پەیڤدارێ كۆمسیۆنا بلند یا سەربخوە یا هەلبژارتنان ل ئیراقێ ڕاگەهاند: ئەو سكالایێن ل سەر هەلبژارتنێن جڤاتێن پارێزگەهان ل ئیراقێ هاتینە تۆماركرن نەگەهشتینە ئاستێ ڕەنگێ سوور و 69 سكالا ژی یێن هاتینە تۆماركرن، هەروەسا دبێژیت: شەش سكالایان ڤەكۆلین تێدا دهێتە كرن.
دوهی سێشەمبی 19/12/2023 جومانە غەلای، پەیڤدارا كۆمسیۆنا بلند یا سەربخوە یا هەلبژارتنان ل ئیراقێ گوت» سكالایێن ل دەنگدانا گشتی و تایبەت بۆ هەلبژارتنێن جڤاتێن پارێزگەهێن ئیراقێ گەهشتینە 69 سكالایان، كو 54 سكالا ل دەنگدانا گشتی و 15 سكالا ل دەنگدانا تایبەت هاتینە كرن».
سەبارەت جۆرێ سكالایان ژی دبێژیت» ئەو سكالایێن زەر 43 سكالا بوون و سكالایێن كەسك ژی 20 سكالا بوون و شەش سكالا ژی دبن ڤەكۆلینێ دانە، هیچ سكالایەك نە گەهشتیە ئاستێ ڕەنگێ سوور كو مەترسی ل سەر گوهۆڕینا ئەنجامان هەبیت».
پەیڤدارا كۆمسیۆنا بلند یا سەربخوە یا هەلبژارتنان ل ئیراقێ جۆرێ سكالایان ژی ب گۆڕەی ڕەنگان شرۆڤەكر و گوت» ئەو سكالایێن كو ڕەنگێ زەرن كاریگەری ل سەر ئەنجامێن دەنگدانێ نابیت و ب ئەگەرێ زۆر ڤە دهێنە ڕەتكرن، چونكە یان بێی بەلگە هاتینە پێشكێشكرن یان بەرۆڤاژی لۆژیك و ئەوان مەرجانە كو هاتینە دانان بۆ سكالاكرنێ».
سەبارەت ب سكالایێن ڕەنگێ كەسك ژی گوت» ئەو سكالایێن ڕەنگی كەسك هەی ژ ئەگەرێ ئەوان پێشێلكاریان دهێنە تۆماركرن كو ژ ئالیێ كارمەندێن كۆمسیۆنا بلند یا سەربخوە یا هەلبژارتنان ل ئیراقێ هاتینە كرن یان ژ ئالیێ بریكارێن هێز و ئالیێن سیاسی، یان ژی ژ ئالیێ هێزێن ئەمنی ڤە هاتینە كرن، ب گشتی ئەوان سكالایان ژی كاریگەری ل سەر ئەنجامێ دەنگدانێ نابیت و پێدڤی ب ڤەكۆلینێ و سزادانا ئەوان كەسان هەیە كو كێمتر خەم بوون».

