سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ڕاگەهاند: مە داخوازا مووچەیێن شەش مەهێن ئەڤسالە ژ حوكمەتا ئیراقێ كریە، بڕیار ل سەر هنارتنا مووچەیێن سێ مەهان دایە و بۆ سێ مەهێن دی ژی وان گۆتیە ل مەها 12 دێ تەسفیا حیساباتان كەین و چاڤەڕێی بەرسڤا وان دكەین.
دوهی سێشەمبی 14/11/2023، مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ پشكداری د فیستەڤالا پەیمانگەها هونەرێن جوان ل هەولێرێ بۆ سالا 2023 كر. پاشی د داخۆیانیەكا ڕۆژنامەڤانی دا بەرسڤا هەژمارەكا پرسیارێن ڕۆژنامەڤانان دا.
ل دۆر ناڤەرۆكا وێ نامەیا بۆ سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ هنارتی، مەسرور بارزانی گوت» ژ بلی هنارتنا نامەیێ، سەبارەت ڤی بابەتی (هنارتنا 700 ملیار دیناران مەهانە) من ل گەل سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ ئاخڤتیە. ل دەمێ خوە مە داخوازا گۆژمەیێ پارەیێ ئەو شەش مەهێن ئەڤسالە ماین كریە بۆ وێ چەندێ بۆ خەلكێ كوردستانێ دابین بكەن، بەلێ ئەوان بڕیار دا پارەی بۆ سێ مەهان بنێرن، مە داخوازا 800 ملیار دیناران كر، بەلێ جڤاتا وەزیرێن ئیراقێ بڕیار ل سەر 700 ملیار دیناران دا. بۆ سێ مەهێن دی مە دیسان ئاخفت و ئەوا گوت ل مەها 12 پێدڤیە تەسفیا حیساباتان بهێتە كرن بۆ وێ چەندێ بزانن چ مایە دابین بكەن. ئەم ژی دێ چاڤەڕێی وان بین كو سۆزێن خوە بجهبینن».
سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ئاماژە ب وێ چەندێ كر حوكمەتا فیدرالی ئەگەرێ گیروبوونا بەلاڤكرنا مووچەیێن فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ بوو و دبێژیت» مە داخواز كریە كو دووماهی ب ڤان كێشەیان بهێت و خەلكێ هەرێما كوردستانێ ژی وەكو هەموو خەلكێ دی یێ ئیراقێ ب مافێن خوە شاد بیت و ئەو شایستەیێن دارایی كو مافێ وانە ئێدی نەهێنە گیروكرن».
ل ڕۆژا ئێكشەمبی 12/11/2023، شاندەكێ بلند یێ وەزارەتا پەترۆلا ئیراقێ ب سەرۆكایەتیا حەیان عەبدولغەنی، جێگرێ سەرۆك وەزیران و وەزیرێ پەترۆلا فیدرال و شاندەكێ د گەلدا گەهشتە هەولێرێ و پاشی ل گەل هەر ئێك ژ نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ و مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ كۆمبوو.
سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ دیاركر» مە كۆمبوونەكا باش هەبوو ل گەل وەزیرێ پەترۆلا ئیراقێ كو د هەمان دەمدا جێگرێ سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ یە ژی. ئەوا ل سەر هەرێمێ بوو ژ ڕوویێ كارێ تەكنیكی یان ژی قانوونی، هەر چ ئەركێ ل سەر حوكمەتا هەرێما كوردستانێ یێ هاتیە بجهئینان. مە هەموو تشت ل گەل وان باسكرن، دێ مینیت ل سەر وێ چەندێ كو مافێن خەلكێ كوردستانێ وەكو خوە كو د دەستووری دا هاتیە، ئەوژی ڕێزێ ل وان مافان بگرن و بجهبینن».
سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ئاماژە كر» د ئاخڤتنان دا ئەم گەهشتینە تێكگەهشتنەكا باش وئەوان گوت دێ زڤرین بۆ وێ چەندێ دوماهی بڕیار ل سەر پێشنیازان بدەین . من ئومێدەكا مەزن هەیە كو ئینشائەللا ئەنجامەكێ باش و بەرسڤەكا باش بۆ خەلكی ژی دێ هەبیت».
