NO IORG
نووترين نووچه
نووترين نووچه

پشتی بڕیارا دوهی ئێكشەمبی 17/9/2023 یا جڤاتا وەزیرێن ئیراقێ ب مەزاختنا 700 ملیار دیناران بۆ هەر مەهەكێ و بۆ دەمێ سێ مەهان بۆ مووچەیێن فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ د پەیوەندیەكا تەلەفۆنی دا ل گەل محەمەد شیاع سۆدانی، سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ ئەنجامدا.
ب گۆڕەی بەیاننامەیەكا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ» د پەیوەندیا تەلەفۆنی دا، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ سوپاسیا پشتەڤانیا سەرۆك وەزیرێن فیدرالی كر بۆ گەهشتنێ ب ڕێككەفتنێ ل دۆر دابینكرنا مووچەیێن فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ».
مەسرۆر بارزانی، هەڤدەم» هیڤی خواست ئەڤ ڕێككەفتنە ببیتە بنەمایەك بۆ چارەسەركرنا هەموو كێشەیان د ناڤبەرا هەرێما كوردستانێ و حوكمەتا فیدرال دا ب ڕێكا دانوستاندنێ و ب گۆڕەی دستووری و ڕێككەفتنان».
ژ ئالیەكێ دی ڤە مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ د پەیامەكێ دا ئاماژەكر: مە شیا بەرگریێ ژ مافێ خەلكێ كوردستانێ بكەین و ل گەل سەرۆك وەزیرێن فیدرالی محەمەد شیاع سۆدانی بگەهینە ڕێككەفتنەكا گونجای بۆ دابینكرنا مووچەیێن وەلاتیان.
مەسرۆر بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ پەیامەك ل دۆر مووچەیێن فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ بەلاڤكر و د پشكەكا وێ دا هاتیە» ب پشتبەستن ب خودایێ مەزن و ئیرادەیا ب هێز یا گەلێ مە، مە شیا بەرگریێ ژ مافێ خەلكێ كوردستانێ بكەین و ل گەل سەرۆك وەزیرێن فیدرال محەمەد شیاع سۆدانی بگەهینە ڕێككەفتنەكا گونجای بۆ دابینكرنا مووچەیێ وەلاتیان».
مەسرۆر بارزانی سوپاسیا هەدارا وەلاتیێن خۆڕاگر كر كو باوەری ب حوكمەتا خوە ژ دەست نەدای و گوت» سوپاس بۆ سەرۆك بارزانی كو پشتەڤان و ڕێنیشادەرێ مە بوو د زالبوونێ ل سەر كێشەیان دا. سوپاس بۆ پشتەڤانی و ڕۆلێ سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ د پشتەڤانیكرن و سەرئێخستنا پرۆسەیا دانوستاندنان دا ل گەل حوكمەتا فیدرال، سوپاس بۆ ئالیێن سیاسی یێن ئیراقا فیدرال كو پشتەڤانێن مە بوون، سوپاس بۆ ئالیێن سیاسی یێن كوردستانی و فراكسیۆنێن كوردستانی ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ كو پشتەڤان و هەڤدەنگ بوون د پرسا بدەستڤەئینانا مافێ فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ دا. سوپاس بۆ شاندێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ كو بێ وەستیان و هەستەكێ پڕ ژ بەرپرسیارەتیێ شیاین د ڤی ئەركێ گران دا سەركەڤن».
هەروەسا دوپاتكر « ب پشتەڤانیا خودایێ مەزن دێ بەردەوام بین د خزمەتكرنا وەلاتیێن خوەشتڤی و ڕێكێ ب بزاڤێن نەزۆك نادەین سەقامگیریا هەرێما كوردستانێ تێك بدەن».
ل ڕۆژا پێنجشەمبیا بۆری 14/9/2023 شاندەكێ بلند یێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ب سەرۆكایەتیا مەسرۆر بارزانی سەرۆكێ حوكمەتا هەرێمێ دگەلدا قوباد تالبەانی جێگرێ سەرۆكێ حوكمەتا هەرێمێ سەرەدانا بەغدا كربوو و 14 كۆمبوونێن جودا ل گەل هەرسێ سەرۆكایەتیێن ئیراقێ و ئالیێن سیاسی یێن ئیراقی و فراكسیۆنێن كوردستانی ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ئەنجامدا بوون.
ل گەل گەهشتنێ بۆ بەغدا، مەسرۆر بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ل تۆرا جڤاكی یا ئێكس (تویتەر یا بەرێ) پەیامەك بەلاڤكربوو و تێدا ڕاگەهاندبوو» ئەڤرۆ ل بەغدا مە بۆ دانوستاندنێ ل گەل سەرۆك وەزیران و سەركردەیێن دی یێن ئیراقێ بۆ داكۆكیكرنێ ژ مافێن دستووری یێن خەلكێ كوردستانێ و چارەسەركرنا كێشەیان».
د دووماهیا سەرەدانا خەوە ژی دا، د كۆنفرانسەكێ ڕۆژنامەڤانی دا، مەسرۆر بارزانی ل دۆر سەرەدانا شاندێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ بۆ بەغدا و دیدار و كۆمبوونێن شاندی ل گەل بەرپرسێن حوكمەتا فیدرال و سەركردەیێن سیاسی ڕاگەهاندبوو كو سەرەدان بۆ داكۆكیكرنێ بوو ژ ماف و شایستەیێن هەرێما كوردستانێ، هەڤدەم سوپاسیا فراكسیۆنێن كوردستانی كر بۆ وێ ئێكڕێزیا ل بەرامبەر ماف و شایستەیێن هەرێما كوردستانێ نیشاندای.
سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ئاشكراكر بوو ژی كو مە دو پێشنیازێن كورتخایەن و درێژخایەن بۆ چارەسەركرنا كێشەیا شایستەیێن دارایی یێن هەرێما كوردستانێ بەرچاڤكرینە، كو پێشنیازا درێژخایەن گرێدایە ب قانوونا بودجەی و ڕاستڤەكرنا پشكەك ژ مادە و بڕگەیێن وێ. كو ئەڤێ چەندێ دەمێ پتر پێدڤیە و ل پاشەڕۆژێ دێ ل سەر ئاخڤن. هەروەسا ڕۆهنكربوو ژی كو ل دۆر پێشنییازا كورتخایەن دێ ل ڕۆژا ئێكشەمبی 17/9/2023 ژ ئالیێ جڤاتا وەزیرێن ئیراقێ ڤە بڕیار ل سەر وی بابەتی هێتە دان و هیڤی ژی خواست ئەو بزاڤە ببنە بڕیار و خەلكێ هەرێما كوردستانێ بگەهنە مافێن خوە.

