سەرۆكایەتیا ئەركانێن وەزارەتا پێشمەرگەی ل هەرێما كوردستانێ بەیاننامەیەك ل دۆر ڕوو ب ڕووبوونا هێزێن پێشمەرگەی ل گەل هێزەكا لەشكرێ ئیراقێ ل مەخموور بەلاڤكر و تێدا ڕاگەهاند: ژ ئەنجامێ ڕوو ب ڕووبوونێ شەهید و بریندار ژ هەردو ئالیان كەفتینە.
د بەیاننامەیا سەرۆكایەتیا ئەركانێن وەزارەتا پێشمەرگەی دا هاتیە» مخابن ل ڕۆژا 22/10/20123 ڕوودانەكا نەخوەش ل دەڤەرا مەخموور ڕوودا و د ئەنجامدا شەهید و بریندار ژ هەردو ئالیان هەبوون».
سەرۆكایەتیا ئەركانێن وەزارەتا پێشمەرگەی دوپاتی ل وێ چەندێ كر» پێگیریا خوە ب كاركرنێ ل گەل حوكمەتا فیدرال دوپات دكەین ژ پێخەمەت چارەسەریەكا بنەرەتی و بەردەوام، كو تەناهیێ و سەقامگیریێ ل سەرانسەری ئیراقێ پەیدا بكەت».
هەڤدەم د بەیاننامەیا سەرۆكایەتیا ئەركانێن وەزارتا پێشمەرگەی پشتەڤانی بۆ ناڤەڕۆكا بەیاننامەیا فەرماندەیا گشتی یا هێزێن چەكدار ل ئیراقێ « بۆ ئەنجامدانا ڤەكۆلینەكا گشتی و بلەز و شەفاف بۆ وێ ڕوودانێ بۆ دیاركرنا هۆكاران و دیتنا ڕێچارەیەكا گونجای بۆ جهگیركرنا ئاسایش و سەقامگیریێ ل دەڤەرێ» دەربری.

سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ پێشوازیێ ل ئەمیندارێ گشتیێ هەڤپەیمانیا پێشكەفتنا نیشتمانی یا ئیراقی كر و هەردو ئالیان دوپاتكر كو نابیت ئیراق بچیتە د ناڤ كێشە و ئالۆزیێن هەرێمایەتی دا.
سەرۆكایەتیا هەرێما كوردستانێ د بەیاننامەیەكێ دا كو ل ڕۆژا دوشەمبی 23/10/2023، بەلاڤكری و تێدا هاتیە» نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ ل هەولێرێ پێشوازی ل شێخ جەمال ئەلزاری، ئەمیندارێ گشتیێ هەڤپەیمانیا پێشكەفتنا نیشتمانی یا ئیراقی كر و د دیدارەكێ دا ڕەوشا سیاسی و ئەمنی ل ئیراقێ، پەیوەندیێن د ناڤبەرا بەغدا و هەولێرێ دا و ڕەوش و پێشهاتێن ڕۆژهەلاتا ناڤین باسكر.
ب گۆڕەی وێ بەیاننامەیێ، هەردو ئالی ل سەر پێدڤیا پاراستنا سەقامگیری و ئارامیا ئیراقێ و دەڤەرێ و بزاڤكرن بۆ ڕێگریكرنێ ل زێدەبوونا ئالۆزیان د هەڤڕابوون.
سەرۆكایەتیا هەرێما كوردستانێ ئاماژە ب وێ چەندێ ژی كر» نێچیرڤان بارزانی ل گەل شێخ جەمال ئەلزاری دوپاتی ل وێ چەندێ كر كو پێدڤیە ئیراق نەچیتە دناڤ كێشە و ئالۆزیێن هەرێمایەتی».

سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ ل گەل مارك سترۆ قونسلێ گشتیێ ئەمریكا ل هەرێما كوردستانێ، دەربارەی دووماهی پێشهاتێن ڕەوشا ئالۆز یا دەڤەرێ و ڕوودانێن ئارمانجگرتنا هێزێن هەڤپەیمانان كۆمبوو.
سەرۆكایەتیا هەرێما كوردستانێ بەلاڤكر» ل ڕۆژا دوشەمبی 23/10/2023 ، نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ د دیدارەكێ دا ل گەل مارك سترۆ، قونسلێ گشتیێ ئەمریكا ل هەرێما كوردستانێ، باس ل دووماهی پێشهاتێن ڕەوشا ئالۆز یا دەڤەرێ و ڕوودانێن ب ئارمانجگرتنا هێزێن هەڤپەیمانان و هەماهەنگیا ئەمنی یا هەولێر – بەغدا، هاتە كرن».
هەر د وێ كۆمبوونێ دا هەردو ئالیان دلتەنگیا خوە ژ ئەگەر و مەترسیا بەرفرەهبوونا ئالۆزیان و ئەنجامێن وان ل ڕۆژهەلاتا ناڤین دیاركر و دوپاتی ل گرنگیا پاراستنا هێزێن هەڤپەیمانان
و هنارتەیێن دبلۆماسی ل ئیراقێ و هەرێما كوردستانێ و بەردەوامیا هاریكاری و هەماهەنگیا ئەمنی دناڤبەرا لەشكرێ ئیراقێ و پێشمەرگەی بۆ پاراستنا ئارامیێ و سەقامگیریێ كر.

سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، مەسرور بارزانی پێشوازی ل ئەحمەد ئەمجەد عەلی، بالیۆزێ پاكستانێ ل ئیراقێ كر، كو ب هەلكەفتا ب دوماهی هاتنا ئەركێ وی سەرەدانا سەرۆكێ حوكمەتێ كربوو.
ب گۆڕەی بەیاننامەیەكا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، د دیدارەكێ دا ب هێزكرنا پەیوەندیێن دو قۆلی ب تایبەتی د بوارێ بازرگانی و وەبەرهێنانێ دا هاتە باسكرن.
سەرۆكێ حوكمەتا هەرێمێ سوپاسیا بالیۆزێ پاكستانێ كر بۆ كاركرنا وی ژ پێخەمەت پێشڤەبرنا پەیوەندیێن هەرێما كوردستانێ و وەلاتێ پاكستانێ و هیڤیا سەركەفتنێ د ئەركێ وی یێ داهاتی دا بۆ خواست.
بالیۆزێ پاكستان سەرەرای بلند هەلسەنگاندنا پێشكەفتن و ئاڤەدانیا ل هەرێما كوردستانێ هەی، پێزانینێن خوە بۆ ئالیێن پەیوەندیدارێن حوكمەتا هەرێما كوردستانێ دەربرین بۆ هاریكاری و پشتەڤانیا وی د سەرێخستنا ئەركێ وی دا.

دوهی دوشەمبی 23/10/2023، مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ و د. ئیبراهیم سالح، سەرۆكێ كۆنگرەیێ نەتەوەیی كورد ل باكوورێ ئەمریكا كۆمبوو.
د دیدارەكێ دا، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ و سەرۆكێ كۆنگرەیێ نەتەوەیێ كورد ل باكوورێ ئەمریكا باس ل كار و پڕۆژە و چالاكیێن كۆنگرەیێ نەتەوەیی كورد و ڕەڤەندا كوردستانی ل باكوورێ ئەمریكا ب گشتی كر.
هەر د وێ كۆمبوونێ دا هەدو ئالیان دوپاتی ل یەكخستنا هێز و شیانێن ڕەڤەندا كوردستانی ژ پێخەمەت داكۆكیكرنێ ژ مافێن ڕەوا یێن گەلێ كوردستانێ كر.