مەسرور بارزانی ڕۆهنكر ژی» ئەگەر بۆ دوبارە هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ هەیە و مە ل سەر ڤی بابەتی ئاخڤتیە، بەلێ پێدڤیە مافێن هەرێما كوردستانێ ب گۆڕەی دەستووری ل بەرچاڤ بهێنە وەرگرتن».
سەبارەت سەرەدانا وی بۆ فیستەڤالا پەیمانگەها هونەریچن جوان ل هەولێرێ، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ گوت» ئەز ب خوە حەز ژ هونەری دكەم، ب تایبەتی هونەرێ شێوەكاری، لەوما گەلەك من پێخوەشبو بهێم سەرەدانا فیستەڤالێ بكەم و بزانم ئەوا ل ڤێرێ هاتیە كرن، كارێ گەنجێن مەیە كو ل قۆناغێن جودا یێن كارێ خوە دا، تشتێ گەلەك جوان كریە و من ئومێدەكا مەزن ب وان هەیە كو دێ شێن ببن هونەرمەندێن گەلەك مەزن ل پاشەڕۆژێ».

سكرتێرا بەرێ یا پەرلەمانێ كوردستانێ ئاشكراكر، هندەك ئالی كار بۆ نەهێلانا كورسیێن توركمانان دكەن و ئەم ژی وەكو گەلێ توركمان ڕازینابین كورسیێن توركمانان نەمینن هەروەسا دبێژیت، تنێ پەرلەمانێ كوردستانێ شیان هەنە دەستكاریا كورسیێن توركمانان بكەت.
مونا قەهوەچی، سكرتێرا بەرێ یا پەرلەمانێ كوردستانێ بۆ ڕۆژنامەیا (ئەڤرۆ) گوت» كورسیێن كۆتا ب گۆڕەی قانوونێ هاتینە جهگیركرن و ژبلی پەرلەمانێ كوردستانێ چو ئالیەكێ دی نەشێت دەستكاریا كورسیێن كۆتا بكەت، چونكە ئەم ڕازینابین دەستكاریا كورسیێن توركمانان بهێتەكرن، ڕاستە ئێكەتیێ ل دادگەها فیدڕالی سكالا ل سەر قانوونا هەلبژارتنان تۆماركریە و تێدا داخوازا نەهێلانا كورسیێن كۆتا كریە بۆ پێكهاتەیێ توركمان، بەلێ دادگەها فیدڕالی ژی دەستهەلات نینە بۆ نەهیلانا كورسیێن كۆتا،».
مونا قوهوەچی پتر گوت» ئەو سكالایا هاتیە تۆماركرن ل سەر قانوونا هەلبژارتنێن هەرێما كوردستانێ یە، دادگەها فیدڕالی دەستهەلات هەیە بۆ ڕەتكرنا قانوونا هەلبژارتنان، بەلێ قانوونا هەلبژارتنان ژی بهێتە ڕەتكرن چو پەیوەندی ب كورسیێن كۆتا ڤە نینە، تنێ د ئێك حالەتدا دەستكاریا كورسیێن كۆتا دهێتەكرن ئەوژی دەمێ پەرلەمانێ كوردستانێ قانوونا هەلبژارتنان ڕاستڤە دكەت دشێت دەستكاریا كورسیێن كۆتا بكەت، پەرلەمانێ كوردستانێ ژی ژئالیێ دادگەها فیدڕالی ڤە هاتیە ڕاگرتن ئەڤە دبیتە ئەگەر پەرلەمان ژی نەشێت د دەمێ نوكەدا قانوونا هەلبژارتنان ڕاستڤە بكەت، مخابن بابەتێ كورسیێن توركمانان گەلەك یێ هاتیە مەزن كرن».
