ئەڤرۆ نیوز ، زنار تۆڤی
ئەڤرۆ رۆژا شەمبی ب بوونەیا جەژنا قۆربانێ وەزارەتا داد یا تورکیا بریاردا کو ڤێ جەژنێ کەس و کارێن ئۆجەلانی دشێن سەرەدانا زیندانا ئیمرالیێ بکەن بۆ دیتنا وی،کو ئەڤە بۆ ماوێ پتر ژ سالەکێ بوو ئانکو ل 5 نیسانا 2015 هەتاکو نوکە حوکمەتا تۆرکیا رێک نە ددا کەس سەرەدانا ئۆجەلانی بکەت ل زیندانا ئیمرالیێ.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ راگه‌هاند كو پێشمه‌رگه دێ پشكدارى شه‌رێ مووسل بيت و كورد ژى دێ ل دووڤ چاره‌نڤيسێ خوه گه‌ريێت و بزاڤێ كه‌ت په‌يوه‌نديێن خوه ل گه‌ل برايێن عه‌ره‌ب ب هێزتر لێ بكه‌ت و ده‌رباره‌ى پرسا سه‌رۆكاتيا هه‌رێمێ ژى گۆت: “يێ ئاماده هه‌رده‌مه‌كى بۆ هه‌لبژارتنێن سه‌رۆكاتيا هه‌رێمێ”.
مه‌سعود بارزانى، سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ، د ديداره‌كێ دا بۆ ئاژانسا فرانس پرێس يا فره‌نسى پشكا عه‌ره‌بى راگه‌هاند كو ل گه‌ل سه‌رۆكێ فره‌نسا رۆلێ وان د زێده‌تركرنا هه‌ماهه‌نگيا ناڤبه‌را فره‌نسا و هێزێن پێشمه‌رگه‌ى و كۆنترۆلكرنا مووسل گه‌نگه‌شه كريه، ته‌كست ژى ل سه‌ر قووناغا پشتى كۆنترۆلكرنا مووسل كر و ب پێدڤى زانى كو شێوازێ ب رێڤه‌برنا مووسل ب گۆره‌ى لێكتێگه‌هشتنێ بيت و رێكه‌فتن ل سه‌ر رۆلێ سوپايێ عيراقێ و پێشمه‌رگه و خۆجهێن باژێرێ مووسل بيت.
هه‌ر د وێ ديدارێ دا ده‌رباره‌ى سه‌ربه‌خۆيا كوردستانێ، سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ، ئه‌و ئێك دووپات كريه كو هه‌رێما كوردستانێ ل دووڤ چاره‌نڤيسێ خوه د گه‌ريێت و “براتيا ناڤبه‌را كورد و عه‌ره‌بان ب هێزتر لێ دكه‌ت”.
پرسا سه‌رۆكاتيا هه‌رێمێ ژى ئێك ژ وان پرسيارێن دى بوو يێن ئاراسته‌ى سه‌رۆكێ هه‌رێمێ هاتينه كرن و د به‌رسڤێ دا ژى ب روونى بارزانى ئه‌و دايه زانين كو هه‌ر ده‌مه‌كێ هه‌بيت بۆ هه‌لبژارتنێن سه‌رۆكاتيا هه‌رێمێ يێ ئاماده‌يه، به‌لێ ب مه‌رجه‌كى ژ لايێ خه‌لكى ڤه بيت، هه‌كه ژ لايێ په‌رله‌مانى ژى ڤه بيت دروسته، به‌لێ ب ره‌نگه‌كى خه‌لك داخوازێ بكه‌ت كو په‌رله‌مان سه‌رۆكێ هه‌رێمێ هه‌لبژێريت، “پێدڤيه بڕيار بۆ خه‌لكى بيت، نه‌ك بۆ هنده‌ك لايه‌نێن سياسى”.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
سه‌عد حه‌ديسى، ئاخفتنكه‌رێ ب ناڤێ حوكمه‌تا عيراقێ راگه‌هاند كو حه‌يده‌ر عه‌بادى سه‌رۆكێ جڤاتا وه‌زيرێن عيراقێ دێ هه‌ر فه‌رمانبه‌ره‌كى 300 هزار ديناران وه‌كو جه‌ژن ل گه‌ل مووچێ هه‌يڤا 9 دا وه‌ربگرن.
ئه‌ڤ بڕياره فه‌رمانبه‌رێن هه‌رێما كوردستانێ ڤه‌ناگريت يێن ميلاكێ وان ل سه‌ر حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ.
