حكومەتا فیدرال دگەل حكومەت و گەلێ نەمسا كر.
هەر دوهی، سەرۆك بارزانی پێشوازی ل ئیریك شۆڤالیێ بالیۆزێ فرەنسا ل ئیراقێ كر و د دیدارەكێ‌ دا، باسێ‌ رەوشا سیاسی و ئالۆزیێن ئیراقێ و دەڤەرێ و ڕوودانێن ڤێ دووماهیێ هاتینە پێش، كر.
هەروەسا، هەردو ئالیان تەكەز كر كو پێدڤیە حكومەتا فیدرال پارێزگاریێ ل ئێمناهی و ئاسایشا ئیراقێ بكەت و یاسا سەروەربێت.

سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ، نێچیرڤان بارزانی ل دۆر پەیوەندیێن د ناڤبەرا هەرێما كوردستانێ و ئیرانێ دا راگەهاند: پەیوەندیێن مە د باشن و وەكو هەرێما كوردستانێ دخوازین مە پەیوەندیەكا گەلەك باش ل گەل ئیرانێ هەبیت، هەردەم مە دوپاتی ل ئەوێ چەندێ كریە كو نابینە ژێدەرێ گەفێ بۆ جیرانێن خوە ب تایبەتی ئیرانێ.
دوهی دوشەمبی 8/1/2024، نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ ب مەبەستا دەربرینا هەڤخەمیێ بۆ قوربانیێن تەقینا باژێرێ كرمان یێ ئیرانی، سەرەدانا قونسلخانەیا ئیرانێ ل هەولێرێ كر.
نێچیرڤان بارزانی د داخۆیانیەكا رۆژنامەڤانی دا، گوت» داعشا تیرۆرست، دیاردەیەكا ناوچەییە و ل دەڤەرا مە هەیە، ل گەل ئیرانێ مە دوپاتی ل ئەوێ چەندێ كریە كو دڤێت بەردەوام بین د هاریكاریێ و كاركرنێ ل گەل هەڤدو بۆ بنبڕكرنا ئەوان تیرۆرستان».
هەروەسا گوت» بۆ دەربرینا هەڤسۆزیا هەرێما كوردستانێ و سەركردایەتیا هەرێما كوردستانێ، ل هەمبەر ئەوی كارێ تیرۆرستی كو ل كرمان هاتیە ئەنجامادن، كو بوویە ئەگەرێ شەهیدبوونا ب دەهان خەلكێ بێگونەهێ ئەوی باژێری، ئەم یێن هاتین بەهیداریا خوە بگەهینینە كۆمارا ئیسلامی یا ئیرانێ و خەلكێ ئیرانێ ب گشتی و باژێرێ كرمان ب تایبەتی، هەڤسۆزی و هەڤخەمیا خوە بگەهینینێ».
بەری ئەوێ داخۆیانیا رۆژنامەڤانی، د دیدارەكێ دا ل گەل قونسلێ گشتیێ كۆمارا ئیسلامی یا ئیرانێ ل هەولێرێ، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ، سەرەرای گەهاندنا بەهیداری و هەڤخەمیا هەرێما كوردستانێ ب سەركردایەتی و گەلێ ئیرانێ، بەهیداریەك د تۆمارا بەهیداریێ دا نڤیسی و ئاماژە ب ئەوێ چەندێ كر ل ئیراقێ و هەرێما كوردستانێ وەكو قوربانیێن دەستێ تیرۆرێ، باشتر د خەما مالبات و كەسوكارێن قوربانیان تێدگەهن و سەرەرای هەڤسۆزیێ و هەڤخەمیێ، هیڤیا سلامەتیێ بۆ برینداران خواست.
د كۆنگرەیێ رۆژنامەڤانی دا، نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ راگەهاند» دئینینە بیرا خوە، د چەند سالێن بۆری دا، دەمێ داعش هاتی، كۆمارا ئیسلامی یا ئیرانێ هاریكاریا ئیراقێ و هەرێما كوردستانێ كر و مە سوپاسیا ئەوان كر بۆ هەموو ئەوان هاریكاریێن پێشكێشی ئیراقێ و هەرێما كوردستانێ كرین».
سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ دوپاتكر ژی» مە، د بەرێ دا و نوكە ژی دوپاتی ل ئەوێ چەندێ كریە، ب هیچ شێوەیەكی نابینە ژێدەرێ گەفێ بۆ سەر جیرانێن خوە ب تایبەتی ژی بۆ سەر ئیرانێ».
بەهیداریا قونسلخانەیا ئیرانێ ل هەولێرێ بۆ قوربانیێن دو تەقینێن رۆژا چارشەمبیا بۆری 3/1/2024 یێن باژێرێ كرمان بوو، كو ل نێزیك گۆڕێ قاسم سولەیمانی، فەرماندەیێ بەرێ یێ فەیلەقا قودس یا لەشكرێ پاسدارێن ئیرانێ و ل دەمێ بڕێڤەچوونا رێوڕەسمێ سالڤەگەرا چارێ یا كوشتنا وی، هاتینە روودان و ژ ئەگەرێ تەقینان هەتا نوكە 91 كەسان گیانێ خوە ژ دەستدایە.

دوهی دوشەمبی 8/1/2024، مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، پێشوازی ل ئیریك شۆڤالیێ، بالیۆزێ فڕەنسا ل ئیراقێ كر، كو ب هەلكەفتا ب دوماهی هاتنا ئەركێ وی سەرەدانا سەرۆكێ حوكمەتا هەرێمێ كربوو.
مەسرۆر بارزانی، سوپاسیا بالیۆزێ فڕەنسا كر بۆ وی دەمێ ل هەرێما كوردستانێ، كار ژ پێخەمەت پێشڤەبرنا پەیوەندیێن دو ئالی كری و هیڤیا سەركەفتنێ ژی د ئەركێن داهاتی دا بۆ خواست.
بالیۆزێ فڕەنسا ل ئیراقێ پێزانینا خوە بۆ هاریكاری و هەماهەنگیا ب هێز یا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ل گەل بالیۆزخانەیا فڕەنسا و قۆنسلخانەیا وێ دەربڕی.
بابەتەكێ سەرەكیێ كۆمبوونێ، كو یان برێم، قۆنسلێ گشتیێ فڕەنسا ل هەرێما كوردستانێ بەرهەڤ بوو، تایبەت بوو ب گرنگیا پاراستنا ئاسایش و سەقامگیریا هەرێما كوردستانێ ، هەروەسا هەردو ئالی د هەڤڕا بوون ل سەر پێدڤیا پێگیریبوونا ئیراقێ ب سیستەمێ دیموكراسی و فیدرالی و رێزگرتن و دابینكرنا مافێن دستووری یێن گەلێ كوردستانێ.

دوهی دوشەمبی 8/1/2024، مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، پێشوازی ل ئەندریا ناسی، بالیۆزێ نەمسا ل ئیراقێ كر.
د دیدارەكێ دا، دووماهی پێشهاتێن رەوشا گشتی یا ئیراقێ و دەڤەرێ و پێشڤەبرنا پەیوەندیێن دو قۆلی هاتنە باسكرن، هەروەسا سەرۆكێ حوكمەتا هەرێمێ ئاماژە ب پەیوەندیێن دێرین و تایبەت د ناڤبەرا هەرێما كوردستانێ و وەلاتێ نەمسا و پشتەڤانیا ئەوی وەلاتی بۆ گەلێ كوردستانێ كر د قۆناغێن جودا دا.
بالیۆزێ نەمسا ل ئیراقێ خواستا وەلاتێ خوە بۆ پێشڤەبرنا پەیوەندیان ل گەل هەرێما كوردستانێ نیشاندا و پشتەڤانی بۆ قەوارەیێ دستووریێ هەرێما كوردستانێ دوپاتكر.
هەردو ئالی د هەڤڕا بوون ل سەر پاراستنا سلامەتیا نوونەرایەتیێن دبلۆماسی ل ئیراقێ و بەردەوامبوونا ئەوان د ئەركێن خوە دا ژ پێخەمەت پاراستنا ئاسایش و سەقامگیریا ئیراقێ و هەرێما كوردستانێ.