قەهوەچی ئاماژەكر» ب گۆڕەی قانوونا هەلبژارتنێن هەرێما كوردستانێ یا سالا ١٩٩٢ێ تنێ پێنج كورسیێن كۆتا بۆ پێكهاتەیێ كریستیان هاتینە دیاركرن، بەلێ ددوڤدا قانوون هاتیە ڕاستڤەكرن و پێنج كورسیێن كۆتا بۆ پێكهاتەیێ توركمان ژی هاتینە دیاركرن، هەكە ئێكەتیێ سكالا هەیە ل سەر كورسیێن توركمانان بۆچی سەرۆكێ بەرێ یێ ئێكەتیێ ب خوە ڕازیبوویە پێنج كۆرسی بۆ توركمانان بهێنە دیاركرن؟ ئەم وەكو مللەتێ توركمان ب هیچ شێوەیەكی ڕازینابین كورسیێن كۆتا بهێنە كێمكرن و نەهێلان، چونكە توركمان نەتەوەیەكێ سەرەكی یە ل ئیراقێ و كوردستانێ، مافێ توركمانایە نوونەرێن خوە ل پەرلەمانێ كوردستانێ هەبن، هەكە بێژن پێنج كورسی گەلەكن ژی ئەڤە چو بەلگە نینە، ژ بەر كو سەرژمێری نەهاتیەكرن هەتا بزانن هەژمارا وەلاتیێن توركمان بەهرا پێنج كورسیان ناكەن، ئەم هیڤیدارین چو ئالیەك نەبیتە ڕێگر هەمبەر مافێن گەلی توركمان وەكو گەلەكێ ڕەسەنێ كوردستانێ، هیچ دەمەكی توركمان نەبووینە ژێدەرێ ئاریشەیان ل هەرێما كوردستانێ و ڕێگر نینن ل هەمبەر پڕۆسەیا هەلبژارتنان».

دوهی سێشەمبی 14/11/2023، مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، پێنجەمین پێشانگەها بازرگانی یا نێڤدەولەتی یا پیشەسازی و بیناسازی ل هەولێرێ ڤەكر.
پیشانگەها بازرگانی یا نێڤدەولەتی یا پیشەسازی و بیناسازی Construct Iraq 2023 كو یا تایبەتە ل كەرەستێن بیناسازی، كارەبا، سیستەمێ سار و گەرم، ب پشكداریا 212 كۆمپانیێن بیانی و ناڤخوەیی بڕێڤەدچیت، ژوان 178 كۆمپانیێن بیانی نە، كو ژ 10 وەلاتێ جودا جودا هاتینە وەكو توركیا، ئیران، هندستان، چین، ئیتالیا، ئیمارات، لیتوانیا، ئازەربایجان. هەروەسا 36 كۆمپانیێن ناڤخوەیی، ل سەر ئاستێ ئیراقێ و هەرێما كوردستانێ د پشكدارن.

وەزیرێ ئەوقاف و كاروبارێن ئایینی ل هەرێما كوردستانێ ڕاگەهاند، هەڤبەركرن ب پتریا وەلاتێن دەڤەرێ، ئازادیا ئایینی ل هەرێما كوردستانێ یا هەی، ئەڤێ چەندێ ژی وەكریە هەرێما كوردستانێ ببیتە نموونەیەكا جوان یا پێكڤەژیانا ئایینی ل ڕۆژهەلاتا ناڤین.
پشتیوان سادق، وەزیرێ ئەوقاف و كاروبارێن ئایینی ل هەرێما كوردستانێ ل ئاكرێ ڕاگەهاند» هەرێما كوردستانێ هەڤبەركرن ب پتریا وەلاتێن دەڤەرێ، ل كێم وەلاتێن دەڤەرێ وەكو هەرێما كوردستانێ ئازادیا ئایینی هەیە، هەر وێ چەندێ ژی وەكریە كوردستان ببیتە نموونەیەكا جوان ل ڕۆژهەلاتا ناڤین».
گوت ژی» پێدڤیە وەبكەین هەستێ نەتەوەیی و نیشتمانپەروەری و ئاخا مە د پاراستی بن، چونكە هەكە وەلاتێ مە یێ ئارام نەبیت و سەقامگیری تێدا نەبیت، دوبارە دێ مزگەفتێن مە تێكدەن، مخابن ئەو عەقلیەتا ستەم ل مللەتێ مە دكر، نوكە ژی ب جۆرەكێ دی ل ئیراقێ مایە، دوهی ب كیمیابارانكرن و ئەنفال، هەكە بو وان ڕێكبكەڤیت ب ناڤێ ئابۆری و دادگەها فیدرالی دێ هەمان ستەمێ كەن».

پەرلەمانتارەکێ کورد ل تورکیا دیار دکەت، سیاسەتا نها یا تورکیا ل هەمبەر کوردان چو ئەنجامێن خوە نابن، دوژمناتیا دەولەتا تورکیا ل هەمبەر کوردان هەتا نها ژی بەردەوام دکەت و دڤێت تورکیا دەست ژ دژبەریا کوردان بەردەت و ب چارەسەرکرنا پرسا کوردی ژی بێگومان دێ تورکیا بهێز کەڤیت.