شرۆڤەكارەكێ سیاسی یێ ئیراقی سەبارەت سەرەدانا شاندێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ب سەرۆكایەتیا مەسرۆر بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ بۆ بەغدا سەبارەت مووچەیێن فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ، ڕادگەهینیت ئەوا سەرەدانا ڤێجارێ یا شاندێ هەرێما كوردستانێ ژ سەرەدانێن دی جودا دكەت، ئێكگرتنا د ناڤبەرا هەولێرێ و سلێمانیێ و هەموو ئالیێن سیاسی یێن هەرێما كوردستانێ بوو، كو ئەڤە ژی وەرچەرخانەكا گرنگە ل ناڤخوەیا هەرێما كوردستانێ.
محەمەد خەزعەلی، شرۆڤەكارێ سیاسی یێ ئیراقێ دبێژیت» حوكمەتا فیدرالی ل بەردەم بجهئینانا ئەركێ خوە یێ دستووری دا بۆ هنارتنا مووچە و شایستەیێن هەرێما كوردستانێ و نەهێلانا چاڤەڕێكرنا فەرمانبەرێن هەرێمێ بۆ مووچەیێن خوە».
خەزعەلی گوت ژی» پێدڤیە حوكمەتا فیدرالی ب ئەركێ خوە یێ دستووری ڕابیت و ل گەل حوكمەتا هەرێما كوردستانێ كێشەیێن خوە ب ڕێكا دستووری چارەسەر بكەن و ئێدی خەلكێ هەرێما كوردستانێ باجا وێ قەیرانێ نەدەت».
ناڤبری دیاركر ژی» حوكمەتا هەرێما كوردستانێ یا ڕژدە ل سەر كاركرنێ ل گەل بەغدا و ڕێككەفتنێ ل سەر بنەمایێ دستووری و ڕێككەفتنێن سیاسی بۆ پێكئینانا حوكمەتا ئیراقێ».
هەروەسا ئاماژەكر» ئێكگرتنا ئالیێن سیاسی یێن هەرێما كوردستانێ پەیامەك بوو بۆ حوكمەتا ئیراقێ، كو كورد ب ئێك دەنگ داخوازا مافێن خوە دكەن».
محەمەد خەزعەلی سەرنج بۆ وێ چەندێ ژی ڕاكێشا» شاندێ هەرێما كوردستانێ پێشتر ب جودا سەرەدانا بەغدا دكر و هەر ئێك جودا ل گەل ئالیێن سیاسی و ئالیێن پەیوەندیدارێن حوكمەتا فیدرالی كۆم دبوو، لەوما هیچ ئەنجامەك بدەستڤە نە دئینا، بەلێ ڤێجارێ كو سەرەدان ب ئێكگرتی بوو، دێ ئەنجامێن ئەرێنی بۆ هەبن» .