ئەڤرۆ كۆمبوونێن جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ دێ دەستپێكەن و پرۆژەیێ قانوونا بودجەی ژی دێ هێتە راستڤەكرن

جێگرێ سەرۆكێ فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ رادگەهینیت: دانوستاندن د ناڤبەرا هەرێما كوردستانێ و ئیراقێ دا ل دۆر بەرهەڤكرنا پڕۆژەیەكی بۆ راستڤەكرنا قانوونا بودجەیا گشتی یا ئیراقێ د بەردەوامن و چاڤەڕێ دهێتە كرن ل دو حەفتیێن بهێن دا بهێتە هنارتن و كار دكەین ب زووترین دەم بهێتە راستڤەكرن و بەهرا هەرێما كوردستانێ ژ بودجەی ب گۆڕەی قانوونا بودجەی یا راستڤەكری بهێتە هنارتن.
مەریوان قەرەنی، جێگرێ سەرۆكێ فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ گۆت» ل رۆژا سێشەمبی 9/1/2024 دێ بێهنڤەدانا جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ب دووماهی هێت و وەرزێ نوو یێ جڤاتا نوونەران دێ دەستپێكەت، پلان و بەرنامە و كارێ مە یێ بەراهیێ چارەسەركرنا كێشەیا بودجەیا هەرێما كوردستانێ یە، چونكە دانوستاندن د بەردەوامن بۆ ئەوێ چەندێ پڕۆژەیەك بهێتە هنارتن بۆ جڤاتا نوونەران بۆ راستڤەكرنا قانوونا بودجەی، چاڤەڕێ دكەین ل دو حەفتیێن داهاتی پڕۆژەیێ راستڤەكرنا قانوونا بودجەی بگەهیت، ل گەل گەهشتنا ئەوی پڕۆژەی ژی بۆ جڤاتا نوونەران دێ كاركەین كو ب زووترین دەم بهێتە راستڤەكرن، ژ بەر كو دانوستاندن د بەردەوامن و هندەك كار ماینە بهێنە تمامكرن».
جێگرێ سەرۆكێ فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ئەوژی دیاركر» هەتا قانوونا بودجەیا گشتی یا ئیراقێ دهێتە راستڤەكرن و ب گۆڕەی قانوونا راستڤەكری بودجەیا هەرێما كوردستانێ دهێتە هنارتن رێكەكا دی دێ هێتە بكارئینان بۆ هنارتنا مووچەیێن فەرمانبەران، چونكە نابیت ل هەموو ئیراقێ تنێ مووچەیێن فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ نەهێنە دان و خەلكێ هەرێما كوردستانێ بهێتە برسیكرن، لەوما چاڤەڕێی بەرنامە و پێشنیازێن حوكمەتا هەرێما كوردستانێ دكەین و دێ كارێن خوە ل سەر ئەوی بنەمای ئەنجام دەین».

سەرۆكا فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ راگەهاند: هاتنا شاندێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ بۆ بەغدا گەلەك یا گرنگ بوو و دخوازین سێ بابەتان ل گەل بەغدا ئێكلا بكەین، ئەوژی چارەنڤیسێ سێ مووچەیێن سالا بۆری، راستڤەكرنا قانوونا بودجەی و زێدەكرنا كریا دەرئینانا پەترۆلێ ل هەرێما كوردستانێ، لەوما كارێ رژد ل سەر دكەین بۆ ئەوێ چەندێ بهێنە چارەسەركرن و ژ نوكە و وێڤە مووچەیێن فەرمانبەرێن هەرێمێ ب هیچ تشتەكێ دی ڤە نەهێتە گرێدان و ب تمامی و ل دەمێ خوە بهێتە هنارتن.
د. ڤیان سەبری، سەرۆكا فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ گوت» لژنەیەك د ناڤبەرا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ و بەغدا و لژنەیا دارایی ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ هاتیە دروستكرن، شاندێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ د ڤێ سەرەدانێ دا چەندین دیدار هەنە ل گەل لژنەیا حوكمەتێ و لژنەیا دارایی ژی، كارێ سەرەكی یێ مە ژی وەكو جڤاتا نوونەران دێ ئەو سێ بابەتە بن».