سینان چیفت یورەک ئەندامێ پەرلەمانێ تورکیا سەر ب فراکسیۆنا هەدەپێ راگەهاند، سیاسەتا نها یا تورکیا ل هەمبەر کوردان گەلەک خرابە، دوژمناتیا تورکیا ل هەمبەر کوردان ل تورکیا، ئیراقێ، سووریێ بەردەوام دکەت، رۆژانە فرۆکێن شەری یێن تورکیا ئێرشێ دەڤەرێن سنۆری یێن هەرێما کوردستانێ دکەن، ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ ژی رەوشەکا خرابتر یا هەی، د ناڤ تورکیا دا ژی رۆژانە سیاسەتمەدارێن کورد دهێنە دەستەسەرکرن، تورکیا دڤێت ب سیاسەتا ژناڤبرنا ل گۆر خوە پرسا کوردی چارەسەر بکەت و گۆت: (ئەزموونێن چەندین سالێن بۆری بۆ مە سەلماندینە کو ب شەری پرسا کوردی ناهێتە چارەسەرکرن، هندەک هێزێن شەرخواز ل تورکیا هەنە و دخوازن ب شەری هەموو بۆدجێ تورکیا بۆ وان بهێتە تەرخانکرن، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی هەتا نها پرسا کوردی و پرسێن دی یێن تورکیا نەهاتینە چارەسەرکرن، ژ بەر کو هەتا نها پرسا کوردی نەهاتیە چارەسەرکرن، قەیرانا ئابووری ژی ل تورکیا دژوارتر لێ هاتیە و نها وەلاتیێن تورکیا د رەوشەکا گەلەک خراب دانە، هەژاری زێدەتر لێ هاتیە و ئەو یەک ژی ب چو رەنگەکێ ناهێتە قەبوول کرن).
ناڤهاتی د پشکەکا دی یا ئاخڤتنا خوە دا ئەو یەک ژی دیار کر، دڤێت دەستهەلاتا نها یا تورکیا رێزی ل کوردان بگریت و کار بۆ چارەسەرکرنا پرسا کوردی بکەت، ئەڤرۆکە یان ژی سوباهی تورکیا یا نەچار پرسا کوردی چارەسەر بکەت، دەستهەلاتا ئاکپارتیێ گەلەک باش دزانیت هەتا پرسا کوردی نەهێتە چارەسەرکرن دێ قەیرانێن نها ل تورکیا بەردەوام بن، ژ بەر هندێ ژی ئەم دبێژین بلا هەر زوو دەست ب قۆناغەکا نوو یا ئاشتیێ و چارەسەرکرنا پرسا کوردی بهێتە کرن، لێ مخابن ژ بەر کو نها ئاکپارتی بوویە هەڤپەیمانا پارتا بزاڤا نەتەوەپەرست ئەو یەک ژی کاریگەریەکا گەلەک خراب ل سیاسەتا تورکیا ل هەمبەر کوردان کریە و گۆت: (پارتا بزاڤا نەتەوەپەرست ل سەر بنەمایێ دوژمناتیا گەلێ کورد سیاسەتێ دکەت، هەکە ئاکپارتیێ بڤێت تورکیا ژ رەوشا نها یا خراب قورتال بکەت، دڤێت بەری هەر تشتەکێ خوە ژ پارتا بزاڤا نەتەوەپەرست دوور بکەت، چونکی هەتا هەڤپەیمانیا ئاکپارتیێ ل گەل مەهەپێ بەردەوام بیت، نە پرسا کوردی دهێتە چارەسەرکرن و نە ژی تورکیا دشێت ببیتە ئەنداما ئێکەتیا ئۆرۆپا، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی دڤێت بەری هەر تشتەکێ ئاکپارتی خوە ژ مەهەپێ دوور بکەت و دەست ب قۆناغەکا نوو بۆ بهێزکرنا تورکیا بکەت، ژ بۆ ڤێ یەکێ ژی گرنگە بەری هەر تشتەکێ پرسا کوردی بهێتە چارەسەرکرن).

ب هەلكەفتا وەرگرتنا پۆستێ وەزیرێ دەرڤەیێ بریتانیا، مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ پیرۆزباهیێ ل دەیڤید كامیرۆن دكەت.