شرۆڤەكارەكێ‌ سیاسی و دستووری سەبارەت پێشێلكرنا وان رێككەفتنا یێن ل گەل بەغدایێ‌ دبێژت، بەغدا پێگیریا چو بنەمایێن دستووری ل گەل كوردان ناكەت، هەردەم كاری ژ بۆ لاوازكرنا قەوارەیێ‌ هەرێما كوردستانێ‌ دكەت.
د. سەردار قادر مامۆستایێ‌ زانكۆیێ‌ و شەرۆڤەكارێ‌ سیاسی و دستووری د چارچۆڤێ‌ هەڤدیتنەكا رۆژنامەڤانی دا ڕاگەهاند، پڕانیا وان رێككەفتنێن ل گەل بەغدایێ‌ دهێنە ئەنجامدان دسیاسینە و ل سەر بنەمایێن دستووری ناهێنە ئەنجامدان، حكومەتا ئیراقێ‌ دانوستاندنان ل گەل هەرێما كوردستانێ‌ ل سەر بنەمایێ‌ ململانێ‌ و بۆراندنا دەمی و نەهێلانا یێ‌ بەرانبەری خوە دكەت، ئەڤە د چوار قۆناغان دا دهێنە كرن.
شرۆڤەكارێ‌ سیاسی و دستووری ئاشكراكر، قۆناغا ئێكێ‌ بەغدا دڤێت یێ‌ بەرانبەری خوە ماندی بكەت كو هەرێما كوردستانێ‌ یە، و قۆناغا دویێ‌ بزاڤان دكەت ناڤمالیا كوردان پرت و بەلاڤە بكەت و نێزیكی ئێكگرتنێ‌ نەبن، كو ئەڤە ژی ب رەنگەكی د قانوونا بۆدجەی و كارتێكرنا وێ‌ دا دەركەفت.
ل گۆرەیی باوەریا شرۆڤەكارێ‌ سیاسی د. سەردار قادری، دو قۆناغێن دیتر ماینە كو بەغدا ل دووڤ دگەریت، ئەو ژی قۆناغا كونترۆلكرن و دەستبسەردا گرتنیێ‌ یە، كو نوكە بەغدا دقۆناغا سیێ‌ دایە و بەغدایێ‌ دڤێت ژئالیێ‌ هێز و ئابووری و دیبلوماسیێ‌ ڤە كنترۆلا هەرێما كوردستانێ‌ بكەت، پاشی ب تەمامی بزاڤا دەستبسەرداگرتنێ‌ تەمام بكەت، بۆ هندێ‌ بتنێ‌ حوكمەتەكا قالبدایی بۆ هەرێما كوردستانێ‌ دروستبكەت.
مامۆستایێ‌ زانكۆیێ‌ هەروەسا خوەیاكر، ئارمانجا حكومەتا ئیراقێ‌ ئەو حوكمەتا هەرێما كوردستانێ‌ بڤی كەتوارێ‌ نوكە تێدا نەهێلیت.
ب باوەریا د. سەردار قادری ، پێدڤیە پارتێن سیاسیێن هەرێما كوردستانێ‌ بەرژوەندیا گشتی ل بەراهییا بەرژوەندیێن بەرتەسك و تایبەتی یێن حزبی ب دانن، هەروەسا گۆت: دڤێت كاری ل سەر ڤێ‌ چەندێ‌ بكەین، دستێوەردانێن دەرەكی كێم بكەین، و پشتەڤانیا وەلاتێن دیتر بۆ خەوە پەیدا بكەین، و بەرژوەندیێن ئیرانێ‌ ژی ل بەرچاڤ بگرین، چونكی ئەم دزانین باگراوەندێ‌ ڤان هەموو ئالۆزیان ئێك ژێدەر هەیە و دیارە ئەو كینە.

سەرۆكێ‌ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ‌ مەسرور بازانی ، پێشوازی ل ستیڤن هیگنس بالیۆزێ‌ بەریتانیا ل عیراقێ‌ ل بارەگایێ‌ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ‌ كر.
د هەڤدیتەكێ‌ دا بەحسێ‌ چارەسەركرنا وان كێشێن د ناڤبەرا ئیراقێ‌ و هەرێما كوردستانێ‌ دا و دابینكرنا مافێن دستووری یێن خەلكێ‌ كوردستانێ‌ هاتنە كرن، هەر دڤی بیاڤی دا بەحسێ‌ سەرەدانا شاندنێ‌ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ‌ بۆ بەغدا ل دۆر داخواز كرنا ماف و شایستەیێن دارایێ‌ یێن هەرێما كوردستانێ‌ كو متفەكێ‌ دستووری و ڕەوایە ل گەل هەر سێ‌ سەرۆكاتیێن ئیراقێ‌ و هەموو ئالیێن پەیوەندارێن سیاسی هاتنە بەحسكرن تەوەرەكێ‌ دیدارا بالێوزێ‌ بەریتانیا و مەسرور بارزانی بوون.