گوت ژی» پێدڤیە پەیڤا (ئینفاق فعلی) د قانوونا بودجەی دا نەمینیت، بۆ ئەوێ چەندێ مووچەیێن فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ هەڤشێوەیێ دەڤەرێن دی ب هیچ تشتەكێ دی ڤە نەهێتە گرێدان و ل دەمێ خوە بهێتە هنارتن».
ئاماژەكر» ئەم ژی وەكو جڤاتا نوونەران پشتی بێهنڤەدانا جڤاتێ ب دوماهی دهێت دێ كارێ مە یێ سەرەكی بودجە و مووچەیێن فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ بیت، بۆ ئەوێ چەندێ رێككەفتن بهێتە كرن ب جۆرەكی كو د ژڤانێ خوە دا مووچەیێن فەرمانبەران بهێنە هنارتن و ئێدی مووچە نەبیتە كێشە و گیرو ببیت».
رۆهنكر ژی» پێدڤیە گرفتا ئەوان سێ مووچەیێن ل سالا بۆری نەهاتینە دان بهێتە چارەسەركرن و بۆ ئەڤسالە ژی قانوونا بودجەی بهێتە راستڤەكرن و ژ (ئینفاق فعلی) بهێتە جوداكرن، تاكو مووچەیێن فەرمانبەران ب تمامی و ل دەمێ خوە بهێتە هنارتن و گیرو نەبیت، گۆژمەیێ پێدانا كریا دەرئینانا پەترۆلێ كێم هاتیە دانان و بهێتە زێدەكرن، لەوما ئەم دوپاتیێ ل سەر ئەوان سێ خالان دكەین كو پێدڤیە بهێنە چارەسەركرن».

سەرۆكێ دەستەیا دەڤەرێن كوردستانی یێن دەرڤەی ئیدارەیا هەرێما كوردستانێ راگەهاند: وەكو حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ئەم ل باژێرێ كەركووكێ نە بۆ پشتەڤانیا خەلكێ خوە ل تاخێ نەورۆز، دلتەنگین ژ ئەوێ چەندێ كو لەشكەر دەستێوەردانێ د كاروبارێن وەلاتیان دا بكەت، پێكڤەژیانا ئاشتیانە یا نەتەوەیان تێكددەت، هەروەسا ئاماژەكر دێ هەموو رێگا بكارئینین بۆ چارەسەركرنا ئەڤێ كێشەیێ ب رێكا قانوونێ.
فەهمی بورهان، سەرۆكێ دەستەیا دەڤەرێن كوردستانی یێن دەرڤەی ئیدارەیا هەرێما كوردستانێ بۆ رۆژنامەیا (ئەڤرۆ) گوت» دەستێوەردانا لەشكرێ ئیراقی د كێشەیێن تاخێ نەورۆز دا ل باژێرێ كەركووكێ جهێ دلتەنگیا مەیە، هەروەسا ئەڤ كارە بەروڤاژی دستووری و پێكڤەژیانا ئاشتیانەیە، چونكە هەكە لەشكر یان پۆلیس هەر ئاخڤتنەك هەبیت، داگەه هەیە و دشێن ب رێكا وێ سكالایا خوە تۆمار بكەن».
فەهمی بورهان گوت ژی» ئەوا دژی خەلكێ مە و ئاكنجیێن ئەوی تاخی هاتیە كرن، دناڤ گۆتارێن حوكمەتا ئیراقێ جهێ خوە نابیت كو بەرامبەر پێكڤەژیانێ هەبووە، لەوما ئەم وەكو حوكمەتا هەرێما كوردستانێ یێن هاتین تاكو پشتەڤانیا خوە رابگەهینین، هەروەسا هەر چ ل سەر مە پێدڤی بیت دێ كەین بۆ ئەوێ چەندێ ئەوێ كەیسێ ل دادگەهێ بلڤینین و ئەوێ كێشەیێ ب شێوەیەكێ ئێكجاری چارەسەر بكەین».