دوهی دوشەمبی 13/11/2023، ب بڕیارا ڕیشی سوناك، سەرۆك وەزیرێن بریتانیا، دەیڤید كامیرۆن، سەرۆك وەزیرێن پێشتر یێ بریتانیا وەكو وەزیرێ دەرڤەیێ وی وەلاتی هاتە دەستنیشانكرن.
مەسرۆر بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ د پۆستەكی دا ل تۆرا جڤاكی یا ئێكس (تویتەرا بەرێ) پیرۆزباهی ل دەیڤید كامیرۆن كر ب هەلكەفتا وەرگرتنا پۆستێ وەزیرێ دەرڤەیێ بریتانیا.
سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ د پشكەكا دی یا پۆستێ خوە دا ئاماژە ب وێ چەندێ كر « چاڤێ مە ل وێ ئێكێ یە ژ نێزیك كار ل گەل هەڤدو بكەین».

سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ، ب شاندەكێ بلند یێ ئیراقێ گوت: گرنگ و پێدڤیە هەر چ زووترە پەترۆلا هەرێما كوردستانێ بهێتە هنارتن.
نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ دوهی دوشەمبی 13/11/2023 پێشوازی ل شاندەكێ بلند یێ ئیراقێ كر كو بۆ دانوستاندنێ ل سەر بابەتێ هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ، هاتیە هەولێرێ.
حەیان عەبدولغەنی، جێگرێ سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ بۆ كاروبارێن وزێ و وەزیرێ پەترۆلا ئیراقێ، سەرۆكێ شاندێ بلند یێ ئیراقێ یە و دو جێگرێن وی ژی ئەندامێن شاندی نە، كو بەری دو ڕۆژان گەهشتنە هەولێرێ و چەند كۆمبوون ل دۆر گەمترین پرسا د ناڤبەرا بەغدا و هەولێرێ كرن، ئەوژی پرسا دەست ب هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ یە.
سەرۆكایەتیا هەرێما كوردستانێ بەلاڤكر»د كۆمبوونێ دا كو وەزیرێ سامانێن سروشتی ب وەكالەت ل حوكمەتا هەرێما كوردستانێ بەرهەڤبووی، دوماهی پێنگاڤ و پێرابوون بۆ دەستپێكرنا هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ و دانوستاندنێن ئالیێن پەیوەندیدارێن حوكمەتا فیدرالی یا ئیراقێ و حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ل دۆر ڤێ پرسی هاتنە باسكرن».
د كۆمبوونەكێ دا سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ دوپاتی ل پشتەڤانیا خوە بۆ دانوستاندنێ و پێنگاڤێن حوكمەتا فیدرالی و حوكمەتا هەرێما كوردستانێ بۆ چارەسەركرنا كێشەیان و دوبارە هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ كر، هەروەسا ئاماژە ب وێ چەندێ كر ڕاوەستیانا هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ زیانەكا مەزن ب داهاتێ گشتیێ ئیراقێ گەهاندیە، لەوما دەستپێكرن هەر چ زووتر ب هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ، ب گرنگ و پێدڤی زانی.
ئاخڤتنێن نێچیرڤان بارزانی د دەمەكی دانە هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ ل 25/3/2023 پشتی بڕیارەكا دادگەها ناڤبەریا نێڤدەولەتی ل پاریس ل سەر سكالایەكا ئیراقێ دژی توركیا، هاتبوو ڕاگرتن.
زێدەتر ژ حەفت مەهان هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ هاتیە ڕاگرتن، كو هەتا نوكە زیان ب زێدەتر ژ حەفت ملیار دۆلار گەهاندیە داهاتێ ئیراقێ.
وەزیرێ پەترۆلا ئیراقێ، د كۆمبوونێ دا دوپاتی ل خواستا ڕژد یا حوكمەتا فیدرالی یا ئیراقێ و محەمەد شیاع سۆدانی، سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ كر بۆ چارەسەركرنا كێشەیان و دەستپێكرنا هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ، هەروەسا پوختەیەك ل دۆر ئارمانجا سەردانا خوە بۆ هەرێما كوردستانێ و ئەنجامێ دانوستاندنێن ئالیێن پەیوەندیدارێن حوكمەتا فیدرالی و حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، بەرچاڤكر.