دۆگلاس سلێمان، بالیۆزێ‌ بەرێ‌ یێ‌ ئەمریكا ل ئیراقێ‌ د هەڤدیتەكێ‌ ل گەل تۆڕا رووداو سەبارەت سەرەدانا مەسرور بارزانێ‌ و شاندێ‌ حكومەتا هەرێما كوردستانێ‌ بۆ بەغدا گۆت: هندەك ئالیێن سیاسیێن ناڤخوەیا ئیراقێ‌ و ئالیێن نێڤدەولی یێن هەریمی هەنە بزاڤان بۆ لاوازكرنا قەوارێ‌ هەرێما كوردستانێ‌ دكەن، چارەسەریا وێ‌ ژی دوێ‌ چەندێ‌ دایە سەركردێن هەرێما كوردستانێ‌ زۆر ژ نێزیكڤە ل گەل ئالیێن بەغدایێ‌ پەیوەندیێن بەردەوام هەبن بۆ هندێ‌ پشتەڤانیان بۆ خوە كوم بكەن، هەر وەسا داكو دوان هێزان ژی بگەهن یێن دڤێن هەرێما كوردستانێ‌ لاواز بكەن.
دوگلاس سلێمان هەروەسا خوەیاكر، ئەو دوێ‌ باوەریێ‌ دا هندەك هێزێن شیعە و نەتەوە پەرستێن ئیراقێ‌ هەنە وانا دڤێتن پێكهاتێن كەمینە و هەرێما كوردستانێ‌ بكەڤنە ژێر ڕكێڤ و هەژموونا بەغدایێ‌.
بالێوزێ‌ بەرێ‌ یێ‌ ئەمریكا ل ئیراقێ‌ ل دۆر سەرەدانا مەسرور بارزانی و شاندێ‌ حكومەتێ‌ بۆ بەغدا گۆت: هەتا نوكە كێشێن سەرەكی هەر وەكی سەرۆك وەزیران مەسرور بارزانی ل حەفتیا بۆری دناما خوە دا بۆ واشتنۆن دیاركرین، فێدرالیا هەرێما كوردستانێ‌ یا ل ژێر گەفان، وەسا دیارە هندەك ئالیێن ناڤخوەیا ئیراقی و هندەكێن دەرەكی ژی دڤێن هەرێما كوردستانێ‌ لاواز بكەن، هەروەسا یا باش ئەوە سەركردێن هەرێما كوردستانێ‌ پەیوەندنیێن خوە ل گەل دۆستێن هەرێما كوردستانێ‌ بپارێزن.
بالیۆزێ‌ بەرێ‌ یێ‌ ئەمریكا هەروەسا ئاشكراكر و گۆت: ب باوەریا من ژمارەكا ئالیێن ل هندەك جهێن جودا هەنە لناڤخوەیا ئیراقێ‌ ل گۆر باروەریا من كۆمەكا هێزێن شیعە و نەتەوە پەرستێن ئیراقێ‌ ژی هەنە، كو خەلكی دخاپینن ب گۆتنا برێڤەبرنا ئیراقێ‌ ژ ئالیێ‌ شیعان ڤە بشێوەیەكێ زەلال دهێتە برێڤەبرن و پێكهاتێن دیتر یێن ئیراقێ‌ دڤی چارچۆڤەیی دا كار بكەن، چونكی وانا دڤێت پێكهاتێن كەمینە و هەرێما كوردستانێ‌ ژی ب كەڤنە ژێر دسەتهەلاتا بەغدا، هەروەسا ل گۆر باوەریا من هەتا ڕادەكی ژی ئیران ژی وێ‌ چەندێ‌ دخوازیتن، پەیوەندیێن ئیرانێ‌ یێن بەرهەمدار و دیرۆكی ل گەل ئالیێن جودا جودا یێن هەرێما كوردستانێ‌ هەنە، بەلێ‌ ب گشتی وەك دەمێ‌ هێرشێن لەشكری یێن ئیرانێ‌ بۆ سەر كوردێن ئۆپۆزسیۆنا ئیرانێ‌، مە دیت كو ل هەرێما كوردستانێ‌ دژین، ئیرانێ‌ دڤێت یا پشت راستبیت كو هەرێما كوردستانێ‌ چو تشتەكی ناكەت، كو زیانێ‌ ب بەرژوەندیێن ئیرانێ‌ بگەهینیتن، ژوان ژی دابینكرنا پەناگەهێن ئارام بۆ دژاتیا رژێما تەهرانێ‌.