سەرۆكا فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ڕاگەهاند: سەرەدانا شاندێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ بۆ بەغدا و كۆمبوون ل دۆر پشكا هەرێما كوردستانێ ژ بودجەیا گشتی یا ئیراقێ یا گرنگە بۆ وێ چەندێ د شیان دا بیت ژ نێزیك پێكڤە دانوستاندنێ بكەن و كێشە بهێنە چارەسەركرن، چونكە ئەوا ل سەر حوكمەتا هەرێما كوردستانێ کو ئەوا ئەنجام بدەت یا ئەنجامدای و یا پێگیرە ژی ب وێ چەندێ.
ڤیان سەبری، سەرۆكا فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ گوت» سەرەدانا شاندێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ بۆ بەغدا و كۆمبوون ل گەل حوكمەتا ئیراقێ و لژنەیا دارایی یا جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ گەلەگ گرنگە بۆ وێ چەندێ بشێن پێكڤە ژ نێزیك دانوستاندنان بكەن و هەر كێشەیەكا هەی د ناڤبەرا وان دا ب ڕێكا دانوستاندنێ چارەسەر بكەن و قانوونا بودجەی وەكو خوە بهێتە بجهئینان».
ڤیان سەبری گوت ژی» تێك گەهشتنەكا باش د ناڤبەرا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ و حوكمەتا بەغدا هەیە بۆ چارەسەركرنا كێشەیان، حوكمەتا هەرێما كوردستانێ یا بەرهەڤە بۆ وێ چەندێ هەموو كێشە بهێنە چارەسەركرن، بۆ وێ مەبەستێ ژی پێگیری ڕێككەفتنێ بوو ل گەل بەغدا و هەر چ یا پێدڤیە بجهئینایە، پێدڤیە حوكمەتا ئیراقێ ژی پێگیر بیت و پشكا هەرێما كوردستانێ ژ بودجەی ب هنێریت».
ئاماژەكر» ئەركێ حوكمەتا ئیراقێ یە مووچەیێن فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ دابین بكەت ب گۆرەی قانوونا بودجەی، چونكە د قانوونا بودجەی دا پشكا هەرێما كوردستانێ هاتیە دیاركرن، لەوما باشترین چارەسەری بۆ هەر گرفتەكا هەی دانوستاندنە».

وەزارەتا دەرڤە یا ئەمریكی داخواز ژ وەلاتیێن ئەمریكی كر گەشتێ بۆ ئیراقێ نەكەن، ئەڤ چەندە هات پشتی هێرشێن ڤێ دووماهیێ بۆ سەر سەرباز و كارمەندێن ئەمریكی ل دەڤەرێ.
شیرەتكارێ وەزارەتا دەرڤە یا ئەمریكی ڕاگەهاند» داخوازێ ژ وەلاتیێن ئەمریكی دكەین گەشتێ بۆ ئیراقێ نەكەن ژ بەر مەترسیا تیرۆرێ و ڕەڤاندنێ و ململانێیا چەكداری و نە ئارامیا ڕەوشا سڤیل و سنۆرداریا شیانێن ئیراقێ بۆ دابینكرنا پشتەڤانیێ بۆ وەلاتیێن ئەمریكی».
هەر ژ دەستپێكا شەڕێ ڤێ دووماهیێ د ناڤبەرا بزاڤا حەماس یا فلستینی و ئیسرائیلێ دا، چەندین جاران هێرش ل سەر هێزێن ئەمریكی ل ئیراقێ و سووریێ هاتیە كرن، هەروەسا ل هەفتیا بۆری کەشتیەكا شەڕی یا ئەمریكی زێدەتر ژ 12 فرۆكەیێن بێ فرۆكەڤان و چار مووشەكێن ژ جۆرێ كرۆز ئێخستنە خار كو ژ ئالیێ حوسیێن سەر ب ئیرانێ ڤە ل وەلاتێ یەمەن هاتبوونە ئاراستەكرن.
وەزارەتا دەرڤە یا ئەمریكا د بەیاننامەیا خوە دا گوت ژی» فەرمان ب فەرمانبەرێن نە سەرەكی یێن ئەمریكی ل بالیۆزخانەیا ئەمریكی ل بەغدا و ل قونسلخانەیا ئەمریكی ل هەولێرێ هاتیە كرن ئەو و خێزانێن خوە ئیراقێ بجه بهێلن ژ ئەگەرێ گەفێن ئەمنی. هەروەسا داخواز ژێ هاتیە كرن هندی بشێن ژ فرۆكخانەیا نێڤدەولەتی یا بەغدا گەشتێ نەكەن».