ئەندامەكێ لژنەیا پەترۆلێ و غازێ ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ دیار كر: سەرەدانا ڤێجارێ یا وەزیرێ پەترۆلا ئیراقێ بۆ هەولێرێ ب مەرەما تێچوویێ دەرئێخستنا پەترۆلا كوردستانێ یە، هەروەسا ئەو تێچوویێ حوكمەتا ئیراقێ دەستنیشانكری بۆ دەرئێخستنا پەترۆلێ ل هەرێما كوردستانێ، ل چاڤ تێچوویێ دەڤەرێن دیتر یێن ئیراقێ گەلەك یێ كێمە، چونكی تێچوویێ دەرئێخستنا پەترۆلێ ل هەرێما كوردستانێ جوداهی ل گەل ئیراقێ هەیە، ژ ئەگەرێ وێ چەندێ كو هەڤبەستێن هەرێمێ هەڤبەستێن هەڤپشكیێ نینن، دیسان ئەو كۆمپانیێن ل دەستپێكێ ل دووڤ ڤەدیتنا پەترۆلێ ل هەرێمێ گەریاین، پارەكێ مەزن مەزاختییە هەتاكو پەترۆل دەرئێخستی، ئەڤێ ژی وەكرییە كو تێچوویێ دەرئێخستنا پەترۆلێ ل هەرێما كوردستانێ زێدەتر دبیت ژ دەرئێخستنا پەترۆلێ ل دەڤەرێن ناڤەڕاست و باشوورێ عیراقێ.
د. سەباح سوبحی، ئەندامێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ژ فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان و ئەندامێ لژنەیا پەترۆلێ و غازێ ل جڤاتا ناڤبری زێدەتر بۆ ڕۆژنامەیا (ئەڤرۆ) گوت» سەرەدانا وەزیرێ پەترۆلا ئیراقێ بۆ هەولێرێ، د چارچۆڤەیێ سەرەدانا محەمەد شیاع سۆدانی، سەرۆك وەزیرێن عیراقێ دا بوویە، كو بەری چەند ڕۆژان سەرەدانا هەرێما كوردستانێ كربوو، د كۆمبوونێن خوە دا ل گەل سەرۆك بارزانی و مەسرۆر بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، باسێ ئاریشەیێن د ناڤبەرا بەغدا و هەولێرێ دا هاتبوو كرن، گرنگترین تەوەرێن وان كۆمبوونان ژی مووچێ فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ و دۆسێیا پەترۆلێ بوویە، هەروەسا هنارتنا پەترۆلا هەرێمێ ل دەمەكێ نێزیك دێ دەستپێكەت، دیسان وەلاتێ توركیا ژی بەرهەڤییا خوە دیار كرییە بۆ دەستپێكرنا هنارتنا پەترۆلا هەرێمێ، هەروەسا ژ ئەگەری ڕاگرتنا پەترۆلا هەرێمێ هەتا نوكە نێزیكی 8 ملیار دۆلاران زیان گەهشتییە حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، دیسان ئەز ب هیڤی مە كو ل دەستپێكا هەیڤا كانوونا ئێكێ یا ئەڤسالە، جارەكا دی پەترۆلا هەرێمێ بۆ دەرڤە بهێتە هنارتن، هەكە تێچوویێ دەرئێخستنا پەترۆلێ ل عیراقێ هاتییە تەرخانكرن، دەستكاری تێدا بهێتە كرن، دێ بۆ هەرێما كوردستانێ باشتر بیت».
ناڤهاتی ئاشكرا كر ژی» سەرەدانا ڤێجارێ یا وەزیرێ پەترۆلا ئیراقێ بۆ هەرێما كوردستانێ، دچارچۆڤەیێ وان دانوستاندنێن د ناڤبەرا حوكمەتا هەرێمێ و وەزارەتا پەترۆلا عیراقێ دا بوویە، ڤێجارێ بابەتێ گرنگ یێ تێچوویا دەرئێخستنا پەترۆلێ یە، ئەو تێچوویێ هاتییە دەستنیشانكرن بۆ دەرئێخستنا پەترۆلێ ل هەرێما كوردستانێ، ب هەڤبەركرن ل گەل وی تێچوویێ حوكمەتا ئیراقێ دانای گەلەك یێ كێمە، هەروەسا هەڤبەستا وان كۆمپانیێن ب هەڤبەستا هەڤپشكیێ دهێتە دانان، تێچوویێ دەرئێخستنا پەترۆلێ گەلەك پترە، ژ 6 دۆلاران، ئەڤێ ژی وەكرییە كۆمپانی داخوازا مافێن خوە بكەن».