سەبارەت پاراستنا سیستەمێ‌ فیدرالیا هەرێمێ‌ دوكلاس سلێمان دبێژیت، سەقامگیریا كوردستانێ‌ بۆ ئەمریكا گەلەك یا گرنگە، راستیا ڤی چەندێ‌ بۆ قۆناغا پشتی سالا 2003 ڤەدگەریت، بەلكی براستی بۆ بەری ژناڤبرنا رژێما سەدام حسێن و دەستێوەردانا لەشكرێ‌ ئەمریكا كو بۆ ژناڤبرنا سەدامی هاتبوون دڤەرێ، هەرێما كوردستانێ‌ بۆ مە دۆستە و هەرێما كوردستانێ‌ پشتەڤانا مە بوویە، مە وەك ئەمریكا دەلیڤەكا بازرگانیا باش ل گەل هەرێما كوردستانێ‌ دیتی یە، گرێبەستێن باشتر و ب قازانجتر و ژێنگەهەكا بازرگانییا گەلەك باش ل هەرێما كوردستانێ‌ بۆ مە هاتیە دابینكرن، لەوڕا سەقامگیریا هەرێما كوردستانێ‌ بۆ سەقامگیریا ئیراقێ‌ بگشتی یا گرنگە، ئەڤە ژی بۆ ئیدارا واشنتۆن گەلك یا گرنگە، كێشە ب باوەریا من ئەوە كو سەركرداتیا هەرێما كوردستانێ‌ هیچ دەمەكی ئەو هێزە بكار نەئیناینە كو دناڤا دەستورێ‌ ئیراقێ‌ دا بۆ هەرێما كوردستانێ‌ هاتیە دان وەك هەرێمەكا كورد و وەك مللەتەك، ب باوەریا من باشترین ستراتیجی بۆ هەرێما كوردستانێ‌ ئەوە كو ب دەنگەكێ‌ ئێكگرتی ل گەل بەغدایێ‌ ب ئاخڤن، هەكە كاك نێچیرڤان یان كاك مەسرور بچنە بەغدایێ‌ یاگرنگە هەڤدەم ئێك گۆتار بۆ بەغدایێ‌ هەبیت، هەروەسا هەموو سەركردێن كوردان دڤێت پەیامەكا كاریگەر و ئێكگرتی بۆ بەغدایێ‌ هەبیت، ئەمریكا هەردەم و بێگۆمان دڤێت مافێن كوردان بهێنە بجهئینان و ئەو پشكا دستووری یا ئیراقێ‌ كو پشتەڤانیا فیدرالیا هەرێما كوردستانێ‌ دكەت ب پەیوەندیێن باش د ناڤبەرا هەر دو ئالیان دا هەبن و بهێنە بجهئینان.
ل دووماهیێ‌ بالێوزێ‌ بەرێ‌ یێ‌ ئەمریكا دیاركر و گۆت: هەكە كورد دوێ‌ باوەرێ‌ دا بن كو ئەمریكا ب ڕێیا لەشكری پشتەڤانیا كوردان بكەت دژی ئیراقێ‌، ئەڤ چەندە با باوەریا من یا دوورە ژ راستیێ‌ كو بهێتە روودان، هەر چەندە ئەڤە دەمەكێ‌ درێژە ئەمریكا پشتەڤانیا لەشكری بۆ پێشمەرگەیێ‌ كوردستانێ‌ دكەت، داكو لەشكرەكێ‌ ئێكگرتیێ‌ كوردستانێ‌ هەبیت.