سەرۆكێ دەستەیا دەڤەرێن كوردستانی یێن دەرڤەی ئیدارەیا هەرێما كوردستانێ خویاكر» دڤێت بزاڤ بهێتە كرن كو لەشكر دەستێوەردانێ د كارەكی دا نەكەت كو كاری ئەوی نینە چونكە ئەركێ لەشكری پاراستنا ئاسایشا باژێر و سنوورایە، ئەو ئەركێ پۆلیسایە ل دووڤ ئەوان كێشەیان بچیت و ل گەل وەلاتیان كێشەیان چارەسەر بكەت».
هەروەسا ئاماژە كر» هەر د شیانێن مە دا بیت بۆ ئاكنجیێن خوە دێ كەین، چونكە ب كار و ئەركێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ دزانین ئێدی نەهێلین ئەو كێشە روو ب روویێ خەلكێ مە ببن ل كەركووكێ».
ل رۆژا پێنجشەمبی 4/12/2024 لەشكرێ ئیراقێ ب هەمەر و هەژمارەكا مەزن یا سەربازان ڤە، چوونە سەر مالێن كوردان ل تاخێ نەورۆز ل باژێرێ كەركووكێ و بزاڤكر ئەوان 130 خانیێن 20 سالە كورد تێدا دژین دەست ب سەردا بگرن.
هەڤدەم نوونەرێ شاخەوان عەبدوللا، جێگرێ سەرۆكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ دناڤ وەلاتیێن تاخێ نەورۆز گوت» هەر زوو جێگرێ سەرۆكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ل سەر كێشەیا كوردێن تاخێ نەورۆز ل گەل محەمەد شیاع سۆدانی، سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ ئاخڤت و سۆدانی ژی بڕیارا ڤەكێشانا لەشكری دەركر.

شیرەتكارەكێ سەرۆكایەتیا جڤاتا وەزیرێن هەرێما كوردستانێ ئاماژە ب وێ چەندێ دكەت، دڤێت كورد بۆ قۆناغا پشتی هەلبژارتنێن جڤاتێن پارێزگەهێن ئیراقێ خوە بەرهەڤ بكەن و بێی ئێكگرتن و خوە بەرهەڤكرنێ چو بڕیاران نەدەن، هەروەسا دبێژیت، ل هەردو پارێزگەهێن نەینەوا و كەركووكێ كوردان سەنگا خوە هەیە و بێی كوردان نە پارێزگارێ كەركووكێ دهێتە دانان ونە پارێزگارێ نەینەوا.
دژوار فایق، شیرەتكارێ بلند یێ سەرۆكایەتیا جڤاتا وەزیران بۆ رۆژنامەیا (ئەڤرۆ) گوت « كوردان هەژمارەكا مەزن یا دەنگان ل دەڤەرێن كوردستانی یێن دەرڤەی ئیدارەیا هەرێما كوردستانێ بدەستڤە ئیناینە و ئەز باوەرم كورد تنێ ئێكگرتی بانە ل هەلبژارتنێن مەها بۆری رێژەیەكا زێدەتر یا دەنگان دا بدەستڤە ئینن و هەژمارا كورسیێن وان ژی بێگومان بەر ب زێدەتر چیت، بێ پلانی و پەرت و بەلاڤبوونا ناڤمالا كوردی ئەگەرێ سەرەكی بوو دەنگێن كوردان وەكو پێدڤی نەبن و نە ل وی ئاستی دابن یێ كوردان چاڤەڕێ دكر، نوكە ژبۆ قۆناغا پشتی هەلبژارتنان پێدڤیە كورد ئێكرێزبن ل كەركووكێ و نەینەوا، چونكە ل دەستپێكێ دڤێت كورد ئێكگرتی بن ود دووڤدا كوردان پەیامەك بۆ پێكهاتەیێن كەركووكێ و نەینەوا هەبیت، ب تایبەتی هەردو پێكهاتەیێن ئەرەب و توركمان، چونكە بێی كوردان ل نەینەوا و كەركووكێ پارێزگار ناهێتە دانان و سەرناگریت، بەلێ یا گرنگە كوردان پلانا خوە هەبیت وبێی پلان چو پێنگاڤان نەهاڤێژن، چونكە ئەم ئێك نەبین دێ زیانێن مەزن بۆ كوردان هەبن، مە ل دەڤەرێن كوردستانی یێن سنوورێ مادەیێ 140 ئاریشە هەنە و سیستەمێ هەلبژارتنان ژی وەسا دخواست كوردان ئێك لیست هەبیت، چونكە ئەڤان هەلبژارتنان دێ كاریگەریێن خوە هەبن ل سەر رەوشا وان دەڤەران و كورد دێ شێن دانوستاندنان دگەل بەغدا بكەن بۆ ئەوێ چەندێ ئاریشەیێن خەلكێ وان دەڤەران بهێنە چارەسەركرن و مافێن كوردان بهێنە دابینكرن ب گۆڕەی دستووری و مادەیێ 140».