دهۆك، لەزگین جوقی

ئۆپەراسیۆنا ئازادكرنا شنگالێ‌ ب سەرپەرشتیا ڕاستەوخوە یا سەرۆك مەسعود بارزانی دەستپێكر و پشتی سالەكێ‌ ژ داگیركرنا شنگالێ‌ ژئالیێ تیرۆرستێن داعشێ ڤە، شنگال ب خوینا پێشمەرگەی هاتە ئازادكرن».
سلێمان حەسەن ، بەرپرسێ لژنەیا ناوچا شنگالێ یا پارتی دیموكراتی كوردستان گوت» ل ڕۆژا 13/11/2015ێ‌ ئۆپەراسیۆنا ئازادكرنا سەنتەرێ‌ قەزا شنگالێ‌ و دەڤەرێن ب سەرڤە ب سەرپەرشتییا ڕاستەوخوە یا سەرۆك بارزانی ب پشكداریا پتر ژ حەفت هزار پێشمەرگەیێن قەرەمان دەستپێكر و د ڤێ‌ ئۆپەراسیۆنێ‌ دا پێشمەرگە شیا شنگالێ‌ ئازاد بكەت و سەركەفتنەكا دیرۆكێ‌ تۆماركر و ئەڤ داستانە و سەركەفتنا مەزن یا پێشمەرگێ‌ قەهرەمانێ كوردستانێ‌ ب خوینا 500 پێشمەرگەیان هاتە تۆماركرن وشنگال ب ئێكجاری ژ دەستێن تیرۆرستێن داعشێ هاتە ئازادكرن».
سلێمان حەسەن گوت ژی» سەرۆك بارزانی سۆز دابوو شنگالێ‌ ئازاد بكەت وسۆزا خوە بجهئێنا كو ب سەرپەرشتیا ڕاستەوخوە یا سەرۆك بارزانی شنگال ل سالا 2015ێ‌ ژدەستێن تیرۆرستێن داعشێ هاتە ئازادكرن».
ڕۆهنكر ژی» چو هێز وئالیان پشكداری د ئازادكرنا شنگالێ‌ دا نەكر بەلكو تنێ ل سەر دەستێن پێشمەرگێ قەهرەمان هاتە ئازادكرن و سەرۆك بارزانی پلان ئازادكرنا وێ دانابوو و ڕێكا نێڤدەولەتی یا ڕەقە و شنگالێ‌ و تەلەعفەر و مووسلێ‌ و دۆریانا گرعزێر كو ڕێكا سەرەكێ‌ یا تەلەعفەر وشنگالێ‌ یە دگەل چەندین دەڤەرێن دی ژ ئالیێ پێشمەرگەی ڤە هاتنە كونترۆلكرن و ئازادكرن «.
زێدەتر گۆت» دەمێ‌ تیرۆرستێن داعشێ ل سالا 2014ێ‌ شنگال داگیركری، ل وێ‌ دەمی پلانا ئازادكرنا وێ هاتە دانان و ب دو قۆناغان شنگال هاتە ئازادكرن ئەوژی ل قۆناغا ئێكێ‌ ل ڕۆژا 19/12 /2014ێ‌ ئۆپەراسیۆنێ‌ دەستپێكر ل وی‌ دەمی ناحیا سنۆنێ‌ و چیایێ‌ شنگالێ‌ هاتنە ئازادكرن وڕێ‌ هاتە ڤەكرن بۆ خەلكێ‌ مایە ئاسی ل چیایێ‌ شنگالێ‌ وقۆناغا دویێ‌ یا ئازادكرنا شنگالێ‌ ل 13/11/2015ێ‌ دەستپێكر كو ب سەرپەرشتیا سەرۆك بارزانی شنگال ب تمامی هاتە ئازاد كرن».