چاڤدێرەكێ‌ سیاسی سەبارەت سەرەدانا سەرۆك وزیرێن هەرێما كوردستانێ‌ مەسرور بارزانی و شاندێ‌ حكومەتا هەرێما كوردستانێ‌ بۆ بەغدا دبێژیت، ئێكگرتنا شاندێ‌ حوكمەتا هەرێمێ‌ حكومەتا بەغدا نەچاركر پێگیڕێب جهئینانا دستوور و قانوونا بۆدجێ‌ بكەت، و دڤێت مووچێ‌ فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ‌ ب هنێریتن.
محەمەد خەزعەلی چاڤدێرێ‌ سیاسی تایبەت بۆ كەنالێ‌ كوردستان 24 ڕاگەهاند، سەرەدانا ڤێ‌ جارێ‌ یا شاندێ‌ هەرێما كوردستانێ‌ سەرەدانەكا جوداتر بوو، ئێكگرتنا دناڤبەرا هەولێرێ و سلێمانیێ‌ دا و هەموو ئالیێن سیاسی یێن هەرێما كوردستانێ‌، ئەڤە وەرچەرخانەكا گرنگە دناڤا هەرێما كوردستانێ‌ دا.
خەزعەلی ئاماژەدا هندێ‌، حكومەتا فیدرال یا د برامبەری ب جهئینانا ئەركەكێ‌ دستووری دا بۆ هنارتنا مووچە و شایستەیێن هەرێما كوردستانێ‌ و نەهێلانا فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ‌ كو چاڤەرێی مووچەیێن خوەبن، هەروەسا گۆت: دڤێت حكومەتا فیدرالی ب ئەركێ خوە یێ‌ دستووری راببیت، و ل گەل حكومەتا هەرێما كوردستانێ‌ كێشەیێن خوە ب رێیا دستووری چارەسەر بكەت، و ئێدی خەلكێ‌ هەرێما كوردستانێ‌ د ڤێ‌ قەیرانێ‌ دا بكارنەئینن.
محەمەد خەزلی دوپاتكر، حكومەتا هەرێما كوردستانێ‌ د كاركرنا خوە دا ل گەل بەغدا یا رژدە و رێككەفتن ل سەر بنەمایێ‌ دستوور و رێككەفتنا سیاسی بۆ پێكئینانا حكومەتا ئیراقێ‌ كریە.
چاڤدێرێ‌ سیاسی زێدەباری وێ‌ چەندێ‌ ژی دیاركر، ئێكگرتنا لایەنێن سیاسیێن هەرێما كوردستانێ‌ پەیامەك بوو بۆ حكومەتا ئیراقێ‌، كو كورد ب ئێك دەنگ داخوازا مافێن خوە دكەن بیێ‌ جوداهی.
خەزعەلی سەرنجا وێ‌ چەندێ‌ ڕاكێشا، شاندێن كوردان بەری نوكە ب جودا جودا سەرەدانا بەغادایێ‌ دكرن، و هەر ئێك ژوانا بۆ بەرژوەندیێن خوە یێن كەسۆكی و حزبی ل گەل ئالیێن سیاسی و ئالیێن پەیوەندیدارێن حكومەتا ل بەغدا كۆمبوون ئەنجامددان، لەما چو ئەنجام نەبوون، بەلێ‌ ڤێ‌ جارێ‌ كو سەرەدانا ئێكگرتی بوو، ئەنجامێن ئەرینی دێ‌ بۆ هەبن.
هەژی گۆتنێ‌ یە ل رۆژا چوارشەمبی رێككەفتی 14 ئیلۆنێ‌ 2023 شاندێ‌ حكومەتا هەرێما كوردستانێ‌ كو پێكهاتی بوو ژ سەرۆك وەزیران مەسرور بارزانی و جێگرێ‌ سەرۆك وەزیران قوباد تالەبانی و ئاوات شێخ جەناب وەزیری دارایی و ئابووری، و ئۆمێد سەباح سەرۆكێ‌ دیوانا جڤاتا وەزیران، و ئامانج رەحیم سكرتێرێ‌ جڤاتا وەزیران، ب مەرەما دانوستاندنێ‌ و نەهێلانا كێشێن دارایی ل گەل حكومەتا بەغدا سەردانا بەغدا كرن، و ل گەل هەر سێ‌ سەرۆكاتیێن ئیراقێ‌ و ئالیێن سیاسی یێن شیعەیان كۆمبوون.