كۆمسیۆنا بلند یا سەربخوە یا هەلبژارتنان ل ئیراقێ ئاشكراكر كو ڕێژەیا پشكداریكرنێ ل هەردو هەلبژارتنێن تایبەت و گشتی یێن جڤاتێن پارێزگەهێن ئیراقێ 41% بوو.
دوهی سێشەمبی 19/12/2023، كۆمسیۆنا بلند یا سەربخوە یا هەلبژارتنان ل ئیراقێ ئامارێن دوماهیێ یێن پشكداریا دەنگدەران ل هەردو هەلبژارتنێن تایبەت و گشتی یێن جڤاتێن پارێزگەهێن ئیراقێ بەلاڤكرن.
ب گۆڕەی ئامارێن كۆمسیۆنێ، ڕێژەیا پشكداریا دەنگدەران د هەلبژارتنان دا 41% بوو، پتریا ڕێژەیا پشكداریا دەنگدەران ل پارێزگەها كەركووكێ (66%) و كێمترین ژی ل پارێزگەها بەغدا/ ڕەسافە (21%) بوو.
ڕێژەیا پشكداریا دەنگدەران ل هەردو هەلبژارتنێن گشتی و تایبەت ل پارێزگەهێن ئیراقێ ب ڤی شێوەی بوو:
كەركووك 66% ، سەلاحەدین 59% ، ئەنبار 57%، نەینەوا 53% ، موسەننا 45%، دیالا 45%، بەسرا 43% ، كەربەلا 40%، بابل 40%، دیوانیە 38%، واست 37%، نەجەف 32%، ناسریە 31%، میسان 29%، بەغدا/ كەرخ 32%، بەغدا/ ڕەسافە 21%.
تنێ هەلبژارتنێن تایبەت یێن جڤاتێن پارێزگەهێن ئیراقێ ل باژێرێن هەرێما كوردستانێ هاتنە ئەنجامدان كو ل ڕۆژا شەمبیێ 16/12/2023 بڕێڤەچوون. ل ناڤ كەمپێن ئاوارەیێن ئاكنجیێن هەرێما كوردستانێ ب دەهان بنگەهێن دەنگدانێ بۆ دەنگدەران هاتبوونە ڤەكرن بۆ ئەوێ چەندێ بشێن پشكداریێ د هەلبژارتنان دا بكەن و دەنگێن خوە بدەن.
ب گۆڕەی ئامارێن كۆمسیۆنا بلند یا سەربخوە یا هەلبژارتنان ل ئیراقێ، ڕێژەیا پشكداریا دەنگدەرێن تایبەت ل هەرێما كوردستانێ ب ڤی شێوەیێ بوو:

-پارێزگەها سلێمانیێ (هەلبژارتنێن تایبەت) 89%
-پارێزگەها هەولێرێ (هەلبژارتنێن تایبەت) 81%
-پارێزگەها دهۆكێ (هەلبژارتنێن تایبەت) 67%

ڤەکۆلەرەکێ ناڤدار یێ تورکیا دیار دکەت، پشتی شەڕێ د ناڤبەرا ئسرائیلێ و حەماسێ دا هەتا نها تورکیا گەلەک خێزانێن چەکدارێن حەماسێ ل عەفرینێ و دەوروبەرێن وێ ئاکنجی کرینە و وەسا دیارە ئەو یەک د بەرژەوەندیا ئسرائیلێ دایە، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی هەتا نها چو کەسەکێ دژبەریا بزاڤێن تورکیا نەکریە.