ئاخفتنكه‌رێ ب ناڤێ حوكمه‌تا عيراقێ دا زانين ژى كو راسته ئه‌و د شه‌رێ داعش دانه، به‌لێ ئه‌و پاره وه‌كو جه‌ژنانه‌يه و وه‌كو هاريكارى دێ ده‌نه هه‌موو ئه‌و فه‌رمانبه‌رێن ل سه‌ر ميلاكێ حوكمه‌تا عيراقێ نه و ئه‌و كه‌سێن گرێبه‌ست ژى دێ وه‌رگرن.
ژمارا هه‌موو مووچه خۆرێن عيراقێ ب گۆره‌ى گۆتنێن حه‌يده‌ر عه‌بادى سه‌رۆك وه‌زيرێن عيراقێ، ژبلى هه‌رێما كوردستانێ زێده‌ترى مليۆن كه‌سايه و ب وێ چه‌ندێ ژى جه‌ژنانه‌يا فه‌رمانبه‌ران دێ گه‌هيته ترليۆن ديناران كو دكه‌ته نێزيكى مليار دۆلاران.
ئه‌ڤرۆ نيوز، نيوار محه‌مه‌د سه‌ليم:
ئه‌ڤرۆ روودانێن فلمه فيستڤالا نێڤده‌وله‌تى يا دهۆك يا سيێ ب رێڤه‌چوون و تێدا فلمێ “ره‌شه‌با” وه‌كو فلمێ ڤه‌كرنا فيستڤالێ هاته نيشان دان، به‌لێ ژماره‌كا كوردێن ئێزدى نه‌رازيبوونا خوه ل هه‌مبه‌ر روودانێن فلمى دياركر.
فلمێ ره‌شه‌با يێ ده‌رهێنه‌رێ كورێ دهۆكێ و به‌رهه‌مێ ميتوس فلم و حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ و پارێزگه‌ها دهۆكێ به‌حس ل ژنه‌كا ئێزدى دكه‌ت كو دكه‌ڤيته ده‌ستێ داعش و پاشان دهێته رزگاركرن و كا چاوان سه‌ره‌ده‌رى ل گه‌ل دهێته كرن و دكه‌ڤيته د چ ره‌وش دا.
د تريله‌رێ فلمى دا وه‌سان دهێته نيشان دان كو پشتى رزگاركرنێ ئه‌ڤ كچه دهێته كوشتن و ئه‌ڤێ چه‌ندێ ژى نه‌رازيبوونه‌كا مه‌زن ل دووڤ خوه هێلا ژ لايێ كوردێن ئێزدى ڤه و دا زانين كو ئه‌وى فلمى هه‌ستێن وان بڕيندار كرن و ب ده‌نگێن بلند دگۆتن “ئێزدى كچ و ژنێن خوه ناكوژن”.
ل دۆر ڤێ چه‌ندێ ده‌رهێنه‌رێ فلمى حسێن حه‌سه‌ن راگه‌هاند كو روودانێن فلمى ب چو ره‌نگه‌كى دژى كوردێن ئێزدى نينن و هه‌ڤدژى وێ چه‌ندێ سه‌رهاتيا ژنه‌كا رزگاربوويا ده‌ستێ داعش به‌حس دكه‌ت.
حسێن حه‌سه‌ن گۆتژى: “ب مخابنى ڤه ئه‌وان بڕيار ل سه‌ر تريليه‌رێ فلمى دايه، بێ ى كو بزانن ناڤه‌رۆكا فلمى چ تێدايه”.
سه‌رۆكێ فلمه فيستڤالا دهۆكێ ژى گۆت: “ئه‌وێن نه‌رازيبوون دياركرى بڕيار ل سه‌ر هه‌موو فلمى نه‌دا و فلم ب دروستى نه‌ديت، ئه‌ز باوه‌رم هه‌كه هه‌موو فلم ديت بايه، دا بۆچوونا خوه گوهۆڕن”.
ئه‌يوب ره‌مه‌زان، رێڤه‌به‌رێ گشتيێ ره‌وشه‌نبيرى و هۆنه‌رى ل دهۆكێ كو د هه‌مان ده‌م دا سه‌رۆكێ فلمه فيستڤالێ يه، زێده‌تر گۆت: “ب چو ره‌نگان كچ ناهێته كوشتن، به‌لكو دگه‌هيته ده‌زگرێ خوه و ژيانه‌كا خوه‌ش ب سه‌ر دبه‌ن”.
ب گۆره‌ى پێزانينێن ب ده‌ست ئه‌ڤرۆ نيوز ژى كه‌فتين ژ بۆ دانوستاندنێ ئاسايشا دهۆكێ سێ ژ وان گه‌نجێن ئالوزى دروست كرين، گازيكرن.