هەڵەبجە، عەزیز رەسول:

سەرانێن ئیراقێ‌، پێگریا وێ‌ رێككەفتنێ‌ نەبووینە یا ل گەل حكومەتا هەرێما كوردستانێ‌ كری، بوودجەیا خەلكێ‌ كوردستانێ‌ ناهنێرن، دناڤا جاددەیا كوردستانی ژی دەنگێن نەرازی ل هەمبەری بەغدایێ‌ بلند بووینە، چاڤدێرەكێ‌ سیاسی ژی دبێژیت، كارتا ب هێزا كوردان ئەوە خوە ژ حكومەتا بەغدایێ‌ ڤەكێشن دا كو حكومەتا شیعی بهێتە هەلوەشاندن.
چاڤدێرێ‌ سیاسی دارا محەمەد ئەمین بۆ رۆژناما ئەڤرۆ ڕاگەهاند، كوردان وەك نەتەوە ب خەباتا خوە حوكمێ‌ زاتی و پاشی فیدرالی وەرگرتیە، كارتا ب هێزا كوردان كوردبوونا وانایە، نەتەوەیا دویێ‌ یە د ئیراقێ‌ دا، كورد ب ئێك دەنگی و ب ئێكرێزی ژ بەغدایێ‌ بهێنە ڤەكێشان ئەو حكومەتا نوكە یا بناڤێ‌ حكومەتا ئیراقێ‌ دێ‌ هێتە هەلوەشاندن، هەكە كوردان پشتەڤانیا دامەزراندنا دەولەتا ئیراقا نوو نەكربا شیعە نەدشیان دەولەتێ‌ ب تنێ‌ دروست بكەن، سوونەیان ژی نەدهێلان ئەو كارە بهێتە ئەنجامدان، دبیت هندەك كەس وەسا هزر بكەن ئەڤ گۆتنە بۆ بەرڤانیكرنا ژ پارتی و ئێكەتیە بەلێ‌ وەسا نینە، بەغدا نەشێت دژاتیا كوردان بكەت، چونكی پێكهاتەكێ‌ سەرەكییێ‌ ئیراقێ‌ نە وحاشاتی لڤێ‌ ئێكێ‌ ناهێتە كرن.
چاڤدێرێ‌ سیاسی هەروەسا گۆت: هەكە كورد خوە ژ پرۆسێسا سیاسییا ئیراقێ‌ ڤەكێشن
ئەڤە حكومەت سۆدانی دێ‌ هێتە هەلوەشاندن، بێگۆمان عیراقێ‌ حكومەتەكا لاواز هەیە، كورد ل گەل ئالیێ‌ سونی ئێكبگرن وی دەمی شیعە نەشێن ب ساناهی حوكمڕانیا ئیراقێ‌ بكەن، ئیراق وەلاتەكێ‌ ب هێزە، كورد ئێكرێزبن دێ‌ شێن گڤاشتنێن گەلەم مەزن ل سەر ئیراقێ‌ دروست بكەت، ‌ بەلێ‌ دڤێ‌ رەوشێ‌ دا بێگۆمان نەشێن چو گڤاشتنان بكەن، چونكی هەر حزبەك ب جودا دچیت دانوستاندنان ل گەل بەغدایێ‌ دكەن.
دارا محەمەد ئەمین خوەیاكر، پرت و بلاڤبوونا ناڤمالیا كوردی، كورد بێهێز كرینە، حكومەتا ئیراقێ‌ نوكە گڤاشتنا ل سەر كوردستانێ‌ دكەت، بەردەوام داخوازیێن بلند دكەت، بەلێ‌ كۆمەكا بابەتان هەنە، مافێ‌ نەتەوەیی وەك فێدرالیەت د دستوورێ‌ ئیراقێ‌ دا هاتی بنەجهكرن و نەشێن دەستكارییێ‌ تێدا بكەن، باوەرناكەم بەغدا بشێت بوودجە و مووچێ‌ خەلكێ‌ كوردستانێ‌ بەردەوام ڕاكریت و نەهنێریت، چونكی فرۆشتنا پەترۆلێ‌ نەمایە، دبیت گیرو بكەت بەلێ‌ هەر دێ‌ هنێریت.

كۆمسیونا بلندا هەلبژارتنێن ئیراقێ‌ پشتی تروپشككرنا ناڤ و قەوارەیێن سیاسی ل ئیراقێ‌ بۆ ئەنجامدانا هەلبژارتنێن پارێزگەهان، ژمارا لیست و هەڤپەیامنی و پارت و ئالیێن سیاسیێن دیاركرن، لیستا پارتی دیموكراتی كوردستان ب ژمارە 197 دێ‌ پشكداریێ‌ دەهاەلبژارتنێن پارێزگەهاندا كەت.
پارتی دیموكراتی كوردستان ل پارێزگەهێن كەركووك و نەینەوا و دیالا، دێ‌ لیستا خوەیا تایبەت بۆ پشكداریا د هەلبژارتێن پارێزگەهێن ئیراقێ‌ دا هەبیت.
هەژی گۆتنێ‌ یە هەر ژ سالا 2005 وهەتا نوكە ئەڤە جارا ئێكێ‌ یە پارێزگەها كەركووكێ‌ دێ‌ دڤان هەلبژارتناندا پشكدار بیت.

هەولێر، قائید میرۆ

بەرپرسەكێ پۆلیسێن هاتن و چوونێ ئاشكراكر، بڕیارا كێمكرنا پارەیێ سزایێن هاتن و چوونێ د بەرژەوەندیا وەلاتیاندایە و دبێژیت: ئەو بڕیار ب شاشی گەهشتیە وەلاتیان و هەتا دووماهیا هەیڤا شوباتێ ئەگەر پارەیێ سزایێ هاتن و چوونێ نەهێتە دان ژی ب هیچ شێوەیەكی زێدەنابیت، ب تنێ پشتی هەیڤا شوباتێ ئەگەر د دەمێ ئێك هەیڤدا پارەیێ سزای نەهێتەدان دێ زێدەبیت، ئەڤە ژی ب تنێ بۆ سزایێن نوویە نەك یێن بەرێ.