دژوار فایق گوت ژی» ژ ئەنجامێ كۆمبوونێن بۆری یێن لژنەیا بلند یا مادەیێ 140 چەندین پێنگاڤێن باش هاتینە هاڤێتن ژوان ژی مە داخواز ژ حوكمەتا ئیراقێ كریە بڕیارێن ب ناڤێ جڤاتا شۆرەشێ یێن سەردەمێ بەعسیان بهێنە هەلوەشاندن و پڕۆژە قانوونەك ژئالیێ حوكمەتێ دهێتە بەرهەڤكرن هەتا پەرلەمان دەنگی ل سەر بدەت هەكە ئەڤە سەر بگریت دێ 300 هزار دۆنەمێن ئەردی بۆ كوردان ڤەگەڕن، هەروەسا بڕیارێن لژنەیا ب ناڤ كاۆربارێن باكوور یێن سەردەمێ رژێما هەلوەشیای بهێنە هەلوەشاندن حوكمەتا فیدڕالی لژنەیەك بۆ ڤێ مەرەمێ پێكئینایە و هەكە بهێت بجهئینان دێ 900 هزار دۆنەمێن ئەردی بۆ كورد و توركمانان ڤەگەڕن، چەندین راسپاردە و بڕیارێن گەلەك باش هاتینە دەركرن و ل دۆر چەكێ قەرەبوویا مادەیێ 140 من بەری نوكە پێشنیازكربو پارچەیێن ئەردی بهێنە بەلافكرن ل شوونا بەلاڤكرنا پارەی، ژ بەر كو ئەو بودجەیا هاتیە دانان هەتا 40 سالێن دی ژی هەموو كەس ناهێنە قەرەبووكرن، هادی عامری ژی پێشنیازا من پەسەندكریە، ل ئیراقێ زێدەتری 400 هزار كەس ماینە كو نەهاتینە قەرەبووكرن د چارچۆڤەیێ مادەیێ 140 هەكە ئەو پارەیێ نوكە هاتیە دیاركرن هەر ئەوبیت هەتا 20 سالێن دی ب دوماهی ناهێت، بەروڤاژی پارچەیێن ئەردی بهێنە بەلاڤكرن ددەمەكێ كێم دا هەموو وەلاتی دێ مفاداربن ژ قەرەبوویا مادەیێ 140 یێ دستووری».

ئینیستیتیۆتا كۆڕبەندێ رۆژهەلاتا ناڤین یا ئەمریكی چار پێشنیازان دئێخیتە بەردەم واشنتۆن، كو ئەمریكا دشێت وەكو پێرابوون وەربگریت بۆ ئەوێ چەندێ روو ب روویێ هەژموونا ئیرانێ ل ئیراقێ ژ روویێ لەشكری و ئابۆری و سیاسی ببیت.
وێ ئینیستیتیۆتا ئەمریكی د راپۆرتەكێ دا بەلاڤكر كو پشكەكا مەزن ژ ستراتیژیا ئیرانێ پێك دهێت ژ سەپاندنا هەژموونا خوە ب سەر سیاسەت، ئابۆر و هێزا لەشكری یا ئیراقێ دا كو ئەوژی رێكەكا هشكاتی ب گەهەشتنێ ب سووریێ بۆ دابین كریە، ئەمریكا دشێت ب چەند پێنگاڤان روو ب روویێ ئەوێ هەژموونا ئیرانی یت بەرفرهە ل دەڤەرێ ببیت.