تريليه‌رێ فلمى:
ئه‌ڤرۆ نيوز، نيوار محه‌مه‌د سه‌ليم:
بڕياره سوبه‌هى رۆژا ئه‌ينى رێكه‌فتى 9 هئيلۆنا 2016ێ دێ روودانا هه‌ره مه‌زنا باژێرێ دهۆكێ “فلمه فيستڤالا دهۆك 4 يا سينه‌مايێ” بهێته گێران و هه‌شت فلمێن بيانى يێن درێژ دێ هه‌ڤركيێ ل سه‌ر ناسناڤێ فلمێن درێژ كه‌ن.
ئه‌ڤێن ل خوارێ ئه‌و ناڤێن وان هه‌ر هه‌شت فلمانن ل گه‌ل چه‌ند وێنه و تريليه‌رێن وان:
1- Amama
2- GO HOME
3- Heavenly Nomadic
4- LOST AND BEAUTIFUL
5- Nahid
6- MY FATHER’S WINGS
7- VIRGIN MOUNTAIN
8- Walking Distance
ئه‌ڤرۆ نيوز، نيوار محه‌مه‌د سه‌ليم:
چار به‌لگه‌فلمێن “ديكومێنتارى” يێن كوردى دێ پشكدارى فلمه فيستڤالا دهۆك4 يا نێڤده‌وله‌تى بن، ئه‌وا بڕياره سوبه‌هى ل باژێرێ دهۆكێ ده‌ست پێ بكه‌ت و هه‌تا 16ى ڤێ هه‌يڤێ يا به‌رده‌وام بيت.
1- The Kurdish Dream War or Peace
2- Çinara Sipî
3- Bihuşta Min
4- Gulistan
5- The Girl Who Saved My Life
sئه‌ڤرۆ نيوز، نيوار محه‌مه‌د سه‌ليم:
هه‌ر د چارچۆڤێ فلمه فيستڤالا نێڤده‌وله‌تى يا دهۆكێ دا، ئه‌وا بڕياره ل 9 هه‌تا 16ى ئيلۆنا 2016ێ ل باژێرێ دهۆكێ ب رێڤه بچيت، شه‌ش فلمێن به‌لگه‌ى “ديكومێنتارى” دێ هه‌ڤركيێ ل سه‌ر خه‌لاتێ فيستڤالێ كه‌ن كو ئه‌ڤێن ل خوارێ نه:
1- Peshmarg
2- A Walnut Tree
3- Callshop Istanbul
4- les Chemins Crides
5- Every 28 Days
6- Yalla Khartoum
ئەڤرۆ نیوز:
فلمە فیستەڤالا دھۆک یا نێڤدەولەتی یا چارێ، سوبەھی رۆژا ئەیینی 9/9/2016ێ ل دەمژمێر شەشی ئێڤاری ب پشکداریا 40 وەلاتان دێ ل ھۆلا کۆنگران ل زانکۆیا دھۆکێ دەست پێ کەت و ھەتا 16/9/2016ێ ل ھۆلا ناڤھاتی و ھۆلێن سینەمایی یێن مازی مۆل ل دھۆکێ دێ یا بەردەوام بیت.
سالح عارف، جێگرێ سەرۆکێ فلمە فیستەڤالا دھۆک یا نێڤدەولەتی یا چارێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ ئاشکرا کر کو ھەموو بەرھەڤی ھاتینەکرن و 126 فلم ل ھەر دو پشکێن کوردی و بیانی یێن فلە فیستەڤالێ ھاتینە وەرگرتن، ژ وانا فلمان 42 کوردی نە و 84 فلم بیانی نە و گۆت: فلمە فیستەڤال دێ ب فلمێ (رەشە با) یێ دەرھێنەر کۆرێ دھۆکێ (حسێن حەسەن)ی ھێتە ڤەکرن، و بەرھەمێ دھۆکێ ب خوە یە ،ناڤەرۆک ل دۆر کاودانێن ڤێ دووماھیێ یە.
د دووڤدا گۆت: ل رۆژا 9/9/2016ێ ل دەمژمێر 6ی ئێڤاری دێ ب مەحفیرا سور و پێشوازیکرنا ستافێ فلمێ ڤەکرنا فیستەڤالێ و ژووریا فلمە فیستەڤالێ و مێھڤانان ل ھولا کۆنگران ل زانکۆیا دھۆکێ دەست پێ کەن و ھەتا 16/9/2016ێ رۆژانە فلم ژ دەمژمێر 11 سپێدێ ھەتا 9ی شەڤێ دێ ل ھولا نافھاتی و ھولێن سینەمایی ییێن مازی مول ھێنە نیشادان و سەرەرایی ڤێ چەندێ ڕۆژانە دێ سمینار و وۆرک شۆپ د ناڤ فیستەڤالێ دا ھەبن و ھەر فلمەکێ ب دووماھی دھێت دێ پرێس کۆنفرانس ھەبن و پلێت ل بەر دەرگەھێن ھۆلان دێ ھێنە فرۆتن.