هەولێر، قائید میرۆ

شرۆڤەكارەكێ سیاسی ئاماژە ب وێ چەندێ دكەت، هەكە دەمەكێ نێزیك سنورەك بۆ شەڕێ د ناڤبەرا ئیسرائیلێ و حەماسێ دا نەهێتە دانان ئەڤ شەڕە دێ دەڤەرێ ڤەگریت و دبێژیت، ئەو شەڕێ دهێتەكرن شەڕەكێ ب وەكالەتە دهێتەكرن و پێزانینێن دروست هەنە ٥٠٠ چەكدارێن حەشدا شەعبی ژ ئیراقێ چووینە كەرتێ غەزە بۆ پشكداریێ د شەڕێ حەماسێ و ئیسرائیلێ دا.
د. ئاراس عەبدولا، شرۆڤەكارێ سیاسی بۆ ڕۆژنامەیا (ئەڤرۆ) گوت» ئەو شەڕێ نوكە د ناڤبەرا ئیسرائیل و بزاڤا حەماس دا شەڕەكێ ب وەكالەتە دهێتەكرن، شەڕ ژئالیێ وان گرۆپێن چەكدار دهێتەكرن یێن ژئالیێ كۆمارا ئیسلامی یا ئیرانێ ڤە پشتەڤانی لێ دهێتەكرن، چونكە ژئالیێ ئیرانێ ڤە پشتەڤانی و هاریكاریێن سیاسی و یێن لەشكری دهێنەكرن بۆ هەژمارەكا گروپێن چەكدار، هەكە بهێت و ژئالیێ نەتەوەیێن ئێكگرتی و جڤاتا ئاسایشا نێڤدەولەتی ڤە سنۆرەك بۆ ئەڤی شەڕی نەهێتە دانان و شەڕ د دەمەكێ دیاركری دا نەهێتە ڕاگرتن ئەڤە گرۆپێن چەكدار ل ئیراق و سووریێ و لوبنانێ یێن سە ب وەلاتێن هەرێمێ ڤە دێ زێدەتر چنە د ناڤا ئەڤی شەڕی دا وپێزانینێن پشتڕاستكری هەنە زێدەتری ٥٠٠ چەكدارێن حەشدا شەعبی ژ ئیراقێ بەر ب لوبنانێ چووینە بۆ كەرتێ غەززە و خوە بەرهەڤ دكەن بۆ شەڕی هەكە بهێت و شەڕ بەرفرهتر ببیت، هەموو پێشبینیەك دهێتەكرن هەكە شەڕ ڤەكێشیت دێ بەرەیێن شەڕی هێشتا بەرفرەهتربن و شەڕ دێ بۆ ئیراقێ و لوبنانێ و سووریێ و یەمەنێ هێتە ڤەگوهاستن».
د. ئاراس عەبدوللا ئاماژەكر» هەكە شەڕ بهێتە ڤەگوهاستن بۆ چەند وەلاتێن دی ئەڤە ئەمریكا ژی دێ پشكداریێ د شەڕی دا كەت و هەكە ب شێوەیەكێ ڕاستەوخوە ژی ئەمریكا پشكداریێ نەكەت چ گومان تێدا نینە دێ ب ڕێكا فڕۆكان و چەكێن جۆرا و جۆر پشكداری د شەڕی دا كەت و هەكە ئاگرێ ئەڤی شەڕی نەهێتە ڤەمراندن دێ گەلەك وەلاتان ڤەگریت ژوان ژی دێ ئیراقێ ڤەگریت، چونكە مە دیت هەر ژ دەستپێكا شەڕێ د ناڤبەرا بزاڤا حەماسێ و ئیسرائیلێ دا چەندین گرۆپێن ئیراقی بێدەنگی شكاند و هێرشی سەر بنگەهێن ئەمریكا كرن ل ناڤخوە و دەرڤەیا ئیراقێ، بێگومان هەلویستێ هەرێما كوردستانێ ژی خویایە، كورد مللەتەكێ ستەملێكری بووینە و دخوازن هەردو مللەتێن فەلەستینی و ئیسرائیلی بگەهنە مافێن خوە ب شێوەیەكێ ئاشتیانە و دو دەولەت بهێنە ئاڤاكرن وهەر ئاریشە و ئالۆزیەكا هەبیت ژی ب ڕێكا دانوستاندنان ب دووماهی بهێت نەكو ب شەڕی، چونكە د بەرژەوەندیا كەسێ دا نینە و تنێ وەلاتیێن سڤیل باجا ئەڤی شەڕی ددەن».