ئەو راپۆرتا ئینیستیتیۆتا كۆڕبەندێ رۆژهەلاتا ناڤین یا ئەمریكی باس ل ئەوێ چەندێ كریە، ئیراق ب دوەمین مەزنترین هاوردەكارێ كەلوپەلێن ئیرانی دهێتە هەژمارتن پشتی چینێ، هەروەسا گەلەك پشت بەستنێ ب ئیرانێ دكەت بۆ بدەستڤەئینانا غازا سروشتی و كارەبێ، گەلەك ژ ئالیێن سیاسی یێن ئیراقی ژی پەیوەندی ل گەل ئیرانێ هەنە كو هەڤدەم ئیران میلیشیێن ئیراقێ چەكدار دكەت و پارەی بۆ دابین دكەت كو ب هێزێن (بەرەیێ موقاوەما ئیسلامی) د ناڤدارن.
راپۆرتا ناڤبری ئاماژی كریە كو هندەك میلیشیا وەكو (كەتائیب حزبوللا و عەسائیب ئەهلولحەق) هێرشێن توند دژی هێزێن ئەمریكا و هەڤپەیمانان ئەنجامداینە، هەروەسا دیاركر، ئارمانجا سەرەكی یا هێزێن بەرەیێ موقاوەما ئیراقێ، ئاسانكاریە بۆ هەژموونا ئیرانێ و دوورئێخستنا هێزێن ئەمریكایە ژ ئیراقێ، د ئەوی چارچۆڤەیی دا ئاماژە ب لیوایێن حزبوللا كر كو بەردەوام هێرشان دكەنە سەر بنگەهێن ئەمریكی ل ئیراقێ. لەوما ئەوێ ئینییستیتیۆتا ئەمریكی ب پێدڤی زانیە كو ئەمریكا ب لەز پێنگاڤان بۆ روو ب رووبوونا كاریگەریا ئیرانێ ل ئیراقێ ژ روویێ لەشكری وئابۆری و سیاسی بهاڤێژیت.
بۆ پێنگاڤا ئێكێ: داخواز ژ واشنتۆن هاتیە كرن، هاریكاریا لەشكری و پشتەڤانیا راوێژكاری بۆ حوكمەتا ئیراقێ زێدەتر بكەت بۆ هەڤسەنگكرنا لەشكرێ ئیراقێ ل بەرامبەر میلیشیێن ب سەر ئیرانێ ڤە و هێرشێن خوە ل سەر میلیشیان زێدەتر بكەت.
دوو: راپۆرتا ناڤبری داخواز ژ واشنتۆن كریە، كاری بۆ پێشڤەبرنا كەرتێ پەترۆلێ و غازێ ل ئیراقێ ب شێوەیەكی بكەت كو دوور بیت ژ هەژموونا ئیرانێ و ئاماژێ دكەت» یا بەرئاقل نینە وەلاتەكێ وەكو ئیراقێ، كو یا زەنگینە ب ژێدەرێن پەترۆلێ و غازێ، بۆ ئەوێ ژێدەری پارەی بدەتە ئیرانێ».
سێ: د راپۆرتێ دا هاتیە، واشنتۆن دشێت سزایان ب سەر كۆمپانیێن ئەندازیاریا گشتی دا ب سەپینیت كو سەر ب هێزێن بەرەیێ موقاوەمێ ڤەنە، كو ب ئەو هێز ب ئەوێ رێكێ بزاڤا كونترۆلكرنا ئابۆرێ ئیراقێ دكەن.
چار: د راپۆرتێ دا هاتیە، پێدڤیە ئەمریكا ب رێكا پەیوەندیێن دبلۆماسی و هاریكاریێن ئابۆری، پشتەڤانیا هێزێن سیاسی یێن دلسۆزێن خوە ل ئیراقێ زێدەتر بكەت.
ل دووماهیا راپۆرتا ئینیستیتیۆتا كۆڕبەندێ رۆژهەلاتا ناڤین یا ئەمریكی هاتیە» ئیران ستراتیژیەتەكا ئێكگرتی ل رۆژهەلاتا ناڤین پەیڕەو دكەت و گەلەك یا گرنگە ئەمریكا ستراتیژیەتەكا دیاركری یا تایبەت ب خوە ڤە بۆ روو ب رووبوونا ئەڤێ هەژموونێ دابڕێژیت و بجهبینیت».