دلایەکێ دی دا ناڤبری خویا کر کو ئەڤ سالە نێزیکی 40 وەلاتان ب فلمان پشکداری د فیستەڤالێ دا کریە و مھێھڤانێن فلمە فیستەڤالێ ژی ژ 20 وەلاتان ھاتینە و ھژمارا مێھڤانێن ئەڤ سالە یێن فلمە فیستەڤالێ نێزیکی 120 کەسانە کو بەھرا پتریا ڤان مێھڤانان ژی دێ ژ دەرڤەی وەلاتی ھێن و گۆت: ژووریا فلمە فیستەڤالێ ژ گەلەک وەلاتان ھاتینە کو ھژمارا وان دبیتە 15 کەس.
سالحی ئاشکرا کر کو ئەڤ سالە ھەماھەنگیەکا باش د ناڤبەرا فلمە فیستەڤالێ و سازیا سینەما بۆ ئاشتیێ کو رێکخراوەکا ناڤدارا ئەلمانیە پەیدابوویە و ئەڤ سازیە د گەلەک فیستەڤالێن جیھانێ دا پشکدار دبیت و کارێ وێ ئەوە فلمێن ناڤەرۆکا وان ل دۆر ئاشتیێ د ھەلبژێرین و ل سەرانسەری جیھانێ نیشا خەلکی ددەن و گۆت: ڤێ سازیێ گرێبەستەک د گەل مە ئیمزاکریە کو بۆ دەمێ چەند سالێن داھاتی د فلمە فیستەڤالا دھۆک یا نێڤدەولەتی دا د پشکدار بن و د فلە فیستەڤالا ئەڤ سالە دا دێ فلمەکێ دیکیۆمینتاری یێ کوردی یێ درێژ خەلات کەن و دێ چیتە د ناڤ پرۆگرامێ وان دا دێ ل سەرانسەری جیھانێ ھێتە نیشادان.
ناڤھاتی دیار کر کو پشتی قەیرانا دارایی ب سەر ھەرێما کوردستانێ دا ھاتی ئەڤ سالە گەلەک سپۆنسەران خوە ل فلمە فیستەڤالێ کرە خودان و گۆت: پرۆگرامێ ئەڤ سالە یێ فلمە فیستەڤالێ گەلەکێ ب ھێزە، چونکی گەلەک ژ فلمێن د ڤێ فلمە فیستەڤالێ دھێنە نیشادان د فلمە فیستەڤالا (کان) دا و بەربژێرێن ئۆسکارێ نە و مە نەھێلا یە کوالێتیا فلمە فیستەڤالێ بھێتە خوار و ئەز باوەرم ئەڤ سالە ژی فلمە فیستەڤال دێ ب سەرکەفتیانە ب دووماھی ھێت.
ناڤھاتی گۆت: وان بزاڤ کرینە ئەڤ سالە ستافێ سەرەکی یێ فلمە فیستەڤالێ د گەل ھەموو کەسێن دی یێن د ڤێ فلمە فیستەڤالێ دا کار دکەن ژ زمانزان و پشکا پێشوازیا مێھڤانان و ھتد… ھەموو دێ ب شێوەکێ خوەبەخش کارکەن.
سەبارەت خەلاتێن فلمە فیستەڤالێ ژی ناڤبری خویا کر کو ل سالێن بۆری خەلاتێ فلمە فیستەڤالێ یێ ژ ھەموویان زێدەتر 10 ھزار دۆلار بوون، بەلێ ئەڤ سالە ئەڤ خەلاتە ژی ھاتیە کێمکرن ب رەنگەکی کو کارتێکرن ل کوالێتیا فلمە فیستەڤالێ نەھێتەکرن.
بینا قەرەداغی، بەرپرسا بەرنامان ل فیستەڤالێ بۆ ئەڤرۆ دیارکر ب دیتنا وێ بەرنامێ ئەڤ سالە یێ فلمە فیستەڤالێ گەلەک ژ یێ سالێن بۆری ب ھێزترە ب تایبەتی ئەو ھەڤرکیا د سینەما کوردی دا پەیدادبیت و گۆت: گەلەک فلمێن کوردی و جیھانێ نمایشا وان یا ئێکێ دێ ل فلمە فیستەڤالا دھۆک بیت ئەڤە چەندە ژی دەستکەفتەکا گرنگە بۆ ھەر فلمە فیستەڤالەکا جیھانێ.