فەهیم تاشتەکین ڤەکۆلەرێ ناڤدار یێ تورکیا راگەهاند، پشتی شەڕێ د ناڤبەرا حەماسێ و ئسرائیلێ دا هەتا نها گەلەک ژ خێزانێن چەکدارێن حەماسێ ل عەفرینێ و دەوروبەرێن وێ بجهـ بووینە، ب تایبەتی ژی تورکیا ئەو دەڤەرێن کو بەری نها ژ دەستێ یەپەگێ دەرئێخستین دڤێت عەرەبێن فەلەستینێ ل وان دەڤەران بجهـ بکەت، ئارمانجا سەرەکی یا تورکیا ئەوە دا دیموگرافیا عەفرینێ و دەڤەرێن دی ب تەمامی بگوهۆڕیت و هەتا نها ژی ب رەنگەکێ باش شیایە کارێ خوە ئەنجام بدەت.
ناڤهاتی ئەو یەک ژی دیار کریە، دیموگرافیا باژێرێ عەفرینێ ب تەمامی هاتیە گوهۆڕین و نها رێژەیا کوردان د ناڤ باژێرێ عەفرینێ دا گەلەک کێم بوویە، د پێنگاڤا دویێ دا تورکیا دڤێت وان دەڤەرێن دیتر ژی ژ کوردان چۆل بکەت و عەرەبان ل جهێ کوردان ئاکنجی بکەت، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی نها دەلیڤەکا گەلەک باشە بۆ تورکیا، چونکی چو هێزەک د ئاستێ جیهانی و هەرێمی دا هەتا نها دژبەریا پرۆژێ تورکیا نەکریە، وەلاتەک وەکو ئسرائیلێ ژی دیارە پێ باشە دا غەزە ژ خێزانێن چەکدارێن حەماسێ بهێتە چۆل کرن، پرۆژێ تورکیا یێ نها دێ زیانەکا گەلەک مەزن بۆ کوردێن رۆژئاڤایێ کوردستانێ هەبیت، چونکی هەکە سوباهی رەوشا سووریێ یا ئارام بیت دیسان دێ بابەتێ عەرەبان ب گشتی بۆ کوردان بیتە ئاریشەکا گەلەک مەزن.
فەهیم تاشتەکین ئاماژە ب بزاڤێن نوو یێن تورکیا ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ کریە و ئاماژە ب ڤێ یەکێ ژی کریە، نها شام د رەوشەکا گەلەک لاواز دایە و نەشێت دژبەریا تورکیا بکەت، ل ئالیێ دی ئاکنجیکرنا عەرەبان ل دەڤەرێن کوردی بۆ شامێ ژی یا خراب نینە، شام نها ل دژی پرۆژێ تورکیا یێ بۆ گوهۆڕینا دیموگرافیا دەڤەرێن کوردی نینە، چونکی ب سالانە یا شامێ نەشیایی ل دژی کوردێن سووریێ بکەت نها تورکیا ڤێ یەکێ دکەت.
ئەو یەک د دەمەکێ دایە کو بەری نها رێکخستنا مافێن مرۆڤی یا سەر ب نەتەوەیێن ئێکگرتی ژی دیار کربوو، دیموگرافیا باژێرێ عەفرینێ ب تەمامی هاتیە گوهۆڕین و گرۆپێن چەکدارێن سەر ب تورکیا گەلەک جهێن دیرۆکی یێن باژێرێ عەفرینێ وێران کرینە، ناڤێ هەموو تاخێن کوردی یێن باژێرێ عەفرینێ هاتینە گوهۆڕین و رێژەیا کوردان ل عەفرینێ گەلەک کێم بوویە و هەتا چەکدارێن سەر ب تورکیا و خێزانێن وان ڤە ل عەفرینێ نەهێنە دەرخستن رەوشا وی باژێری ئاسایی نابیت.

سەرۆك مەسعود بارزانی، ب هەلكەفتا ڕۆژا ئالایێ كوردستانێ پەیامەك ل تۆرا جڤاكی یا ئێكس (تویتەرا بەرێ) بەلاڤكر و تێدا دبێژیت:
كوردستانیێن ئەزیز، ڕۆژا ئالایێ كوردستانێ ل هەوە هەموویان پیرۆز بیت.
ئالایێ مە هێمایێ بەرخوەدان و ئاشتیخوازی و باوەری ب خوەبوونا گەلێ مەیە.

سەرۆك مەسعود بارزانی ب مەبەستا گەهاندنا بەهیداریێ و هەڤخەمیێ بۆ وەغەركرنا میرێ كوێتێ سەرەدانا قۆنسلخانەیا كوێتێ ل باژێرێ هەولێرێ كر.
دوهی دوشەمبی 18/12/2023، سەرۆك مەسعود بارزانی سەرەدانا قونسلخانەیا كوێتێ ل باژێرێ هەولێرێ كر و بەهیداری و هەڤخەمیا خوە بۆ وەغەركرنا ڕەحمەتی (شێخ نەواف ئەلئەحمەد ئەلجابر ئەلسەباح) میرێ دەولەتا كوێتێ ب گەل و سەركردایەتیا دەولەتا كوێت و عوسمان داود ئەلداود، قونسلێ گشتیێ دەولەتا كوێتێ ل باژێرێ هەولێرێ گەهاند.

سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ ل ڕۆژا ئالای داخوازكر، بلندكرنا ئالایێ كوردستانێ ببیتە ئەگەرێ دەربازكرنا دوبەرەكیێ هەروەسا گوت ژی: ئالایێ مە هێمایێ هیڤیێن مە یێن هەڤپشكە، هێمایێ ڕوو ب ڕووبوونا ئاستەنگایە و سەركەفتنا مە ل سەر بەربەستان.
ل سەرۆكایەتیا هەرێما كوردستانێ ب پشكداریا نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ، ڕێوڕەسمێ بلندكرنا ئالایێ كوردستانێ بڕێڤەچوو.
نێچیرڤان بارزانی د وێ ڕێوڕەسمێ دا پەیڤەك پێشكێشكر و تێدا گوت» ئەڤ ئالایە، ل گەل ئەوێ چەندێ كو ئاماژەیە بۆ ئێك نیشتمان، ئێك ب ئێك دلێن ڤی نیشتمانی ل هەر جهەكی بن ژ كورد و هەموو پێكهاتەیێن دی پێكڤە گرێددەت. لەوما بلا بلندكرنا ئالای، ئەوێ پەیمانێ ژی د دەروونێ مە دا نوو بكەت كو دوبەرەكیێ دەرباز بكەین، ڕێزێ ل جوداهیێن خوە بگرین».
گوت ژی» ڕەنگێ سپی، ڕامانا دادپەروەریێ و ئاشتیێ و پێكڤەژیانێ یە. ڕەنگێ كەسك، ڕامانا ژیانێ و بەردەوامیێ و خەباتێ یە، ڕەنگێ سوور، ڕامانا بەرخوەدانێ و بەرهنگاربوونێ و پیرۆزیا خوینا شەهیدێن ڕێكا ئازادیا كوردستانێ یە. بلا هەتاڤا زەر ل سەر ئالایێ مە، ببیتە هێڤێنی هیڤی و ئومێدێن مە، بۆ گەهشتنێ ب مافێ چارەنڤیس».
هەروەسا گوت» دەمێ ئالای ل ئەسمانێ بێ سنوور دا بلند دكەین، بلا د گەلدا ورەیێن مە بلند بن. بلا هەموو ئەو شیانێن بێ سنۆر بینینە بیرا خوە كو د خەباتا مە یا پێكڤە دا هەین، بلا ئەوێ شكۆیا ئەڤرۆ هەست پێ دكەین، مە هانبدەت بۆ ئارمانجێن بلندتر، بۆ دەستكەفتێن مەزنتر، بۆ گیانێ پێكڤەییێ و سۆزا هەڤپشك، بۆ خوەشتڤیا هەڤپشك یا وەلاتی و هەموو ئەوێن كو ل كوردستانێ دژین. ل بن ڤی چەترێ كۆمكەر كو سیمبۆلا ناسنامەیا مە یا هەڤپشكە، بلا پێكڤە ب هێزتر بەر ب پێشڤە بچین، بۆ ئەوێ چەندێ مەزنیا نەتەوەیا خوە ل سەر بەرپەرێن دیرۆكێ تۆمار بكەین».

ل ڕۆژا ئالایێ كوردستانێ ب بەرهەڤبوونا مەسرۆر بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ و نوونەرێن پێكهاتەیێن كوردستانێ، د ڕێوڕەسمەكێ تایبەت دا ڕۆژا ئالایێ كوردستانێ بڕێڤەچوو.
د وی ڕێوڕەسمی دا مەسرۆر بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، ڕاگەهاند» ل ڕۆژا ئالایێ كوردستانێ، ئالایێ هەموو پێكهاتەیێن كوردستانێ بلند و پیرۆز ڕادگرین».
سەرۆكێ حوكمەتا هەرێمێ گوت ژی» سەرێ ڕێزێ بۆ شەهیدێن سەربلندێن خوە د چەمینین كو ژ پێخەمەت ڤی ئالای و ئاخا كوردستانێ گیانێ خوە بەخشكری».