ناڤەندەکا ڤەکۆلینان ل تورکیا دیار دکەت، ئێدی وەلاتیێن تورک ژی گەهشتینە ڤێ باوەریێ دڤێت پرسا کوردی ل تورکیا بهێتە چارەسەرکرن، چونکی هەتا پرسا کوردی نەهێتە چارەسەرکرن، رەوشا ئابووری یا تورکیا باش نابیت و هەروەسا ئالۆزیێن هەی ژی دێ بەردەوام بن.

ب پشکداریا سەرکردێن گەلەک ژ پارتێن کوردی ل تورکیا، مامۆستایێن زانکۆیێ و کەسێن ئەکادیمی گەنگەشە ل سەر رەوشا نها یا ل تورکیا و باکورێ کوردستانێ هاتە کرن، پڕانیا پشکداربوویێن کۆمبوونێ دیار کرن، پتر ژ ٥١٪ ژ وەلاتیێن تورک ل تورکیا گەهشتینە ڤێ باوەریێ کو پرسا کوردی پرسا سەرەکی یا تورکیا یە و دڤێت دوور ژ شەری و ب رێیێن ئاشتیانە بهێتە چارەسەرکرن، چونکی هەتا پرسا کوردی ل تورکیا نەهێتە چارەسەرکرن رەوشا نها یا ئالۆز ل تورکیا دێ بەردەوام بیت، هەروەسا قەیرانا ئابووری ژی چارەسەر نابیت، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی گرنگە دەستهەلاتا تورکیا جارەکا دی دەست ب قۆناغەکا نوو یا چارەسەرکرنا پرسا کورد بکەت.
پشکداربوویان ئەو یەک ژی دیار کرینە، نها تا رادەیەکێ نێرینا وەلاتیێن تورک ژی ل هەمبەر پرسا کوردی هاتیە گوهۆڕین و ئەو ژی گەهشتینە ڤێ باوەریێ ئێدی پرسا کوردی ل تورکیا پرسا تیرۆرێ نینە و ب شەری ژی ناهێتە چارەسەرکرن، دڤێت پرسا کوردی ل پەرلەمانێ تورکیا بهێتە چارەسەرکرن و ژ بۆ هندێ ژی پێدڤیا تورکیا ب دستوورەکێ نوو و دیموکرات هەیە، کو تێدا کورد ژی بگەهنە مافێن خوە و ئێدی زۆرداریا ل سەر کوردان ل تورکیا ب دووماهی بهێت.
چاڤدێرێن سیاسی ژی دیار دکەن، ب سالانە ل تورکیا دەستهەلاتێن جودا جودا خواستن ب شەری پرسا کوردی چارەسەر بکەن، وان وەسا ددانە دیار کرن کو چو پرسەک ب ناڤێ پرسا کوردی ل تورکیا نینە، بەلکو پرسا تیرۆرێ هەیە و دڤێت ب شەری بهێتە چارەسەرکرن، لێ نها نێرینا گەلەک ژ وەلاتیێن تورکیا ب تایبەتی ژی یێن خەلکێ تورک ل هەمبەر پرسا کورد هاتیە گوهۆڕین و ئەو ژی گەهشتینە ڤێ باوەریێ هەتا پرسا کوردی دوور ژ شەری و ب رێیا دانوستاندنان و ئاشتیێ نەهێتە چارەسەرکرن، دێ قەیرانێن نها ل تورکیا بەردەوام بن، ب تایبەتی ژی قەیرانا ئابووری کو کاریگەریەکا گەلەک خراب ژیانا هەموو وەلاتیێن تورکیا کریە.
ئەو یەک د دەمەکێ دایە بەری نها ژی چەندین ناڤەندێن ڤەکۆلینان ل تورکیا دیار کربوون راپرسیێن نها نیشا ددەن نێرینا وەلاتیێن تورک ل هەمبەر پرسا کوردی هاتیە گوهۆڕین و ئەو یەک ژی ئاماژەکا گەلەک باشە، کو ل تورکیا خەلک یێ هشیار بوویی و داخوازا ژیانەکا باش دکەن، ژ بۆ هندێ ژی دڤێت شەرێ نها بهێتە راگرتن، چونکی ب شەری پرسا کوردی ناهێتە چارەسەرکرن و دڤێت دەستهەلاتا نها پرۆژەکێ بۆ چارەسەرکرنا پرسا کوردی ل تورکیا ئامادە بکەت.