ناڤھاتیێ ئاماژە دا وێ چەندێ کو خەلک تێھنی یێ فلمێن کوردی یە، چونکو خەلک دشێت فلمێن بیانی ل ھەموو جھان ببینیت و گۆت: فلە فیستەڤالا دھۆک یا نێڤدەولەتی ب پرۆگرامێ کوردی یا ب ھێزە و ئەڤ فیستەڤالە بوویە بنگەھەک سینەما کوردی کۆم دکەت و ل ھەموو جیھانێ بەلاڤ دکەت.
قەرەداغی دیارکر کو دەرھێنەرێن کورد ھەردەم ل جھەکی دگەڕیێن فلمێن خوە نیشا بینەرێ کورد بدەن ژبەر ڤێ چەندێ فلمە فیستەڤالا دھۆک گەلەک ھاریکاریا وان د نیشادانا فلمان دا یا کری و گۆت: راستە فلمە فیستەڤال بۆ دەمێ حەفتیەکێ ھاتبوو راگرتن، بەلێ چو کارتێکرن ل بەرنامێ فلمە فیستەڤالێ نەھاتەکرن، چونکو بەری بھێتەراگرتن بەرنامێ فلمە فیستەڤالێ 100% یێ ئامادەبوو.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
فەرھاد ئەمین ئەتروشی، پارێزگەرێ دھۆکێ دوھی 7/9/2016 پێشوازی ل محەمەد عاکیف، قۆنسلێ گشتی یێ وەلاتێ تورکیا ل ھەرێما کوردستانێ و شاندێ د گەل دا کر، د ھەڤدیتنەکێ دا قۆنسلێ گشتی یێ وەلاتێ تورکیا ل ھەرێمێ ڕاگەھاند، ئەو یێ کار بۆ ڤەکرنا نڤیسینەگەھا کاروبارێن ڤیزا تورکی ل دھۆکێ کەن.
د وێ ھەڤدیتنێ دا ھەردو لایان بەحسێ چاوانیا خورترکرنا تێکھەلیێن بازرگانی، ئابووری، گۆزاری، ڕەوشەنبیری و زانستی د ناڤبەرا ھەرێما کوردستانێ و وەلاتێ تورکیا ب گشتی و پارێزگەھا دھۆکێ و تورکیا ب تایبەت ھاتەکرن، ھەروەسا بەحسێ چاوانیا خوشکرنا ھاتنو چوونێ و رێک و دەرگەھێن سنوورێ یێن د نافبەرا ھەردو لایان دا ھەین کرن.
پارێزگەرێ دھۆکێ خوشحالیا خوە ل ھەمبەر دەست بکاربوونا کارمەندێن خالا سنووری یا سەرزێری دیار کر و بەرھەڤیا کارگێریا پارێزگەھا دھۆکێ بۆ ھەر ھاریکاریەکا پێدڤی بیت پێخەمەت خورتکرنا ھاتنوچوونێ و زێدەکرنا تێکھەلیان ل ھەر خالەکا سنووری یا ھەبیت دوپاتکر و گۆت: “ئەم داکوکیێ ل سەر وێ چەندێ دکەین کو نڤیسینگەھەک بۆ ب ساناھی کرنا وەرگرتنا ڤیزا تورکیا ل دھۆکێ بھێتە ڤەکرن، دا کو وەلاتیێن دھۆکێ ژی بشێن ب ساناھیتر ڤیزا تورکیا ب دەستخوە ڤە بینن”.
ژ لایێ خوەڤە قۆنسلێ گشتی یێ وەلاتێ تورکیا ل ھەرێما کوردستانێ سۆز دا کو کار بۆ ڤەکرنا نڤیسینەگەھا کاروبارێن دانا ڤیزا تورکیا بۆ وەلاتیێن دھۆکێ بکەن و گۆت: “ئەم د خوزازین بەردەوام کۆمبوون و سەرەدان د ناڤبەرا مە و پارێزگەھا دھۆکێ، دیسا سەرمایەدار و بازرگانان ھەبن، دا کو تیکھەلی و پەیوەندیێن مە پتر خورت ببن”.
ھەروەسا ل دووڤ گۆتنا تایبەتمەندێ کاروبارێن بازرگانی ل قۆنسلخانا تورکیا ل ھەرێما کوردستانێ نوکە 400 کۆمپانیێن تورکی ل سنوورێ پارێزگەھا دھۆکێ کار دکەن.
نيشاندان