سەرۆك مەسعود بارزانی ل سەلاحەدین ل گەل سكرتێر و ئەندامێن سكرتاریەتا ئێكەتیا ئافرەتێن كوردستانێ كۆمبوو.
د كۆمبوونێ دا سەرۆك بارزانی د پەیڤەكێ دا سەرەرای ئاماژەكرن ب ڕۆلێ ئێكەتیا ئافرەتێن كوردستانێ د قۆناغێن جودا جودا یێن خەباتا گەلێ كوردستانێ، قوربانیدان و وەستیانا ئافرەتێن كوردستانێ بلند هەلسەنگاند و ب پێدڤی زانی كو ل قۆناغێن داهاتیدا ئێكەتیا ئافرەتێن كوردستانێ د پێگەهاندن و ب هێزكرنا هشیاریا نەتەوەیی و نیشتمانی یا ئافرەتان بەردەوام بیت. هەروەسا كار بۆ بەرگریكرن و پاراستنا مافێن ئافرەتان ل بوارێن جودا جودا یێن جڤاكێ كوردستانی دا بكەت.
هەر د وێ كۆمبوونێ دا سەرۆك بارزانی سوپاسیا سكرتێر و ستافێ سكرتاریەتا ئێكەتیا ئافرەتێن كوردستانێ كر كو ئەركێن خوە ب باشێ ئەنجامداینە و ل دۆر كۆنگرەیێ نەهێ یێ ئێكەتیا ئافرەتێن كوردستانێ كو دێ ل نێزیك هێتە گرێدان شیرەت و ڕێنمایێن پێدڤی بەرچاڤكرن.

مەسرۆر بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، ب مەبەستا پشكداریكرنێ د بەهیا میرێ كوێتێ دا بەر ب ئەوی وەلاتێ چوو.
دوهی دوشەمبی 18/12/2023، مەسرۆر بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ب سەرۆكایەتیا شاندەكێ حكومی، بەر ب وەلاتێ كوێتێ بڕێكەفت بۆ پشكداریێ د بەهیا شێخ نەواف ئەحمەد ئەلجابر ئەلسەباح، میرێ كوێتێ.

سەرۆكێ دەستەیا دەڤەرێن كوردستانی یێن دەرڤەی ئیدارەیا هەرێما كوردستانێ دبێژیت، ئارمانج ژ دەنگدانێ، زڤراندنا كەركووكێ یە بۆ سەر ب كوردستانێ ڤە، ئاماژە ب ئەوێ چەندێ ژی دكەت كو پێدڤیە بڕێڤەبرنا كەركووكێ بكەڤیتە دەستێ خەلكێ ڕاستەقینە یێ كەركووكێ.
فەهمی بورهان، سەرۆكێ دەستەیا دەڤەرێن كوردستانی یێن دەرڤەی ئیدارەیا هەرێما كوردستانێ گوت» وەلاتیێن كورد ب هەستا نیشتمانی و نەتەوەیی چوونە سەر سندۆقێن دەنگدانێ و ئارمانج ژ پشكداریكرنێ د هەلبژارتناندا تنێ دیاركرنا پارێزگاری ژ ئالیێ كوردان ڤە نینە، بەلكو ئارمانج زڤراندنا كەركووكێ یە بۆ سەر ب كوردستانێ ڤە».
پشتی هێرشێن 16 ئۆكتۆبەرا 2017 گوهۆڕینێن مەزن ب سەر ڕەوشا كەركووكێ و دەڤەرێن كوردستانی یێن دی یێن دەرڤەی ئیدارەیا هەرێما كوردستانێ هاتینە، كورد ل كەركووكێ دبێژن: كورد ل ئەوان دەڤەران ب تمامی هاتینە پشتگوهـ هاڤێتن و ستەم لێ دهێتە كرن، سەرۆكێ دەستەیا دەڤەرێن كوردستانی یێن دەرڤەی ئیدارەیا هەرێما كوردستانێ دبێژیت ئەوا كو هەی «ئەو ب ئەرەبكرنا نوویە كو ل كەركووكێ و دەڤەرێن كێشە ل سەر دهێتە دیتن».
فەهمی بورهان دیاركر ژی» ب پشكداریكرنێ د هەلبژارتنێن جڤاتا پارێزگەها كەركووكێ، كورد دێ بنە پشكەك ژ بڕیاردەرێن سیاسی و كارگێری ل ئەوی باژێری كو پشتی 16 ئۆكتۆبەرا 2017 هیچ بڕیارەك د دەستێ كوردان دا نەمابوو، بەلكو هندەك كەس تێدا كاربدەست بوون كو خەلكێ ڕەسەنێ كەركووكێ نەبوون و بێگومان پشكداریكرن د هەلبژارتناندا گەلەك ژ ئەوان كێشەیان دێ چارەسەركەت».