دوهی ئێكشەمبی 8/10/2023 نێچیرڤان بارزانی سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ و مەسرۆر بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ جودا پێشوازی ل ئەحمەد ئیبراهیم ئەلزاهری، قونسلێ گشتیێ وەلاتێ ئیماراتێ ل هەرێما كوردستانێ كر.
د وان هەردو دیداران دا، قونسلێ گشتیێ ئیماراتی داخوازنامەیێن هەر ئێك ژ شێخ محەمەد بن زاید ئال نهیان سەرۆكێ ئیماراتێ بۆ نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ و شێخ محەمەد بن راشد ئال مەكتووم، جێگرێ سەرۆكێ وەلاتێ ئیماراتێ و سەرۆكێ جڤاتا وەزیران و حاكمێ مێرنشینا دوبەی بۆ مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، گەهاندن بۆ پشكداریكرنێ د كۆمبوونا كۆپیتكا جیهانی بۆ كارێ سەقای (COP 28) كو دێ ل ڕۆژێن ئێك و دو ژ مەها دیسەمبەرا بهێت ل باژێرێ دوبەی هێتە گرێدان كو یا هەڤدەمە ل گەل ڕۆژا نیشتمانی یا ئیماراتی».
ئەو كۆپیتكا جیهانی د چارچۆڤەیێ گەڕا 28 یا كۆنگرەیێ ئالیێن ڕێككەفتنا نەتەوەیێن ئێكگرتی دا ل دۆر گوهۆڕینا سەقای دهێت كو ئیمارات سەرۆكایەتیا ڤێ گەڕێ دكەت و ل سەر بنەمایێ ڕێككەفتنا پاریس پرسێن تایبەت ل گوهۆڕینا سەقای و چاوانیا بەرهنگاربوونا ئەنجامێن وی و ڕۆلێ وەلاتێن جیهانێ د كێمكرنا مەترسیێن وێ دا، باس دكەت.