موقەدم فازل حاجی، پەیڤدارێ هاتن و چوونا هەولێرێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیار كر «بڕیارا ئازاكرنا وەلاتیان ل رێژەیەكا پارەیێ سزایێن هاتن وچوونێ بۆ وەزیرێ ناڤخۆ هاتیە بلندكرن و پشتی پێداچوونێ بۆ بەرچاڤگرتنا رەوشا ئابووری یا وەلاتیان، بڕیار هاتیەدان رێژەیەك ژ سەدێ وەلاتی بهێنە ئازاكرن ل پارەیێ سزایێ هاتن و چوونێ، بڕیار 28ی تەباخێ دەرچوویە و هەتا 28ی هەیڤا شوباتا سالا داهاتی دێ كار پێ بهێتەكرن.
زێدەتر دبێژیت: ئەگەر بهێت و وەلاتیەكی د دەمێ نوكە دا ئێك ملیۆن دینار سزایێن هاتن و چوونێ ل سەر هەبن، هەتا ژڤانێ دیاركری واتە هەتا دووماهیا هەیڤا شوباتێ سەرەدانا فەرمانگەهێن هاتن و چوونێ بكەت، ل جهێ ئێك ملیۆن دینار، ب تنێ دێ 800 هزار هێنە وەرگرتن و ب 200 هزار دیناران دێ هێتە ئازاكرن، بەرۆڤاژی ئەگەر وەلاتیەكی ئێك ملیۆن سزایێ هاتن و چوونێ لسەر هەبیت و د دەمێ نوكەدا شیانێن دانا ئەڤی پارەی نەبن ب چو شێوەیەكی لسەر ناهێتە زێدەكرن و بڕیارا وەزارەتا نافخۆ بۆ بەرژەوەندیا وەلاتیێن هەرێما كوردستانێ هاتیە دەركرن، بەلێ مخابن رەنگە ب شاشی گەهشتبیتە وەلاتیان.
موقەدم فازل حاجی ئاماژە كر «ل گۆرەی بڕیارا وەزارەتا نافخۆ، هەر كەسەكێ هەتا 28ی شوباتێ پارەیێ سزایێن هاتن و چوونێ نەدەتە حوكمەتێ‌، ئەڤە دێ هەر وەكی خوە لسەر مینیت و زێدە نابیت، بەلێ ئەگەر پشتی ب دووماهی هاتنا بڕیارێ شۆفێرەك سەرپێچیێ بكەت یان هەر پارەیەكێ وەكی سزا بكەڤیتە سەر و د دەمێ ئێك هەیڤدا پێگیر نەبیت ب دانا سزایێ هاتن و چوونێ، ئەڤە دێ بیتە دو بەرامبەر، بەلێ سزایێن بەرێ زێدە نابن، ئەڤە ژی بۆ پێگیریا وەلاتیانە بۆ دانا سزایێن هاتن و چوونێ و هەر وەلاتیەكێ قەردارێ هاتن و چوونێ بیت دشێت مفاداربیت ژ بڕیارا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ب رێژەیا 20%ێ هاتیە كێمكرن هەتا ژڤانێ دیاركری.

سەرۆك بارزانی ب هەلكەفتا 62 سالیا سالڤەگەرا هەلكرنا شۆڕەشا مەزنا ئیلۆنێ‌ رێككەفتی 11 ئەیلۆنا سالا 1961 پەیامەك بەلاڤكر.
دپەیاما سەرۆك بارزانی دا هاتیە: شۆڕەشا ئیلۆنێ‌ مەزنترین شۆڕەشا سیاسی و چەكداری و جڤاكییا مللەتێ‌ كوردستانێ‌ بوو، سەخمەراتی پاراستنا ناسنامە و بەرگیریا ژ مافێن ڕەوایێن مللەتێ‌ كوردستانێ‌ و بەرقراركرنا دیموكراتیێ‌ ل ئیراقێ‌.
ئەڤە ژی دەقێ‌ پەیاما سەرۆك بارزانییە :
بناڤێ‌ خودێ‌ مەزن و دلۆڤان

شۆڕەشا ئیلۆنێ‌ مەزنترین شۆڕەشا سیاسی و چەكداری و جڤاكییا مللەتێ‌ كوردستانێ‌ بوو، سەخمەراتی پاراستنا ناسنامە و بەرگیریكرنا ژ مافێن ڕەوایێن مللەتێ‌ كوردستانێ‌ و بەرقراركرنا دیموكراتیێ‌ ل ئیراقێ‌. شۆڕەشا مەزنا ئیلۆنێ‌ ب ڕێبەرایا بارزانیێ‌ نەمر ئەزموونەكا بێ‌ وێنەیا خەبات و تێكۆشانێ‌ بوو، كو هەموو دەڤەر و چیایێن كوردستانێ‌ و هەموو تەخ و چین وتێكرایا ئایین و نەتەوەیێن كوردستانێ‌ تێدا پشكدار بوون.
ل بیرەوەریا شێست و دو سالیا هەلكرنا شۆرەشا ئیلۆنێ‌ دا رێز و بهاگرتن بۆ خەبات و ماندیبوونا هەموو شۆڕەشگێر و پێشمەرگە و كادرێن شۆڕەشا ئەیلۆنێ‌ هەنە، كو رۆلەك هەبوویە دڤێ‌ شۆڕەشا مەزندا و شانازییەك بۆ مللەتێ‌ خوە تۆمار كر.

مسعود بارزانی
11 ئیلۆنێ‌ 2023

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com