دهۆك، لەزگین جوقی

ئەندامەكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ژ فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان ڕاگەهاند: ناڤێن گەڕا ئێكێ ژ پۆلیسێن رێكەفتنا شنگالێ د ناڤبەرا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ وئیراقێ دا بۆ دەستپێكرنا مەشق وڕاهێنانان هاتنە داخوازكرن كو دێ بۆ دەمێ مەهەكێ مەشق وڕاهێنانان ئەنجامدەن د دووڤدا دێ چنە شنگالێ و دەست بكارێ خوە كەن و ئاماژە كر ژی كو پێدڤیە گرۆپێن نەشەرعی شنگالێ چۆل بكەن.
مەحما خەلیل، ئەندامێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ژ فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان گوت» پشتی گەلەك بزاڤ ژئالیێ مەڤە وەكو پەرلەمانتارێن پارتی ل بەغدا هاتینە كرن وچەندێن جاران ئەم دگەل وەزێری ناڤخوەیێ ئیراقێ كۆمبووین ل سەر بابەتێ بجهئینانا خالا دامەزراندنا دو هزار و500 پۆلیسان بۆ پاراستنا شنگالێ وحوكمەتا ئیراقێ دناڤ بودجەیا خوەدا ڕازیبوون ل سەر هزار و500 پۆلیسان كری ژوان ژی نوكە 500 پۆلیس دێ دەست ب مەشق وڕاهێنانان كەن ل پارێزگەها نەینەوا وپشتی ژ مەشق وڕاهێنانان ب دووماهی دهێن دێ ل شنگالێ دەست بكارێ خوە كەن «.
مەحما خەلیل ئەوژی گوت» نوكە ناڤێن گەرا ئێكێ ژ پۆلیسێن ڕێككەفتنا شنگالێ یێن هاتینە داخوازكرن و پشتی گەرا ئێكێ مەشق وڕاهێنانان بۆ دەمێ مەهەكێ ئەنجام د دەن و ب دووماهی دهێن دێ گەرا دویێ و گەرا سێیێ ژی هێنە داخوازكرن و هەموو دێ بنە هزار و 500 پۆلیس وپشتی ئەو هەموو دهێنە مەشقدان دێ ئەركێ پاراستنا شنگالێ وەرگرن «.
ئاماژەكر ژی» ل دووڤ ڕێككەفتنا شنگالێ د ناڤبەرا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ و ئیراقێ دا پێدڤیە دو هزار و 500 پۆلیس ژخەلكێ شنگالێ بهێنە دامەزراندن، لێ بەغدا ڕازیبوون ل سەر هزار و 500 پۆلیسان كریە و لێ ئەم كار دكەین دگەل حوكمەتا ئیراقێ بۆ دامەزراندنا هزار پۆلیس ماین ژی و گەلەك جاران بەغدا سۆز دایە یا هەڤكار بیت و پێدڤیە دوو هزار و 500 پۆلیس بهێنە دامەزراندن بو پاراستنا ڕەوشا شنگالێ ئەڤە هەموو ژی دێ ژ خەلكێ شنگالێ بن».
زێدەتر گوت» حوكمەتا هەرێما كوردستانێ یا ڕژدە ل سەر بجهئێنانا ڕێككەفتنا شنگالێ و چو بەدیلێن دێ بۆ وێ ڕێككەفتنێ نینن و پێدڤیە وەكو خوە بهێتە بجهئینان كو هەموو خالێن وێ دبەرژوەندیا خەلكێ شنگالێ دانە ژوان ژی ئیدارا شنگالێ بزڤریتە شنگالێ و گرۆپێن نەشەرعی شنگالێ چۆل بكەن و پۆلیس ژ خەلكێ شنگالێ بهێنە دامەزراندن و خەلكێ زیاندار بهێتە قەرەبووكرن و ئاوارە بزڤرنە شنگالێ».
مەحما خەلیل، ئاشكرا كر»خەلكێ شنگالێ تووشی جینوسایدێ بوویە و پێدڤی هەڤكاریێ و ئاڤەدانیێ یە و ئەم ل بەغدا هەموو بزاڤان دكەین بۆ خزمەتكرنا خەلكێ خوە یێ شنگالێ و هەتا نوكە مە شیایە چەندێن ڕازیبوونان بۆ چێكرنا پڕۆژەیان وئاڤەدانیا شنگالێ ب دەستڤەبینین زێدەباری ڕازیبوونێ بۆ ئاڤاكرنا نەخوەشخانە وبنگەهێن ساخلەمی و ئاڤاكرنا قوتابخانەیان وچێكرنا پرۆژەیێن كارەبێ و ئاڤێ و چاندنێ بۆ خەلكێ شنگالێ ب دەستڤەبینن وهیڤدارێن گرۆپێن نەشەرعی شنگالێ چۆل بكەن دا كو پتر خزمەتا خەلكی بهێتە كرن وئاوارە ڤەگەرن».